Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 411/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim wydany w dniu 16 kwietnia 2021 roku w sprawie o sygn. akt II K 229/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Zarzut pierwszy apelacji obrońcy oskarżonego A. R. dotyczył przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów poprzez dowolną i wybiórczą ich interpretację przyjętą do z góry założonej koncepcji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Aby skutecznie podnosić zarzut naruszenia wynikającej z art. 7 kpk zasady swobodnej oceny dowodów należałoby wykazać, czego obrońca oskarżonego nie zdołał uczynić, że ustalenia sądu meriti oraz ocena zgromadzonego w niniejszej sprawie istotnego materiału dowodowego z punktu widzenia postawionego oskarżonemu zarzutu nie została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy ( art. 410 kpk) i to w sposób podyktowany obowiązkiem dochodzenia prawdy ( art. 2 §2 kpk), a nadto nie była wynikiem rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 kpk) oraz uwzględnieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego uargumentowane w uzasadnieniu wyroku ( art. 424§1pkt1 kpk) - zobacz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 1990 r., OSNKW 1991 r., nr 7-9, poz. 41 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 września 1998 r., Prok i Pr. 1999 r., nr 2 poz.6).

W ocenie sądu okręgowego zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd I instancji z dowodów ujawnionych w toku przewodu sądowego, odpowiada zasadom logicznego rozumowania i zasadom doświadczenia życiowego. Fakt ten nie pozwala na przyjęcie, iż w niniejszej sprawie sąd rejonowy przekroczył granice swobodnej oceny dowodów, a tym samym, dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, mogącego mieć wpływ na jego treść. Na podkreślenie zasługuje fakt, iż wbrew stanowisku obrońcy oskarżonego zawartemu w złożonej apelacji A. G. był naocznym świadkiem, jak oskarżony wjechał samochodem F. (...) do rowu w dniu 15 stycznia 2020 roku. A. G. zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak i na rozprawie w dniu 12 października 2020 roku zeznał, że widział jak tylne światła samochodu oskarżonego unoszą się do góry i wtedy stwierdził, że oskarżony swoim samochodem wjechał do rowu. Logiczne są zeznania świadka, że spostrzegł w górze tylne światła samochodu oskarżonego, gdyż w tym czasie przód tego pojazdu musiał być zwrócony w dół, ponieważ oskarżony wjechał kierowanym przez siebie samochodem do rowu. Następnie świadek ten widział jak oskarżony wysiadł z samochodu i nikogo innego tam nie było. A. G. był zatem naocznym świadkiem tego zdarzenia. Ponadto świadek zeznał, że oskarżony po wydostaniu się ze swojego samochodu podszedł do niego i chciał mu coś powiedzieć, ale bełkotał i jego stan ewidentnie wskazywał, że jest pijany. Z zeznaniami świadka A. G. korespondują zeznania świadka B. R. (matki oskarżonego), która rozmawiała z oskarżonym tuż po zaistniałym zdarzeniu i syn przyznał się jej, że wjechał samochodem do rowu, a świadek podczas rozmowy czuła od niego woń alkoholu. Zeznania matki oskarżonego umknęły uwadze obrońcy oskarżonego, a właśnie ww. zeznania potwierdzają wiarygodność zeznań A. G.. Także sąd I instancji dokonał oceny zeznań świadka T. W. i wskazał w jakiej części dał im wiarę. Świadek ten był przesłuchiwany w postępowaniu przygotowawczym w dniach 16 stycznia 2020 roku i 9 marca 2020 roku i swoje zeznania zmienił dopiero na rozprawie w dniu 11 grudnia 2020 roku. T. W. jest osobą dorosłą, w pełni poczytalną i trudno przyjąć, że nie sygnalizowałby przesłuchującemu go funkcjonariuszowi Policji, że w chwili składania zeznań jest w stanie nietrzeźwym. Tego rodzaju wersja podana przez świadka na rozprawie w dniu 11 grudnia 2020 roku jest próbą wytłumaczenia zmiany złożonych zeznań w postępowaniu przygotowawczym. Sąd rejonowy wbrew zarzutowi obrońcy oskarżonego dokonał prawidłowej analizy ujawnionego w toku przewodu sądowego materiału dowodowego i w przypadku oceny zeznań świadków w sporządzonym uzasadnieniu pisemnym do wydanego wyroku wskazał, którym zeznaniom dał wiarę, w jakim zakresie i dlaczego. Reasumując sąd I instancji wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego, nie poczynił dowolnych ustaleń w zakresie dokonania przez oskarżonego A. R. zarzuconego mu w akcie oskarżenia czynu i przypisanego w punkcie 1 zaskarżonego wyroku.

Wniosek

Podnoszony zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro argumentacja zawarta w pisemnej skardze apelacyjnej okazała się niezasadna brak było podstaw prawnych do uwzględnienia wniosku obrońcy oskarżonego A. R. i uniewinnienia oskarżonego od przypisanego mu czynu. Także nie było podstaw prawnych do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. Należy podnieść, że w aktualnie obowiązującym stanie prawnym uchylenie wyroku sądu I instancji i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania jest możliwe wyłącznie przy zaistnieniu którejś z enumeratywnie wymienionych przesłanek z art. 437§2 kpk. Tymczasem obrońca oskarżonego nie podjął nawet próby wykazania którejś z nich, co mogłoby dawać asumpt do kasatoryjnego orzeczenia. Także sąd okręgowy nie dostrzegł z urzędu takich przesłanek.

3.2.

Zarzut drugi apelacji obrońcy oskarżonego A. R. dotyczył błędu w poczynionych ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę kwestionowanego wyroku i mającego wpływ na jego treść polegającego na uznaniu, że A. R. będąc w stanie nietrzeźwości był aktywnym uczestnikiem w ruchu lądowym podczas, gdy wszechstronna analiza materiału dowodowego powinna doprowadzić sąd do uznania, iż brak jest na tą okoliczność wystarczających dowodów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przestępstwo z art. 178§1 kk może popełnić osoba, która znajdując się w stanie nietrzeźwości prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym. Należy pamiętać, że ,,ruchem lądowym" jest nie tylko ruch na drogach publicznych, w strefach zamieszkania, lecz także ruch w miejscach dostępnych dla powszechnego użytku ( postanowienie SN - Izba Karna z dnia 22.05.2019 r. IV KK 567/18). W realiach przedmiotowej sprawy oskarżony wjechał swoim samochodem marki F. (...) z drogi asfaltowej przechodzącej przez miejscowość K. N., gm. U. do przydrożnego rowu. Z protokołu oględzin samochodu F. (...) nr rej. (...) (vide k-11) jednoznacznie wynika, jakie było miejsce usytuowania tego pojazdu w chwili oględzin. Jednocześnie świadek A. G. widział jak oskarżony wyjeżdżał swoim samochodem z podwórka, a następnie wjechał nim do rowu. Bezsporne jest zatem, że oskarżony kierował swoim samochodem po drodze głównej przechodzącej przez miejscowość K. N., zanim wjechał do rowu. Jednocześnie prawidłowe są ustalenia sądu I instancji, że oskarżony w chwili zaistniałego zdarzenia był w stanie nietrzeźwości, co wynika z pisemnej opinii sądowo-lekarskiej wydanej przez biegłych z Katedry Medycyny Sądowej (...) w Ł.. Podnieść należy, że opinia ta nie została zakwestionowana przez żadną ze stron procesu. Reasumując oskarżony kierując w dniu 15 stycznia 2020 roku około godziny 16:48 swoim samochodem w stanie nietrzeźwości po drodze głównej przechodzącej przez miejscowość K. N., prowadził swój samochód w ruchu lądowym i wypełnił znamiona przestępstwa art 178a§1 kk.

Wniosek

Podnoszony zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro argumentacja zawarta w pisemnej skardze apelacyjnej okazała się niezasadna brak było podstaw prawnych do uwzględnienia wniosku obrońcy oskarżonego A. R. i uniewinnienia oskarżonego od przypisanego mu czynu.

3.3.

Zarzut trzeci apelacji obrońcy oskarżonego A. R. dotyczył rażącej niewspółmierności wymierzonej oskarżonemu kary pozbawienia wolności z jej warunkowym zawieszeniem, podczas gdy właściwości i warunki osobiste przemawiały za warunkowym umorzeniem postępowania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Rażąca niewspółmierność wymierzonej oskarżonemu kary zachodzi wtedy, gdy suma zastosowanych kar i środków karnych za przypisane oskarżonemu przestępstwo nie uwzględnia należycie stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz nie realizuje w wystarczającej mierze celu kary w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa z jednoczesnym uwzględnieniem celów zapobiegawczych i wychowawczych, jakie kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego (por. na gruncie Kodeksu karnego z 1969 r.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 lipca 1974 r. , opubl. OSNKW 1974, z.11, poz. 213; a także wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 1986 r. , opubl. OSNPG 1987, z.10, poz. 131 oraz z dnia 30 listopada 1990 r., opubl. OSNKW 1991, z.7-8, poz. 39 ).

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 listopada 1973 roku ( OSNPG 1974, z.3-4, poz. 51) stwierdził, że rażąca niewspółmierność kary, o której mowa w art. 387 pkt 4 (obecnie 438 pkt 4) kpk, zachodzić może tylko wówczas , gdyby na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można było przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd I instancji, a karą jaką należałoby wymierzyć w instancji rewizyjnej (obecnie odwoławczej), w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 50 (obecnie 53 kk) oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego.

Na gruncie art. 438 pkt 4 kpk nie chodzi o każdą ewentualną różnicę w ocenach, co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa- ,,rażąco" niewspółmierną , to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować.

W realiach przedmiotowej sprawy taka sytuacja nie ma miejsca. Sąd I instancji prawidłowo uznał, iż stopień społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu jest znaczny i w sposób logiczny i wyczerpujący podał w pisemnym uzasadnieniu do zaskarżonego wyroku argumenty ( które sąd okręgowy podziela) przemawiające za taką oceną. W tym miejscu wskazać należy, że przy przyjęciu znacznego stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, brak jest zasadniczej przesłanki z art. 66 §1 kk (ustalenia, że oskarżony popełnił czyn, którego stopień społecznej szkodliwości nie jest znaczny) do warunkowego umorzenia postępowania karnego w stosunku do oskarżonego A. R.. Kara 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat oraz kara grzywny wymiarze 40 stawek dziennych, przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 20 złotych, nie może być oceniana jako rażąco surowa. Sąd I instancji przy wymiarze kary rozważył wszystkie okoliczności łagodzące i obciążające oskarżonego czemu dał wyraz w pisemnym uzasadnieniu do zaskarżonego wyroku. Orzeczone środki karne w postaci świadczenia pieniężnego w kwocie 5000 złotych i zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego na okres 3 lat zostały orzeczone w najniższym wymiarze. Brak jest argumentów prawnych przemawiających za zmianą zaskarżonego wyroku w tym zakresie.

Wniosek

Podnoszony zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Skoro argumentacja zawarta w pisemnej skardze apelacyjnej okazała się niezasadna brak było podstaw prawnych do uwzględnienia wniosku obrońcy oskarżonego A. R. i warunkowego umorzenia postępowania karnego w stosunku do oskarżonego. Czyn, którego dopuścił się oskarżony charakteryzuje się znacznym stopniem społecznej szkodliwości (oskarżony prowadził samochód na drodze głównej w miejscowości K. N., w godzinach popołudniowych, będąc w stanie znacznej nietrzeźwości), a zatem nie można warunkowo umorzyć postępowania karne w stosunku do oskarżonego, gdyż nastąpiłoby to z rażącą obrazą przepisu art. 66 §1 kk.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd okręgowy utrzymał w mocy wyrok sądu meriti, który został zaskarżony na korzyść w całości przez obrońcę oskarżonego A. R..

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Skoro zarzuty podnoszone w apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego A. R. nie zasługiwały na uwzględnienie, a także brak było podstaw do zmiany lub uchylenia wyroku sądu I instancji z urzędu, należało zaskarżony wyrok utrzymać w mocy.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Punkt 2 wyroku sądu okręgowego.

Zważywszy, że apelacja wniesiona przez obrońcę oskarżonego nie została uwzględniona, koszty procesu za postępowanie odwoławcze zgodnie z art. 636§1 kpk ponosi na zasadach ogólnych oskarżony A. R.. Sąd okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 200 złotych opłaty zgodnie z art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt. 2 i art. 3 ust 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych ( tj. Dz. U nr 49 z 1983 r., poz. 223 z póżn. zm.) oraz kwotę 20 złotych z tytułu zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym zgodnie z §2 ust 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 roku w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (Dz. U. z 2013 r. poz.663).

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Ustalenie, że oskarżony dopuścił się zarzuconego mu czynu.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana