Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I1 Ca 209/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 lutego 2021r.

Sąd Okręgowy we Włocławku Sekcja Odwoławcza I Wydziału Cywilnego

w składzie:

Przewodniczący: SSO Mariusz Nazdrowicz

Sędziowie: SO Lucyna Samolińska

SO Aneta Sudomir-Koc

po rozpoznaniu w dniu 4 lutego 2021 r. we Włocławku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa D. B.

przeciwko H. K., E. C.

o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego we Włocławku

z dnia 15 listopada 2019r. , sygn. akt I C 2867/18

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 (pierwszym) i 4 (czwartym) w ten sposób, że oddala powództwo;

II.  uchyla zaskarżony wyrok w punkcie 3 (trzecim) i przekazuje sprawę w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu we Włocławku;

III.  obciąża Skarb Państwa kosztami sądowymi w postępowaniu apelacyjnym, od uiszczenia których zwolnione były pozwane;

IV.  nie obciąża pozwanych kosztami procesu za druga instancję.

SSO Lucyna Samolińska SSO Mariusz Nazdrowicz SSO Aneta Sudomir-Koc

Sygn. akt I 1 Ca 209/20

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy we Włocławku nakazał „ujawnić w dziale II księgi wieczystej (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy we Włocławku wpisu w przedmiocie podziału majątku wspólnego, działu spadku i zniesienia współwłasności w myśl, którego w wyniku podziału działki

o numerze ewidencyjnym (...) obrąb (...) K., gmina W., województwo (...), jednostka ewidencyjna (...) prawo własności nabyli:

a/ do działki nr (...) E. C., b/ do działki nr (...)H. K., c/ do działki nr (...)D. B. – zgodnie

z podziałem dokonanym w opinii biegłego geodety A. B. z dnia 22 lipca 2019 roku w wariancie I załącznik nr 2, która stanowi integralną część niniejszego orzeczenia” (pkt 1 wyroku). Ponadto nakazał wypłacić tymczasowo ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego we Włocławku na rzecz biegłego A. B. kwotę 3732,01 zł tytułem wydanej w sprawie opinii (pkt 2), nakazał pobrać od powoda i pozwanych po 1244 zł od każdego z nich tytułem kosztów opinii tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa (pkt 3) i nie obciążył pozwanych kosztami procesu poniesionymi przez powoda.

Sąd I instancji ustalił, że postanowieniem z 14 grudnia 2011 roku sygn. akt

I Ns 1727/08 (uwzględniając zgodny wniosek wszystkich zainteresowanych) Sąd Rejonowy we Włocławku dokonał podziału majątku wspólnego B. i S. małż. B. (rodziców D. B. i H. K. oraz E. C.) oraz działu spadku po w/w, w skład którego wchodziła m.in. nieruchomość posiadająca urządzoną w Sądzie Rejonowym we Włocławku księgę wieczystą (...). Składała się ona wówczas z dwóch działek oznaczonych numerami geodezyjnymi (...) (o powierzchni 5,86 ha) i 50 (1,06 ha)

o łącznej powierzchni 6,92 ha. Działka nr (...) została później zbyta na rzecz osób trzecich. W trakcie sprawy I Ns 1727/08 biegły J. Ż., który wykona opinię projektując podział działki nie dokonał wznowienia granic, a oparł się na stanie spokojnego posiadania na gruncie. Przyjął w konsekwencji nieprawidłową (zawyżoną) powierzchnię działki – 6,2578 ha i zaprojektował działki: nr (...) o powierzchni 1,5 ha, nr (...) o powierzchni 1,5 ha i nr (...) – o powierzchni 3,2578 ha. Dwie pierwsze przypadły córkom spadkobierców, a ostatnia D. B.. Błąd

w wyliczeniach biegłego doprowadził do ujawnienia w księdze wieczystej różnicy między poprzednią powierzchnią nieruchomości a sumą powierzchni działek powstałych w wyniku jej podziału, w związku z tym dokonano wpisania ostrzeżenia
w dziale III o niezgodności stanu ujawnionego w dziale II z rzeczywistym stanem prawnym. W toku postępowania administracyjnego dokonano weryfikacji operatu

i stwierdzono naruszenie przepisów prawa. Podstawa odmowy aktualizacji były: brak wznowienia granic, niezawiadomienie wszystkich stron przez biegłego, brak protokołu, błędnie określony zakres prac poprzez pominięcie działki nr (...) przeznaczonej przez tereny kolejowe. Operat ten nie został przed wydaniem przyjęty do zasobu. Decyzją z dnia 27 lipca 2017 roku Starosta (...) orzekł o odmowie aktualizacji operatu ewidencji gruntów i budynków dotyczącej działki nr (...), polegającej na ujawnieniu zapisów zawartych w postanowieniu Sądu Rejonowego we Włocławku w sprawie I Ns 1727/08. W wyniku podziału działki nr (...) prawidłowe udziały kształtują się w następujący sposób:

1.  działka nr (...) o powierzchni 1,4057 ha z przeznaczeniem dla E. C.,

2.  działka nr (...) o powierzchni 1,4057 ha z przeznaczeniem dla H. K.,

3.  działka nr (...) o powierzchni 3,0529 ha z przeznaczeniem dla D. B.. „Jednocześnie dla działki (...) prawo przejazdu

i przechodu pasem gruntu o szerokości 6 metrów oznaczonych symbolem (...) lub inna służebność. Z kolei dla działki nr (...) prawo przejazdu i przechodu pasem gruntu, którego granice wyznacza istniejący wjazd drogą asfaltową do zabudowań, oznaczony symbolem (...) lub inna służebność”.

W świetle powyższych ustaleń Sąd meriti uznał, że powództwo oparte na przepisie art. 10 ustawy z dnia 16 lipca 1982 roku księgach wieczystych

i hipotece (tekst jedn.: Dz.U.2019.2204 – dalej: „ukwh”) zasługiwało na uwzględnienie. Powód wykazał, że doszło do błędu w toku wydania opinii geodezyjnej, która stanowiła podstawę wpisu w księdze wieczystej. Prawidłowo sporządzona opinia geodezyjna wydana w niniejszej sprawie dokonuje remendury wadliwej treści poprzednio sporządzonej opinii. Przejęcie wariantu podziału przy pozostawieniu dla pozwanych – tak jak się domagały – powierzchni po 1,5 ha skutkowałoby różnicą powierzchni 0,3935 ha spowodowaną wadliwym ustaleniu granic działki nr (...), co obciążałoby w całości działką należną powodowi. W tej sytuacji zachowanie dotychczasowych udziałów dla pozwanych usankcjonowałoby wcześniejszy błędny podział działki nr (...). W dalszej części swych rozważań Sąd meriti skonstatował, że „zgodnie z art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.p.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne,

a niespełnienie tej przesłanki uzasadnia oddalenie powództwa. Wobec powyższego, Sąd na podstawie art. 10 u.o.k.w. i h. a contrario, oddalił powództwo w całości”. Na podstawie „art. 113 u.k.s.c. w zw. z art. 98 k.p.c., z art. 13 § 2 k.p.c.” Sąd stosując zasady słuszności zobowiązał każdą ze stron do poniesienia kosztów tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa, bowiem każda ze stron była w równym stopniu zainteresowana wynikiem postępowania. Podstawą rozstrzygnięcia o kosztach zastępstwa procesowego powoda był przepis art. 102 kpc.

Apelację do tego wyroku wniosły pozwane E. C.

i H. K. dając wyraz swojemu niezadowoleniu z zapadłego rozstrzygnięcia, gdyż w ich ocenie po dokonanej korekcie powinny w rezultacie otrzymać działki o powierzchni po 1,5 ha, a stosowanemu zmniejszeniu powinna podlegać jedynie działka powoda. W związku z tym wniosły o zmianę kwestionowanego wyroku i nakazanie ujawnienia w przedmiotowej księdze „wpisu zgodnie z podziałem dokonanym w opinii biegłego geodety A. B. z dnia 22 lipca 2019 roku w wariancie I załącznik nr 1”.

Powód w odpowiedzi na apelację wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od pozwanych kosztów procesu za druga instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja skutkowała zmianą zaskarżonego wyroku i oddaleniem powództwa.

Przed przystąpieniem do dalszych rozważań należy w pierwszej kolejności

w bardzo krytyczny sposób odnieść się do uzasadnienia zaskarżonego wyroku, które
w rażący sposób nie odpowiada wymogom określonym w art. 327 1 kpc. Dokonane przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne tylko w części są przydatne do rozstrzygnięcia sprawy, gdyż są daleko niewystarczające, a częściowo sprzeczne

z rzeczywistością. Rozważania prawne są szczątkowe i na dodatek oczywiście chybione. Jedynie zaś ogromnie zdziwienie musi budzić to, że w świetle uzasadnienia Sąd meriti oddalił powództwo, gdy z sentencji wynika coś zupełnie przeciwnego. Taka rozbieżność niewątpliwie nie sprzyja budowaniu autorytetu wymiaru sprawiedliwości.

Wspomniane bardzo poważne uchybienia w sferze ustaleń faktycznych sprawiają, że niezbędne stało się uporządkowanie, rozwinięcie i przedstawienie stanu faktycznego w sposób syntetyczny i zgodnie z chronologią wydarzeń.

W skład majątku wspólnego S. B. i B. B. (2) (rodziców stron) wchodziła m.in. nieruchomość o powierzchni 6,92 ha, położona w K., dla której urządzona jest w Sądzie Rejonowym we Włocławku księga wieczysta (...). W jej skład wchodziły pierwotnie działki geodezyjne oznaczone numerami (...) (o powierzchni 5,86 ha) i (...) (o powierzchni

1,06 ha). Wskutek spadkobrania po B. B. (2) (zmarłej w 1993 roku)

i umowy darowizny między S. B. a D. B. jako współwłaściciele zostali ujawnieni w dziale II przywołanej księgi S. B. ( w 6/8 części) i jego siostry H. K. i E. C. (każda w 1/8 części). Nieruchomość ta od północnej i północno-zachodniej strony graniczy

z nieruchomością Skarbu Państwa (działka geodezyjna (...) o powierzchni 1,2870 ha), objętą księgą wieczystą (...). Przez grunty (pas o szerokości kilku metrów) nieruchomości Skarbu Państwa wzdłuż całej granicy z działką (...) biegła niegdyś linia kolejki wąskotorowej, która jednak już przed szeregu laty została zlikwidowana, a pas gruntu pod nią zaorany . Za tym pasem – także na całej długości działki (...) i równolegle do niej – przebiega droga publiczna.

W 2008 roku przed Sądem Rejonowym we Włocławku zawisła sprawa (sygn. akt I Ns 1727/08) o podział majątku wspólnego małżonków B. i dział spadku po B. B. (2). W jej trakcie biegły J. Ż. sporządził projekt fizycznego podziału działki (...), przy czym nie w jej prawnych granicach

z nieruchomością Skarbu Państwa, ale z uwzględnieniem gruntów po dawnej kolejce, co doprowadziło do tego, że powierzchnia dzielonej działki uległa zwiększeniu łącznie o 3968 m ( 2). Jednocześnie sprawiło to, że wszystkie trzy nowe działki (o numerach(...), (...), (...) ) miały bezpośredni dostęp do drogi publicznej i rozwiązywało problem braku takiego dostępu działek (...), gdyby nie zostały one powiększone o grunty Skarbu Państwa. Postanowieniem z dnia 14 grudnia 2011 roku Sąd Rejonowy we Włocławku dokonał podziału majątku wspólnego i działu spadku w ten sposób, że S. B. przyznał działkę nr (...) oraz działkę (...) (o powierzchni 3,2578 ha), H. K. działkę nr (...) (o powierzchni 1,50 ha), a E. C. działkę nr (...) (o powierzchni 1,5 ha). Sąd odwołał się przy tym do sporządzonej przez biegłego J. Ż. opinii i wspomnianego planu podziału czyniąc je integralną częścią orzeczenia. Powyższe postanowienie uprawomocniło się bez zaskarżenia. Następnie Sąd Rejonowy we Włocławku

I Wydział Cywilny w trybie art. 36 ust. 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece zawiadomił Wydział Ksiąg Wieczystych tego Sądu (przesyłając odpis postanowienia

z dnia 14 grudnia 2011 roku) o zmianie właścicieli nieruchomości ujętej w księdze (...). Sąd wieczystoksięgowy w dniu 27 czerwca 2012 roku dokonał wpisu ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w dziale II księgi

z rzeczywistym stanem prawnym powstałej wskutek wydania postanowienia z dnia

14 grudnia 2011 roku. W dniu 17 grudnia 2013 roku D. B. sprzedał małż. B. działkę nr (...), którą odłączono z księgi (...) i dla której założono księgę wieczystą (...), wpisując W. i I. B. jako współwłaścicieli tej nieruchomości. Żadna ze stron nie złożyła wniosku zmierzającego do dokonania wpisów zgodnie ze stanem prawnym wynikającym z przedmiotowego postanowienia Sądu. D. B. wystąpił do Starosty (...) o aktualizację danych operatu ewidencji gruntów i budynków prowadzonego dla działki (...), ale ten odmówił uwzględnienia wniosku decyzją

z 27 lipca 2017 roku.

Dokonując powyższych ustaleń Sąd Okręgowy we Włocławku miał na względzie, że powyższy stan faktyczny w żadnym zakresie nie był między stronami sporny. Znajduje on potwierdzenie w dokumentach załączonych do akt wymienionych ksiąg wieczystych oraz znajdujących się w aktach sprawy.

Przechodząc do rozważań dotyczących występujących w sprawie kwestii prawnych to rzeczywiście zachodzi niezgodność między treścią księgi wieczystej (...) a rzeczywistym stanem prawnym, tyle, że nie

z przyczyny wskazanej przez Sąd a quo, który podzielił tutaj błędne stanowisko powoda. Przypomnieć w tym miejscu należy, że stan prawny ujawniony w księdze wieczystej to stan wynikający z treści wpisów obejmujących prawa. Dotyczy to więc wpisów we wszystkich działach księgi wieczystej za wyjątkiem błędów ujawnionych w dziale I – 0 „Oznaczenie nieruchomości”. W dziale tym zamieszczone są wpisy, które indywidualizują nieruchomość (zawierają jej opis) – numer ewidencyjny, położenie i powierzchnię. Tym samym powierzchnia nieruchomości nie jest elementem, który w razie niedogodności z rzeczywistością powodowałby niezgodność z rzeczywistym stanem prawnym. Wpis dotyczący obszaru nieruchomości nie rozstrzyga, iż nabywca nabył taki obszar gruntu, jaki był ujawniony w księdze wieczystej. Oznaczenie powierzchni nieruchomości nie jest objęte domniemaniem prawdziwości wpisanego prawa (art. 3 ukwh) ani nie jest chronione rękojmią wiary publicznej ksiąg wieczystych. Natomiast jeżeli ta sama oznaczona ewidencyjnie działka (lub jej część) objęta jest dwiema księgami wieczystymi, w których ujawnieni są różni właściciele nieprawidłowość wpisu nie ogranicza się tylko do danych zamieszczonych w dziale I – O, lecz dotyczy wpisu osoby właściciela i wówczas występuje wspomniana niezgodność.

W rozpatrywanej sprawie wobec wydania przez Sąd Rejonowy we Włocławku postanowienia z dnia 14 grudnia 2011 roku sygn. I Ns 1727/08 występuje tzw. następcza niezgodność treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym, gdyż aktualny wpis w dziale II (gdzie jako współwłaściciele nieruchomości uwidocznione są strony w określonych ułamkach) jest sprzeczny z rzeczywistością, skoro nieruchomość ta uległa podziałowi na 3 części i każdy z zainteresowanych jest wyłącznym właścicielem jednej z nich. Niezgodność taka powstaje wówczas, gdy pierwotnie prawidłowy wpis w księdze wieczystej stał się nieaktualny na skutek późniejszych zdarzeń prawnych – czynności prawnych, decyzji administracyjnych, ex lege czy wreszcie – jak w rozpatrywanym przypadku – orzeczeń sądowych. Zasadniczo usunięcie takiej niezgodności następuje poprzez dokonanie kolejnego wpisu, który odzwierciedli nowy stan prawny. Wynika to z przepisu art. 31 ust. 2 ukwh, zgodnie z którym wpis potrzebny do usunięcia niezgodności może nastąpić, gdy zostanie ona wykazana orzeczeniem Sądu lub innymi odpowiednimi dokumentami. Niezbędne jest w tym wypadku złożenie do Sądu prowadzącego księgę wieczystą wniosku o dokonanie wpisu, do którego należy dołączyć stosowne dokumenty,

z których wynika, że doszło do zmiany stanu prawnego nieruchomości.

W tym miejscu konieczne jest ustosunkowanie się do ustalenia Sądu meriti, że „błąd w wyliczeniach biegłego doprowadził do ujawnienia w księdze wieczystej różnicy pomiędzy powierzchnią działki, a działkami powstałymi w wyniku jej podziału, w związku z czym dokonano wpisania ostrzeżenia w dziale III
o niezgodności stanu ujawnionego w dziale II z rzeczywistym stanem prawnym”. Ustalenie to jest zbieżne z twierdzeniami przedstawionymi w pozwie (k. 7 akt), gdzie mowa jest o tym, że ze względu na różnice pomiędzy powierzchnią działki (...) a sumą powierzchni działek powstałych w wyniku jej podziału Sąd Rejonowy we Włocławku „zarządzeniem z dnia 27 czerwca 2012 roku (Dz.Kw 7381/12) odmówił ujawnienia zniesienia współwłasności …, a nadto w dziale III tej księgi wpisano ostrzeżenie

o niezgodności stanu ujawnionego w dziale II księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym”. Ustalenie to jak i twierdzenie powoda muszą budzić najwyższe zdumienie.

Sąd Rejonowy we Włocławku po uprawomocnieniu się postanowienia z dnia 14 grudnia 2011 roku – realizując obowiązek przewidziany
w art. 36 ust. 1 ukwh – zawiadomił Sąd wieczystoksięgowy o zmianie właściciela nieruchomości, który ( wobec istnienia omówionej wyżej niezgodności) dokonał na podstawie art. 36 ust. 3 ukwh wpisu stosownego ostrzeżenia o niezgodności w dziale II. W ogóle więc nie zajmował się różnicą w powierzchni nieruchomości, która nie miała tutaj nic do rzeczy. W zarządzeniu z 27 czerwca 2012 roku w ogóle nie ma mowy – jak sugerował powód - o odmowie ujawnienia zniesienia współwłasności (odmowa dokonania wpisu następuje w formie postanowienia). Najwyraźniej przy tym umknęło uwagi powoda, że Sąd wieczystoksięgowy dokonuje wpisu prawa własności wyłącznie na wniosek, a nigdy z urzędu. Nikt zaś niezbędnego wniosku nie złożył. Już choćby dlatego nie mógł Sąd ten „odmówić ujawnienia zniesienia współwłasności”.

Powracając do głównego nurtu rozważań to pozostawiając na uboczu wcale nie tak oczywistą kwestię, czy wobec możliwości usunięcia niezgodności poprzez złożenie stosownego wniosku wieczystoksięgowego w ogóle możliwe jest uwzględnienie powództwa opartego na przepisie art. 10 ust. 1 ukwh

i zakładając, że wybór ścieżki postępowania należy do zainteresowanego trzeba wskazać, że konsekwencją uwzględnienia powództwa w zgłoszonej postaci jest to, że w jednej księdze wieczystej mają być ujęte trzy odrębne nieruchomości, których właścicielami są różne osoby. Tymczasem w jednej księdze wieczystej może być wpisana tylko jedna nieruchomość, choćby składała się z większej ilości działek geodezyjnych. Jest to następstwem reguły „jedna księga wieczysta – jedna nieruchomość” będącej pochodną wieczystoksięgowego modelu nieruchomości, która to koncepcja dominuje w orzecznictwie (przykładowo uchwały Sądu Najwyższego:

z 7 kwietnia 2006 roku, III CZP 24/06 opubl. OSNC 2007/2/24 i z 17 kwietnia 2009 roku III CZP 9/09 opubl. OSNC 2010/1/4). Jako właściciel nieruchomości w dziale II może być wpisana tylko jedna osoba ewentualnie kilka, ale na zasadzie współwłasności ułamkowej lub łącznej – nigdy zaś kilka różnych osób w odniesieniu do poszczególnych działek. Niewątpliwie więc Sąd meriti w sposób rażący naruszył wspomniane reguły, w wyniku czego wydał wyrok, który nie może być podstawą wpisu w księdze wieczystej. Z tego punktu widzenia jest on niewykonalny. Doszło zatem do tego, że wyrok mający usunąć niezgodność treści księgi wieczystej

z rzeczywistym stanem prawnym jest obarczony wadą, która uniemożliwia osiągnięcie celu, jakiemu ma służyć. W sytuacji, w której dochodzi do podziału nieruchomości

(a taki charakter ma postanowienie Sądu Rejonowego we Włocławku z dnia

14 grudnia 2011 roku) niezbędne jest złożenie wniosku wieczystoksięgowego

o sprostowanie oznaczenia nieruchomości (celem ujawnienia podziału geodezyjnego), odłączenie jednej z nowo powstałych działek i założenie dla niej nowej księgi
wieczystej i wpisanie w niej właściciela (ewentualnie o przyłączenie do już istniejącej innej księgi wieczystej). Gdy zamiast wniosku korygującego zainteresowana osoba wybiera drogę powództwa z art. 10 ust. 1 ukwh to tak też musi zostać sformułowane żądanie. Jest to o tyle istotne, że w sprawach o usunięcie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym Sąd jest związany żądaniem pozwu (uchwala 7 Sędziów Sądu Najwyższego z 18 maja 2010 roku III CZP 134/09 opubl. OSNC 2010/10/131). Żądanie pozwu
w tego rodzaju sprawie powinno być skonkretyzowane jednoznacznie i precyzyjnie,

w zasadzie tak, aby mogło być przeniesione w postaci gotowej do sentencji orzeczenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 kwietnia 2013 roku III CSK 236/12 nie publ., LEX nr 1341682). Ewidentnie temu wymogowi nie odpowiadało żądanie zgłoszone

w pozwie z dnia 30 maja 2018 roku, wskutek czego powództwo w zgłoszonym kształcie nie mogło zostać uwzględnione.

Niezależnie od powyższego trudno oprzeć się wrażeniu, że w istocie powodowi chodziło o skorygowanie w drodze powództwa z art. 10 ust. 1 ukwh postanowienia z dnia 14 grudnia 2011 roku zawierającego przedmiotowy błąd. Swój cel niewątpliwie osiągnął, gdyż zaskarżonym wyrokiem Sąd meriti rzeczywiście „naprawił” wspomniane orzeczenie, a nawet je rozwinął. Z uzasadnienia zdaje się bowiem wynikać, że ustanowił – co znalazło odzwierciedlenie na mapie biegłego A. B. z dnia 22 lipca 2019 roku i którą uczynił integralną częścią swojego wyroku – na rzecz wszystkich trzech nowych nieruchomości określone służebności obciążające nieruchomości Skarbu Państwa ujętą w księdze wieczystej (...), o czym zresztą właściciel nieruchomości obciążonej nic nie wie.

Jednakże zgodnie z treścią art. 365 § 1 kpc Sąd jest związany prawomocnym orzeczeniem, choćby było ono sprzeczne z prawem. Jedyną możliwością wyeliminowania z obrotu prawnego takiego wadliwego orzeczenia jest wyczerpanie drogi instancyjnej lub skorzystanie z nadzwyczajnych środków zaskarżenia. Nie może zaś temu służyć powództwo o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

Naturalnie sytuacja, w której funkcjonuje w obrocie błędne orzeczenie jest wysoce niepożądana i rodzić może określone negatywne konsekwencje dla zainteresowanych osób. Nie jest jednak rzeczą Sądu odwoławczego analizowanie możliwości sanowania takiego stanu rzeczy. Można tylko marginalnie wspomnieć, że nie da się wykluczyć konieczności zmiany wspomnianego postanowienia – wobec jego prawomocności – w drodze stosownego nadzwyczajnego środka zaskarżenia.

Konkludując – nie było żadnych podstaw do uwzględnienia powództwa, gdyż podlegało ono oddaleniu na podstawie art. 10 ust. 1 ukwh „

a contrario”. Wobec powyższego Sąd Okręgowy we Włocławku na podstawie art. 386

§ 1 kpc orzekł jak w sentencji.

Z przyczyn, które zostały wyłuszczone w sporządzonym z urzędu uzasadnieniu odnośnie kosztów sądowych kwestionowany wyrok w punkcie 3 (trzecim) należało uchylić i w tym zakresie przekazać sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu we Włocławku (na podstawie odpowiednio stosowanego przepisu art. 386 § 4 kpc.

Wobec uwzględnienia apelacji pozwanych, które w całości były zwolnione od kosztów sądowych koszty postępowania apelacyjnego (w postaci opłaty od apelacji) co do zasady powinien ponieść powód jako przegrywający sprawę
w drugiej instancji. Jednakże Sąd odwoławczy uznał, że w sprawie doszło do specyficznej sytuacji, która uzasadnia obciążenie tymi kosztami Skarbu Państwa (art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz.U.2020.755). Powód domagał się również zasądzenia kosztów procesu za postępowanie odwoławcze. W punkcie IV wyroku Sąd dał wyraz temu, że koszty te mu się nie należały (art. 98 § 1 kpc).

SSO Lucyna Samolińska SSO Mariusz Nazdrowicz SSO Aneta Sudomir-Koc