Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V K 28/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 maja 2021r.

Sąd Rejonowy w. G. w V Zamiejscowym Wydziale Karnym z siedzibą w W. w składzie:

Przewodniczący – SSR Dorota Scott - Sienkiel

Protokolant – st. sekr. sąd. Danuta Betlej

w obecności Prokuratora Elżbiety Dunaj- Wałach

po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2021r. na rozprawie

sprawy R. M. (1)

urodzonego (...) w W.

syna L. i H. z d. P.

oskarżonego o to, że: I. w dniu 21 września 2018r. w O. podczas składania zeznań mających służyć za dowód w postępowaniu przygotowawczym o sygn. PR 1 Ds. 149.2018 w Prokuraturze Rejonowej O. -P. zeznał nieprawdę na okoliczność nieprowadzenia w dniu 21 lipca 2018r. w ruchu lądowym przez Z. M. samochodu marki O. (...) nr rej. (...), zaistniałej tego dnia kolizji pojazdu oraz odprowadzenia pojazdu z miejsca kolizji

tj. o czyn z art. 233§1 kk

II. w dniu 13 września 2019r. w W. podczas składania zeznań mających służyć za dowód w postępowaniu karnym o sygn. V K 10/19 przed Sadem Rejonowym w. G. w V Zamiejscowym Wydziale Karnym w W. zeznał nieprawdę na okoliczność nieprowadzenia w dniu 21 lipca 2018r. w ruchu lądowym przez Z. M. samochodu marki O. (...) nr rej. (...), zaistniałej tego dnia kolizji tego pojazdu oraz odprowadzenia pojazdu z miejsca kolizji

tj. o czyn z art. 233§1 kk

1.  Oskarżonego R. M. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, przy czym przyjmuje, że oskarżony zeznał nieprawdę z obawy przed odpowiedzialnością karną grożącą jego bratu Z. M. i w konsekwencji oba czyny kwalifikuje z art. 233§1a kk i za to:

- za czyn opisany w pkt I a/o na podstawie art. 233§1a kk przy zastosowaniu art. 37a kk w zw. z art. 4§1 kk w zw. z art. 34§1 i §1a pkt 1 kk i art. 35§1 kk skazuje go na karę 8 (osiem) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwadzieścia) godzin w stosunku miesięcznym.

- za czyn opisany w pkt II a/o na podstawie art. 233§1a kk przy zastosowaniu art. 37a kk w zw. z art. 4§1 kk w zw. z art. 34§1 i §1a pkt 1 kk i art. 35§1 kk skazuje go na karę 8 (osiem) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwadzieścia) godzin w stosunku miesięcznym.

2.  Na podstawie art. 85§1 i 2 kk, art. 86§1 i 3 kk w zw. z art. 4§1 kk orzeka wobec oskarżonego karę łączną 10 (dziesięć) miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 (dwadzieścia) godzin w stosunku miesięcznym.

3.  Zwalnia oskarżonego od obowiązku ponoszenia opłat i pozostałych kosztów sądowych.

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

V K 28/21

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

USTALENIE FAKTÓW

Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

R. M. (1)

I. w dniu 21 września 2018r. w O. podczas składania zeznań mających służyć za dowód w postępowaniu przygotowawczym o sygn. PR 1 Ds. 149.2018 w Prokuraturze Rejonowej O. -P. zeznał nieprawdę na okoliczność nieprowadzenia w dniu 21 lipca 2018r. w ruchu lądowym przez Z. M. samochodu marki O. (...) nr rej. (...), zaistniałej tego dnia kolizji pojazdu oraz odprowadzenia pojazdu z miejsca kolizji

II. w dniu 13 września 2019r. w W. podczas składania zeznań mających służyć za dowód w postępowaniu karnym o sygn. V K 10/19 przed Sądem Rejonowym w. G. w V Zamiejscowym Wydziale Karnym w W. zeznał nieprawdę na okoliczność nieprowadzenia w dniu 21 lipca 2018r. w ruchu lądowym przez Z. M. samochodu marki O. (...) nr rej. (...), zaistniałej tego dnia kolizji tego pojazdu oraz odprowadzenia pojazdu z miejsca kolizji

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

R. M. (1) jest mieszkańcem G.. Jego bratem jest Z. M., który wyrokiem Sądu Rejonowego w. G. V Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w W. z dnia 19 grudnia 2019r. sygn. akt V K 10/19 został skazany za to, że w dniu 21 lipca 2018r. na drodze krajowej K-63 w pobliżu miejscowości O., gmina W., na odcinku drogi O. - P. kierował w ruchu lądowym pojazdem mechanicznym marki O. (...) o nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości tj. za przestępstwo z art. 178a§1 kk

kopie akt sprawy V K 10/19 (k. 2-68) :

- wyrok SR w. G. z dnia 19.12.2019r. z uzasadnieniem

k. 63-66

R. M. (1) był dwukrotnie przesłuchiwany w charakterze świadka w postępowaniu karnym prowadzonym przeciwko jego bratu Z. M.. W dniu 21 września 2018r. w O., podczas składania zeznań mających służyć za dowód w postępowaniu przygotowawczym o sygn. PR 1 Ds. 149.2018 w Prokuraturze Rejonowej O. R. M. zeznał nieprawdę, że jego brat nie prowadził samochodu O. (...) o nr rej. (...) w dniu 21 lipca 2018r. i nie doprowadził do kolizji pojazdu. R. M. (1) podał jednocześnie, że to on prowadził samochód brata, zaś po spowodowaniu kolizji udał się na poszukiwanie pomocy. Gdy jej nie znalazł, wrócił na miejsce zdarzenia, w którym nikogo nie zastał. Przy pomocy przypadkowo napotkanych osób wyprowadził samochód z rowu i odjechał nim w kierunku G..

Takie same zeznania złożył przed Sądem Rejonowym w. G. w V Zamiejscowym Wydziale Karnym w W. zeznając w charakterze świadka na rozprawie w dniu 13 września 2019r. w sprawie sygn. akt V K 10/19.

kopie akt sprawy V K 10/19 (k. 2-68):

- protokół przesłuchania świadka R. M. (1) z dnia 21.09.2018r.

- protokół rozprawy głównej z dnia 13.09.2019r.

k. 32-37

k. 54-57

- zeznania A. G.

k. 78-79

Sąd Rejonowy w. G. V Zamiejscowy Wydział Karny z/s w W., który skazał Z. M. za czyn z art. 178a§1 kk, ocenił zeznania jego brata R. M. (1) jako niespójne, zawierające sprzeczności, których nie dało się racjonalnie wyjaśnić i które stały w sprzeczności z zeznaniami innych świadków będących na miejscu zdarzenia oraz z protokołem oględzin miejsca zdarzenia.

Wyrok ten został zaskarżony apelacją, zaś Sąd Okręgowy w. O. wyrokiem z dnia 3 marca 2020r. w sprawie sygn. akt VII Ka 173/20 utrzymał go w mocy.

kopie akt sprawy V K 10/19 (k. 2-68):

- wyrok SR w. G. z dnia 19.12.2019r. z uzasadnieniem

k. 63-66

- wyrok Sądu Okręgowego w. O. z dnia 3 marca 2020r. w sprawie sygn. akt VII Ka 173/20

k. 68

Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

OCena DOWOdów

Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

kopie akt sprawy V K 10/19 (k. 2-68) w tym :

- wyrok SR w. G. z dnia 19.12.2019r. z uzasadnienie,

- protokół przesłuchania świadka R. M. (1) z dnia 21.09.2018r.

- protokół rozprawy głównej z dnia 13.09.2019r.

- wyrok Sądu Okręgowego w. O. z dnia 3 marca 2020r. w sprawie sygn. akt VII Ka 173/20

zeznania A. G.

Wszystkie wymienione dowody, będące podstawą ustalenia faktów, są logiczne, jasne i wzajemnie się uzupełniają. Oskarżony R. M. (1) zeznał nieprawdę na okoliczność nieprowadzenia w dniu 21 lipca 2018r. w ruchu lądowym przez Z. M. samochodu marki O. (...) nr rej. (...), zaistniałej tego dnia kolizji pojazdu oraz odprowadzenia pojazdu z miejsca kolizji, co potwierdza znajdująca się w aktach sprawy dokumentacja, z którą jednocześnie koresponduje relacja świadka A. G. (2).

Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

wyjaśnienia R. M.

Sąd uznał za niewiarygodne wyjaśnienia oskarżonego R. M. (1), w których nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Są one odosobnione, nie znajdują potwierdzenia w zebranym materiale dowodowym.

PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Przestępstwo złożenia fałszywego zeznania może być popełnione w typie podstawowym – art. 233 § 1 kk i w typie uprzywilejowanym – art. 233 § 1a kk, gdy sprawca składa fałszywe zeznania w obawie przed odpowiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym. Złożenie fałszywych zeznań przybiera postać zeznania nieprawdy (działanie) lub zatajenia prawdy (zaniechanie). Przestępstwa określone w art. 233 § 1 i 1a, kk są formalne. Zostają dokonane, gdy fałszywe zeznanie dotrze do wiadomości przesłuchującego. Do ich dokonania nie jest wymagane, aby czyn sprawcy stanowił przesłankę podjęcia merytorycznie nietrafnego rozstrzygnięcia przez organ, przed którym składane są zeznania. Przestępstwo to może być popełnione z winy umyślnej, w zamiarze bezpośrednim lub ewentualnym. Konieczną przesłanką dla poniesienia odpowiedzialności na podstawie art. 233 kk jest uprzedzenie zeznającego przez przyjmującego zeznanie o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie lub odebranie od niego przyrzeczenia (art. 233§2 kk). Obowiązek taki wynika z treści art. 190§1 kpk. Dalszym warunkiem jest stwierdzenie, że przyjmujący zeznanie działał w zakresie swoich uprawnień, czyli był kompetentny do odbierania zeznań i uprzedzenia o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań.

R. M. (1) dwukrotnie zeznał nieprawdę twierdząc że to on, a nie jego brat Z. M. prowadził w dniu 21 lipca 2018r. samochód marki O. (...) nr rej. (...) i doprowadził do kolizji. Z dokonanych w sprawie ustaleń wynika, że R. M. (1) nie był widziany na miejscu zdarzenia przez żadnego ze świadków, w tym przez osoby udzielające pomocy Z. M. tuż po kolizji, a także przez służby wykonujące czynności na miejscu zajścia od godz. 2:37 do godz. 4:40 (zeznania A. G. k. 78-79, kserokopie akt sprawy k. 2-68). Nadto z zeznań R. M. (1) wynikało, że już ok. 4:00 rano przyprowadził samochód do domu, podczas gdy oględziny miejsca zdarzenia zakończyły się o 4:40 (protokół oględzin miejsca k. 9v). R. M. (1) twierdził również, że do kolizji doszło z uwagi na niespodziewane wtargnięcie saren na drogę. Jedna z nich miała uszkodzić lusterko w samochodzie - przednie od strony kierowcy. Miało ono mieć popękaną obudowę i wisieć na kablach. Tymczasem ze zdjęć załączonych do protokołu oględzin, jak i z relacji świadków wynikało, że samochód nie miał żadnych uszkodzeń, w tym uszkodzeniu nie uległy również lusterka (fotografie k. 12-13, kserokopie akt sprawy – przesłuchanie D. P. k. 40). Z uwagi na niespójności i sprzeczności w zeznaniach R. M. (1), których nie dało się racjonalnie wyjaśnić, Sąd I instancji uznał je za niewiarygodne i ostatecznie skutkowało to skazaniem Z. M. za przestępstwo z art. 178a§1 kk. Ponownej oceny materiału dowodowego, w tym zeznań R. M. (1), dokonał następnie Sąd Okręgowy, którzy doszedł do analogicznych wniosków, skoro wyrok Sądu I instancji został utrzymany w mocy.

