Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 740/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok łączny Sądu Rejonowego w Gliwicach z 20 maja 2019 r. sygn. akt IX K 1033/18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

P. K.

skazany nie wykonał kary ograniczenia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Myszkowie sygn. II K 102/17, postępowanie w tym przedmiocie pozostaje zawieszone

informacja Sądu Rejonowego w Gdańsku

119

P. K.

skazany nie wykonał kary ograniczenia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Dębicy sygn. II K 208/17, postępowanie w tym przedmiocie pozostaje zawieszone

informacja Sądu Rejonowego w Gdańsku

121

P. K.

skazany nie wykonał kary ograniczenia wolności orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Warszawa Mokotów sygn. XIV K 626/17, postępowanie w tym przedmiocie pozostaje zawieszone

informacja Sądu Rejonowego w Częstochowie

125

2.1.1.4.

P. K.

skazany był uprzednio skazany w zakresie znanym Sądowi I instancji, odbywa karę pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Częstochowie sygn. IV K 120/15

karta karna

111- 114

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

2.1.1.2.

2.1.1.3.

2.1.1.4.

informacje Sądów o przebiegu wykonania kar ograniczenia wolnosci oraz karta karna

uzyskane informacje oraz dokumenty nie budziły watpliwości co do prawdziwosci i rzetelności

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

obraza prawa materialnego, a to art. 87 par 1 kk w zw. z art. 45 ust. 1 i art. 175 ust. 1 Konstytucji, poprzez jego nieprawidłowe zastosowanie i objecie wyrokiem łacznym kar jednostkowych ograniczenia wolności oraz połęczenie ich z karami pozbawienia wolności w sytuacji gdy dokonane ustalenia faktyczne nie wykazały, aby skazany uchylał sie od wykonywania kary ograniczenia wolnosci i nie stwierdzono podstaw do jej zmiany na zastepcza kare pozbawienia wolnosci

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W przywołanym w apelacji wyroku Trybunał Konstytucyjny wskazał, że wydanie przez sąd karny wyroku łącznego, na mocy którego jest orzekana - w miejsce jednostkowych kar orzeczonych za zbiegające się przestępstwa - jedna kara łączna, stanowi "sprawę" w rozumieniu art. 45 ust. 1 Konstytucji. Sąd karny, działając na podstawie art. 87 k.k., orzeka o sytuacji prawnej i faktycznej skazanego i wymierza zupełnie nową karę, która ma podlegać wykonaniu zamiast kar podlegających łączeniu. Procedura sądowa powinna w takim wypadku spełniać wszystkie standardy wynikające z art. 45 ust. 1 Konstytucji, tym bardziej że dochodzić ma do ingerencji w sferę wolności osobistej jednostki. Zgodnie z tym standardem konstytucyjnym, sąd, który ma orzekać o realnym pozbawieniu wolności, musi mieć zapewniony pewien zakres możliwości oceny okoliczności konkretnej sprawy i ich uwzględnienia podczas "wymierzania" odpowiedniej kary. Ustawodawca musi mu pozostawić pewien zakres swobody decyzyjnej (minimum kompetencji sądu). Takiego warunku nie spełnia art. 87 § 1 k.k. Z tych względów Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z 11 czerwca 2019 r. w sprawie P 20/17 orzekł, że art. 87 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1600, ze zm.) w zakresie, w jakim nakłada na sąd obowiązek połączenia kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności oraz wymierzenia kary łącznej pozbawienia wolności po dokonaniu zamiany kary ograniczenia wolności na karę pozbawienia wolności, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 i art. 175 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (OTK-A 2019/29).

Powyższe wskazuje, że wyrok Trybunału ma charakter zakresowy, a zatem jedynie wówczas znajdzie zastosowanie, gdy zastosowanie przez Sąd art. 87 § 1 kk będzie miało charakter automatyczny, bez uwzględnienia min. prognozy kryminologicznej, postawy skazanego, celów kary.

Dlatego Sąd odwoławczy badając okoliczności istotne przy orzekaniu kary łącznej, a szczególnie kierując się treścią art. 85a kk podzielił stanowisko Sądu I instancji o istnieniu przesłanek do połączenia kar pozbawienia wolności orzeczonych wobec skazanego z wymierzonymi mu karami ograniczenia wolności.

P. K. był dotychczas karany za przestępstwa 14 razy. Na czas wyrokowania wykonał tylko karę pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem w sprawie VII K 16/17, w sprawie VIII K 2024/12 upłynął okres próby w zakresie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, ale grzywny wówczas orzeczonej nie wykonał. W okresie próby popełnił wszystkie kolejne przestępstwa. Orzekane wobec niego kary wolnościowe nie tylko nie przyniosły zakładanego celu wychowawczego w rozumieniu powstrzymania skazanego od popełniania kolejnych przestępstw, ale i poddania się rygorom kar, których nawet w postaci grzywny nie wykonał. W izolacji więziennej skazany przebywa dopiero od 19.10.2017 r., co z pewnością wpłynęło na możliwość wykonania kar ograniczenia wolności, niemniej pierwsza z tego rodzaju kar orzeczona została jeszcze w maju 2017 r.

Analiza czasu popełniania przestępstw, ich wielości, kolejnych skazań, które nie powstrzymały skazanego od popełniania następnych przestępstw, nawet przy stosowaniu kar wolnościowych, przekonuje o celowości objęcia węzłem kary łącznej pozbawienia wolności również kar ograniczenia wolności orzeczonych wobec niego. Prognoza kryminologiczna jest bowiem negatywna, swoją postawą skazany uniemożliwia przewidywanie, że nie popełni w przyszłości przestępstw. Istota wyroku łącznego, jako orzeczenia niejako podsumowującego pewien etap zachowań przestępczych skazanego przekonuje, że cele kary w wypadku nieorzekania o połączeniu kar ograniczenia wolności z karami pozbawienia wolności nie zostaną spełnione. Cel wychowawczy w postaci wykazania skazanemu konieczności ponoszenia konsekwencji popełnianych przestępstw oraz nieuchronności kary przemawia za orzeczeniem kary łącznej pozbawienia wolności zgodnie z zasadami art. 87 § 1 kk.

Wniosek

zmiana wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W warunkach niniejszej sprawy cele zapobiegawcze i wychowawcze oraz w zakresie potrzeby kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa spełnione zostaną wyłącznie w wypadku orzeczenia kary łącznej zgodnie z zasadami art. 87 § 1 kk, dlatego wniosek o odrębne wymierzenie kar łącznych pozbawienia wolności i ograniczenia wolności jest niezasadny.

3.2.

rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec skazanego kary łącznej pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd pierwszej instancji zastosował zasadę mieszaną, określając wymiar kary łącznej istotnie poniżej sumy poszczególnych, podlegających łączeniu kar a tym samym poniżej, górnej granicy kary łącznej pozbawienia wolności. Autor apelacji nie wykazał, na czym by miała polegać niewspółmierność wymierzonej zaskarżonym wyrokiem kary łącznej, zaś zupełnie pominął okoliczności, iż przepis art. 438 pkt 4 kpk nakazuje korygować orzeczenia w zakresie kary, gdy jest ona rażąco niewspółmiernie łagodna lub rażąco niewspółmiernie surowa. Wprawdzie proponując wymiar kary i twierdząc, że orzeczona przez Sąd I instancji nie spełni celów zapobiegawczych i wychowawczych, skarżący ujawnia ową różnicę miedzy karą orzeczoną a przez siebie pożądaną, niemniej ogólnikowość zarzutu oraz lakoniczność jego uzasadnienia nie pozwala ujawnić okoliczności, które mogłyby poprzeć stanowisko apelującego. Istotnie, o czym była mowa powyżej, skazany dał się poznać jako sprawca niepoprawny, wielokrotnie naruszający porządek prawny. Pominął jednak skarżący, że przestępstw za które został skazany na podlegające łączeniu kary, skazany dopuścił się na przestrzeni dwóch lat, większość w roku 2016, wszystkie zachowania skierował przeciwko mieniu, towarzyszyła mu podobna postać zamiaru, co przekonuje o istotnej więzi przedmiotowo- podmiotowej. Dodatkowo obecna izolacja więzienna jest pierwszą w życiu skazanego, wszystkich czynów dopuścił się przed osadzeniem, co czyni uzasadnionym przewidywanie, że właśnie wykonanie kary w postaci izolacyjnej sprzyjało będzie spełnieniu celów kary, w tym da skazanemu możliwość wglądu w poprzednie zachowania prowadzące nieuchronnie do tego rodzaju konsekwencji. Aby taki cel spełnić nie sposób uznać konieczności wymierzenia kary zbliżonej do górnej granicy ustawowego zagrożenia wynikającego z zasad wskazanych w art. 87 § 1 kk. Nie można też zapominać, że trzy spośród łączonych kar miały charakter wolnościowy i sam fakt ich redukcji przy ustalaniu granic kary nie ogranicza jeszcze potrzeby badania, jaki udział takiej kary ma być w karze łącznej orzekanej w wyroku łącznym. Zatem istotnym jest, że spośród kar podlegających łączeniu cztery to kary pozbawienia wolności, a trzy ograniczenia wolności, na sumę kar składa się 3 lata i 3 miesiące z kar pozbawienia wolności oraz 1 rok i 8 miesięcy z kar ograniczenia wolności. Z pola widzenia nie można tez tracić pozytywnej opinii o osadzonym.

Wniosek

zmiana wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Apelujący nie wykazał, aby uzasadnionym było żądanie wymierzenia skazanemu kary łącznej pozbawienia wolności z zastosowaniem zasady zbliżonej do kumulacji. Zarzut i uzasadnienie środka odwoławczego są lakoniczne, a w świetle ujawnionych w toku postępowania przed Sądem I instancji oraz w postępowaniu odwoławczym okoliczności, nie można zgodzić się z twierdzeniem o rażąco niewspółmiernej łagodności wymierzonej kary pozbawienia wolności, w tym aby w rozmiarze ustalonym przez Sąd I instancji miała ona nie spełnić swych celów czy to szczególnoprewencyjnych, czy też w zakresie prewencji ogólnej, nie daje bowiem jej wymiar możliwości przyjęcia, że sprawca pozostanie bezkarny.

1 OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

zaskarżony wyrok w całości, w zakresie rozstrzygnięcia o karze łącznej pozbawienia wolności, dokonanym zaliczeniu, karze łącznej grzywny oraz częściowym umorzeniu postepowania i kosztach sądowych

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Apelacja prokuratora okazała się nietrafna w obu stawianych zarzutach. Prokurator deklarował zaskarżenie wyroku w całości lecz prócz rozstrzygnięcia o karze łącznej pozbawienia wolności nie podniósł zarzutów, nie sprecyzował wniosków, a uzasadnienie środka odwoławczego nie odnosiło się do kwestii pozostających poza zarzutami apelacji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Sąd Okręgowy zwolnił skazanego pozbawionego wolności od wydatków postępowania odwoławczego po myśli art. 624 § 1 kpk

1PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

kara łączna pozbawienia wolności orzeczona wyrokiem łącznym

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana