Sygn. akt IX Ka 98/21
Dnia 30 kwietnia 2021 roku
Sąd Okręgowy w Toruniu IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący Sędzia SO Lech Gutkowski (spr.)
Sędziowie SO Rafał Sadowski
SO Andrzej Walenta
Protokolant st. sekr. sądowy Katarzyna Kotarska
przy udziale prokuratora Prokuratury Rejonowej (...) w T. J. K.
po rozpoznaniu w dniu 30 kwietnia 2021 roku
sprawy K. K. oskarżonego z art. 177 § 2 kk
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w T.
z dnia 27 listopada 2020 roku sygn. akt II K (...)
I. zmienia zaskarżony wyrok w pkt IV w ten sposób, że przyjmuje, iż orzeczony zakaz dotyczy prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym;
II. w pozostałym zakresie tenże wyrok utrzymuje w mocy;
III. zwalnia oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych należnych za drugą instancję i wydatkami postępowania odwoławczego obciąża Skarb Państwa.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IX Ka 98/21 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
0 |
||
CZĘŚĆ WSTĘPNA |
Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 27 listopada 2020 r. o sygn. akt II K (...) |
Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
Granice zaskarżenia |
Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
Ustalenie faktów |
Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
||||
Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
Ocena dowodów |
Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
Zarzut rażącej niewspółmierności środka karnego poprzez orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Uzasadnienie zaskarżonego wyroku przekonuje, że Sąd pierwszej instancji wnikliwie przeanalizował wszystkie okoliczności wypadku i wziął je pod uwagę zarówno przy wymiarze kary, jak i decydując się na wymierzenie środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Wzięto pod uwagę, że orzeczenie tego środka karnego było w tej sprawie fakultatywne i jednocześnie przytoczono powody wskazujące na celowość jego orzeczenia. Sąd kierował się słusznie stopniem naruszenia przez oskarżonego zasad ruchu drogowego. Oskarżony naruszył kilka podstawowych zasad, począwszy od przekroczenia administracyjnie dopuszczalnej prędkości w miejscu zdarzenia. Biegły obliczył, że prędkość samochodu oskarżonego wynosiła od 55,8 km/h do 67,3 km/h (k.127-128). W każdym przypadku przekracza to prędkość dopuszczalną i to znacznie. Wziąć trzeba bowiem pod uwagę, że prędkość dopuszczalna i bezpieczna musi odnosić się do konkretnych warunków drogowych. Zdarzenie miało miejsce po zmroku, a więc siłą rzeczy w warunkach ograniczonej widoczności i na przejściu dla pieszych, którego przekraczanie wymaga zachowania od kierującego szczególnej ostrożności. Oskarżony zasady te ewidentnie złamał. Prędkość samochodu w tych warunkach znacznie przekraczała prędkość bezpieczną, czyli taką, która pozwala kierującemu zareagować z odpowiednim wyprzedzeniem na to co dzieje się na drodze. Samej drogi oskarżony praktycznie nie obserwował, mimo iż miał taki obowiązek, tym bardziej w momencie zbliżania się do przejścia dla pieszych. O trafności takiej tezy przekonuje brak podjęcia jakichkolwiek manewrów obronnych, np. hamowania, mających na celu uniknięcie wypadku, czy choćby zminimalizowanie jego skutków. Uderzył w młodą kobietę prawidłowo przechodzącą przez ulicę na przejściu dla pieszych z pełną prędkością powodując u niej realne zagrożenie życia, bardzo poważne obrażenia i inwalidztwo wymagające rehabilitacji, pomimo upłynięcia kilku lat od wypadku. Wypadek wydarzył się po przejściu przez pokrzywdzoną większej części jezdni. Waga i stopień naruszonych zasad bezpieczeństwa ruchu drogowego w pełni uzasadniały więc skorzystanie z możliwości orzeczenia środka karnego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Zgodnie z art.56 kk skutki wypadku mają odpowiednie znaczenie również przy orzekaniu środka karnego. Podnoszone w apelacji oraz w trakcie postępowania odwoławczego okoliczności dotyczące aktualnej sytuacji materialnej i osobistej K. K. mają swoje odzwierciedlenie w wymiarze orzeczonego środka. Sąd pierwszej instancji orzekł ten środek karny na okres 2 lat, a zgodnie z art.43 § 1 kk mógł go orzec na okres od 1 roku do 15 lat. Tak więc jego wymiar nie razi nadmierną surowością. Nie zmniejsza stopnia winy oskarżonego kwestia oświetlenia przejścia dla pieszych. Nawet gdyby przyjąć, że jest ono słabo oświetlone, co nie ułatwia możliwości obserwacji przejścia kierującym pojazdami, to zauważyć też trzeba, że przejście to jest oskarżonemu doskonale znane, gdyż mieszka w tej samej dzielnicy i droga, na której jest feralne przejście, jest główną drogą prowadzącą do centrum miasta, którą oskarżony zapewne wielokrotnie się poruszał nawet w ciągu jednego dnia. |
||
Wniosek |
||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
3.2. |
Zarzut obrazy prawa materialnego, art.42 § 1 kk, poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i orzeczenie wobec oskarżonego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, podczas gdy na podstawie tego przepisu możliwe jest tylko orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów określonego rodzaju |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Występuje różnica pomiędzy przepisem art. 42 § 1 kk, gdzie mówi się o możliwości orzeczenia „zakazu prowadzenia pojazdów określonego rodzaju”, a przepisem art.42 § 2 kk, gdzie mówi się o „zakazie prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju”. W literaturze prawa karnego podnosi się, że: „Porównanie określenia zakresów przedmiotowych zakazu orzekanego fakultatywnie i obligatoryjnie terminowo wskazuje na ich odmienność. Ograniczenie w wypadku fakultatywnego orzekania zakazu do "pojazdów określonego rodzaju" (art. 42 § 1 k.k.), a zatem pominięcie pierwszego członu dotyczącego orzekania obligatoryjnego zakazu terminowego (art. 42 § 2 k.k.), a mianowicie "wszelkiego rodzaju pojazdów", nie ma wpływu na interpretację zakresu przedmiotowego tego ostatniego zakazu, ale za to ma znaczenie dla rozumienia tego zakresu co do zakazu fakultatywnego. Wskazuje, że zakaz fakultatywny nie może obejmować wszelkiego rodzaju pojazdów” (Stefański Ryszard A., Obligatoryjny zakaz prowadzenia pojazdów, Prok.i Pr. 2011/5/5-23). W publikacji tej wymienia się też możliwe dyferencjacje zakazu prowadzenia określonego rodzaju pojazdów. Mówi się też, że „Z literalnego brzmienia (art. 42 § 1 k.k.) wynikałoby, iż możliwe jest orzeczenie zakazu prowadzenia tylko jednego, określonego rodzaju pojazdów, jednakże wykładnia celowościowa wskazywałaby na możliwość orzeczenia zakazu prowadzenia kilku określonych rodzajów pojazdów, jeśli jednak za takim orzeczeniem przemawiałyby dyrektywy sądowego wymiaru kary. Bezsporne jest natomiast, iż przy fakultatywnym zakazie prowadzenia pojazdów (art. 42 § 1) nie można rozszerzyć jego orzeczenia na "wszelkie pojazdy", nie określając ich rodzajów” (Sienkiewicz Zofia, Niektóre zagadnienia nowej regulacji zakazu prowadzenia pojazdów, opublikowano: NKPK 1998/2/49-57). Należało zatem zmodyfikować pkt IV zaskarżonego wyroku poprzez określenie, że zakaz ten dotyczy określonego rodzaju pojazdów, a mianowicie prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym. |
||
Wniosek |
||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
3.3. |
Zarzut obrazy przepisu postępowania, a mianowicie art.213 § 1 b kpk |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Wspomniany przepis ma charakter obligatoryjny. Sąd miał niewątpliwie obowiązek uzyskania wymienionych w nim informacji dotyczących oskarżonego. Tym niemniej brak tych informacji nie miał żadnego wpływu na treść wyroku. Nie zarzucano oskarżonemu, poza obecną sprawą, że w innych okolicznościach naruszył przepisy ruchu drogowego. W apelacji podnoszono, iż pomimo upływu prawie 5 lat od zaistnienia wypadku, oskarżony przez ten okres nie naruszył żadnych przepisów ruchu drogowego. Nie było więc powodu, aby tym twierdzeniom nie dać wiary. |
||
Wniosek |
||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
3.4. |
||
Wniosek |
||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
II. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, dlatego też po dokonaniu opisanych zmian, w pozostałym zakresie, wyrok został utrzymany w mocy. |
|
Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
I. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Pkt IV zaskarżonego wyroku |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
Treść orzeczenia została dostosowana do obowiązującego brzmienia art.42 § kk |
Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
III. |
Na podstawie art.624 § 1 kpk zwolniono oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych należnych za drugą instancję z powodu jego aktualnej sytuacji materialnej. Oskarżony utrzymuje się z niewysokiej renty inwalidzkiej, ma na utrzymaniu dzieci i obciążenia finansowe z powodu wcześniej zaciągniętych kredytów. |
PODPIS |