Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 176/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z 04.12.2020r. sygn. akt II K 150/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

x obrońca

x oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

x

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

- zawarty w apelacji obrońcy zarzut obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na treść wyroku, tj. art. 7 kpk, art. 410 kpk poprzez błędną ocenę wyjaśnień oskarżonej oraz zeznań świadków: M. K. (1), R. S. (1) i Z. S. (1), która doprowadziła do mylnego ustalenia, iż oskarżona nie działała w błędzie, co do okoliczności stanowiącej znamię czynu, podczas gdy z uwagi na treść w/w zeznań oraz swój stan zdrowia oskarżona nie miała świadomości i wiedzy, że działki nr (...) nie są w rzeczywistości uprawiane na polecenie oskarżonej przez M. K. (1) ;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

X niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kontrola odwoławcza zaskarżonego orzeczenia wykazała, iż podniesione przez obrońcę i sama oskarżoną zarzuty odwoławcze są nieuzasadnione.

Wbrew twierdzeniom skarżących, Sąd I instancji nie dopuścił się obrazy przepisów postepowania, której istnienia dopatrują się autorzy apelacji. Przeprowadzona przez Sąd Rejonowy ocena dowodów w pełni mieści się w granicach swobody zagwarantowanej temu organowi przez dyspozycję art. 7 kpk. Nie sposób dopatrzeć się w niej arbitralności bądź stronniczości, a to w kontekście postawionego również zarzutu naruszenia art. 4 kpk. Oceny zaprezentowane przez Sąd I instancji w dostatecznie przekonującym pisemnym uzasadnieniu wyroku są w całości zgodne z zasadami logicznego myślenia, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a przez to nie sposób zasadnie twierdzić, że są dowolne.

Twierdzenia skarżących o uchybieniach postępowania dowodowego koncentrują się na podważaniu prawidłowości oceny wyjaśnień H. G. (1) i zeznań świadka M. K. (1). Ocenie tego dowodu poświęcił Sąd I instancji znaczną część uzasadnienia. Już tylko wskazanie tej części pisemnych motywów, w powiązaniu z logicznością wywodów sądu meriti przeczy twierdzeniom, iż dowód ten oceniono w sposób dowolny. Sąd Rejonowy wskazał kilka argumentów, zakotwiczonych zarówno w treści zeznań tego świadka, jak i w treści innych dowodów analizowanych w kontekście tych zeznań, które rzeczowo i dobitnie przekonują, iż oskarżona nie mogła być przekonana, iż sporne działki są na jej polecenie czy też prośbę uprawniane przez świadka M. K. (1). Przede wszystkim jeśli chodzi o działki nr (...) to od co najmniej 2012r. należą one prawnie do A. i T. K., natomiast uprawia je J. C. (rodzina K.). To on posiada umowę dzierżawy na te grunty, to on je faktycznie od wielu lat uprawia, wreszcie to on składa do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wnioski o dopłaty bezpośrednie. Identycznie i skutecznie uczynił także za lata 2017 i 2018. Jeśli natomiast chodzi o działkę nr (...) to od około 30 lat należą one prawnie do Z. S. (2). To on działkę ta uprawia i występuje – skutecznie o należne dopłaty. Tak więc nie ma żadnego nawet powodu, ani uzasadnienia, by M. K. (1) mógł w/w działki uprawiać rolnie na prośbę/polecenie oskarżonej. Nie ma nawet cienia wątpliwości, że sporne działki uprawiane są od wielu lat przez inne osoby. Ten stan rzeczy nie jest kwestionowany przez otoczenie. Nie sposób jest więc choćby podważać zeznań M. K., iż nigdy nie uprawiał w/w działek ani samodzielnie, ani na czyjeś polecenie - tym bardziej oskarżonej. Świadek bardzo przekonująco i rzeczowo podał, że pierwsze z dwóch działek należą do „K., a ostatnia do (...). Ten stan rzeczy jest dla świadka oczywisty. Nie sposób jest więc doszukiwać się polecenia, czy prośby jaką oskarżona miałaby przekazywać jego małżonce, czy komukolwiek innemu z rodziny świadka M. K.. Takowe nie znajduje bowiem żadnego uzasadnienia w zestawieniu z niekwestionowanym i spokojnym uprawianiem ziemi przez określone osoby od wielu już lat. Świadek M. K. zaprzeczył także jakimkolwiek prośbom, czy poleceniom kierowanym do niego samego co do spornych działek. Nie ma także żadnego sporu pomiędzy nim, a oskarżoną, którzy są sobie osobami obcymi. Nie znajdują więc żadnego przekonania wyjaśnienia oskarżonej, która przed sądem twierdziła, iż najmuje do uprawy spornych działek obce osoby tj. oboje małżonków K., za co – jak twierdzi - uprawiający miał zbierać dla siebie zboże wyrosłe na działce. Oceny tej nie są w stanie zmienić zeznania w/w złożone w toku rozprawy, gdzie przyznał, iż kiedyś w przeszłości jeden raz H. G. poprosiła go o ścięcie trawy, ale na innej działce i z pewnością nie była to żądna z w/w działek należących go K. i S.. Była to łąka „po sąsiedzku K.”. Świadek poinformował także, że skosił trawę, natomiast nie miał już wiedzy, kto ewentualnie (czy w ogóle ktokolwiek) zebrał ściętą trawę (np. jako siano).

Zrozumiale także rysuje się strona motywacyjna działania oskarżonej, która pomimo wiedzy, iż sporne działki prawnie zostały przyznane innym osobom, a w konsekwencji ktoś inny zapewne je uprawia i uzyskuje prawo do ewentualnego domagania się dopłat, uparcie forsuje tezę o należnym spadku, wielkości/ilości ziemi/ arów „po ojcowiźnie” i przodkach itp., co w jej ocenie uzasadnia złożone wnioski o dopłaty za sporne trzy działki. Oskarżona stara się forsować tezę, iż skoro działki (...) należały do jej rodziców i to oni uprawiali te ziemie „całe swoje życie”, to ona miała prawo do ubiegania się o dopłaty za nie. Nie przyjmuje bowiem do wiadomości, że przedmiotowe działki zostały prawnie przyznane innym osobom w drodze spadku, umów notarialnych itp., a w konsekwencji powyższego uprawiane są/mogą być przez inne osobę. Z zeznań Z. S. wynika, iż co do działek (...) toczy się postepowanie cywilne, albowiem istnieje spór, co do ich własności. Świadek R. S. zeznała natomiast, iż oskarżona jest współwłaścicielką wszystkich trzech spornych działek, albowiem to była ziemia jej rodziców. Świadkowi temu nie są jednak znane ewentualne zmiany prawne w/w gruntów, a co istotniejsze w/w nie posiadała wiedzy, by oskarżona czy to osobiście, czy za pomocą innych osób uprawiała rolnie te konkretne działki. Oskarżonej w żadnym wypadku nie eksulpuje także sytuacja, gdzie kiedyś miała powiedzieć o skoszeniu „łąki” znajdującej się „po sąsiedzku K.”. Obrońca okoliczności tej przydaje zbyt duże znaczenie. Oskarżona bowiem nigdy nawet nie wyjaśniła, o jaką konkretnie łąkę miałoby tu chodzić, w szczególności nie sygnalizowała nawet ewentualnej pomyłki co do wyboru działki do skoszenia. Oskarżona nie mieszka w spornym terenie i nie interesuje się rzeczywistym stanem upraw w terenie. Już nawet zestawienie ewentualnego skoszenia trawy ze zbożem, które ma pochodzić z upraw - jako zapłatą dokonywana przez oskarżoną dla rolnika za wykonaną usługę, nijak ze sobą nie korelują. Świadek M. K. stanowczo zaprzeczył, by kiedykolwiek oskarżona prosiła go, czy zlecała aby obrabiał jakiekolwiek pole, a jedyna skoszona na jej prośbę łąka znajdowała się „po sąsiedzku” K. – nie była to więc żadna z działek o numerach: 762/2 i 763/2, czy 805/1.

Podkreślić trzeba, że Sąd I instancji dając wiarę zeznaniom M. K., a odmawiając jej zeznaniom Z. S. i R. S. wykazał ich oparcie w innych, obiektywnych dowodach niepodlegających subiektywnej interpretacji stron. W polu widzenia Sądu I instancji były bliskie relacje łączące oskarżoną z Z. S.. Zeznania R. S. są także pozbawione konkretnych informacji mających znaczenie dla sprawy. W pełni zatem logicznie i całkowicie zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego wskazał Sąd I instancji, że oskarżona działała z oszukańczym zamiarem uzyskania dla siebie samej nienależnych dopłat z (...), w zakresie trzech działek, kwestionując istniejący stan prawny tych działek i wynikające z niego konsekwencje faktyczne.

Wniosek

- o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonej, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania;

zasadny

częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- żaden z podniesionych zarzutów apelacyjnych nie okazał się być zasadny, brak podstaw do zmiany czy uchylenia wyroku;

3.2.

- zawarty w apelacji oskarżonej i obrońcy zarzut błędu w ustaleniach faktycznych w zakresie sprawstwa oskarżonej,

- zawarty w apelacji obrońcy zarzut obrazy prawa karnego materialnego tj. art. 28 § 1 kk i art. 297 § 1 kk,

- poprzez przyjęcie, że oskarżona działała celowo i umyślnie oraz zdawała sobie sprawę, że działki (...) nie są uprawiane na jej polecenie przez M. K., podczas gdy zebrany w sprawie i prawidłowo oceniony materiał dowodowy potwierdza, iż oskarżona działała w błędzie w rozumieniu art. 28 § 1 kk, co do znamienia czynu, albowiem była przekonana, że uprawia sporne działki, a więc nie może być sprawczynią przypisanych jej czynów;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew wywodom obrońcy, Sąd Rejonowy nie dopuścił się obrazy wskazanych przepisów postepowania, która dodatkowo miała mieć wpływ na treść błędne ustalenia faktyczne, a w konsekwencji na wydanie błędnego orzeczenia – w zakresie sprawstwa H. G. (3).

W toku przeprowadzonego przed sądem I instancji zostały wyjaśnione wszystkie istotne dla sprawy okoliczności, a ustalenia faktyczne poczynione przez sąd rejonowy, w zakresie sprawstwa czynu, oparte zostały na całokształcie zgromadzonego oraz ujawnionego w toku rozprawy głównej materiału dowodowego, który oceniony został z poszanowaniem reguł wynikających z art. 5 §2 kpk i art. 7 kpk.

Wskazany wprost w apelacji obrońcy oskarżonego zarzut dotyczący obrazy art. 28 § 1 kk także nie znajduje żadnego uzasadnienia. Sąd rejonowy dysponował bowiem wystarczająco pełnym materiałem dowodowym, który oceniany przez pryzmat reguł wymienionych w art. 7 kpk doprowadził do jednoznacznego ustalenia sprawstwa oskarżonej, w szczególności jej świadomości i zamiaru. Nie pojawiły się przy tym żadne „wątpliwości”, co do których przepisy nakazywałyby przyjąć ustalenia na korzyść oskarżonej, czy wypadek działania oskarżonej w błędzie w rozumieniu art. 28 § 1 kk, a które uzasadniałyby wydanie wyroku uniewinniającego.

Nie ma racji apelant gdy podnosi zarzut niewłaściwej oceny zeznań wskazanych świadków i niezasadne odmówienie waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonej. Sąd rejonowy dostatecznie przekonująco wypowiedział się o wiarygodności wszystkich istotnych dla sprawy dowodów. Taka właśnie ich ocena doprowadziła do logicznego wniosku, iż oskarżona składając przedmiotowe wnioski wiedziała, że nie uprawnia tych konkretnych działek, ani osobiście, ani przez inne osoby (w szczególności nie czyni tego na jej polecenie M. K.).

Jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 2019 r. wydanego w sprawie sygn. V KK 165/18: Aby zostać beneficjentem pomocy w ramach przedmiotowej płatności nie wystarczy być posiadaczem (samoistnym) działek rolnych w rozumieniu kodeksu cywilnego, ale należy je również rolniczo użytkować. Sama możność władania gruntami rolnymi na podstawie prawa własności nie jest wystarczająca, liczy się bowiem efektywne (rzeczywiste), w sensie gospodarczym, korzystanie z gruntów, czyli faktyczne ich użytkowanie. Innymi słowy, płatność przysługuje za rolnicze użytkowanie działek rolnych. Konsekwencją tak wyraźnie przyjętej filozofii przyznawania płatności jest fakt, że właściciel nie może otrzymać takich dopłat za działki, których - w danym roku objętym przyznawaną płatnością - nie posiadał, nie prowadził na nich upraw, a więc nie utrzymywał ich zgodnie z zasadami zwykłej dobrej praktyki rolniczej (opubl. Legalis Numer 1920518)

Tak więc pomoc (...) jest udzielana na wniosek podmiotu będącego posiadaczem gospodarstwa rolnego i do gruntów znajdujących się w jego posiadaniu, ale sam tytuł prawny do gruntu nie został przewidziany jako przesłanka konieczna do ubiegania się o wspomniane świadczenia, albowiem do realizacji działalności rolniczej wystarczające jest posiadanie. Wnioskowana pomoc finansowa w formie płatności bezpośrednich udzielona może być tylko tym podmiotom, które są faktycznymi użytkownikami gruntów rolnych tzn. producentom rolnym, którzy rolniczo użytkują posiadane działki rolne (niezależnie od ustalenia tytułu prawnego wnioskodawcy), a nadto utrzymują je w dobrej kulturze rolnej przy zachowaniu wymogów ochrony środowiska. Faktyczne władztwo nad rzeczą w przypadku gruntu rolnego oznacza, że istnieje swoboda co do podejmowania istotnych decyzji np. co, gdzie, i kiedy zasiać, komu i kiedy zlecić prace polowe czy też w miarę możliwości wykonać je samodzielnie, kiedy zbierać plony oraz komu, gdzie je sprzedawać lub wykorzystać w inny sposób, jak również swobodę decyzji co do występowania o konkretne dotacje ze środków unijnych. Za takim jego rozumieniem przemawia to, że celem płatności (dopłat) jest dofinansowanie do produkcji rolnej, pomoc rolnikom, którzy faktycznie użytkują będące w ich posiadaniu grunty rolne, a nie tylko są czy to właścicielami, czy formalnymi posiadaczami gruntów, co do których wnioskują o dopłaty. Zatem, aby zostać beneficjentem pomocy w ramach przedmiotowej płatności należy je rolniczo użytkować (por. m.in. wyrok NSA z 17 stycznia 2008 r., sygn. akt II GSK 227/07, wyroki WSA: w Gdańsku z 17 lipca 2007 r., sygn. akt I SA/Gd 283/07; w Warszawa z 19 stycznia 2009 r., sygn. akt V SA/Wa 1562/08). Oznacza to, że nawet sama możność władania gruntami rolnymi na podstawie prawa własności nie jest wystarczająca, liczy się bowiem efektywne (rzeczywiste), w sensie gospodarczym, korzystanie z gruntów, czyli faktyczne ich użytkowanie. Odnosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że wnioski składane przez oskarżoną zawierały deklarację (oświadczenie) wnioskodawcy, co do tak posiadania zgłoszonych do płatności działek rolnych, jak i co istotniejsze - co do określenia sposobu ich rolniczego wykorzystania. Tymczasem oskarżona nigdy nie użytkowała spornych działek, bo nie mogła – bo czynili to inni rolnicy w niekwestionowany przez nikogo sposób. Jeśli już, to kiedyś w przeszłości na prośbę oskarżonej i tylko jednokrotnie M. K. skosił trawę na łące po sąsiedzku jednej ze spornych działek i toczy się cywilny spór, co do własności części z nich. Podmiot ubiegający się o płatność wraz z wnioskiem składa oświadczenie o świadomości odpowiedzialności karnej z art. 297 § 1 Kodeksu karnego. Oskarżona, pomimo że jej osoba już starszą i schorowaną, to nie występują żadne okoliczności negatywnie rzutujące na jej świadomość w chwili składania wniosku, w szczególności na zdolność do zrozumienia i pokierowania swoim postepowaniem. Oskarżona kwestionuje własność działek wywodząc swoje uprawnienia do dopłat z faktu bycia córką dawnych ich właścicieli.

Zachowanie oskarżonej stanowiło oszustwo. Nie występował po stronie oskarżonej błąd w rozumieniu prawa karnego. Przestępstwo z art. 297 § 1 kk ma charakter formalny, a do wypełnienia jego znamion wystarczy samo złożenie nierzetelnych informacji mających wpływ na decyzję o udzieleniu dopłat. Zgodnie z treścią art. 28 § 1 kk nie popełnia przestępstwa, kto pozostaje w usprawiedliwionym błędzie co do okoliczności stanowiącej znamię czynu zabronionego. Błąd co do ustawowych znamion czynu zabronionego bez wątpienia wyłącza możliwość umyślnego popełnienia czynu zabronionego, a tym samym uchyla winę umyślną, co wynika z treści art. 9 § 1 kk. Dotyczy on sfery świadomości sprawcy co do znamion typu czynu zabronionego, która jest koniecznym elementem zamiaru, a więc umyślności. Kryteria usprawiedliwienia takiego błędu mają charakter obiektywno-subiektywny, a zatem należy odwołać się tak do standardu osobowego wzorowego obywatela, jak i do kryterium subiektywnego, przy czym działanie w usprawiedliwionym błędzie co do prawa winno odnoszone być do konkretnego, zindywidualizowanego wzorca osobowego, który winien być oparty na elementach charakteryzujących sprawcę. Przy czym usprawiedliwienie owego błędu należy oceniać przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności, w jakich znajdował się konkretny sprawca czynu zabronionego. „… Mieć trzeba na uwadze subiektywne warunki osobiste sprawcy, związane z jego możliwościami analizy w określonym czasie docierających doń wiadomości oraz podejmowania opartych na nich decyzji. Rozważenia wymaga, czy w razie podjęcia przez sprawcę innych działań – możliwych i pozostających w jego dyspozycji w konkretnych okolicznościach – mógłby on uniknąć błędu co do faktu" – tak np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach 21.9.2017 r. sygn. II AKa 506/16. Sąd odwoławczy zważył, że każdorazowo należy także brać pod uwagę to, czy ewentualny błąd sprawcy był błędem usprawiedliwionym. Tylko bowiem taki mógłby ewentualnie ekskulpować sprawcę. Nie sposób tymczasem twierdzić, że H. G. pozostawała w błędzie, albowiem jedyne co, to kiedyś w przeszłości na jej prośbę M. K. skosił łąkę, po sąsiedzku jednej ze spornych działek. Oskarżona w żaden sposób nie próbowała nawet wykazać, że nastąpiła tu jakaś pomyłka, co do numeru działki, a dokładnie co do tego, co i kiedy skosił, a co miałby skosić M. K.. Oskarżona skutecznie tak w roku 2017, jak i 2018 ubiegała się i otrzymywała dopłaty za rolnicza uprawę ziemi, a więc była posiadaczem i uprawiała ją - ale dotyczyło to innych działek rolnych. Zachowanie oskarżonej w zakresie spornych działek było celowe i przemyślane, nie stanowiło w żadnym wypadku błędu popełnianego przy działaniu o charakterze nieumyślnym. W tej natomiast sytuacji nie może być mowy o będzie podnoszonym przez apelanta. Potwierdzeniem powyższego może być tu wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2019 r. V KK 97/18 - Nie może powoływać się na błąd co do znamion ktoś, kto tego błędu może w każdym momencie zdarzenia uniknąć w tak prosty sposób jak choćby próba nawiązania kontaktu z pokrzywdzoną i zapytania jej, czy wyraża zgodę na kolejny akt i jego filmowanie (opubl. Legalis, Numer 1894859).

Ponadto sąd odwoławczy zauważa, iż apelacja samej oskarżonej zdaje się także łączyć zarzut błędu w ustaleniach faktycznych z brakiem możliwości właściwego zajmowania się uprawą ziemi przez sama H. G., czy też brakiem możliwości „nadzorowania” przebiegu rolniczego ich uprawiania na skutek złego stanu zdrowia i wieku oskarżonej. Nie negując tego, iż oskarżona, jako osoba już starsza i schorowana – co potwierdzają m.inn. dokumenty załączone do apelacji oskarżonej, nie ustalono żadnych przeszkód by w/w już choćby sprawdzała stan działek w naturze. Załączone do apelacji dokumenty potwierdzają uraz kończyny oskarżonej, ale dopiero w 2021r. Inne schorzenia w żadnym razie nie wykluczają procesów uprawy roli za pomocą innych osób.

Wniosek

- o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego jej rozpoznania sądowi I instancji,

☐zasadny

☐ częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- zarzut obrazy prawa karnego materialnego i przepisów postepowania oraz błędu w ustaleniach faktycznych okazał się niezasadny, brak przesłanek wymienionych w art. 437 § 2 kpk uzasadniających uchylenie wydanego orzeczenia,

3.4.

- zawarty w apelacji obrońcy zarzut orzeczenia wobec H. G. rażąco wysokich kar grzywien, jako kar jednostkowych i kary łącznej, co wynikało z nienależytej oceny możliwości finansowych oskarżonej, wysokości uzyskiwanej emerytury, złego stanu zdrowia i braku możliwości podjęcia dodatkowej pracy;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

x niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesiony przez obrońcę zarzut związany z surowością zastosowanej wobec oskarżonej represji karnej okazał się na tyle zasadny, że spowodował zmianę wyroku poprzez warunkowe umorzenie postepowania karnego na dwuletni okres próby i orzeczenie wobec H. G. świadczenia pieniężnego na wskazany cel społeczny w wysokości 500 zł.

W przedmiotowej sprawie ustalono, iż ostatecznie oskarżona nie uzyskała bezprawnie żadnych dopłat, bo postępowania administracyjne związane z ich wypłatą zakończyły się dla nie niepomyślnie tj. pomniejszono przyznane dopłaty w zakresie spornych działek. W przedmiotowej nie doszło więc do wyrządzenia materialnej szkody. Co istotne, przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości zachowań oskarżonej, należało pamiętać, że H. G. występując o dopłaty za rok 2018 nadal nie dysponowała ostateczna decyzją administracyjna, co do roku 2017. Kiedy bowiem w dniu 15 maja 2018r. oskarżona składała wniosek o dopłaty bezpośrednie do gruntów rolnych dotyczących działek nr (...), nadal trwało postępowanie administracyjne w zakresie dopłat za rok 2017 i działek nr (...) (gdzie II-ga instancja pierwotną decyzję negatywną dla H. G. uchyliła, przekazując sprawę do ponownego jej rozpoznania, co nastąpiło już po dacie 15 maja 2018r.). Sąd odwoławczy oceniając okoliczności sprawy uznał, iż H. G. (3) jako osoba niekarana wcześniej a przecież już prawie 70-letnia, zasługuje, by prowadzone przeciwko niej postepowanie karne zostało warunkowo umorzone. Przedmiotowe zachowanie niewątpliwie ma związek z konfliktem cywilnym na tle prawa własności po gruntach należących w przeszłości do rodziców H. G.. Ocena kwantyfikatorów stopnia społecznej szkodliwości i winy na kanwie niniejszej sprawy (okoliczności popełnienia czynu, postać zamiaru, motywacja sprawcy, skutki) uzasadniały więc zastosowanie wobec oskarżonej instytucji warunkowego umorzenia postępowania, o jakiej mowa w art. 66 k.k. To właśnie okoliczności, związane głównie z tłem zachowania, pozwoliły na określenie stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonej i jej winy jako nieznaczny. Ostatecznie także, w ocenie sądu odwoławczego, pomimo warunkowego umorzenia postępowania karnego H. G. będzie w przyszłości przestrzegała porządku prawnego, w szczególności nie popełni więcej przestępstwa.

Właśnie z tego powodu, sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że w miejsce rozstrzygnięć zawartych w puntach 1-5, na podstawie art. 66 § 1 i 2 kk i art. 67 § 1 kk postępowanie karne wobec oskarżonej warunkowo umorzył na okres próby 2 lat, a na podstawie art. 67 § 3 kk orzekł wobec oskarżonej na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 500 złotych. Wysokość orzeczonego świadczenia uwzględnia sytuację osobistą i materialną oskarżonej.

Wniosek

- o zmianę wyroku i uchylenie części rozstrzygnięcia zawierającego orzeczenie wobec oskarżonej kar grzywien, ewentualnie zmniejszenie ilości stawek dziennych grzywien oraz nie obciążanie oskarżonej kosztami procesu;

zasadny

x częściowo zasadny

niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- zarzut związany z surowością zastosowanej wobec oskarżonej represji karnej okazał się na tyle zasadny, że spowodował zmianę wyroku poprzez warunkowe umorzenie postepowania karnego na dwuletni okres próby i orzeczenie wobec H. G. świadczenia pieniężnego na wskazany cel społeczny w wysokości 500 zł.;

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- kwestia sprawstwa i winy,

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- brak podstaw do uwzględnienia zarzutów podniesionych w apelacji obrońcy, ustalenia faktyczne dotyczące czynów, o jakich mowa w art. 297 § 1 kk pozostają pod ochrona prano-karną;

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

- zmiana w zakresie zastosowanej wobec oskarżonej represji karnej tj. poprzez warunkowe umorzenie prowadzonego postpowania karnego na okres próby 2 lat z orzeczeniem świadczenia pieniężnego;

Zwięźle o powodach zmiany

- szerzej w punkcie 3.4.;

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3, 4

Wynagrodzenie obrońcy oskarżonej z urzędu określono na poziomie minimalnym, uwzględniając ilość odbytych z obrońcą rozpraw oraz nakład pracy i wkład w ostatecznie rozstrzygnięcie sprawy. Za uzasadnione uznano wniosek obrońcy o pokrycie wydatków związanych z dojazdem do sądu odwoławczego i kosztami korespondencji – także na minimalnym poziomie.

Zgodnie z treścią art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 ustawy o opłatach w sprawach karnych zwolniono oskarżoną od obowiązku pokrycia wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym oraz od opłaty za obie instancje. Oskarżona jest osobą leczącą się na: nadciśnienie tętnicze, miażdżycę, astmę oskrzelową, zwyrodnienia kręgosłupa, bioder i inne. Ponosi wysokie koszty owego leczenia. Utrzymuje się z emerytury na poziomie 1600 zł. W tej sytuacji, nawet mając na uwadze wykazywaną przez w/w własność nieruchomości (oświadczenie k.171-173) uznano, iż nie może bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie ponieść powstałych w sprawie wydatków za postępowanie odwoławcze i opłat za obie instancje.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżona, obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 4 grudnia 2020r. w sprawie II K 150/20

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana