Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX Ka 167/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 maja 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia SO Iwona Konopka

Protokolant: sekr. sądowy Natalia Rybińska

przy udziale prokuratora Doroty Ositek

po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2021 r.

sprawy K. A. ur. (...) w B., Kazachstan,

oskarżonego z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 12 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy-Żoliborza w Warszawie

z dnia 5 listopada 2020 r., sygnatura akt III K 540/17

orzeka:

1.  zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. O. kwotę 420 (czterysta dwadzieścia) złotych powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w instancji odwoławczej,

3.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 167/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie z dnia 5 listopada 2020 r., sygn. III K 540/17

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

-naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 7 k.p.k.;

-błędu w ustaleniach faktycznych, mających wpływ na treść wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Odnosząc się do zarzucanej obrazy przepisów prawa procesowego, którą apelujący opiera na podstawie art. 7 k.p.k., tj. dokonania przez Sąd orzekający dowolnej oceny dowodów wskazać należy, że zarzut ten jest całkowicie chybiony. Kwestionowanie przez apelującego przekonująco uargumentowanych w pisemnych motywach orzeczenia poglądów dotyczących wiarygodności poszczególnych dowodów sprowadza się w zasadzie li tylko do przedstawienia w ich miejsce własnych, niepopartych zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, opinii dotyczących przedmiotowego zdarzenia, co w sposób oczywisty nie stanowi równocześnie o błędności tych pierwszych. Podkreślenia wymaga, że ustanowiony w art. 7 k.p.k. obowiązek dokonywania oceny wiarygodności materiału dowodowego w oparciu o wszechstronną, zgodną z zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego analizę dotyczy nie tylko Sądu orzekającego. Także skarżący, który zmierza do podważenia zasadności rozstrzygnięcia poprzez zakwestionowanie oceny dowodów stanowiących jego podstawę, nie może ograniczyć się do prostego zanegowania jej i arbitralnego stwierdzenia, że walorem wiarygodności winny być obdarzone wyłącznie dowody korzystne dla oskarżonego. Obowiązkiem skarżącego jest wykazanie, jakich konkretnych uchybień dopuścił się sąd meriti w kontekście zasad wiedzy - w szczególności logicznego rozumowania - oraz doświadczenia życiowego, oceniając zebrany materiał dowodowy (vide postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 26 lipca 2017 r., sygn. akt II KK 180/17, Legalis nr 1668825). Przytoczona przez apelującego argumentacja w tym zakresie nie mogła zatem zostać uznana za wystarczającą.

Podkreślić trzeba, że Sąd I instancji w toku przewodu sądowego ujawnił wszystkie dowody, dokonał ich wnikliwej oceny z uwzględnieniem zasad wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego i w następstwie tak dokonanej oceny ustalił stan faktyczny nie zawierający błędów. Tak dokonana ocena w pełni korzysta z ochrony art. 7 k.p.k. Sąd orzekający dokonał wszechstronnej oceny wszystkich dowodów, przemawiających zarówno na korzyść jak i niekorzyść oskarżonego, a poczynione ustalenia faktyczne są wynikiem uznania za wiarygodne określonych dowodów, które to stanowisko Sąd szeroko i przekonywująco umotywował.

Odnosząc się merytorycznie do zarzutów i argumentacji wskazanej w treści apelacji obrońcy, zaznaczenia wymaga, że Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny zeznań pokrzywdzonego oraz świadków zeznających w sprawie, nadając im walor wiarygodności. Zaznaczenia wymaga, że zeznania pokrzywdzonego są wyczerpujące, spójne i korespondują z zeznaniami pozostałych osób przesłuchanych w sprawie w charakterze świadków oraz przedłożoną dokumentacją. Pokrzywdzony wiarygodnie przedstawił zachowanie oskarżonego w kolejnych dniach, które zasadnie dały podstawę do przypisania zarzucanego mu czynu. Podnieść trzeba, że świadkiem zdarzenia z dnia 30 września 2015 r. był T. M., który miał także wiedzę o zajściu z dnia 1 października 2015 r. Na temat zdarzenia z dnia 30 września 2015 r. posiadał także wiedzę świadek M. D.. Obaj świadkowie nie słyszeli wprawdzie gróźb wypowiadanych przez oskarżonego wobec pokrzywdzonego, jednak z zeznań świadka M. D. wynika, iż oskarżony był pracownikiem konfliktowym. Świadczy o tym, w szczególności dokumentacja zgromadzona na temat oskarżonego (k. 346-356). Wobec powyższego nie sposób zgodzić się z obrońcą, że świadek M. D. złożył stronnicze zeznania, gdyż dyskryminował oskarżonego w miejscu pracy z uwagi na pochodzenie. Istotnie, oskarżony świadkowi zarzucił tego rodzaju zachowanie, jednak świadek temu zaprzeczył. Biorąc przy tym pod uwagę informacje zawarte w powołanej dokumentacji nie sposób uznać, że zarzuty oskarżonego skierowane wobec M. D. były uzasadnione. Sama treść zeznań świadka M. D. na temat zachowania oskarżonego jako korespondująca nie tylko z zeznaniami pokrzywdzonego, ale również świadka T. M. zasługuje na pełne uwzględnienie. Słusznie także Sąd Rejonowy dał wiarę pokrzywdzonemu oraz świadkowi K. M. i M. M. na temat gróźb kierowanych przez oskarżonego i obawy spełnienia tych gróźb przez oskarżonego. Z tego przecież powodu pokrzywdzony poprosił swojego brata o przybycie na teren zakładu, kiedy to w dniu 1 października 2015 r. – po zdarzeniu z dnia poprzedniego – zauważył, że oskarżony przybył do pracy nie tylko znacznie wcześniej, niż zaplanowane godziny pracy, ale także w towarzystwie swojego syna. Nie sposób przy tym uwzględnić argumentacji obrońcy na temat niesłusznego nadania waloru wiarygodności zeznaniom brata i ojca pokrzywdzonego z racji pokrewieństwa z pokrzywdzonym. Analiza treści zeznań wskazanych osób prowadzi do wniosku, że w swoich zeznaniach przedstawili jedynie zaobserwowane przez siebie fakty, nie odnosili się przy tym do zdarzeń, których świadkami nie byli. Ich zeznania należy ocenić wręcz jako powściągliwe. Obrońca zdaje się przy tym nie dostrzegać, że istotnym świadkiem zdarzenia z dnia 1 października 2015 r. pozostawał B. B. (1), który wprawdzie nie widział przebiegu zdarzenia z dnia 1 października 2015 r., ani nie miał wiedzy o zajściu z dnia 30 września 2015 r., jednak w dniu 1 października 2015 r. tuż przed zatargiem z pokrzywdzonym miał okazję rozmawiać z oskarżonym, który wsiadł do jego pojazdu. Treść rozmowy z oskarżonym, którą przedstawił ten świadek w toku składanych zeznań nie pozostawiała wątpliwości, co do celu wcześniejszego przybycia oskarżonego do miejsca pracy w dniu 1 października 2015 r. i że miało to także związek z kłótnią, która miała miejsce w dniu 30 września 2015 r. Powyższe zeznania prowadzą do wniosku, że obawa przedstawiona przez pokrzywdzonego nie była bezpodstawna, a jego zeznania w tym zakresie należało obdarzyć przymiotem wiarygodności. Nie bez znaczenia przy tym pozostaje okoliczność, iż na miejscu zdarzenia został znaleziony nóż, który wedle słów pokrzywdzonego należał do oskarżonego i został przez niego użyty w dniu 1 października 2015 r. Podkreślenia wymaga, że pokrzywdzony w sposób logiczny i spójny przedstawił przebieg zdarzenia z dnia 1 października 2015 r., opisując zachowanie każdego z uczestników zdarzenia. Istotnie przy tym oskarżony w trakcie zajścia doznał obrażeń głowy, który wymagały interwencji medycznej, jednak powyższe nie przesądza, że przebieg zdarzenia był odmienny od tego, który przestawił pokrzywdzony. Zaznaczenia bowiem wymaga, że pokrzywdzony również doznał obrażeń w postaci zasinień i zadrapań, nadto wskazał, w jakich okolicznościach oskarżony doznał urazu głowy. Podnieść trzeba, że oskarżony w swoich wyjaśnieniach podawał, że został zaatakowany metalową rurką przez pokrzywdzonego, która nie została ujawniona na miejscu zdarzenia przez przybyłych funkcjonariuszy policji. Został za to znaleziony nóź, którym miał posługiwać się oskarżony. Dodatkowo oskarżony nie wyjaśnił powodów wcześniejszego przybycia do miejsca pracy, a nadto zupełnie odmiennie przedstawił przebieg rozmowy ze świadkiem B. B. (1). Wskazać przy tym trzeba, że wedle zeznań pokrzywdzonego i jego brata wynika, że to oskarżony jako pierwszy podszedł do pokrzywdzonego, co jest zbieżne z relacją świadka B. B. nie tylko w zakresie rozmowy dotyczącej konieczności wyjaśnienia z kimś zatargu, ale też nagłym opuszczeniu pojazdu przez oskarżonego na widok pokrzywdzonego. Wobec powyższego nie sposób uznać, że wyjaśnienia oskarżonego odnośnie przebiegu zdarzeń w dniu 30 września 2015 r. i 1 października 2015 r. zasługują na wiarę. W ocenie Sądu odwoławczego, Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że zeznania pokrzywdzonego dotyczące kierowania wobec niego przez oskarżonego gróźb pozbawienia życia - w związku ze zdarzeniami jakie miały miejsce w dniu 30 września 2015 r. i 1 października 2015 r. zasługują na obdarzenie przymiotem wiarygodności. Sąd Rejonowy wyczerpująco i przekonująco uzasadnił swoje stanowisko, które Sąd odwoławczy w pełni zaaprobował. Nie ulegało przy tym wątpliwości, że groźby kierowane przez oskarżonego wywołały uzasadnioną obawę pokrzywdzonego, iż zostaną spełnione. Sąd Rejonowy w pisemnych motywach wyroku zawarł zasadną argumentację w tym zakresie, która nie wymaga powielenia. Odnosząc się w tym miejscu do argumentu obrońcy na temat braku ustaleń ze strony wynajętego przez pokrzywdzonego detektywa, należy wskazać, że pokrzywdzony w swoich zeznaniach odniósł się do braku rezultatu ze strony detektywa. Powyższe jednak nie świadczy o tym, że sytuacja, która zmusiła pokrzywdzonego do skorzystania z usług detektywistycznych miejsca nie miała, a co więcej nie świadczy o tym, że oskarżony nie kierował gróźb do pokrzywdzonego i groźby te nie wzbudziły uzasadnionej obawy ich spełnienia. Mając na uwadze powyższe, Sąd I instancji w toku przewodu sądowego prawidłowo ujawnił materiał dowodowy sprawy, dokonał jego wszechstronnej oceny uwzględniającej wskazania wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego i w następstwie tak dokonanej oceny ustalił stan faktyczny nie zawierający błędów. Wbrew wywodom skarżącego Sąd orzekający dokonał również trafnej prawno – karnej oceny zachowania oskarżonego.

Wniosek

- zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na nieuwzględnienie zarzutów zawartych w apelacji obrońcy wniosek o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego należało uznać za chybiony.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Punkt I-III

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W ocenie Sądu odwoławczego, brak było podstaw do kwestionowania winy i sprawstwa oskarżonego w zakresie popełnienia przypisanego mu czynu. Sąd odwoławczy uznał, że kara wymierzona oskarżonemu jest zasadna i wymierzona zgodnie z dyspozycją art. 53 k.k. Sąd odwoławczy w pełni podzielił argumentację zawartą w pisemnych motywach wyroku uzasadniającą wymiar orzeczonej wobec oskarżonego kary, nie znajdując podstaw do jej kwestionowania. Sąd odwoławczy za prawidłowe uznał rozstrzygnięcia w zakresie kosztów związanych z udzieleniem oskarżonemu przez obrońcę nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu przed Sądem I instancji (punkt II) oraz kosztów postępowania (punkt III).

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2,3

Na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze w zw. z § 3 i § 4 ust. 1 i 3, § 17 ust.2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu zasądził na rzecz obrońcy oskarżonego kwotę 420 zł powiększoną o stawkę podatku od towarów i usług tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w instancji odwoławczej.

Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., Sąd odwoławczy uwzględniając zasadę słuszności zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, wydatki przejmując na rachunek Skarbu Państwa.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Punkt I, II, III wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy – Żoliborza w Warszawie z dnia 5 listopada 2020 r., sygn. III K 540/17

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana