Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 sierpnia 2021 roku

Sąd Rejonowy w Człuchowie IV Wydział Pracy

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia 2021 roku w Człuchowie

sprawy z powództwa Z. G.

przeciwko (...) Sp. z o.o. w W.

o przywrócenie do pracy

1.  Oddala powództwo

2.  Nie obciąża powoda kosztami procesu.

Sygn. akt IV P 40/21

UZASADNIENIE

Pełnomocnik powoda Z. G. wniósł powództwo przeciwko (...) Sp. z o.o. w W. przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda wynagrodzenia za czas pozostawania bez pracy i kosztów procesu według norm przepisanych ewentualnie zasadzenie od pozwanego na rzecz powoda odszkodowania w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia za niezgodne z prawem rozwiązanie stosunku pracy. W uzasadnieniu pozwu wskazał, że 7 maja 2021 r. pozwany rozwiązał z powodem umowę o pracę zawartą 1.09.1976 r. bez wypowiedzenia z przyczyn nienależnych od winy pracownika w trybie art. 53 k.p. Jako przyczynę wskazano nieobecność pracownika spowodowaną chorobą trwającą dłużej niż łączny okres pobierania zasiłku chorobowego i wynagrodzenia chorobowego oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze trzy miesiące. Powód przyznał, iż do 26.07.2020 r. jest niezdolny do pracy z uwagi na chorobę. W ocenie strony powodowej nie zostały spełnione przesłanki do rozwiązania umowy o pracę w trybie art. 53 k.p. , bowiem powód w roku 2021 r. powinien otrzymać wynagrodzenie chorobowe, którego nie otrzymał, natomiast otrzymał zasiłek chorobowy i w związku z tym odpadła przesłanka uzasadniająca możliwość rozwiązania umowy o pracę w powyższym trybie. Pismo w sprawie zamiaru rozwiązania umowy o pracę doręczono zakładowej organizacji związkowej 30.04.2021 r. a już 5.05.2021 r. sporządzono oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę czym uniemożliwiono działanie zakładowej organizacji związkowej w zakresie konsultacji zamiaru rozwiązania stosunku pracy. Strona powodowa w działaniu pracodawcy upatruje zamiar ominięcia ochrony przewidzianej w przepisie art. 39 k.p. , co stanowi naruszenie zasad współżycia społecznego. Zdaniem pełnomocnika powoda pracodawca naruszył art. 8 k.p. składając oświadczenie w trybie art. 53 § 1 pkt. 1 lit. b k.p. w celu odmowy wypłaty świadczeń przysługujących powodowi w związku z jubileuszem 45 lat pracy.

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa i obciążenie powoda kosztami postępowania. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew strona pozwana podniosła, iż ziściły się przesłanki rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia bez winy pracownika, określone wart. 53 § 1 punkt 1 lit. b k.p., gdyż upłynęły stosowne okresy nieobecności powoda w pracy. Powód był nieprzerwanie niezdolny do pracy i z mocy art. 9 ustawy z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa nie było żadnych podstaw do wypłacania powodowi w 2021 r. wynagrodzenia chorobowego. Pracodawca 29.04.2021 r. prawidłowo zasięgnął opinii reprezentującej powoda zakładowej organizacji związkowej. Pozwany w żaden sposób nie nadużył wobec powoda swych praw podmiotowych (art. 8 k.p.).

Sąd ustalił co następuje:

Powód Z. G. był zatrudniony w pozwanym (...) Sp. z o.o. w W. na stanowisku elektromontera od 1.09.1976 r. do 7.05.2021 r.

(dowód: akta osobowe powoda cz. C, świadectwo pracy k. C/2).

Powód od 26.07.2020 r. do 23.01.2021 r. pobierał zasiłek chorobowy a następnie od 24.01.2020 r. na okres 180 dni decyzją ZUS przyznano mu świadczenie rehabilitacyjne.

(bezsporne, nadto akta osobowe powoda cz. C zaświadczenie k. C/3).

(...) Sp. z o.o. w W. zawiadomiło (...) Maszynistów w C. o zamiarze rozwiązania z powodem umowy o pracę w trybie art. Art. 53 § 1 pkt. 1 ppkt. b k.p. (...) organizacja związków zawodowych przyjęła do wiadomości zawiadomienie 29.04.2021 r.

(dowód: akta osobowe powoda cz. C skan pisma z 5.05.2021 r. , notatka służbowa k.78, wydruk z wysłania poczty e-mail k.79).

Pracodawca w piśmie z 5.05.2021 r. doręczonym powodowi 7.05.2021 r. złożył oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z przyczyn niezawinionych z powodu niezdolności do pracy na skutek choroby trwającej dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze trzy miesiące - art.53 § 1pkt. 1 lit. b k.p.

(dowód: akta osobowe powoda cz. C, k. C1).

Komisja ZUS uznała powoda za całkowicie niezdolnego do racy na okres roku.

(bezsporne).

Średnie miesięczne wynagrodzenie brutto powoda liczone jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy wynosiło 5.094,44 zł .

(dowód: zaświadczenie k.77).

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 53 §1 p. 1 b kodeksu pracy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia jeżeli niezdolność pracownika do pracy wskutek choroby trwa dłużej niż łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku oraz pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące.

Przepis art. 53 k.p. wyczerpująco określa sytuacje, w których przedłużająca się niezawiniona nieobecność pracownika w pracy pozwala na rozwiązanie stosunku pracy.

Prawo pracodawcy do rozwiązania umowy o pracę w powyższym trybie powstaje z upływem wskazanych w art. 53 okresów a kończy się z dniem stawienia się pracownika do pracy.

Sąd zgadza się z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, że złożenie oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 61 KC w związku z art. 300 KP) ma miejsce także wtedy, gdy pracownik ma realną możliwość zapoznania się z jego treścią.

Warunkiem możliwości rozwiązania stosunku pracy jest dalsza niezdolność pracownika do pracy z powodu choroby. Jeżeli natomiast po wyczerpaniu zasiłku chorobowego pracownik uznany jest za zdolnego do pracy, to wówczas pracodawca nie może już rozwiązać umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 53 k.p. ( por. E.Szemplińska w Praca i Zabezpieczenie Społeczne nr 4 z 2001 r., str. 30).

Okres ochrony pracownika w razie niezdolności do pracy z powodu choroby wynosi 3 miesiące, gdy pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 6 miesięcy oraz przez łączny okres pobierania z tego tytułu wynagrodzenia i zasiłku chorobowego, czyli stosownie do noweli z 17.12.2004 r. zmieniającej również ustawę zasiłkową, przez 182 dni oraz przez pierwsze 90 dni pobierania świadczenia rehabilitacyjnego, to znaczy przez 272 (przy gruźlicy 270 i 90, czyli 360 dni), gdy był zatrudniony u niego co najmniej 6 miesięcy lub jeżeli niezdolność do pracy została spowodowana wypadkiem przy pracy albo chorobą zawodową. W innych przypadkach usprawiedliwionej nieobecności wynosi on miesiąc.

W stanie faktycznym niniejszej sprawy nie mają zastosowania przepisy tzw. ustawy covidowej.

W przedmiotowej spawie bezsporne było, iż okres pobierania wynagrodzenia za czas choroby i zasiłku chorobowego przez powoda trwał od 26.07.2020 r. do 23.01.2021 r. a świadczenie rehabilitacyjne pobierał w okresie od 24.01.2021 r. do 7.05.2021 r.

Więc okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego przez pierwsze 3 miesiące tj. 90 dni minął w przypadku powoda w dniu 23 kwietnia 2021 r.

Przyznanie powodowi świadczenia rehabilitacyjnego na okres 180 dni od 24 stycznia 2021 r. świadczy, iż jego niezdolność do pracy trwała dłużej niż okres ochronny wskazany w treści przepisu art. 53 k.p.

Ponadto w sprawie bezsporne było, iż powód w dalszym ciągu jest całkowicie niezdolny do pracy co wynika z decyzji ZUS.

Okres pobierania wynagrodzenia chorobowego wraz z okresem pobierania zasiłku chorobowego składają się na podstawowy okres zasiłkowy. Do okresu zasiłkowego wlicza się wszystkie okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy, jak również okresy niemożności świadczenia pracy z przyczyn wskazanych w art. 6 ust. 2 ustawy zasiłkowej. Okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy podlegają sumowaniu, niezależnie od tego, czy nieobecność była spowodowana tą samą, czy też różnymi chorobami (art. 9 ustawy z 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa Dz.U. nr 60, poz. 636 ze zm.). Ponadto okres niezdolności do pracy, za który przysługuje wynagrodzenie (art. 92 k.p.), podlega wliczeniu do okresu zasiłkowego (art. 12 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy zasiłkowej).

Zatem całkowicie bezpodstawny jest zarzut pełnomocnika powoda, iż powód w roku 2021 r. powinien otrzymać wynagrodzenie chorobowe, którego nie otrzymał, natomiast otrzymał zasiłek chorobowy i w związku z tym odpadła przesłanka uzasadniająca możliwość rozwiązania umowy o pracę w powyższym trybie.

W przypadku zamiaru rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia w trybie art. 53 k.p. pracodawcę obowiązują zasady konsultacji – zasięgnięcia opinii reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, w sposób określony art. 52 § 3 k.p., czyli jak przy rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika. W razie zastrzeżeń, co do zasadności rozwiązania umowy, zakładowa organizacja związkowa wyraża swoją opinię niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni (art. 53 § 4 w zw. z art. 52 § 3 k.p.). Nawet negatywna opinia organizacji związkowej nie stanowi przeszkody w rozwiązaniu umowy o pracę w trybie art. 53 § 1 k.p. W przeciwieństwie do konsultacji przewidzianej w art. 38 k.p. przepis art. 52§ 3 k.p. nie wymaga by wyrażenie opinii przez organizację związków zawodowych nastąpiło na piśmie.

Niedochowanie - pożądanej dla celów dowodowych - pisemnej formy konsultacji z organizacją związkową w przedmiocie zamiaru rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia nie narusza art. 52 § 3 k.p. (tak: Sądu Najwyższy w wyroku z 9 lutego 2016 r., II PK 330/14).

W rozpoznawanej sprawie z dokumentów załączonych do akt osobowych powoda cz. C skan pisma z 5.05.2021 r. oraz notatki służbowej (k.78) i wydruku z wysłania poczty e-mail (k.79) wynika, że zakładowa organizacja związku zawodowego maszynistów przyjęła do wiadomości zawiadomienie pozwanej spółki o zamiarze rozwiązania z powodem umowy o pracę (...).04.2021 r. i w ustawowym terminie nie zgłosiła żadnych zastrzeżeń.

Co więcej z wyjaśnień samego powoda wynika, iż przewodniczący zakładowej organizacji związków zawodowych informował go, że „dyrektor jest na prawie”.

Zatem zdaniem sądu niezasadny jest zarzut pełnomocnika powoda, o wadliwym przeprowadzeniu konsultacji z zakładową związkową i uniemożliwienie jej wyrażenia zdania.

Pełnomocnik powoda zarzucił, iż rozwiązanie z powodem umowy o pracę w trybie art. 53 k.p. naruszało zasady współżycia społecznego.

Zasady współżycia społecznego służą wyłącznie jako środek kontroli i korekty wykonywania prawa podmiotowego, na co wyraźnie zwraca uwagę brzmienie art. 8 k.p., który wskazuje, iż ocena z punktu widzenia wspomnianych zasad odnosi się do sposobu czynienia użytku z prawa podmiotowego. Zasady współżycia społecznego nie mogą być natomiast traktowane jako sposób ukształtowania prawa - powstania, zmiany lub wygaśnięcia prawa przez zastosowanie art. 8 k.p. W myśl wyroku Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2012 r. (II PK 105/2011, LexPolonica nr 4006922) orzekanie na podstawie art. 8 zawsze prowadzi do osłabienia zasady pewności prawa, które z formalnego punktu widzenia było legalnie zastosowane. Dlatego uwzględnienie konstrukcji nadużycia prawa z art. 8 jest możliwe zupełnie wyjątkowo ze względu na szczególnie istotne usprawiedliwienie etyczne, moralne lub obyczajowe, które powinno być uwzględnione w konkretnych okolicznościach sprawy (por. też wyroki SN: z 6 kwietnia 2011 r., II PK 254/2010, LexPolonica nr 3870737; z 21 stycznia 2011, II PK 158/2010, LexPolonica nr 2627192, tak: Gersdorf Małgorzata, Raczkowski Michał, Rączka Krzysztof, Kodeks pracy. Komentarz, wyd. III, Opublikowano: LexisNexis 2014).

Zgodnie ze stanowiskiem Sadu Najwyższego zastosowanie art. 8 kodeksu pracy mieści się w granicach swobodnego uznania sędziowskiego (vide: postanowienie SN - Izba Pracy z dnia 23-08-2018 II PK 221/17).

Do sądu więc należy rozstrzygnięcie o potrzebie i sposobie zastosowania całościowo ocenionych zasad współżycia społecznego w okolicznościach danej sprawy. Powinny one odzwierciedlać wyjątkowe okoliczności uzasadniające korekcyjne zastosowanie zasad współżycia społecznego w indywidualnie ocenianej sprawie w świetle jej całokształtu, zarówno w aspekcie ustaleń faktycznych, jak i oceny prawnej (uchwała SN z 17.1.1974 r., III PZP 34/73, OSNC 1975, Nr 1, poz. 4).

Zasady współżycia społecznego określają sposób realizacji prawa, który w określonym przypadku nie zasługuje na ochronę prawną. Stanowią dla sądu możliwość korekty żądania, gdy przybiera charakter nadużycia prawa. Rozstrzygnięcie kwestii dotyczącej zastosowania w sprawie przepisu art. 8 k.p. zależy od całokształtu występujących w niej konkretnych okoliczności indywidualnie ocenianych.

Ciężar dowodu w zakresie pozwalającym na zakwalifikowanie określonego zachowania się jako nadużycia prawa obciąża tego, kto zarzuca drugiemu naruszenie zasad współżycia społecznego.

Pełnomocnik powoda podniósł, że rozwiązanie stosunku pracy z powodem podyktowane zamiarem ominięcia ochrony przewidzianej w przepisie art. 39 k.p. , co stanowi naruszenie zasad współżycia społecznego. Zdaniem pełnomocnika powoda pracodawca naruszył art. 8 k.p. składając oświadczenie w trybie art. 53 § 1 pkt. 1 lit. b k.p. w celu odmowy wypłaty świadczeń przysługujących powodowi w związku z jubileuszem 45 lat pracy.

W ocenie sądu w sytuacji, gdy powód przez okres blisko dwóch lat jest niezdolny do pracy tj. 182 dni zwolnienia lekarskiego, 180 dni świadczenia rehabilitacyjnego i rok całkowitej niezdolności do pracy orzeczonej przez ZUS, trudno wymagać od pracodawcy by utrzymywał sam stosunek pracy gdy parownik, nie ze swojej winy, nie może realizować swojego podstawowego obowiązku pracowniczego polegającego na wykonywaniu pracy.

Zdaniem sądu pełnomocnik powoda w toku postępowania nie wykazał, by w przypadku powoda wystąpiły wyjątkowe okoliczności uzasadniające zastosowanie zasad współżycia społecznego określonych w klauzuli generalnej art. 8 k.p., by wystąpiły szczególnie istotne usprawiedliwienie etycznie, moralnie lub obyczajowo okoliczności, które powinny być uwzględnione w okolicznościach niniejszej sprawy.

Sam fakt długiego okresu zatrudnienia, przyszłego objęcia ochroną przed wypowiedzeniem wynikającą z art. 39 k.p. czy przyszłej możliwości nabycia prawa do nagrody jubileuszowej oraz rozwiązywania przez pracodawcę umów z innymi pracownikami w trybie art. 53 k.p., nie stanowi obiektywnie wyjątkowych okoliczności a zatem też naruszenia zasad współżycia społecznego.

Mając na uwadze powyższe rozważania sąd oddalił powództwo w całości.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 k.p.c.

Z.

1. (...)

2. (...)

3. (...)

C., 17 września 2021 r.