Sąd w przedmiotowej sprawie podzielił te ustalenia i uznał, że zeznania R. M. (1) jawią się jako fałszywe. W sprawie nie pojawiły się żadne nowe okoliczności i dowody, które pozwoliłyby na odmienną ocenę zeznań R. M. (1) złożonych w dniu 21.09.2018r. i 13.09.2019r. Zeznania te zostały złożone przed prokuratorem Prokuratury Rejonowej O. -P. w O. oraz przez Sądem Rejonowym w. G., a więc przez organami kompetentnymi do odbierania zeznań. Jednocześnie w obu tych przypadkach oskarżony został uprzedzony o odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywych zeznań, zatem znane były mu konsekwencje związane z zeznaniem nieprawdy.

Sąd zmienił kwalifikację prawną czynu i przyjął, że R. M. (1) popełnił przestępstwo, którego znamiona zostały stypizowane w art. 233§1 a kk uznając, że oskarżony dopuścił się typu uprzywilejowanego przestępstwa składania fałszywych zeznań, skoro złożył je w obawie przed odpowiedzialnością karną grożącą osobie mu najbliższej - bratu Z. M..

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

R. M. (1)

1,2

1,2

Czyn z art. 233§ 1a kk zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5, jednak w ocenie Sądu wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności, nawet z warunkowym zawieszeniem jej wykonania byłoby niecelowe z uwagi na stopień winy i stopień społecznej szkodliwości czynu, którego się dopuścił. Fałszywe zeznania R. M. (1) dotyczyły co prawda kwestii zasadniczej w prowadzonym postępowaniu karnym o kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości tj. ustalenia kto rzeczywiście był kierowcą, Sąd uwzględnił jednak okoliczność, że ostatecznie zeznania te nie wywołały negatywnych konsekwencji dla toczącego się postępowania. Sąd miał na uwadze także to, że było to incydentalne zdarzenie w życiu R. M. (1), oskarżony nie był wcześniej osobą karaną (dane o karalności k. 133).

Analizując wszelkie okoliczności przedmiotowej sprawy, Sąd doszedł do przekonania, że karami adekwatnymi dla oskarżonego, uwzględniającymi okoliczności czynów, będą kary po 8 miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym.

Będą to kary wystarczające dla osiągnięcia wobec oskarżonego celów zapobiegawczych i wychowawczych, a także uwzględniające potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Przy wymiarze kar Sąd miał na uwadze treść art. 37a kk, w brzmieniu sprzed 24.06.2020r., jako korzystniejszą dla oskarżonego.

Jednocześnie Sąd na podstawie art. 85 kk, art. 86§1 i 3 kk, stosując zasadę asperacji wymierzył oskarżonemu R. M. (1) karę łączną 10 miesięcy ograniczenia wolność z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym. W doktrynie przyjęty jest pogląd, że sąd przy wymiarze kar jednostkowych powinien oceniać przede wszystkim stopień społecznej szkodliwości popełnionych czynów i stopień winy sprawcy, natomiast decydując o zasadach łączenia tych jednostkowych kar i wymiarze kary łącznej powinien brać pod uwagę głównie dyrektywy prewencyjne. Kara łączna stanowi bowiem syntetyczną, całościową ocenę zachowań sprawcy, będąc właściwą, celową z punktu widzenia prewencyjnego reakcją na popełnione czyny (Jacek Giezek komentarz do art.86 kk, Komentarz Lex 2012 ). Za zasadą asperacji przemawiała z jednej strony odległość czasowa między poszczególnymi przestępstwami (jedno we wrześniu 2018 r., drugie we wrześniu 2019r.), z drugiej- tożsamość rodzajowa naruszonych dóbr. Sąd jednocześnie zastosował art. 4§1 kk uznając iż uregulowanie dotyczące kary łącznej w brzmieniu sprzed nowelizacji z dnia 19 czerwca 2020r. jest względniejsze dla sprawcy.

Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

Sąd zwolnił oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych mając na uwadze jego złą sytuację majątkową, jest on bowiem osobą bezrobotną, utrzymująca się z zasiłku w kwocie 1000 zł. (art. 624§1 kpk).

Podpis