Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wnioskiem z 14.01.2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Inspektorat w S. wystąpił do Sądu Rejonowego w Sokółce o stwierdzenie nabycia spadku po J. A., wskazując, że zmarła pozostawiła po sobie spadkobierców ustawowych: męża M. A. (1), córkę J. G., córkę M. A. (2), syna R. A., syna D. A..

Uzasadniając żądanie wniosku inicjator postępowania wskazał, iż spadkodawczyni była dłużnikiem ZUS z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w kwocie 675,88 złotych.

Uczestnicy postępowania, w tym mąż M. A. (1) i żona J. G. wnieśli o oddalenie wniosku. Pozostali uczestnicy, prawidłowo zawiadomieni o terminie rozprawy, nie wyrazili swojego stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

J. A. zmarła w dniu 24.03.2018 r. w D. /odp. skr. aktu zgonu – k. 5/. Ze spadkobierców ustawowych pozostawiła męża – M. A. (1) /odp. skr. aktu małżeństwa – k. 55/, córki: J. G. /odp. skr. akt małżeństwa – k. 54/ i M. A. (2) /odp. skr. aktu urodzenia - k. 26/ oraz synów: R. A. /odp. skr. aktu urodzenia - k. 27/ i D. A. /odp. skr. aktu urodzenia -k. 28/.

W dacie otwarcia spadku J. A. posiadała zaległość 675,88 złotych z tytułu składek należnych z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej /okoliczność bezsporna/.

Przelewem z dnia 06.02.2019 r. uczestnik M. A. (1) wpłacił na rzecz wnioskodawcy 675,88 zł tytułem zaległych składek ubezpieczeniowych obciążających J. A. /k. 48/.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie sądu wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po J. A. należało oddalić.

Krąg osób zainteresowanych w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku wyznaczają przepisy art. 510 § 1 k.p.c. wraz z art. 1025 § 1 k.c. ( vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2002 r. w sprawie V CKN 1093/00, LEX nr 1165081). Zgodnie z art. 510 § 1 zd. 1 k.p.c. zainteresowanym w sprawie jest każdy, czyich praw dotyczy wynik postępowania, może on wziąć udział w każdym stanie sprawy aż do zakończenia postępowania w drugiej instancji. Zgodnie zaś z art. 1025 § 1 zd. 1. k.c., sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę.

Mając na uwadze powyższe przepisy i stanowisko judykatury, podkreślić należy, że na etapie złożenia wniosku Zakład Ubezpieczeń Społecznych dysponował interesem prawnym we wszczęciu postępowania o stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej J. A., a sprowadzał się on do konieczności ustalenia, kogo i w jakiej części będzie obciążać zobowiązanie do uiszczenia zaległych składek ubezpieczeniowych – zobowiązanie takie może przejść bowiem na spadkobierców z mocy art. 97 § 1 ordynacji podatkowej w zw. z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Istnienie ww. zobowiązania w dacie wystąpienia z wnioskiem należało uznać za bezsporne w sprawie. Uregulowanie zaległych po J. A. składek ubezpieczeniowych przyniosło jednak ten skutek, że wykazany przez wnioskodawcę w piśmie inicjującym postępowanie interes prawny przestał istnieć, bo wymieniona we wniosku zaległa kwota 675,88 zł została wpłacona w całości. Jednocześnie w odpowiedzi na zapytanie sądu, obejmujące żądanie udzielenia informacji czy należność z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne została w całości zaspokojono, a jeśli nie wskazanie w jakim zakresie wierzytelność nadal istnieje, nadto zaś wskazania (w przypadku nieistnienia zobowiązania) jakim interesem prawnym – ze wskazaniem konkretnego stosunku prawnego dysponuje wnioskodawca by nadal domagać się stwierdzenia nabycia spadku po spadkodawczyni (k.81) Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ograniczył się do nadesłania pisma (k.97) w którym wskazał, iż do czasu określenia kręgu spadkobierców po spadkodawczyni zakład nie może dokonać rozliczenia wpłaty dokonanej na poczet zadłużenia. Wnioskodawca nie odniósł się do kwestii wskazania aktualnej wysokości zobowiązania, nie wykazał również innego interesu w stwierdzeniu nabycia spadku.

Odnosząc się do wskazanego przez wnioskodawcę argumentu, obejmującego twierdzenie o konieczności ustalenia spadkobierców J. A. stwierdzić należy, iż stosownie do regulacji z art.29 ustawy ordynacja podatkowa w zw. z art.31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych odpowiedzialność za zapłatę składek z tytułu ubezpieczenia społecznego obejmuje zarówno majątek odrębny ubezpieczonego, jak też majątek wspólny współmałżonków. Tym samym skoro współmałżonek spadkodawczyni jako osoba odpowiedzialna z majątku wspólnego za zapłatę składek uregulował zaległą należność ZUS jako podmiot, którego wierzytelność została zaspokojona nie dysponował po dacie dokonanej zapłaty interesem prawnym do dalszego domagania się stwierdzenia nabycia spadku

Z powyższych względów sąd wniosek oddalił.

O kosztach sądowych w postaci 50 zł opłaty sądowej orzeczono w pkt. II na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa z uwagi na fakt, iż wnioskodawca jest zwolniony z opłaty sądowej z mocy art. 114 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.