Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lipca 2021 roku

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący Asesor sądowy Przemysław Kociński

Protokolant st. sekretarz sądowy Dorota Dąbrowska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 lipca 2021 roku w Bydgoszczy

w postępowaniu gospodarczym

sprawy z powództwa R. G.

przeciwko Ł. O.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 5.200,00 zł (pięć tysięcy dwieście złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 listopada 2018 roku do dnia zapłaty,

I.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2.217,00 zł (dwa tysiące dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, wraz z odsetkami, w wysokości ustawowych odsetek za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się postanowienia o kosztach zawartego w niniejszym wyroku do dnia zapłaty,

II.  zwraca pozwanemu ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Bydgoszczy kwotę 1.000,00 zł (jeden tysiąc złotych) tytułem zwrotu niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego.

Asesor sądowy Przemysław Kociński

UZASADNIENIE

Powódka R. G., prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...).EU R. G., wniosła o zasądzenie od pozwanego Ł. O., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...), kwoty 5.200,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 15 listopada 2018 r. do dnia zapłaty. Nadto wniosła o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powódka podała, że strony zawarły w dniu 10 września 2018 roku umowę, na mocy której zobowiązała się do dostarczenia pieca nadmuchowego na gorące powietrze (bez montażu). Wskazała, iż powyższe zostało spełnione w dniu 31 października 2018 roku zaś łączna kwota wynagrodzenia wynosiła 51.168,00 złotych brutto. Podkreśliła, iż pozwany dokonał montażu we własnym zakresie, przez serwis, którego powódka nie upoważniała. Na poczet wynagrodzenia pozwany wpłacił zaliczkę w kwocie 25.584,00 złotych oraz kwotę 20.384,00 złotych stanowiącej 40% wartości brutto. Nadto był zobowiązany do zapłaty w terminie 14 dni od daty dostawy kwoty 5.200,00 złotych czego jednak nie uczynił. Powódka stwierdziła, iż po wezwaniu pozwanego do zapłaty, ten wezwał ją do stawiennictwa celem usunięcia wad, wskazując iż umowa obejmowała również montaż. Podała, iż pismem z dnia 6 marca 2019 r. pozwany wystąpił z nieuzasadnionymi zarzutami co do jakości pieca oraz wezwał powódkę do jego wymiany na wolny od wad. Podniosła, iż pozwany poinformował ją, iż na skutek nienależycie wykonanej umowy poniósł szkodę w wysokości 37.050,00 złotych.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 19 lutego 2021 r. w sprawie o sygn. akt VIII GNc 6459/20 Sąd Rejonowy Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu oraz orzekł o kosztach procesu.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu wskazał, iż powódka miała dostarczyć piec odpowiedni do ogrzania pomieszczenia przez niego użytkowanego, w związku z czym dokonała jego inwentaryzacji. Podkreślił, iż wystosował zapytanie o ofertę na montaż pieca, lecz powódka odmówiła ze względu na braki kadrowe. Pozwany poinformował, iż montażu dokonała firma zewnętrzna, zaś druga strona nie wykazała, iż odmówiła udzielenia zgody na montaż pieca przez firmę zatrudnioną przez niego. Podkreślił, iż już w trakcie montażu ujawniono kilka wad wymagających natychmiastowych przeróbek. Wskazał, iż po uruchomieniu pieca ujawniły się kolejne wady fizyczne, w tym mała wydajność nadmuchu. Pozwany podał, iż naprawy zostały wykonane przez firmę zewnętrzną na koszt wykonawcy, a powódka nie kwestionowała ich wykonania. Podkreślił, iż mimo wielokrotnego informowania o nieprzydatności pieca do użytku, powódka nie podjęła prób usunięcia wykrytych wad. Pozwany poinformował powódkę, iż koszt naprawy pieca został oszacowany na kwotę 37.050,00 złotych. Podniósł, iż w jego ocenie żądanie zapłaty ostatniej części wynagrodzenia jest nieuprawnione.

Sąd ustalił, co następuje:

R. G., prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...).EU R. G. oraz Ł. O., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...), w dniu 10 września 2018 roku zawarły umowę, na mocy której powódka zobowiązała się do dostarczenia pieca nadmuchowego na gorące powietrze Nr (...) o mocy 300 kW, bez przeprowadzenia czynności jego montażu. Pozwany natomiast zobowiązał się do uiszczenia na rzecz powódki wynagrodzenia za wykonanie umowy w łącznej wysokości 51.168,00 złotych brutto (§ 1).

Na poczet wynagrodzenia zamawiający zobowiązał się do zapłaty zaliczki w wysokości 25.584,00 złotych (§ 4 ust. 3). Pozostała część wynagrodzenia miała zostać uregulowana przez zamawiającego w następujący sposób:

-

40% wynagrodzenia na 7 dni przed dostawą urządzenia,

-

10% wartości brutto w ciągu 14 dni po dostawie urządzenia (§ 4 ust. 6)

W treści umowy wskazano, iż warunkiem realizacji przez wykonawcę 5-letniej gwarancji jest coroczne wykonywanie przez zamawiającego przeglądów gwarancyjnych. W razie braku wykonywania corocznych przeglądów, jak również dokonywania napraw i przeróbek we własnym zakresie Zamawiający utraci uprawnienia wynikające z gwarancji (§ 5).

Okoliczność bezsporna, a nadto dowód : umowa nr (...) na wykonanie pieca nadmuchowego na gorące powietrze – 8-10, 61-63 akt,

Strony zawarły również odrębną umowę, na mocy której powódka zobowiązała się do wykonania i dostarczenia dla pozwanego elementów instalacji transportującej powietrze, bez wykonania ich montażu i instalacji.

Okoliczności bezsporna, a nadto dowód: zeznania świadka M. Z. – k. 124 akt, przesłuchanie powódki – protokół elektroniczny k. 139, przesłuchanie pozwanego – protokół elektroniczny k. 139

Przed zawarciem umowy oraz dostarczeniem przedmiotu umowy przedstawiciel powódki M. Z. przeprowadzał oględziny nieruchomości pozwanego, w której miał zostać zamontowany piec. W toku wzajemnych rozmów pozwany informował przedstawiciela powódki, iż zamierza wykonać termomodernizację budynku.

Dowód: zeznania świadka M. Z. – k. 124 akt, przesłuchanie pozwanego – protokół elektroniczny k. 139

Przed dostarczeniem towaru pozwany zwrócił się do strony powodowej z pytaniem o możliwość przeprowadzenia montażu instalacji transportującej powietrze. W odpowiedzi powódka poinformowała, iż ze względu na braki kadrowe nie jest w stanie wykonać montażu instalacji transportującej powietrze.

Dowód : korespondencja mailowa stron – k. 75 akt

W dniu 21 września 2018 roku pozwany wpłacił na rzecz powódki zaliczkę w kwocie 25.584,00 złotych.

W dniu 25 października 2018 r. pozwany wpłacił na rzecz powódki kwotę 20.384,00 złotych stanowiącą 40% wartości brutto przedmioty zamówienia..

Okoliczności bezsporne

W dniu 26 października 2018 roku powódka wystawiła w stosunku do pozwanemu fakturę VAT nr (...) na kwotę 5.200 zł tytułem pozostałego do zapłaty wynagrodzenia. Termin zapłaty został określony na dzień 14 listopada 2021 roku.

Dowód : faktura VAT nr (...) – k. 11 akt

W dniu 31 października 2018 roku powódka dostarczyła piec wraz z elementami instalacji transportującej powietrze do siedziby pozwanego.

Okoliczność bezsporna

Montaż pieca oraz instalacji transportującej powietrze pozwany zlecił firmie „S. (...)”. Czynności montażowe były prowadzone przez M. K..

W toku wykonywania czynności montażowych, w związku z powstałymi wątpliwościami w zakresie instalacji pieca, M. K. pozostawał w stałym kontakcie telefonicznym z M. Z., który udzielał mu informacji na temat sposobu montażu poszczególnych elementów pieca oraz technologii jego wykonania.

W toku montażu M. K. wykonał, w porozumieniu z M. Z., następujące czynności: zmiana wysokości balustrady, zakup zestawy 2 stopni, wzmocnienie stelażu do silnika nawiewu, poprawa elektroniki w skrzyni sterowniczej, poprawa spawów kołnierza wyjścia spalin, wiercenie nowych otworów przy wyjściu nadmuchu, zmiany wykonawcze zapewniającej kompatybilność instalacji do projektu (wykonano lustrzane odbicie wejścia zimnego powietrza), przesunięcie pieca do odległości 150 cm od prawej strony zewnętrznej. Powyższe miały charakter czynności dostosowujących piec do danych wskazanych w projekcie oraz poprawę powstałych nieprawidłowości.

W związku z wykonanymi przeróbkami i czynnościami usprawniającymi Systemy Grzewcze wystawił w stosunku do powódki fakturę VAT nr (...) r. na kwotę 3.075 zł brutto (2.500 zł netto), która została w całości uiszczona.

Dowód : korespondencja mailowa – k. 76-77 akt, faktura VAT nr (...) – k. 78 akt, zeznania świadków: M. Z. – k. 124 akt, M. K. – k. 124 akt,

Pismem z dnia 1 lutego 2019 roku powódka wezwała pozwanego do zapłaty kwoty 5.200,00 złotych w terminie 3 dni od dnia doręczenia pisma.

Pozwany odebrał przedmiotowe pismo w dniu 6 lutego 2019 roku.

Dowód : wezwanie do zapłaty z dnia 01.02.2021 roku – k. 12 akt, potwierdzenie doręczenia – k. 13-14 akt

Pismem z dnia 11 lutego 2019 roku pozwany wezwał powódkę do stawiennictwa w terminie do dnia 18 lutego 2019 roku celem usunięcia wad pieca nadmuchowego na gorące powietrze oraz instalacji obejmującej rozprowadzenie ciepła, w związku z nieprawidłowym wykonaniem umowy, licznymi wadami i nieprawidłowościami w dostarczonych urządzeniach, jak i ujawniającym się na bieżąco usterkami.

Dowód : wezwanie do stawiennictwa celem usunięcia usterek z dnia 11.02.2019 roku – k. 15, 80 akt

Pismem z dnia 6 marca 2019 r. pozwany wezwał powódkę do wymiany pieca na wolny od wad w terminie 14 dni od daty otrzymania pisma. Pozwany wystąpił z zarzutami, że nie może prawidłowo ogrzać pomieszczenia oraz wskazał, iż dostarczone urządzenie nie jest zgodne z umową zawartą przez strony, gdyż nie ma właściwości, które powinien mieć ze względu na cel w umowie oznaczony, jak i nie ma właściwości, o których istnieniu sprzedawca zapewnił kupującego.

Dowód : wezwanie do stawiennictwa celem usunięcia usterek z dnia 06.03.2019 roku – k. 16, 81 akt

W odpowiedzi na pismo z dnia 6 marca 2019 roku powódka podkreśliła, iż na mocy łączącej ją umowy z pozwanym zobowiązana była jedynie do dostawy pieca, a montaż nie był objęty umową. Poinformowała, iż pomieszczenia zostały sprawdzone przed wyborem modelu pieca, a pozwany zobowiązał się do dokonania uszczelnienia termicznego hali. Powódka wskazała, iż piec nie jest wadliwy i w związku z powyższym żądanie jego wymiany jest bezzasadne.

W odpowiedzi na powyższe pozwany wskazał, iż zamówił piec dostosowany do warunków panujących w pomieszczeniu oraz spełnił wszelkie warunki dla zapewnienia ciepła w pomieszczeniach. Pozwany wyznaczył powódce termin do zajęcia stanowiska do dnia 6 maja 2019 roku.

Dowód : pismo powódki z dnia 10.04.2019 roku – k. 17 akt, pismo pozwanego z dnia 25.04.2019 roku – k. 18, 83 akt

Pismem z dnia 6 sierpnia 2019 roku pozwany wezwał powódkę do zapłaty kwoty 37.050,00 złotych z tytułu szkody, jaka powstała w konsekwencji nieprawidłowego wykonania umowy na wykonanie pieca nadmuchowego na gorące powietrze, w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania. Podkreślił, iż zmuszony został do zatrudnienia zewnętrznej firmy do montażu pieca, zaś w trakcie montażu ujawniono kilka wad wymagających natychmiastowych przeróbek. Wskazał, iż po jego uruchomieniu ujawniły się kolejne wady fizyczne, w tym mała wydajność nadmuchu. Podał, iż naprawy zostały wykonane przez firmę zewnętrzną na koszt wykonawcy. Pozwany podkreślił również, iż mimo wielokrotnego informowania powódki o nieprzydatności pieca do użytku, nie podjęła ona prób usunięcia wykrytych wad. Wskazał, iż zmuszony został do dogrzewania pomieszczenia w inny sposób, co wiązało się z poniesieniem dodatkowych kosztów. Pozwany poinformował powódkę, iż koszt naprawy pieca został oszacowany na kwotę 37 050,00 złotych

Powódka w odpowiedzi na powyższe wskazała, iż roszczenia pozwanego są bezzasadne. Zaprzeczyła, iż wykonywała prace naprawcze, wskazując iż były do prace usprawniające piec.

Dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 06.08.2020 r. – k. 19-24 akt, pismo powódki z dnia 23.10.2020 roku – k. 27-30 akt,

W dniu 7 stycznia 2020 r. S. (...) przedstawił pozwanemu ofertę naprawy i modernizacji pieca nadmuchowego, w ramach której wskazano następujące pozycje: wymiana całkowita wymiennika głównego na kwasoodporny (25.000 zł), automatyzacja komputera, regulacja obrotów, autostart (8.550 zł) oraz filtry spalin odpylacz wraz z montażem (3.500 zł). Łączny koszt został określony na kwotę 37.050 zł.

Pozwany nie zdecydował się na skorzystanie z przedmiotowej oferty.

Dowód: oferta – k. 89, zeznania świadka M. K. – k. 124 akt

Pismem z dnia 29 października 2020 roku pozwany ponownie wezwał powódkę do zapłaty kwoty 37 050,00 złotych.

Dowód : wezwanie do zapłaty – k. 90-95 akt

Stan faktyczny w przedmiotowej sprawie w dużej części pozostawał pomiędzy stronami bezsporny. W pozostałym zakresie Sąd ustalił go w oparciu o wyżej wymienione dowody z dokumentów prywatnych znajdujących się w aktach sprawy, których prawdziwość, autentyczność i moc dowodowa nie budziły jego wątpliwości, jak również w oparciu o zeznania świadków oraz dowód z przesłuchania stron.

Sąd co do zasady dał wiarę zeznaniom świadka M. Z., które były jasne, logiczne i konsekwentne. Potwierdził on okoliczności związane z zamawianiem pieca, jego dostarczeniem czy wreszcie mające miejsce w okresie późniejszym, a dotyczące zgłaszanych uwag, nieprawidłowości. Rzeczone co do zasady znajdowały również potwierdzenie w dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy. Należało jednakże wskazać, iż Sąd nie oparł się na wskazaniach świadka odnoszących się do przyczyn nieprawidłowości w działaniu pieca – powyższe bowiem stanowiło wyłącznie jego własną opinię, która nie mogła stanowić podstaw ustaleń faktycznych sprawy.

Wiarygodne były zeznania świadka M. K. jako spójne i logiczne. Nadto warto wskazać, iż rzeczony nie był związany z żadną ze stron niniejszego procesu, tym samym rzeczony dowód należało uznać jako najbardziej obiektywny, pozbawiony jakiegokolwiek nacechowania. Wskazał on na okoliczności związane z instalacją i montażem pieca, w tym pojawieniem się nieprawidłowości oraz konieczności przeprowadzenia prac dostosowujących. Odniósł się również do kwestii dalszej eksploatacji pieca oraz czynności w tym zakresie podejmowanych. Podobnie jak w przypadku świadka M. Z. Sąd nie oparł się na jego ocenie dotyczącej przyczyn nieprawidłowości w działaniu pieca, gdyż stanowiło to wyłącznie jego prywatną analizę rzeczonej kwestii.

Wiarygodnym co do zasady w ocenie Sądu był dowód z przesłuchania strony powodowej. Należało przede wszystkim wskazać, iż nie posiadała ona co do zasady szczegółowej wiedzy na temat technicznych kwestii związanych z przedmiotem umowy, w tym dotyczących zgłaszanych wad i nieprawidłowości, zaś w pozostałym zakresie jej twierdzenia odnosiły się głównie do zagadnień w sprawie bezspornych. W tym miejscu należało podkreślić jedynie, iż wskazania co do braku zgody na montaż pieca przez podmiot zewnętrzny stanowiły jej własną interpretację okoliczności sprawy, opartą wyłącznie na braku jednoznacznych czynności w tym przedmiocie, bez uwzględnienia jednak całokształtu podjętych w tym zakresie działań. Prócz tego należało również zauważyć, iż Sąd dokonując powyższej oceny baczył, że jako osoba bezpośrednio zainteresowana wynikiem sprawy, mogła ona przedstawiać jej okoliczności w korzystnym dla siebie świetle.

Sąd ocenił dowód z przesłuchania pozwanego jako wiarygodny w przeważającej części. W pierwszej kolejności należności należało wskazać, iż błędnym w ocenie Sądu była interpretacja wiadomości mailowej powódki z dnia 20 września 2018 r. – w jej treści bowiem w jasny sposób wskazano, iż brak możliwości montażu dotyczy instalacji transportującej powietrze. Nie znajdował potwierdzenia fakt przeprowadzenia prac naprawczych pieca – w tym zakresie nie został przedstawiony jakikolwiek dokument z tym związany (rachunek, faktura, umowa), co wydaje się być logiczną konsekwencją tego typu czynności. Po drugie – M. K. jasno podał, iż oferta przez niego przedstawiona w tym przedmiocie nie została przez pozwanego zaakceptowana i prace nie zostały przeprowadzone – wątpliwym więc było, iż czynności naprawcze dokonał podmiot „pochodzący” od firmy (...). W pozostałym zakresie rzeczony dowód, jako jasny i logiczny, a nadto znajdujący potwierdzenie w pozostałym zebranym w sprawie materiale dowodowym, zasługiwał na uwzględnienie. Jednocześnie Sąd, dokonując przedmiotowej oceny, miał na uwadze to, iż jako strona był bezpośrednio zainteresowany wynikiem sprawy, a wiec mógł przedstawiać jej okoliczności w korzystnym dla siebie świetle.

Sąd na podstawie art. 130 ⁵ § 5 k.p.c. oraz art. 235 ² § 1 pkt 2 k.p.c. pominął dowód z opinii biegłego sądowego, który miał dokonać ustalenia istnienia wad pieca oraz kosztów ich usunięcia. W pierwszej kolejności należało wskazać, iż pozwany, pomimo zobowiązania, nie uiścił zaliczki we wskazanym ku temu terminie. Jednocześnie wniosek o przywrócenie terminu na dokonanie rzeczonej czynności został oddalony – w ocenie Sądu przywołane w nim okoliczności nie mogły stanowić wystarczającej podstawy do przyjęcia, iż doszło do uchybienia terminowi bez winy podmiotu zobowiązanego. Błędne dołączenie korespondencji przez pracownika kancelarii czy też niepełne zapoznanie się z jej treścią należało uznać za obciążające wyłącznie pełnomocnika pozwanego i nieuzasadniające uwzględnienia analizowanego wniosku. Prócz powyższej, formalnej kwestii, podkreślić należało, że w świetle zapadłego w sprawie rozstrzygnięcia opierającego się na przyjęciu nieskorzystania przez pozwanego z uprawnień z tytułu rękojmi w zakresie jaki mógłby wpłynąć na obowiązek zapłaty wynagrodzenia, prowadzenie postępowania dowodowego w zakresie zakreślonym przez tezę zawnioskowaną przez pozwanego prowadziłoby do zbędnego przedłużania postępowania, jak również skutkowałoby nieuzasadnionym generowaniem kosztów procesu.

Sąd zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie nie było sporne, że powódka, w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, dostarczyła pozwanemu piec nadmuchowy na gorące powietrze. Jasnym również było, że jego montaż i instalacja została przeprowadzona przez podmiot zewnętrzny, wynajęty w tym celu przez stronę pozwaną. Nie było również spornym to, że pozwany nie dokonał zapłaty na rzecz strony powodowej pozostałej do uiszczenia kwoty wynagrodzenia w wysokości 5.200 zł. Strony nie kwestionowały również tego, że Ł. O. zgłaszał stronie przeciwnej swoje zastrzeżenia w zakresie działania pieca, w tym wzywał ją do naprawy pojawiających się nieprawidłowości jak też wymiany pieca na wolnego od wad. Jasnym było także, że prócz kierowanych w odpowiedzi na powyższe pism, powódka nie dokonał żadnych czynności naprawczych, w tym nie wymieniła pieca na wolny od wad. Z drugiej strony pozwany, nie złożył stronie przeciwnej żadnych oświadczeń materialnoprawnych z tytułu rękojmi jak też oświadczenia o potrąceniu. Swoje żądanie w zakresie odmowy uiszczenia zapłaty opierał natomiast na tym, iż w jego ocenie nie była ona uzasadniana z uwagi na zasadę ekwiwalentności świadczeń i przenosiła wartość wykonanego dzieła.

Właściwe merytoryczne rozważania w przedmiotowej sprawie należało jednakże rozpocząć od ustalenia charakteru stosunku prawnego łączącego strony. W ocenie Sądu, analiza zgromadzonego materiału dowodowego prowadziła do jednoznacznego wniosku, iż powyższy miał charakter umowy sprzedaży. Zgodnie z art. 535 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Zawarcie umowy sprzedaży może nastąpić w wyniku negocjacji lub złożenia oferty, również w trybie aukcji lub przetargu (art. 66–72). Do zawarcia umowy sprzedaży konieczne jest objęcie oświadczeniami woli jej stron postanowień, z których wynikać będzie zobowiązanie sprzedawcy do przeniesienia na kupującego własności rzeczy i jej wydania oraz zobowiązanie kupującego do zapłaty sprzedawcy ceny i odbioru rzeczy. Postanowienia te stanowią essentialia negotii umowy sprzedaży (zob. wyrok SN z 5.02.2002 r., II CKN 726/00, LEX nr 521911; wyrok SA w Białymstoku z 11.02.2015 r., I ACa 769/14, LEX nr 1665064).

Jak wskazano wyżej strony nie były w sporze co do samego faktu sprzedaży pieca, jego dostarczenia oraz ustalonej z tego tytułu ceny. Ponadto powód przedstawił materiał dowodowy, który potwierdzał wszystkie powyższe okoliczności. Tym samym, abstrahując od jakichkolwiek zarzutów strony pozwanej, zaktualizował się wzajemny obowiązek kupującego wynikający z umowy sprzedaży do uiszczenia wynagrodzenia za nabytą rzecz.

W kontekście natomiast zarzutów podniesionych przez stronę pozwaną warto było wskazać, iż w procesie cywilnym ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania i to one są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.). Innymi słowy ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo (żąda czegoś od innej osoby) obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu (czyli neguje uprawnienie żądającego) obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje. W myśl ogólnych zasad procesowych, to na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1997 r., sygn. II CKN 531/97, Lex nr 496544), a na stronie pozwanej spoczywa obowiązek wykazania, że powodowi jego żądanie nie przysługuje (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., sygn. IV CSK 299/06).

W świetle powyższego należało więc podkreślić, iż nie budził większych kontrowersji fakt pojawiania się nieprawidłowości w pracy zakupionego przez pozwanego pieca oraz instalacji transportującej powietrze. Spornym natomiast było to z czego powyższe wynikały, co było ich przyczyną, ale przede wszystkim czy w związku z tym pozwany w sposób prawidłowy i zgodny z przepisami wykorzystał przysługujące mu na uprawnienia. Najistotniejszym w toku sprawy było ustalenie, czy postępowanie Ł. O., w tym składane oświadczenia, uprawniały go do uchylenia się od uiszczenia pozostałej reszty ceny za dostarczone urządzenie i tym samym mogły prowadzić do oddalenia powództwa.

W tym kontekście należało wskazać, iż w myśl art. 560 § 1 k.c., jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Ograniczenie to nie ma zastosowania, jeżeli rzecz była już wymieniona lub naprawiana przez sprzedawcę albo sprzedawca nie uczynił zadość obowiązkowi wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady. W tym kontekście należało podkreślić, iż gdy chodzi o kwestię realizacji uprawnień z rękojmi za wady, obowiązkiem kupującego jest udowodnienie istnienia wady i zachowania niezbędnych aktów staranności (zbadanie rzeczy i powiadomienie sprzedawcy o wadzie), a obowiązkiem sprzedającego – wykazanie, że wada nie istnieje, bądź, że nie dochowano aktów staranności, lub, że ich dochowanie było spóźnione (por. wyrok SN z dnia 14 listopada 2008 r., V CSK 174/08, LEX nr 477605). W myśl bowiem art. 563 § 1 k.c. przy sprzedaży między przedsiębiorcami kupujący traci uprawnienia z tytułu rękojmi, jeżeli nie zbadał rzeczy w czasie i w sposób przyjęty przy rzeczach tego rodzaju i nie zawiadomił niezwłocznie sprzedawcy o wadzie, a w przypadku gdy wada wyszła na jaw dopiero później – jeżeli nie zawiadomił sprzedawcy niezwłocznie po jej stwierdzeniu. Zgodnie z § 2 powyższego przepisu do zachowania powyższego terminu wystarczy wysłanie przed jego upływem zawiadomienia o wadzie.

W świetle powyższego jasnym więc było, iż prawidłowa realizacja uprawnień z tytułu rękojmi wymagała nie tylko wykazania wady zakupionego towaru, udowodnienia, że dochowane zostały akty staranności, o których mowa w art. 563 k.c., ale przede wszystkim złożenia odpowiednich oświadczeń w przedmiocie odstąpienia od umowy bądź żądania obniżenia ceny. Te bowiem mogłyby stanowić dla kupującego z jednej strony podstawę do wystąpienia z żądaniem zapłaty określonych świadczeń, a z drugiej stanowić trzon zarzutu w sytuacji roszczeń strony przeciwnej (sprzedawcy).

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należało wskazać, iż nie budził żadnej wątpliwości fakt zgłoszenia powódce przez pozwanego nieprawidłowości w zakresie działania pieca. Co więcej, w ramach składanych w tym zakresie pism pozwany nie tylko w jasny sposób określił swoje żądania (naprawa pieca, wymiana na wolny od wad), ale również zakreślić stronie powodowej termin na ich realizację. W odpowiedzi sprzedająca ograniczyła się wyłącznie do sformułowania pism, w których w sposób szczegółowy odniosła się do podnoszonych nieprawidłowości. Jasnym jednakże było, iż prócz dostarczania przepalanych termometrów, nie przeprowadziła żadnych czynności naprawczych czy też polegających na wymianie pieca oraz jego elementów. Mimo takowej postawy powódki, pozwany do dnia zamknięcia rozprawy i wydania wyroku nie dokonał żadnych dalszych działań w przedmiocie realizacji dalej idących uprawnień z tytułu rękojmi, w związku z czym brak było podstaw do uchylenia bądź ograniczenia obowiązku zapłaty wynagrodzenia za zakupioną rzecz.

Warto bowiem w tym miejscu pokreślić, iż samo zgłoszenie wady i żądanie jej usunięcia bądź wymiany rzeczy na wolną od wad prowadzi do powstania po stronie sprzedającego wyłącznie tych obowiązków (reakcji na nie). W żaden sposób powyższe nie wpływa natomiast na kwestie wysokości należnego sprzedawcy wynagrodzenia, które ma charakter uprzedni do obowiązków z zakresu rękojmi i w większości przypadków w chwili zgłoszenia nieprawidłowości pozostaje już uregulowane. Brak reakcji na przedmiotowe żądania bądź też ich nieuwzględnienie, uprawnia kupującego do poczynienia dalszych działań polegających na złożeniu oświadczeń w przedmiocie obniżenia ceny czy też odstąpienia od umowy. Te natomiast, abstrahując od kwestii istnienia podstaw do ich złożenia, wprost przekładają się na zagadnienie wynagrodzenia – czy to poprzez jego obniżenie czy to obowiązek jego zwrotu. Jak już wskazano wyżej – mogą stanowić z jednej strony uprawnienie o charakterze ofensywnym, a więc podstawę pozwu kupującego o zwrot świadczenia, a z drugiej narzędzie defensywne, w postaci zarzutu niweczącego, w związku z roszczeniem wywiedzionym przez sprzedawcę.

W okolicznościach niniejszej sprawy jasnym było, iż pozwany nie złożył zarówno oświadczenia o obniżeniu ceny jak też o odstąpieniu od umowy. Tym samym, na gruncie przepisów o rękojmi z tytułu sprzedaży, nie przysługiwał mu w toku niniejszego postępowania żaden skuteczny zarzut mogący ograniczyć bądź wyłączyć uprawnienie powódki do żądania zapłaty końcowej części wynagrodzenia za dostarczony towar. W związku z tym prowadzenie w niniejszym procesie postępowania dowodowego co do faktu występowania, charakteru oraz przyczyn powstania wad nie było uzasadnione, gdyż nawet w przypadku potwierdzenia odpowiedzialności strony powodowej, w toku niniejszego procesu pozwany nie miał możliwości wpływu na wysokość żądanego wynagrodzenia.

Jedynie na marginesie należało wskazać, iż zgodnie z art. 568 § 2 k.c. roszczenie o usunięcie wady lub wymianę rzeczy sprzedanej na wolną od wad przedawnia się z upływem roku, licząc od dnia stwierdzenia wady. W myśl natomiast § 3 omawianego przepisu, w terminach określonych w § 2 kupujący może złożyć oświadczenie o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny z powodu wady rzeczy sprzedanej. Jeżeli kupujący żądał wymiany rzeczy na wolną od wad lub usunięcia wady, bieg terminu do złożenia oświadczenia o odstąpieniu od umowy albo obniżeniu ceny rozpoczyna się z chwilą bezskutecznego upływu terminu do wymiany rzeczy lub usunięcia wady.

W świetle powyższego, mając na uwadze okoliczności niniejszej sprawy, w ocenie Sądu doszło nadto po stronie pozwanego do przedawnienia materialnoprawnego uprawnienia do złożenia oświadczenia o obniżeniu ceny czy odstąpieniu od umowy. Należało zwrócić uwagę, iż w niniejszej sprawie bezsprzecznie zastosowanie znajdzie zdanie drugie zacytowanego wyżej art. 568 § 3 k.c. Jasnym bowiem było, iż najpóźniej w treści wiadomości z dnia 11 lutego 2019 r. zostało sformułowane żądanie stanowiące realizację uprawnień kupującego z tytułu rękojmi z jednoczesnym zakreśleniem terminu ich realizacji do dnia 18 lutego 2019 r. Jak ustalono, powódka nie podjęła żadnych działań w kierunku naprawy czy wymiany rzeczy, w związku z czym uznać należało, iż bezskutecznie upłynął termin na ich realizację. To zaś skutkowało rozpoczęciem biegu rocznego terminu na złożenie bądź to oświadczenia w przedmiocie obniżenia ceny bądź co do odstąpienia od umowy, który bezsprzecznie upłynął jeszcze przed wniesieniem pozwu.

Jedynie dla porządku należało również wskazać, iż w żaden sposób podstawą do odmowy zapłaty reszty ceny nie mógł stanowić bliżej niesprecyzowany zarzut związany z ekwiwalentnością świadczeń. Po pierwsze całościowa argumentacja pozwanego skupiona była na kwestii wad urządzenia i realizacji uprawnień z tytułu rękojmi czy gwarancji. Po drugie pozwany nie wykazał, by wartość zakupionego pieca nie odpowiadała uzgodnionej w tym zakresie w umowie stron cenie. Nadto warto podkreślić, iż jeżeli natomiast pozwany chciałby opierać swe zarzuty na przepisach o wykonaniu zobowiązań to powinien udowodnić, że w związku z wadami zakupionego towaru poniósł szkodę i następczo zgłosić zarzut potrącenia należności przysługującej mu z tego tytułu w stosunku do powoda (art. 471 k.c.). W toku niniejszego procesu pozwany natomiast, pomimo, iż przedłożył wezwanie do zapłaty kwoty 37.050,00 złotych nie tylko nie złożył w tym przedmiocie żadnego oświadczenia o charakterze materialnoprawnym, ale przede wszystkim nie wykazał faktu poniesienia rzeczonej szkody. Warto bowiem zauważyć, iż powyższa kwota stanowiła wyłącznie ofertę przedstawioną przez M. K. (...), którą pozwany ostatecznie nie uwzględnił i żadne prace przez w/w podmiot nie zostały w tym zakresie wykonane. Co prawda w toku swojego przesłuchania Ł. O. wskazywał, iż dokonał naprawy pieca za pośrednictwem innej firmy, jednakże nie przedstawił w tym zakresie żadnego dowodu, w szczególności faktury, rachunku czy też umowy, które dokumentowałyby wysokość poniesionych z tego tytułu kosztów jak również zakres przeprowadzonych prac. Podsumowując, z uwagi na brak zarzutu potrącenia (w tym oświadczenia materialnoprawnego w tym przedmiocie) jak również niewykazanie wystąpienia i wysokości poniesionej w tym zakresie szkody, przedmiotowy zarzut pozwanego nie znajdował uzasadnienia.

Warto było również w tym miejscu wskazać, iż w ocenie Sądu strony w toku niniejszego procesu bardzo dużą uwagę poświęciły kwestii istnienia oraz realizacji uprawnień z tytułu gwarancji. Te jednakże nie były przedmiotem postępowania, lecz był nim wyłącznie obowiązek o charakterze niejako uprzednim do gwarancji, a dotyczący zapłaty za dostarczony towar. Dla porządku należało jedynie wskazać, iż analiza zachowań stron nie dawała podstaw do przyjęcia za uzasadnione stanowiska powódki co do wygaśnięcia uprawnień z tytułu gwarancji z uwagi na montaż urządzenia przez podmiot trzeci bez zgody sprzedającego. W ocenie Sądu poprzez fakt stałego kontaktu M. Z. (przedstawiciela powódki) z M. K., a więc osobą przeprowadzającą montaż i udzielanymi w tym zakresie wskazówkami czy też uzgodnieniami co do mających mieć miejsce modyfikacji, doszło do dorozumianej akceptacji w tym przedmiocie. Wymaganie przez powódkę by pozwany składał w tym przedmiocie odrębny wniosek, w świetle okoliczności sprawy, w tym zapisów gwarancji, nie znajdowało uzasadnienia. Co jednak istotne, przedmiotowa ocena została poczyniona przez Sąd wyłącznie na marginesie właściwych rozważań i w żaden sposób nie wpływa na ewentualną interpretację prowadzoną w innych ewentualnych kolejnych sprawach prowadzonych pomiędzy stronami.

Podsumowując wszystkie dotychczasowe rozważania należało wskazać, iż pozwany nie zdołał w toku niniejszego procesu wykazać, iż skorzystał z przysługujących mu na gruncie przepisów o rękojmi uprawnień, które mogłyby skutecznie zniweczyć żądanie przedstawione przez stronę powodową. Tym samym brak było podstaw do odmowy udzielenia ochrony zgłoszonemu roszczeniu, które wynikało z zawartej pomiędzy stronami umowy sprzedaży. W związku z tym Sąd uznał za uzasadnioną całą kwotę wynagrodzenia wynikającego z zawartego kontraktu, a uwidocznionej następnie w przedłożonej wraz z pozwem fakturze VAT o czym orzekł w punkcie I wyroku.

Gdy chodzi o odsetki od zasądzonej kwoty to terminem początkowym w jej przypadku był dzień następujący po dniu wskazanym na fakturze – 15 listopada 2018 r. Podstawą prawną określenia ich rodzaju był natomiast art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2015 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. W myśl rzeczonego przepisu w transakcjach handlowych – z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny – wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba, że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki: wierzyciel spełnił swoje świadczenie i nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie. Jak wskazano wyżej w niniejszej sprawie mieliśmy do czynienia z transakcją handlową. Jednocześnie jednak, z uwagi na treść żądania pozwu w tym zakresie, mając na uwadze art. 321 k.p.c., Sąd ograniczył ich wysokość do odsetek ustawowych za opóźnienie.

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodne z zasadą odpowiedzialności za wynik. Na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. – zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. W tym kontekście jasnym było, iż przegrywającym w sprawie jest pozwany, który powinien zwrócić powódce całość poniesionych przez nią kosztów procesu.

Na powyższe złożyły się kwota 400 zł stanowiąca opłatę od pozwu, 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 1.800 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika procesowego, ustalonego w oparciu o przepis § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r. poz. 265 ze zm.). Łącznie Sąd zasądził więc kwotę 2.217 zł.

W sprawie, pomimo zgłoszonego przez pozwanego wniosku i uiszczenia zaliczki, nie został przeprowadzony dowód z opinii biegłego. Tym samym w pkt III sentencji wyroku na podstawie art. 84 ust. 2 w zw. z art. 80 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. 2016.623 t.j.) Sąd zwrócił pozwanemu 1.000 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego.

Asesor Sądowy Przemysław Kociński