Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 czerwca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Alina Szymanowska

Sędziowie: sędzia Ewa Blumczyńska

sędzia Małgorzata Radomska – Stęplewska

po rozpoznaniu w dniu 29 czerwca 2021 r. w Poznaniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa M. F.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwaną

od wyroku Sądu Rejonowego w Grodzisku Wielkopolskim

z dnia 15 grudnia 2020 r.

sygn. akt I C 819/19

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 900 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego instancji odwoławczej.

Ewa Blumczyńska Alina Szymanowska Małgorzata Radomska – Stęplewska

UZASADNIENIE

Powód M. F. w pozwie wniesionym w dniu 1 października 2018 r. przeciwko (...) S.A. w W. domagał się zasądzenia kwoty 51 575,37 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienie pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że przysługuje mu jako poszkodowanemu wierzytelność przypadającą od pozwanego w związku z likwidacją szkody w pojeździe marki S. (...) powstała w wyniku kolizji drogowej.

W dniu 30 stycznia 2019 r. Sąd Rejonowy w Grodzisku Wlkp. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym i orzekł zgodnie z żądaniem pozwu. Pozwany wniósł sprzeciw domagając się oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia kosztów postępowania.

Sąd Rejonowy w Grodzisku Wielkopolskim wyrokiem z dnia 15 grudnia 2020 r.:

1.  zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 19.983,80 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie:



od kwoty 19.508,80 zł od dnia 1.10.2018 r. do dnia zapłaty,



od kwoty 475,00 zł od dnia 26.03.2019 r. do dnia zapłaty;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddalił;

3.  kosztami procesu obciążył powoda w 6/10 części a pozwanego w 4/10 części i wobec powyższego zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 331,40 zł.

Z powyższym wyrokiem nie zgodziła się pozwana, która zaskarżyła wyrok w części, tj.



w zakresie punktu 1. zasądzającego od pozwanej (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz powoda M. F. kwotę 19.983,80 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, co do kwoty 6.838,95 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 października 2018 r. do dnia zapłaty,



w zakresie punktu 3. (rozliczenie kosztów procesu).

Zaskarżonemu wyrokowi apelująca zarzuciła:

1.  naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c., poprzez brak wszechstronnego rozważenia zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i błędną ocenę dowodów, a co za tym idzie, sprzeczność ustaleń Sądu I instancji z zebranym w przedmiotowej sprawie materiale dowodowym, tj. ustalenie niezbędnych (celowych i ekonomicznie uzasadnionych) kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu S. (...) o nr rej. (...) po szkodzie z dnia 18 kwietnia 2017 r. w oparciu o faktycznie poniesione koszty udokumentowane fakturą, wynikające z prywatnej kalkulacji naprawy (...) nr 16 z dnia 14 września 2017 r. sporządzoną na zlecenie powoda, tj. na kwotę 27.701,80 zł, a nie na podstawie kosztów naprawy ustalonych przez biegłego sądowego dr inż. M. C. w swojej opinii podstawowej z dnia 13 lutego 2020 r., zgodnie z wariantem opinii z wykorzystaniem części oryginalnych „O” sygnowanych logo producenta oraz części oryginalnych „Q” niesygnowanych logo producenta na kwotę 21.457,98 zł, ostatecznie w wariancie opinii z wykorzystaniem wyłącznie części oryginalnych „O” sygnowanych logo producenta,

2.  naruszenie prawa materialnego, tj. art. 361 § 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 34 i 36 Ustawy z dnia 22 maja 2013 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. 2013.392.tj.) poprzez błędną wykładnię na skutek przyjęcia, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy koszty naprawy pojazdu powoda, w sporządzonej przez rzeczoznawcę na zlecenie powoda prywatnej kalkulacji w kwocie 27.701,80 zł, stanowią koszty celowe i ekonomicznie uzasadnione i pozostając w normalnym związku przyczynowym ze zdarzeniem, za którego skutki pozwana ponosi odpowiedzialność gwarancyjną oraz mieszczą się w granicach tej odpowiedzialności świadczonej w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej sprawcy,

3.  naruszenie prawa materialnego tj. art. 481 k.c. poprzez przyjęcie, że pozwana pozostaje w opóźnieniu z zapłatą odszkodowania tytułem kosztów naprawy co do kwoty 6.243,82 zł za okres od dnia 19 maja 2017 r. do dnia 28 września 2018 r. w sytuacji, gdy roszczenie powoda w tym zakresie było bezzasadne.

Podnosząc powyższy zarzut, apelująca wniósła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa względem pozwanej także co do kwoty 6.838,95 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 października 2018 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, za obie instancje według norm przepisanych oraz kosztów uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Powód w odpowiedzi na apelację pozwanej wniósł o jej oddalenie w całości, oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych – wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego zgodnie z art. 98 §1 ¹ k.p.c.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego okazała się bezzasadna.

Na wstępie należy wskazać, że Sąd Rejonowy w oparciu o rzetelnie oceniony materiał dowodowy dokonał w sprawie prawidłowe ustalenia faktyczne, które to ustalenia Sąd Okręgowy na podstawie art. 382 k.p.c. przyjmuje jako własne. Na aprobatę zasługują również rozważania prawne Sądu Rejonowego.

Na obecnym etapie postępowania spór między stronami sprowadza się wyłącznie do ustalenia wysokości powstałej szkody, a tym samym należnego stronie powodowej odszkodowania z tytułu kosztów naprawy pojazdu w związku z kolizją drogową w dniu 18 kwietnia 2017 r.

Apelujący kwestionował rozstrzygnięcie wyłącznie co do kwoty 6.838,95 zł. Sąd Rejonowy uznał, że jako celowe i ekonomicznie uzasadnione należało przyjąć koszty części zamiennych oraz robocizny wynikające z faktury w wysokości 27.701,80 zł z tym, że kwotę tę należało umniejszyć o wypłacone wcześniej odszkodowanie z tytułu naprawy pojazdu, co w rezultacie dało kwotę 17.808,01 zł brutto (27.701,80 zł - 9.893,79 zł).

Nietrafny okazał się zarzut naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów uregulowanej w przepisie art. 233 § 1 k.p.c. oraz dokonania błędnych ustaleń faktycznych
w sprawie.

W judykaturze powszechnie się przyjmuje, że skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania, lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (wyrok SA w Poznaniu z dnia 27 kwietnia 2006 r., I ACa 1303/05 LEX nr 214251, wyrok SN z dnia 6 listopada 1998 r., II CKN 4/98, niepubl.,).

Przenosząc te ogólne rozważania na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, że Sąd I instancji rozstrzygając sprawę w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy nie przekroczył granic swobodnej oceny dowodów i tym samym nie naruszył przepisu art. 233 k.p.c. Wymaga podkreślenia, że dokonaną przez Sąd Rejonowy ocenę dowodów cechuje dostateczna wszechstronność i staranność, w sposób należyty wskazane zostało, które dowody i w jakim zakresie uznane zostały za wiarygodne oraz precyzyjnie wyjaśniono przyczyny obdarzenia poszczególnych dowodów przymiotem wiarygodności. Sąd I instancji w uzasadnieniu orzeczenia przedstawił powody, dla których uznał sporządzoną w sprawie opinię biegłego za rzetelną i przydatną dla rozstrzygnięcia sprawy.

Poza sporem pozostaje, że powód w dniu 17 listopada 2017 r. zlecił dokonanie naprawy pojazdu firmie (...). Naprawę zakończono w dniu 22 stycznia 2018 r. W dniu 29 marca 2018 r. firma (...) w związku z dokonaną naprawą wystawiła rachunek na kwotę 27701,80 zł, którą powód uiścił. Naprawa została dokonana częściami oryginalnymi S..

Apelujący wskazał, że odszkodowanie należne powodowi winno odpowiadać kosztom naprawy pojazdu ustalonym przez biegłego sądowego dr inż. M. C., zgodnie z wariantem opinii z wykorzystaniem części oryginalnych „O” sygnowanych logo producenta oraz części oryginalnych „Q” niesygnowanych logo producenta na kwotę 21.457,98 zł. Pozwany podniósł więc zarzut naruszenia przez sąd I instancji art. 233 § 1 k.p.c., art. 361 § 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 34 i 36 ustawy z dnia 22 maja 2013 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Wskazane zarzuty okazały się bezzasadne. Sąd odwoławczy nie dopatrzył się naruszenia prawa procesowego oraz prawa materialnego.

Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego m.in. w celu ustalenia wysokości kosztów naprawy koniecznych i niezbędnych do przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody z uwzględnieniem części oryginalnych, ewentualnie innych części o symbolikach Q i P i wskazanie, czy naprawa tymi częściami przywróciłaby pojazd do stanu sprzed szkody. Biegły w rezultacie ustalił, że koszt naprawy pojazdu powoda przy uwzględnieniu oryginalnych części zamiennych z sieci dealerskiej S. oraz średniej stawce warsztatów nieautoryzowanych wynosi 24.202,54 zł, a przy uwzględnieniu oryginalnych części zamiennych z sieci dealerskiej S. i Q oraz średniej stawce warsztatów nieautoryzowanych wynosi 21.457,98 zł. Wyliczając koszty naprawy biegły stwierdził, że pełna restytucja winna odbyć się na częściach oryginalnych z uwzględnieniem potrąceń związanych z wcześniejszą naprawą pojazdu i zużyciem eksploatacyjnym układu wydechowego (opinia k. 217 akt).

Wskazać trzeba, iż zgodnie z art. 822 k.c., w wyniku zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na rzecz, której została zawarta umowa ubezpieczenia. Świadczenie ubezpieczyciela obejmuje zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody (art. 805 k.c.). Wysokość zaś odszkodowania należy ustalać według zasad określonych w art. 361 k.c. i art. 363 k.c. Przepis art. 361 § 1 k.c. stanowi, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Wedle zaś § 2 w powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie zaś z art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Nie budzi wątpliwości, że skoro odszkodowanie pieniężne ma pełnić taką samą funkcję jak przywrócenie do stanu poprzedniego, to jego wysokość powinna pokryć wszystkie celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki niezbędne dla przywrócenia stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu. Podkreślić też trzeba, że przywrócenie stanu poprzedniego ma miejsce, jeżeli stan pojazdu po naprawie pod każdym istotnym względem (stanu technicznego, zdolności użytkowania, części składowych, trwałości, wyglądu estetycznego itd.) odpowiada stanowi pojazdu przed uszkodzeniem. Przywrócenie stanu poprzedniego uszkodzonego pojazdu wiąże się z reguły z koniecznością wymiany elementów, które uległy zniszczeniu.

W niniejszej sprawie powód naprawił pojazd i domaga się zwrotu kwoty stanowiącej równowartość kosztów naprawy. Sąd Rejonowy wskazał, że wyliczenie kosztów naprawy pojazdu przez biegłego ma charakter jedynie szacunkowy. Biegły w swojej opinii stwierdził, że koszty te wynosiły by hipotetycznie 24202,00 zł., biegły uwzględniał jednak potrącenia. Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że powód poniósł koszty naprawy w określonej kwocie i udowodnił je fakturą a zatem w tym zakresie powództwo zostało uznane za zasadne. Koszty te mnie mogą zostać uznane za zawyżone. Jak słusznie wskazał Sąd I instancji naprawa pojazdu dokonana została częściami oryginalnymi, co nie spowodowało wzrosty wartości pojazdu.

Sąd najwyższy w uchwale 7 sędziów w sprawie III Czp 80/11 wskazał, że zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Jeżeli ubezpieczyciel wykaże, że prowadzi to do wzrostu wartości pojazdu, odszkodowanie może ulec obniżeniu o kwotę odpowiadającą temu wzrostowi. Użycie do naprawy pojazdu nowych części i materiałów może doprowadzić do wzrostu wartości pojazdu, jako całości, choć z reguły przeprowadzenie naprawy przy użyciu nowych części w miejsce zużytych nie wpływa na jego wartość rynkową po naprawie.

W niniejszej sprawie pozwana nie udowodniła, że powód w sposób nie uzasadniony zwiększył szkodę, że dokonana naprawa nie była celowa uwagi na stan pojazdu a jej koszty wygórowane. Powód nie wykazał również, że na skutek naprawy pojazdu częściami oryginalnymi doszło do wzrostu wartości pojazdu. Przedstawiona przez powoda faktura obejmująca poniesione koszty naprawy w kwocie 27701,80 zł nie jest rażąco wygórowana.

Wobec powyższego apelacja pozwanego podlegała oddaleniu jako bezzasadna na podstawie art. 385 k.p.c., o czym orzeczono w punkcie 1 wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c. Pozwany winien zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty postępowania w instancji odwoławczej. Koszty poniesione przez powoda przed Sądem II instancji obejmują wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 900 zł, ustalone na podstawie § 2 pkt 4 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłata za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. (Dz. U. 2018, poz. 265).

Ewa Blumczyńska Alina Szymanowska Małgorzata Radomska – Stęplewska