Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2021 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia SO Jolanta Stasińska

Protokolant: sekretarz sądowy Magdalena Żabińska

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2021 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z odwołania P. Ś.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

o rozłożenie na raty opłaty koncesyjnej

na skutek odwołania P. Ś. od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 30 kwietnia 2019 roku, Nr (...). (...) (...)

1.  oddala odwołanie,

2.  zasądza od P. Ś. na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kwotę 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia SO Jolanta Stasińska

Sygn. akt XVII AmE 221/19

UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 30 kwietnia 2019 r., numer (...). (...) (...), na podstawie art. 67a § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), zwanej dalej „Ordynacją podatkową” oraz w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 2096, z późn. zm.) oraz art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2018 r. poz. 755 i 730) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 25 stycznia 2019 r., który wpłynął do Urzędu Regulacji Energetyki (zwany dalej „URE”) w dniu 1 lutego 2019 r. (zwany dalej „wnioskiem”), Pana P. Ś. - PESEL (...) (zwany dalej (...)) - o rozłożenie na raty opłaty koncesyjnej należnej za 2016 r. w wysokości 71 700,00 zł (słownie: siedemdziesiąt jeden tysięcy siedemset złotych) wraz z odsetkami z tytułu udzielonej spółce (...) Sp. z o. o. (NIP (...)) koncesji na obrót paliwami ciekłymi decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 28 listopada 2013 r. nr (...) (ważna do dnia 16 stycznia 2017 r.), za którą Pan P. Ś. odpowiada na podstawie decyzji z dnia 14 grudnia 2017 r. nr (...) postanowił nie uwzględnić żądania Wnioskodawcy o rozłożenie na raty opłaty koncesyjnej.

Od powyższej decyzji odwołanie złożył powód P. Ś., zaskarżając decyzję w całości oraz wnosząc o jej uchylenie.

W uzasadnieniu odwołania powód wskazał, że decyzja o przeniesieniu odpowiedzialności za brak opłaty za koncesją przez (...) Sp. z o.o. na jego osobę z dnia 14 grudnia 2017 roku nr (...). (...) (...)został zaskarżona do SOKiK i nie została dotychczas rozpoznana. Powód wskazał też, że przeniesienie na niego przedmiotowej odpowiedzialności było błędem. W ocenie powoda, jego sytuacja majątkowa uzasadnia rozłożenia należności w kwocie 71.700,00 zł wraz z odsetkami na raty. Powód zarzucił brak dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie. Zarzucił w szczególności, że pozwany nie przesłuchał nowych właścicieli i zarządu spółki, tym samym nie podjął próby wyjaśnienia, dlaczego pomimo zobowiązania się nowi właściciele nie uregulowali zobowiązań spółki. W ocenie powoda błędne było również to, że pozwany nie przesłuchał poprzednich właścicieli spółki, którzy powołali go i odwołali z funkcji prezesa spółki. Zarzucił, że jako prezes spółki miał ograniczony dostęp do konta bankowego. Powód wskazał, że toczące się postępowania karne wobec właścicieli oraz jego osoby może wyjaśnić, kto faktycznie odpowiada za brak dokonania opłaty za koncesję oraz sytuację w spółce. Powód podniósł, że brak rozłożenia na raty nie ułatwi spłaty zobowiązania, a postawi go w sytuacji totalnej niewypłacalności, praktycznie bez środków do życia. Jako sytuację nadzwyczajną powód powołał okoliczność, że gdyby dopuścił się zarzucanego mu czynu tj. udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, która wyłudziła podatek VAT na kwotę 80.000.000,00 zł, spłata zobowiązania w kwocie 70.700,00 zł wraz z odsetkami nie stanowiłaby dla powoda najmniejszych problemów. Wskazał, że w jego przekonaniu, wraz z kolejnymi przesłuchaniami, pracownicy urzędów zdają sobie sprawę, że powód jest raczej ofiarą, a nie przestępcą podatkowym. W jego ocenie sam fakt postawienia młodemu człowiekowi zarzutów i zakazu kontaktu z ludźmi którzy go zatrudnili, był równoznaczny z utratą pracy i planów na przyszłość, a więc można to nazwać sytuacją wyjątkową.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie od powoda na rzecz Prezesa URE kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie pozwany podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 14 grudnia 2017 r., znak: (...) (...)orzekł o odpowiedzialności Pana P. Ś. (PESEL (...)) członka zarządu spółki (...) sp. z o. o. za zaległą opłatę za rok 2016 w wysokości 71.700,00 zł, za posiadanie przez Spółkę koncesji na obrót paliwami ciekłymi przyznanej decyzją nr (...) z dnia 28 listopada 2013 r. oraz odsetki od ww. zaległości, w kwocie 9.790,00 zł. /k. 1-2 akt adm./

Wnioskodawca od decyzji złożył odwołanie. / okoliczność bezsporna/

W dniu 14 stycznia 2019 r. Prezes URE skierował do wnioskodawcy upomnienie nr UP (...). /k. 4 akt adm./

Wnioskodawca nie wniósł opłaty koncesyjnej, złożył natomiast pismem z dnia 25 stycznia 2019 r. wniosek o jej rozłożenie na raty (data wpływu do URE: 1 lutego 2019 r.). /k. 6-7 akt adm./

Pismem z dnia 4 lutego 2019 r. Prezes URE wezwał Wnioskodawcę do nadesłania dokumentów niezbędnych do rozpatrzenia wniosku, tj.: dowodu uiszczenia opłaty skarbowej od wniosku oraz dokumentów potwierdzających źródła i wysokość osiąganych dochodów za okres 3 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym złożono wniosek z tytułu:

- wynagrodzenia za pracę (zaświadczenie z zakładu pracy o zatrudnieniu i wynagrodzeniu),

- wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia, umowy o dzieło,

- prowadzenia własnej działalności gospodarczej,

- dochodów osiąganych z prowadzonej działalności rolniczej (w tym zaświadczenie z urzędu gminy o dochodach uzyskanych za rok poprzedzający złożenie wniosku; decyzje wskazujące wysokość dofinansowania uzyskanego z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w ubiegłym i bieżącym roku; zestawienie innych dochodów, z wyszczególnieniem z jakich tytułów zostały osiągnięte w związku z prowadzoną działalnością rolniczą, niż wskazane w zaświadczeniu z urzędu gminy),

- uzyskanych świadczeń rentowych lub emerytalnych,

- uzyskanych świadczeń z pomocy społecznej,

- uzyskanych świadczeń alimentacyjnych,

- pobieranych świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,

- pobieranego dodatku mieszkaniowego,

- pobieranych zasiłków: rodzinnego, pielęgnacyjnego, wychowawczego, dla bezrobotnych,

- pobieranych z innych tytułów niż wymienione powyżej.

Zaświadczenie z urzędu pracy w przypadku, gdy wnioskodawca lub współmałżonek posiada status osoby bezrobotnej. W przypadku odrębności majątkowej ze współmałżonkiem, dokumentu uwierzytelniającego ten stan faktyczny. Oświadczenia o stanie majątku wspólnego i majątku odrębnego wnioskodawcy dotyczącego w szczególności: posiadanych nieruchomości i rzeczy ruchomych, stanu rachunków bieżących, oszczędnościowych, posiadanych pożyczkach i kredytach wg stanu na dzień złożenia wniosku. Oświadczenia wnioskodawcy o liczbie osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym i ich pokrewieństwie. Rachunków przedstawiających wysokość ponoszonych kosztów związanych z utrzymaniem rodziny za okres 3 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym złożono wniosek oraz opis ponoszonych wydatków:

- stałych (opłat za dostarczane media, lokal mieszkalny, opłat za użytkowanie wieczyste, podatków od nieruchomości, edukację, obowiązku alimentacyjnego i innych),

- zmiennych (odzież, leki, leczenie, rehabilitacja, żywność itp.) oraz innych dokumentów mających znaczenie w przedmiotowej sprawie. /k. 9-10 akt adm./

W odpowiedzi na wezwanie Wnioskodawca, pismem z dnia 14 lutego 2019 r. (data wpływu do URE: 26 lutego 2019 r.), złożył wniosek o wydłużenie terminu dostarczenia wymaganych dokumentów do dnia 28 lutego 2019 r . /k. 12 akt adm./

Następnie Wnioskodawca przy piśmie z dnia 28 lutego 2019 r. (data wpływu do URE: 6 marca 2019 r.) nadesłał potwierdzenie wpłaty opłaty skarbowej, potwierdzenie (wydruk z rachunku) o uzyskiwanym wynagrodzeniu za miesiąc grudzień 2018 r. oraz styczeń i luty 2019 r. i wydruk z rachunku potwierdzający wysokość posiadanych środków. Jednocześnie Wnioskodawca oświadczył, że nie uzyskał dodatkowych dochodów z tytułu umowy zlecenia/ o dzieło, świadczeń rentowych, emerytalnych, z pomocy społecznej, świadczeń alimentacyjnych, dodatku mieszkalnego zasiłków oraz innych tytułów nie wymienionych. Wnioskodawca oświadczył także, że jedyny posiadany majątek to połowa działki wraz domem mieszkalnym. Jako załącznik do pisma Wnioskodawca wymienił także umowę o pracę z pracodawcą – nie załączył jednak tego dokumentu. /k.14-20 akt adm./

Przed wydaniem decyzji Prezes URE pismem z dnia 8 marca 2019 r. poinformował Wnioskodawcę o zgromadzeniu materiału dowodowego w przedmiotowej sprawie, jednocześnie umożliwił Stronie zapoznanie się i wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz złożenie ewentualnych dodatkowych uwag i wyjaśnień. /k. 22 akt adm./

Wnioskodawca w piśmie z dnia 3 kwietnia 2019 r. złożył wniosek o wstrzymanie wykonania decyzji, którą przeniesiono na Wnioskodawcę odpowiedzialność za zobowiązania Spółki oraz wniósł o przesłuchanie nowych właścicieli i zarządu Spółki ponieważ, cyt.: „w dniu zakupu udziałów w Spółce (...) zobowiązali się do spłaty.” /k. 24 akt adm./

Pismem z dnia 10 kwietnia 2019 r. udzielono Wnioskodawcy odpowiedzi. /k. 26 akt adm./

W piśmie z dnia 17 kwietnia 2019 roku Wnioskodawca wniósł o przesłuchanie Prezesa zarządu spółki celem wyjaśnienia przyczyn nieuregulowania zobowiązań. /k. 28-31 akt adm./

W dniu 30 kwietnia 2019 r. Prezes URE wydał decyzję numer (...) (...) /k. 33-34 akt adm./

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów, w tym zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane, jak również w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie należy przede wszystkim podkreślić, że decyzja Prezesa URE z dnia 14 grudnia 2017 roku nr (...). (...) (...)stała się prawomocna, o czym Sądowi wiadomo z urzędu. Z tego względu, wszelkie podnoszone przez powoda okoliczności dotyczące zasadności jej wydania, tj. w ocenie powoda niezasadnego obciążania powoda przedmiotową należnością, nie mogą być przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie. Co więcej, nie mogą też w żaden sposób wpłynąć na ocenę żądania powoda, czyli odwołania od decyzji z dnia 30 kwietnia 2019 roku w przedmiocie odmowy rozłożenia przedmiotowej należności na raty opłaty koncesyjnej.

Zaskarżona decyzja, w treści której Prezes URE nie uwzględnił żądania powoda o rozłożenie na raty opłaty koncesyjnej, została wydana w oparciu o treść art. 67a § 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2018 r. poz. 800, z późn. zm.), zwanej dalej „Ordynacją podatkową”.

Zgodnie z jego treścią, organ podatkowy w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym na wniosek podatnika może odroczyć lub rozłożyć na raty zapłatę zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę lub odsetki od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek.

Jak wskazuje się w doktrynie „O istnieniu ważnego interesu podatnika powinny przesądzać zobiektywizowane kryteria, a więc jego ocena nie może być oparta na subiektywnym przekonaniu podatnika o potrzebie zastosowania ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych. To organ podatkowy w rozpatrywanej sprawie musi ocenić, na czym ten interes polega, opierając się przy tym o zobiektywizowane kryteria takie jak np. sytuacja majątkowa podatnika, skutki ekonomiczne, jakie wystąpią w wyniku realizacji zobowiązania u podatnika i jego rodziny, możliwość zarobkowania, sytuacja zdrowotna, czy też przyczyna powstania zaległości.” (A. Mariański (red.), Ordynacja podatkowa. Komentarz, Warszawa 2021; komentarz do art. 67a). W orzecznictwie wskazuje się przede wszystkim na uznaniowy charakter decyzji. Oznacza to, „(…) że nawet stwierdzenie przez organy podatkowe, że w danej sprawie występują okoliczności świadczące o spełnieniu określonych przepisami przesłanek, może, lecz nie musi, prowadzić do rozstrzygnięcia pozytywnego dla wnioskodawcy” (zob. wyrok WSA w Łodzi z dnia 30 listopada 2020 r., sygn. akt sprawy I SA/Łd 364/20; Legalis nr 2545066). W powołanym orzeczeniu wskazano też, że: „"Ważny interes podatnika" jest przesłanką związaną bezpośrednio z sytuacją określonej osoby. Musi on być na tyle istotny i wyjątkowy, aby jego pominięcie przyniosło dla tej osoby wyraźnie dostrzegalne negatywne skutki. Uzyskanie ulgi w spłacie należności w istocie zawsze leży w interesie podatnika prowadząc bądź to do zmniejszenia jego obciążeń podatkowych, bądź to do takiego ich rozłożenia w czasie, aby były możliwe do spełnienia. Jednakże interes ten nie jest równoznaczny z przesłanką "ważnego interesu podatnika", o jakiej mowa w art. 67a § 1 OrdPU. Ustawodawca określił ten interes przymiotnikiem "ważny", co podkreśla jego doniosłość. Nie jest przy tym wystarczające samo subiektywne przeświadczenie strony, iż taki właśnie jest jej interes w uzyskaniu ulgi, jeżeli obiektywnie istniejące okoliczności faktyczne tego nie potwierdzają.”

Mając powyższe na względzie, należy przede wszystkim zaznaczyć, że sama możliwość złożenia wniosku przez powoda o rozłożenie przedmiotowej wierzytelności na raty nie oznacza automatycznie, że wniosek ten powinien zostać uwzględniony. Ponadto, nie należy tracić z pola widzenia okoliczności, że przedmiotowej ulgi nie uzasadnia każdy, lecz „ważny” interes strony. Powód w niniejszej sprawie twierdzi, że nie jest w stanie uregulować jednorazowo należności w postaci opłaty koncesyjnej za 2016 rok. Należy tu zwrócić uwagę, że charakter tej wierzytelności, tj. należności z tytułu opłaty koncesyjnej nie jest w żaden sposób powiązany z zaistnieniem zdarzenia nagłego i nieprzewidywalnego. Uiszczenie opłaty koncesyjnej jest bowiem jednym z podstawowych obowiązków koncesjonariusza. Niewątpliwie na powodzie spoczywał ciężar dowodu wykazania wyjątkowej sytuacji, która mogłaby stanowić przesłankę do uwzględnienia wniosku skierowanego do Prezesa URE. Prezes URE przeprowadził postępowanie dowodowe w sposób prawidłowy, tj. ukierunkowane na zbadanie okoliczności, o których mowa w art. 67a § 1 pkt 2 ordynacji podatkowej dotyczącej powoda, nie zaś jak błędnie wnioskował powód, innych osób nieobjętych decyzją z dnia 14 grudnia 2017 roku. Tym samym podnoszony przez powoda również w odwołaniu fakt składania oświadczeń innych osób (k. 14, 15) oraz pozostaje irrelewantny dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Pozwany poddał analizie dokumenty złożone przez powoda w toku postępowania administracyjnego oraz wnioskowane przez powoda okoliczności. W przekonaniu Sądu, zasadnie pozwany przyjął, że: „zakres żądania Wnioskodawcy, jak również informacje przedstawione na temat sytuacji finansowej Wnioskodawcy, w tym wskazujące na istniejące problemy natury finansowej, nie pozwalają przyjąć, że Wnioskodawca ma ważny interes przemawiający za udzieleniem ulgi w spłacie zobowiązania w postaci rozłożenia na raty opłaty koncesyjnej.” W przekonaniu Sądu, w sytuacji powoda oczekuje się bowiem wyższej aktywności zarobkowej i zawodowej. Ponadto, wskazana przez powoda okoliczność, że jego zarobki kształtują się na poziomie 3500,00 zł netto nie została wykazana. Należy tu zauważyć, że powód nie złożył zaświadczenia z zakładu pracy o zatrudnieniu i wynagrodzeniu. Nie uczynił tego również w toku niniejszego procesu. Z tego względu trudno przyjąć, że potwierdzenia przelewów z okresu 3 miesięcy (k. 17-19 akt adm.) stanowią o rzeczywistej wysokości dochodów powoda. Ponadto, z treści jego pisma z dnia 28 lutego 2019 roku (k. 14-15 akt adm.) wynika, że jest współwłaścicielem nieruchomości zabudowanej, nie wskazał jednak jej powierzchni. Tym samym, wskazana przez powoda wartość tej nieruchomości na kwotę 50.000,00 zł pozostaje niewykazana również w niniejszym procesie. Powód w treści powyższego pisma wskazał również na koszt rachunków w wysokości około 2000 zł i dodatkowych kosztów zmiennych w wysokości 500,00 zł – bez określenia ich rodzaju. Wskazał też na zadłużenia z tytułu karty kredytowej na kwotę 3.445,32 zł.

Z powyższego wynika, że powód nie wykazał w toku postępowania administracyjnego jak również w toku niniejszego procesu rzeczywistej wysokości swoich zarobków, jak również wartości majątku. Twierdził jedynie, że wysokość jego dochodów uniemożliwia mu jednorazową spłatę przedmiotowej należności. Uznanie opisanej wyżej sytuacji powoda, jako osoby zarobkującej i posiadającej majątek, za wyjątkową prowadziłby do postawienia powoda w sytuacji lepszej od wszystkich innych podmiotów zobowiązanych do regulowania zaległości. O wyjątkowej sytuacji w rozumieniu art. 67a § 1 ordynacji podatkowej nie świadczy również wskazana przez powoda okoliczność postawienia mu zarzutów.

Rację miał pozwany, że organ jest związany wnioskiem strony postępowania. Zasadnie też pozwany zwrócił uwagę na okoliczność, że zaproponowana przez powoda zróżnicowana wysokość rat umowy ratalnej budzi wątpliwości w zakresie możliwości ich spłaty, biorąc pod uwagę przedstawione informacje dotyczące wysokości dochodów oraz wydatków stałych i zmiennych. Warto też zwrócić uwagę na okoliczność, że powód zaproponował zapłatę pierwszej raty w wysokości 5000,00 zł, oraz 34 raty w wysokości 37.725,60 zł.

W niniejszej sprawie brak było również podstaw do przyjęcia, aby za przyznaniem powodowi przedmiotowej ulgi przemawiał interes publiczny, o którym mowa w art. 67a § 1 ordynacji podatkowej.

Wobec powyższego przyjąć należało, że zasadnie Prezes URE nie uwzględnił żądania powoda o rozłożenie na raty opłaty koncesyjnej.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 479 ⁵³ § 1 k.p.c., oddalił odwołanie jako niezasadne.

O kosztach procesu rozstrzygnięto zgodnie z wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. zasadą odpowiedzialności za wynik procesu przyjmując, że na koszty należne pozwanemu jako wygrywającemu przedmiotowy spór, złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego pozwanego w wysokości 720 zł.

Sędzia SO Jolanta Stasińska