Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 1280/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków, V Wydział Karny, z dnia 7 września 2020 roku, wydany w sprawie o sygn. akt V K 71/19 dot. oskarżonego P. D. (1) w sprawie o czyn z art. 286 § 1 k.k.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

_

_____________

__________________________________________

_________

_________

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

______

_____________

__________________________________________

_________

_________

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

__________

______________________

_____________________________________________

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

__________

________________________

__________________________________________________

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Oskarżony zarzucił obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie oceny materiału dowodowego wbrew zasadzie swobodnej oceny dowodów oraz zasadzie obiektywizmu, przy nieuwzględnieniu zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, - bowiem skoro oskarżony przedłożył w toku postępowania dowody świadczące o stanie realizowaniu dostaw do kontrahentów w tym ujętych w akcie oskarżenia to oczywistym jest że nie mógł wypełnić znamion czynu stypizowanego w art. 286 k.k.;

Nadto zarzucił obrazę przepisów postępowania w postaci art. 410 k.p.k. co miało istotny wpływ na treść orzeczenia – poprzez oparcie rozstrzygnięcia w sprawie jedynie na części materiału dowodowego, zwłaszcza poprzez pominiecie zeznań i dokumentów w części świadczącej na korzyść oskarżonego także złożonych w innym postępowaniu, gdzie przyznano, iż pokrzywdzeni otrzymywali towar bezpośrednio z firmy producenta (...), a nade wszystko dokumentów świadczących o braku uczestniczenia oskarżonego w pracy oraz kontaktach z kontrahentami, nie sporządzaniu ofert z powodu choroby i operacjach co jednoznacznie dowodzi braku winy oskarżonego i braku pokrzywdzenia, a także na powoływanie się na inne postępowania toczące się pozostające bez wpływu na niniejsze postępowania w świetle zasady że każdy przypadek jest indywidualny i jako taki winien być rozstrzygany.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty stawiane przez oskarżonego nie zasługują na uwzględnienie. Wskazać trzeba, iż, jak wynika z doktryny i orzecznictwa, przekonanie Sądu o wiarygodności jednych dowodów i jej braku w przypadku innych, pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 k.p.k., jeżeli zostało poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, rozważeniem okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, pozostaje zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zostało wyczerpująco i logicznie uargumentowane w uzasadnieniu wyroku. Taka ocena sprawia, iż w konsekwencji brak jest podstaw do kwestionowania dokonanych przez Sąd ustaleń faktycznych i końcowego rozstrzygnięcia Sądu. Wbrew twierdzeniom apelującego ocena wartości zgromadzonych w sprawie dowodów, została dokonana przez Sąd meriti wszechstronnie, zgodnie z zasadami logiki oraz doświadczeniem życiowym i jako taka, korzysta z ochrony art. 7 k.p.k. Warto też podkreślić, iż Sąd I instancji ustosunkował się do każdego istotnego, przeprowadzonego w sprawie dowodu i w sposób przekonujący podał w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku przyczyny dlaczego określonemu dowodowi dał wiarę, innemu zaś takowego przymiotu odmówił. Naruszenie natomiast art. 410 k.p.k. następuje poprzez oparcie wyroku na okolicznościach nieujawnionych w toku rozprawy głównej, bądź też przez pominięcie przy wyrokowaniu ujawnionych w toku rozprawy głównej okoliczności. Sąd rozpoznający sprawę winien zatem opierać swoje ustalenia faktyczne na dowodach przeprowadzonych na rozprawie głównej. Oznacza to, że sąd ferując wyrok nie może opierać się na tym, co nie zostało ujawnione, jak również i to, że wyroku nie wolno wydawać na podstawie części ujawnionego materiału dowodowego, a musi on być wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności, a więc i tych, które tezę oskarżenia potwierdzają i tych, które ją podważają ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 30 lipca 1979 r., sygn. akt III KR196/79, LEX nr 17185). Naruszenia art. 410 k.p.k. nie stanowi zaś w żadnej mierze dokonanie takiej czy innej oceny dowodu przeprowadzonego lub ujawnionego na rozprawie ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2002 r., sygn. akt V KKN 34/01, LEX nr 53912). Jak wynika z treści uzasadnienia zaskarżonego wyroku przedmiotem rozważań Sądu I instancji były wszystkie dowody przeprowadzone i ujawnione w toku przewodu sądowego, oceniane z taką samą starannością. Skoro zatem Sąd I instancji oparł swe rozstrzygnięcie na analizie całokształtu ujawnionych okoliczności i przeprowadzonych dowodów to nie można stawiać zarzutu naruszenia art. 410 k.p.k. Godzi się także przypomnieć, iż zasada wynikająca z tego przepisu obowiązuje także przy wyciąganiu wniosków przez strony procesowe, które przedstawiając własne stanowisko nie mogą go opierać na fragmentarycznej ocenie dowodów z pominięciem tego wszystkiego, co może prowadzić do innych wniosków ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1997 r., sygn. akt V KKN 62/97, LEX nr 32264).

Nie mogą polegać na prawdzie gołosłowne twierdzenia oskarżonego. Nawet jeśli w istocie spółka niektóre zobowiązania realizowała, jak chce skarżący, to nie ulega wątpliwości, iż pozostawała ona w złej kondycji finansowej. Wynika to wszak z akt postępowania Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków o sygn. V K 285/18, a także zeznań M. G.. Podał on bowiem: „Problemy z realizacją zleceń były już od marca 2015 r. tj. przed tym jak ja się zwolniłem z tej firny. Oni wtedy mieli złą kondycję finansową i byli niewypłacalni. Ściągali towar i płacili za niego poprzednimi zapłatami. Sam o tym mówił, o tej złej kondycji finansowej P. D. (1)” (k. 308). Świadek ten przedstawiał także sytuacje związane z pretensjami klientów w związku z niedostarczeniem towaru przez spółkę. Nadto spółka (...) nie była już w omawianym okresie przedstawicielem firmy (...), o czym także wspominał świadek M. G.. To, że oskarżony twierdził, iż przecież mógł zaopatrywać się u innych dostawców nie może świadczyć o realizacji przez spółkę dostaw do kontrahentów. Wskazać bowiem należy i na opinie biegłego z zakresu rachunkowości sporządzone w innym postępowaniu, Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia – sygn. akt V K 42/19. Niewypłacalność spółki miała charakter utrwalony, bez szans na spłacenie w racjonalnym, dającym się oszacować terminie. Z treści opinii biegłego wynika także i to, że na koniec 2014 r. spółka (...) zagrożona była bankructwem, a więc jeszcze w okresie, gdy Prezesem tejże był oskarżony, nie posiadała płynności finansowej od 2015 r. i winna zgłosić wniosek o upadłość. Rentowność majątku w latach 2014-2016 wynosiła 0,0. Niespłacone zobowiązania spółki w 2015 r. to 2.495.951,50 złotych, a w tymże roku spółka osiągnęła stratę w kwocie 309.175,50 złotych, co przekreśliło jej dalszą działalność gospodarczą. O nieregulowaniu składek ZUS wypowiadała się też świadek A. C.. Przedstawione dowody świadczą o czymś zgoła przeciwnym niż optymistyczny ton wyjaśnień oskarżonego.

Prawidłowa także jest ocena zeznań poszczególnych świadków dokonana przez organ orzekający. Dokumentacja mailowa jednoznacznie bowiem świadczy o kontaktowaniu się oskarżonego z przedstawicielem pokrzywdzonej spółki. To, że świadek M. G. pracował dla spółki konkurencyjnej nie świadczy wcale o tym, by jego zeznania były niewiarygodne. Wszak poruszane przez niego wątki znajdują potwierdzenie tak w zeznaniach przedstawicieli pokrzywdzonej spółki, jak i w zgromadzonej dokumentacji, przykładowo jeśli idzie o kondycję finansową E. Polska. Sąd nie przyjął, by oskarżony działał w ramach spółki w roku 2015 z tego powodu, że czynił tak w roku 2013. Nie wynika taka okoliczność z żadnego zdania uzasadnienia Sądu Rejonowego. Fakt ten wynika zaś z materiału dowodowego. Świadkowie M. G. i B. K. o tym zeznają. Posługiwał się oskarżony adresem służbowym poczty elektronicznej, aktywnie korespondował z pokrzywdzoną spółką. Już treść pierwszej wiadomości wskazuje, że oskarżony utożsamiał się ze spółką i poczuwał do odpowiedzialności wobec osób trzecich. W kolejnej wiadomości oskarżony powoływał się na dane z systemu spółki, do którego miał bezpośredni dostęp. Jak wynika zaś z dołączonej dokumentacji oskarżony we wcześniejszym okresie, gdy nie był już Prezesem spółki, aktywnie korespondował z kontrahentami, udzielał im informacji. Nie mogą tego przesłonić zeznania świadka G. B., które w tej części Sąd I instancji uznał za niewiarygodne. O aktywności oskarżonego świadczą przecież liczne wiadomości mailowe, co przeczy tym zeznaniom.

