Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 grudnia 2020 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:

po rozpoznaniu 2 grudnia 2020 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Syndyka masy upadłości Zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w J. w upadłości likwidacyjnej

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o obliczenie opłaty koncesyjnej

na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 18 lipca 2018 r. Nr (...). (...) (...)

1.  oddala odwołanie;

2.  zasądza od Syndyka masy upadłości Zakładu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w J. w upadłości likwidacyjnej na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SO Anna Maria Kowalik

Sygn. akt XVII AmE 7/19

UZASADNIENIE

Decyzją z 18 lipca 2018 r. znak (...). (...).(...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki ( dalej Prezes URE, pozwany) na podstawie art. 34 ust. 1 w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2018 r., poz. 755, 650, 685 i 771) (dalej p.e.) i art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r., poz. 1257 oraz z 2018 r., poz. 149) (dalej k.p.a.), art. 21 § 3 i art. 23 § 1 w związku z art. 2 § 2 i 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r., poz. 800 t.j. z późn. zm.) oraz § 6 ust. 4 w zw. z ust. 1-3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja (Dz. U. z 1998 r. Nr 60, poz. 387 z późn. zm.) ( dalej Rozporządzenie), po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie obliczenia opłaty koncesyjnej, określił dla ZAKŁADU (...) SP. Z O.O. W (...) (wcześniej (...) SP. Z O.O.) coroczną opłatę należną za 2015 r., którą należało obliczyć i wnieść na rachunek Urzędu Regulacji Energetyki w terminie do dnia 31 marca 2015 r. z tytułu koncesji w zakresie wytwarzania paliw ciekłych, udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 23 lutego 2011 roku nr: (...), na kwotę 36 506,00 zł.

Od powyższej Decyzji odwołanie wniósł Syndyk masy upadłości Zakładu (...) Sp. z o.o. w J. w upadłości likwidacyjnej, domagając się uchylenia tej Decyzji w całości.

Syndyk wskazał, że 27 lutego 2015 r. Prezes URE z urzędu wydał decyzję cofającą z koncesję dla Zakładu (...) Sp. z o.o. w J. w upadłości likwidacyjnej na wytwarzanie paliw ciekłych i jednocześnie nadał tej decyzji rygor natychmiastowej wykonalności, w związku z czym odpadła podstawa do naliczania corocznej opłaty z tytułu koncesji na wytwarzanie paliw ciekłych i obciążania upadłej Spółki opłatą koncesyjną. Syndyk zauważył również, że w świetle art. 169 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze w brzmieniu obowiązującym w dacie ogłoszenia upadłości syndyk lub zarządca prowadzący przedsiębiorstwo upadłego nie może prowadzić działalności wymagającej koncesji albo zezwolenia, chyba, że co innego wynika z ustawy lub decyzji o przyznaniu koncesji albo zezwolenia. Stwierdził zatem, że skoro działalność objęta przedmiotową koncesją i tak nie mogła być prowadzona przez Zakład (...) Sp. z o.o. w J. w upadłości likwidacyjnej czy syndyka, to tym bardziej nie było podstawy do naliczania opłaty rocznej z tytułu koncesji na wytwarzanie paliw ciekłych za 2015 r., w którym Spółka była już w upadłości i działalności objętej koncesją nie prowadziła i nie mogła prowadzić. Syndyk dodał również, iż za bezzasadne należy uznać w tej sytuacji obliczanie opłaty według parametrów działalności gospodarczej prowadzonej przez Spółkę przed ogłoszeniem upadłości, w latach 2013- 2014, skoro parametry te wobec ogłoszenia upadłości i zaprzestania (a nawet formalnej niemożności kontynuowania) prowadzenia działalności objętej koncesją przestały mieć znaczenie.

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w odpowiedzi na odwołanie wniósł o: oddalenie odwołania; dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów zgromadzonych w aktach postępowania administracyjnego na okoliczność wykazania zasadności rozstrzygnięcia zawartego w Decyzji; dopuszczenie dowodu z decyzji udzielającej Spółce koncesji na obrót paliwami ciekłymi z dnia 23 lutego 2011 r., decyzji z dnia 18 listopada 2011 r., decyzji z dnia 14 grudnia 2011 r., decyzji z dnia 23 marca 2012 r., decyzji z dnia 9 września 2014 r., decyzji z dnia 27 lutego 2015 r., na okoliczność podstawy do naliczenia opłat koncesyjnych; zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Rozpoznając odwołanie Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Zakład (...) Sp. z o.o. w J. (wcześniej (...) Sp. z o.o. w J.) prowadził działalność w zakresie wytwarzania paliw ciekłych w oparciu o udzieloną 23 lutego 2011 r. przez Prezesa URE koncesję nr (...), ważną do 31 grudnia 2030 r. (decyzja k. 42- 45 akt sąd.), zmienioną decyzją Prezesa URE z 28 listopada 2011 r. nr (...) (decyzja k. 40- 41 akt sąd.), decyzją Prezesa URE z 14 grudnia 2011 r. nr (...) (decyzja k. 38- 39 akt sąd.), decyzją Prezesa URE z 23 marca 2012 r. nr (...) (decyzja k. 36- 37 akt sąd.).

W 2013 r. Przedsiębiorca uzyskał przychody w zakresie działalności objętej koncesją w wysokości 91 264 906 zł (formularz opłaty k. 5 akt adm.).

W związku z tym, że na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Krośnie Wydziału V Gospodarczego z 30 czerwca 2014 r. (sygn. VGu 3/14) orzeczono o upadłości Zakładu z możliwością zawarcia układu, wobec czego zmieniona została jego firma na Zakład (...) Sp. z o.o. w upadłości układowej, dokonano kolejnej zmiany koncesji decyzją Prezesa URE z 9 września 2014 r. nr (...) (odpis pełny z KRS, decyzja k. 34- 35 akt sąd.).

Następnie postanowieniem Sądu Rejonowego w Krośnie Wydziału V Gospodarczego z dnia 4 grudnia 2014 r. (sygn. VGu 3/14) orzeczono upadłość Zakładu obejmującą likwidację majątku dłużnika, toteż zmieniona została jego firma na Zakład (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej (odpis pełny z KRS).

Decyzją z 27 lutego 2015 r. (...) Prezes URE cofnął z urzędu koncesję na wytwarzanie paliw ciekłych i nadał tej decyzji rygor natychmiastowej wykonalności (decyzja k. 31- 33 akt sąd.).

Przedsiębiorca nie uiścił opłaty należnej z tytułu posiadanej koncesji za 2015 r. (okoliczność niesporna).

Wobec tego pismem z 27 października 2016 r. wezwano Przedsiębiorcę do niezwłocznego wniesienia opłaty koncesyjnej wraz z odsetkami za zwłokę za okres od 1 kwietnia 2015 r. do dnia wniesienia tej opłaty (wezwanie k. 1 akt adm.).

Przedsiębiorca nie uiścił opłaty koncesyjnej, toteż Prezes URE pismem z 1 marca 2018 r. zawiadomił go o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie obliczenia corocznej opłaty z tytułu koncesji. Przedsiębiorca został wezwany do złożenia wypełnionego formularza dotyczącego wyliczenia opłaty koncesyjnej oraz danych dotyczących przychodów Przedsiębiorcy osiągniętych w 2014 r. ze sprzedaży produktów lub towarów w zakresie działalności objętej koncesją (zawiadomienie o wszczęciu postępowania wraz z nieodebrana korespondencją- k. 2- 4 akt adm.).

Przedsiębiorca nie złożył odpowiedzi w toku postępowania.

Decyzją z 18 lipca 2018 r. Prezes URE ustalił dla Przedsiębiorcy opłatę należną za 2015 r. z tytułu koncesji na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania paliw ciekłych w kwocie 36 506 zł (decyzja Prezesa URE - k. 6- 8 akt adm.).

Powyższy stan faktyczny był niesporny między stronami. Sporna była natomiast ocena prawna skutków cofnięcia powodowi koncesji i niewykonywania przez niego działalności koncesjonowanej dla obowiązku uiszczenia opłaty koncesyjnej za 2015 rok.

W tym stanie faktycznym Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

W ocenie Sądu zaskarżona Decyzja jest prawidłowa i słuszna, ma oparcie w przepisach prawa, a odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 34 ust. 1 p.e. przedsiębiorstwo energetyczne, któremu została udzielona koncesja, wnosi coroczną opłatę do budżetu państwa, obciążającą koszty jego działalności.

Delegacja dla Rady Ministrów do określenia w drodze rozporządzenia wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa URE opłat koncesyjnych zawarta w art. 34 ust. 6 p.e., wskazuje, że opłaty te należy określić z uwzględnieniem wysokości przychodów przedsiębiorstw energetycznych osiąganych z działalności objętej koncesją, a także kosztów regulacji.

Zgodnie z powyższą delegacją ustawową szczegółowe zasady określania należności z tytułu opłaty koncesyjnej zostały uregulowane w rozporządzeniu Rady Ministrów z 5 maja 1998 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki corocznych opłat wnoszonych przez przedsiębiorstwa energetyczne, którym została udzielona koncesja (dalej Rozporządzenie) .

Stosownie do § 1 ust. 1 Rozporządzenia, wysokość corocznej opłaty, wnoszonej przez przedsiębiorstwo energetyczne, któremu została udzielona koncesja, zwanej dalej „opłatą”, stanowi iloczyn przychodów przedsiębiorstwa energetycznego, uzyskanych ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) lub towarów w zakresie jego działalności objętej koncesją, osiągniętych w roku poprzedzającym ustalenie opłaty, oraz współczynników opłat, z zastrzeżeniem § 2.

Natomiast zgodnie z § 4 ust. 1 Rozporządzenia, opłatę wnosi się w terminie do 31 marca każdego roku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3.

Bezspornym jest w niniejszej sprawie, że powód nie wniósł opłaty koncesyjnej za 2015 r., mimo, że jak wynika z powyższych przepisów powinien był to uczynić do 31 marca 2015 r.

Sąd zważył, iż powód był zobligowany do wniesienia opłaty koncesyjnej za 2015 r. z uwagi na fakt posiadania w 2015 r. koncesji na wytwarzanie paliw ciekłych nr (...) udzielonej przez Prezesa URE decyzją z 23 lutego 2011 r. ze zm., ponieważ w myśl powoływanego art. 34 ust. 1 p.e. coroczne opłaty koncesyjne obciążają przedsiębiorstwa, którym została udzielona koncesja. Tym samym już tylko samo posiadanie koncesji aktualizuje obowiązek uiszczenia rzeczonej opłaty, która stanowi ekwiwalent w zamian za koncesję. Opłata ta jest niezależna od faktycznego wykonywania działalności koncesjonowanej, skoro ustawa nie odnosi się do okoliczności realnego korzystania z uprawnienia wynikającego z koncesji tylko jej uzyskania. Nie ma więc znaczenia w kontekście konieczności uiszczenia opłaty podnoszony przez Syndyka fakt praktycznego nieprowadzenia działalności koncesjonowanej przez Zakład (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej.

Powyższej tezy dotyczącej obowiązku wniesienia opłaty za 2015 r. nie zmienia fakt utraty koncesji w 2015 r. roku przez Zakład (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej kiedy decyzją Prezesa URE z dnia 27 lutego 2015 r. koncesja na wytwarzanie paliw ciekłych została mu cofnięta. Sąd nie może się zgodzić z Syndykiem, iż z tego powodu odpadła podstawa do naliczenia opłaty koncesyjnej dla Przedsiębiorcy, gdyż obowiązek jej zapłaty powstaje z dniem 1 stycznia każdego kolejnego roku, na który koncesja została udzielona. Opłata jest uiszczana w całości w pierwszym kwartale roku, czyli z góry za cały rok, stąd nie jest proporcjonalna ani do okresu, w którym przedsiębiorca wykonywał działalność koncesjonowaną ani do okresu posiadania koncesji. Opłata koncesyjna jest bowiem oparta, stosownie do § 1 ust. 1 Rozporządzenia, na przychodach przedsiębiorstwa energetycznego, uzyskanych ze sprzedaży produktów (wyrobów i usług) lub towarów w zakresie jego działalności objętej koncesją, osiągniętych w roku poprzedzającym ustalenie opłaty, a zatem jest oderwana od przychodów przedsiębiorcy z roku, za który opłata ma być uregulowana, a w związku z tym oderwana również od okresu wykonywania działalności koncesjonowanej i okresu posiadania koncesji w tym roku.

Analogiczne stanowisko było już prezentowane w orzecznictwie Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów między innymi w wyroku z 9 listopada 2017 roku w sprawie o sygn. akt XVII AmE 52/15 oraz z 4 października 2018 roku w sprawie o sygn. akt AmE 135/16.

Biorąc pod uwagę powyższe, powód z racji posiadania koncesji na wytwarzanie paliw ciekłych do 27 lutego 2015 r. powinien zgodnie z § 3 ust. 1 Rozporządzenia obliczyć wysokość opłaty od koncesji w wysokości całkowitej, a że tego nie uczynił w ogóle Prezes URE był umocowany do jej wyliczenia w myśl § 6 ust. 2 Rozporządzenia.

Zdaniem Sądu Prezes URE prawidłowo określił opłatę dla Zakładu (...) Sp. z o.o. w upadłości likwidacyjnej. Z uwagi na brak innych danych organ posiłkował się informacjami zawartymi w formularzu opłaty z tytułu udzielonej koncesji za 2014 r., uwzględniając kwotę przychodu osiągniętego przez Przedsiębiorcę z działalności objętej koncesją w 2013 r. w wysokości (...)zł oraz średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku 2014, tj. 100% (M.P. z 2015 r., poz. 109). Organ ustalił zatem przychody Przedsiębiorcy ze sprzedaży w 2014 r. w zakresie objętym koncesją na poziomie (...) zł, która to kwota stanowi podstawę obliczenia opłaty. Wobec tego zgodnie z § 1 ust. 1 Rozporządzenia wielkość tych przychodów została pomnożona przez współczynnik opłat określony w tabeli zawartej w załączniku do Rozporządzenia, czyli 0, (...), co daje kwotę 36 506 zł.

Tym samym nie ulega wątpliwości, że opłata koncesyjna została zasadnie określona w Decyzji dla Przedsiębiorcy za 2015 r. oraz ustalona we właściwej wysokości.

Biorąc powyższe względy pod uwagę Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia, oddalił wniesione przez powoda odwołanie na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na nieuwzględnienie odwołania, powoda należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz pozwanego zwrot kosztów procesu, na które złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 720,00 zł ustalone w oparciu o § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 265 j.t.).

Sędzia SO Anna Maria Kowalik