Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 lutego 2020 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie II Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 22 stycznia 2020 r. w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w W.

przeciwko B. T. i T. T.

o zapłatę

I.  zasądza solidarnie od B. T. i T. T. na rzecz (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w W. 58.740,44 (pięćdziesiąt osiem tysięcy siedemset czterdzieści 44/100) zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 20 lutego 2014r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  obciąża kosztami procesu solidarnie pozwanych w 73% oraz powoda w 27% i pozostawia szczegółowe wyliczenie kosztów procesu referendarzowi sądowemu.

Sygn. akt II C 164/16

UZASADNIENIE

Powód (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w W. wnosił pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym o zasądzenie na swoją rzecz solidarnie od pozwanych T. T. i B. T. kwoty 79.947,07 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania (k. 5).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z 30 kwietnia 2014 roku Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny (sygn. akt VI Nc-e 235562/14) zasądził od pozwanych T. T. i B. T. na rzecz (...) Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego Niestandaryzowanego Funduszu Sekurytyzacyjnego z siedzibą w W. kwotę 79.947,07 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 20 lutego 2014 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 4.600 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu (k.9 v.).

Na skutek wniesienia przez pozwanych B. T. i T. T. sprzeciwu od nakazu zapłaty, Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 5 czerwca 2014 roku przekazał rozpoznanie sprawy Sądowi Okręgowemu Warszawa – Praga w Warszawie (k.15 v.).

W postępowaniu toczącym się przed tutejszym Sądem, powód (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w W. podtrzymał żądania pozwu (k.180). Pozwani wnosili o oddalenie powództwa w całości, kwestionując je zarówno co do zasady jak i wysokości (k.215).

Na rozprawie przeprowadzonej w dniu 22 stycznia 2020 roku, strony podtrzymały dotychczasowe stanowisko w sprawie, wnosząc o oddalenie powództwa w całości.

Do zamknięcia rozprawy stanowiska stron pozostały niezmienione.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 17 grudnia 2009 roku kredytodawca (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. zawarł z kredytobiorcą B. T. umowę kredytu nr (...), udzielając kredytu w kwocie 84.210,53 zł.

Wypłata kredytu nastąpiła jednorazowo w dniu 17 grudnia 2009 roku. Zgodnie z umową, kredyt wraz z odsetkami miał być spłacony przez pozwaną w 60 ratach miesięcznych i oprocentowany według zmiennej stopy procentowej wynoszącej w dniu zawarcia umowy 16.65% w stosunku rocznym. Dla raty kredytu spłaconej po terminie lub dla kredytów postawionych po upływie terminu wypowiedzenia w stan natychmiastowej wymagalności, strony określiły zmienne oprocentowanie na wynoszące na dzień zawarcia umowy 20% (nie wyższe niż odsetki maksymalne). Zabezpieczenie spłaty kredytu miało stanowić poręczenie przez osobę fizyczną - T. T.. Kredytodawca był uprawniony do wypowiedzenia warunków spłaty umowy z zachowaniem 30 – dniowego terminu wypowiedzenia w przypadku wystąpienia zaległości w spłacie dwóch pełnych rat kredytu. W następnym dniu po upływie terminu wypowiedzenia warunków spłaty umowy, całość zadłużenia z tytułu umowy stawała się zadłużeniem wymagalnym i przeterminowanym, od którego kredytodawca naliczał i pobierał odsetki według zmiennej stopy procentowej wynoszące w dniu zawarcia umowy 20%. Kredytodawca był zobowiązany do wysłania do kredytobiorcy listem poleconym oświadczenia o wypowiedzeniu umowy w części dotyczącej warunków spłaty kredytu.

Jednocześnie przy zawarciu umowy kredytu przez B. T., T. T. złożył oświadczenie o swojej sytuacji finansowej. Wypełniając wniosek o kredyt gotówkowy w dniu 17 grudnia 2009 roku, T. T. wyraził pisemnie zgodę na zaciągnięcie przez współmałżonkę kredytu we wskazanej w umowie wysokości.

/kserokopia umowy kredytu z 17.12.2009 r. (k.48), oświadczenie poręczyciela o sytuacji finansowej z 17.12.2009 r. (k.222), wniosek o kredyt gotówkowy z 17.12.2009 r. (k.220-221),harmonogram spłat kredytu (k.225-228), potwierdzenie uruchomienia kredytu (k.229), dowód z przesłuchania pozwanej B. T. (k.356v.) /

Na dzień 7 marca 2012 roku kwota zaległości w spłacie kredytu po stronie pozwanej wynosiła 62602,41 złotych. W piśmie z 8 marca 2012 roku (...) S.A. w W. poinformował pozwaną i pozwanego, że w razie nie dokonania wymaganej wpłaty zaległej należności w terminie 7 dni od otrzymania pisma, kredytodawca wypowiada umowę kredytu nr (...) w zakresie warunków spłaty, co oznacza obowiązek spłaty całej kwoty zadłużenia w terminie 30 dni.

/wezwanie do zapłaty i wypowiedzenie z 08.03.2012 r. (k.230-231)/

W dniu 16 maja 2012 roku doszło do zawarcia ugody nr (...) pomiędzy (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. a B. T., której przedmiotem było określenie nowych warunków spłaty zadłużenia z tytułu umowy kredytu gotówkowego nr (...) z 17 grudnia 2009 roku. Stan zadłużenia z tytułu umowy na dzień 16 maja 2012 roku wyniósł: 59.824,99 zł tytułem kapitału, 3.516,79 zł tytułem odsetek oraz 60 zł tytułem kosztów. Ugoda została zawarta przez strony na okres 38 miesięcy, a spłata zadłużenia wraz z dalszymi odsetkami miała nastąpić w ratach miesięcznych płatnych do 17 dnia każdego miesiąca, do czerwca 2015 roku zgodnie z harmonogramem od maja 2012r. do czerwca 2015r., z tym, że w okresie od maja do października 2012r. zawieszono spłatę odsetek, a spłacie podlegał w tym okresie tylko kapitał kredytu. Na podstawie ugody i załączonego harmonogramu B. T. zobowiązała się spłacić prowizję za ugodę 300 zł, koszty 60 zł, oraz w ratach kapitał 59.824,99 zł, dalsze odsetki za okres do 17 czerwca 2015r. w kwocie 21.678,51 zł. W §2 ust. 2 ugody strony określiły, iż dokonywane przez Klienta wpłaty będą zaliczane w pierwszej kolejności na koszty, następnie na odsetki, a następnie na kapitał. Zabezpieczenie spłaty kredytu w wysokości ustalonej umową ugody stanowiło poręczenie cywilne przez osobę fizyczną T. T.. T. T. dokonał pisemnego poręczenia za zobowiązanie kredytowe w wysokości określonej ugodą.

/ umowa ugody nr (...) wraz pisemnym poręczeniem T. T. (k.232-233verte), harmonogram spłat kredytu w okresie od 17 maja 2012 do 17 czerwca 2015 r. do umowy ugody (k.236)/

Z umowy ugody B. T. przez okres około pół roku dokonywała częściowej spłaty. Później zaprzestała spłaty.

dowód z przesłuchania pozwanej B. T. (k. 357),

W dniu 20 czerwca 2012 roku kredytodawca Bank (...) S. S. skierował do pozwanej B. T. oświadczenie o wypowiedzeniu innej umowy ugody niż objęta pozwem. Bank wypowiedział umowę ugody nr (...) z dnia 16 maja 2012r. określającej warunki spłaty kredytu gotówkowego na podstawie umowy nr (...) z dnia 30 grudnia 2009r.

/wypowiedzeniu umowy ugody (k.237)/

W dniu 7 listopada 2012 roku kredytodawca wystawił Bankowy Tytuł Egzekucyjny. Bank wskazał w bte zadłużenie pozwanej wobec banku na sumę kapitału 58.740,44 złotych oraz odsetek w kwocie 8047,47 zł. Bankowy Tytuł Egzekucyjny został opatrzony klauzulą wykonalności w dniu 7 grudnia 2012 roku.

Po uzyskaniu tytułu wykonawczego wierzyciel (...) S.A. z siedzibą w W. wystąpił w dniu 28 grudnia 2012 roku do komornika sądowego z wnioskiem o wszczęcie postępowania egzekucyjnego wobec pozwanej.

Pismem z 7 października 2013 roku, kredytodawca skierował do komornika sądowego wniosek o umorzenie postępowania egzekucyjnego wobec zbycia wierzytelności na rzecz (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w W.. Postanowieniem z 12 listopada 2013 roku komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wołominie M. Ż. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone przeciwko pozwanym z wniosku banku (...) S. A. z powodu cofnięcia wniosku przez wierzyciela.

/oświadczenie o wniosek o nadanie Bankowemu Tytułowi Egzekucyjnemu klauzuli wykonalności (k.239), Bankowy Tytuł Egzekucyjny nr (...) (k.240), kserokopia postanowienia referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli w Warszawie z 07.12.2012 r. (k.79), kserokopia wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z 28.12.2012 r. (k.81, k.83), kserokopia wniosku o umorzenie egzekucji z 07.10.2013 r. (k.85), kserokopia postanowienia z 12.11.2013 r. (k.86)/.

W dniu 17 września 2013 roku wierzyciel (...) S.A. z siedzibą w W. sprzedał wierzytelność z umowy kredytu z dnia 17 grudnia 2009r. nr umowy (...) wobec dłużnika B. T. powodowi (...) Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Niestandaryzowany Fundusz Sekurytyzacyjny z siedzibą w W., o czym zawiadomiono pozwanych pismem z 2 października 2013 roku.

dowód: umowa sprzedaży wierzytelności z 17.09.2013 r. z aneksami oraz wyciągi z załączników do umowy dotyczące nabycia wierzytelności z umowy kredytu z dnia 17 grudnia 2009r. nr umowy (...) wobec dłużnika B. T. (k.33-47; k.98-105),

Postanowieniem z dnia 14 października 2014r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w sprawie o sygn. akt X GU 514/14 ogłosił upadłość B. T. obejmującą likwidację majątku dłużnika B. T. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą B. T. PPHU (...). Postanowieniem z dnia 14 lipca 2015r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w sprawie o sygn. akt X GUp 93/14 stwierdził zakończenie postępowania upadłościowego. Majątek B. T. został zlikwidowany. Syndyk złożył ostateczny plan podziału funduszów masy upadłości. Suma podlegająca podziałowi wynosiła 14750 zł. Plan podziału został zatwierdzony przez sędziego komisarza, a następnie wykonany przez syndyka. W związku z wykonaniem ostatecznego planu podziału sąd stwierdził zakończenie postępowania upadłościowego. Sąd oddalił wniosek dłużniczki o umorzenie zobowiązań. Powód nie uczestniczył w postępowaniu upadłościowym, nie zgłosił swoich wierzytelności przysługujących mu wobec dłużniczki B. T. oraz nie został zaspokojony w postępowaniu upadłościowym

/postanowienie z uzasadnieniem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy z dnia 14 października 2014r. sygn. akt X GU 514/14 (k.138-139); postanowienie z uzasadnieniem Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy z dnia 14 lipca 2015r. sygn. akt X GUp 93/14 (k.171-172); dowód z przesłuchania pozwanej B. T. (k.356v.), dowód z przesłuchania pozwanego T. T. (k.357)

Do ustalenia powyższego stanu faktycznego Sąd przyjął wskazane dokumenty, albowiem ani ich autentyczność, ani wiarygodność nie zostały w sposób skuteczny podważone. Treść tych dokumentów była spójna, a pozwani nie przedstawili żadnych dowodów, które wykazywałyby fakty przeciwne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Roszczenie dochodzone przez powoda w niniejszej sprawie wynika z nabycia przez powoda na podstawie umowy przelewu wierzytelności. Nabyta wierzytelność wynika z umowy kredytu oraz z umowy ugody nr (...) z dnia 16 maja 2012 roku dotyczącej spłaty zadłużenia z tego kredytu zawartej pomiędzy cedentem - (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. a pozwaną B. T. oraz poręczycielem cywilnym ugody – pozwanym T. T.. Pozwana B. T. w trakcie zeznań potwierdziła zawarcie umowy kredytu z bankiem a następnie zawarcie umowy ugody z bankiem.

Dokumenty umowy sprzedaży wierzytelności przedstawione przez powoda wystarczająco potwierdzają fakt nabycia przez powoda wierzytelności od (...) Banku (...) S.A. z siedzibą w W. w drodze umowy z 17 września 2013 roku. W załączniku nr 1 do tej umowy została wskazana m.in. wierzytelność przysługująca bankowi względem pozwanej, w szczególności wskazano tam nr umowy oraz dane osobowe pozwanej. Wskazano w nim również kwotę zadłużenia kapitałowego (należności głównej) – 58.740,44 zł), zaś w wyciągach z załącznika wskazano nr umowy kredytowej, dane dłużnika głównego B. T.. Pozwani negowali legitymację powoda. Natomiast fakt zbycia wierzytelności dodatkowo potwierdza dokument z Banku (...) S. A. z dnia 7 października 2013r. skierowany do komornika sądowego o umorzenie egzekucji z powodu sprzedaży wierzytelności w drodze przelewu na rzecz powoda całej wierzytelności wobec B. T..

W ocenie Sądu powyższe dowody są wystarczające do uznania za udowodnione, iż doszło do cesji wierzytelności przysługującej bankowi i że wierzytelność ta obejmuje kwotę główną. Powodowi przysługuje również jako nabywcy wierzytelności zgodnie z art. 509§2 k.c. roszczenie o odsetki od tej kwoty od dnia wniesienia pozwu, do dnia zapłaty. Ponadto z mocy art. 509§2 k.c. na nabywcę wierzytelności przeszły także wszelkie związane z nią prawa, w tym zabezpieczenie wierzytelności udzielone przez poręczyciela T. T..

Pozwani kwestionowali także roszczenie powoda co do wysokości. Jednakże powód w zakresie kapitału kredytu, którego dochodził udowodnił roszczenie załączoną umową ugody nr (...) z dnia 16 maja 2012r., w której B. T. uznała kwotę swojego zadłużenia z tytułu kapitału w kwocie 59.824,99 zł (k.232). Pozwana w toku zeznań wskazała, iż przez okres około pół roku spłacała zadłużenie z tej ugody. Fakt dokonywania częściowej spłaty wynika z treści samego pozwu, w którym powód dochodzi kwoty kapitału 58.740,44 zł (k.7). Potwierdza to zatem okoliczność, iż pozwana częściowo spłaciła część kapitału.

Powód nie udowodnił w ogóle faktu wypowiedzenia pozwanej B. T. umowy ugody nr (...) z dnia 16 maja 2012r. dotyczącej umowy kredytu gotówkowego nr (...) z 17 grudnia 2009 roku objętego żądaniem pozwu. Załączone przez powoda wypowiedzenie dotyczyło umowy ugody nr (...) z dnia 16 maja 2012r. określającej warunki spłaty kredytu gotówkowego na podstawie umowy nr (...) z dnia 30 grudnia 2009r. (k.237).

Ciężar udowodnienia faktu wypowiedzenia umowy ugody obciąża powoda – art. 6 k.c.

W związku z brakiem udowodnienia faktu wypowiedzenia umowy ugody należności objęte umową ugody dochodzonej pozwem stały się wymagalne zgodnie z harmonogramem płatności do ugody w każdym miesiącu do 17 dnia każdego miesiąca stawała się wymagalna poszczególna miesięczna rata. W dniu 17 czerwca 2015r. całe zobowiązanie objęte umową ugody stało się wymagalne (k.236 harmonogram; k.232 ugoda). Przy czym z uwagi na fakt, iż pozwana spłacała część należności z tej ugody, jak wskazała przez okres „około 6 miesięcy” nie precyzując dokładnie ile miesięcy to trwało. Około sześć jest możliwe np. 5 albo np. 7 miesięcy. To zobowiązanie z ugody zmniejszyło się o dokonane wpłaty. Fakt dokonania wpłat przyznał sam powód, bowiem w pozwie wskazał kwotę dochodzonego kapitału 58740,44 zł. Zaś ugoda opiewała na kapitał w kwocie 59824,99 zł. Dodatkowo w związku z ogłoszeniem upadłości obejmującej likwidację majątku dłużnika B. T., z art. 91 ust. 1 Prawa upadłościowego i naprawczego obowiązującego w dacie ogłoszenia upadłości czyli w dniu 14 października 2014r. wynika, iż zobowiązania pieniężne upadłego, których termin płatności świadczenia jeszcze nie nastąpił, stały się wymagalne z dniem ogłoszenia upadłości. Zatem całe zobowiązanie było wymagalne już w tej dacie.

Z §2 ust. 2 ugody wynika, iż wpłaty miały być zaliczane w pierwszej kolejności na koszty, następnie na odsetki a na końcu na kapitał. W związku z tym, że nie wiadomo jakie kwoty i kiedy wpłaciła pozwana, a powód nie udowodnił kiedy, na poczet czego i w jakiej wysokości zaksięgował wpłaty pozwanej, nie można ustalić, które z wymagalnych na datę zamknięcia rozprawy odsetek od poszczególnych rat z harmonogramu (k.236) zostały zapłacone, a które nie zostały zapłacone. W związku z tym nie jest możliwe ustalenie jakie odsetki pozostały do zapłacenia od poszczególnych rat kapitałowych wskazanych w harmonogramie. Dlatego żądanie zapłaty odsetek w tym zakresie jako nieudowodnione podlegało oddaleniu.

Pewny pozostał jedynie kapitał w kwocie dochodzonej pozwem. Bowiem jego wysokość została udowodniona treścią ugody co do kwoty 59824,99 zł oraz twierdzeniem powoda o pozostałej kwocie kapitału do spłaty w kwocie 58740,44 zł.

Z art. 462§1 k.c. wynika, iż dłużnik spełniając świadczenie może żądać od wierzyciela pokwitowania. Zatem ciężar spłaty kapitału w większym zakresie niż objęty pozwem musiałby udowodnić pokwitowaniem albo innym dowodem zapłaty dłużnik B. T. lub pozwany poręczyciel T. T.. Pozwani nie udowodnili tego faktu.

Z uwagi na fakt , iż kwota kapitału do dnia zamknięcia rozprawy stała się wymagalna na skutek ogłoszenia upadłości oraz upływu czasu oznaczonego w ugodzie na spłatę, Sąd zasądził kwotę kapitału.

Odsetkach za opóźnienie od kwoty wymagalnego kapitału, sąd orzekł na podstawie art. 481§1 k.c. za okres od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. W pozwie powód żądał odsetek ustawowych, w związku z czym sąd przyznał odsetki ustawowe.

Pozwany T. T. ponosi odpowiedzialność za nie zapłacony dług swojej żony z dwóch podstaw: pierwsza z art. 41§1 k. r. i o. wyrażając zgodę na piśmie na zaciągnięcie zobowiązania kredytowego przez żonę mógł być pozwany i ponosiłby odpowiedzialność z ograniczeniem odpowiedzialności pozwanego do majątku wspólnego; druga podstawa to dokonanie pisemnego poręczenia umowy ugody z tytułu niespłaconego kredytu. Pozwany odpowiada z tytułu poręczenia jak współdłużnik solidarny – art. 881 k.c.

Dlatego też Sąd obciążył pozwanych solidarnie zapłatą kwoty określoną w punkcie I. sentencji wyroku.

Z uwagi na to, że powód wygrał proces w 73 %, a pozwani w 27% koszty procesu zostały stosunkowo rozdzielone w tych proporcjach zgodnie z art. 100 zd. 1 k.p.c., zaś na podstawie art.108§1 zd. 2 k.p.c. Sąd orzekł zasadach poniesienia kosztów procesu pozostawiając ich szczegółowe wyliczenie referendarzowi sądowemu.

ZARZĄDZENIE

1)  (...).

2)  (...)