Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 555/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 kwietnia 2021 roku

Sąd Rejonowy w Toruniu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący : Sędzia Janusz Kotas

Protokolant: sekretarz sądowy Barbara Borkowska

po rozpoznaniu w dniu 7 kwietnia 2021 roku

na rozprawie

sprawy z odwołania J. G.

przeciwko Wojewódzkiemu Zespołowi d/s Orzekania o Niepełnosprawności w B.

o ustalenie niepełnosprawności

w związku z odwołaniem od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu d/s Orzekania o Niepełnosprawności w B. z dnia (...)

orzekł:

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 555/20

UZASADNIENIE

Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w B., po rozpatrzeniu odwołania J. G. , reprezentowanego przez matkę K. G. , orzeczeniem z dnia (...) uchylił w całości orzeczenie (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w C. z (...) r. które nie zaliczało wnioskodawcy do osób niepełnosprawnych i zaliczył wnioskodawcę J. G. do osób niepełnosprawnych do dnia (...) r. , z symbolem przyczyny niepełnosprawności 12-C .Stwierdzono także konieczność stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, a także nie stwierdzono konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Stwierdzono ponadto , że wymaga on korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji , przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych , opiekuńczych , terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej , organizację pozarządowe oraz inne placówki oraz nie wymaga konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne , środki pomocnicze oraz pomoce techniczne ułatwiające funkcjonowanie danej osoby .

W odwołaniu od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w B. przedstawiciel ustawowy małoletniego J. G. wskazał , że nie zgadza się z orzeczeniem Wojewódzkiego Zespołu i wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia w części wskazanej w punkcie 7 orzeczenia i wskazanie iż wnioskodawca wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji .

W pierwszej kolejności przedstawiciel wskazał m.in. , iż wnioskodawca ma zaburzenia ze spektrum autyzmu w postaci zespołu (...) . Zaburzenia te w sposób znaczący naruszają sprawność organizmu wnioskodawcy . Wnioskodawca wymaga wsparcia od dorosłej osoby , które przekracza wsparcie oferowane jego rówieśnikom . Jest nadpobudliwy , ma zaburzenia aktywności i koncentracji , zaburzenia pamięci . Potrzebuje stałej opieki osoby dorosłej , która będzie reagować na jego potrzeby , dzięki czemu nie wzrasta jego frustracja i agresja . Stresuje go każde wyjście z domu i przebywanie w miejscu nieznanym , bezpieczeństwo zapewnia mu bliskość innej osoby , stąd konieczność obecności rodzica . Wymaga indywidualnego podejścia , stymulacji , rozmów , pomocy w kontakcie z innymi . Nie ma takiej sprawności manualnej motorycznej , komunikacyjnej by mógł samodzielnie funkcjonować , potrzebuje pomocy nie tylko podczas rehabilitacji , leczenia i nauki , ale także w każdym momencie przebywania w domu , tylko wsparcie drugiej osoby umożliwia mu funkcjonowanie . Ma wiele deficytów , które wykluczają go z prawidłowego funkcjonowania , nie jest świadomy swoich problemów chorobowych . Nie rozumie konsekwencji swoich decyzji , nie potrafi odpowiedzieć na wiele prostych pytań, , nie rozumie ról społecznych , często jest brany za dziecko niegrzeczne, co go irytuje .Dziecko jest niesamodzielne , wymaga pomocy innych osób .Często reaguje śmiechem na smutek innej osoby .J. aby wykonać zadanie wymaga skupienia i musi być mocno motywowany , nagradzany . W atakach złości atakuje przedmiotami próbuje gryźć kopać . Podczas jedzenia potrafi rozsmarować sobie jedzenie po twarzy , chrząka , co zaniepokoiło jego psychiatrę . Jest na diecie niskokalorycznej , preferuje tylko niektóre pokarmy . Jest wrażliwy na zapachy , denerwuje go hałas i tłok .

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

W uzasadnieniu wskazano, iż u dziecka stwierdzono naruszenie sprawności organizmu spowodowane zespołem (...)(12-C), co uzasadnia konieczność stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie leczenia , rehabilitacji i edukacji . Ma napady agresji , nadruchliwość , niepokój ruchowy , co wymaga terapii .

Chłopiec nie wymaga wyręczania w czynnościach właściwych dla osoby w danym wieku , nie wymaga pielęgnacji w rozumieniu przepisów orzeczniczych . Nie wymaga działań rodzica w stopniu przekraczającym pomoc niezbędną każdej osobie w tym wieku .

Sąd ustalił, co następuje:

Wnioskodawca J. G. urodził się (...) .

. U wnioskodawcy , gdy miał 10 lat zdiagnozowano (...) i zaburzenia integracji sensorycznej . W kolejnym okresie stwierdzono u wnioskodawcy zespół (...) oraz zaburzenia aktywności i uwagi .

Wnioskodawca jest także w trakcie diagnostyki pod kątem nadczynności tarczycy , problemów z nadwagą .Uczęszczał wcześniej do szkoły podstawowej dziennej . Obecnie z uwagi na fakt , że wnioskodawca często choruje , przebywa na badaniach w szpitalu , orzeczono u niego indywidualny tryb nauczania .

Wnioskodawca interesuje się historią . Jego mocnymi stronami w szkole są bogaty zasób słownictwa , dobra pamięć . Jego poziom możliwości intelektualnych kształtuje się na przeciętnym poziomie , adekwatnym do jego wieku . Podobnie na poziomie przeciętnym kształtuje się jego sfera werbalna i wykonawcza .

/dowód: opinia biegłych k 17-21,

-wyniki badań k.8-10,

-historia choroby –k.1-5 , 10-26 akta zespołu ,

-zaświadczenie lekarskie –k.27 akta zespołu,

-ocena pedagogiczna – k.32 akta zespołu ,

-ocena stanu zdrowia –k.33 ,akta zespołu

-wniosek o wydanie orzeczenia – akta zespołu ,

-orzeczenie o potrzebie kształcenia indywidualnego k. 8-9 akta zespołu /

Wnioskodawca jest akceptowany w grupie klasowej , lubi kolegów , wychodzi z nimi do miasta . Chce chodzić do szkoły , bo lubi przebywać z kolegami ale rozumie , że z uwagi na jego stan zdrowia w tej chwili musi mieć nauczanie indywidualne. Chodzi sam na spacery albo z psem , sam się ubiera myje , je , potrafi zrobić sobie proste jedzenie . Bywał agresywny wobec innych . Obecnie objawy chorobowe nie są nasilone . Nie utrudniają mu w istotnym stopniu codziennego funkcjonowania w środowisku rodzinnym , szkolnym , czy zwykłym codziennym. Jest samodzielny w zaspakajaniu podstawowych potrzeb życiowych . Swobodnie komunikuje swoje potrzeby , swobodnie komunikuje się z otoczeniem . Wnioskodawczyni nie wymaga konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

/dowód: opinia biegłych k 17-21,

-wyniki badań k.8-10,

-historia choroby –k.1-5 , 10-26 akta zespołu ,

-zaświadczenie lekarskie –k.27 akta zespołu,

-ocena pedagogiczna – k.32 akta zespołu ,

-ocena stanu zdrowia –k.33 ,akta zespołu

-wniosek o wydanie orzeczenia – akta zespołu ,

-orzeczenie o potrzebie kształcenia indywidualnego k. 8-9 akta zespołu /

Orzeczeniem z (...) r. (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w C. nie zaliczył wnioskodawcy do osób niepełnosprawnych .

Wojewódzki Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w B., orzeczeniem z dnia (...) uchylił w całości orzeczenie (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w C. i zaliczył wnioskodawcę J. G. do osób niepełnosprawnych do dnia 10 marca 2022 r. , z symbolem przyczyny niepełnosprawności 12-C .Stwierdzono także konieczność stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, a także nie stwierdzono konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Stwierdzono ponadto , że wymaga on korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji , przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych , opiekuńczych , terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej , organizację pozarządowe oraz inne placówki oraz nie wymaga konieczności zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne , środki pomocnicze oraz pomoce techniczne ułatwiające funkcjonowanie danej osoby .

/dowód: orzeczenie -akta zespołu /

Sąd zważył , co następuje:

Stan faktyczny ustalono na podstawie dokumentów, których autentyczności nie podważała żadna ze stron, a także w oparciu o opinie biegłych lekarzy sądowych - specjalistów psychiatry i psychologa .

Sąd uznał za miarodajną opinię biegłych , ponieważ była ona logiczna, spójna oraz udzielała odpowiedzi na pytania postawione w postanowieniu dopuszczającym ten dowód. Trzeba jednocześnie zaznaczyć, że opinia ta została sporządzona przez osoby odznaczające się niekwestionowanymi kwalifikacjami, pozwalającymi im na prawidłową ocenę stanu zdrowia wnioskodawcy . Biegli posiadają bowiem wystarczającą wiedzę z dziedziny medycyny w zakresie przedmiotowym powyższej opinii. Jako lekarze z kilkudziesięcioletnim stażem pracy legitymują się również potrzebnym doświadczeniem zawodowym. Osoby te spełniają zatem wszelkie wymogi potrzebne do tego by w prawidłowy sposób dokonać oceny w zakresie potrzeby zapewnienia J. G. opieki lub pomocy. Biegli swoje stanowisko w tym przedmiocie sformułowali po zapoznaniu się ze zgromadzoną w aktach sprawy dokumentacją i po przeprowadzeniu stosownych badań, na podstawie których uzyskali pełną wiedzę na temat stanu zdrowia wnioskodawcy. Opinia ta została zatem sporządzona nie na podstawie arbitralnej i formułowanej a priori oceny, lecz w oparciu o obiektywny i rzetelnie zebrany materiał badawczy, który potwierdzał prawidłowość wyrażonego przez biegłego osądu.

Warto zarazem zwrócić uwagę na to, że powyższa opinia nie stanowiła jedynej fachowej wypowiedzi na temat stanu zdrowia J. G. . Jeszcze na etapie postępowania administracyjnego został on poddany badaniom przeprowadzonym przez dwa zespoły lekarskie, które także wykluczyły konieczność zapewnienia mu stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Tej zbieżności ocen poszczególnych zespołów lekarskich, wydających swoje opinie niezależnie od siebie, nie można w żaden sposób deprecjonować, lecz trzeba potraktować ją jako dodatkową okoliczność przemawiającą za rzetelnością i prawidłowością opinii sporządzonej przez biegłego lekarza sądowego .

Ponadto ustalenia biegłych , co do stanu zdrowia wnioskodawcy , pod kątem stwierdzonych chorób , znajduje także odzwierciedlenie w orzeczeniach o konieczności nauczania indywidualnego wnioskodawcy , gdzie w orzeczeniu tym podkreślano , dobrą pamięć wnioskodawcy , czy akceptacje ze strony rówieśników .

Opinia biegłych ma na celu przedstawienie Sądowi wiadomości specjalnych , których sąd nie ma . Biegły ma za zadanie przedstawić te wiadomości pod katem wskazanym przez Sąd .

Opinia biegłych nie była kwestionowana przez strony , choć została ona im doręczona 4 tygodnie przed terminem rozprawy .

W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych czy też z opinii instytutu w każdym wypadku, gdy opinia złożona jest niekorzystna dla strony. W świetle art. 286 kpc Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub z opinii instytutu, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności.

Identyczny pogląd Sąd Najwyższy wyraził w wyroku z dnia 18 lutego 1974 r. (sygn. II CR 5/74, Biul. Inf. SN 1974/4 poz. 64), wskazując na to, że okoliczność, że opinia biegłych nie ma treści, odpowiadającej stronie, zwłaszcza gdy wypowiadało się kilka kompetentnych pod względem fachowym zespołów biegłych, nie może uzasadniać przeprowadzenia dowodu z opinii dalszych biegłych. Za nieuzasadnione należy uznać stanowisko, według którego nie wolno zaniechać przeprowadzenia dowodu z opinii dalszych biegłych, jeżeli dotychczas opracowane opinie biegłych nie dają podstaw do rozstrzygnięcia sprawy w sensie twierdzonym przez stronę. Odmienne stanowisko oznaczałoby bowiem przyjęcie, że należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, by się upewnić, czy niektórzy z nich nie byliby takiego zdania, jak strona (por. także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1974 r., I CR 562/74, nie publ.; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 1999 r., I PKN 20/99, OSNAP 2000/22/807; wyrok Sąd Najwyższego z dnia 10 października 1999 r., II UKN 158/99, OSNAP 2001/2/51; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2001 r., IV CKN 478/00, nie publ.).

W wyroku z dnia 21 listopada 1974 r. (sygn. II CR 638/74, OSPiKA 1975/5/108) Sąd Najwyższy podkreślił, że jeżeli opinia biegłego jest tak kategoryczna i tak przekonywająca, że sąd określoną okoliczność uznaje za wyjaśnioną, to nie ma obowiązku dopuszczania dowodu z dalszej opinii biegłych. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych czy też z opinii instytutu w każdym wypadku, gdy opinia złożona jest niekorzystna dla strony. W świetle art. 286 k.p.c. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub z opinii instytutu, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności.

W uzasadnieniu wyroku stwierdzono, że „pogląd (...) że sąd nie może odrzucić dowodu, jeżeli sprawa nie została wyjaśniona zgodnie z twierdzeniami strony powołującej dowód, nie odnosi się do dowodu z opinii biegłych. Wynika to, po pierwsze, z istoty tego dowodu odmiennej od dowodu ze świadków lub dokumentów. O ile bowiem krąg tych ostatnich dowodów jest praktycznie ograniczony, to dowód z opinii biegłego mógłby być powołany wielokrotnie, dopóki nie nastąpiłoby, wyjaśnienie sprawy zgodnie z twierdzeniami strony. Po wtóre, charakter tego dowodu polega na tym że biegli są pomocnikami sądu w zakresie dysponowania wiadomościami specjalnymi - opinia biegłego umożliwia sądowi zrozumienie faktów, których ocena wymaga wiadomości specjalnych. Jeżeli jedna opinia jest tak kategoryczna i tak przekonywająca, że sąd określoną okoliczność uznaje za wyjaśnioną, to wbrew odmiennemu stanowisku skarżącego - nie ma obowiązku dopuszczania dowodu z dalszej opinii biegłych. Odmienny pogląd nie wynika ani z wyraźnego przepisu, ani ogólnych założeń kodeksu o charakterze tego dowodu. Za trafnością wysuniętej tezy przemawia treść art. 286 kpc, według którego sąd może zażądać ustnego wyjaśnienia opinii złożonej na piśmie, może też w razie potrzeby zażądać dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych. O dopuszczeniu dowodu z dalszej opinii innych biegłych decyduje zatem rzeczowa potrzeba, przy czym ocena w tym zakresie została pozostawiona sądowi.” W ocenie Sądu, wskazane wyżej względy przemawiające za uznaniem opinii biegłych za miarodajne, oraz brak jednocześnie wystarczających argumentów uzasadniających ich podważenie, stoi na przeszkodzie w dopuszczeniu dowodu z opinii kolejnego zespołu biegłych, a nawet w uzupełnianiu dotychczas wydanych opinii.

Stanowisko to znajduje także odzwierciedlenie w najnowszej judykaturze .

I tak w wyroku z dnia 11 września 2012 r. w sprawie I ACa 296/12 Sąd Apelacyjny w Katowicach ( LEX nr 1220463) wskazał ,że samo niezadowolenie strony z oceny przedstawionej przez biegłych nie uzasadnia potrzeby dopuszczenia przez sąd dowodu z opinii innych biegłych. Podobnie Sąd Apelacyjny w Krakowie w wyroku z dnia 22 sierpnia 2012 r. w sprawie III AUa 330/12 (LEX nr 1216321) oraz Sad Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 14 sierpnia 2012 r. w sprawie I ACa 372/12 (LEX 1220678).

Sąd orzekający w niniejszej sprawie całkowicie to stanowisko podziela .

Jak słusznie zauważył Sad Najwyższy w wyroku z dnia 10 stycznia 2002 r. w sprawie II CKN 639/99 (LEX nr 53135) , że specyfika dowodu z opinii biegłego polega m.in. na tym, że jeżeli taki dowód już został przez sąd dopuszczony, to stosownie do treści art. 286 k.p.c. opinii dodatkowego biegłego można żądać jedynie "w razie potrzeby". Potrzeba taka nie może być jedynie wynikiem niezadowolenia strony z niekorzystnego dla niej wydźwięku konkluzji opinii, lecz być następstwem umotywowanej krytyki dotychczasowej opinii. W przeciwnym bowiem razie sąd byłby zobligowany do uwzględniania kolejnych wniosków strony dopóty, dopóki nie złożona zostałaby opinia w pełni ją zadowalająca, co jest niedopuszczalne.

Stanowisko to było poparciem zajętego stanowiska w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 1999 r. w sprawie I PKN 20/99 , gdzie sąd ten wskazał , że potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii.(OSNP 2000/22/807), oraz wyroku Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 r. II CR 817/73 , że dowód z opinii biegłego jak i instytutu ma szczególny charakter, a mianowicie korzysta się z niego w wypadkach wymagających wiadomości specjalnych. Do dowodów tych nie mogą więc mieć zastosowania wszystkie zasady o prowadzeniu dowodów a w szczególności art. 217 § 1 k.p.c. W konsekwencji nie można przyjąć, że Sąd obowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych czy też z opinii instytutu w każdym wypadku, gdy opinia złożona jest niekorzystna dla strony. W świetle art. 286 k.p.c. Sąd ma obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub z opinii instytutu, gdy zachodzi tego potrzeba, a więc wówczas gdy opinia złożona już do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności.

Dokonując oceny roszczeń zgłoszonych przez przedstawiciela wnioskodawcy trzeba przede wszystkim podkreślić, że poza sporem pozostawało zaliczenie wnioskodawcy do osób niepełnosprawnych. Tej okoliczności nie kwestionowała żadna ze stron, uznając, że stan zdrowia wnioskodawcy czyni go osobą niepełnosprawną. Zgodnie jednak z przepisem art. 6 b ust. 3 pkt 7 i 8 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, Dz. U. Nr 123 poz. 776 ze zm. (zwanej dalej „ustawą”) w orzeczeniu powiatowego zespołu, poza ustaleniem niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności, powinny być zawarte wskazania dotyczące w szczególności: 1) konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, 2) konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji czy też 3)że wymaga on korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji , przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych , opiekuńczych , terapeutycznych i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej , organizację pozarządowe oraz inne placówki . Skoro wskazania te powinny stanowić elementy orzeczenia podlegającego w całości weryfikacji przez Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności (art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy), od którego to orzeczenia przysługuje odwołanie do sądu ubezpieczeń społecznych (art. 6 c ust. 8 ustawy), przedmiotem postępowania sądowego może być jedynie kwestia związania z owymi rozstrzygnięciami dodatkowymi.

W niniejszym postępowaniu przedstawiciel ustawowy wnioskodawcy domagał się uznania, że zachodzi konieczność zapewnienia J. G. stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji.

Trzeba w tym miejscu zauważyć, że przesłanek tych nie można w żaden sposób utożsamiać ani uważać za nierozerwalnie związaną z drugą z wzmiankowanych przesłanek, tj. z konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Są to zatem osobne przesłanki. Wystąpienie jednej z nich nie pozostaje uwarunkowane pojawieniem się drugiej, ani też nie oznacza, że druga z tych przesłanek z pewnością zachodzi.

Stwierdzenie potrzeby współudziału w procesie leczenia lub edukacji dziecka nie implikuje zatem w sposób automatyczny tego, że dana osoba ma zniesioną (lub znacznie ograniczoną) możliwość samodzielnej egzystencji. Wypada zarazem podkreślić, że przesłanki te odnoszą się do osobnych sfer życia i aktywności dziecka. Jedna z nich dotyczy procesu jego leczenia, rehabilitacji oraz edukacji (art. 6 b ust. 3 pkt 8 ustawy), gdy następna z nich odnosi się do podstawowych czynności ze sfery jego egzystencji (art. 6 b ust. 3 pkt 7 ustawy).

Przepis ustawy nie wyjaśniają wprost na czym polegać ma znaczne ograniczenie możliwości samodzielnej egzystencji w stopniu wymagającym zapewnienia stałej lub długotrwałej pomocy lub opieki. Zdaniem Sądu, pomocne w wyjaśnieniu znaczenia owych pojęć będzie odwołanie się do definicji pojęć zbliżonych, zawartych w przepisach ustawy lub przepisach rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. Nr 139 poz. 1328 - powoływanego dalej jako "rozporządzenie"). Zgodnie z art. 4 ust. 4 ustawy niezdolność do samodzielnej egzystencji oznacza naruszenie sprawności organizmu w stopniu uniemożliwiającym zaspokajanie bez pomocy innych osób podstawowych potrzeb życiowych, za które uważa się przede wszystkim samoobsługę, poruszanie się i komunikację. Pojęcie samodzielnej egzystencji łączy się zatem z podstawowymi potrzebami życiowymi, które ustawodawca przede wszystkim identyfikuje z czynnościami samoobsługowymi (przez które rozumieć trzeba ubieranie się, dbanie o higienę osobistą, samodzielne spożywanie posiłków), z poruszaniem się (tj. z samodzielnym przemieszczaniem się w przestrzeni) oraz komunikacją (tzn. werbalnym lub pozawerbalnym porozumiewaniem się z otoczeniem). Czynności te składają się przy tym w sposób kumulatywny na sferę samodzielnej egzystencji; świadczy o tym użycie w tekście - przy wymienianiu owych czynności - przecinka oraz spójnika „i” (oznaczającego w logice formalnej funktor tworzący zdanie koniunkcji - zob. W. Wolter, M. Lipczyńska, Elementy logiki. Wykład dla prawników, Warszawa-Wrocław 1973 r., s. 81), co oznacza, że wszystkie okoliczności objęte tym spójnikiem muszą wystąpić łącznie. Znaczne ograniczenie możliwości samodzielnej egzystencji tłumaczyć zatem trzeba jako stan, w którym dana osoba nie ma w pełni zniesionej możliwości samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, jednak jej schorzenia wywołują określone dysfunkcje zakłócające w stopniu poważnym, istotnym samodzielne samoobsługiwanie się, poruszanie i komunikację.

Warto także odwołać się do standardów w zakresie kwalifikowania osób do znacznego stopnia niepełnosprawności, które wskazują kiedy zachodzi potrzeba sprawowania opieki nad daną osobą lub udzielania jej pomocy. Zgodnie z przepisem § 29 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia konieczność sprawowania opieki oznacza całkowitą zależność osoby od otoczenia, polegają na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwianiu kontaktów ze środowiskiem. Konieczność udzielenia pomocy, w tym również w pełnieniu ról społecznych występuje natomiast wówczas, gdy zachodzi zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych. Potrzeba zapewnienia danej osobie opieki lub pomocy pojawia się zatem wówczas, gdy osoba ta bez wsparcia innej osoby nie jest w stanie samodzielnie dbać m.in. o higienę osobistą, własną samoobsługę, spożywanie posiłków, czynności w obrębie gospodarstwa domowego (np. sprzątanie), komunikowanie się z otoczeniem. Również zatem pojęcie opieki i pomocy wiąże się ściśle z potrzebą umożliwienia danej osobie zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych. Określenie „stała” lub „długotrwała” pomoc lub opieka odnosi się przy tym do pomocy (opieki), której dana osoba wymaga ciągle lub przez dłuższy okres czasu, a nie tylko sporadycznie, okazjonalnie. Długotrwałość w sprawowaniu opieki/pomocy ujmuje się jako potrzebę zapewnienia takiej opieki (pomocy) przez okres trwający przynajmniej 12 miesięcy (§ 29 ust. 2 rozporządzenia).

Nie można oczywiście pomijać tego, że uwagi te odnoszą się do przesłanek dotyczących osób poniżej 16 roku życia, tj. osób co do zasady niesamodzielnych , które - nawet bez jakichkolwiek schorzeń - wymagają wsparcia właściwego ze względu na stopień ich samodzielności, możliwość pojmowania pewnych zjawisk lub reagowania na określone sytuacje. Trudno przecież wymagać od osób w tym wieku, by samodzielnie wykonywały wszelkie czynności zmierzające do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych. Również w przypadku osób poniżej 16 roku życia, nie mających żadnych schorzeń, uwidacznia się pewna zależność od otoczenia także w sferze potrzeb podstawowych takich jak samoobsługa (np. przygotowanie sobie posiłku) lub komunikowanie się (np. w sprawach urzędowych dotyczących tych osób, w których osoby te wykazywałyby się zazwyczaj dużą nieporadnością). Trzeba zatem dodatkowo odróżniać potrzebę zapewnienia tym osobom pewnej opieki lub pomocy (w potocznym tego słowa znaczeniu zwłaszcza tzw. Opieki prawnej ) ze względu na wiek i związaną z tym niedojrzałość, od pomocy i opieki potrzebnej z uwagi na schorzenia tych osób, które obniżają w stopniu znacznym zdolność radzenia sobie w sytuacjach, w których ich zdrowi rówieśnicy poradziliby sobie bez większych problemów. Z tego również względu konieczność zapewnienia opieki lub pomocy w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji trzeba ograniczać jedynie do przypadków, w których owa niesamodzielność dotyczy w sposób oczywisty podstawowej sfery egzystencji tych osób, a więc czynności samoobsługowych, przemieszczania się lub komunikowania się z otoczeniem, tj. tych czynności, które dla osób zdrowych w tym wieku nie powinny nastręczać trudności, wymagających udzielenia im wsparcia ze strony innej osoby.

W niniejszym przypadku, przedstawiciel wnioskodawczyni jako uzasadnienie dla potrzeby zapewnienia stałej opieki lub pomocy (w rozumieniu przepisu art. 6 b ust. 3 pkt 7 ustawy) wskazywał na m.in. na fakt , że trzeba go obserwować i reagować na jego potrzeby , dzięki czemu nie wzrasta w nim frustracja i agresja , ze stresuje go każde wyjście o potrzebuje bliskości innej osoby , co wymaga obecności rodzica , że nie potrafi się komunikować . Ta argumentacja jest sprzeczna z ustaleniami poczynionymi przez biegłych , czy przez Poradnię Psychologiczno- Pedagogiczna , gdzie wnioskodawca wskazał biegłym , że lubi wychodzić z kolegami na miasto , że chciałby chodzić z innymi do klasy a nie uczyć się indywidualnie . Również w orzeczeniu Poradni stwierdzono , że jest akceptowany przez klasę .

Dalej przedstawiciel ustawowy wskazywał , że wymaga ona jest on niesamodzielny , ma słaba pamięć , boi się kontaktu z innymi . Podczas badania przez biegłych , wnioskodawca wypowiadał się swobodnie sam został z biegłymi w pokoju , relacjonował obszernie swoje życie .

Przedstawiciel wskazywał także na dietę wnioskodawcy , na fakt , że lubi on tylko określone posiłki , ale nie świadczy to o tym że wymaga stałego współudziału opiekuna dziecka w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji .

Przedstawiciel wskazywał wielokrotnie , że dziecko wymaga stałego współudziału opiekuna dziecka w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, nie podając za tym żadnej racjonalnej argumentacji .

Z kolei współudział opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji oznacza konieczność udzielenia pomocy w stopni przewyższającym zakres wsparcia udzielanego dziecku w odniesieniu do normy wiekowej. Ten współudział polega na wspomaganiu w czynnościach samoobsługowych i współdziałaniu w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji co oznacza, że dziecko z uwagi na znaczne zaburzenia w funkcjonowaniu jest objęte opieką specjalistyczną (np. lekarz, psychiatra, terapeuta), wymaga częstych i systematycznych zabiegów leczniczych w domu i poza domem oraz okresowo leczenia szpitalnego, polega na wspieraniu w czynnościach związanych z leczeniem , podawanie leków , ich odmierzanie dawkowanie .Jeżeli chodzi o naukę/edukację / , najlepiej obrazują to orzeczenia o potrzebie kształcenia indywidualnego , gdzie zawarto szereg zaleceń dla rodziców . Ale te wszystkie warunki potwierdzają tylko słuszność orzeczenia , że wnioskodawca wymaga współudziału opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji .

W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że opieka nad każdym dzieckiem polega na zapewnieniu szeroko rozumianej opieki i w związku z tym zapewnienia swojemu dziecku odpowiedniej jakości (nawet specjalnej diety) i ilości pożywienia, podawania zaleconych przez lekarza leków, a także wsparcia w rozwoju, co należy do oczywistej powinności rodziców.

Okoliczności na które powołuje się przedstawiciel ustawowy wnioskodawcy to właśnie konieczność stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji , co zostało pozytywnie stwierdzone w orzeczeniu .

Ważnym podkreślenia jest art. 96 § 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego , gdzie wskazano , że rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień.

Z powyższych względów na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. orzeczono jak w sentencji wyroku.