Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 371/19

ORZECZENIE

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lutego 2020 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku II Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: sędzia SA Krzysztof Ciemnoczołowski

Sędziowie: SA Dorota Rostankowska (spr.)

SA Dorota Wróblewska

Protokolant: sekr. sądowy Iwona Sidorko

po rozpoznaniu w dniu 5 lutego 2020 r.

sprawy

A. K. obwinionego z art. 71 pkt. 1 i 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji w zw. z art. 765 § 1 k.p.c. i w zw. z § 14 ust. 2 Kodeksu Etyki Zawodowej Komornika Sądowego

na skutek odwołania wniesionego przez pokrzywdzonego M. S.

od orzeczenia Komisji Dyscyplinarnej z dnia 5 czerwca 2019 r., sygn. akt D 79/18

I.  utrzymuje w mocy zaskarżone orzeczenie,

I.  obciąża M. S. wydatkami postępowania odwoławczego.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 371/19

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie orzeczenia pierwszej instancji

Orzeczenie Komisji Dyscyplinarnej przy Krajowej Radzie Komorniczej w W. z 5.06.2019r. w sprawie D 79/18

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ pokrzywdzony

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w odwołaniu

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary dyscyplinarnej

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Obwiniony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

A. K.

Dopuszczenie się przewinienia dyscyplinarnego z art.71 pkt 1 i 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji.

Jak w uzasadnieniu orzeczenia

Jak w uzasadnieniu orzeczenia

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Obwiniony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

A. K.

Istnienie podstaw do wymierzenia innej kary dyscyplinarnej niż orzeczona

Jak w uzasadnieniu orzeczenia

Jak w uzasadnieniu orzeczenia

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Jak w uzasadnieniu orzeczenia

Jak w uzasadnieniu orzeczenia

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Jak w uzasadnieniu orzeczenia

Jak w uzasadnieniu orzeczenia

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Naruszenie przepisów art.765 § 1 kpc oraz art.71 pkt 1 i 2 w zw. z art.72 ust.1 pkt 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, poprzez niezasadne wymierzenie nad wyraz łagodnej kary w postaci nagany, w sytuacji gdy obwiniony dopuścił się dwa razy bezzasadnego przymusu bezpośredniego wobec M. S..

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie podkreślenia wymaga, że zgodnie z treścią art.223 pkt 2 Ustawy o komornikach (zwanej dalej Ustawą), do postępowania w zakresie w niej nieuregulowanym stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego. Zastosowanie zatem mają zarówno zasady oceny dowodów, jak i dyrektywy wymiaru kar określone w Kodeksie postępowania karnego.

Wprawdzie odwołujący nie wskazał zakresu zaskarżenia a w petitum apelacji podniósł jedynie zarzut dotyczący orzeczonej wobec obwinionego kary dyscyplinarnej, to w uzasadnieniu wywiedzionego środka odwoławczego odniósł się również do poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych. Z uwagi na fakt, że środek odwoławczy traktowany jest przez Sąd apelacyjny jako całość (zarówno petitum jak i uzasadnienie), nadto biorąc pod uwagę treść art.427 § 2 kpk a contrario, Sąd II instancji odniesie się również do tej części apelacji, w której skarżący wskazuje na poczynione przez organ pierwszej instancji ustalenia faktyczne.

Na wstępie podkreślenia wymaga, że przedmiotem niniejszego postępowania dyscyplinarnego nie była zasadność przeprowadzenia eksmisji, w toku której doszło do zdarzeń objętym postępowaniem dyscyplinarnym. Skutku oczekiwanego przez skarżącego nie może zatem przynieść odwoływanie się do jego praw do nieruchomości objętej eksmisją oraz do toku postępowania w sprawie 3 Ds. 165/2017 Prokuratury Rejonowej(...) w G.. Prawdą jest, że Komisja Dyscyplinarna ustaliła (str. 3 uzasadnienia orzeczenia) dwukrotne bezzasadne zastosowanie przymusu bezpośredniego przez obwinionego wobec skarżącego M. S. poprzez chwycenie za rękę i:

1.  usiłowanie wyprowadzenia go z pomieszczenia,

2.  usiłowanie rozluźnienia jego chwytu na klamce.

Nie jest jednak tak jak twierdzi skarżący, że ustalono jakoby obwiniony wykręcał pokrzywdzonemu ręce i wyrzucił go z egzekwowanej nieruchomości. Z nieruchomości tej bowiem, przy użyciu siły fizycznej wyprowadzili go asystujący eksmisji funkcjonariusze Policji.

Nie budzi wątpliwości, że opisane wyżej zachowanie obwinionego nie było uprawnione, co skutkowało wydaniem orzeczenia uznającego jego winę i wymierzającego karę dyscyplinarną. Podnoszenie zatem w odwołaniu, że obwiniony tłumaczył się emocjami oraz wskazywanie na możliwości skorzystania w takiej sytuacji z asysty Policji nie może przynieść rezultatu oczekiwanego przez skarżącego. Podobnie jak wskazywanie na inne środki, jakie zgodnie z prawem, obwiniony mógł wówczas zastosować wobec pokrzywdzonego. Są to bowiem okoliczności bezsporne, co wynika z treści uzasadnienia orzeczenia Komisji Dyscyplinarnej. Całokształt zgromadzonego i ocenionego w sposób swobodny, zgodny z treścią art.7 kpk, pozwala na uznanie za trafne stanowiska Komisji Dyscyplinarnej co do zachowania pokrzywdzonego w czasie przedmiotowej eksmisji i nie pozawala na uznanie, jak chce tego skarżący, że było to spowodowane strachem i obawą o zniszczenie mienia. Odwołujący, poza gołosłownym twierdzeniem, nie przedstawił żadnej rzeczowej argumentacji w tym zakresie, co również nie pozwala Sądowi apelacyjnemu szerzej odnieść się do tego twierdzenia skarżącego. Z uwagi na fakt, że obwiniony korzystał z asysty Policji, która ostatecznie podjęła czynności, niezasadnym jest zarzut obrazy art.765 § 1 kpc. Natomiast wobec uznania obwinionego winnym popełnienia przewinienia dyscyplinarnego z art.71 pkt 1 i 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, nie może zostać uznany za zasadny podniesiony przez pokrzywdzonego zarzut naruszenia tego przepisu.

Odnosząc się natomiast do zarzutu apelacji związanego z orzeczoną karą dyscyplinarną, podkreślenia na wstępie wymaga, że organ pierwszej instancji ma ustawowo zagwarantowaną swobodę w ferowaniu wyroku, w tym kształtowaniu wymiaru kary. Rolą zaś Sądu odwoławczego w tym zakresie jest kontrola, czy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego zasadę sądowego wymiaru kary nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się zaakceptować. Ustawa traktuje jako podstawę odwoławczą tylko taką bowiem niewspółmierność kary, która ma charakter rażący (art.438 pkt.4 kpk), a która zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można byłoby przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez organ pierwszej instancji, a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary. Przepis art.53 kk określa cztery ogólne dyrektywy wymiaru kary: dyrektywa winy (dolegliwość kary nie może przekroczyć stopnia winy), dyrektywa stopnia społecznej szkodliwości czynu obejmuje okoliczności związane z czynem: przedmiotowe (rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiar grożącej lub wyrządzonej szkody, sposób i okoliczności działania, waga naruszonych obowiązków oraz podmiotowe (postać zamiaru, motywacja), dyrektywa prewencji indywidualnej (zapobieżenie popełnieniu w przyszłości przestępstwa przez sprawcę) oraz dyrektywa prewencji ogólnej (kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa). Przechodząc na grunt rozpoznawanej sprawy wskazać należy, że skarżący nie przedstawił argumentów, które uzasadniałyby zmianę orzeczonej wobec obwinionego kary, w szczególności orzeczenia kary najsurowszej, tj. wydalenia ze służby komorniczej. Tymczasem Komisja Dyscyplinarna niezwykle wnikliwie odniosła się również do powodów jakimi kierowała się wymierzając karę w niniejszym postępowaniu (str.9 uzasadnienia orzeczenia), mając na względzie zarówno okoliczności obciążające, jak i łagodzące. Skarżący nie wykazał aby jakakolwiek z okoliczności obciążających mogących mieć wpływ na wymiar kary nie została dostrzeżona przez organ pierwszej instancji lub okolicznościom tym nie przypisano należytego znaczenia.

Reasumując zatem wskazać należy, że nie razi łagodnością orzeczona kara dyscyplinarna, co czyni chybionym zarzut obrazy art.72 ust.1 pkt 2 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji a wywiedzione odwołanie za bezzasadne.

Wnioski

2.  o zmianę lub uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

3.  o zasądzenie na rzecz strony kosztów postępowania odwoławczego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

1.  Z uwagi na niezasadne zarzuty apelacyjne brak było podstaw do zmiany orzeczenia w kierunku oczekiwanym przez skarżącego.

Brak było również podstaw do uchylenia orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania. Nadto wniosek ten nie został w żaden sposób umotywowany. Podkreślenia tymczasem wymaga, że zgodnie z aktualnym oraz mającym zastosowanie w przedmiotowej sprawie brzmieniem przepisu art.437 § 2 kpk, uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art.439 § 1 kk (skarżący nie podniósł takiego zarzutu a sąd odwoławczy nie stwierdza zaistnienia bezwzględnej przyczyny odwoławczej) i art.454 kk (nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie) lub jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości (skarżący nie wskazał okoliczności świadczących o takiej potrzebie a sąd odwoławczy nie stwierdza ich zaistnienia).

2.  Wniosek nie zasługiwał na uwzględnienie, gdyż zgodnie z treścią art.636 § 1 kpk, które poprzez art.223 pkt 2 Ustawy ma odpowiednie zastosowanie w przedmiotowej sprawie, w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego, koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi ten, kto wniósł środek odwoławczy.

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy orzeczenia organu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Orzeczenie Komisji Dyscyplinarnej przy Krajowej Radzie Komorniczej w W. z 5.06.2019r. w sprawie D 79/18

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Uznanie zarzutów odwoławczych za bezzasadne z jednoczesnym brakiem zaistnienia okoliczności, które Sąd odwoławczy obowiązany jest uwzględnić z urzędu.

0.15.2. Zmiana orzeczenia organu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany

Nie dotyczy

0.15.3. Uchylenie orzeczenia organu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z orzeczenia

Przytoczyć okoliczności

Nie dotyczy

Nie dotyczy

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z orzeczenia

Przytoczyć okoliczności

II.

O wydatkach postępowania odwoławczego orzeczono w oparciu o przepis art.626 § 1 kpk, art.634 kpk, art.636 § 1 kpk w zw. z art.223 pkt 2 ustawy o komornikach sądowych obciążono nimi odwołującego się. W ocenie Sądu apelacyjnego brak jest bowiem podstaw do zwolnienia go od obowiązku ich ponoszenia.

1PODPISY