Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I Ns 163/20

POSTANOWIENIE

Dnia 21 maja 2021 roku

Sąd Rejonowy w Mrągowie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Krzysztof Połomski

Protokolant: p.o. sekretarz sądowy M. S. (1)

po rozpoznaniu w dniu 21 maja 2021 roku w Mrągowie
na rozprawie

sprawy z wniosku M. C.

z udziałem M. S. (2), M. B., D. C., K. C. (1), A. C. (1), J. C., A. C. (2) i M. S. (3)

o stwierdzenie nabycia spadku po K. C. (2), R. C., T. C.
i W. C.

I.  stwierdza, że spadek po K. C. (2) zmarłej dnia 1 kwietnia 2012 roku
w S., gmina M., ostatnio stale zamieszkałej w S., gmina M., na podstawie ustawy nabyli:

a)  mąż spadkodawczyni R. C., syn J. i A. – w 1/4 części,

b)  dzieci spadkodawczyni M. S. (2), J. C., M. C. i A. C. (2), córki i synowie R. i K.
po 3/20 części każde z nich,

c)  wnuki spadkodawczyni M. B., K. C. (1), A. C. (1) i D. C., córka i synowie W. i T.
po 3/80 części każde z nich,

II.  stwierdza, że spadek po R. C. zmarłym dnia 19 stycznia 2017 roku
w S., gmina M., ostatnio stale zamieszkałym w S., gmina M., na podstawie ustawy nabyli:

a)  dzieci spadkodawcy M. S. (2), J. C., M. C.
i A. C. (2), córki i synowie R. i K. – po 1/5 części każde z nich,

b)  wnuki spadkodawcy M. B., K. C. (1), A. C. (1) i D. C., córka i synowie W. i T.
po 1/20 części każde z nich,

III.  stwierdza, że spadek po W. C. zmarłym dnia 23 marca 2004 roku
w S., gmina M., ostatnio stale zamieszkałym w S., gmina M., na podstawie ustawy nabyli żona spadkodawcy T. C., córka M. i J. – w 1/4 części oraz dzieci spadkodawcy M. B., K. C. (1), A. C. (1) i D. C., córka
i synowie W. i T. – po 3/16 części każde z nich,

IV.  stwierdza, że spadek po T. C. zmarłej dnia 3 stycznia 2018 roku
w S., gmina M., ostatnio stale zamieszkałej w S., gmina M., na podstawie ustawy nabyły dzieci spadkodawczyni M. B., K. C. (1), A. C. (1) i D. C., córka
i synowie W. i T. oraz M. S. (3), córka Z.
i T. – po 1/5 części każde z nich,

V.  stwierdza, że każdy uczestnik ponosi koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 163/20

UZASADNIENIE

Wnioskodawca M. C. wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie nabycia spadku po K. C. (2) zmarłej dnia 1 kwietnia 2012 roku w S., gmina M., ostatnio stale zamieszkałej w S., gmina M., po R. C. zmarłym dnia
19 stycznia 2017 roku w S., gmina M., ostatnio stale zamieszkałym w S., gmina M., po W. C. zmarłym dnia 23 marca 2004 roku w S., gmina M., ostatnio stale zamieszkałym w S., gmina M. i po T. C. zmarłej dnia 3 stycznia 2018 roku w S., gmina M., ostatnio stale zamieszkałej
w S., gmina M..

W uzasadnieniu wskazał, że jest synem zmarłych K. C. (2) i R. C.. Wskazał też pozostałych spadkobierców K. C. (2), R. C., W. C.
i T. C..

Uczestniczka postępowania M. B. poparła wniosek i wniosła
o stwierdzenie nabycia spadku po K. C. (2), R. C., W. i T. C.
na podstawie ustawy. Wniosła też o rozstrzygnięcie o kosztach postępowania według norm przepisanych.

Kurator ustanowiony dla nieznanych z miejsca pobytu uczestników postępowania D. C., K. C. (1) i A. C. (1) oświadczyła, że pozostawia rozstrzygnięcie sprawy do decyzji Sądu.

Pozostali uczestnicy postępowania nie zajęli w sprawie żadnego stanowiska.

Postanowieniem z dnia 3 lutego 2021 roku wezwano do udziału w sprawie
w charakterze uczestniczki postępowania M. S., która również nie zajęła
w sprawie żadnego stanowiska.

Sąd ustalił, co następuje:

K. C. (2) zmarła w dniu 1 kwietnia 2012 roku w S., gmina M., ostatnio stale zamieszkiwała w S., gmina M.. W chwili śmierci była zamężna
z R. C.. Spadkodawczyni miała pięcioro dzieci, tj. M. C., A. C. (2), J. C., M. S. (2) i W. C., który nie żyje. Innych dzieci, w tym przysposobionych i pozamałżeńskich spadkodawczyni nie pozostawiła. Nikt nie składał oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Spadkodawczyni nie pozostawiła testamentu.

(dowód: odpisy skrócone aktów zgonu – k. 8-11, zapewnienie spadkowe M. B. – k. 85, zapewnienie spadkowe M. C. – k. 85, odpisy aktów stanu cywilnego – k. 7-14, k. 63-67 i k. 91)

R. C. zmarł w dniu 19 stycznia 2017 roku w S., gmina M., ostatnio stale zamieszkiwał w S., gmina M.. W chwili śmierci był wdowcem. Spadkodawca miał pięcioro dzieci, tj. M. C., A. C. (2), J. C., M. S. (2) i W. C., który nie żyje. Innych dzieci, w tym przysposobionych
i pozamałżeńskich spadkodawca nie pozostawił. Nikt nie składał oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Spadkodawca nie pozostawił testamentu.

(dowód: odpisy skrócone aktów zgonu – k. 8-11, zapewnienie spadkowe M. B. – k. 85, zapewnienie spadkowe M. C. – k. 85, odpisy aktów stanu cywilnego – k. 7-14, k. 63-67 i k. 91)

T. C. zmarła w dniu 3 stycznia 2018 roku w S., gmina M., ostatnio stale zamieszkiwała w S., gmina M.. W chwili śmierci była wdową. Ze związku małżeńskiego z W. C. miała czworo dzieci, tj. M. B., D. C., K. C. (1) i A. C. (1). Miała też córkę M. ze związku pozamałżeńskiego z Z. S.. Innych dzieci, w tym przysposobionych
i pozamałżeńskich spadkodawczyni nie pozostawiła. Nikt nie składał oświadczenia
o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Spadkodawczyni nie pozostawiła testamentu.

(dowód: odpisy skrócone aktów zgonu – k. 8-11, zapewnienie spadkowe M. B. – k. 85, zapewnienie spadkowe M. C. – k. 85, odpisy aktów stanu cywilnego – k. 7-14, k. 63-67 i k. 91)

W. C. zmarł w dniu 23 marca 2004 roku w S., gmina M., ostatnio stale zamieszkiwał w S., gmina M.. W chwili śmierci był żonaty z T. C.. Miał czworo dzieci, tj. M. B., D. C., K. C. (1) i A. C. (1). Innych dzieci, w tym przysposobionych i pozamałżeńskich spadkodawca nie pozostawił. Nikt nie składał oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Spadkodawca nie pozostawił testamentu.

(dowód: odpisy skrócone aktów zgonu – k. 8-11, zapewnienie spadkowe M. B. – k. 85, zapewnienie spadkowe M. C. – k. 85, odpisy aktów stanu cywilnego – k. 7-14, k. 63-67 i k. 91)

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po K. C. (2), R. C., W. i T. C. był zasadny i jako taki zasługiwał na uwzględnienie.

Art. 926 § 1 kc stanowi, że powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu. W postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku, sąd bada z urzędu kto jest spadkobiercą
(art. 670 kpc). Obowiązkiem sądu jest w szczególności zbadanie, czy spadkodawca pozostawił testament. Sąd natomiast nie jest związany treścią wniosku inicjującego postępowanie ani wskazaniem przez wnioskodawcę spadkobierców uprawnionych jego zdaniem do dziedziczenia.

Zgodnie z treścią art. 926 § 2 kc dziedziczenie ustawowe co do całości spadku następuje wtedy, gdy spadkodawca nie powołał spadkobiercy albo gdy żadna z osób, które powołał, nie chce lub nie może być spadkobiercą.

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 kc). Chwilą tą zaś jest – zgodnie z art. 924 kc – śmierć spadkodawcy. To właśnie chwila śmierci spadkodawcy przesądza o kręgu spadkobierców uprawnionych do dziedziczenia, jak i o składzie majątku spadkowego.

Krąg spadkobierców ustawowych i kolejność powoływania ich do dziedziczenia określają przepisy art. 931-937 kc. Do kręgu tego należą osoby połączone ze spadkodawcą więzami rodzinnymi (zstępni, rodzice, rodzeństwo i zstępni rodzeństwa) oraz prawnymi (małżonek i przysposobieni). W ostatniej kolejności – w braku innych spadkobierców ustawowych – do dziedziczenia powołana jest gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, ewentualnie Skarb Państwa.

Spadkobiercami ustawowymi w pierwszej kolejności są więc dzieci zmarłego i jego małżonek. Małżonek spadkodawcy należy do kręgu spadkobierców ustawowych tylko wówczas, gdy pozostawał w związku małżeńskim ze zmarłym w chwili otwarcia spadku. Wszystkie dzieci osoby zmarłej dziedziczą na tych samych zasadach. Dzieci spadkodawcy
i jego małżonek, dziedziczą w częściach równych, z tym jednakże zastrzeżeniem, iż część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku
(art. 931 § 1 kc). Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadł, przypada jego dzieciom w częściach równych (art. 931 § 2 kc).

Spadkodawczyni K. C. (2) nie pozostawiła testamentu. W chwili śmierci była zamężna z R. C.. Spadkodawczyni miała pięcioro dzieci, tj. M. C., A. C. (2), J. C., M. S. (2) i W. C., który nie dożył otwarcia spadku po niej. W. C. miał zaś czworo dzieci, tj. M. B., D. C., K. C. (1) i A. C. (1).

W tej sytuacji faktycznej spadek po K. C. (2) na podstawie ustawy nabył mąż spadkodawczyni R. C., syn J. i A. – w 1/4 części (art. 931 § 1 kc). Pozostałe 3/4 części spadku winno być podzielone w równych częściach pomiędzy dzieci spadkodawcy, czyli każdemu z dzieci winien przypaść udział po 3/20 części spadku, przy czym część, która przypadałaby W. C., przypisano jego dzieciom w częściach równych (art. 931 § 2 kc), czyli po 3/80 części spadku.

Spadkodawca R. C. nie pozostawił testamentu. W chwili śmierci był wdowcem. Spadkodawca miał pięcioro dzieci, tj. M. C., A. C. (2), J. C., M. S. (2) i W. C., który nie dożył otwarcia spadku po niej. W. C. miał zaś czworo dzieci, tj. M. B., D. C., K. C. (1)
i A. C. (1).

W tej sytuacji faktycznej spadek po R. C. na podstawie ustawy nabyły dzieci spadkodawcy w częściach równych, czyli każdemu z dzieci winien przypaść udział
po 1/5 części spadku, przy czym część, która przypadałaby W. C., przypisano jego dzieciom w częściach równych (art. 931 § 2 kc), czyli po 1/20 części spadku.

Spadkodawca W. C. nie pozostawił testamentu. W chwili śmierci był żonaty
z T. C.. Miał czworo dzieci, tj. M. B., D. C., K. C. (1) i A. C. (1).

W tej sytuacji faktycznej spadek po W. C. na podstawie ustawy nabyła żona spadkodawcy T. C., córka M. i J. – w 1/4 części (art. 931 § 1 kc). Pozostałe 3/4 części spadku winno być podzielone w równych częściach pomiędzy dzieci spadkodawcy, czyli każdemu z dzieci przypisano po 3/16 części spadku.

Spadkodawczyni T. C. nie pozostawiła testamentu. W chwili śmierci była wdową. Miała pięcioro dzieci, tj. M. B., D. C., K. C. (1)
i A. C. (1), a także córkę M. S. ze związku pozamałżeńskiego
z Z. S..

W tej sytuacji faktycznej spadek po T. C. na podstawie ustawy nabyły dzieci spadkodawczyni w częściach równych, czyli każdemu z dzieci przypisano udział
po 1/5 części spadku.

Mając zatem powyższe na uwadze – na podstawie art. 926 § 1 kc w zw.
z art. 931 § 1 i § 2 kc – orzeczono jak w punktach I-IV postanowienia.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto zgodnie z ogólną regułą ponoszenia kosztów w postępowaniu nieprocesowym wyrażoną przez art. 520 § 1 kpc (punkt V postanowienia).
W okolicznościach sprawy wszystkim jego uczestnikom zależało na uregulowaniu stanu niepewności prawnej związanej z brakiem przeprowadzenia postępowania spadkowego,
a zatem nie sposób in concreto mówić o sprzeczności interesów, o jakiej mowa
w art. 520 § 2 kpc.

/-/ sędzia Krzysztof Połomski