Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI Ka 508/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w VI Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Andrzej Tekieli (spr.)

Sędzia Tomasz Skowron

Sędzia Daniel Strzelecki

     

Protokolant Agnieszka Telega

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w J. M. Z.

po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2021 r.

sprawy A. Z. ur. (...) w M.

s. S., M. z domu G.

oskarżonego z art. 229 § 1 i 3 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze

z dnia 25 sierpnia 2020 r. sygn. akt II K 569/19

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok wobec oskarżonego A. Z.;

II.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w kwocie 450 złotych, w tym 430 złotych opłaty za II instancję.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 508/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze z dnia 25 sierpnia 2020 r., sygn. akt II K 569/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonego

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

----------------------------------------------------

------------

------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

------------------

----------------------------------------------------

------------

------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

-------------

------------------------------

--------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

--------------

------------------------------

--------------------------------------------------------------

​  3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I. Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia polegający na:

1) błędnym przyjęciu, że doszło do wypełnienia przez oskarżonego znamion czynu zabronionego określonego w przepisie art. 229 § 1 i 3 k.p.k. w sposób opisany w części wstępnej wyroku poprzez „udzielenie funkcjonariuszowi korzyści majątkowej w kwocie 20zł”, podczas gdy z zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności z zeznań świadka funkcjonariusza M. J. wynika, że banknot o nominale 20 zł nie został wręczony funkcjonariuszowi P. S., był przy oskarżonym, a został ujawniony w jego portfelu w Komisariacie Policji w J. podczas czynności zatrzymania oskarżonego – na żądanie funkcjonariusza;

2) błędnych ustaleniach w zakresie strony podmiotowej czynu sprawcy poprzez analizę znamion strony podmiotowej, a mianowicie przyjęciu, że stanowiąca warunek sine qua non przypisania odpowiedzialności za czyn zabroniony stypizowany w art. 229 § 1 i § 3 k.k. umyślność w zamiarze bezpośrednim zaistniała po stronie A. Z., podczas gdy nie było po stronie podmiotowej działania umyślnego, kierunkowego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

II. Obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść zaskarżonego wyroku, a mianowicie art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. i art. 424 k.p.k. poprzez nieprawidłowe zastosowanie, polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, wobec przyjęcia w sposób sprzeczny z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, że oskarżony wręczył korzyść majątkową w kwocie 20 zł funkcjonariuszowi policji, podczas gdy logiczna analiza wyjaśnień oskarżonego oraz zeznań świadków – A. M. oraz M. J., jak i dowodów z dokumentów (m. in. protokół zatrzymania, przeszukania osoby), prowadzi do wniosku, że żaden ze świadków nie widział, jak oskarżony wręczył funkcjonariuszowi banknot o nominale 20 zł, albowiem miał go przy sobie w portfelu, a jednocześnie jaki walor miałaby mieć korzyść majątkowa w wysokości 20zł, a sąd powinien kształtować swoje przekonanie na podstawie wszystkich zgromadzonych dowodów, ocenianych swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. I

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, iż świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności zeznań świadków za zupełnie nieuzasadniony uznać należy zarzut obrońcy oskarżonego dotyczący niezasadnego przyjęcia, iż A. Z. dopuścił się zarzucanego mu czynu w sposób umyślny. Chociaż oskarżony nie przyznawał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, to Sąd Rejonowy doszedł do słusznego przekonania, iż w złożonych przez niego wyjaśnieniach znajduje wyraz obrana przez A. Z. linia obrony zmierzająca do uniknięcia odpowiedzialności karnej za popełnienie przestępstwa, jednak treść tych wyjaśnień oceniana zgodnie z zasadami wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego nie może być uznana za prawdopodobną. Sąd Odwoławczy odniósł się do tej kwestii w sposób wyczerpujący w dalszej części uzasadnienia.

Przypomnieć również należy, iż dla przypisania sprawcy odpowiedzialności za czyn z art. art. 229 § 1 i 3 k.k. nie jest wymagany skutek w postaci przyjęcia oferowanej korzyści majątkowej przez funkcjonariusza. Nie był zatem trafny zarzut podniesiony przez skarżącego, iż oskarżonemu przypisać można jedynie popełnienie zarzucanego mu przestępstwa w formie usiłowania. Zgodnie ze stanowiskiem utrwalonym w orzecznictwie i judykaturze, przestępstwo z art. 229 § 1 k.k. uważa się za dokonane już w chwili udzielenia korzyści lub jej obietnicy, niezależenie od tego, czy korzyść lub obietnica zostanie przez osobę pełniąca funkcję publiczną przyjęta (tak m. in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2018 r., V KK 224/17, LEX nr 2449792).

Ad. II

Jak słusznie zauważył obrońca oskarżonego, zgodnie z dyrektywą zawartą w art. 7 k.p.k. sąd powinien dokonywać oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób całościowy, z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Nie oznacza to jednak – a do tego sprowadza się treść podniesionego zarzutu – iż ocena ta powinna być przeprowadzana w sposób wybiórczy i mający potwierdzić prezentowaną przez oskarżonego linię obrony.

Wbrew stanowisku skarżącego, właśnie przeprowadzona zgodnie z wymogami art. 7 k.p.k. ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do przyjęcia, że A. Z. swoim zachowaniem wypełnił znamiona czynu z art. 229 § 1 i 3 k.k., chociaż nie osiągnął zamierzonego celu – policjant nie przyjął bowiem oferowanych mu pieniędzy i nie odstąpił od nałożenia na oskarżonego mandatu karnego za przekroczenie prędkości. Oczywistym jest zatem, iż banknot o nominale 20 złotych, którego przyjęcie zaoferował funkcjonariuszowi policji, ostatecznie pozostał w jego portfelu i został ujawniony po zatrzymaniu oskarżonego podczas czynności z jego udziałem przeprowadzanych na Komisariacie Policji w J..

Chociaż pełniąca służbę wraz z P. S. w dniu przedmiotowego zdarzenia A. M. nie słyszała rozmowy pomiędzy policjantem a oskarżonym ani nie widziała podjętej przez A. Z. próby wręczenia funkcjonariuszowi korzyści majątkowej, to jednak wobec natychmiastowej reakcji P. S. na zachowanie oskarżonego, brała udział w jego zatrzymaniu. Akcentowane przez skarżącą drobne nieścisłości w pomiędzy treścią zeznań złożonych przez A. M. na etapie postępowania przygotowawczego, a następnie na rozprawie, w żadnym razie nie stanowią okoliczności dyskwalifikującej te zeznania jako wiarygodnego źródła dowodowego. Wręcz przeciwnie, skoro świadek wskazał, iż zeznając bezpośrednio po zdarzeniu lepiej pamiętał jego szczegóły, świadczy to o prawdomówności świadka i przemawia za nadaniem jego zeznaniom waloru wiarygodności. Także zeznania M. J., który na komisariacie przeprowadzał czynności z udziałem oskarżonego po jego zatrzymaniu, nie stanowią podstawy do podważenia prawidłowości poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych, chociaż istotnie świadek ten nie był naocznym świadkiem zdarzenia.

Podkreślić przy tym należy, iż P. S. w zeznaniach złożonych zarówno na etapie postępowania przygotowawczego (k. 17-19), jak i na rozprawie (k. 94v-95) przedstawił w sposób wyczerpujący, spójny i jasny przebieg przedmiotowego zdarzenia. Wskazał on, iż oskarżony po zatrzymaniu prowadzonego przez niego pojazdu w związku z przekroczeniem prędkości zachowywał się w sposób arogancki, podważając zasadność podjętej w stosunku do niego interwencji. Okoliczności tych nie kwestionował także oskarżony w złożonych przez siebie wyjaśnieniach (k. 27-28, k. 33-35, 93-94) ani jego obrońca w wywiedzionym środku odwoławczym. Konfrontując ze sobą relacje P. S. oraz A. Z. na temat przebiegu przedmiotowego zdarzenia nie jest prawdopodobnym, aby funkcjonariusz policji źle odczytał intencje oskarżonego, który przy przekazywaniu policjantowi dokumentów do kontroli niejako „przy okazji” pokazał mu zawartość swojego portfela razem z pieniędzmi. Podzielić przy tym należy stanowisko Sądu I instancji, iż wyjaśnienia oskarżonego stanowią realizację obranej przez niego linii obrony zmierzającej do uniknięcia odpowiedzialności karnej.

Wbrew stanowisku wyrażonym w wywiedzionym środku odwoławczym, zaskarżone orzeczenie zapadło z zachowaniem wymogów zawartych w art. 410 k.p.k., zgodnie z którym podstawę wyroku może stanowić tylko całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, chociaż Sąd I Instancji inaczej ocenił zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, aniżeli życzyłby sobie tego oskarżony. Sąd Odwoławczy nie stwierdził również naruszenia art. 424 § 2 k.p.k. w badanej sprawie.

Dywagacje skarżącej dotyczące podważania waloru korzyści majątkowej w wysokości 20 złotych również nie stanowią podstawy do podważenia prawidłowości poczynionych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych i przypisania oskarżonemu odpowiedzialności za zarzucane mu przestępstwo.

Chociaż apelacja nie zawierała zarzutów dotyczących kary wymierzonej oskarżonemu stwierdzić należy, iż wymierzona A. Z. kara 1 roku pozbawienia wolności, której wykonanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 k.k. warunkowo zawieszono na okres 2 lat próby oraz kara grzywny w wysokości 100 stawek dziennych w wysokości 25 zł każda została wymierzona zgodnie z zasadami określonymi w art. 53 k.k., jest adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości przypisanego oskarżonemu czynu i będzie właściwie spełniała cele kary zarówno w zakresie prewencji indywidualnej, jak i generalnej.

Wniosek

Chociaż obrońca oskarżonego nie sformułował wprost zarzutów apelacji, to w oparciu o postawione w środku odwoławczym zarzuty wnioskować należy, iż domagał się zmiany zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Jak już wspomniano, Sąd Odwoławczy w pełni zaaprobował poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne prowadzące do przypisania oskarżonemu odpowiedzialności za zarzucane mu przestępstwo i nie uwzględnił zarzutów podniesionych w wywiedzionym środku odwoławczym. Tym samym nie było żadnych postaw do zmiany zaskarżonego wyroku i uniewinnienia A. Z. od popełnienia przestępstwa, za które został skazany zaskarżonym wyrokiem.

4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Sąd II instancji utrzymał w mocy zaskarżony wyrok wobec A. Z. w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd Odwoławczy nie uwzględnił podniesionych w apelacji zarzutów, nie było również konieczności ingerowania w treść wydanego orzeczenia z urzędu. Wobec powyższego zaskarżony wyrok, jako trafny i prawidłowy, podlegał utrzymaniu w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

---------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

---------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

--------------------------------------------------------------------------------------------

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Sąd Odwoławczy na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe za postępowanie odwoławcze w kwocie 450 złotych, w tym 430 złotych opłaty za II instancję, której wysokość określono na podstawie art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. opłatach w sprawach karnych oraz ryczałt za doręczenie wezwań i innych pism w postępowaniu odwoławczym w wysokości 20 złotych, zgodnie z regulacją zawartą w § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym.

PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

przypisanie oskarżonemu odpowiedzialności za zarzucane mu przestępstwo

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana