Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt XI GC 38/20

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka akcyjna w W. wniósł przeciwko pozwanemu (...) Spółce akcyjnej V. (...) (poprzednio (...) spółce akcyjnej w W.) o zapłatę kwoty 1324,19 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych, tytułem pełnych kosztów wypłaconego poszkodowanemu odszkodowania w ramach bezpośredniej likwidacji szkody.

Nakazem zapłaty sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie od nakazu pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany wskazał, że strony łączyła ugoda, która uznawała niniejszą sprawę za rozliczoną. Nadto zakwestionował wysokość szkody oraz podniósł zarzut przedawnienia i przyczynienia.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 16 czerwca 2015r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego doszło do uszkodzenia pojazdu marki V. (...) należącego do poszkodowanej T. K. oraz A. L. (poprzednio H.). Sprawca J. B. (1) posiadała ważną polisę odpowiedzialności cywilnej wykupioną u pozwanego (...) Spółki akcyjnej V. (...) (poprzednio (...) spółce akcyjnej w W.)

Dowód:

- notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym , akta szkody płyta CD, k. 29

- zeznania J. B., k. 285,

- opinia biegłego, k. 291-296.

Dnia 22 czerwca 2015r. poszkodowane zawarły z powodem umowę zlecenia, przedmiotem której było zlecenie likwidacji szkody. Tego samego dnia poszkodowane zawarły z powodem umowę cesji wierzytelności przysługujących im w stosunku do pozwanego, tytułem odszkodowania za doznaną szkodę.

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowy zlecenia, umowa cesji wierzytelności, akta szkody płyta CD, k. 29.

Powód przeprowadził postępowanie likwidacyjne przyznał oraz wypłacił poszkodowanym kwotę 2648,38 zł tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu.

Bezsporne.

Pismem z dnia 22 lipca 2015 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 2648,38zł w związku z przeprowadzonym postępowaniem likwidacyjnym i przyznanym odszkodowaniem. Wezwanie doręczono pozwanemu 27 lipca 2015 r. Następnie powód ponownie wezwał do zapłaty pismem z dnia 11 września 2015r.

Decyzją z dnia 15 września 2015 r. pozwany przyznał, a następnie wypłacił powodowi odszkodowanie w kwocie 1324,19 zł, uznając, że poszkodowana przyczyniła się w 50% do szkody.

Bezsporne, a nadto dowód:

- wezwanie do zapłaty, k. 57

- decyzja pozwanego, k. 55.

W 2015r. powód i pozwany podjęli rozmowy celem ostatecznego rozwiązania wszystkich spornych spraw w związku ze zbliżającym się terminem ustawowego wprowadzenia (...).

Na początku września 2015 r. pozwany zwrócił się do powoda o złożenie wykazu spraw spornych pomiędzy stronami, po czym powód przedłożył listę ok. 370 takich spraw. Wówczas strony rozpoczęły ich analizę. Mailem z dnia 22 września 2015r. przedstawiciel pozwanego, wskazał, że powód po dokonaniu ponownej weryfikacji ma złożyć listę spraw spornych do rozliczenia, a w tych sprawach gdzie uzna słuszność stanowiska pozwanej odstąpi od dalszych roszczeń.

Pierwszy projekt ugody przesłał pozwany, gdzie w § 4 wskazał, że „ustalone poniżej zasady mają zastosowania do szkód zamieszczonych na listach oraz tych, w których pierwsze wezwanie do zapłaty wypłaconego świadczenie jest datowane po 1 września 2015r. Sprawy w których pierwsze wezwanie jest datowane wcześniej zostają uznane jako zakończone i całkowicie rozliczone”.

Ostatecznie, po częściowej weryfikacji, powód przedłożył własną propozycję ugody i przedłożył jako spornych 159 spraw, przesyłając listę mailem z 21 września 2015 r.

Ostateczny projekt ugody powód przedłożył pozwanemu 22 lutego 2016r.

Dowód:

- zeznania M. F., k. 187-188,

- korespondencja mailowa, płyta CD, k. 85.

W dniu 2 marca 2016r powód zawarł z pozwanym ugodę zgodnie z propozycją powoda. Stosownie do jej § 1 bazę stanowiły przekazane przez (...) SA w dniach 21 i 22 września 2015r listy stwierdzonych rozbieżności, które po uzupełnieniu na spotkaniach roboczych stanowiły załącznik do ugody.

Zgodnie z § 1 zdanie 2 sprawy, w których pierwsze wezwanie do zapłaty jest datowane przed dniem 1 września 2015r na mocy ugody zostają uznane jako zakończone i całkowicie rozliczone. Nie dotyczy to nowych roszczeń, których wpływ do (...) lub (...) SA jest datowany po dniu 1 września 2015r (zd.3).

Stosownie do § 2 pkt 4 zdania 1 wypłacona kwota stanowi zaspokojenie wszelkich roszczeń z tytułu niedopłat w szkodach wyszczególnionych w §1. Do ugody sporządzono 3 zestawienia.

Dowód:

- ugoda z zestawieniami, k. 60-67.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Wyrok wydano w trybie art. 15 zzs 2 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...), innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. 2020.374 ze zm.), uwagi na przeprowadzenie całości postępowania dowodowego.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowił art. 822 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz została zawarta umowa ubezpieczenia. Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody, o których mowa w §1, będące następstwem przewidzianego w umowie wypadku, który miał miejsce w okresie ubezpieczenia. Odpowiedzialność pozwanego towarzystwa ubezpieczeń wynikała również z art. 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Obowiązkiem odszkodowawczym ubezpieczyciela wobec poszkodowanego są objęte wszelkie postaci szkody wyrządzone tej osobie, a więc zarówno szkody na osobie, jak i szkody na mieniu, co wynika z art. 34 ust. 1 powołanej ustawy. Zgodnie z art 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W sprawie bezsporne było zaistnienie zdarzenie szkodowego, zakres szkody.

Sporne było przyczynienie się poszkodowanych do szkody, wygaśnięcie roszczenia w skutek zawarcia ugody oraz upływ okresu przedawnienia.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do najdalej idącego zarzutu przedawnienia należało uznać go za niezasadny. Zgodnie z treścią art. 442 1 § 1 kpc roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Zgodnie zaś z art. 819 § 4 kpc bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela przerywa się także przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał na piśmie oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia. W niniejszej sprawie zdarzenie miało miejsce w dniu 16 czerwca 2015r., jednakże powód, po nabyciu wierzytelności od poszkodowanych, 22 lipca 2015r. wniósł o zapłatę od pozwanego – jako ubezpieczyciela sprawy. Pozwany 28 lipca 2015r. przyznał odszkodowanie przez co od tego dnia winien biec termin przedawnienia. Zgodnie z art. 118 kc jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Jednakże koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. Tym samym przedawnienie mogło nastąpić dopiero z końcem 2018r., zaś pozew w sprawie został złożony w sierpniu 2018r.

Odnosząc się następnie do zarzuty skutecznego zawarcia ugody i uwzględnienia odszkodowania ustaleniami stron, zarzut należało uznać za trafny. W § 1 zdaniu 2 wyraźnie wskazano, że sprawy, w których pierwsze wezwanie do zapłaty jest datowane przed dniem 1 września 2015r. na mocy ugody zostają uznane jako zakończone i całkowicie rozliczone. Nie dotyczy to nowych roszczeń, których wpływ do (...) lub (...) SA jest datowany po dniu 1 września 2015r (zd.3). W § 2 pkt 4 zdanie 1 wskazano natomiast, że wypłacona kwota stanowi zaspokojenie wszelkich roszczeń z tytułu niedopłat w szkodach wyszczególnionych w § 1. Zdaniem sądu stanowisko powoda, tj. ugoda dotyczy tylko spraw wskazanych w załącznikach jest nieprawidłowa. Gdyby bowiem faktycznie wolą stron było objęcie ugodą tylko spraw wskazanych w załącznikach, to nie byłoby potrzeby odwoływania się dodatkowo do wezwań sprzed daty 1 września 2015r, a tak postanowiono w zdaniu 2 § 1 .

Zgodnie z art. 65 § 1 kc oświadczenie woli należy tak tłumaczyć, jak tego wymagają ze względu na okoliczności, w których złożone zostało, zasady współżycia społecznego oraz ustalone zwyczaje. Ponadto w § 2 ww. art. wskazano, że w umowach należy raczej badać jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 29 czerwca 1995 r., III CZP 66/95 (OSNC 1995, Nr 5, poz. 168) przyjął na tle tego przepisu tzw. kombinowaną metodę wykładni . Wyrazem tego stanowiska są także późniejsze orzeczenia, np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 listopada 1997 r., I CKN 825/97, OSNC 1998, Nr 5, poz. 85 i z dnia 20 maja 2004 r., II CK 354/03, niepubl. Wspomniana metoda wykładni przyznaje pierwszeństwo - w wypadku oświadczeń woli składanych innej osobie - temu znaczeniu oświadczenia woli, które rzeczywiście nadały mu obie strony w chwili jego złożenia (subiektywny wzorzec wykładni ). Jeżeli okaże się, że strony różnie rozumiały treść złożonego oświadczenia woli, to za prawnie wiążące należy uznać znaczenie oświadczenia woli ustalone według wzorca obiektywnego. W tej fazie wykładni potrzeba ochrony adresata oświadczenia woli. Na ochronę zasługuje bowiem tylko takie zaufanie adresata do znaczenia oświadczenia woli, które jest wynikiem jego starannych zabiegów interpretacyjnych.

W tym świetle znaczenie oświadczenia woli należy zacząć od sensu wynikającego z reguł językowych, z tym, że przede wszystkim należy uwzględnić zasady, zwroty i zwyczaje językowe używane w środowisku, do którego należą strony, a dopiero potem ogólne reguły językowe. Trzeba jednak przy tym mieć na uwadze nie tylko interpretowane postanowienie umowy, ale także jego kontekst, który obejmuje w szczególności przebieg negocjacji (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 września 1998 r., I CKN 815/97, OSNC 1999, Nr 2, poz. 38).

Tym samym niewątpliwie treść ugody należy interpretować w kontekście okoliczności jej zawarcia. Jak wynikało zaś z zeznań świadka M. F. (2), jak i załączonej korespondencji z okresu negocjacji ugody, strony od początku zamierzały zakończyć wszelkie spory dotyczące wzajemnych rozliczeń, w związku ze zbliżającym się terminem ustawowego wprowadzenia (...). Na początku września 2015 r. pozwany zwrócił się do powoda o złożenie wykazu spraw spornych pomiędzy stronami, po czym okazało się, że powód przedłożył listę ok. 370 takich spraw. Wówczas strony rozpoczęły analizę. Zgodnie z treścią wiadomości z dnia 22 września 2015r. przedstawiciel pozwanego, wskazał, że powód po dokonaniu ponownej weryfikacji ma złożyć listę spraw spornych do rozliczenia, zaś w tych sprawach gdzie uzna słuszność stanowiska pozwanej odstąpi od dalszych roszczeń. Ostatecznie, po częściowej ich weryfikacji przez obie strony, powód przedłożył jako sporne 159 spraw, przesyłając listę wiadomością z 21 września 2015 r.

Prawidłowo zatem pozwany uznał i podnosił w sprzeciwie, że ugoda miała dotyczyć całości spraw spornych między stronami. Zostało to więc odzwierciedlone w treści § 1 ugody zdania drugiego.

Co więcej należy podkreślić, co nie było sporne w sprawie, że autorem treści ugody był powód, który przesłał pozwanemu ostateczną jej treść w mailu z dnia 22 lutego 2016r. Nadto należy wskazać, że pierwszy projekt ugody sporządził pozwany, zgodnie z treścią § 4 tego projektu „ustalone poniżej zasady mają zastosowania do szkód zamieszczonych na listach oraz tych, w których pierwsze wezwanie do zapłaty wypłaconego świadczenie jest datowane po 1 września 2015r. Sprawy w których pierwsze wezwanie jest datowane wcześniej zostają uznane jako zakończone i całkowicie rozliczone”. Niewątpliwie więc zamiarem stron było rozliczenie nie tylko spraw określonych na listach, lecz również wszystkich innych spraw, w tym tych gdzie wezwanie było przed 1 września 2015r. W tym zakresie należy także wskazać, że ostatecznie powódka zaakceptowała taką treść zmieniając jedynie zdanie w zakresie żądań zgłoszonych po 1 września 2015r. Tym samym zawierając umowie strony, jako profesjonaliści, musieli zdawać sobie sprawę z rzeczywistego znaczenia ugody.

Uwzględniając powyższe uznano, że roszczenie powoda, jako zgłoszone w lipcu 2015r. wygasło wskutek objęcia go wcześniej zawartą przez strony umową.

Jedynie więc na marginesie należało wskazać, że nie miał racji pozwany co do przyczynienie się do szkody. Okoliczności zawinienia poszkodowanej nie wynikały z jakichkolwiek dowodów, w tym opinii biegłego i zeznań świadków. Nadto sprawca kolizji – J. B. (1) została ukarana mandatem, zaś charakter uszkodzeń (uszkodzony bok pojazdu poszkodowanej i tył pojazdu sprawcy) wskazywał na to, że to J. B. (1) była sprawcą szkody.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu oparto o treść art. 98 kpc. Na koszty te składało się wynagrodzenie pełnomocnika – 270 zł, koszty opinii 629,76 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł.

W pkt III zwrócono niewykorzystane części zaliczek.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)