To, że pokrzywdzeni otrzymali towar bezpośrednio od producenta nie jest wszak zasługą oskarżonego i nie świadczy na jego korzyść. Działania pokrzywdzonej spółki w tym zakresie to bowiem odrębna kwestia i trzeba ją wyraźnie oddzielić od kwestii oszustwa w przedmiotowym postępowaniu. Jak bowiem wynika z przeprowadzonego postępowania dowodowego (zeznania świadków M. G., B. K., korespondencji mailowej między nimi) (...) sp. z o.o. zakupiła niezbędny stół spawalniczy u innego dostawcy będącego przedstawicielem firmy (...). W transakcji tej uczestniczył M. G.. Sąd Rejonowy miał także na względzie dokumentację świadczącą o chorobie oskarżonego. Odniósł się do tego obszernie w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia. Przeczy temu choćby dokumentacja mailowa, wykazująca aktywność oskarżonego, któremu w tych działaniach choroba nie przeszkadzała. Zważyć również należy, że dopiero w październiku 2015 r. oskarżony uzyskał ostateczną diagnozę oraz skierowanie na zabieg okulistyczny. Dokumentacja medyczna przedłożona przez skarżącego w toku postępowania dotyczy zaś w przeważającej mierze okresu kwietnia-maja 2016 r. Nawet czasowa nieobecność oskarżonego po 28 października 2015 r. nie dowodzi, by nie angażował się on w przedmiotowe zamówienie. Fakt aktywności oskarżonego, mimo tego, że nie pełnił on już funkcji Prezesa Zarządu, wynika zaś z wysyłanych przez niego maili we wcześniejszym okresie. Także świadek M. G. o tym zeznawał. To natomiast, że Sąd Rejonowy powołał się na inne postępowania nie może być uznane za naruszenie przepisów postepowania. Sąd Orzekający obowiązany jest do poczynienia własnych ustaleń faktycznych, ale nie wyklucza to również wykorzystania materiału dowodowego zgromadzonego w aktach innych spraw. Czym innym jest opieranie się przez sąd rozstrzygający o odpowiedzialności karnej określonej osoby na ustaleniach poczynionych przez inny sąd lub organ, a czym innym wykorzystywanie materiału dowodowego zgromadzonego w innym postępowaniu dla poczynienia własnych, samodzielnych ustaleń faktycznych w postępowaniu karnym ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 2020 r., sygn. akt IV KK 511/19, LEX numer 3026472).

Nie ma także mowy o naruszeniu przez Sąd I instancji art. 5 § 2 k.p.k., co podnosi oskarżony w uzasadnieniu środka odwoławczego. W judykaturze zwraca się uwagę, że naruszenie zasady in dubio pro reo (art. 5 § 2 k.p.k.) jest możliwe tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy orzekający w sprawie sąd rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych lub wykładni prawa i wobec niemożności ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Tak więc, gdy pewne ustalenia faktyczne zależne są od na przykład dania wiary lub odmówienia jej wyjaśnieniom oskarżonego, nie można mówić o naruszeniu zasady in dubio pro reo, a ewentualne zastrzeżenia co do oceny wiarygodności konkretnego dowodu lub grupy dowodów rozstrzygane mogą być jedynie na płaszczyźnie utrzymania się przez sąd w granicach sędziowskiej swobody ocen wynikającej z treści art. 7 k.p.k. ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 października 2002 r., sygn. akt V KKN 221/01, Prok.i Pr.-wkł. 2003/11/5).

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego, a w przypadku nie podzielenia przez Sąd Odwoławczy zarzutów prowadzących do uniewinnienia, uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutu za bezzasadny wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

3.2.

Oskarżony zarzucił także, w konsekwencji stawianych w punkcie 3.1. obrazy przepisów postępowania, błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku co miało wpływ na treść orzeczenia – polegający na błędnym oraz bezpodstawnym przyjęciu, iż oskarżony P. D. (1) działał w zamiarze i bez możliwości wywiązania się z przyjętych zamówień, w sprawie brak jest jakiegokolwiek dowodu na poparcie tezy świadczącej o braku możliwości realizowania dostaw przez oskarżonego, w aktach znajdują się natomiast liczne dokumenty świadczące o możliwości i realizowaniu dostaw przez firmę reprezentowaną przez oskarżonego a więc o czymś przeciwnym aniżeli wywodzi Sąd.

W konsekwencji obrazę przepisów wymienionych przez skarżącego uprzednio poprzez nie poczynienie ustaleń w zakresie objętym wskazaniem Sądu Okręgowego i pozostawienie ich bez rozstrzygnięcia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut oskarżonego nie jest trafny. W doktrynie i orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku jest trafny, gdy zasadność ocen i wniosków przyjętych przez Sąd pierwszej instancji nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania, a błąd ten mógł mieć wpływ na treść orzeczenia. Niezbędnym jest więc wykazanie konkretnych uchybień w ocenie materiału dowodowego jakich dopuścił się Sąd w świetle zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego oraz całokształtu ujawnionych w sprawie okoliczności. Nie może się on natomiast sprowadzać do samej polemiki z ustaleniami Sądu ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 6 września 2012 r., sygn. akt II AKa 329/12, LEX nr 1217695). Zamiar oskarżonego wynika bowiem z całokształtu okoliczności sprawy i prawidłowej jego oceny dokonanej przez Sąd I instancji. Wskazał on bowiem, iż oskarżony nie miał zamiaru ani możliwości wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania. Wskazuje na to niedobra kondycja (...) spółki (...), o której była już mowa w poprzednim punkcie uzasadnienia. W tym kontekście warto dodać, że spółka wykorzystała dobre wrażenie, które wynikało z poprzednich transakcji z pokrzywdzonym w roku 2013. Od maja 2015 r. nie była też spółka przedstawicielem firmy (...). Zatem składając ofertę oraz prowadząc rozmowy na temat płatności i warunków dostawy nie miała już realnej możliwości zrealizowania zamówienia. Sytuacja finansowa spółki i brak płynności uniemożliwiały jakiekolwiek transakcje.

Nie można także zgodzić się z oceną skarżącego o nie poczynieniu przez Sąd I instancji ustaleń w zakresie objętym wskazaniem Sądu Okręgowego i pozostawienie ich bez rozstrzygnięcia. Art. 442 § 3 k.p.k. stanowi, iż zapatrywania prawne i wskazania sądu odwoławczego co do dalszego postępowania są wiążące dla sądu, któremu sprawę przekazano do ponownego rozpoznania. Wyjątkowy charakter powoływanego przepisu sprawia, że podlega on ścisłej wykładni. Wskazania co do dalszego postępowania to przede wszystkim zalecenia co do trybu i celowości przeprowadzenia w tym postępowaniu czynności procesowych. Podkreślić należy, iż zalecenia nie ukierunkowują wyniku rozstrzygnięcia sądu ponownie rozpoznającego sprawę, ale zawierają wskazówki o charakterze metodycznym i polecenia co do sposobu, w jaki należy przeprowadzić postępowanie, aby finalnym jego efektem był wyrok będący rezultatem prawidłowego i wszechstronnego rozważenia wszystkich okoliczności sprawy. W przedmiotowej sprawie Sąd Okręgowy we Wrocławiu w wyroku z dnia 16 stycznia 2019 r. uchylającym sprawę do ponownego rozpoznania podał szereg zaleceń dotyczących dalszego postępowania, które Sąd Rejonowy przeprowadził. Wszak wyjaśnił on sporne okoliczności, zaś wszystkie dowody zalecane przez Sąd Okręgowy przeprowadził. Sąd I instancji ustalił ponad wszelką wątpliwość, że oskarżony mimo, iż nie sprawował żadnej funkcji działał na rzecz spółki (...) i w jej ramach, przedstawił na to stosowne dowody i wyjaśnił tę kwestię w obszernym uzasadnieniu.

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego, a w przypadku nie podzielenia przez Sąd Odwoławczy zarzutów prowadzących do uniewinnienia, uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutu za bezzasadny wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

3.3.

Oskarżony zarzucił również naruszenie prawa materialnego tj. art. 62 § 1 k.k.s. – poprzez przyjęcie, iż oskarżony swym zachowaniem wypełnił znamiona wskazanej normy prawnej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na gruncie niniejszej sprawy oskarżony wypełnił znamiona zarzucanego mu czynu. Nie jest to oczywiście czyn kwalifikowany z art. 62 § 1 k.k.s., jest to omyłka apelującego, ale art. 286 § 1 k.k. Dobrem chronionym przez art. 286 § 1 k.k. jest mienie, a ściślej rzecz biorąc stosunki majątkowe. Tym samym na gruncie tego przepisu chroniony jest bardzo szeroki zakres praw majątkowych, począwszy od praw rzeczowych, obligacyjnych, spadkowych, aż do praw na dobrach niematerialnych (prawa autorskie, wynalazcze, prawo do firmy i znaków towarowych itp.), jeżeli mają one wartość majątkową. Przedmiotem wykonawczym oszustwa jest osoba, którą sprawca za pomocą oszukańczych metod skłania do aktywnego udziału w realizacji jego zamiaru, oraz mienie będące przedmiotem rozporządzenia przez tę osobę. Może to być mienie zarówno rozporządzającego, jak i innego podmiotu. Czynności sprawcze realizowane przez sprawcę muszą doprowadzić do skutku w postaci rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem. Rozporządzenie mieniem oznacza każdą dyspozycję majątkową o skutkach rzeczowych lub o skutkach obligacyjnych. Chodzi tu więc o wszelkie czynności, które prowadzą do zmiany stanu majątkowego, a w szczególności prowadzą do zmiany we władaniu mieniem, między dysponentem mienia a sprawcą. Wprowadzenie w błąd musi dotyczyć istotnych dla danej sprawy okoliczności to znaczy takich, które mogą mieć wpływ na podjęcie decyzji o rozporządzeniu mieniem oraz powodować, że rozporządzenie to będzie niekorzystne ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2000 r., sygn. akt III KKN 86/98, OSP 2001, Nr 1, poz. 10). Oszustwo stypizowane w art. 286 § 1 k.k. jest przestępstwem materialnym, czyli skutkowym. Jego skutkiem jest niekorzystne rozporządzenie mieniem własnym lub cudzym przez pokrzywdzonego albo osobę wprowadzoną w błąd. Zgodnie z treścią art. 286 § 1 k.k. oszustwa dopuszcza się ten, kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadza inną osobę do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania. Charakterystyczny dla strony podmiotowej przestępstwa oszustwa zamiar bezpośredni powinien obejmować zarówno cel działania sprawcy, jak i sam sposób działania zmierzającego do zrealizowania tego celu. Sprawca musi chcieć użyć takiego właśnie sposobu działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i cel ten musi stanowić punkt odniesienia przy realizowaniu każdego ze znamion przedmiotowych przestępstwa. W myśl nie budzącej wątpliwości, utrwalonej w orzecznictwie i doktrynie wykładni tego przepisu, dla stwierdzenia, że sprawca wyczerpał znamiona podmiotowe tego czynu nie wystarczy przypisanie mu samego obiektywnie postrzegalnego zachowania w postaci na przykład nie wykonania zobowiązania z umowy, nawet, gdy było ono wynikiem lekkomyślności lub gdy sprawca godził się z możliwością popełnienia przestępstwa. Ustawa wymaga bowiem, jak już wyżej wspomniano, by oszustwo, z punktu widzenia znamion strony podmiotowej popełnione było wyłącznie z zamiarem bezpośrednim. Dla bytu przestępstwa oszustwa znaczenie ma więc zamiar towarzyszący sprawcy w momencie zaciągania zobowiązania – zamiar doprowadzenia drugiej strony do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wprowadzenie w błąd co do okoliczności istotnych, skutkujących właśnie podjęciem decyzji przez pokrzywdzonego o rozdysponowaniu mieniem. Zamiar zaś należy do znamion strony podmiotowej czynu, a zatem rozgrywa się w sferze intelektualnej sprawcy i jako taki, ze swej istoty, nie jest odczytywalny wprost przez inne osoby, póki oczywiście nie zostanie przyznany, zwerbalizowany przez sprawcę. W przypadku tego typu przestępstw wnioskowanie o rzeczywistym zamiarze towarzyszącym sprawcy w momencie zaciągania zobowiązania winna poprzedzać ocena okoliczności zewnętrznych towarzyszących zawieraniu umowy, kondycji finansowej tej osoby w momencie zaciągania zobowiązania, jak też jego zachowania po upływie terminu jego realizacji, także ocena argumentów wskazywanych przez niego co do przyczyn niewywiązania się z umowy, czy też podejścia do uregulowania powstałego długu.

Wprowadzenie w błąd jako znamię czynności wykonawczej oszustwa polega na doprowadzeniu do rozbieżności między obiektywną rzeczywistością a wyobrażeniem o niej lub jej odbiorem w świadomości pokrzywdzonego. Chodzi o szeroki zakres zachowań kłamliwych jako źródła wprowadzenia w błąd co do okoliczności istotnych, więc tych, które są przyczyną niekorzystnego rozporządzenia mieniem ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 20 października 2011 r., sygn. akt II AKa 145/11, OSA 2012/12/3-39). Dla bytu przestępstwa kwalifikowanego z art. 286 § 1 k.k. nie ma potrzeby wykazywania, że sprawca nie miał zamiaru wywiązywać się z zobowiązania. Wystarczające jest zatem ustalenie, że gdyby pokrzywdzona spółka wiedziała o okolicznościach, które były przedmiotem wprowadzenia w błąd, nie doszłoby do zawarcia umowy. Celowe wywołanie błędnego wyobrażenia o okolicznościach decydujących o rozporządzeniu mieniem jest kluczowe dla wprowadzenia w błąd. Gdyby bowiem pokrzywdzona spółka znała rzeczywistą sytuację E. Polska to nie doszłoby do złożenia zamówienia. Niewątpliwie zaś spółka (...) znajdowała się w złej kondycji finansowej, co wynika z przedstawionych uprzednio dowodów. Oskarżony wspólnie i w porozumieniu z P. D. (2) działali w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Spółka (...) zapłaciła bowiem 80% wartości ceny. Nie mieli zaś oskarżeni realnej możliwości zrealizowania zamówienia ani zamiaru jego terminowego wykonania, wszak nie byli już przedstawicielem niemieckiej firmy produkującej stoły spawalnicze, a brak płynności finansowej uniemożliwiał inne dostawy. Tym samym swoim działaniem oskarżeni wprowadzili w błąd pokrzywdzoną spółkę. Oskarżeni zapewniali przy tym, iż mogą nadal wykonać zobowiązanie podczas gdy nie było ku temu żadnych racjonalnych przesłanek. Pokrzywdzona spółka po przelaniu kwoty zaliczki nie otrzymała ani stołu spawalniczego ani zwrotu pieniędzy. Oskarżony P. D. (1) w działaniach tych brał aktywny udział.

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego, a w przypadku nie podzielenia przez Sąd Odwoławczy zarzutów prowadzących do uniewinnienia, uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutu za bezzasadny wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

3.4.

Obrońca oskarżonego zarzucił obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie oceny materiału dowodowego wbrew zasadzie swobodnej oceny dowodów oraz zasadzie obiektywizmu, przy nieuwzględnieniu zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, - bowiem okoliczności rzekomego udziału oskarżonego P. D. (1) w przygotowaniu oferty dla Pokrzywdzonej oraz udziale w przestępczym działaniu Sąd meriti wywodzi z okoliczności pozostających w opozycji do pozostałego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – z których to środków dowodowych jasno wynika, iż oskarżony nie miał żadnej wiedzy na temat tego zamówienia, nie brał udziału w jego złożeniu oraz realizacji, w okresie objętym zarzutem nie był ani członkiem zarządu (...) Sp. z o.o., ani jej udziałowcem (wspólnikiem) nie będąc osobą związaną z rzeczoną Spółką na podstawie jakiegokolwiek znanego prawu stosunku przy jednoczesnym pominięciu przez Sąd Rejonowy dowodów świadczących przeciwnie, w tym poprzez bezpodstawne pominięcie złożonych przez oskarżonego wyjaśnień, a przede wszystkim zeznaniom świadka G. B. (którym Sąd w tej części dał wiarę) który wskazał, iż to on jako pracownik Spółki przygotował ofertę dla Pokrzywdzonej – kategorycznie wykluczając udział P. D. (1) w przygotowaniu oferty dla Pokrzywdzonej, a nadto Sąd zignorował treść zeznań P. i K., którzy nie obciążali oskarżonego, nie będąc w stanie wskazać jego udziału w zamówieniu objętym aktem oskarżenia;

