Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 302/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

III

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 czerwca 2020 r., sygn. akt VIII K 36/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy : Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) oraz (...) Sp. z o.o. w W.

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒na korzyść: obrońca oskarżonego

☒na niekorzyść: oskarż. posiłkowy: Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) oraz (...) Sp. z o.o. w W.

☒w całości: obrońca oskarżonego

☒w części: oskarż. posiłkowy: Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) oraz (...) Sp. z o.o. w W.

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Sąd Apelacyjny nie przeprowadzał postępowania dowodowego

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

1.  Apelacja obrońcy oskarżonego

Lp.

Zarzut

I.

Odnośnie czynu z punktu 1:

1)  obraza przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. przepisu art. 399§1 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. poprzez zaniechanie uprzedzenia przez Sąd Okręgowy o zmianie kwalifikacji prawnej czynu z art. 296§1 i 3 k.k. w zb. z art. 300§2 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. na art. 296§1 k.k. w zb. z art. 300§1 i 3 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k., co skutkowało naruszeniem prawa oskarżonego do obrony;

2)  obraza przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. przepisu art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., poprzez pominięcie przez Sąd Okręgowy w Warszawie wyjaśnień oskarżonego D. Z. złożonych w toku postępowania przygotowawczego, a następnie odczytanych na podstawie art. 389§1 k.p.k. ze względu na niestawiennictwo oskarżonego na rozprawie, a także zaniechanie analizy całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy i oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonego, co mogło doprowadzić do odmiennego rozstrzygnięcia w zakresie sprawstwa oskarżonego lub wymiaru orzeczonej w stosunku do D. Z. kary, a w konsekwencji wydanie wyroku na podstawie niepełnego materiału dowodowego;

3)  obraza przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść wyroku, tj. przepisu art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie przez Sąd meriti dowolnej, a nie swobodnej i logicznej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego jedynie na podstawie części materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie i niezastosowanie przez Sąd Okręgowy w Warszawie zasady swobodnej kontrolowanej oceny dowodów poprzez nieuwzględnienie przez Sąd I instancji wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia, a wynikających z zeznań świadków uznanych przez Sąd za wiarygodne oraz niedokonaniu oceny dowodów przemawiających na korzyść oskarżonego, a nadto nieprawidłowej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci zeznań świadka A. Z. (1) i uznanie ich za niewiarygodne, podczas gdy świadek zeznawał, wyjaśniał w sposób logiczny, spójny i rzeczowy, a posiadana przez niego wiedza dostarczyła istotnych dla postępowania informacji, a nadto dokonania przez Sąd błędnej oceny wiarygodności zeznań świadków;

i w efekcie:

4)  błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, mający wpływ na jego treść, polegający na nieprawidłowym przyjęciu, że oskarżony D. Z. w dniu 9 grudnia 2015 r. w R. jako prezes zarządu (...) S spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., będąc obowiązanym na podstawie przepisów ustawy do zajmowania się sprawami majątkowymi ww. spółki, przez nadużycie udzielonych mu uprawnień i niedopełnienie ciążącego na nim obowiązku, zawierając w formie aktu notarialnego o nr rep. A nr 9395/2015, sporządzonego przez notariusza A. S., umowę przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu położonego w W. przy ul. (...) o wartości rynkowej 2.456.020 zł za kwotę 32.000 zł na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., w celu zwolnienia z umowy pożyczki zawartej w dniu 1 października 2015 r., wyrządził (...) S Sp. z o.o. z siedzibą w W. znaczną szkodę majątkową w kwocie 328.291,56 zł, przy czym działał w sytuacji niewypłacalności (...) S Sp. z o.o. z siedzibą w W. i opisanym wyżej działaniem udaremnił i uszczuplił zaspokojenie wierzycieli tej spółki: Spółdzielni Mieszkaniowej (...), II Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W., (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., (...) Sp. jawnej z siedzibą w N., (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., J. W., J. R., M. K., Z. Ś. i swoim zachowaniem wyczerpał znamiona czynu z art. 296§1 k.k. w zb. z art. 300§1 i 3 k.k., podczas gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a także jego należyta i wszechstronna ocena nie pozwala na wyprowadzenie takiego wniosku, jako że do znamion przestępstwa z art. 300§1 k.k. należy okoliczność modalna czasu i sytuacji, zaś przypisany czyn nie zawiera kompletu znamion ustawowych przestępstwa stypizowanego w art. 296§1 k.k. w zb. z art. 300§1 i 3 k.k., co skutkowało nieprawidłowych uznaniem oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu;

ewentualnie:

5)  obraza prawa materialnego, tj. przepisu art. 300§3 k.k. poprzez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie wskutek przyjęcia, że przypisany oskarżonemu D. Z. czyn wyczerpał ustawowe znamiona kwalifikowanej postaci przestępstwa udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela, podczas gdy okoliczność kwalifikująca ze względu na wyrządzenie szkody wielu wierzycielom nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie jako, że znamieniem typu kwalifikowanego z art. 300§3 k.k. jest wyrządzenie szkody wielu wierzycielom, zaś w niniejszej sprawie oskarżonemu przypisano udaremnienie i uszczuplenie zaspokojenia dziewięciu wierzycieli spółki (...) S Sp. z o.o.: Spółdzielni Mieszkaniowej (...), II Oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W., (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., (...) Sp. jawnej z siedzibą w N., (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., J. W., J. R., M. K., Z. Ś..

☐ zasadny

☒częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1) Istotnie Sąd I instancji nie uprzedził w odniesieniu do zarzucanego oskarżonemu D. Z. czynu z pkt 1. aktu oskarżenia z art. 296§1 i 3 k.k. w zb. z art. 300§2 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. o możliwości zastosowania kwalifikacji prawnej z art. 296§1 k.k. w zb. z art. 300§1 i 3 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. W świetle jednak aktualnie obowiązujących przepisów – z uwagi na treść art. 437 § 2 k.p.k. zdanie drugie w jego brzmieniu obowiązującym od 1.07.2015 r. – uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art. 439 § 1 k.p.k., art. 454 k.p.k. lub jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości. Nowe brzmienie tego przepisu łączy się z przyjęciem koncepcji szerszego merytorycznego orzekania przez sąd odwoławczy. W konsekwencji należy uznać, że naruszenie art. 399 § 1 k.p.k. nie stanowi podstawy uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Uchybienie to może zostać konwalidowane na etapie postępowania odwoławczego przez przedstawienie w apelacji lub na rozprawie apelacyjnej stanowiska skarżącego (vide Dariusz Świecki, Komentarz aktualizowany do art. 399 Kodeksu postępowania karnego). Z tego uprawnienia skarżący obrońca skorzystał – jednak jego argumentacja nie podważyła skutecznie stanowiska Sadu I instancji co do przyjętej kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu.

Ad.2) zarzut obrońcy nie może przynieść oczekiwanego przez skarżącego skutku. Jak wykazała kontrola odwoławcza można zgodzić się ze skarżącym obrońcą jedynie w tej kwestii, iż uzasadnienie Sądu I instancji pomija ocenę wyjaśnień oskarżonego D. Z.. Jest to uchybienie o tyle mało istotne, że nie rzutujące na prawidłowość wyroku. Oskarżony D. Z. w toku postępowania przygotowawczego nie przyznał się do winy i skorzystał z prawa do odmowy składania wyjaśnień (vide k. 510-520). Nie można więc wywodzić, jak chciałby skarżący, że skoro Sąd okręgowy „zaniechał dokonania ich oceny” to orzekał „na podstawie niekompletnego materiału dowodowego”. Podkreślenia wymaga, że oskarżony korzystając z uprawnienia z art. 175 k.p.k. ma prawo do odmowy składania wyjaśnień i mieści się w granicach jego prawa do obrony. Fakt nieprzyznania się do winy oskarżonego został podważony przez inne dowody zgromadzone w sprawie – których jednoznacznej wymowy obrońca oskarżonego skutecznie nie podważył. Wbrew twierdzeniom skarżącego obrońcy Sąd ten swoje rozstrzygnięcie oparł pełnym materiale dowodowym, a jego prawidłowa ocena doprowadziła Sąd meriti do trafnych wniosków w zakresie sprawstwa oskarżonego, czego z kolei nie może podważyć okoliczność, iż oskarżony nie przyznał się do winy.

Ad. 3) Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy i staranny przeprowadził postępowanie dowodowe oraz w sposób wnikliwy i wszechstronny rozważył wszystkie dowody i okoliczności ujawnione w toku rozprawy i na ich podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne. Podzielając w pełni rozważania i wnioski Sądu meriti stwierdzić należy, że ponowne ich przytaczanie jest zbędne. Zarzuty skarżącego obrońcy w tym zakresie sprowadzają się jedynie do polemiki z tak ustalonym stanem faktycznym, bowiem obrońca podjął próbę zakwestionowania dokonanej przez Sąd Okręgowy oceny dowodów tylko dlatego, że nie spełnia ona jego oczekiwań. Jak wynika zarówno z treści zarzutu, jak i przedstawionej w uzasadnieniu argumentacji – skarżący obrońca poprzestając na ogólnikowych stwierdzeniach jakoby Sąd orzekający „nie uwzględnił wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia”, „nie dokonał oceny dowodów przemawiających na korzyść oskarżonego”, a także błędnie ocenił dowód z zeznań świadka A. Z. (1) „uznając go za niewiarygodny, podczas gdy świadek zeznawał w sposób logiczny, spójny i rzeczowy, a posiadana przez niego wiedza dostarczyła istotnych dla postępowania informacji” – w istocie nie wykazał na czym w jego ocenie ma polegać zarzucana obraza art. 7 k.p.k. Przypomnieć należy, że w przypadku stawiania zarzutu opartego o art. 438 pkt 2 lub pkt 3 k.p.k. aby był on skuteczny konieczne jest wykazanie przez skarżącego jakich konkretnie uchybień w procesie oceny poszczególnych dowodów dopuścił się Sąd meriti. W niniejszej sprawie powyższy warunek nie został spełniony. Odnośnie eksponowanych przez obrońcę zeznań świadka A. Z. (1) – podzielić należy ocenę Sądu a quo, że depozycje tego świadka w istocie nie dostarczyły istotnych dla postępowania informacji (vide uzasadnienie Sądu meriti pkt 2.2. oraz zeznania świadka A. Z. - k.679-680, t.IV, 1086-1088 t.VI, k.1486v-1488, t. VIII). Obrońca oskarżonego w swej argumentacji nie dostarczył żadnych argumentów, by wniosek powyższy podważyć – w szczególności nie wskazał jakie istotne dla postępowania informacje zostały pominięte przez Sąd meriti w procesie wyrokowania.

Ad. 4) Błąd ustaleń faktycznych (art. 438 pkt 3 k.p.k.) zachodzi, gdy treść dokonanych ocen i wniosków wyprowadzonych przez Sąd nie odpowiada zasadom rozumowania, a błąd mógł mieć wpływ na treść orzeczenia. Zarzut taki nie jest uzasadniony, gdy sprowadza się do zakwestionowania stanowiska sądu czy do polemiki z ustaleniami sądu. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom odmiennego poglądu nie wystarcza do wniosku o popełnieniu przez sąd istotnego błędu ustaleń. (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 6 czerwca 2019 r., II AKa 76/19). Kontrola odwoławcza dokonana przez Sąd Apelacyjny wykazała, że ocena dokonana przez Sąd I instancji nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej i jest zgodna nie wskazaniami wiedzy oraz doświadczenia życiowego, nie przekraczając granic wyznaczonych art. 7 k.p.k. Tym samym i ustalenia faktyczne przyjęte za podstawę rozstrzygnięcia zawarte w wyroku nie naruszają zasady swobodnej oceny dowodów, bo dowody stanowiące podstawę o ich poczynienia zostały poddane wszechstronnej analizie. Tym samym wobec bezzasadności zarzutów sformułowanych przez skarżącego i omówionych w punktach 2-3 niniejszego uzasadnienia – za oczywiście bezprzedmiotowy należy uznać wynikający z nich zarzut błędu w ustaleniach faktycznych.

Ad. 5) Zarzut obrazy prawa materialnego może być podniesiony wówczas, gdy co do danego uchybienia skarżący nie kwestionuje ustaleń faktycznych – a taka sytuacja w niniejszej sprawie nie zachodzi.

„Obraza prawa materialnego polega na jego wadliwym zastosowaniu lub niezastosowaniu, w orzeczeniu, które oparte jest na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych. Nie można więc mówić o naruszeniu przepisów prawa materialnego w sytuacji, gdy wadliwość orzeczenia w tym zakresie jest wynikiem błędnych ustaleń faktycznych przyjętych za jego podstawę.” (vide przykładowo: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 października 2020 r., I KK 29/19).

We wniesionej apelacji skarżący obrońca kwestionował prawidłowość ocen i ustaleń faktycznych przypisanego oskarżonemu czynu z art. 296§1 k.k. w zb. z art. 300§1 i 3 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. – co powoduje, że apelacja jest wewnętrznie sprzeczna. Równocześnie zauważenia wymaga, że wbrew twierdzeniom skarżącego przypisany oskarżonemu w punkcie 1 zaskarżonego wyroku czyn zawiera komplet znamion ustawowych przestępstwa z art. 296§1 k.k. w zb. z art. 300§1 i 3 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k.

Niemniej odnosząc się do zarzutu skarżącego obrońcy wskazać należy, że zachowanie sprawcy czynu zabronionego z art. 296 § 1 k.k. wyznaczają; (1) formalna szczególna powinność określonego zachowania się sprawcy na rzecz pokrzywdzonego, (2) nadużycie przez sprawcę swoich uprawnień lub niedopełnienie przez niego obowiązków oraz (3) powstanie szkody pokrzywdzonego jako wynik realizacji przez sprawcę znamion czynnościowych. Wszystkie te elementy muszą wystąpić łącznie, a pomiędzy nimi powinien istnieć związek przyczynowy.

Sąd meriti wykazał na podstawie przeprowadzonych dowodów i to, że na D. Z. ciążyła owa szczególna powinność (1) – skoro w inkryminowanym czasie pełnił funkcję prezesa (...) S Sp. z o.o. i był z tej racji obowiązanym do zajmowania się jej sprawami majątkowymi, jak i to, że nadużył swoich uprawnień i nie dopełniając ciążącego na nim obowiązku dbałości o interes spółki, tj. prawidłowego ustalenia wartości nieruchomości i uzyskania jak najkorzystniejszej ceny zbycia – zbył nieruchomość o wartości rynkowej 2.456.020 zł za kwotę 32.000 zł (w celu zwolnienia się z pożyczki zawartej w dniu 1 października 2015 r.), czym wyrządził (...) S Sp. z o.o. znaczną szkodę majątkową w kwocie 328.291,56 zł. Wysokość powstałej szkody majątkowej została wyliczona w oparciu o stanowczą opinię biegłego dr Z. P. – a powyższego dowodu skarżący w żaden sposób nie podważył. Nie wykazał także, które ze znamion przepisu art. 296§1 k.k. nie zostało zrealizowane przez oskarżonego i przypisane w wyroku.

Równocześnie stwierdzić należy, że w świetle opinii biegłego z zakresu księgowości i rachunkowości oskarżony dokonał zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nr (...) położonego przy ul. (...) w W. w sytuacji trwającego od dawna (najpóźniej z dniem 31 grudnia 2011 r.) stanu niewypłacalności (...) S Sp. z o.o.

Odnosząc się do argumentacji skarżącego obrońcy wskazać należy, że przepisy art. 300 § 1 i 3 k.k. chronią w ogólności prawidłowość (pewność) obrotu gospodarczego, w szczególności zaś są nastawione na ochronę uprawnionych roszczeń wierzycieli przed nieuczciwymi poczynaniami dłużników zmierzających do uniemożliwienia zaspokojenia tych roszczeń.

Istniejący stan faktyczny obligował oskarżonego jako prezesa zarządu (...) S Sp. z o.o. w sytuacji zagrożenia upadłością tj. stanu zagrożenia niewypłacalnością w rozumieniu art. 11 ust. 1–2 Prawa upadłościowego – do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości (art. 21 ust. 1–2a Prawa upadłościowego). Stan niewypłacalności wiąże się zatem w przypadku przedsiębiorcy (a takim jest spółka z o.o.) z koniecznością wszczęcia odpowiedniej procedury sądowej w interesie wszystkich wierzycieli danego dłużnika, tj. wszczęcia przez samego dłużnika postępowania upadłościowego (lub restrukturyzacyjnego). Niewypłacalność bowiem to okoliczność faktyczna, natomiast upadłość to pojęcie prawne i wiąże się ono ze szczególnym postępowaniem sądowym mającym na celu generalną likwidację majątku niewypłacalnego dłużnika będącego przedsiębiorcą i spłatę jego wierzycieli czy też mającym na celu zawarcie układu z wierzycielami (por. J. Makarewicz, Kodeks..., s. 382, w zakresie art. 273 k.k. z 1932 r., Konarska-Wrzosek Violetta (red.), Kodeks karny. Komentarz do art. 300 k.k, wyd. III). W tej sytuacji wywodzenie, że znamiona czynu z art. 300§1 k.k. nie zostały przez oskarżonego wypełnione skoro zawarta umowa przeniesienia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu położonego przy ul. (...) w W. została zawarta w dniu 9 grudnia 2015r., a więc w stanie faktycznej niewypłacalności – nie jest trafne, skoro oskarżony nie złożył wniosku o upadłość i nie zostało wszczęte postępowanie upadłościowe (lub restrukturyzacyjne), a tym samym dłużnikowi w ustalonym stanie faktycznym groziła upadłość, co z kolei stwierdzane jest określonym orzeczeniem sądowym.

Równocześnie całkowicie dowolne są wywody skarżącego obrońcy próbujące podważyć prawidłowość przyjętej kwalifikacji z art. 300§3 k.k. Znamieniem przestępstwa określonego w art. 300§3 k.k. jest wyrządzenie szkody wielu wierzycielom, przy czym użyte w art. 300 § 3 wyrażenie "wielu", zgodnie z konwencją znaczeniową języka potocznego, odnosi się do bliżej nieokreślonej, znacznej liczby. W doktrynie ukształtowało się stanowisko, iż próby abstrakcyjnego wyznaczenia oznaczonej liczby naturalnej, która niezależnie od okoliczności konkretnej sprawy ostro wyznaczałaby „dolną” granicę użytego w art. 300§3 k.k. wyrażenia „wielu” ignorowałyby wskazania językowych dyrektyw wykładni i byłoby sprzeczne z założeniem racjonalnego ustawodawcy, który w przepisie nie oznaczył sztywnej granicy. Tym samym uznać należy, że podstawą surowszej odpowiedzialności z art. 300§3 k.k. jest okoliczność, iż przestępne zachowanie się dłużnika dotknęło szerszego kręgu wierzycieli. Nigdy zatem o rozstrzygnięciu, czy sprawca zrealizował znamię wyrządzenia szkody wielu wierzycielom, o którym mowa w art. 300 § 3 k.k., nie zdecyduje wzgląd na samą tylko "suchą" liczbę pokrzywdzonych wierzycieli. Trzeba będzie wziąć pod uwagę wszystkie istotne okoliczności badanego przypadku, w szczególności rodzaj przedsiębiorstwa dłużnika i obszar jego działania, charakter prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, a także liczbę wszystkich jego wierzycieli. (tak Komentarz pod red. Andrzeja Zolla do Kodeksu Karnego, Część szczególna. Tom III., wyd. IV).

W realiach niniejszej sprawy Sąd I instancji prawidłowo – bo zgodnie z przeprowadzonymi dowodami – ustalił, że oskarżony zbyciem wspomnianego prawa udaremnił i uszczuplił możliwość zaspokojenia się z przedmiotowego składnika majątku spółki wszystkich jej wierzycieli, poza wierzycielami hipotecznymi (vide uzasadnienie Sądu I instancji – pkt 3.1.1 podstawa prawna wyroku). Skarżący powyższego ustalenia nie podważył skutecznie – a zatem w świetle powyższego jako polemikę potraktować należy jego argumentację przedstawioną w apelacji i sprowadzającą się do pozbawionych racji twierdzeń, iż użyte w przepisie art. 300§3 k.k. wyrażenie „wielu” oznacza co najmniej „kilkunastu” wierzycieli.

Lp.

Zarzut

II.

Odnośnie czynu z pkt 2.:

1)  obraza przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. przepisu art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., poprzez pominięcie przez Sąd Okręgowy w Warszawie wyjaśnień oskarżonego D. Z. złożonych w toku postępowania przygotowawczego, a następnie odczytanych na podstawie art. 389§1 k.p.k. ze względu na niestawiennictwo oskarżonego na rozprawie i niedokonanie ich oceny, a także zaniechanie analizy całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy, a w konsekwencji wydanie wyroku na podstawie niepełnego materiału dowodowego;

2)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, mający wpływ na jego treść, polegający na nieprawidłowym przyjęciu, że działanie oskarżonego D. Z., polegające na niezłożeniu w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 15 lipca 2016 r. w W. jako prezes zarządu spółki (...) S Sp. z o.o. z siedzibą w W. we właściwym rejestrze sądowym sprawozdania finansowego ww. spółki za 2015 rok, wypełnia znamiona czynu z art. 79 ust. 4 ustawy o rachunkowości, podczas gdy przestępstwo to może zostać popełnione wyłącznie umyślnie w zamiarze bezpośrednim lub ewentualnym, zaś oskarżonemu nie można przypisać winy umyślnej oraz, że oskarżony D. Z. po upływie okresu na złożenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego (...) S Sp. z o.o., tj. od dnia 1 stycznia 2016 r. do dnia 15 lipca 2016 r. nie dopełnił ciążącego na nim obowiązku polegającego na złożeniu sprawozdania finansowego we właściwym rejestrze sądowym, podczas gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że 2017 roku dopełnił on tego obowiązku i złożył we właściwym rejestrze sądowym sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 2015 .

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1) zarzut tożsamy z tym, który został sformułowany przez skarżącego obrońcę w pkt I.b) apelacji – stąd i jego ocena dokonana przez Sąd odwoławczy jest tożsama, jak w odpowiedzi na tenże w pkt 3.1.I.b) niniejszego uzasadnienia.

Ad. 2) Przestępstwo z art. 79 ust. 4 ustawy z 1994 r. o rachunkowości należy do grupy przestępstw formalnych (wyrok SN z dnia 6 listopada 2014 r., sygn. akt IV KK 200/14, LEX nr 1551679). Przepis ten stanowi, że kto wbrew przepisom ustawy nie składa sprawozdania finansowego, skonsolidowanego sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności, sprawozdania z działalności grupy kapitałowej, sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej, skonsolidowanego sprawozdania z płatności na rzecz administracji publicznej we właściwym rejestrze sądowym – podlega grzywnie albo karze ograniczenia wolności. Zawarta w wymienionym przepisie norma sankcjonowana ma charakter blankietowy w zakresie zawartym w sformułowaniu "wbrew przepisom ustawy” - odczytywana jest w powiązaniu z treścią art. 69 ustawy o rachunkowości, który nakazuje kierownikom jednostek objętych normowaniem ustawy składanie w rejestrze sądowym rocznego sprawozdania finansowego, a kierownikom spółek kapitałowych, do których należą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, także sprawozdań z działalności jednostki. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości kierownikiem jednostki funkcjonującej w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest prezes zarządu. Oznacza to w realiach sprawy, że oskarżony był adresatem obowiązku określonego art. 69 ustawy o rachunkowości, a więc pozostawał w kręgu podmiotów występku określonego w art. 79 ust. 4 powołanej ustawy. Analiza uzasadnienia wyroku sądu I instancji wskazuje, że tenże Sąd poczynił ustalenia odnoszące się do wszystkich elementów składających się na wypełnienie znamion czynu z art. 79 ust.4 ustawy o rachunkowości (vide uzasadnienie Sądu I instancji – pkt 3.1.2 podstawa prawna wyroku). Odniósł się także do terminu w jakim wynikający z przepisów powołanej ustawy obligował oskarżonego do złożenia rocznego sprawozdania finansowego – czyniąc w tym zakresie ustalenia zgodne z treścią art. 69 ust. 1 i 2 oraz art. 53 ustawy o rachunkowości. Prawidłowe – bo w oparciu o zgromadzone w sprawie dowody - jest ustalenie Sądu meriti, że rok obrachunkowy (...) S Sp. z o.o. rozpoczynał się 1 stycznia danego roku, a kończył się 31 stycznia tego samego roku, a zatem okres na zatwierdzeni i złożenie do właściwego rejestru sądowego sprawozdania finansowego za 2015 r. trwał od 1 stycznia 2016 r. do 15 lipca 2016 r. Tym samym odpowiedzialność D. Z. jako członka zarządu nie budzi wątpliwości.

Skarżący obrońca kwestionując powyższe prawidłowe ustalenia Sądu I instancji ograniczył się do stwierdzenia, oskarżonemu „nie można przypisać winy umyślnej” – przy czym nie przedstawił żadnego argumentu na poparcie lansowanej przez siebie tezy. Podkreślenia wymaga, że fakt nieprzyznania się do winy oskarżonego nie jest wystarczający aby uznać, że w sposób nieprawidłowy został ustalony zamiar przez Sąd I instancji. Wielokrotnie orzecznictwo sądowe podkreśla, że choć zamiar istnieje tylko w świadomości sprawcy, to przecież jest faktem psychologicznym, a jako taki podlega dowodzeniu na tych samych zasadach, co inne fakty istotne z punktu widzenia strony przedmiotowej czynu, przy zastosowaniu odpowiednich zasad dowodzenia, wnioskowania oraz oceny dowodów. Tym samym stwierdzić należy, że w realiach niniejszej sprawy obrońca nie wykazał, by ustalenia w zakresie zamiaru oskarżonego zapadły z obrazą art. 7 k.p.k. Dla prawidłowości ustaleń Sądu I instancji nie ma znaczenia fakt złożenia przez oskarżonego w 2017 r. sprawozdania finansowego za rok obrotowy 2015 r.

Lp.

Zarzut

III.

Odnośnie czynu z pkt 3.:

1)  obraza przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. przepisu art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k., poprzez pominięcie przez Sąd Okręgowy w Warszawie wyjaśnień oskarżonego D. Z. złożonych w toku postępowania przygotowawczego, a następnie odczytanych na podstawie art. 389§1 k.p.k. ze względu na niestawiennictwo oskarżonego na rozprawie i niedokonanie ich oceny, a także zaniechanie analizy całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy, a w konsekwencji wydanie wyroku na podstawie niepełnego materiału dowodowego;

2)  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, mający wpływ na jego treść, polegający na pominięciu przez Sąd analizy strony podmiotowej przestępstwa i ustaleń co do zamiaru oskarżonego w okresie zaniechania złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości (...) S Sp. z o.o. i dowolnym uznaniu, że oskarżony D. Z. swoim zachowaniem wyczerpał wszystkie znamiona przestępstwa z art. 586 k.s.h., podczas gdy czyn ten może zostać popełniony wyłącznie umyślnie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1) zarzut tożsamy z tym, który został sformułowany przez skarżącego obrońcę w pkt I.b) apelacji – stąd i jego ocena dokonana przez Sąd odwoławczy jest tożsama, jak w odpowiedzi na tenże w pkt 3.1.I.b) niniejszego uzasadnienia.

Ad. 2) ustalenia Sądu meriti odnośnie sprawstwa oskarżonego w zakresie przypisanego mu czynu z art. 586 k.s.h. są prawidłowe. Ponownie powtórzyć należy, że zamiar jest elementem stanu faktycznego i dla jego oceny nie jest wystarczające ograniczenie się do przyjęcia samych twierdzeń oskarżonego. Przy rekonstrukcji strony podmiotowej czynu zabronionego zachodzi konieczność kompleksowej analizy całokształtu zarówno przedmiotowych, jak i podmiotowych okoliczności badanego stanu faktycznego poprzez pryzmat wszystkich przeprowadzonych w sprawie dowodów. Z tego obowiązku Sąd I instancji wywiązał się należycie, a argumenty obrońcy nie mogą skutecznie podważyć poczynionych ustaleń. Strona przedmiotowa czynu określonego w art. 586 k.s.h. polega na zaniechaniu podjęcia czynności - niezgłoszenia wniosku o upadłość, pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki według właściwych przepisów. Zaniechaniu towarzyszyć musi zamiar umyślny (bezpośredni lub ewentualny) – w realiach niniejszej sprawy Sąd I instancji w oparciu o opinię biegłej sądowej E. Ł. z zakresu księgowości i rachunkowości oraz o opinię Z. P. biegłego sądowego z zakresu ekonomiki i wyceny przedsiębiorstw ustalił stan uzasadniający zgłoszenie upadłości (...) S Sp. z o.o. już na koniec sierpnia, a najpóźniej na 31 grudnia 2011 r., zaś skrajną naiwnością byłoby twierdzenia, że oskarżony jako prezes zarządu spółki nie miał świadomości tego stanu rzeczy. Odnośnie kondycji finansowej spółki świadczyły liczne jej zadłużenia i podejmowane przez wspólników spółki działania ustalone w niniejszym procesie.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku poprzez:

1)  w odniesieniu do czynu z pkt 1 uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

2)  w odniesieniu do czynu z pkt 2 uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

3)  w odniesieniu do czynu z pkt 3 uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

ewentualnie

4)  o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy w tym zakresie Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzuty wywiedzione w środku odwoławczym, którego autorem jest obrońca oskarżonego są niezasadne, tak w zakresie zarzucanych naruszeń przepisów proceduralnych, błędu w ustaleniach faktycznych, czy obrazy przepisów prawa materialnego – co omówione zostało we wcześniejszej części pisemnych motywów wyroku Sądu Apelacyjnego. Tym samym brak jest podstaw do uwzględnienia wniosków końcowych o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego.

Brak podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania – wobec braku zaistnienia przyczyn z 437 § 2 k.p.k.

2.Apelacja Pełnomocnika Oskarżyciela posiłkowego (...) sp. z o.o.

Lp.

Zarzut

I.

Obraza prawa materialnego, a mianowicie art. 46§1 k.k. poprzez nieorzeczenie o obowiązku naprawienia szkody przez D. Z. wobec spółki (...) Sp. z o.o. w W. w sytuacji, gdy oskarżony wyrokiem z dnia 16 czerwca 2020 r. został skazany za czyn z art. 296§1 i 3 k.k. w zb. z art. 300§2 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. popełniony m.in. na szkodę ww. oskarżyciela posiłkowego Spółkę (...) Sp. z o.o. w W., spółka zaś złożyła wniosek o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody, której wysokość została wyliczona i przedstawiona w załączniku do protokołu rozprawy z dnia 2 czerwca 2020 r.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut niezasadny. Sąd Apelacyjny w pełni podziela pogląd wyrażony przez Sąd I instancji w punkcie 6 uzasadnienia wyroku tego Sądu odnośnie przyczyn z jakich doszło do braku orzeczenia obowiązku naprawienia szkody, stąd jego ponowne przytaczanie jest zbędne. Podkreślenia ponownie wymaga, że orzeczenie na podstawie art. 46 § 1 k.k. obowiązku naprawienia szkody wobec oskarżonego stanowiłoby naruszenie tzw. klauzuli antykumulacyjnej przewidzianej w art. 415 § 5 zd. 2 k.p.k. (w brzmieniu dotychczasowym). Powyższe stwierdzenie jest efektem linii orzeczniczej Sądu Najwyższego (vide: wyrok z dnia 26 lutego 2014 r., sygn. akt III KK 429/13, LEX nr 1446451, wyrok z dnia 26 stycznia 2016 r., sygn. akt V KK 323/15, LEX nr 1970396), którą Sąd Apelacyjny podziela. Jak wskazuje Sąd Najwyższy, przy uwzględnieniu możliwości egzekwowania roszczenia na podstawie przepisu art. 299 § 1 k.s.h., mnożenie tytułów egzekucyjnych dotyczących tego samego roszczenia przez nakładanie na oskarżonego w postępowaniu karnym obowiązku naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 k.k., w kontekście zadań jakie realizuje przepis art. 415 § 5 k.p.k. jest niedopuszczalne.

Lp.

Zarzut

II.

Obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 415§1 zd. 2 k.p.k. poprzez nieorzeczenie o obowiązku naprawienia szkody przez D. Z. wobec spółki (...) Sp. z o.o. w W. w sytuacji, gdy roszczenie spółki (...) Sp. z o.o. w W. wynikające z popełnienia przez D. Z. przestępstwa z art. 296§1 i 3 k.k. w zb. z art. 300§2 k.k. w zw. z art. 11§2 k.k. nie było nigdy przedmiotem innego postępowania, ani też roszczeniu tym nigdy prawomocnie nie orzeczono, albowiem brak jest tożsamości zarówno podmiotowej, jak i przedmiotowej pomiędzy roszczeniem Spółki wynikającym z czynu oskarżonego a roszczeniem Spółki wobec spółki (...) S Sp. z o.o. w W., której prezesem zarządu jest oskarżony, zasądzonym w wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie z dnia 27 lipca 2012 r. (sygn. akt VII GC 244/11), ugodzie sądowej zawartej przed Sądem Rejonowym dla Warszawy Pragi Południe w Warszawie z dnia 11 września 2012 r. (sygn. akt VII GC 493/11) oraz wyroku zaocznym Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z dnia 7 marca 2016 r. (sygn. akt XVII GC 395/15).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.

Wykładnia funkcjonalna art. 415 § 5 k.p.k. wskazuje, że ratio legis tego przepisu sprowadza się do zapobieżenia funkcjonowaniu w obrocie prawnym tytułów egzekucyjnych, dotyczących tej samej szkody , bez względu na osobę zobowiązaną do jej naprawienia (vide: wyrok SN z dnia 23 listopada 2010 r., sygn. akt IV KK 282/10, LEX nr 667515, wyrok SN z dnia 26 stycznia 2016 r., sygn. akt V KK 323/15, LEX nr 1970396).

Podnoszona przez skarżącego argumentacja odnośnie odmiennego charakteru roszczenia w zakresie przedmiotowym (charakter cywilnoprawny) i podmiotowym (spółka a członek zarządu/oskarżony) tym samym nie jest trafna. Nie zmienia to jednak faktu, iż pokrzywdzona spółka (...) Sp. z o.o. w konsekwencji doznała szkody, która wymaga naprawienia. Jest faktem, że uzyskane przez pokrzywdzoną spółkę tytuły wykonawcze skutkowały wszczęciem postępowania egzekucyjnego przeciwko spółce (...) S Sp. z o.o., a to okazało się bezskuteczne.

Brak uregulowania należności wobec pokrzywdzonej spółki (...) Sp. z o.o. przez spółkę (...) S Sp. z o.o. – skutkuje natomiast subsydiarną odpowiedzialnością przewidzianą w art. 299 k.s.h. i sprowadza się do tego, iż w przypadku bezskuteczności egzekucji przeciwko spółce – całym swoim majątkiem za jej zobowiązania odpowiadają solidarnie członkowie zarządu (w tym oskarżony D. Z. jako prezes zarządu).

„Zakaz wynikający z dyspozycji art. 415 § 5 zdanie drugie k.p.k. odnosi się do każdego określonego w ustawie wypadku orzekania karnoprawnego obowiązku naprawienia szkody i to niezależnie od tego, czy roszczenie zasądzone w postępowaniu cywilnym zostało skutecznie wyegzekwowane. W tej sytuacji, przy uwzględnieniu możliwości egzekwowania roszczenia na podstawie przepisu art. 299 § 1 k.s.h., mnożenie tytułów egzekucyjnych dotyczących tego samego roszczenia przez nakładanie na oskarżonych w postępowaniu karnym obowiązku naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 k.k., w kontekście zadań jakie realizuje przepis art. 415 § 5 k.p.k., jest niedopuszczalne.” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 2014 r., III KK 429/13).

Lp.

Zarzut

III.

Rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec D. Z. polegającej na nieorzeczeniu środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody wobec pokrzywdzonej spółki (...) Sp. z o.o. w W., przy wymierzeniu której Sąd Okręgowy pominął istotne okoliczności przemawiające na niekorzyść oskarżonego a mianowicie to, że działał on jedynie w celu pokrzywdzenia wierzycieli spółki (...) S Sp. z o.o. w W., dokonana przez niego transakcja znacząco uszczupliła majątek ww. spółki czyniąc prowadzone egzekucje z wniosku (...) Sp. z o.o. w W. bezskutecznymi, sam oskarżony zaś nigdy nie wyraził woli naprawienia szkody czy choćby częściowego uregulowania zadłużenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut rażącej niewspółmierności kary, o jakiej mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k., jako zarzut z kategorii ocen można trafnie podnosić, gdy wymierzona kara nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przypisanego czynu, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy, gdy jest w odczuciu społecznym karą niesprawiedliwą (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 kwietnia 1985 r., V KRN 178/85, OSNKW 1985, z. 7-8, poz. 60). A tego w przedmiotowej sprawie nie ustalono.

Sąd odwoławczy w pełni podziela pogląd prawny wyrażony przez Sąd I instancji odnośnie przyczyn z jakich orzeczenie wnioskowanego przez oskarżyciela posiłkowego obowiązku naprawienia szkody na podstawie art. 46§1 k.k. było niemożliwe. Tym samym brak orzeczenia tego obowiązku nie powoduje, iż orzeczona wobec oskarżonego D. Z. kara jest rażąco niewspółmierna.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku w części orzeczonej kary i orzeczenie wobec oskarżonego D. Z. ponad orzeczoną karę także środka karnego w postaci obowiązku naprawienia szkody na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. w (...) w kwocie 67.020, 41 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 34.406, 4 zł od dnia 7 maja 2020 r. do dnia zapłaty.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na niezasadność zarzutów pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego - brak podstaw do zmiany wyroku.

3.Apelacja Pełnomocnika Oskarżyciela posiłkowego: Spółdzielnia Mieszkaniowa (...)

Lp.

Zarzut

A.

Obraza przepisów postępowania, która miał wpływ na treść wyroku w postaci art. 413 §2 pkt 2 k.p.k. poprzez brak orzeczenia w wyroku o żądaniu zasądzenia od oskarżonego Z. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) odszkodowania za wyrządzoną jej szkodę mimo, iż z pkt 1 wyroku wynika, iż uznano winę oskarżonego za czyn obejmujący m.in. działania na szkodę ww. pokrzywdzonej;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Rozstrzygnięcie co do kary i środków karnych niewątpliwie należy do niezbędnych elementów wyroku skazującego, wymienionych w art. 413 § 2 pkt 2 k.p.k. – bowiem na Sądzie ciąży obowiązek redagowania orzeczenia w sposób jednoznaczny i zrozumiały. W realiach niniejszej sprawy brak orzeczenia w skarżonym wyroku obowiązku naprawienia szkody z art. 46§1 k.k. jest wynikiem trafnego uznania przez Sąd a quo, że sprzeciwia się temu klauzula antykumulacyjna wyrażona w art. 415§1 zd. 2 k.p.k. – stąd podnoszone przez skarżącego uchybienie nie miało miejsca.

Lp.

Zarzut

B.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzekania w postaci błędnego przyjęcia, iż:

a)  wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy – Pragi z dnia 29 lutego 2012 r. sygn. akt VII GNc 1020/12 zapadły pomiędzy Spółdzielnią Mieszkaniową (...) a (...) S Sp. z o.o. miał wpływ na treść stosunku prawnego pomiędzy pokrzywdzoną Spółdzielnią a oskarżonym Z. mimo, iż nawet przy skrajnie powierzchownym zorientowaniu się w sprawie (porównanie dat wyroku SR W-wa Praga i daty czynu przestępnego oskarżonego Z.) wynika jednoznacznie, iż wyrok ten pozostaje bez związku z czynem przestępnym opisanym w pkt 1 wyroku;

b)  zasądzona na rzecz Sp-ni Mieszkaniowej (...) kwota 15.812,87 zł w wyroku opisanym w pkt a) nie pozostaje w żadnym związku z wysokością szkody poniesionej przez pokrzywdzoną Sp-nię zgodnie z opinią biegłego w wysokości 125.255,74 zł ewentualnie zgodnie z wnioskiem o naprawienie szkody w wysokości 165.288,94 (k. 1342);

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut chybiony.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela pogląd wyrażony przez Sąd I instancji w punkcie 6 uzasadnienia wyroku tego Sądu odnośnie przyczyn z jakich doszło do braku orzeczenia obowiązku naprawienia szkody, stąd jego przytaczanie jest zbędne. Skarżący pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego nie wykazał nieprawidłowości w rozumowaniu Sądu w zakresie istotnych ustaleń dla zaistnienia podstaw do orzeczenia wnioskowanego obowiązku naprawienia szkody przez oskarżonego. Niemożność zaspokojenia wierzycieli spółki (...), w tym m.in. Spółdzielni Mieszkaniowej (...) jest niewątpliwie następstwem przypisanych w skarżonym wyroku działań oskarżonego z art. 296§1 i 3 k.k. w zb. z art. 300§1 i 3 k.k. w zw. z art. 2 k.k., niemniej dochodzona w niniejszym postępowaniu kwota odszkodowania – wynika z faktu, że wobec wcześniej zgłoszonych roszczeń od spółki (...) S Sp. z o.o. przez pokrzywdzoną Spółdzielnię w postępowaniu cywilnym, mimo zapadłych prawomocnych rozstrzygnięć i uzyskanych tytułów wykonawczych – skutkowały bezskuteczną egzekucją i nie zostały naprawione.

Lp.

Zarzut

C.

Obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku w postaci art. 415§1 zd. drugie k.p.k. poprzez wyrażenie błędnego poglądu jakoby w sprawie niniejszej zachodziła ew. kumulacja orzeczeń dających podstawę do działań egzekucyjnych pokrzywdzonej Spółdzielni wobec oskarżonego Z., wobec braku takowych;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie jest trafny. Z uwagi na jego w istocie tożsamość z zarzutami pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego spółki (...) Sp. z o.o. – aktualne są uwagi poczynione w odpowiedzi na zarzuty apelacji tego skarżącego.

Lp.

Zarzut

D.

Obraza przepisów prawa materialnego w postaci art. 46§1 k.k. poprzez nieorzeczenie wobec oskarżonego D. Z. obligatoryjnego obowiązku naprawienia szkody na rzecz pokrzywdzonej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) zgodnie z wnioskiem o naprawienie szkody w wysokości 165.288,94 zł (k.1342) ewentualnie na podstawie opinii biegłego w wysokości 125.255,74 zł

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie jest trafny. Z uwagi na jego w istocie tożsamość z zarzutami pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego spółki (...) Sp. z o.o. – aktualne są uwagi poczynione w odpowiedzi na zarzuty apelacji tego skarżącego.

Wniosek

O uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Warszawie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania – wobec braku zaistnienia przyczyn z 437 § 2 k.p.k. Z uwagi na niezasadność zarzutów pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego - brak także podstaw do zmiany wyroku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Sąd okręgowy przypisując w wyroku czyn z art. 586 k.s.h. określił jego czasokres wskazując, że został on popełniony „w okresie od 15 stycznia 2012 r. do nadal”.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

W opisie czynu ciągłego powinny zostać w sposób konkretny wskazane zarówno jego początek, jak i koniec w postaci konkretnego dnia, miesiąca i roku – a tego warunku nie spełnia sformułowanie „nadal”. Tym samym niezbędne było sprecyzowanie daty końcowej – przy respektowaniu wynikającego z art. 434 k.p.k. zakazu reformationis in peius, który oznacza, że w wypadku braku środka odwoławczego wniesionego na niekorzyść oskarżonego jego sytuacja w postępowaniu odwoławczym nie może ulec pogorszeniu w jakimkolwiek zakresie, zatem także w sferze ustaleń faktycznych powodujących lub mogących tylko spowodować negatywne skutki w sytuacji procesowej oskarżonego. W efekcie jako datę końcową czynu przypisanego z art. 586 k.s.h. wskazano datę wydania wyroku przez Sąd I instancji, tj.16 czerwca 2020r.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Utrzymano w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części – poza zmianami z pkt 1 wyroku

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Kontrola odwoławcza dokonana w sprawie nie potwierdziła zasadności zarzutów przedstawionych w apelacji obrońcy opartych o treść art. 438 pkt 1, 2 i 3 k.p.k.

Z tych samych powodów brak podstaw do uwzględnienia zarzutów sformułowanych przez skarżących pełnomocników oskarżycieli posiłkowych.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmieniono zaskarżony wyrok w ten sposób, że w odniesieniu do czynu przypisanego w punkcie 3 wyroku z art. 586 Kodeksu spółek handlowych (czyn zarzucony w punkcie III aktu oskarżenia) ustalono, że oskarżony czynu tego dopuścił się w okresie 14 stycznia 2012 r. do dnia 16 czerwca 2020 r.

Zwięźle o powodach zmiany

Przyczyny zmiany wyroku omówione w pkt 4.1 uzasadnienia.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

Nie dotyczy

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Brak

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

IV.

- zasądzono od oskarżonego D. Z. kwotę 180 zł tytułem opłaty za drugą instancję oraz zwolniono go od zapłaty wydatków w części na niego przypadającej, obciążając nimi Skarb Państwa - zgodnie z treścią art. 634 k.p.k., art. 636§1 i 2 k.p.k., 633 k.p.k. i art. 624 k.p.k. oraz art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. 1983.49.223. jednolity tekst z późn. zm.)

- zwolniono oskarżycieli posiłkowych: (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. oraz Spółdzielnię Mieszkaniową (...) od opłaty za postępowanie odwoławcze, wydatkami w części na nich przypadającej obciążono Skarb Państwa - zgodnie z treścią art. 634 k.p.k., art. 636§1 i 2 k.p.k., 633 k.p.k. i art. 624 k.p.k. .

7.  PODPIS

Anna Zdziarska Dorota Tyrała Przemysław Filipkowski

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

I

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 czerwca 2020r., sygn. akt VIII K 36/18

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

Uchylenie

☒

Zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

II

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego spółki (...) Sp. z o.o. w W.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 czerwca 2020r., sygn. akt VIII K 36/18

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

III

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego Spółdzielni Mieszkaniowej (...)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 16 czerwca 2020r., sygn. akt VIII K 36/18

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

Uchylenie

☐

zmiana