Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I AGa 219/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Zbigniew Merchel (spr.)

Sędziowie:

SA Agnieszka Witczak-Słoczyńska

SA Dariusz Janiszewski

Protokolant:

sekr. sądowy Łukasz Droszkowski

po rozpoznaniu w dniu 30 września 2020 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowo-akcyjnej w W.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej w G.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku

z dnia 6 czerwca 2019 r., sygn. akt IX GC 988/15

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 8.100 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego;

III.  zasądza od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku na rzecz kuratora J. W. kwotę 3.240 (trzy tysiące dwieście czterdzieści) złotych tytułem wynagrodzenia kuratora w postępowaniu apelacyjnym;

IV.  zasądza od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w G. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 3.240 (trzy tysiące dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

SSA Agnieszka Witczak-Słoczyńska SSA Zbigniew Merchel SSA Dariusz Janiszewski

Sygn. akt I AGa 219/19

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo – akcyjna z siedzibą w W. wniósł do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie pozew przeciwko pozwanemu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w G., o zapłatę kwot:

1.  186.004,66 zł z odsetkami ustawowymi od 5 października 2013 r. do dnia zapłaty,

2.  15.617,60 zł z odsetkami ustawowymi od 5 października 2013 r. do dnia zapłaty,

3.  1.429,73 zł z odsetkami ustawowymi od 21 listopada 2013 r. do dnia zapłaty,

4.  27.574,64 zł z odsetkami ustawowymi od 17 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty,

5.  26.583,34 zł z odsetkami ustawowymi od 17 września 2013 r. do dnia zapłaty,

6.  3.337,53 zł z odsetkami ustawowymi od 15 października 2013 r. do dnia zapłaty,

7.  392,42 zł z odsetkami ustawowymi od 16 listopada 2013 r. do dnia zapłaty,

8.  18.482,62 zł z odsetkami ustawowymi od 21 listopada 2013 r. do dnia zapłaty

wnosząc także o zasądzenie zwrotu kosztów sądowych w wysokości 3.493 zł i zwrotu kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. Uzasadniając pozew powód wskazał, że był właścicielem obiektu handlowo-usługowego Galeria (...) w T. w okresie do dnia 23 października 2013 r. Pozwana spółka wykonuje działalność gospodarczą polegającą m. in. na sprzedaży odzieży.

W dniu 3 lipca 2015 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w którym sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany wniósł skutecznie sprzeciw od w/w nakazu, w którym wniósł o jego uchylenie w całości i oddalenie powództwa oraz zasądzenie na rzecz pozwanego zwrotu kosztów postępowania.

Postanowieniem z dnia 1 października 2015r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny przekazał sprawę do Sądu Okręgowego w Gdańsku.

W odpowiedzi na sprzeciw pozwanego, powód podniósł, iż zarzuty podniesione przez pozwanego są gołosłowne, brak jest jakichkolwiek argumentów prawnych, a założenia sprzeciwu od nakazu miało na celu jedynie przedłużenie niniejszego postępowania oraz oddalenie w czasie faktycznego uregulowania wierzytelności przysługującej powodowi względem pozwanego.

Postanowieniem z dnia 20.06.2016 r. Sąd zawiesił postępowanie na podstawie art. 174 § 1 pkt 2 k.p.c. z uwagi na to, że w składzie organów komplementariusza pozwanej zachodziły braki uniemożliwiające działanie pozwanej.

Sąd ustanowił kuratora dla pozwanego w osobie J. W. i podjął postępowanie w sprawie. Kurator pozwanego w odpowiedzi na pismo powoda z dnia 31 maja 2016 r. wskazał, że nie przyznaje żadnych twierdzeń powoda. Zdaniem kuratora nietrafna jest argumentacja strony powodowej odnośnie mienia pozwanego, cytowana przez powoda klauzula wskazana w umowie, jak i norma wynikająca z art. 677 k.p.c. odnoszą się do rzeczy, materiałów etc., które stały się częściami składowymi przedmiotowego lokalu, zatem wskazane przez powoda przepisy nie mają zastosowania do roszczenia pozwanego.

Wyrokiem z dnia 6 czerwca 2019 r. Sąd Okręgowy w Gdańsku zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 279.422,54 zł z ustawowymi odsetkami, zaś od dnia 1 stycznia 2016 r. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwot: 186.004,66 zł od dnia 5 października 2013 r. do dnia zapłaty, 15.617,60 zł od dnia 5 października 2013 r. do dnia zapłaty, 1.429,73 zł od dnia 21 listopada 2013 r. do dnia zapłaty, 27.574,64 zł od dnia 17 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty; 26.583,34 zł od dnia 17 września 2013 r. do dnia zapłaty, 3.337,53 zł od dnia 15 października 2013 r. do dnia zapłaty, 392,42 zł od dnia 16 listopada 2013 r. do dnia zapłaty, 18.482,62 zł od dnia 21 listopada 2013 r. do dnia zapłaty (pkt I); zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 7.093 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych i kwotę 7.217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt II); zasądził od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 5.256 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (pkt III).

Sąd I instancji ustalił, że w dniu 24 kwietnia 2012 r. B. P. prowadzący działalność gospodarczą pn. Biuro (...) z siedzibą w B. (dalej również wynajemca) zawarł z spółką (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w G. umowę najmu (dalej również jako najemca), w celu prowadzenia działalności gospodarczej przez pozwaną. Przedmiotem umowy był lokal użytkowy o numerze porządkowym 1.10 położony na kondygnacji parteru Galerii (...) w T.. Najemca oświadczył, że w lokalu będzie używał nazwy handlowej, godła, logo oraz innych oznaczeń swojego przedsiębiorstwa: (...). Najemca oświadczył, iż posiada zgodę właściciela używanych w lokalu znaków towarowych, w sytuacji istnienia wymogu uzyskania zgody na ich użycie w lokalu. Zgodnie z § 6 ust.1 umowy najemca zobowiązał się dokonać w lokalu na swój koszt i ryzyko, prac adaptacyjnych określonych w załączniku nr 3 do umowy i zatwierdzonych przez wynajmującego, stosując się przy tym do wytoczonych i zasad podłączeń, określonych w załączniku nr 4. Najemca zobowiązał się również do zakończenia prac adaptacyjnych przed planowanym terminem odbioru obiektu przez uprawnione służby, będące podstawą do wydania ostatecznej decyzji pozwalającej na użytkowanie obiektu. Nakłady poniesione przez najemcę, w związku z wykonaniem prac adaptacyjnych, remontami lub adaptacją lokalu, związane na stałe z lokalem, pozostają własnością wynajmującego bez obowiązku zwrotu ich równowartości na wypadek rozwiązania lub wygaśnięcia Umowy (§ 6 ust. 3 umowy).

Strony ustaliły miesięczny czynsz najmu na kwotę 83 zł netto za 1 m 2 powierzchni lokalu. Niezależnie od czynszu najmu najemca zobowiązał się także do uiszczenia kosztów indywidualnych – związanych z używaniem telefonów, łączy internetowych, energii elektrycznej i mocy zamówionej, odprowadzaniem ścieków, wentylacji mechanicznej, ogrzewaniem, klimatyzacją, wywozem śmieci, a także do udziałów w kosztach wspólnych związanych z funkcjonowaniem obiektu i kosztów marketingu, promocji i reklamą (§ 8 umowy).

Zgodnie z § 13 ust. 4 w przypadku rozwiązania przez wynajmującego umowy z przyczyn w niej określonych, najemca zapłaci karę umowną w wysokości stanowiącej równowartość kwoty 9 – miesięcznego czynszu określonego w umowie lub z ostatniego okresu płatności. W § 14 umowy strony ustaliły zabezpieczenie w postaci wpłacenia przez najemcę na konto wskazane przez wynajmującego kaucje lub zdeponowania na rachunku bankowym kwoty w wysokości 40.000 zł bądź 10.000 euro, a wynajmujący będzie uprawniony do skorzystania z kaucji lub do wypłaty środków pieniężnych zdeponowanych przez najemcę na zablokowanym rachunku bankowym w przypadku nieterminowego uregulowania lub nieuregulowania przez najemcę jakichkolwiek należności najemcy wobec wynajmującego, po bezskutecznym upływie dodatkowego, 14-dniowego terminu wyznaczonego pisemnie Najemcy na uregulowanie takiej należności, liczonego od dnia otrzymania wezwania. Na podstawie § 15 ust.2 pkt 5 wynajmujący będzie mógł rozwiązać umowę najmu jeżeli najemca nie złoży lub nie uzupełni kaucji lub gwarancji bankowej lub oświadczenia najemcy o poddaniu się rygorowi egzekucji do ustalonych w § 14 umowy.

Pozwana w w/w lokalu miała prowadzić działalność polegająca głównie na sprzedaży odzieży marki T. (...) na podstawie umowy franczyzy. Przed rozpoczęciem tej działalności przedstawiciele otrzymali biznesplan od (...) spółka z o.o. Osoby zarządzające pozwaną uprzednio nie prowadziły działalności polegającej na sprzedaży odzieży. Obroty w punkcie handlowym pozwanej były niższe od zakładanych. Przedstawiciele (...) nie przekazują franczyzobiorcom zapewnień do osiąganych dochodów tylko prognozy. Przedstawiciele powoda nie zapewniali przedstawicieli pozwanej o wysokości obrotów w tym sklepie. W dniu 19 lipca 2012 r. pozwana i (...) spółka z o.o. zawarli umowę sprzedaży na raty wyposażenia sklepu. Zgodnie z zawartą umowa przeniesienie prawa własności stanowiących przedmiot umowy miało nastąpić po zapłacie całej ceny kupna.

Z uwagi na problemy z dochodowością działalności pozwanej po odbyciu spotkania z przedstawicielami stron w dniu 30 kwietnia 2013 r. strony podpisały aneks nr (...) do umowy najmu, w którym postanowiono o obniżeniu stawki czynszu najmu do kwoty 76.07 zł netto za 1 m2. Obniżona stawka czynszu obowiązywała zgodnie z aneksem od 1 maja 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. W związku ze zmniejszeniem stawki czynszu strony uzgodniły w § 13 ust. 4a umowy, że w przypadku rozwiązaniu umowy przed upływem okresu wskazanego w § 5 umowy z przyczyn innych niż określone w § 15 ust. 3 umowy, pozwany niezależnie od kary umownej, o której mowa w ust. 4 niniejszego paragrafu zapłaci powodowi dodatkowo karę umowną w wysokości 15.617,60 zł.

W dniu 13 maja 2013 r. przedsiębiorstwo (...) zostało w całości wniesione aportem do spółki (...) spółka z o.o. sp. komandytowo-akcyjna. Spółka (...) spółka z o.o. spółka komandytowo-akcyjna zmieniła nazwę na (...) spółka z o.o. komandytowo-akcyjna.

Pismem z dnia 2 września 2013 r. powód poinformował pozwanego, że z związku z brakiem płatności za co najmniej dwa pełne okresy czynszu oraz innych należności wynajmującego z tytułu zawarcia i wykonania umowy najmu, powód dokonał wypłaty całości środków pieniężnych, zdeponowanych przez pozwaną na zablokowanym rachunku bankowym w kwocie 40.810 zł tytułem nieuregulowanych przez najemcę należności wynikających z umowy najmu. Środki pieniężne pozyskane ze zdeponowanego rachunku bankowego zostały zarachowane na należności wynikające z faktury VAT: (...) (...), (...) (...), (...) oraz nota obciążeniowa z dnia 2 września 2013 r. Jednocześnie poinformował, iż mimo wypłaty przez wynajmującego całości środków pieniężnych zdeponowanych przez powoda na zablokowanym rachunku bankowym w dalszym ciągu pozwany zalega z płatnościami za okres przekraczający dwa pełne okresy czynszu oraz innych należności wynikających z umowy. Na dzień 2 września 2013 r. zadłużenia te wynosi 84.780,92 zł z faktur VAT nr: (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...). Z związku z powyższym powód wezwał pozwanego do usunięcia skutków naruszenia umowy poprzez zapłatę wszystkich zaległych należności z tytułu ww. umowy w dodatkowo wyznaczonym w tym celu 14 – dniowym terminie, liczonym od dnia doręczenia pisma pod rygorem rozwiązania przez wynajmującego umowy. Wynajmujący w dalszej części pisma wezwał najemcę do uzupełnia kwoty zabezpieczenia związku z wypłatą przez powoda całości środków pieniężnych zdeponowanych na zablokowanym rachunku bankowym w nieprzekraczalnym 14 –dniowym terminie od dnia otrzymania pisma.

W dniu 8 września 2013 r. (...) Inwestor spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna wystawiła fakturę VAT (...) na kwotę 27.574,64 na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej za czynsz najmu za sierpień 2013 r. oraz koszty marketingu, wywóz nieczystości stałych, zużycia wody i ścieków, zużycia energii i kosztów wspólnych.

W dniu 9 września 2013 r. (...) Inwestor spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna wystawiła fakturę VAT (...) na kwotę 29.338,97 zł na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej za czynsz najmu za wrzesień 2013 r. oraz koszty marketingu, wywóz nieczystości stałych, zużycia wody i ścieków, zużycia energii i kosztów wspólnych.

Z uwagi na brak płatności pozwanej m.in. za prąd elektryczny dochodziło do odcinania pozwanej przez powoda dostępu do prądu elektrycznego dwa razy i pierwsza przerwa w dostawie prądu wyniosła kilka dni, zaś druga trwała do rozwiązania umowy najmu, co utrudniło pozwanej prowadzenie działalności gospodarczej.

Pismem z dnia 19 września 2013 r. wynajmujący rozwiązał umowę najmu z najemcą ze skutkiem natychmiastowym związku z brakiem uzupełnienia kwoty zabezpieczenia. Powód wezwał również do zapłaty kary umownej w wysokości stanowiącej równowartość 9-miesięcznego czynszu w wysokości 186.004,66 zł oraz kary umownej w wysokości 15.617,60 zł na podstawie aneksu nr (...) do umowy najmu w/w.

W dniu 7 października 2013 r. (...) Inwestor spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna wystawiła fakturę VAT (...) na kwotę 3.337,53 zł na rzecz (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa za wywóz nieczystości stałych, zużycie wody i ścieków i koszty wspólne za okres od 15 sierpnia do 15 września 2013 r. i zużycie energii za okres od 1 do 30 września 2013 r.

W dniu 24 października 2013 r. strony podpisały protokół zdawczo-odbiorczy. Jako przyłącze i instalacje wskazano zgodnie z dokumentacją branżową projektów wykonawczych 1 wyciąg wentylacyjny i 7 nawiewów wentylacyjnych oraz 2 sztuki pomp ciepła i 2 sztuki sterowników. Wskazano również jako wyposażenie sklepu w sali sprzedażowej - meble wpisane w szyny naścienne, stojaki na ubrania, stoły na ubrania, lada kasowa, zamontowane lustra; w strefie przymierzalni - lustra, wieszaki do odwieszania odzieży, pufy i sofę oraz zaplecze wyposażone w szyny naścienne i półki. Pozwana pozostawiła w przedmiotowym lokalu rzeczy, którymi nie była już zainteresowana z uwagi na zakończenie działalności jako franczyzobiorca marki T. (...). Przedstawiciele pozwanej nie zgłosili się po odbiór tych rzecz ani nie żądali ich wydania. Powód do dziś część z tych rzeczy przechowuje. Przedstawiciele (...) po rozwiązaniu umowy najmu zabrali z przedmiotowego lokalu sprzęt komputerowy i odzież, który stanowił jej własność.

W dniu 8 listopada 2013 r. (...) Inwestor spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna wystawiła fakturę VAT (...) na kwotę 392,42 zł na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej za zużycie energii za okres od 1 do 22 października 2013 r.

W dniu 13 listopada 2013 r. (...) Inwestor spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna wystawiła fakturę VAT (...) na kwotę 18.482,62 zł na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej tytułem opłaty za bezumowne korzystanie z lokalu za okres 27-30 września 2013 r. w kwocie 2.755,63 zł, za okres od 1 do 22 października 2013 r. w kwocie 14.667,05 zł oraz za koszty marketingu za okres od 1 do 22 października 2013 r. w kwocie 1.059,94 zł.

W dniu 13 listopada 2013 r. (...) Inwestor spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowo-akcyjna wystawiła fakturę VAT (...) na kwotę 1.429,73 zł na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej za okresie 23-24 października 2013 r. za bezumowne korzystanie z lokalu w kwocie 1.333,37 zł oraz za koszty marketingu w kwocie 96,36 zł.

Powyższy stan faktyczny został ustalony na postawie w oparciu o zaoferowane przez strony dokumenty, których autentyczność nie była kwestionowana ani też nie budziła wątpliwości Sądu Okręgowego. Sąd ten uznał, że jedynie wydruk z e-maila nadesłanego przez świadka R. S. miał znikoma wartość dowodową, dlatego też nie został wykorzystany do poczynienia ustaleń faktycznych w sprawie. Ustalając stan faktyczny Sąd I instancji uwzględnił zeznania świadków: P. L., A. R., J. K., I. S., R. S. i W. G., które Sąd uznał za wiarygodne, gdyż korelują z pozostałymi dowodami. Odnośnie zeznań świadków I. U., E. K., A. C., i K. C. Sąd a quo uznał, że świadkowi ci nie posiadali wiedzy na okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Sąd ten oddalił wniosek o przesłuchanie świadka W. D., ponieważ pozwany nie sprecyzował na jakie okoliczności świadek ten ma być przesłuchany a nadto okoliczności sprawy w zakresie związanym z zawarciem umowy franczyzy między pozwaną a (...) spólki z o.o., zostały już dostatecznie wyjaśnione zeznaniami świadka J. K. i dokumentami złożonymi przez (...) sp. z o.o. Sąd oddalił wniosek pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu szacowania ruchomości oraz z zakresu budownictwa, ponieważ przeprowadzenie tych dowodów nie miało istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a nadto pozwany nie zgłosił również zarzutu potrącenia w zakresie rzeczy pozostawionych w lokalu, a nadto wnioski te jako zgłoszone na posiedzeniu przed zamilknięciem rozprawy (w zakresie biegłego do spraw budownictwa) były spóźnione.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał roszczenie powoda za zasadne w całości. Wskazał sąd, że podstawę wniesionego w niniejszej sprawie powództwa stanowiła umowa najmu łącząca strony. Okoliczność zawarcia przez strony umowy najmu była bezsporna. Pozwana nie wykazała, aby dokonała zapłaty zgodnie z umową łączącą strony czynszu najmu oraz opłat eksploatacyjnych związanych z korzystaniem lokalu, jak również koszty marketingu zgodnie z umową najmu z dnia 24 kwietnia 2012 r., dlatego też w tym zakresie zasadne było żądanie powoda zasądzenia od pozwanego kwot wraz z odsetkami ustawowymi i odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 r.: 27.574,64 zł od dnia 17 sierpnia 2013 r. do dnia zapłaty (czynsz za sierpień 2013 r. wraz z opłatami za media i kosztami wspólnymi), 26.583,34 zł od dnia 17 września 2013 r. do dnia zapłaty, (czynsz za wrzesień 2013 r. wraz z opłatami za media i kosztami wspólnymi), 3.337,53 zł od dnia 15 października 2013 r. do dnia zapłaty, (koszty mediów i kosztów wspólnych za okres od 15 sierpnia do września 2013 r.).

Sąd a quo ocenił na podstawie przedstawionego stanu faktycznego, że powód w niniejszej sprawie dochodził również odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu po rozwiązaniu umowy najmu oraz kosztów mediów dostarczanych do lokalu po dacie rozwiązania umowny najmu oraz kosztów marketingu. W ocenie tego Sądu pozwana z uwagi na jej wiedzę o rozwiązaniu umowny najmu była posiadaczem w złej wierze, dlatego też była zobowiązana do zapłaty na rzecz powoda odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu wraz z mediami i kosztami związanymi z przedmiotowym lokalem. Pozwana jednocześnie nie kwestionowała wysokości odszkodowania jaką została obciążona przez powoda z tytułu bezumownego korzystania z lokalu ani wysokości mediów i kosztów obciążających przedmiotowy lokal, dlatego też zasądzono zgodnie z żądaniem pozwu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie kwoty: 18.482,62 zł od dnia 21 listopada 2013 r. do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie za lokal za okres od 27 września do 22 października 2013 r. wraz z kosztami marketingu, 392,42 zł od dnia 16 listopada 2013 r. do dnia zapłaty, tytułem kosztu energii elektrycznej za okres od 1 do 22 października 2013 r., 1.429,73 zł od dnia 21 listopada 2013 r. do dnia zapłaty, tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie za lokal za okres od 23 do 24 października 2013 r. wraz z kosztami marketingu.

Jak wskazał sąd I instancji, sporne w niniejszej sprawie było żądanie zapłaty kar umownych w związku z odstąpieniem od umowy przez powoda. W związku z niewykonaniem zobowiązań umownych przez najemcę, tj. brakiem uzupełnienia kwoty zabezpieczenia w wyznaczonym 14 - dniowym terminie zakreślonym w wezwaniu z dnia 2 września 2013 r., pismem z dnia 19 września 2013 r. powód działając na podstawie przepisu § 15 ust. 1 pkt 3 w związku z § 15 ust. 2 pkt 5 w związku z § 14 ust. 1 pkt 1.2 umowy rozwiązał umowę najmu z dnia 24 kwietnia 2012 r. ze skutkiem natychmiastowym.

Zgodnie z § 13 ust. 4 umowy w przypadku rozwiązania przez wynajmującego umowy z przyczyn w niej określonych, najemca zapłaci karę umowną w wysokości stanowiącej równowartość kwoty 9 – miesięcznego czynszu określonego w umowie lub z ostatniego okresu płatności. Nadto zgodnie z § 13 ust. 4a umowy w przypadku rozwiązaniu umowy przed upływem okresu wskazanego w § 5 umowy z przyczyn innych niż określone w § 15 ust. 3 umowy, pozwany niezależnie od kary umownej, o której mowa w ust. 4 niniejszego paragrafu zapłaci powodowi dodatkowo karę umowną w wysokości 15.617,60 zł.

W ocenie Sądu Okręgowego powyższe kary umowne zostały zastrzeżone na wypadek naprawienia szkody powstałej na skutek niewykonania zobowiązania niepieniężnego. Pozwany zgodnie z zawarta umową najmu był bowiem zobowiązany do zabezpieczenia wykonana swoich zobowiązań poprzez wpłacenie na konto pozwanego kaucji albo zdeponowania na rachunku bankowym kwoty 40.000 zł albo 10.000 euro, zaś powód był uprawniony do rozwiązania umowy najmu i żądania przedmiotowej kary umownej jeżeli powód nie złoży albo nie uzupełni kaucji albo gwarancji bankowej lub oświadczenia o poddaniu się rygorowi egzekucji do ustalonych w § 14 niniejszej umowy kwot. Kara ta została zatem zastrzeżona na wypadek nie zapewnienia udzielenia zabezpieczenia przez pozwaną wykonania jej zobowiązań umownych, nie zaś na skutek braku zapłaty na rzez powódki. Taki sam niepieniężny charakter miało zastrzeżenie kary umownej na skutek rozwiązanie umowy przed upływem okresu wskazanego w § 5 umowy z przyczyn innych niż określone w § 15 ust. 3 umowy. W ocenie Sądu wolą stron było zagwarantowanie powodowi, że w razie rozwiązania umowy na skutek przyczyn zależnych od pozwanej nastąpi zrekompensowanie powodowi szkody jaką odniósł na skutek czasowego obniżenia czynszu najmu pozwanej, co miało doprowadzić do poprawienia jej sytuacji finansowej w razie kontynuowania stosunku umownego stron. Powód z tytułu nie wykonania umowy przez pozwaną odniósł szkodę, gdyż musiał poszukiwać nowego najemcy i co wiązało się z utratą przez niego dochodów w okresie kiedy przedmiotowy lokal nie był wynajmowany.

Biorąc pod uwagę zarzut pozwanego miarkowania kary umownej, Sąd musiał zważyć czy kara umowna jest rażąco wygórowana lub czy zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane. Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw aby obniżyć karę umowną. Sąd miał bowiem na uwadze, że kara umowna stanowiła jedynie 9 krotność czynszu umownego, zaś kara umowna w kwocie 15.617,60 zł stanowiła jedynie różnicę pomiędzy czynszem z przed i po obniżeniu wysokości czynszu najmu. Brak jest podstaw do przyjęcia, że zobowiązanie zostało w znacznym zakresie wykonane mając na uwadze czas trwania umowy najmu. Co do mienia pozostawionego w lokalu przez pozwanego zostało ono wyszczególnione w protokole zdawczo odbiorczym z dnia 24 października 2013r. Zgodnie z umową stron nakłady poniesione przez najemcę w związku z wykonaniem prac adaptacyjnych, remontów lub adaptacji związane na stałe z lokalem pozostają własnością wynajmującego bez obowiązku zwrotu ich równowartości na wypadek rozwiązania umowy najmu (§ 6 ust. 3 umowy). Nadto z okoliczności sprawy wynika, że pozwana porzuciła te rzeczy z zamiarem wyzbycia się ich własności (art. 180 k.c.). Pozwana nie wykazała aby kiedykolwiek zwracała się do powoda o wydanie tychże rzeczy, zaś w toku procesu powód wyraził gotować ich wydania na żądanie pozwanej. Nadto pozwana nie wykazała aby była właścicielem rzeczy, które zostały pozostawione w lokalu ponieważ jak wynika z umowy łączącej pozwaną z (...) spółka z .o. własność tych rzeczy została zastrzeżona na rzecz (...) spółka z o.o. do czasu zapłaty przez pozwaną całej ceny, zaś pozwana nie wykazała aby cenę ta w całości uiściła. Jak wynika zaś z zeznań (...) spółka z o.o. nadał uważa się za właściciela tychże rzeczy. Nadto w świetle art. 677 k.c. roszczenia najemcy o zwrot nakładów na rzecz przedawniają się z upływem roku od dnia zwrotu rzeczy, a z uwagi na podniesiony przez powoda zarzut przedawnienia, jeśli nawet roszczenie o zwrot nakładów na lokal istniałoby to uległo by ono przedawnieniu. Ponadto pozwany nie podniósł w niniejszej sprawie zarzutu potrącenia wzajemnych roszczeń stron z uwagi na rzeczy pozostawione w lokalu, dlatego też okoliczność pozostawienia tychże rzeczy w lokalu powoda nie miało istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

Zdaniem sądu I instancji niezasadne były również zarzuty dotyczące naruszania przez powoda zasad współżycia społecznego poprzez odcinanie pozwanej dostępu do prądu elektrycznego. Zgodnie bowiem z umowa stron (§ 8 ust. 5 umowy) pozwana wyraził zgodę na odcięcie dostaw mediów do lokalu przez powoda w przypadku zalegania z zapłatą za media za co najmniej jeden pełny okres płatności, jeżeli pozwany nie ureguluje tych zaległości w dodatkowym 14 dniowym terminie. Pozwany podpisując umowę wyraził zgodę na odłączenie mediów w przypadku zalegania z płatnościami za co najmniej jeden okres płatności.

Również zarzut, że obroty w przedmiotowym sklepie były niższe od zakładanych dotyczyła zachowania samej pozwanej, gdyż jak wynika z zeznań świadków P. L., A. R. nie mieli oni doświadczenia w prowadzeniu sklepu z odzieżą, zaś z zeznań J. K. wynikało, że obroty w tym punkcie były wysoko niezadawalające. Powód nie przyjmował żadnej odpowiedzialności za ewentualny wynik działalności gospodarczej pozwanej w wynajmowanym lokalu.

Wobec powyższego, uznając powództwo za zasadne, Sąd Okręgowy w pkt I wyroku na postawie powyżej przytoczonych przepisów uwzględnił żądania pozwu. Odnośnie odsetek ustawowych za opóźnienie Sąd wskazał, że kierował się brzmieniem przepisu art. 481 § 1 k.c. Co do terminu od którego zasądzono odsetki Sąd miał na uwadze terminy płatności wskazane w fakturach VAT i notach odsetkowych, które zostały złożone wraz z potwierdzeniem ich odbioru przez pozwaną, zaś odsetki były żądane po upływie terminu płatności w nich wskazanych.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II wyroku na mocy art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i 99 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu i całością tych kosztów obciążył pozwanego jako przegrywającego sprawę. Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 7.093 zł tytułem kosztów sądowych, na jaką składa się uiszczona przez powoda opłata sądowa od pozwu w wysokości 3.493 zł i zaliczka na wynagrodzenie kuratora w kwocie 3.600 zł. Ponadto Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 7.217 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, na podstawie § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U.2015 r. poz. 1804), w tym kwotę 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. Sąd w punkcie III wyroku zasądził od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 5.256 zł tytułem nieuiszczonej zaliczki na wynagrodzenie kuratora pozwanej.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł pozwany zaskarżając wyrok w części, ponad kwotę 77 800,28 zł, zarzucając naruszenie:

1.  art. 483 § 1 kc poprzez jego błędną interpretację i niewłaściwe zastosowanie, w sytuacji, w której wpłacenie kaucji (Wynajmującego) lub zdeponowania środków pieniężnych na zablokowanym rachunku bankowym należy uznać za świadczenie pieniężne, o którym mowa wyżej wskazanym przepisie i tym samym niedopuszczalne jest zastrzeżenie kary umownej w związku z rozwiązaniem umowy spowodowanej przez niespełnienie ww. świadczenia pieniężnego, o którym mowa wyżej;

1.  art. 483 § 1 kc poprzez jego błędną interpretacje i niewłaściwe zastosowanie, w sytuacji, w której rozwiązanie łączącej strony umowy wynikała z niespełnienia przez pozwanego świadczeń o charakterze pieniężnym - wpłacenia kaucji lub zdeponowania na zablokowanym rachunku bankowym środków pieniężnych oraz niezapłacenia czynszu i innych należności związanych z korzystaniem z przedmiotowego lokalu;

2.  art. 58 § 3 kc w związku z art. 483 § 1 kc i § 13 ust. 4 Umowy pomiędzy B. P. a pozwanym z dnia 24 kwietnia 2012 r. - zwanej dalej Umową i § 13 ust. 4a Umowy (dodanego aneksem do Umowy z dnia 30 kwietnia 2013 r.) poprzez jego niezastosowanie tj. niestwierdzenie nieważności postanowień wynikających z treści § 13 ust. 4 i 4 a Umowy w zakresie w jakim kara umowna została zastrzeżona w przypadku rozwiązania Umowy z powodu niespełnienia świadczeń pieniężnych, o których mowa pkt 2 i 3 zarzutów niniejszej apelacji;

3.  art. 484 § 2 kc - poprzez jego błędną interpretacje i niezasadne uznanie, że kwota 186 004,66 stanowiąca równowartość 9 krotności miesięcznego czynszu i równocześnie przekraczająca 4 krotność wartości szkody poniesionej w wyniku nie wpłacenia zabezpieczenia - nie jest karą rażąco wygórowaną i tym samym, iż kara ta nie podlega miarkowaniu.

Wskazując na powyższe zarzuty apelujący wniósł o oddalenie powództwa co do kwoty 201.622,26 zł, a w przypadku nieuwzględnienia zarzutów wskazanych w pkt 1 -3 apelacji - oddalenia powództwa co do kwoty 161.622,26 zł, zmianę orzeczenia Sądu Okręgowego w zakresie pkt II i III i zasądzenie na rzecz stron zwrot kosztów procesu za pierwszą instancję wg. norm przepisanych, z uwzględnieniem stopnia w jakim każda ze stron proces wygrała i związaną z tym zmianę wyroku odnośnie zasądzenia od stron obowiązku zapłaty nieuiszczonych kosztów sądowych za pierwszą instancję, o której mowa w pkt III wyroku, mając na uwadze, w jakim stopniu strony sprawę wygrały (przegrały) oraz przyznanie kuratorowi wynagrodzenia za postępowanie apelacyjne wg norm przepisanych. Jednocześnie, w przypadku gdyby Sąd Apelacyjny nie podzielił zdania strony apelującej, wniósł o orzeczenie o kosztach sądowych zgodnie z treścią art. 102 k.p.c. i nie obciążanie kosztami apelacji strony pozwanej.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od apelującego na swoją rzecz kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jako niezasadna podlegała oddaleniu.

Sąd II instancji wskazuje w pierwszej kolejności, że jest sądem meriti. Dalej należy wskazać, że wynikający z art. 378 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. obowiązek rozpoznania sprawy w granicach apelacji oznacza z jednej strony zakaz wykraczania przez sąd drugiej instancji poza te granice (w niniejszej sprawie co do uwzględnionego żądania zapłaty kwoty 201.622,26 zł), z drugiej zaś nakaz wzięcia pod uwagę i rozważenia wszystkich podniesionych w apelacji zarzutów i wniosków. W konsekwencji, sąd drugiej instancji może - a jeżeli je dostrzeże, powinien - naprawić wszystkie stwierdzone w postępowaniu apelacyjnym naruszenia prawa materialnego przez sąd pierwszej instancji, niezależnie od tego, czy zostały wytknięte w apelacji, pod warunkiem, że mieszczą się w granicach zaskarżenia, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego. Rozpoznanie "sprawy" w granicach apelacji oznacza, że sąd drugiej instancji nie koncentruje się jedynie na ocenie zasadności zarzutów apelacyjnych, lecz rozstrzyga merytorycznie o zasadności zgłoszonych roszczeń procesowych, chyba że chodziło o nieważność postępowania, którą bierze pod uwagę z urzędu. W niniejszej sprawie tej ostatniej okoliczności sąd II instancji nie dopatrzył się.

Jak już powiedziano, rozpoznawanie apelacji sprowadza się do tego, że sąd drugiej instancji rozpatruje sprawę ponownie, czyli w sposób w zasadzie nieograniczony. Jeszcze raz bada sprawę rozstrzygniętą przez sąd pierwszej instancji w granicach zaskarżenia. Ma zatem obowiązek ocenić ustalony stan faktyczny oraz prawidłowość zastosowania właściwych przepisów prawa materialnego (nawet, gdyby to nie było przedmiotem zarzutów apelacji). Tym samym postępowanie apelacyjne - choć odwoławcze - ma charakter rozpoznawczy (merytoryczny), a z punktu widzenia metodologicznego stanowi dalszy ciąg postępowania przeprowadzonego w pierwszej instancji. Skoro postępowanie apelacyjne polega na merytorycznym rozpoznaniu sprawy, to wydane orzeczenie musi opierać się na własnych ustaleniach faktycznych i prawnych sądu II instancji (art. 382 k.p.c.) według stanu z chwili orzekania przez ten sąd (art. 316 k.p.c.). Ten ostatni przepis wyraża jedną z podstawowych zasad orzekania, nakazując sądowi uwzględnienie stanu faktycznego i prawnego (stanu rzeczy) istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy, a zatem także ewentualnych zmian, do których doszło w tej mierze w toku postępowania, włącznie z postępowaniem apelacyjnym.

Uzasadniając zapadłe rozstrzygnięcie sąd II instancji pragnie wskazać w tym miejscu na zmieniony art. 387 § 2 1 k.p.c. ustawą z dnia 4 lipca 2019 r. (Dz.U. poz. 1469) zmieniającej Kodeks postępowania cywilnego z dniem 7 listopada 2019 r., który wskazuje, że w uzasadnieniu wyroku sądu drugiej instancji wymagane jest:

1)  wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, które może ograniczyć się do stwierdzenia, że sąd drugiej instancji przyjął za własne ustalenia sądu pierwszej instancji, chyba że sąd drugiej instancji zmienił lub uzupełnił te ustalenia; jeżeli sąd drugiej instancji przeprowadził postępowanie dowodowe lub odmiennie ocenił dowody przeprowadzone przed sądem pierwszej instancji, uzasadnienie powinno także zawierać ustalenie faktów, które sąd drugiej instancji uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej (co w niniejszej sprawie nie miało miejsca) oraz

1)  wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa, przy czym może ograniczyć się do stwierdzenia, że sąd drugiej instancji przyjął za własne oceny sądu pierwszej instancji.

Mając na uwadze ekonomikę procesową sąd II instancji wskazuje, że wydane przez siebie orzeczenie oparł na dokonanych ustaleniach faktycznych sądu I instancji, które to ustalenia aprobuje i przyjmuje za własne. Sąd II instancji podzielił też ocenę prawną sprawy jaką zaprezentował Sąd Okręgowy.

Pozwany w swej apelacji podniósł zarzut naruszenia art. 483 § 1 k.c. i art. 484 § 2 k.c., w głównej mierze koncentrując się na kwestii, iż zastrzeżenie kary umownej było nieważne albowiem rozwiązanie umowy łączącej strony wynikało z niespełnienia przez pozwanego świadczenia pieniężnego. Sąd Apelacyjny nie podzielił takiej argumentacji. Żaden z zarzutów apelującego nie okazał się zasadny.

Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Przedmiotem świadczenia niepieniężnego w odróżnieniu od pieniężnego nie jest jedynie wartość wyrażona w określonych jednostkach pieniężnych, a uzyskanie ze strony dłużnika określonego działania (zachowania) bądź pozyskania dobra np. materialnego czyli oznaczonych rzeczy (np.: przeniesienie własności rzeczy, wykonanie usługi, napisanie utworu lub jego wykonanie (np.: na gitarze), czy wykonaniu ugody, orzeczenia sądu (np.: naprawienie szkody, zwrot bezpodstawnego wzbogacenia).

Umowa zawarta pomiędzy stronami w sposób wyraźny wskazywała, że najemca (pozwany) jest zobowiązany do złożenia lub uzupełnienia kaucji pod rygorem rozwiązania umowy najmu przez wynajmującego (powoda). Pozwany zawierając przedmiotową umowę wyraził także zgodę na zapłatę kary umownej w przypadku rozwiązania przez powoda umowy z przyczyn w niej wskazanych.

Przyczyną, dla której strona powodowa wypowiedziała umowę stronie pozwanej był brak uzupełnienia zabezpieczenia - kaucji, którą określała umowa w § 14, a zatem podstawą wypowiedzenia nie była sama zapłata długu z umowy najmu. Kara umowna została zastrzeżona na wypadek rozwiązania umowy i związana była stricte z udzieleniem stosownego zabezpieczenia a nie z obowiązkiem zapłaty kwoty pieniężnej. C. nie była zapłata długu w kwocie pieniężnej lecz zabezpieczenie określonej wierzytelności. Oczywistym jest, że kwota zabezpieczenia wyrażona jest w określonej wartości – w formie pieniądza. Sąd Apelacyjny stoi na stanowisku, że miało miejsce dokonanie pewnej czynności faktycznej polegającej na zapewnieniu zabezpieczenia wyrażonej w pieniądzu, ale nie zmieniałoby to postaci, gdyby zabezpieczenie było w innej formie, np. wyrażonej w formie hipoteki czy przy użyciu weksla.

Odnośnie zaś kary umownej opisanej w § 13 ust. 4a umowy najmu, to podkreślić należy, iż była ona zastrzeżona na wypadek rozwiązania umowy przed terminem na który została zawarta i miała zabezpieczyć interesy powoda, w związku z dokonaną obniżką czynszu najmu. Już sama treść wskazanego fragmentu umowy stron wskazuje, że przedmiotowa kara umowna nie pozostaje w związku z wykonaniem świadczenia pieniężnego, lecz realizuje się w związku z rozwiązaniem umowy w określonym przedziale czasowym. Skoro nie sposób uznać, że wskazywane przez pozwanego świadczenia miały charakter pieniężny, nieuprawnione są także twierdzenia jakoby odstąpienie od umowy i związane z nim naliczenie kary umownej było dokonane wbrew prawu.

Sąd Apelacyjny nie podziela zatem argumentacji strony skarżącej, że zobowiązanie to podlegało wyłączeniu zgodnie z art. 483 k.c. a w konsekwencji zdaniem Sądu Apelacyjnego zarzuty naruszenia art. 483 k.c. były niezasadne.

Bezzasadny okazał się również zarzut naruszenia art. 484 § 2 k.c. Zgodnie z powyższym przepisem jeżeli zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane, dłużnik może żądać zmniejszenia kary umownej; to samo dotyczy wypadku, gdy kara umowna jest rażąco wygórowana.

Odnośnie zatem miarkowania kary umownej Sąd Apelacyjny wskazuje, że zgadza się z argumentami apelującego co do zasady, jednakże należy zważyć, że by móc miarkować karę, to musi ona posiadać charakter rażącego wygórowania albo ustalenia, że zobowiązanie jest spełnione. Obowiązek wykazania tych okoliczności obciąża tą stronę, która na taką argumentację się powołuje – a zatem w przedmiotowej sprawie ciężar dowodu obciąża pozwanego. Według Sądu Apelacyjnego strona pozwana temu ciężarowi dowodowemu nie sprostała. Nie został przeprowadzony żaden dowód wskazujący, iż mimo, że umowa została rozwiązana strona powodowa nie miała żadnych przeszkód by zawrzeć nową umowę, że nie poniosła szkody albo że szkoda była znikoma.

Z akt sprawy wynika, że umowa została rozwiązana z przyczyn nie uzupełnienia zabezpieczenia, za co stronie powodowej przysługiwała kara umowna w określonej wysokości. Sama wysokość kary umownej nie była kwestionowana w związku z tym Sąd Apelacyjny nie znajduje podstaw by prowadzić w tej kwestii ustalenia czy rozważania. Nadto Sąd Odwoławczy podziela stanowisko przedstawione w wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 5 września 2017 r., w sprawie VI AGa 616/16, iż prawo do redukowania kary umownej powinno być stosowane powściągliwie i z dużą dozą ostrożności z uwagi na fakt, że stosowanie tej instytucji w istotny sposób osłabia skutek stymulacyjno – represyjny oraz kompensacyjny kary umownej, a nadto stanowi ingerencję w treść zobowiązania określonego i zaakceptowanego przez obie strony.

W świetle powyższych rozważań Sąd II instancji uznał, że orzeczenie Sądu Okręgowego jest prawidłowe, a apelacja niezasadna, o czym na podstawie, art. 385 k.p.c. orzeczono w punkcie I sentencji.

W punkcie II Sąd Apelacyjny orzekł stosownie do wyniku sprawy na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. w zw. z § 2 pkt 7) i § 10 ust. 1 pkt 2) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265) zasądzając od pozwanej na rzecz powoda kwotę 8 100 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

W punkcie III Sąd Odwoławczy na podstawie § 2 pkt 7) i § 10 ust. 1 pkt 2) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265) w zw. z § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U.2018.536) zasądził od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku na rzecz kuratora J. W. kwotę 3 240 zł tytułem wynagrodzenia kuratora w postępowaniu apelacyjnym.

W punkcie IV sentencji Sąd II instancji na podstawie art. 113 ust. 1 uksc w zw. z art. 98 § 1 k.p.c. i art. 108 k.p.c. zasądził od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Gdańsku kwotę 3 240 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa.

SSA Agnieszka Witczak – Słoczyńska SSA Zbigniew Merchel SSA Dariusz Janiszewski