Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód T. M. wniósł w dniu 26 marca 2020 r. ( data stempla operatora pocztowego ) do Sądu Rejonowego w Ciechanowie pozew przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W., żądając zasądzenia na swoją rzecz kwoty 11470,48 zł z tym, że kwoty 10904,68 zł tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 września 2019 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 565,80 zł tytułem zwrotu koszów ekspertyzy technicznej z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 26 marca 2020 r. do dnia zapłaty. Wnosił ponadto o zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany Towarzystwo (...) S.A. w W. wnosił o oddalenie powództwa. Wnosił ponadto o zasądzenie na swoją rzecz od powoda T. M. zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pismem procesowym z dnia 5 maja 2021 r. powód T. M. zmodyfikował roszczenie, wnosząc o zasądzenie tytułem odszkodowania kwoty 9754,65 zł.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 25 sierpnia 2019 r. doszło do zdarzenia drogowego, w której uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki M. (...) nr rej. (...), stanowiący własność B. D.. Do uszkodzenia pojazdu doszło wskutek uderzenia w jadący drogą publiczną pojazd B. D. przez samochód osobowy marki O. nr rej. (...), kierowany przez T. T., który wymusił pierwszeństwo. Samochód sprawcy kolizji objęty był w dacie zdarzenia drogowego ochroną ubezpieczeniową w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przez Towarzystwo (...) S.A. w W. ( bezsporne ).

Na podstawie decyzji z dnia 16 września 2019 r. została przyznana oraz wypłacona B. D. przez zakład ubezpieczeń sprawy szkody Towarzystwo (...) S.A. w W. tytułem odszkodowania kwota 14710,16 zł ( bezsporne ).

B. D. sprzedał pojazd marki M. (...) nr rej. (...) w dniu 17 września 2019 r. bez wykonania jego naprawy za cenę 23000,00 zł ( umowa k. 118, zeznania świadka B. D. k. 114 – 115 ).

W dniu 18 września 2019 r. pomiędzy B. D. a T. M. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą Biuro Windykacji (...) w L. doszło do zawarcia umowy cesji praw nr (...), na mocy której B. D. w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 25 sierpnia 2019 r. w pojeździe marki M. (...) nr rej. (...) likwidowaną przez zakład (...) S.A. w W., przeniósł swoją wierzytelność w postaci prawa do pozostałej części odszkodowania wraz z wszelkimi prawami z nią związanymi na rzecz T. M. ( umowa cesji praw k. 21 – 22 ).

B. D. zawiadomił zakład ubezpieczeń o zbyciu wierzytelności na rzecz T. M. ( bezsporne ).

T. M. zwrócił się do Instytutu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. o wykonanie ekspertyzy technicznej celem wyceny kosztów naprawy samochodu osobowego marki M. (...) nr rej. (...). W ekspertyzie koszt naprawy pojazdu ustalono na kwotę 25614,84 zł, w tym podatek VAT. T. M. zapłacił wynagrodzenie za wykonanie tej ekspertyzy w wysokości 565,80 zł ( ekspertyza k. 40 - 50, faktura k. 51 ).

Koszt naprawy pojazdu, przy uwzględnieniu zakresu jego uszkodzeń związanych ze zdarzeniem drogowym z dnia 25 sierpnia 2019 r., przy przyjęciu stawki roboczogodzinowej 100 zł/rbh netto warsztatów naprawczych z terenu C., przy zastosowaniu do naprawy pojazdu części oryginalnych producenta pojazdu w cenach części zamiennych jakości również O oraz (...) z baz danych A. zgodnie z technologią producenta, wynosi 24465,51 zł brutto, w tym podatek VAT. Zastosowanie do naprawy pojazdu oryginalnych części zamiennych producenta pojazdu oraz dostępnych na rynku części oryginalnych jakości O oraz (...) poza siecią producenta pojazdu w pełni pozwoliłoby przywrócić stan techniczny pojazdu do stanu sprzed 25 sierpnia 2019 r.. Taki sposób naprawy określa konieczne i uzasadnione ekonomicznie koszty naprawy pojazdu poszkodowanej pozostające w bezpośrednim związku przyczynowo - skutkowym z okolicznościami zdarzenia drogowego ( opinia biegłego sądowego z zakresu wyceny wartości pojazdów oraz kosztów napraw mgr inż. L. K. k. 129 - 142 ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dowodów, a w szczególności akt szkody ( k. 75 - 108 ), zeznań świadka B. D. ( k. 114 - 115 ), faktury ( k. 51 ), ekspertyzy ( k. 40 - 50 ), umowy sprzedaży pojazdu ( k. 118 ), umowy cesji praw ( k. 21 – 22 ), jak również opinii biegłego sądowego z zakresu wyceny wartości pojazdów oraz kosztów napraw mgr inż. L. K. ( k. 129 - 142 ). Okoliczności związane z zakresem uszkodzeń w pojeździe B. D. związanych ze zdarzeniem drogowym z dnia 25 sierpnia 2019 r., odpowiedzialność Towarzystwa (...) S.A. w W. za szkody powstałe w jego pojeździe, a będące wynikiem kolizji z dnia 25 kwietnia 2019 r. oraz wysokość uznanej i wypłaconej kwoty odszkodowania nie były sporne. Wynikają wprost z akt szkody i niespornych twierdzeń stron. Bezsporna również jest kwestia następstwa prawnego powoda T. M..

Wysokość kosztów naprawy uszkodzeń samochodu osobowego marki M. (...) nr rej. (...), stanowiącego własność B. D., będących skutkiem zdarzenia drogowego z dnia 25 sierpnia 2019 r., Sąd ustalił na podstawie opinii biegłego z zakresu wyceny wartości pojazdów oraz kosztów napraw mgr inż. L. K.. Biegły wyczerpująco wyjaśnił wnioski opinii, przy uwzględnieniu ceny dostępnych części oryginalnych z logo producenta oraz oryginalnych części zamiennych poza siecią producenta pojazdu oraz kosztów prac mechanika i lakiernika na rynku lokalnym. Sąd uwzględnił ponadto, że naprawa samochodu, uwzględniająca zastosowanie części oryginalnych z logo producenta pojazdu oraz oryginalnych części zamiennych poza siecią producenta pojazdu enumeratywnie wskazanych w opinii pozwala na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed kolizji. W ocenie Sądu, opinia ta jest logiczna, spójna i opracowana w sposób fachowy. W związku z tym, Sąd przyjął ustalenia dokonane w tej opinii za własne.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, roszczenie powoda T. M. zasługuje na uwzględnienie w znacznej części.

Powód T. M. dochodzi swego roszczenia na zasadach ogólnych, wynikających z art. 361 - 363 kc. Szkoda objęta odpowiedzialnością ubezpieczyciela podlega bowiem naprawieniu właśnie według tych ogólnych zasad. Wynika to z treści art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Zgodnie zaś z art. 36 ust. 1 cyt. ustawy odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Z powyższego wynika, że dla oceny roszczeń odszkodowawczych powoda z tytułu uszkodzenia jego pojazdu, należało określić - według ogólnych zasad prawa cywilnego - do jakich świadczeń byłby zobowiązany posiadacz lub kierowca samochodu, z którego winy nastąpiła kolizja. W niniejszej sprawie, z uwagi na fakt, że odpowiedzialność kierowcy samochodu osobowego marki O. nr rej. (...) nie była kwestionowana, należało rozstrzygnąć jedynie zakres odpowiedzialności pozwanego, w ramach jego odpowiedzialności gwarancyjnej wynikającej z umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody.

W myśl art. 363 § 1 kc, naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego: bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej.

W ramach postępowania prowadzonego przez pozwany zakład ubezpieczeń w zakresie likwidacji szkody, ustalił on, że ogólna wartość odszkodowania wynieść powinna 14710,16 zł brutto. Taką też kwotę wypłacono poszkodowanemu B. D..

Powód T. M. jako następca prawny poszkodowanego B. D., nie zgadzał się z ustaloną w ten sposób wysokością odszkodowania. Wnosił, aby skalkulowanie odszkodowania nastąpiło poprzez ustalenie wartości kosztów naprawy samochodu, tak aby przywrócić jego stan sprzed zdarzenia drogowego z dnia 25 sierpnia 2019 r.

Zgodnie z powszechnie przyjętym poglądem, szkodą jest uszczerbek, jakiego doznała określona osoba w swych dobrach lub interesach. W efekcie owo naprawienie szkody ma zmierzać do odwrócenia w dobrach poszkodowanego skutków zdarzenia wyrządzającego mu szkodę i przywrócenia - w znaczeniu prawnym - stanu, jaki by istniał gdyby owo zdarzenie nie nastąpiło ( por. Kodeks Cywilny Tom I „Komentarz do artykułów 1 – 534” pod redakcją prof. E. Gniewka C.H. BECK Warszawa 2004, str. 838 ). Przenosząc te uwagi na grunt niniejszej sprawy, trzeba opowiedzieć się za takim sposobem ustalenia odszkodowania, które zapewni poszkodowanemu uzyskanie świadczenia umożliwiającego przywrócenie uszkodzonego samochodu do stanu sprzed wypadku. Dopiero wówczas dojdzie do pełnego odwrócenia skutków kolizji, za którą odpowiada ubezpieczyciel w ramach swej odpowiedzialności gwarancyjnej.

Skoro szkoda w tym wypadku polegała na uszkodzeniach samochodu, awarii pewnych elementów, to siłą rzeczy naprawienie szkody musi doprowadzić do usunięcia tych uszkodzeń i naprawienia lub wymiany zepsutych elementów i urządzeń. Biegły powołany w niniejszej sprawie dokonał wyliczenia wartości szkody na kwotę 24465,51 zł, przy czym w kwocie tej mieści się też wartość podatku VAT 23%. Powyższe odszkodowanie przysługujące na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego za szkodę powstałą w związku z ruchem tego pojazdu, powinno bowiem obejmować również kwotę podatku od towarów i usług ( VAT ), albowiem poszkodowany nie może obniżyć podatku od niego należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jednocześnie podkreślić należy, iż Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 12 kwietnia 2012 r. w sprawie III CZP 80/11, wskazał, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli natomiast ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. Sąd Najwyższy opowiedział się więc - co należy w pełni zaaprobować - że ubezpieczyciel musi uwzględnić koszty nowych części, montowanych w sytuacji napraw samochodu, który uległ zniszczeniu wskutek wypadku lub kolizji. Zaprezentowane stanowisko, które podzielane jest przez sąd orzekający w niniejszej sprawie, pozwala w pełni zaakceptować opinię biegłego mgr inż. L. K. i według jego wyliczeń przyjąć koszt naprawy samochodu z uwzględnieniem, że decydujące znaczenie dla ustalenia kosztów naprawy samochodu ma ustalenie, że naprawa samochodu ma polegać na przywróceniu go do stanu sprzed zdarzenia drogowego w dniu 25 sierpnia 2019 r. Okoliczność ta, jak wskazano powyżej, uzasadnia zastosowanie podczas naprawy części oryginalnych z logo producenta pojazdu oraz enumeratywnie wskazanych w opinii oryginalnych części zamiennych dostępnych poza siecią producenta pojazdu. Jak podkreślił biegły sądowy tylko użycie takich części przywróci uszkodzony pojazd do stanu sprzed szkody.

Tym samym wysokość odszkodowania należnego z tytułu szkody w pojeździe marki M. (...) nr rej. (...) powinna wynieść kwotę 24465,51 zł. Wysokość odszkodowania należy pomniejszyć o wartość już wypłaconego przez zakład ubezpieczeń tj. o kwotę 14710,16 zł. Dodatkowa odpowiedzialność pozwanego za szkodę, jaką poniósł B. D. ( jego następca prawny ) w wyniku kolizji z dnia 25 sierpnia 2019 r., powinna więc wynieść 9754,65 zł z tytułu uzupełnienia kosztów naprawy uszkodzeń samochodu marki M. (...).

Z tych względów Sąd zasądził od pozwanego zakładu ubezpieczeń na rzecz powoda T. M. kwotę 9754,65 zł tytułem należności głównej, oddalając powództwo w zakresie kosztów naprawy w pozostałym zakresie, zgodnie zresztą ze stanowiskiem powoda wyrażonym w piśmie procesowym z dnia 5 maja 2021 r.

Odsetki ustawowe za opóźnienie od kwoty 9754,65 zł tytułem odszkodowania, Sąd zasądził od dnia 4 maja 2020 r. tj. od dnia doręczenia pozwanemu zakładowi ubezpieczeń odpisu pozwu. Wskazać należy, że przed wytoczeniem powództwa powód, ani jego poprzednik prawny nie składali odwołania od decyzji przyznającej odszkodowanie w zaniżonej wysokości do pozwanego zakładu ubezpieczeń, a zatem zakład ubezpieczeń nie dysponował wiedzą o roszczeniach powoda w tym zakresie. Poszkodowany B. D. zawiadomił ubezpieczyciela sprawcy szkody o cesji praw; powód T. M. przed wytoczeniem powództwa nie zgłosił jednakże roszczenia do zakładu ubezpieczeń.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 cyt. ustawy zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Stosownie zaś do ust. 2 cyt. artykułu w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania.

W niniejszej sprawie Sąd uznał, że termin wymagalności roszczenia należy liczyć od dnia doręczenia odpisu pozwu w niniejszej sprawie, mając na uwadze, że załączona do pozwu ekspertyza techniczna w znacznej części potwierdzała roszczenia powoda ( art. 455 kc ), a zatem od wezwania zakładu ubezpieczeń do zapłaty przez doręczenie mu odpisu pozwu.

Z tych względów Sąd częściowo oddalił powództwo w zakresie żądania odsetek ustawowych za opóźnienie za okres od dnia 26 września 2019 r. do dnia 3 maja 2020 r.

Jednocześnie Sąd zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda T. M. kwotę 565,80 zł.

Jak wskazano powyżej, kwota 565,80 zł stanowi należność zapłaconą przez powoda na rzecz Instytutu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. z tytułu wykonania ekspertyzy technicznej, której celem była wycena kosztów naprawy samochodu osobowego marki M. (...) nr rej. (...). Wskazana ekspertyza potwierdziła w pełni roszczenia powoda. Podkreślić należy, że roszczenie w tym zakresie ma - w ocenie Sądu - charakter pomocniczy, uzupełniający, akscesoryjny, związany z roszczeniem głównym. Żądanie zapłaty tylko tych kosztów wiąże się ściśle z żądaniem zapłaty odszkodowania, jeżeli roszczenie główne podlega uwzględnieniu. Zgodnie bowiem z powszechnie przyjętym stanowiskiem judykatury i opinią doktryny, odszkodowanie przysługujące z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za szkody powstałe w związku z ruchem tych pojazdów winno obejmować także koszty ekspertyzy wykonanej na zlecenie poszkodowanego. Takie stanowisko zajął Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie III CZP 24/04. W niniejszej sprawie powód T. M. wystąpił o ekspertyzę, mając na uwadze zaniżenie wysokości odszkodowania przez pozwanego. Ostatecznie ekspertyza miała istotne znaczenie dla powoda w kontekście domagania się wyższego odszkodowania.

W pkt III wyroku, Sąd rozstrzygnął o kosztach procesu stosownie do art. 100 kpc, zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu, stosunkowo je rozdzielając. Sąd obciążył więc pozwany zakład ubezpieczeń kosztami procesu w całości, mając na uwadze, że powództwo zostało oddalone jedynie w nieznacznej części należności głównej oraz części odsetek ustawowych za opóźnienie.

Sąd zasądził zatem od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda T. M. kwotę 5095,74 zł. Na kwotę tę złożyły się: - 750,00 zł tytułem zwrotu opłaty sądowej od pozwu, - 3617,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w tym kosztów opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz – 728,74 zł tytułem zwrotu kosztów opinii biegłego sądowego orzeczonych prawomocnym postanowieniem z dnia 26 marca 2021 r.

Kolejno w pkt IV Sąd nakazał zwrot powodowi niewykorzystanej części zaliczki ( art. 84 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ).