Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 marca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku VIII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Marek Wasiluk

SSO Wiesław Oksiuta – spr.

SSO Dorota Niewińska

Protokolant Agnieszka Malewska

przy udziale Prokuratora Ewy Minor Olszewskiej

po rozpoznaniu w dniu 25 marca 2014 roku

sprawy K. S. (1)

oskarżonego o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 280 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku

z dnia 15 października 2013 roku sygn. akt XV K 571/ 13

I.  Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy, uznając apelację za oczywiście bezzasadną.

II.  Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. P. I. kwotę 516,60 ( pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy ) w tym kwotę 96,60 ( dziewięćdziesiąt sześć złotych sześćdziesiąt groszy ) jako 23 % stawkę podatku od towarów i usług tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

III.  Zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

K. S. (1) został oskarżony o to, że:

w dniu 18 marca 2013 roku w B. w autobusie linii nr (...) na przystanku przy ul. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z ustaloną osobą nieletnią, używając przemocy wobec małoletniego K. S. (2) polegającej na uderzaniu pięściami w głowę oraz uderzania głową w twarz, usiłował dokonać zaboru w celu przywłaszczenia portfela i telefonu komórkowego, lecz zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na postawę pokrzywdzonego oraz interwencję osób trzecich, tj. o czyn z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 280 § 1 kk

Sąd Rejonowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 15 września 2013 r w sprawie XV K 571/13;

1.  Oskarżonego K. S. (1) uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia i za to na podstawie art. 13 § 1 kk w zw. z art. 280 § 1 kk skazał go, zaś na podstawie art. 14 § 1 kk w zw. z art. 280 § 1 kk wymierzył mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności;

2.  Na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk, art. 70 § 2 kk i art. 73 § 2 kk wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres 3 (trzech) lat tytułem próby i oddał go w tym czasie pod dozór kuratora sądowego;

3.  Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. P. I. kwotę 516,60 zł (w tym kwotę 96,60 zł stanowiącą podatek VAT) tytułem obrony sprawowanej wobec oskarżonego z urzędu w postępowaniu sądowym;

4.  Zwolnił oskarżonego od opłaty i pozostałych kosztów sądowych w sprawie, obciążając nimi Skarb Państwa.

Powyższy wyrok na podstawie art. 425 § 1, 2 i 3 kpk i art. 444 kpk zaskarżył obrońca oskarżonego i na mocy art. 427 § 1 i 2 kpk oraz art. 438 pkt 3 kpk wyrokowi temu zarzucił

-błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść, a polegający na błędnym uznaniu, że oskarżony szarpiąc się z pokrzywdzonym zażądał od niego wydania telefonu komórkowego lub pieniędzy i w tym celu przeszukał K. S. (2) kieszenie ubrania podczas gdy z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie nie wynika jakoby sytuacja taka rzeczywiście miała miejsce.

Powołując się na powyższe wniósł:

- o uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu,

ewentualnie

- o uchylenie skarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego jako oczywiście bezzasadna nie zasługiwała na uwzględnienie.

Przede wszystkim wbrew twierdzeniom apelującego, Sąd Okręgowy nie stwierdził uchybień, które rodziłyby wątpliwości co do merytorycznej zasadności zaskarżonego wyroku. Zarówno przebieg rozprawy przed Sądem Rejonowym, jak i treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku wskazują, że Sąd ten prawidłowo, nie naruszając zasady obiektywizmu, wyrażonej w art. 4 k.p.k., ocenił zebrany materiał dowodowy, przyjmując za podstawę orzeczenia, zgodnie z art. 410 k.p.k. – całokształt okoliczności ujawnionych na rozprawie głównej. Podczas oceny zgromadzonego materiału dowodowego zostały nadto uwzględnione wskazania wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zasady logicznego rozumowania, które to rozumowanie, w ocenie Sądu Okręgowego, jest poprawne, nie zawiera sprzeczności, niekonsekwencji i dwuznaczności, stąd pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k. wyrażającego zasadę swobodnej oceny dowodów.

Zdaniem Sądu Okręgowego uchybień, które mogłyby mieć wpływ na treść zapadłego rozstrzygnięcia nie zawiera również jego uzasadnienie. Spełnia ono wymogi art. 424§1 k.p.k., przede wszystkim zaś ukazuje logiczny proces, który doprowadził Sąd I instancji do uznania, że oskarżony K. S. (1) swoim zachowaniem, w sposób zawiniony wypełnił wszystkie znamiona zarzucanego mu czynu.

Zatem podnoszony przez skarżącego zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść, a polegający na błędnym uznaniu, że oskarżony szarpiąc się z pokrzywdzonym zażądał od niego wydania telefonu komórkowego lub pieniędzy i w tym celu przeszukał K. S. (2) kieszenie ubrania podczas gdy zdaniem skarżącego z materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie nie wynika jakoby sytuacja taka rzeczywiście miała miejsce, nie zasługiwał na uwzględnienie.

W szczególności wskazać należy, że wbrew stanowisku apelującego Sąd I instancji wnikliwie przeanalizował i prawidłowo ocenił zeznania pokrzywdzonego K. S. (2), z których to zeznań wynika jednak, że oskarżony swoim zachowaniem zmierzał do zaboru portfela z pieniędzmi i telefonu komórkowego. Czyniąc ustalenia w tym zakresie zasadnie Sąd oparł się na zeznaniach pokrzywdzonego, który zrelacjonował przebieg zdarzenia od momentu, w którym został zaczepiony w autobusie przez oskarżonego i nieletniego K. K., a następnie ich zachowanie na przystanku autobusowym po opuszczeniu autobusu.

Przypomnieć zatem należy, to co jest istotne z punktu widzenia zarzutu apelacyjnego, że K. S. (2), kiedy wysiadł na przystanku na skrzyżowaniu przy ul. (...), obaj sprawcy, którzy wcześniej w autobusie go zaczepili udali się za nim i zaatakowali go ponownie. Podał, że otrzymał od oskarżonego kolejny cios pięścią w twarz i w związku z tym we własnej obronie odepchnął napastnika. Wówczas przyłączył się drugi z mężczyzn i uderzył go łokciem w twarz, również został odepchnięty. Pokrzywdzony dodał, że mimo to, napastnicy nie ustępowali i w pewnym momencie zażądali od niego wydania portfela z pieniędzmi, a następnie telefonu komórkowego, po czym oskarżony wkładał mu ręce do kieszeni i przeszukiwał je, dlatego też po raz kolejny został odepchnięty. K. S. (2) dodał, że mówił sprawcom, iż nie odda telefonu i wówczas został uderzony przez jednego ze sprawców głową w twarz. Jeden z pasażerów stojących na przystanku zwrócił napastnikom uwagę, by zaprzestali swojego działania, a inna osoba wezwała policję, lecz mężczyźni na to nie zareagowali, w dalszej części żądając wydania pieniędzy na piwo i tłumacząc to chęcią załagodzenia konfliktu. Pokrzywdzony dodał, iż w dniu zdarzenia nie miał przy sobie pieniędzy, a w kieszeni posiadał jedynie telefon komórkowy o wartości około 300 złotych.

W ocenie Sądu Okręgowego zasadnie Sąd Rejonowy uznał zeznania K. S. (2) za w pełni wiarygodne, albowiem są konsekwentne i logiczne co do zasadniczych elementów zdarzenia. Jego zeznania pozwoliły na ustalenie ról sprawców biorących udział w zdarzeniu i wykazały, iż to właśnie oskarżony był osobą bardziej agresywną i inicjującą całe zajście. To właśnie oskarżony K. S. (1), którego pokrzywdzony uważał za młodszego ze sprawców, ale jednocześnie potrafił precyzyjnie opisać jego wygląd i rozpoznać na rozprawie, wraz ze swoim nieletnim kolegą, stosowali wobec niego przemoc, a następnie żądali wydania portfela z pieniędzmi i telefonu, przeszukując przy tym kieszenie odzieży ww., a końcowo domagając się pieniędzy na piwo.

Zatem w ocenie Sądu Okręgowego nie można zgodzić się ze skarżącym, że zachowaniu oskarżonego nie towarzyszył zamiar kradzieży rzeczy. O ile w początkowej fazie zajścia w autobusie oskarżony i nieletni używali wobec pokrzywdzonego przemocy, to po opuszczeniu autobusu ich zachowaniu oprócz stosowania przemocy wobec pokrzywdzonego towarzyszyło żądanie wydania rzeczy, telefonu komórkowego i portfela z pieniędzmi. W tym przypadku używając przemocy oskarżony K. S. (1) i nieletni K. K. jednocześnie podjęli działania w celu zaboru rzeczy.

Pośrednio o sprawstwie oskarżonego jak słusznie wskazał Sąd Rejonowy przekonują także inne dowody ze źródeł osobowych, a mianowicie zeznania A. W. – pasażerki autobusu podróżującej wraz z pokrzywdzonym oraz napastnikami. Mimo, iż świadek nie widziała całego przebiegu zdarzenia, to jednak z jej zeznań wynika, że stroną atakującą i agresywną byli właśnie oskarżony i jego nieletni kolega. Bezsporną pozostaje również okoliczność, że to właśnie świadek obserwowała zdarzenie, reagowała na naganne zachowanie napastników i ostatecznie to jej decyzja o wezwaniu na miejsce patrolu Policji zapobiegła dalszym skutkom i doprowadziła do ujęcia sprawców.

Wreszcie, z zeznaniami pokrzywdzonego K. S. (2), świadka A. W. korespondują zeznania ojca pokrzywdzonego - D. S., w których świadek opisał okoliczności i przebieg zdarzenia zrelacjonowany mu przez syna, w tym fakt użycia przez sprawców przemocy i żądania pieniędzy oraz telefonu komórkowego.

Wbrew argumentacji skarżącego nie budzi wątpliwości także ocena zeznań nieletniego K. K.. Oceniając zeznania świadka K. K. słusznie Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, iż jego depozycje z etapu postępowania przygotowawczego przynajmniej częściowo odpowiadają rzeczywistemu przebiegowi zdarzeń, tj. częściowo w zakresie stosowania przemocy wobec pokrzywdzonego oraz żądania pieniędzy na piwo.

Natomiast składając zeznania bezpośrednio przed Sądem, w obecności oskarżonego, K. K.– jako jego kolega - czynił to w taki sposób, by jak najmniej zaszkodzić oskarżonemu i tym samym uwolnić go od odpowiedzialności karnej, obciążając przy tym za zaistniałe zdarzenie częściowo siebie. Słusznie zatem Sąd Rejonowy uznał, iż zeznania złożone przez świadka przed Sądem były już efektem przemyślenia jego własnej sytuacji oraz sytuacji oskarżonego, o czym dodatkowo świadczy fakt, iż w związku z zaistniałym zdarzeniem, Sąd Rejonowy w Białymstoku IV Wydział Rodzinny i Nieletnich w sprawie(...)zastosował wobec K. K.środek wychowawczy w postaci nadzoru kuratora (k.89).

W świetle całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie słusznie Sąd Rejonowy uznał, że oskarżony K. S. (1) swoim zachowaniem wypełnił znamiona strony przedmiotowej i podmiotowej przestępstwa z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 280 § 1 kk, czyli usiłowania rozboju.

Oskarżony podjął wszystkie niezbędne czynności, które zmierzały do dokonania kradzieży należących do pokrzywdzonego przedmiotów używając przy tym przemocy. Zamiaru zaboru mienia w celu przywłaszczenia nie zrealizował zaś wyłącznie z uwagi na postawę pokrzywdzonego (który odmówił wydania rzeczy i aktywnie się bronił) oraz osób postronnych (w tym świadka A. W.), które najpierw w autobusie, a następnie na przystanku autobusowym starały się przywołać napastników do porządku i wezwały patrol Policji.

Dlatego też stwierdzić należy, że zarówno sądowa ocena dowodów, jak i poczynione na jej podstawie ustalenia faktyczne są prawidłowe, nie wykraczają poza granice swobodnej oceny dowodów i tym samym pozostają pod ochroną art. 7 k.p.k.

W realiach niniejszej sprawy nie została także naruszona zasada określona w art. 5§2 k.p.k., bowiem Sąd I instancji nie powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych ( co do okoliczności usiłowania rozboju ) lub wykładni prawa rozstrzygając je na niekorzyść oskarżonego wobec braku możliwości ich usunięcia. Takie wątpliwości nie stały się również udziałem Sądu Okręgowego.

Nie stwierdzając zatem innych uchybień, które mogłyby mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku, jednocześnie uznając orzeczoną karę za adekwatną do zawinienia i stopnia społecznej szkodliwości czynu, Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

O wysokości kosztów obrony z urzędu oskarżonego za postępowanie odwoławcze orzeczono na mocy §14 ust. 2 pkt 4 w zw. z §2 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348, z późn. zm.).

Na mocy art. 624§1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.k. należało zwolnić oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, albowiem oskarżony uczy się, nie posiada dochodów i majątku.