Obrazę przepisów postępowania w postaci art. 410 k.p.k. co miało istotny wpływ na treść orzeczenia – poprzez oparcie rozstrzygnięcia w sprawie jedynie na części materiału dowodowego – zwłaszcza poprzez pominięcie zeznań świadka G. B., dokumentacji medycznej oskarżonego oraz treści wyjaśnień oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. Ustanowiony w art. 7 k.p.k. obowiązek dokonywania oceny wiarygodności materiału dowodowego w oparciu o wszechstronną, zgodną z zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego nie dotyczy tylko Sądu Orzekającego, ale również skarżącego. Powinnością apelującego jest bowiem wykazanie, jakich konkretnie uchybień dopuścił się Sąd Orzekający w kontekście zasad wiedzy oraz doświadczenia życiowego, przy ocenie zebranego materiału dowodowego. Wbrew temu co twierdzi skarżący, Sąd I instancji szczegółowo a nie wybiórczo odniósł się do całości materiału dowodowego i nie poprzestał na ogólnych konstatacjach. Sąd meriti wskazał i omówił dlaczego dał wiarę poszczególnym dowodom, a którym tego przymiotu odmówił, dokładnie opisując okoliczności z jakich to wynikało. W sposób szczegółowy przeanalizował każdy dowód zebrany w sprawie. Wyczerpująco odniósł się również do zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji dotyczącej umowy czy sytuacji majątkowej oskarżonego. Dokonana w tym zakresie analiza jawi się jako logiczna, spójna, konsekwentna i brak jest jakichkolwiek podstaw do stwierdzenia, by miała ona charakter dowolny. Trzeba wskazać także i to, że okoliczność odmiennej oceny dowodów pod kątem ich wiarygodności od tego, co życzyłby sobie obrońca, nie oznacza bynajmniej, iż ich analiza odbyła się w sprzeczności z regułami wyartykułowanymi w art. 7 k.p.k. Nie doszło również w przedmiotowej sprawie do naruszenia art. 410 k.p.k. Obraza tego przepisu następuje bowiem wówczas, gdy Sąd I instancji pominie w toku procesu istotne z punktu widzenia treści rozstrzygnięcia dowody i nie ujawni ich na rozprawie lub też mimo, że wprowadzi je do procesu to zignoruje ich znaczenie w toku wyrokowania. W przedmiotowej sprawie z takimi naruszeniami nie mamy do czynienia.

Zważyć należy, iż ocena zeznań świadków i wyjaśnień oskarżonego została przeprowadzona w sposób staranny i kompletny, zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Sąd a quo wskazał powody, dla których dał wiarę treści zeznań świadków. Szczegółowo uzasadnił również, dlaczego nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego. Rekonstrukcja przebiegu inkryminowanego zdarzenia na potrzeby zaskarżonego wyroku została bowiem poprzedzona wszechstronną i wieloaspektową analizą całokształtu dowodów przeprowadzonych w toku rozprawy głównej. Konfrontacja treści poszczególnych dowodów doprowadziła Sąd Rejonowy do trafnych ustaleń w zakresie zachowania oskarżonego, które wyczerpało znamiona zarzucanego mu czynu. Oskarżony miał wiedzę w przedmiocie zamówienia, o czym świadczą wysyłane przez niego maile, czy zeznania świadków. To natomiast, że w omawianym okresie nie był członkiem Zarządu spółki ani nie pełnił w niej żadnej funkcji nie oznacza automatycznie, że w rzeczywistości tak było, czemu przecież przeczy materiał dowodowy. Wskazać należy, że M. G. potwierdził, że oskarżony po formalnym wystąpieniu z zarządu spółki w dalszym ciągu był w niej osobą decyzyjną, a gdy świadek rozwiązywał umowę o pracę P. D. (3) aktywnie się w to zaangażował. Okoliczność ta wynika również z zeznań świadka B. K.. Uważał on, że ostatnie słowo w spółce należało do oskarżonego, który nad wszystkim czuwał. „Mam wrażenie, że pan B. prowadził mnie do złożenia zamówienia, a potem zamiennie pan P. i P.” (k. 1077). Również korespondencja z oskarżonym utwierdzała w tym przekonaniu świadka. „Pod treścią maili i w mailach wyraźni wskazana jest osoba P. D. (1) i stąd mój wniosek, że on uczestniczył w realizacji tego zamówienia, oferty” (k. 1078). Świadek podał także, że z rozmów z innymi poszkodowanymi wynikało, że oskarżony jest właścicielem firmy. Sam fakt kontaktowania się z klientami i podawania danych z systemu spółki jest wyraźnym wskazaniem na to, że oskarżony nadal prowadził sprawy spółki. Gdyby tak nie było oskarżony zaprzestałby korespondencji lub też nakazałby zajmować się sprawami spółki swojemu synowi. Tego jednak nie uczynił. Zeznania G. B. o tym, że nie pełnił oskarżony w spółce żadnej funkcji i nie był w niej formalnie zatrudniony nie mają znaczenia albowiem jego aktywność w tej materii jest, jak widać, nader oczywista. Po co zaś oskarżony miałby zasłaniać się chorobą i informować klientów o niej skoro de facto nie pełnił tam żadnej funkcji. Świadczy to o tym, że nadal w rzeczywistości spółką kierował i był w jej działalność zaangażowany. Także stwierdzenie oskarżonego „widzę, że muszę włączyć się do tematu” w mailu z dnia 30 listopada 2015 r. nie oznacza, że świadek się tym nie zajmował uprzednio albowiem już w wiadomości z dnia 28 października 2015 r. odnosił się do tej kwestii, a więc temat znał. Z tych względów wyjaśnienia oskarżonego na wiarę nie zasługiwały. Wskazać też należy na sprzeczność w nich wybrzmiewającą, raz bowiem oskarżony wskazywał, że zaprzestanie zaangażowania w spółkę było spowodowane stanem jego zdrowia, a innym razem, że angażował się w prowadzoną działalność gospodarczą na terenie Chorwacji. Sąd I instancji nie pominął zatem treści wyjaśnień oskarżonego, ale je właściwie ocenił. Podobnie rzecz ma się z zeznaniami świadka G. B. i dokumentacją medyczną oskarżonego. Sąd częściowo depozycje świadka uznał za wiarygodne. Nie przyznał tego przymiotu tej części zeznań świadka, w której wskazywał on, iż za realizację zamówienia odpowiadał P. D. (2), a oskarżony nie pełnił w spółce żadnej funkcji. Treść wiadomości mailowych wysyłanych przez oskarżonego w połączeniu z pozostałym materiałem dowodowym, wskazywanym już w uprzednich zdaniach przez Sąd Odwoławczy, temu bowiem przeczy. Zważyć również należy i na to, że świadek B. nie potrafił odpowiedzieć skąd oskarżony znał termin realizacji zamówienia. Nie potrafił również odnieść się do okazywanych mu maili wysyłanych przez oskarżonego. Nie zignorował także Sąd Rejonowy treści zeznań świadków B. K. oraz Z. P., wszak ocenił je należycie. To, że skarżący na ich podstawie próbuje doszukać się innego sensu jest jego prawem, lecz nie może przesłaniać prawidłowej analizy dokonanej przez Sąd meriti. Godzi się także przypomnieć, że Z. P. podał, że B. K. w sprawie zamówienia kontaktował się z trzema osobami w spółce (...), a jedną z nich był oskarżony. Nie jest również tak, by Sąd Rejonowy pominął dokumentację medyczną dotyczącą stanu zdrowia oskarżonego. Wprost przeciwnie odnosił się do tych kwestii obszernie i wyczerpująco (k. 1263-1263 v.).

O rzekomym niezrealizowaniu wytycznych Sądu Okręgowego przy ponownym rozpoznaniu sprawy wypowiedział się Sąd Odwoławczy w punkcie 3.2. uzasadnienia.

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutu za bezzasadny wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

3.5.

Obrońca oskarżonego zarzucił także, w konsekwencji wymienionych w punkcie 3.4. przepisów, błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku co miało wpływ na treść orzeczenia – polegający na błędnym oraz bezpodstawnym przyjęciu, iż oskarżony P. D. (1) brał udział w przygotowaniu oraz realizacji zamówienia na rzecz Pokrzywdzonej, działając z zamiarem kierunkowym bezpośrednim w celu doprowadzenia Pokrzywdzonej do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w celu uzyskania korzyści majątkowej – podczas gdy oskarżony a priori nie mógł brać udziału w zdarzeniu objętym aktem oskarżenia, opisanym w części dyspozytywnej wyroku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest bezzasadny. Skoro nie zaszły uchybienia określone w punkcie 3.4. niniejszego uzasadnienia, to nie można mówić o tym, by Sąd Rejonowy popełnił błąd w ustaleniach faktycznych. Abstrahując już od poprawności sformułowania zarzutu, godzi się przypomnieć, iż błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku może stanowić przyczynę odwoławczą, jeżeli uchybienie to mogło mieć wpływ na treść tego orzeczenia. Błąd ten odnosi się więc tylko do tych ustaleń faktycznych, w oparciu o które sąd wydaje orzeczenie. Zważyć należy, że zarzut błędu w ustaleniach faktycznych winien odnosić się do oceny wniosków organu orzekającego, które nie odpowiadają prawidłowości logicznego rozumowania, a przez to nie może sprowadzać się do polemiki z ustaleniami sądu. Zarzut taki może zostać uznany za słuszny jedynie wówczas, gdy trafność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd została na podstawie okoliczności ujawnionych w trakcie przewodu sądowego. Błąd w ustaleniach faktycznych wynikać może z niepełności postępowania lub nieprawidłowości w zakresie oceny dowodów. Może on więc być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może sprowadzać się wyłącznie do polemiki z ocenami dokonanymi przez Sąd I instancji, bez wskazania jakich konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania dopuścił się sąd w ocenie zebranego materiału dowodowego. Istota zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych nie może opierać się na odmiennej ocenie materiału dowodowego, innymi słowy mówiąc: na forsowaniu własnego poglądu na tę kwestię ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 maja 2005 r., sygn. akt WA 10/05, OSNwSK 2005/1/947). Materiał dowodowy zgromadzony w sprawie dał jednoznaczne podstawy do ustalenia, że oskarżony popełnił zarzucany mu czyn i wypełnione zostały jego znamiona. O tychże wypowiadał się natomiast Sąd Orzekający szerzej w punkcie 3.3. niniejszego uzasadnienia.

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutu za bezzasadny wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

3.6.

Obrońca oskarżonego zarzucił również obrazę przepisów postępowania, która miała istotny wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie oceny materiału dowodowego wbrew zasadzie swobodnej oceny dowodów oraz zasadzie obiektywizmu, przy nieuwzględnieniu zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, - bowiem Sąd Rejonowy zignorował dokumentację medyczną oskarżonego, zignorował fakt, iż ten sam Sąd w innej sprawie stwierdził, iż w tożsamym czasokresie oskarżony z uwagi na swój stan zdrowia nie może samodzielnie reprezentować swoich interesów – przyjmując, iż stan zdrowia oskarżonego pozwalał na kierowanie działalnością Spółki – co pozostaje w oczywistej opozycji do dokumentacji medycznej oskarżonego, historii przebytej choroby, zabiegu operacyjnego oraz zeznań świadka G. B., jak i treści wyjaśnień oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut na uwzględnienie nie zasługiwał. Kwestia stanu zdrowia oskarżonego była przedmiotem wnikliwej analizy Sądu Rejonowego. Ocena ta jawi się jako prawidłowa i słuszna. W październiku 2015 r. oskarżony uzyskał dopiero ostateczną diagnozę oraz skierowanie na zabieg okulistyczny. Dokumentacja medyczna przedłożona przez oskarżonego dotyczy w lwiej części okresu późniejszego a więc kwietnia-maja 2016 r. Zważyć również należy, że kontakt z pokrzywdzoną spółką był rozciągnięty w czasie, zaś choroba nie przeszkodziła oskarżonemu w wysyłaniu wiadomości. Nawet zaś jeśli czasowo oskarżony nie uczestniczył w działaniach spółki nie oznacza to przecież, że uprzednio nie podejmował działań na niekorzyść (...) sp. z o.o. Powoływane w apelacji zarządzenie Sądu o wyznaczeniu obrońcy z urzędu w innej sprawie nie może być podstawą do czynienia odmiennych ustaleń. Wszak czym innym są przyczyny warunkujące ustanowienie obrońcy z urzędu, a czym innym ustalenia poczynione w niniejszej sprawie dotyczące rzeczywistego stanu zdrowia oskarżonego. Trafnie Sąd Rejonowy ocenił, że w innej sprawie podstawą wyznaczenia obrońcy było lakoniczne oświadczenie oskarżonego o stanie zdrowia. Tymczasem w prowadzonym postępowaniu Sąd w sposób niezwykle dociekliwy zajmował się tą kwestią. W związku z tym i wyjaśnienia oskarżonego w tej materii na wiarę nie zasługują.

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutu za bezzasadny wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

3.7.

Obrońca oskarżonego zarzucił nadto w konsekwencji obrazy w/w przepisów błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku co miało wpływ na treść orzeczenia – polegający na błędnym oraz bezpodstawnym przyjęciu, iż oskarżony P. D. (1) był w stanie oraz brał udział w przyjęciu oraz realizacji zamówienia na rzecz Pokrzywdzonej, którego z góry powziętym zamiarem nie wykonał, działając w celu doprowadzenia Pokrzywdzonej do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest bezzasadny. Skoro Sąd Odwoławczy nie uwzględnił zarzutu obrazy przepisów postępowania to nie zasługuje na uwzględnienie, mający być jego konsekwencją, błąd w ustaleniach faktycznych. Wszystkie okoliczności o których peroruje skarżący zostały omówione w poprzednich punktach uzasadnienia.

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutu za bezzasadny wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

3.8.

Obrońca oskarżonego wysunął także naruszenie art. 5 § 2 k.p.k. – poprzez brak rozstrzygnięcia istniejących w sprawie wątpliwości na korzyść oskarżonego P. D. (1) – bowiem za jego udziałem w zdarzeniu objętych zarzutem przemawiała wyłącznie korespondencja e-mail prowadzona w odpowiedzi na wiadomość Pokrzywdzonej – zaś brak jest źródeł poznawczych by jednoznacznie rozstrzygnąć czy P. D. (1) brał udział w przyjęciu zamówienia, złożenia oferty Pokrzywdzonej oraz złożeniu zamówienia u Dostawcy – tym samym wątpliwość ta winna zostać rozstrzygnięta na korzyść oskarżonego P. D. (2).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest bezzasadny. Skarżący w żaden sposób nie przekonał o tym, że Sąd I instancji obraził treść normy sformułowanej w art. 5 § 2 k.p.k. Podstawa ta może być skutecznie stosowana, jeśli w sprawie pojawią się wątpliwości co do przebiegu zdarzenia. Wątpliwości te muszą zaś pojawić się po stronie Sądu Orzekającego i koniecznym jest to, iż mimo ich zauważenia Sąd rozstrzygnie je na niekorzyść oskarżonego. Takich wątpliwości zawartych w rozumowaniu Sądu I instancji skarżący w istocie nie przedstawił. Wprost przeciwnie, wszystkie zgłoszone w zarzucie okoliczności Sąd rozstrzygnął na gruncie art. 7 k.p.k., logicznie i zasadnie argumentując swoje stanowisko. Art. 5 § 2 k.p.k. dotyczy natomiast wątpliwości, które ma i nie jest w stanie rozstrzygnąć sąd rozpoznający sprawę, nie zaś wątpliwości obrony i skazanych co do prawidłowości rozstrzygnięcia dokonanego przez ten Sąd ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 21 lipca 2009 r., sygn. akt V KK 142/09, LEX nr 519641). Dla oceny, czy nie został naruszony zakaz z art. 5 § 2 k.p.k., nie są miarodajne tego rodzaju wątpliwości zgłaszane przez stronę, ale tylko to, czy orzekający sąd rzeczywiście powziął wątpliwości w tym zakresie i mimo braku możliwości usunięcia ich rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego, albo czy były po temu powody, które sąd pominął. Skoro zatem Sąd Okręgowy nie powziął żadnych wątpliwości to zarzuty skarżącego są bezprzedmiotowe.

Dodać należy, iż za nieprawidłowe uznać nadto należy formułowanie zarzutu naruszenia zasad wyrażonych w art. 5 k.p.k. obok zarzutu dowolnej oceny dowodów. Takie postawienie ich powoduje w istocie, że apelacja obrońcy jest wewnętrznie sprzeczna. Skarżący może powoływać się na treść art. 5 k.p.k. wówczas, gdy Sąd Orzekający, po przeprowadzeniu postępowania dowodowego, dokona wszechstronnej oceny dowodów zgodnie z wymogami art. 7 k.p.k., a mimo to nie usunie wątpliwości co do istotnych okoliczności sprawy. Jeżeli bowiem autor apelacji kwestionuje ocenę dowodów, to takiej sytuacji nie dotyczy art. 5 § 2 k.p.k., tylko art. 7 k.p.k. Gdy zaś skarżący podważa prawidłowość ustaleń faktycznych, zarzucając, że sąd nie rozstrzygnął wątpliwości na korzyść oskarżonego, albo że takich wątpliwości nie powziął, choć po dokonaniu oceny dowodów nie miał podstaw do odrzucenia wersji zdarzenia korzystnej dla oskarżonego, to wówczas powinien postawić zarzut obrazy art. 5 § 2 k.p.k. (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 6 października 2015 r., II AKa 127/15, LEX numer 1927523).

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutu za bezzasadny wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

3.9.

Obrońca oskarżonego podniósł naruszenie art. 410 k.p.k. w zw. z art. 8 § 1 k.p.k. – poprzez oparcie rozstrzygnięcia w zakresie ustaleń faktycznych na treści innych orzeczeń sądowych zapadłych wobec oskarżonych, podczas gdy Sąd winien oprzeć wyrok na dowodach ujawnionych w tym konkretnym postępowaniu, a ustalenia faktyczne poczynione w ramach innych postępowań nie są dla Sądu wiążące w ramach wyrokowania w konkretnej sprawie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut na uwzględnienie nie zasługuje. Zważyć należy, że Sąd karny rozstrzyga samodzielnie wszelkie zagadnienia faktyczne i prawne oraz nie jest związany rozstrzygnięciem innego sądu lub organu (art. 8 § 1 k.p.k.). Dla Sądu wiążące są jednakże prawomocne rozstrzygnięcia sądu kształtujące prawo lub stosunek prawny (art. 8 § 2 k.p.k.). Dokonując wykładni art. 8 k.p.k. należy uznać, że sąd rozpoznający sprawę ma możliwość, a nie obowiązek opierania się na ustaleniach innego organu i na tym polega zasada samodzielności jurysdykcyjnej sądu ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 24 lipca 2018 r., sygn. akt II AKa 50/18, LEX numer 2601453). Sąd Rejonowy nie tyle oparł się na innych orzeczeniach, ile skorzystał z dowodów tam zgromadzonych i dokonał własnych ustaleń faktycznych. Warto zatem jeszcze raz przytoczyć orzeczenie Sądu Najwyższego oddające sens takiego rozwiązania. Czym innym jest opieranie się przez sąd rozstrzygający o odpowiedzialności karnej określonej osoby na ustaleniach poczynionych przez inny sąd lub organ, a czym innym wykorzystywanie materiału dowodowego zgromadzonego w innym postępowaniu dla poczynienia własnych, samodzielnych ustaleń faktycznych w postępowaniu karnym ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 2020 r., sygn. akt IV KK 511/19, LEX numer 3026472). Z takim właśnie sposobem mamy do czynienia w niniejszym postępowaniu.

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutu za bezzasadny wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

3.10.

Obrońca oskarżonego zarzucił wreszcie, w przypadku nie podzielenia przez Sąd postawionych uprzednio zarzutów, obrazę przepisów prawa materialnego, naruszenie art. 286 § 1 k.k. – poprzez uznanie, iż oskarżony popełnili zarzucany czyn – podczas gdy sam fakt niewykonania zobowiązania cywilnoprawnego nie jest tożsamy z realizacją znamion typu czynu zabronionego z art. 286 § 1 k.k. – a oskarżony swym zachowaniem nie wyczerpali wszystkich znamion analizowanego typu czynu zabronionego – gdyż nie wprowadzili Pokrzywdzonej w błąd, a nadto nie działali z zamiarem kierunkowym bezpośrednim, którego nie sposób ex post wywieść jedynie z faktu niewykonania zobowiązania umownego, a przede wszystkim oskarżony nie zawarł umowy z Pokrzywdzoną w imieniu (...) Sp. z o.o.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest bezzasadny. Oskarżony wypełnił znamiona zarzucanego mu czynu, a dywagacje w tej kwestii są poczynione w punkcie 3.3. niniejszego uzasadnienia.

Wniosek

Uniewinnienie oskarżonego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutu za bezzasadny wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

3.11.

Obrońca oskarżonego zarzucił nadto, w przypadku nie podzielenia przez Sąd przedstawionej uprzednio argumentacji, orzeczenie rażąco niewspółmiernej kary wobec oskarżonego P. D. (1) w postaci kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby lat 3 (trzech) – albowiem prawidłowa ocena okoliczności sprawy oraz postawy oskarżonego – prowadziłaby do orzeczenia kary łagodniejszej, zwłaszcza mając na uwadze fakt, iż oskarżony nie był osobą karaną w dacie popełnienia czynu objętego wyrokiem, a wymiar wyrządzonej szkody nie jest znaczący (19.688,88 zł).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie jest trafny. Wskazać należy, że rażąca niewspółmierność kary (art. 438 pkt 4 k.p.k.) występuje wtedy, gdy kara orzeczona nie uwzględnia w należyty sposób stopnia społecznej szkodliwości przypisanego czynu oraz nie realizuje wystarczająco celu kary, ze szczególnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną, wyraźną i oczywistą dysproporcję, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję pomiędzy karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą (zasłużoną). Przesłanka rażącej niewspółmierności jest spełniona tylko wówczas, gdy na podstawie ustalonych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną, a karą która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2007 r., sygn. akt SNO 75/07, LEX nr 569073). Określenie „rażąca" należy odczytywać dosłownie i jednoznacznie jako cechę kary, która istotnie przez swą niewspółmierność razi (oślepia). Nawet gdyby orzeczona kara jawiła się sądowi odwoławczemu jako niewspółmierna, więc w badanym przypadku jako zbyt surowa lub zbyt łagodna, nie mogłoby to spowodować obniżenia kary, gdyby ta niewspółmierność nie miała charakteru rażącego ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 28 października 2011 r., sygn. akt II AKa 216/11, LEX nr 1110666).

Istotne znaczenie w kwestii orzeczenia o karze ma treść przepisu art. 53 § 1 k.k., wskazująca na cztery dyrektywy wymiaru kary, które sąd ma obowiązek uwzględnić. Pierwsze dwie z nich, to jest współmierność kary do stopnia winy i do stopnia społecznej szkodliwości czynu, mają zapewnić sprawiedliwość orzekanych kar; dwie następne – cele kary, a mianowicie zapobiegawcze i wychowawcze oddziaływanie na sprawcę przestępstwa (prewencja indywidualna) oraz społeczne oddziaływanie kary (prewencja ogólna). Przepis art. 53 § 2 k.k. wskazuje na dalsze okoliczności, które sąd winien uwzględniać przy wymiarze kary, a więc w szczególności motywację i sposób zachowania sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości osobiste sprawcy, jego sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie po jego popełnieniu.

Zważyć należy na sposób działania oskarżonego, którego celem było zdobycie pieniędzy poprzez nadużycie zaufania w stosunkach gospodarczych. Wziąć należy również pod uwagę i szkodę pieniężną jaką poniósł pokrzywdzony, która wcale nie jest mała, jak usiłuje wywieść skarżący. Wszystko to sprawia, że stopień społecznej szkodliwości popełnionych czynów i stopień winy uznać należy za znaczne. Oskarżony był również wcześniej karany, co także nie mogło ujść uwadze Sądu Orzekającego. Sąd I instancji w sposób czytelny wskazał, jakie przesłanki legły u podstaw rozstrzygnięcia o wysokości orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności. Przeanalizował i ocenił całokształt ujawnionych w sprawie okoliczności (obciążających, łagodzących), zaś swoje stanowisko oraz argumentację towarzyszącą mu przy ferowaniu wyżej wymienionego rozstrzygnięcia przedstawił następnie w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Wymiar orzeczonej kary nie pozostaje w sprzeczności z dyrektywami, o jakich stanowi art. 53 k.k. Mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, w należytym stopniu uwzględnia wszystkie okoliczności ujawnione w toku postępowania karnego, i to zarówno te odnoszące się do czynu popełnionego przez oskarżonego, jak również osoby P. D. (1). Zachodząca względem niego przesłanka prognostyczna pozwala na stwierdzenie, że kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania w orzeczonym wymiarze jest sprawiedliwa i adekwatna. To obrońca oskarżonego winien przekonać Sąd o niewspółmierności kary. Tymczasem twierdzenia apelującego nie mogą zmienić trafności orzeczenia Sądu Rejonowego. To bowiem o czym peroruje skarżący wzięte zostało już pod rozwagę przez Sąd meriti. Zważyć również trzeba i na to, że wymierzona oskarżonemu kara mieści się w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, nie razi więc surowością. Gdyby przyjąć punkt widzenia obrońcy to zdawałoby się, iż każda kara pozbawienia wolności wymierzona w dolnych granicach ustawowego zagrożenia jawiłaby się jako rażąco surowa i należałoby stosować art. 37a k.k., co samo w sobie jest absurdalne. Przepis określony w art. 37a k.k. nie ma charakteru normy stanowczej, a więc zawierającej nakaz lub zakaz określonego postąpienia. Instytucja opisana w powoływanym przepisie ma charakter fakultatywny, Sąd może go zastosować, ale nie jest zobowiązany do jego zastosowania. Skoro przepis ów nie zawiera żadnych norm odnośnie tego, kiedy go zastosować, to przyjąć należy, iż Sąd ma możliwość skorzystania z niego na zasadzie swobodnego uznania. Wobec okoliczności przedmiotowej sprawy i elementów obciążających oskarżonego, w tym także i uprzedniej karalności, brak było podstaw do stosowania wobec oskarżonego P. D. (1) art. 37a k.k. Jeśli zatem Sąd I instancji szczegółowo i wyczerpująco uzasadnił wymiar kary orzeczonej wobec oskarżonego to oznacza to, że nie było powodów do zastosowania ww. przepisu.

Wniosek

Zmiana wyroku wobec P. D. (1) w zakresie rozstrzygnięcia o karze poprzez orzeczenie wobec oskarżonego kary ograniczenia wolności w wymiarze 6 miesięcy polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w miesiącu – względnie orzeczenie kary grzywny – przy zastosowaniu art. 37a k.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec uznania zarzutu za bezzasadny wniosek nie zasługuje na uwzględnienie.

Lp.

Zarzut

3.12.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego w innym wypadku, niż w zakresie kwalifikacji prawnej czynu, powodujące, że orzeczenie nie odpowiada prawu tj. art. 69 § 2 k.k. poprzez jego niezastosowanie i pominięcie przy ocenie zastosowania warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolności obligatoryjnych przesłanek w postaci:

- dotychczasowego trybu życia sprawcy,

- postawy sprawcy,

- zachowania sprawcy po popełnieniu przestępstwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut nie jest trafny. Instytucja zawieszenia wykonania kary jest środkiem polityki karnej, umożliwiającym osiągnięcie określonych celów, w szczególności zapobieżenie ponownemu popełnieniu przestępstwa, przez sprawcę. Cel ten można osiągnąć często, nie tylko poprzez karanie za popełnione przestępstwo, a więc zadawanie dolegliwości, ale też poprzez dawanie sprawcy szansy, polegającej na tym, że wyrządzone przez niego zło może być mu darowane w całości lub w części, pod warunkiem przestrzegania porządku prawnego i wykonania nałożonych na sprawcę zobowiązań. Jak wskazuje się w orzecznictwie, ocena możliwości zastosowania wobec sprawcy dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kary powinna wynikać nie tylko ze stwierdzenia wystąpienia samych przesłanek tej instytucji, ale winna również uwzględniać konsekwencje tak ukształtowanej kary w kontekście ogólnych dyrektyw jej wymiaru ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2020 r., sygn. akt I KA 8/19, LEX numer 3077168). Z przepisu art. 69 § 1 k.k. wynika, że sąd może warunkowo zawiesić wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności w wymiarze nieprzekraczającym roku, jeżeli sprawca w czasie popełnienia przestępstwa nie był skazany na karę pozbawienia wolności i jest to wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa. Dotychczasowa postawa i sposób życia muszą zatem wskazywać na to, że mimo niewykonania kary zostaną osiągnięte cele kary, a w szczególności, iż sprawca nie powróci ponownie na drogę przestępstwa. Warunkowe zawieszenie wykonania kary na okres próby lat 3 jawi się jako wystarczające dla oskarżonego. Tak wymierzona oskarżonemu kara jest odpowiednio wyważona i stanowi trafną reakcję karną, współmierną do stopnia winy oskarżonego, jak i do stopnia społecznej szkodliwości popełnionego czynu. Jak powszechnie przyjmuje się w doktrynie i orzecznictwie, warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności może być zastosowane tylko wobec sprawców, co do których istnieje pozytywna prognoza resocjalizacyjna na przyszłość. Ich dotychczasowa postawa i sposób życia muszą zatem wskazywać na to, że mimo niewykonania kary, zostaną osiągnięte jej cele, a w szczególności, iż sprawca nie powróci ponownie na drogę przestępstwa. W ocenie Sądu Odwoławczego taka sytuacja zachodzi w stosunku do oskarżonego. Jego dotychczasowy sposób życia pozwala wyciągnąć wniosek, iż zawieszenie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby trzech lat pozwoli na osiągnięcie wymaganych celów kary. Zważyć też należy, że oskarżony nie jawi się jako osoba zdemoralizowana. Jego działanie było również podyktowane dobrem spółki. To, że były wobec niego wymierzane kary grzywny nie oznacza niemożności zastosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary, co wynika już z samej treści przepisu art. 69 k.k. Jeżeli zaś sprawca nie będzie przestrzegał porządku prawnego istnieje przecież możliwość skierowania kary do wykonania, wszak okres próby nie jest mały. Zobliguje to oskarżonego tak do wykonania ciążących na nim obowiązków, jak i do przestrzegania porządku prawnego.

Wniosek

Zwrócenie się przez Sąd Odwoławczy do Sądu Najwyższego o podjęcie zasadniczej wykładni ustawy tj. art. 415 § 1 k.p.k. w zakresie możliwości zastosowania klauzuli antykumulacyjnej, w przypadku gdy pokrzywdzony (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) uzyskał tytuł wykonawczy przeciwko niewypłacalnej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w której sprawca przestępstwa na szkodę pokrzywdzonego nie był w momencie popełniania czynu zabronionego członkiem zarządu, tym samym nie zachodzi tożsamość przedmiotowo-podmiotowa pomiędzy tytułem wykonawczym a roszczeniem o naprawienie szkody;

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez:

- wymierzenie oskarżonemu P. D. (1) kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności bez warunkowego jej zawieszenia na okres próby oraz kary 100 (stu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych,

- zobowiązanie na podstawie art. 46 § 1 k.k. oskarżonego P. D. (1) do naprawienia w całości szkody wyrządzonej przestępstwem i zapłaty na rzecz pokrzywdzonego (...) sp. z o.o. kwoty 19.668,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasługiwał na częściowe uwzględnienie w zakresie orzeczenia obowiązku naprawienia szkody, w pozostałym zakresie jest bezzasadny.

Lp.

Zarzut

3.13.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zarzucił także naruszenie przepisów postępowania tj.:

- art. 7 k.p.k. poprzez dowolną ocenę dowodów z uchybieniem zasadom prawidłowego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego i ustalenie pozytywnej prognozy kryminologicznej dla oskarżonego na przyszłość, co miało wpływ na treść orzeczenia i doprowadziło do nieprawidłowego zastosowania warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności;

- art. 415 § 1 k.p.k. polegające na jego nieprawidłowym zastosowaniu i uznaniu, że klauzula antykumulacyjna opisana w art. 415 § 1 k.p.k. odnosi się do każdego, wskazanego w ustawie, przypadku orzekania karnoprawnego obowiązku naprawienia szkody, podczas gdy w niniejszej sprawie nie zachodzi tożsamość przedmiotowo-podmiotowa roszczenia, gdyż oskarżony P. D. (1) w momencie popełniania przestępstwa nie był członkiem zarządu (...) sp. z o.o.;

- art. 415 § 1 k.p.k. w zw. z art. 46 § 1 k.k. w zw. z art. 75 § 2 i 2a k.k., objawiające się uznaniem, że klauzula antykumulacyjna z art. 415 § 1 k.p.k. znajduje zastosowanie zawsze, gdy tylko pojawi się hipotetyczna możliwość dochodzenia roszczenia na innej podstawie, podczas gdy to przepisy prawa karnego normują najskuteczniejsze instytucje pozwalające wyegzekwować od dłużnika (skazanego) obowiązek naprawienia szkody, w postaci sankcji zarządzenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności w oparciu o przesłankę uchylania się skazanego od wykonania orzeczonego środka kompensacyjnego na podstawie art. 75 § 2 i 2a k.k. – co jest sprzeczne z wykładnią systemową i funkcjonalną przywołanych przepisów oraz rażąco narusza obowiązek uwzględnienia ochrony praw majątkowych pokrzywdzonego, będący jednym z głównych celów postępowania karnego.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z art. 46 § 1 k.k. w razie skazania Sąd zobligowany jest na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej, stosując przepisy prawa cywilnego, orzec obowiązek naprawienia, w całości albo w części, wyrządzonej przestępstwem szkody. Przy czym naprawienie szkody, o którym mowa w art. 46 § 1 k.k., to w szczególności wyrównanie straty, którą pokrzywdzony poniósł. Sąd karny musi tu zatem uwzględnić w chwili wyrokowania rozmiary pokrytej już szkody, w szczególności wartość uprzednio odzyskanego w stanie nie pogorszonym mienia ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 marca 2011 r., III KK 392/10). Niewątpliwym i podstawowym warunkiem orzeczenia obowiązku naprawienia szkody jest bowiem jej zaistnienie i utrzymywanie się. Szkoda musi istnieć nadal w chwili orzekania. Sąd Rejonowy orzekł, iż w niniejszej sprawie brak możliwości orzeczenia obowiązku naprawienia szkody albowiem sprzeciwia się temu treść art. 415 § 1 k.p.k. To samo roszczenie jest bowiem przedmiotem odrębnego postępowania cywilnego. Na gruncie niniejszej sprawy nie ma ten przepis zastosowania. Chodzi bowiem o zakaz rozstrzygania w postępowaniu karnym o obowiązku naprawienia szkody, wynikającej z popełnienia przestępstwa, co do której zachodzi tożsamość zarówno przedmiotowa, jak i podmiotowa, w porównaniu z roszczeniem, o które toczy się albo co do którego prawomocnie już rozstrzygnięto w innym postępowaniu. Klauzula antykumulacyjna eliminująca możliwość nałożenia obowiązku naprawienia szkody w oparciu o przepis art. 46 § 1 k.k. znajduje zatem zastosowanie przy zaistnieniu tożsamości podmiotowej i przedmiotowej ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 lutego 2013 r., sygn. akt V KK 14/13, LEX numer 1284782). Roszczenie w prawomocnie zakończonym postępowaniu cywilnym dotyczy spółki (...), natomiast w tym postępowaniu chodzi o oskarżonego uznanego winnym przestępstwa oszustwa z art. 286 § 1 k.k. Nie zachodzi zatem tożsamość podmiotowa. Zważyć należy zwłaszcza na to, że powoływana spółka jest spółką z o.o., a zatem zastosowanie znajdzie tutaj i art. 299 § 1 k.s.h. W orzecznictwie podkreśla się, iż nie jest celowe nakładanie obowiązku naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 k.k. wobec możliwości wyegzekwowania zasądzonego roszczenia z majątku oskarżonego w oparciu o podstawę z art. 299 § 1 k.s.h. ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2017 r., sygn. akt IV KK 11/17, LEX numer 2307133). Przepis ten stanowi, iż w razie bezskuteczności egzekucji względem spółki członkowie zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Rzecz w tym, iż oskarżony członkiem Zarządu nie jest ani nie był w momencie popełnienia czynu. W jego skład wchodzi natomiast P. D. (2). Zatem brak tożsamości podmiotowej jawi się tutaj nader jasno, co trafnie wyłuszczył pełnomocnik. Nadto treść art. 46 § 1 k.k. nie pozostawia wątpliwości co do tego, że jeśli złożono w postępowaniu wniosek o naprawienie szkody Sąd orzeka o nim obligatoryjnie. Sąd Odwoławczy zasądził od oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w wysokości 19.688,88 złotych, taka bowiem była faktyczna wartość szkody. Natomiast instrumentem, który stanowi wystarczające zabezpieczenie interesu oskarżonego przed sytuacją przymusowego wyegzekwowania od niego, w ramach obowiązku naprawienia szkody, świadczenia, które uprzednio zostało spełnione przez inny podmiot z tytułu odrębnego zobowiązania jest instytucja powództwa przeciwegzekucyjnego unormowana w art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c.

Wniosek

Zwrócenie się przez Sąd Odwoławczy do Sądu Najwyższego o podjęcie zasadniczej wykładni ustawy tj. art. 415 § 1 k.p.k. w zakresie możliwości zastosowania klauzuli antykumulacyjnej, w przypadku gdy pokrzywdzony (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) uzyskał tytuł wykonawczy przeciwko niewypłacalnej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w której sprawca przestępstwa na szkodę pokrzywdzonego nie był w momencie popełniania czynu zabronionego członkiem zarządu, tym samym nie zachodzi tożsamość przedmiotowo-podmiotowa pomiędzy tytułem wykonawczym a roszczeniem o naprawienie szkody;

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez:

- wymierzenie oskarżonemu P. D. (1) kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności bez warunkowego jej zawieszenia na okres próby oraz kary 100 (stu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych,

- zobowiązanie na podstawie art. 46 § 1 k.k. oskarżonego P. D. (1) do naprawienia w całości szkody wyrządzonej przestępstwem i zapłaty na rzecz pokrzywdzonego (...) sp. z o.o. kwoty 19.668,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasługiwał na częściowe uwzględnienie w zakresie orzeczenia obowiązku naprawienia szkody, w pozostałym zakresie jest bezzasadny. Nie było też konieczne zwrócenie się do Sądu Najwyższego, nie jest to bowiem problematyka, która nie mogła być rozwiązana w drodze wykładni.

Lp.

Zarzut

3.14.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego zarzucił również obrazę przepisów prawa materialnego w innym wypadku, niż w zakresie kwalifikacji prawnej czynu, powodujące, że orzeczenie nie odpowiada prawu tj. art. 72 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 415 § 1 k.p.k. poprzez ich nieprawidłowe zastosowanie i zobowiązanie oskarżonego P. D. (1) do przeproszenia pokrzywdzonego w formie pisemnej, przy jednoczesnym braku zobowiązania do naprawienia szkody, co rażąco narusza art. 64 ust. 2 Konstytucji RP w zw. z art. 2 § 1 ust. 3 k.p.k., poprzez zupełne wypaczenie obowiązku uwzględnienia ochrony praw majątkowych pokrzywdzonego, będącego spółką kapitałową dla której pisemne przeprosiny oskarżonego nie mają żadnego znaczenia kompensacyjnego, a jedynym celem występowania w niniejszej sprawie w charakterze oskarżyciela posiłkowego było uzyskanie zrekompensowania poniesionej szkody poprzez orzeczenie obowiązku naprawienia szkody.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy zmienił orzeczenie Sądu Rejonowego i orzekł obowiązek naprawienia szkody, a więc zarzut skarżącego jako taki pozostaje bezprzedmiotowy.

Wniosek

Zwrócenie się przez Sąd Odwoławczy do Sądu Najwyższego o podjęcie zasadniczej wykładni ustawy tj. art. 415 § 1 k.p.k. w zakresie możliwości zastosowania klauzuli antykumulacyjnej, w przypadku gdy pokrzywdzony (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) uzyskał tytuł wykonawczy przeciwko niewypłacalnej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w której sprawca przestępstwa na szkodę pokrzywdzonego nie był w momencie popełniania czynu zabronionego członkiem zarządu, tym samym nie zachodzi tożsamość przedmiotowo-podmiotowa pomiędzy tytułem wykonawczym a roszczeniem o naprawienie szkody;

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez:

- wymierzenie oskarżonemu P. D. (1) kary 1 (jednego) roku pozbawienia wolności bez warunkowego jej zawieszenia na okres próby oraz kary 100 (stu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 20 (dwadzieścia) złotych,

- zobowiązanie na podstawie art. 46 § 1 k.k. oskarżonego P. D. (1) do naprawienia w całości szkody wyrządzonej przestępstwem i zapłaty na rzecz pokrzywdzonego (...) sp. z o.o. kwoty 19.668,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 18 grudnia 2015 r. do dnia zapłaty.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek zasługiwał na częściowe uwzględnienie w zakresie orzeczenia obowiązku naprawienia szkody, w pozostałym zakresie jest bezzasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1

___________________________________________________________________

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

____________________________________________________________________________

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1_____________________________________________________________________

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

______________________________________________________________________________

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Zmiana wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Krzyków z dnia 7 września 2020 r., sygn. akt V K 71/19, dot. oskarżonego P. D. (1) w sprawie o czyn z art. 286 § 1 k.k.

Zwięźle o powodach zmiany

Wyrok Sądu Rejonowego ulec musiał zmianie. Należało bowiem orzec o obowiązku naprawienia szkody, czego zaniechał Sąd I instancji. Szersze omówienie tej zmiany znajduje miejsce w punkcie 3.13. niniejszego uzasadnienia. W pozostałym zakresie zaskarżone orzeczenie należało utrzymać w mocy. Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd I instancji są prawidłowe, a ocena dowodów została dokonana zgodnie z treścią art. 7 k.p.k. Ocena zeznań świadków oraz całokształtu materiału dowodowego oraz konfrontacja treści poszczególnych dowodów prowadzi do konstatacji o sprawstwie i winie oskarżonego P. D. (1).

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

____________________________________________________

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

__________________________________________________________________________

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

__________________________________________________________________________

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

__________________________________________________________________________

4.1.

__________________________________________________

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

_________________________________________________________________________

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

__________________________________________________________________________

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Z uwagi na treść wyroku oraz fakt, że oskarżyciel posiłkowy korzystał z pomocy pełnomocnika z wyboru, na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z § 11 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800) Sąd Okręgowy zasądził na jego rzecz od oskarżonego zwrot kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

Biorąc pod uwagę charakter orzeczonej wobec oskarżonego kary oraz nałożone nań zobowiązanie o charakterze pieniężnym Sąd Okręgowy zwolnił go w oparciu o przepis art. 624 § 1 k.p.k. i art. 634 k.p.k. z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

SSO Stanisław Jabłoński

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżony

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Przypisanie oskarżonemu P. D. (1) sprawstwa i winy

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Przypisanie oskarżonemu P. D. (1) sprawstwa i winy

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżycielki posiłkowej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Co do wymierzonej kary i nie orzeczenia środka kompensacyjnego

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana