Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 marca 2014 r. w O.

sprawy z odwołania R. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania R. L.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 30.09.2013r. znak (...)

orzeka:

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje R. L. prawo do emerytury począwszy od dnia 17.10.2013r.;

2.  stwierdza brak odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30.09.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w P. odmówił R. L. prawa do emerytury.

R. L. wniósł odwołanie od tej decyzji. Stwierdził, że w całokształcie swego zatrudnienia pracował w jednym zakładzie pracy ponad 15 lat w szczególnych warunkach.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Wskazał, że R. L. nie spełnia warunków do przyznania wcześniejszej emerytury, o których mowa w art.184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż pomimo osiągnięcia wymaganego wieku emerytalnego 60 lat i legitymowania się ponad 25-letnim ogólnym stażem pracy, nie posiada wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. ZUS stwierdził, że złożone przez R. L. dokumenty nie pozwalają na zaliczenie żadnego okresu do pracy w szczególnych warunkach.

Ostatecznie jednak pełnomocnik ZUS pozostawił rozstrzygnięcie do uznania Sądu.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W dniu 20.09.2013r. R. L. złożył w Oddziale ZUS wniosek o emeryturę z tytułu pracy w warunkach szczególnych. Po rozpoznaniu tego wniosku decyzją z dnia 30.09.2013r. ZUS odmówił mu prawa do tego świadczenia, uznając, że osiągnął wymagany wiek emerytalny 60 lat, lecz na dzień 01.01.1999r. nie legitymuje się on łącznym stażem pracy w wymiarze 25 lat, a jedynie 24 lat 10 miesięcy i 4 dni, oraz nie przepracował 15 lat w szczególnych warunkach.

W wyniku złożonego w dniu 24.10.2013r. odwołania od powyższej decyzji organ rentowy częściowo uwzględnił staż ubezpieczeniowy po rozpatrzeniu dokumentów na okoliczność pracy w gospodarstwie rolnym rodziców. W efekcie ilość udokumentowanych okresów ubezpieczenia wzrosła do 25 lat.

Zatem w przedmiotowej sprawie spór ostatecznie sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy odwołujący zgromadził 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

R. L. urodził się dnia (...)Zatem podstawą ubiegania się przez niego o prawo do emerytury jest art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz.1440 ze zm.) w zw. z §4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Zgodnie z tymi przepisami prawo do emerytury przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po 31.12.1948r., jeżeli:

- osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn,

- nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego lub złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa,

- w dniu 01.01.1999r. udowodnił 25-letni okres składkowy i nieskładkowy, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Na okoliczność pracy w szczególnych warunkach w (...) S.A. odwołujący złożył do ZUS świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 28.05.2002r., z którego wynika, że w okresie od dnia 01.01.1980r. do dnia 30.06.1992r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych, na stanowisku: maszynista żurawi samojezdnych wymienionym w wykazie A dziale V poz. 3 pkt 4 zawartym w załączniku nr 3 do zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 01.08.1983r. w sprawie stanowisk pracy w zakładach nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty (Dz. Urz. MBiPMB nr 3, poz. 6 ).

ZUS nie uznał tego okresu jako pracy w szczególnych warunkach, gdyż w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 28.05.2002r. wskazano stanowisko maszynista żurawi samojezdnych kołowych, co jest niezgodne ze stanowiskiem wskazanym w świadectwie pracy i RP-7 kierowca operator.

Z zeznań odwołującego się R. L. (k.16v) wynika, że pracował on w szczególnych warunkach w (...) S.A. Przyjęty został w 1971r. jako pracownik młodociany i uczył się w zawodzie mechanika maszyn budowlanych. Następnie został pomocnikiem operatora. Jego praca polegała wówczas na tym, że pomagał operatorowi dźwigu, który pokazywał mu, jak obsługiwać sprzęt, zapinać liny. Następnie zakład pracy skierował go na kurs i dnia 23.06.1977r. zdobył uprawnienia maszynisty ciężkich maszyn budowlanych i drogowych – i od tej daty został już maszynistą. Z zeznań odwołującego wynika, że nie było różnicy w wykonywanej pracy między maszynistą a operatorem. To było to samo stanowisko różnie nazywane, bo potocznie mówiło się operator. Z jego zeznań wynika, że przyjechał z kursu i na drugi dzień poszedł do pracy jako maszynista. Miał na stanie konkretny pojazd. Po skończeniu kursu czekał na niego samojezdny kołowy dźwig. Następnie jak zrobił prawo jazdy II kategorii na samochody ciężarowe, to pracował na dźwigu samochodowym, a wcześniej pracował na samojezdnych kołowych P. i L.. To były ciężkie maszyny budowlane. Na tym stanowisku pracował do dnia 30.06.1992r. W ramach pracy u tego pracodawcy wyjeżdżał do Czechosłowacji i ZSRR na budowy i pracował jako maszynista żurawi samojezdnych.

Sąd dał wiarę zeznaniom odwołującego, jego zeznania tworzą logiczną całość, a przede wszystkim znajdują potwierdzenie w dokumentach znajdujących się w aktach osobowych.

Z akt osobowych i list prac wynika, że R. L. pracował w szczególnych warunkach w (...) od dnia 01.07.1977r. do dnia 30.06.1992r. jako operator dźwigów.

Z umowy o pracę z dnia 01.09.1971r. wynika, że od dnia 01.09.1971r. zatrudniono go jako robotnika młodocianego w celu nauki zawodu mechanik maszyn budowlanych (k. 47 a.o.). Z karty obiegowej z dnia 13.10.1973r. wynika, że odwołujący do wojska odchodził jako pomocnik operatora (k.84 a.o). Z umowy o pracę z dnia 24.10.1975r. zawartej po powrocie z wojska wynika, że od tego dnia powierzono R. L. obowiązki pomocnika operatora (k.45 a.o.). Z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych po skończonym kursie na maszynistę wynika, że pracodawca określał go jako „maszynistę dźwigu” i „operatora”. Takie dokumenty pochodzą już z 1977r., co oznacza, że wbrew świadectwu wykonywania pracy w szczególnych warunkach – odwołujący pracował na tym stanowisku przed dniem 01.01.1980r. Z zaświadczenia o ukończeniu kursu maszynistów ciężkich maszyn budowlanych i drogowych o specjalności żurawie samojezdne kołowe wynika, że R. L. ukończył taki kurs w dniu 23.06.1977r.

Mając na uwadze zgromadzone dowodowy, Sąd uznał, że R. L. pracował w szczególnych warunkach w okresie od dnia 01.07.1977r. do dnia 30.06.1992r.

Kurs maszynistów ciężkich maszyn budowlanych i drogowych o specjalności żurawie samojezdne kołowe odwołujący ukończył dnia 23.06.1977r. Z dokumentów znajdujących się w aktach osobowych po skończeniu tego kursu wynika, że został maszynistą żurawi. Sąd uznał, że skoro zakład pracy posłał odwołującego na taki kurs, to logiczne jest, że natychmiast po jego zakończeniu, zatrudnił odwołującego na stanowisku odpowiadającym zdobytym kwalifikacjom. Odwołujący twierdził wprawdzie, że został maszynistą następnego dnia po skończeniu kursu. Jednak Sąd przyjął jako datę początkową na stanowisku maszynisty dzień 01.07.1977r. Był to pierwszy dzień nowego miesiąca. Wobec powyższego wiarygodnym jest, że od tej daty pracodawca powierzył odwołującemu stanowisko pracy maszynisty żurawia.

Wobec powyższego Sąd uznał, że w okresie od dnia 01.07.1977r. do dnia 30.06.1992r.odwołujący pracował w szczególnych warunkach. Są to prace wyszczególnione w wykazie A dziale V, poz.3 w/w rozporządzenia, czyli prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych. Okres ten wynosi 15 lat.

Nadto R. L. nie jest członkiem OFE.

Z tych względów Sąd uznał, że R. L. spełnił wszystkie przesłanki do uzyskania prawa do emerytury w oparciu o art.184 powoływanej na wstępie ustawy i przyznał mu prawo do emerytury począwszy od dnia 17.10.2013r. stosownie do treści art.129 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS. Sąd oczywiście miał na uwadze, że zaskarżona decyzja została wydana wcześniej, jednak Sąd uznał, że należy zastosować art.316§1 kpc, zgodnie z którym Sąd bierze za podstawę orzekania stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy.

Mając to na uwadze, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję na mocy art.477 ¹⁴§2 kpc.

Stosownie do treści art.118 ust.1 a w/w ustawy – Sąd, orzekając o prawie do emerytury, ma obowiązek stwierdzenia, czy organ rentowy ponosi lub nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji i przyznanie tego prawa na etapie postępowania administracyjnego. Sąd uznał, że w przedmiotowej sprawie ZUS nie ponosi takiej odpowiedzialności. Odwołujący złożył świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, w którym wymienione były stanowiska pracy inne niż w świadectwie pracy i zaświadczeniu Rp-7. Ocena, czy odwołującemu należy zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach sporny okres wymagała przeprowadzenia szerszego postępowania dowodowego, co możliwe było dopiero przed Sądem.

Wobec powyższego w tym zakresie Sąd orzekł na mocy art.118 ust.1 a w/w ustawy.