Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 373/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 23 kwietnia 2021 roku w sprawie VII K 539/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

- rażącej niewspółmierności kary łącznej orzeczonej wobec skazanego, co zdaniem apelanta jest następstwem obrazy art. 7 k.p.k., poprzez brak wszechstronnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i nie uwzględnienia w należytym stopniu okoliczności przemawiających na korzyść skazanego:- młodego wieku skazanego (jest osoba młodocianą), faktu, że jego zachowanie uległo poprawie, uczestniczy aktywnie w zajęciach kulturalno- oświatowych, nie stosowano wobec niego środków przymusu bezpośredniego i utrzymuje stały kontakt z rodziną;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Nie ulega wątpliwości, iż sąd rejonowy prawidłowo ustalił zakres przedmiotowy postępowania o wydanie wyroku łącznego, stosownie do treści art. 569 § 1 i § 2 kpk, art. 85 § 1 i § 2 kk, prawidłowo przeanalizował sytuację procesową skazanego, stosując zasadę wyrażoną w treści art. 4 § 1 kk, opierając się nadto na danych wynikających z aktualnej karty karnej skazanego, odpisów wyroków oraz opinii o skazanym.

Przypomnieć trzeba, iż pełna absorbcja kar nie jest zasadą wymierzania kary łącznej, jak też celem instytucji wyroku łącznego, ten, bowiem polega na racjonalizacji wymierzonych kar.

Uwzględniając cel i funkcje kary łącznej oraz przesłanki jej orzekania należy stwierdzić, że nie jest to instytucja działająca z założenia na korzyść sprawcy. Choć kara łączna jest niewątpliwie przede wszystkim instytucją prawa karnego materialnego, to z treści art. 85 § 2 kk, który wprowadza element racjonalizacji do wymiaru kary łącznej wynika, że w modelu kary łącznej (kształtowanym przepisami obowiązującymi w okresie od 01 lipca 2015 roku do 23 czerwca 2020 roku, bo te sąd prawidłowo uznał jako względniejsze dla sprawcy ) jej funkcja sprowadza się do określenia sposobu wykonania kar wymierzonych za zbiegające się przestępstwa jeśli kary nie zostały wykonane, a to jest możliwe do zrealizowania jedynie wówczas, gdy wykonanie wielości kar jest aktualne w momencie orzekania o karze łącznej (i nie zachodzi inna, ujemna przesłanka łączenia kar z art. 85 § 3 kk).

Kara łączna to szczególna kara wymierzana niejako „na nowo” i jako taka stanowić musi syntetyczną, całościową ocenę zachowań sprawcy, będąc właściwą, celową z punktu widzenia prewencyjnego reakcją na popełnione czyny i jako taka nie może oraz nie powinna być postrzegana jako instytucja mająca działać na korzyść skazanego, ale jako instytucja gwarantująca racjonalną politykę karania w stosunku do sprawcy wielości przestępstw.

Stawiając zarzuty rozstrzygnięciu sądu I instancji, w zakresie wysokości wymierzonej skazanemu kary łącznej autor apelacji nie dostrzega szeregu elementów, jakie decydują i mają na nią wpływ. Nie jest nią wyłącznie opinia z zakładu karnego, która dodatkowo w przedmiotowej sprawie wcale nie jest dobra, a raczej dostateczna, z przewagą informacji negatywnych dla D. Z. - czego stara się skarżący już nie dostrzegać, wyłuskując tylko te jej fragmenty, które są korzystne w swej wymowie dla skazanego i jako taka, sama w sobie nie uzasadnia zastosowania wyjątkowej zasady łączenia kar, to jest pełnej absorbcji kar. Podkreślić trzeba, iż sąd meriti przekonująco wskazał na przesłanki, jakimi się kierował. Dotyczą one przede wszystkim związku przedmiotowo-podmiotowego popełnionych czynów, czy odległości czasowej pomiędzy popełnionymi czynami. To te argumenty w połączeniu z uwypuklaną przez skarżącego opinią zadecydowały o treści rozstrzygnięcia w zakresie kary łącznej.

D. Z. (2), pomimo młodego wieku, był wielokrotnie karany, a orzekane kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania nie osiągnęło celów resocjalizacyjnych i nie powstrzymało skazanego od popełniania dalszych przestępstw.

Zauważyć należy, że z woli ustawodawcy, od 1 lipca 2015 roku, decydujące znaczenie dla wymiaru kary łącznej miały przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Kara łączna ( w kształcie nadanym przepisami obowiązującymi w okresie od 01 lipca 2015 roku do 23 czerwca 2020 roku ) powinna być postrzegana jako swoiste podsumowanie działalności przestępczej sprawcy. Stanowi ona wyraz potępienia w stosunku do postępowania sprawcy, jak również podkreśla nieopłacalność przestępczej działalności. Z drugiej strony, orzeczona kara łączna powinna być niezbędna dla osiągnięcia celów indywidualnego oddziaływania. W procesie orzekania kary łącznej sąd powinien opierać się na dyrektywach określonych w art. 85a kk, tak aby możliwa stała się odpowiedź na pytanie, czy w danym przypadku zachodzą okoliczności, które przemawiają za zsumowaniem dolegliwości, czy też przeciwnie - w imię racjonalizacji karania, wskazują na konieczność pochłonięcia części kar. Stosowanie jednak pełnej kumulacji, albo absorpcji, jako że są to rozwiązania skrajne, wymaga istnienia szczególnych przesłanek przemawiających za jednym, albo drugim rozstrzygnięciem.

Analiza karty karnej skazanego prowadzi niezbicie i niezaprzeczalnie do jednego wniosku, że ilość popełnionych przez skazanego przestępstw, mimo młodego wieku, jest wyjątkowo duża, a ich różnorodzajowość wskazuje na niepoprawność skazanego i nieposzanowanie różnorakich zasad, norm społecznych, wartości i dóbr chronionych prawem. Za taką konkluzją przemawia także i to, że wyroki, jakie zapadały wobec skazanego nie powstrzymywały go przed kolejnymi naruszeniami porządku prawnego. Powyższe czyny zostały przy tym popełnione w dość długim przedziale czasowym, co wskazuje na nie korygowanie przez sprawcę, pomimo kolejnych wyroków skazujących, swego zachowania i determinuje przekonanie o nieskuteczności dotychczas stosowanych reakcji karnych.

Ponadto przy uwzględnieniu celu wychowawczego, jaki orzeczona kara łączna ma spełnić wobec skazanego, nie można pomijać zachowania się skazanego po uprawomocnieniu się wyroków, a zwłaszcza postępów w jego resocjalizacji. Z aktualnej opinii o skazanym z Zakładu Karnego wynika, że zachowanie skazanego jest przeciętne, a było wręcz naganne. Nie zawsze przestrzegał porządku i dyscypliny. Wobec funkcjonariuszy prezentował postawę nieregulaminową. Kieruje się w kontaktach ze współosadzonymi normami dla podkultury przestępczej. Prezentował zachowania agresywne. Był kilkukrotnie ukarany dyscyplinarnie. Co do popełnionych przez siebie przestępstw oraz dotychczasowego trybu życia prezentuje stosunek bezkrytyczny. Wskazane powyżej okoliczności nie pozwalają na przyjęcie, aby resocjalizacja skazanego przynosiła w pełni oczekiwany skutek, wbrew zarzutom skarżącego. Nie ma racji obrońca, że opisana powyżej suma zachowań skazanego, stawiająca go w niekorzystnym świetle, może być przyćmiona przez takie okoliczności jak: wiek czy poprawę zachowania przez uczestniczenie w zajęciach kulturalno – oświatowych, utrzymywanie kontaktu z rodziną czy też fakt, że nie zastosowano środków przymusu bezpośredniego.

Nie sposób więc przyznać racji skarżącemu, że postawa skazanego w zakładzie karnym przemawia za korzystniejszym, niż orzeczona, ukształtowania kary łącznej. Przeciwnie, okoliczności obciążające wskazują, że skazany wymaga długotrwałego procesu resocjalizacyjnego w warunkach penitencjarnych, zatem cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego sprzeciwiają się zastosowaniu postulowanej przez obrońcę zasady absorbcji. Wymierzenie kary łącznej nie polega przecież na nieuzasadnionym premiowaniu skazanego, tylko jest działaniem racjonalnym, oznaczającym orzeczenie kary adekwatnej generalnie do związku czasowo – przedmiotowo - podmiotowego między zbiegającymi się realnie przestępstwami. Kara łączna nie może też być instytucją mającą na celu łagodzenie prawnokarnych konsekwencji sprawcy kilku przestępstw czy też instytucją traktowaną jako „swego rodzaju ustawowe złagodzenie kary”. W świetle całokształtu analizowanych okoliczności nie sposób zatem uznać, że wymiar kary łącznej może być ukształtowany na zasadzie absorbcji, bowiem byłoby niezasadnym premiowaniem jego przestępczego stylu życia.

W tej sytuacji i przy braku jednakowoż poprawy zachowania skazanego w izolacji penitencjarnej, o czym była mowa powyżej, zastosowana przez sąd meriti reakcja karna jest w pełni poprawna.

Mając to wszystko na uwadze, uwzględniając dyrektywy wymiaru kary łącznej wskazane w art. 85a k.k. i biorąc pod uwagę granice, w jakich można było w niniejszej sprawie orzec karę łączną pozbawienia wolności Sąd Okręgowy uznał, iż kara łączna 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności będzie adekwatna do wszystkich omawianych wyżej przesłanek wymiaru kary łącznej w wyroku łącznym. Taki właśnie wymiar kary pozbawienia wolności będzie współmierną reakcją karną za popełnione przez skazanego przestępstwa, odpowiadającą społecznemu poczuciu kary sprawiedliwej, a kara taka spełni w sposób właściwy cel wychowawczy i zapobiegaw­czy, a także w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

W tej sytuacji absolutnie pozbawiony jest jakichkolwiek racjonalnych przesłanek postulat skarżącego o zastosowanie przy wymiarze kary łącznej zasady pełnej absorbcji i nie może być mowy o tym, iż ukształtowana przez sąd rejonowy kara łączna jest rażąco niewspółmierna poprzez swą surowość.

Należy także przypomnieć, iż na gruncie art. 438 pkt 4 kpk nie chodzi o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby – również w potocznym znaczeniu tego słowa „rażąco” niewspółmierną tj. niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować. Tymczasem orzeczona przez sąd rejonowy kara łączna powyższych cech nie nosi. Z tego też powodu sąd okręgowy w pełni akceptując dokonaną przez sąd rejonowy analizę więzi podmiotowo-przedmiotowych pomiędzy poszczególnymi czynami podlegającymi łączeniu, a także postawy skazanego i w konsekwencji prawidłowe ukształtowanie kary łącznej – zaskarżone orzeczenie utrzymał w mocy.

Wniosek

- o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie wobec skazanego kary łącznej na zasadzie pełnej absorpcji ewentualnie złagodzenie wymierzonej wobec skazanego kary łącznej;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- wyrok w zakresie rozstrzygnięcia o karze jest słuszny, apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie;

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wszystkie rozstrzygnięcia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

podano powyżej

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2 i 3

Wysokość kosztów zastępstwa procesowego w postepowaniu odwoławczym na poziomie jednokrotności stawki minimalnej została określona w oparciu § 17 ust. 5 w zw. z § 4 ust 1-3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu - mając na uwadze nakład pracy obrońcy w sprawie.

Trudna sytuacja materialna skazanego, przebywającego w izolacji penitencjarnej, uzasadniała zwolnienie skazanego na podstawie art. 624 kpk od wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca skazanego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wymiar kary łącznej

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana