Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 czerwca 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 15 czerwca 2021 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa J. L.

przeciwko W. M., (...) sp. z o.o. w K.

o ustalenie

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Okręgowego w Kielcach

z dnia 2 października 2019 r. sygn. akt VII GC 267/18

uchyla zaskarżony wyrok, znosi postępowanie począwszy od dnia 21 marca 2019 r. i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Kielcach, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie
o kosztach postępowania apelacyjnego.

SSA Regina Kurek SSA Grzegorz Krężołek SSO (del.) Bartosz Pniewski

Sygn. akt I AGa 340/19

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 20 grudnia 2018 roku J. L. wniósł o ustalenie istnienia stosunku prawnego polegającego na skutecznym wobec (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. nabyciu przez niego 876 udziałów tej spółki od (...) Izby Przemysłowo-Handlowej z siedzibą w K. – na podstawie przyrzeczonej umowy sprzedaży zawartej w dniu 20 sierpnia 2018 roku, w wykonaniu przedwstępnej umowy sprzedaży udziałów z dnia 21 maja 2018 roku, którą poprzedzała nieskuteczna realizacja prawa pierwszeństwa nabycia tych udziałów przez pozostałych wspólników (...) sp. z o.o. i zasądzenie solidarnie od pozwanych na jego rzecz kosztów procesu, według norm przepisanych. Nadto powód wniósł o ustanowienie kuratora dla spółki (...) sp. z o.o. w K.. W uzasadnieniu pozwu podniósł, że skutecznie nabył 1650 udziałów w Spółce do (...) w sierpniu 2018 roku. Powód zaznaczył, że wniesienie przez niego powództwa o ustalenie de iure statusu prawnego 876 z 1650 udziałów w Spółce nie oznacza, że przyznaje on, iż nie nabył pozostałych 774 udziałów w spółce. Powód wniósł o łączne rozpoznanie z niniejszą sprawą, sprawy z powództwa R. C. przeciwko spółce (...) sp. z o.o. o stwierdzenie nieważności uchwał wspólników spółki z o.o., względnie o uchylenie uchwał wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 29 czerwca 2018 roku, prowadzonej w Sądzie Okręgowym w K. pod sygn. akt (...), dodatkowo wniósł o łączne rozpoznanie z niniejszą sprawą sprawy z powództwa W. M. o stwierdzenie nieważności, ewentualnie i ustalenie nieistnienia uchwał (...)nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników (...) sp. z o.o. w K. z dnia 2 października 2018 roku, w której Sąd pod sygn. akt (...)w dniu 26 listopada 2018 roku wydał postanowienie o zabezpieczenie.

W odpowiedzi na pozew pozwani W. M. i M. M. (1) wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na ich rzecz kosztów procesu. Nadto wnieśli o zawieszenie postepowania do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia przez Sąd Okręgowy w K., postępowań sądowych toczących się pod sygn. akt: (...). Powoływali się na zarzut niedopuszczalności pozwu, na brak interesu prawnego powoda, na niedopuszczalność powołania kuratora dla pozwanej spółki. W szczególności pozwani wskazali na skuteczne wykonanie przez pozwanego W. M. prawa do nabycia 1 650 udziałów pierwotnie należących do (...) Izby Przemysłowo-Handlowej w K.. Zarzucali, że 30-dniowy (w dniach roboczych) termin do przyjęcia oferty, o którym mowa w § 7 umowy Spółki został zastrzeżony tylko i wyłącznie po to, by jednoznacznie stwierdzić, od jakiego dnia w przypadku niezłożenia przez żadnego ze wspólników oświadczenia o przyjęciu oferty (...), jest uprawnione do zbycia udziałów (w tym przypadku na rzecz Powoda). Wobec złożenia przez W. M. oświadczenia z dnia 15 czerwca 2018 roku i jego przyjęcia przez (...), okoliczności związane z tym zastrzeżonym terminem nie uprawniają – w ocenie pozwanych - do wyciągania wniosku o rzekomej bezskuteczności nabycia udziałów przez W. M.. Niemające żadnej podstawy prawnej są twierdzenia, iż wobec złożenia przez W. M. i P. T. przyjęcia oferty co do całości zbywanych udziałów pierwsze z tych oświadczeń nie wywołuje skutków w postaci jej przyjęcia, co przede wszystkim kłóci się z treścią § 7 ust. 5 umowy Spółki, gdzie jednoznacznie przewidziano chwilę zawarcia umowy sprzedaży udziałów w ramach prawa pierwszeństwa Tl – chwila złożenia oferentowi dokumentu przyjęcia oferty). Stąd taka interpretacja prowadzi wyłącznie do tego rodzaju wykładni, że między dniem 15 czerwca 2018 roku a dniem 27 czerwca 2018 roku przyjęcie oferty przez W. M. skutkowało nabyciem przez niego udziałów - jednak jedynie pod swego rodzaju (niezastrzeżonym nigdzie) warunkiem rozwiązującym w postaci przyjęcia oferty przez P. T.. Jak wskazani pozwani, bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy ma następcze stanowisko (...) co do rzekomego nieskutecznego wykonania prawa pierwszeństwa przez W. M.. Pozwani podnieśli, że powód oraz (...) całkowicie pomijają treść § 16 ust 2 pkt m oraz § 16 ust. 3 aktu założycielskiego (...). Powód zatem –w świetle tych postanowień - z uwagi na brak zgody wyrażonej przez Zgromadzenie Wspólników Spółki nie mógł stać się jej wspólnikiem.

W imieniu pozwanej, kurator P. Z. (1) wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Kurator oświadczył, że w całości podziela stanowisko zawarte w odpowiedziach na pozew pozwanych W. M. i M. M. (1). Odnośnie skuteczności nabycia udziałów w (...) sp. z o.o. przez pozwanego W. M., wskazał, że W. M. nabył je w wykonaniu przysługującego mu pierwszeństwa w nabyciu udziałów wynikającego z § 7 umowy Spółki, składając w wymaganej prawem formie i terminie określonym w umowie Spółki oświadczenie o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku, doprowadzając do skutecznego zawarcia umowy sprzedaży 1 650 udziałów w kapitale zakładowym Spółki - na warunkach w tejże ofercie określonych. Z chwilą doręczenia (...) oświadczenia woli W. M. nabył on własność udziałów. Skoro zaś jeden ze wspólników - W. M. doręczył (...) jako pierwszy (15 czerwca 2018 roku) swoje oświadczenie woli o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku, to oświadczenie woli kolejnego wspólnika nie mogło już wywołać żadnych skutków prawnych, gdyż od chwili doręczenia pierwszego oświadczenia wspólnika prawo do udziałów przysługiwało temu wspólnikowi.

Wyrokiem wydanym w dniu 2 października 2019 roku, w sprawie (...) Sąd Okręgowy w Kielcach ustalił, że na podstawie przyrzeczonej umowy sprzedaży zawartej w dniu 20 sierpnia 2018 roku pomiędzy (...) Izbą Przemysłowo – Handlową z siedzibą w K. a J. L., w wykonaniu przedwstępnej umowy sprzedaży udziałów z dnia 21 maja 2018 roku, aneksowanej w dniach 18 lipca 2018 roku i 9 sierpnia 2018 roku, którą poprzedzała nieskuteczna realizacja prawa pierwszeństwa nabycia tych udziałów przez pozostałych wspólników (...) sp. z o. o. z siedzibą w K., J. L. nabył od (...) Izby Przemysłowo-Handlowej z siedzibą w K. 876 udziałów w (...) Spółce z o.o. z siedzibą w K. (pkt I) oraz zasądził od (...) Spółki z o.o. z siedzibą w K., M. M. (1) i W. M. solidarnie na rzecz J. L. kwotę 69 260,60 zł tytułem kosztów procesu (pkt II).

Sąd Okręgowy ustalił, że (...) Izba Przemysłowo – Handlowa z siedzibą w K. była jednym ze wspólników spółki pod firmą: (...) sp. z o.o. z siedzibą w K., w której posiadała 1 650 udziałów o wartości nominalnej 500 zł o łącznej wartości nominalnej 825 000 zł. W dniu 21 maja 2018 roku (...) Izba Przemysłowo – Handlowa z siedzibą w K. i J. L. zawarli umowę przedwstępną - umowę sprzedaży udziałów. § 3 ust. 1 przedwstępnej umowy sprzedaży udziałów stanowi, że Sprzedający oraz Kupujący zobowiązują się zawrzeć umowę sprzedaży, mocą której Kupujący nabędzie 1 650 udziałów o wartości nominalnej 500 zł o łącznej wartość nominalnej 825 000 zł w (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. za cenę 1 213 zł za jeden udział, tj. 2 001 450 zł za 1 650 udziałów. Zgodnie z postanowieniem § 3 ust. 2. strony zobowiązują się zawrzeć umowę przyrzeczoną sprzedaży w terminie najpóźniej do dnia 31 lipca 2018 roku. § 4 ust. 1. umowy stanowił, że nie później niż w terminie 3 dni od zawarcia niniejszej umowy przedwstępnej Kupujący wpłaci kwotę w wysokości 200 000 zł na rachunek notariusza M. K.. § 5 stanowił, że niniejsza umowa zawarta jest pod warunkiem zawieszającym niewykonania przez pozostałych wspólników Spółki przysługującego im prawa pierwszeństwa nabycia udziałów, o których mowa w § 1, przewidzianego w § 7 umowy spółki, tj. braku przyjęcia oferty w rozumieniu § 7 umowy spółki – w stosunku do wszystkich udziałów, o których mowa w § 1 ust. 1; w przyrzeczonej umowie sprzedaży udziałów Sprzedający złoży na tę okoliczność stosowne oświadczenie, które stanowić będzie dla Kupującego podstawę do uznania, że spełniony został warunek zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży oraz że sprzedający na podstawie § 7 ust. 6 ma prawo do zbycia swoich udziałów w Spółce Kupującemu. Zgodnie z § 1 ust. 2 umowy Sprzedający w terminie 3 dni od dnia zawarcia niniejszej umowy poinformuje, stosownie do postanowień umowy spółki, pozostałych wspólników Spółki o zamiarze zbycia swoich udziałów w Spółce na rzecz Kupującego. Sprzedający niezwłocznie po upływie terminu przewidzianego na wykonanie prawa pierwszeństwa powiadomi Kupującego o tym, czy pozostali wspólnicy Spółki wykonali bądź nie wykonali prawa pierwszeństwa. W razie niewykonania przez nich prawa pierwszeństwa Sprzedający wezwie jednocześnie Kupującego do zawarcia umowy przyrzeczonej wskazując dwa alternatywne terminy zawarcia umowy, przypadające pomiędzy 7 a 14 dniem od dnia doręczenia wezwania. W wezwaniu do zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży Sprzedający złoży oświadczenie, że żaden ze wspólników Spółki nie przyjął oferty w ramach prawa pierwszeństwa, co oznacza, że Sprzedający na podstawie § 7 ust. 6 umowy Spółki na prawo do zbycia swoich udziałów w spółce Kupującemu. Strony mogą ustalić inny termin zawarcia umowy przyrzeczonej, umowa zostanie zawarta przed notariuszem M. K.. Zważywszy, że celem Stron jest sprzedaż na rzecz Kupującego całości udziałów posiadanych przez Sprzedającego, Sprzedający zobowiązany jest zastrzec w ofercie składanej pozostałym wspólników Spółki w wykonaniu § 7 umowy Spółki, że oferta im składana w ramach pierwszeństwa dotyczy wszystkich 1650 udziałów oferowanych do zbycia i wykluczone jest zbycie części udziałów. Pkt 5. Sprzedający zobowiązany jest do bieżącego informowania Kupującego o sytuacji związanej z procesem realizacji prawa pierwszeństwa. W przypadku gdyby do przyjęcia Oferty w rozumieniu § 7 umowy Spółki doszło przed określonym w umowie Spółki terminem na jej przyjęcie, co w szczególności będzie oznaczało, że warunek zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży nie zostanie spełniony – Sprzedający zobowiązany jest do niezwłocznego poinformowania o tym zdarzeniu Kupującego z jednoczesnym złożeniem oświadczenia o wyrażeniu zgody na zwrot Kupującemu środków z depozytu, o którym mowa w § 4 ust. 1. Pkt 6. Składając ofertę w rozumieniu § 7 umowy Spółki stanowi, że Sprzedający zobowiązany jest zawiadomić Uprawnionych Wspólników o istotnym postanowieniu niniejszej umowy, że przedmiotem transakcji sprzedaży zrealizowanej w wyniku zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży może być wyłącznie tylko ściśle określona liczba udziałów Sprzedającego, 1 650 udziałów. Składając ofertę w rozumieniu § 7 umowy Spółki, Sprzedający zobowiązany jest zastrzec w jej treści, że przyjęciem oferty rozumieniu § 7 umowy Spółki będzie jej przyjęcie tylko w odniesieniu do całości udziałów, o których mowa w § 1 ust. 1 przez jednego, niektórych lub wszystkich uprawnionych wspólników, zaś jeżeli przyjęcia oferty dokona więcej niż jeden z uprawnionych, za przyjęcie oferty będzie uznawane tylko złożenie zgodnych oświadczeń przyjmujących ofertę, w szczególności co do liczby nabywanych udziałów. Aneksem z dnia 18 lipca 2018 roku do przedwstępnej umowy sprzedaży z dnia 21 maja 2018 roku Strony zobowiązały się zawrzeć umowę przyrzeczoną sprzedaży w terminie najpóźniej do dnia 10 sierpnia 2018 roku. Aneksem Nr (...) z dnia 9 sierpnia 2018 roku do przedwstępnej umowy sprzedaży z dnia 21 maja 2018 roku Strony zobowiązały się zawrzeć umowę przyrzeczoną sprzedaży w terminie najpóźniej do dnia 20 sierpnia 2018 roku. Z § 7 ust. 1 Umowy (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. wynika, że jeśli którykolwiek ze wspólników Spółki będzie zamierzał zbyć swoje udziały w spółce („Wspólnik Sprzedający”) na rzecz jakiejkolwiek innej osoby, w tym innego Wspólnika („Proponowany Nabywca”), to wówczas każdemu Wspólnikowi Spółki przysługuje prawo pierwszeństwa nabycia udziałów Spółki na warunkach określonych Poniżej („Prawo Pierwszeństwa”). § 7 ust. 2 umowy spółki stanowi, że wspólnik Sprzedający poinformuje Uprawnionego Wspólnika o zamiarze zbycia swoich udziałów w Spółce na rzecz Proponowanego Nabywcy w formie pisemnego zawiadomienia zawierającego co najmniej następujące informacje: a) cenę (lub inny ekwiwalent), za którą udziały w Spółce mają zostać zbyte, b) inne istotne warunki porozumienia oraz dane Proponowanego Nabywcy, c) ofertę zbycia udziałów za cenę jak dla Proponowanego Nabywcy w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi „Oferta”. § 7 ust. 3 stanowi, że Uprawniony Wspólnik może przyjąć ofertę poprzez doręczenie wspólnikowi sprzedającemu dokumentu o przyjęciu oferty w formie z podpisami notarialnie poświadczonymi („Przyjęcie Oferty”) w terminie 30 dni roboczych od dnia doręczenia oferty. § 7 ust. 4 stanowi, że jeśli nabycie udziałów w Spółce przez Uprawnionego Wspólnika jest uzależnione od uzyskania zgody lub zezwolenia, Uprawniony Wspólnik może przyjąć Ofertę warunkowo, termin na nabycie udziałów w Spółce przedłuża się do czasu uzyskania takiej zgody, zezwolenia lub ustalenia ceny zgodnie z § 9, o ile Uprawniony Wspólnik złoży wniosek o wydanie takiej zgody lub zezwolenia lub ustalenie ceny w terminie 30 dni roboczych od dnia doręczenia mu Oferty. § 7 ust. 5 stanowi, że Przeniesienie udziałów w Spółce ze Wspólnika Sprzedającego na rzecz Uprawnionego Wspólnika, w wyniku wykonania prawa pierwszeństwa, nastąpi z chwilą Przyjęcia Oferty lub po Przyjęciu Oferty, a z chwilą spełnienia się warunku, o którym stanowi pkt. 4 powyżej. § 7 ust. 6. stanowi, że jeśli Uprawniony Wspólnik nie przyjmie Oferty, Wspólnik Sprzedający będzie miał prawo zbycia udziałów w Spółce na rzecz Proponowanego Nabywcy, jednakże wyłącznie na warunkach określonych w Ofercie. W wykonaniu zawartej pomiędzy stronami umowy przedwstępnej z dnia 21 maja 2018 roku oraz w świetle postanowień umowy spółki (...) sp. z o.o. określających zasady zbycia udziałów w kapitale zakładowym tej spółki, w dniu 14 czerwca 2018 roku (...) Izba Przemysłowo – Handlowa wystosowała do wszystkich pozostałych wspólników Spółki ofertę sprzedaży przysługujących jej 1 650 udziałów w kapitale zakładowym Spółki. Wobec braku umownej regulacji skutków przyjęcia oferty złożonej w ramach Prawa Pierwszeństwa przez więcej niż jednego jej wspólnika (...) Izba Przemysłowo – Handlowa zastrzegła w treści pkt. V. kierowanej do wszystkich wspólników oferty, że oferta nabycia udziałów może być przyjęta tylko w całości, przez jednego, niektórych lub wszystkich uprawnionych. Liczba udziałów nabywanych przez poszczególnych wspólników pozostaje do Państwa uznania. Jeżeli przyjęcia oferty dokona więcej niż jeden z uprawnionych, za przyjęcie oferty będzie uznawane tylko złożenie zgodnych oświadczeń przyjmujących ofertę, w szczególności co do liczby nabywanych udziałów. Z tych względów sugerujemy złożenie wspólnego oświadczenia przez wspólników korzystających z prawa pierwszeństwa wskazującego liczbę nabywanych przez nich udziałów oraz złożenie ceny sprzedaży stosownie do przydziału udziałów. W pkt VI. oferty zapisano, że: Oferta nie będzie uznana za przyjętą w szczególności, gdy: 1) nie będzie odpowiadać przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki, 2) nie będzie odpowiadać treści oferty, 3) nie będzie dotyczyć wszystkich 1 650 udziałów oferowanych do zbycia, 4) do oferty nie zostanie doręczony protokół z przyjęcia do depozytu notarialnego całości ceny sprzedaży, zgodnie z wymaganiami przewidzianymi w niniejszej ofercie. Oferta (...) Izby Przemysłowo-Handlowej została doręczona wszystkim wspólnikom osobiście, w dniu 14 czerwca 2018 roku. Wynikający z Umowy Spółki termin 30 dni roboczych od daty doręczenia oferty ostatniemu z pozostałych wspólników upłynął 27 lipca 2018 roku. Oświadczenia o przyjęciu oferty, w przewidzianym terminie 30 dni roboczych od daty doręczenia oferty ostatniemu z pozostałych wspólników złożyli W. M. (15 czerwca 2018 roku) oraz P. T. (27 czerwca 2018 roku). Obydwaj ofertę przyjęli w odniesieniu do całości udziałów, tzn. każdy z nich zamierzał nabyć na wyłączność całość 1650 udziałów (...) Izby Przemysłowo-Handlowej. Obydwaj złożyli wymaganą cenę do depozytu notarialnego, co było jednym z wymogów skuteczności oferty. W wykonaniu Prawa Pierwszeństwa zostały złożone dwa oświadczenia o przyjęciu oferty przez wspólników W. M. i P. T.. W przewidzianym terminie 30 dni roboczych od dnia doręczenia oferty, oświadczenie o jej przyjęciu złożyli dwaj wspólnicy: W. M. i P. T.. Wspólnicy nie złożyli jednak oświadczeń, w których dokonali by podziału Udziałów zgodnie z treścią § 4 ust. 1 lit. b) Umowy Sprzedaży. W wykonaniu prawa pierwszeństwa zostały złożone dwa oświadczenia o przyjęciu oferty przez wspólników W. M. i P. T.. Na podstawie zawartej w dniu 20 sierpnia 2018 roku w K. pomiędzy powodem a (...) Izbą Przemysłowo-Handlową z siedzibą w K. w wykonaniu umowy przyrzeczonej sprzedaży udziałów, powód J. L. nabył własność łącznie 1 650 udziałów (...) sp. z o.o. z siedzibą w K., o wartości nominalnej 500 zł każdy, o łącznej wartości nominalnej 825.000,00 zł, za cenę 1.213 zł za jeden udział, tj. 2.001.450 zł za wszystkie 1 650 udziałów. Cena w wysokości 2 001 450 zł została zapłacona w całości. Na zapłatę ceny składały się: zaliczona zapłata zadatku w kwocie 200.000 zł oraz zdeponowana na rachunku depozytowym pozostała część ceny w wysokości 1.801.450,00 zł. Pozwana Spółka została skutecznie na początku września 2018 roku zawiadomiona o przejściu 1 650 udziałów na powoda J. L. - na skutek zawiadomienia dokonanego przez (...) na adres siedziby Spółki ujawniony w KRS, w lokalu biura Spółki. Postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2018 roku Sąd Okręgowy w K. - w przedmiocie wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia: wstrzymał wykonanie uchwał nr(...)zgromadzenia wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 29 czerwca 2018 roku, tj. o powołanie do zarządu Spółki W. M. i M. M. (1) (pkt 1.), zawiesił postępowanie w sprawie do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia postępowania rejestrowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy w K., X Wydział Gospodarczy KRRS, w sprawie o sygn. Rej KRS (...)dotyczące zmian w składzie zarządu Spółki (pkt 2.) oraz zakazał W. M. i M. M. (1) prowadzenia spraw spółki i reprezentowania w charakterze członka zarządu, w szczególności zawierania jakichkolwiek umów, dokonywania płatności i wypłacania środków - w imieniu Spółki (pkt 3.). Na skutek zażalenia pozwanych postanowieniem z dnia 28 września 2018 roku (sygn. Akt(...)) Sąd Apelacyjny w K. zmienił zaskarżone postanowienie Sądu Okręgowego w K. o zabezpieczenie poprzez zakazanie W. M. i M. M. (1) czynności przekraczających zwykły zarząd.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Okręgowy uznał, że powództwo jest zasadne w świetle regulacji art. 189 k.p.c., argumentując przy tym, że pozwani negują zaistnienie ex lege skuteczności nabycia udziałów w Spółce przez powoda, wobec czego przesądzenie tej kwestii w wyroku może zapobiec sporom w przyszłości, co z kolei przesądza o istnieniu interesu prawnego powoda w wytoczeniu niniejszego powództwa. Za chybiony Sąd uznał również zarzut pozwanych jakoby powód wykorzystał tego rodzaju powództwo do obejścia przepisów k.s.h. ustanawiających przesłanki do wystąpienia z powództwem o uchylenie albo o unieważnienie uchwały walnego zgromadzenia. Jak argumentował Sąd Okręgowy, takie powództwo dotyczy konkretnej uchwały lub uchwał, natomiast interes powoda domagającego się ustalenia, że doszło do nabycia udziałów w Spółce jest szerszy, bowiem ma na celu wyeliminowanie niepewności co do tego kto skutecznie nabył udziały od (...) Izby Przemysłowo – Handlowej. Sąd Okręgowy przyjął, że wniesienie powództwa o ustalenie de iure statusu prawnego 876 z 1650 udziałów w pozwanej Spółce nie oznacza, że powód przyznaje, że pozostałych 774 udziałów w Spółce nie nabył. Zdaniem Sądu Powód wykazał, że nie ma sporu pomiędzy nim samym a wspólnikami: R. R. i P. T. (załączając do pozwu stosowne oświadczenia), nadto nie pozostaje on w sporze z także ze (...) Izbą Przemysłowo-Handlową, co wynika w szczególności z faktu zawarcia umowy sprzedaży udziałów oraz zgodnych postanowień tej umowy. Zdaniem Sądu Okręgowego brak było także podstaw do uwzględnienia wniosku pozwanych w przedmiocie zawieszenia niniejszego postepowania, z uwagi na toczące się postepowania o uchylenie ewentualnie stwierdzenie nieważności podejmowanych uchwał przez Zgromadzenie wspólników pozwanej Spółki. Sąd Okręgowy ustanowił kuratora dla pozwanej Spółki w trybie art. 253 § 2 k.s.h., mając na uwadze istniejący konflikt korporacyjny w Spółce oraz sporne kwestie związane ze skutecznością dokonywanych zmian, w szczególności w organach pozwanej Spółki, w tym także na fakt, iż Sąd Apelacyjny w K. postanowieniem z dnia 28 września 2018 r. w sprawie sygn. akt(...)) zezwolił pozwanym W. M. i M. M. (1) na dokonywanie czynności (tylko) w ramach czynności zwykłego zarządu w Spółce (...). Zdaniem Sądu Okręgowego, reprezentowanie w niniejszym spornym postępowaniu pozwanej Spółki przez pozwanych W. M. i M. M. (1) wyklucza uznanie takiej reprezentacji pozwanej Spółki jako mieszczącej się w kategorii czynności „zwykłego zarządu”. Jak wskazał Sąd I instancji, istota sporu w niniejszej sprawie sprowadzała się do ustalenia, czy powód J. L. nabył skutecznie udziały od (...) Izby Przemysłowo-Handlowej z siedzibą w K. - zgodnie z treścią oferty Sprzedającego Wspólnika, Umową Spółki i przepisami k.s.h., czy zasadne są twierdzenie pozwanych, że w ramach realizacji prawa pierwszeństwa w czerwcu 2018 roku doszło do skutecznego przyjęcia oferty zbycia 1 650 udziałów złożonej przez (...) Izbę Przemysłowo-Handlową wyłącznie przez pozwanego W. M., gdyż jako pierwszy z uprawnionych wspólników – złożył on oświadczenie o przyjęciu oferty, a także czy w oparciu o postanowienia § 16 ust. 2 pkt. 2 i § 16 ust. 3 umowy Spółki była wymagana zgoda Zgromadzenia wspólników pozwanej Spółki na przystąpienie powoda – jako nowego wspólnika do Spółki. W ocenie Sądu Okręgowego zarzuty merytoryczne, formułowane wobec żądania powództwa, okazały się nietrafne i nie znajdują potwierdzenia w zaoferowanym przez strony materiale dowodowym. Sąd wskazał bowiem, że w Umowie Spółki nie uregulowano skutków przyjęcia oferty złożonej w ramach pierwszeństwa, w sytuacji gdy do nabycia udziałów uprawniony jest więcej niż jeden wspólnik. Jak argumentował, w Umowie Spółki nie ma również regulacji stanowiącej o proporcjonalnym - w stosunku do posiadanych już udziałów – nabyciu udziałów oferowanych w ramach prawa pierwszeństwa przez poszczególnych wspólników – w razie przyjęcia w ramach Prawa Pierwszeństwa, oferty przez więcej niż jednego wspólnika. W wykonaniu Prawa Pierwszeństwa zostały złożone dwa oświadczenia o przyjęciu oferty przez wspólników W. M. i P. T.. Wspólnicy zaś złożyli wymaganą cenę do depozytu notarialnego, co było jednym z wymogów skuteczności przyjęcia oferty. Jak wskazał Sąd, kierowanie oferty łącznie do wszystkich pozostałych wspólników znajduje uzasadnienie także w postanowieniu zawartym w § 7 ust. 1, Umowy Spółki, który posługuje się pojęciem „Uprawnionego Wspólnika’’, nie zaś „Uprawnionych Wspólników’’. Przyjęcie innego rozwiązania oznaczałoby nadmierne utrudnienie, czy wręcz uniemożliwienie wspólnikowi wyjścia ze spółki, co nie znajduje uzasadnienia szczególnie w przypadku (...) Izby Przemysłowo-Handlowej ani w umowie spółki, ani tym bardziej w umowie inwestycyjnej. rozwiązanie wymuszające na wspólnikach podział udziałów Spółki oferowanych im do nabycia w ramach Prawa Pierwszeństwa pozwalała na zapewnienie w najdalej idący sposób ochrony interesów pozostałych wspólników zainteresowanych nabyciem udziałów. Wspólnicy mieli możliwość zgodnie ustalić, kto i w jakiej liczbie nabędzie udziały oferowane do sprzedaży przez (...) Izbę Przemysłowo-Handlową. Postanowienia Oferty dotyczące sposobu nabycia udziałów przez wspólników w razie złożenia oświadczenia o przyjęciu oferty przez większą liczbę wspólników mieściły się w postanowieniu § 7 ust. 2 lit. b Umowy Spółki, który pozwala na określenie „inne istotne warunki porozumienia”. Zdaniem Sądu Okręgowego nie potwierdziły się również zarzuty pozwanego W. M., który zarzucał, że wspólnik P. T. złożył oświadczenie o przyjęciu oferty w ramach prawa pierwszeństwa wyłącznie w celu „blokady” przejścia udziałów na W. M., argumentując, że pozwany nie przedstawił w tym zakresie jakichkolwiek dowodów, a zgromadzony materiał dowodowy wskazuje, że P. T. działał w celu nabycia 1 650 udziałów (...) od (...), skoro złożył oświadczenie o przyjęciu oferty i złożył środki w celu zapłaty ceny do depozytu notarialnego. Chybiony – zdaniem Sądu - okazał się również zarzut pozwanych odnoszący się do braku zgody Zgromadzenia Wspólników (...) Sp. z o.o., jako dodatkowego warunku skutecznego nabycia udziałów przez powoda, z powołaniem się na postanowienia § 16 ust. 2 pkt. m i § 16 ust. 3 umowy spółki, w których to regulacjach, wśród innych kompetencji zgromadzenia wspólników, zastrzeżono zgodę na przystąpienie do Spółki nowego wspólnika. Sąd Okręgowy rozważał ustalenie czy § 16 ust. 3 Umowy Spółki dotyczy przystąpienia nowego wspólnika w związku z objęciem udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym spółki, czy także nabycia istniejących udziałów przez nowego wspólnika, podzielając w tym zakresie stanowisko zawarte w prywatnej opinii sporządzonej przez mec. R. P., że w tym przypadku opowiedzieć należy się za wąskim rozumieniem pojęcia „przystąpienia do Spółki”, co w konsekwencji doprowadziło Sąd do wniosku, że zgoda Zgromadzenia Wspólników (...) Sp. z o.o. na przystąpienie nowego wspólnika do spółki jest wymagana tylko w ramach podwyższenia kapitału zakładowego Spółki. Sąd argumentował, że: 1) terminem „przystąpienia” wspólnika Kodeks spółek handlowych posługuje się w przypadku spółki z o.o. tylko w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego – (art. 259 k.s.h.), 2) § 6 ust. 1 umowy spółki, wskazując na zasady zbycia udziałów, odsyła do § 7, 8 i 9, a nie odsyła do § 16 ust 3 tej umowy, 3) § 7 ust 1 umowy spółki przewiduje się, że zbycie może nastąpić zarówno na wspólnika, jak i osoby trzeciej, a zarazem nie wprowadza się jakiegokolwiek zróżnicowania trybu zbycia, w zależności od osoby nabywcy, 4) wymaganie powzięcia uchwały, o której mowa w § 16 ust. 3 umowy spółki dla zbycia udziałów na rzecz osoby trzeciej pozostawałoby w sprzeczności z § 6 ust. 3, który wyłącza obowiązek uzyskania przez (...) Izbę Przemysłowo-Handlową zgody Zgromadzenia wspólników na zbycie udziałów, 5) interesy pozostałych wspólników są wystarczająco chronione przysługującym im prawem pierwszeństwa. W takiej sytuacji przyjęto, że (...) Izba Przemysłowo-Handlowa - wbrew twierdzeniom pozwanych - nie miała obowiązku uzyskania zgody Zgromadzenia Wspólników na zbycie udziałów na rzecz osoby trzeciej. W ocenie Sądu Okręgowego, obydwa złożone przez Wspólników W. M. i P. T. oświadczenia o przyjęciu oferty (...) Izby Przemysłowo-Handlowej nie spełniały zawartego w pkt V. oferty wymogu zgodności oświadczeń o przyjęciu oferty złożonych przez większą liczbę wspólników, albowiem każdy ze wspólników przyjmujących ofertę zamierzał nabyć całość udziałów wyłącznie przez siebie. Wspólnicy nie złożyli oświadczeń, w których dokonali by podziału Udziałów zgodnie treścią § 4 ust. 1 lit, b) Umowy Sprzedaży. Obydwaj wspólnicy ofertę przyjęli w odniesieniu do całości udziałów, tzn. każdy z nich zamierzał nabyć całość udziałów - tj. 1 650 udziałów (...) Izby Przemysłowo-Handlowej. W ramach realizacji prawa pierwszeństwa w czerwcu 2018 roku nie doszło do skutecznego przyjęcia oferty zbycia udziałów, złożonej przez (...) Izbę Przemysłowo Handlową, na skutek braku zgodności oświadczeń wspólników o przyjęciu ofert z treścią złożonej oferty. Dopuszczalność stosowania w przypadku prawa pierwszeństwa zasady „ prior tempore potior iure” czy też „kto pierwszy ten lepszy”, jak twierdzą pozwani skutkowałoby tym, że nie byłoby możliwe nabycie udziałów przez więcej niż jednego wspólnika, gdyż po złożeniu oświadczenia przez pierwszego z uprawnionych, udziałów do nabycia już nie byłoby w sprzedaży. Taka wykładnia opcji „ prior tempore potior iure” podtrzymywana przez pozwanych, zwłaszcza przez W. M., w ocenie Sądu Okręgowego nie może znaleźć akceptacji. Przyjęcie zasady „kto pierwszy ten lepszy” nie znajduje oparcia w umowie Spółki (...), w szczególności w postanowieniu § 7 ust. 3 umowy odnośnie określenia 30 dniowego terminu na złożenie oświadczeń o przyjęciu oferty. Sąd zważył, że § 7 ust. 3 umowy Spółki stanowił, że Uprawniony Wspólnik może przyjąć Ofertę poprzez doręczenie Wspólnikowi Sprzedającemu dokumentu o przyjęciu Oferty w formie z podpisami notarialnie poświadczonymi („Przyjęcie Oferty”) w terminie 30 (trzydziestu) dni roboczych od dnia doręczenia Oferty”. Jak argumentował Sąd Okręgowy, wspólnicy W. M. i P. T. złożyli oświadczenia o przyjęciu oferty nabycia całości udziałów, wobec czego ich oświadczenia w tym zakresie nie były zgodne ze złożoną ofertą (...) Izby Przemysłowo-Handlowej. Stosownie do pkt V tej oferty oświadczenia te zostały uznane za oświadczenia nie wywołujące skutków. (...) Izba Przemysłowo-Handlowa trafnie – zdaniem Sądu Okręgowego – uznała więc, że nie doszło do przyjęcia oferty nabycia udziałów przez pozostałych wspólników Spółki - w ramach prawa pierwszeństwa i w związku z tym pismem z dnia 31 lipca 2018 roku powiadomiła o tym fakcie wszystkich wspólników. Sąd podkreślił przy tym, że możliwe było oferowanie udziałów przez (...) wspólnikom tej spółki i nabycie oferowanych w ramach prawa pierwszeństwa udziałów przez z więcej niż jednego wspólnika – tylko w przypadku przyjęcia oferty zgodnie z jej treścią, zatem możliwe było skuteczne składanie oświadczeń o nabyciu oferowanych w ramach prawa pierwszeństwa udziałów przez wszystkich uprawnionych wspólników. W konsekwencji Sąd uznał, że nie doszło do przyjęcia oferty nabycia udziałów przez pozostałych wspólników Spółki w ramach prawa pierwszeństwa. Sąd Okręgowy podzielił stanowisko powoda i połączył do wspólnego rozpoznania niniejszą sprawę i sprawy z powództwa Przewodniczącego Rady Nadzorczej (...) Spółki z o.o., w szczególności o stwierdzenie nieważności, względnie uchylenie uchwał nr 14 i 15 zgromadzenia wspólników (...) Spółki z o.o. z dnia 29 czerwca 2018 roku, uznając, że rozstrzygnięcie kwestii nabycia udziałów jest decydujące dla prowadzenie dalszych postępowań w przedmiocie zaskarżanych uchwał zgromadzenia wspólników (...) Spółki z o.o. z siedzibą w K.. Rozstrzygnięcie o skuteczności nabycia udziałów przez powoda w przedmiotowej sprawie pozwoli – w ocenie Sądu - jednoznacznie przesądzić o zasadności wszelkich powództw dotyczących uchwał podejmowanych przez wspólników Spółki, poczynając od czerwca 2018 r.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c.

Apelację od tego wyroku wniosła pozwana (...) sp. z o.o. z siedzibą w K., w której imieniu działał kurator – P. Z. (2), zaskarżając go w całości i zarzucając:

I.  sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, poprzez wyprowadzenie z prawidłowo zgromadzonego materiału dowodowego błędnych wniosków polegających na ustaleniu, że:

1.  powód nabył 876 udziałów w spółce (...) sp. z o.o. z siedzibą w K., podczas gdy z materiału dowodowego wynika, iż to W. M. nabył 1650 udziałów, w wykonaniu przysługującego mu pierwszeństwa w nabyciu udziałów, wynikającego z § 7 umowy Spółki, składając swoje oświadczenie woli o przyjęciu oferty (...) w dniu 15 czerwca 2018 roku,

2.  nie doszło do nabycia udziałów przez W. M. podczas gdy pozwany ten złożył oświadczenie o przyjęciu oferty, złożył całość ceny do depozytu i z chwilą otrzymania przez składającego ofertę oświadczenia o przyjęciu oferty umowa została zawarta,

3.  nie doszło do skutecznego przyjęcia oferty nabycia udziałów z powodu niezgodności oświadczeń z treścią oferty z uwagi na nieuzgodnienie ilości nabywanych udziałów pomiędzy wspólnikami składającymi oferty, a przyjęcie pierwszeństwa pierwszej ze złożonych ofert uniemożliwiłoby zakup udziałów przez więcej niż jednego wspólnika, podczas gdy warunek uzgodnienia ilości nabywanych udziałów pomiędzy wspólnikami był sprzeczny z postanowieniami umowy spółki, możliwy był do spełnienia przy zgodnym, wspólnym lub równoczesnym złożeniu ofert i uniemożliwiał nabycie w trybie przyjętym w umowie spółki udziałów tylko przez jednego wspólnika,

II.  naruszenie przepisów prawa materialnego , a to art. 70 § 1 k.c. poprzez pominięcie, że z chwilą otrzymania przez składającego ofertę, złożonego w przewidzianej formie, oświadczenia W. M. o przyjęciu oferty umowa nabycia udziałów została.

W oparciu o te zarzuty apelująca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości, przy uwzględnieniu kosztów postępowania za obie instancje.

Nadto pozwana (...) sp. z o.o. z siedzibą w K. (reprezentowana w sprawie przez pełnomocnika ustanowionego przez zarząd) zarzuciła:

I.  naruszenie przepisów postępowania skutkujące jego nieważnością:

1.  art. 67 § 1 k.p.c. w zw. z art. 202 zd. trzecie k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 6 listopada 2019 roku) w zw. z art. 214 § 1 k.p.c. w zw. z art. 253 § 2 k.s.h. poprzez ich błędne zastosowanie polegające na ustanowieniu kuratora dla pozwanej:

a.  w sytuacji, w której w toku postępowania przed Sądem I instancji Spółka posiadała (i posiada nadal) prawidłowo umocowany do jej reprezentacji organ (Zarząd),

b.  w sytuacji, w której nie wystąpiły przesłanki uniemożliwiające reprezentację Spółki przez jej Zarząd w postępowaniu przed Sądem I instancji określone w przepisach obowiązującego prawa,

c.  w oparciu o przepis prawa (art. 253 § 2 k.s.h.) nieznajdujący zastosowania do niniejszego postępowania jako, że jego przedmiot stanowi powództwo z art. 189 k.p.c., a nie powództwo o uchylenie lub stwierdzenie nieważności uchwały wspólników w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, względnie dokonanie niedopuszczalnej wykładni rozszerzającej dyspozycji art. 253 § 2 k.s.h., która doprowadziła do błędnego uznania, że przepis ten może znaleźć zastosowanie w sprawie,

d.  a także na oddaleniu wniosku o odroczenie rozprawy z dnia 16 września 2019 r. w celu doręczenia odpisu pozwu Zarządowi Pozwanej,

co w konsekwencji doprowadziło do pozbawienia Pozwanej prawa do obrony realizowanego przez jej uprawniony organ i tym samym do nieważności postępowania prowadzonego przez Sąd I instancji na podstawie art. 379 pkt 5) k.p.c., przy czym w ocenie Pozwanej, mając na uwadze art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z którym w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie tej ustawy zachowują moc czynności dokonane zgodnie z przepisami, w brzmieniu dotychczasowym, niniejszy zarzut winien dotyczyć naruszenia art. 202 zd. trzecie k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia 6 listopada 2019 r. i tym samym również w dacie wydania skarżonego wyroku; w przypadku jednak przyjęcia przez Sąd II instancji stanowiska odmiennego - Pozwana zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła naruszenie art. 67 § 1 k.p.c. w zw. z art. 202 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym od dnia 7 listopada 2019 r.) w zw. z art. 214 § 1 k.p.c. w zw. z art. 253 § 2 k.s.h.;

II.  naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy:

1.  art. 233 § 1 k.p.c. w zw. art. 328 § 2 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 6 listopada 2019 r.) poprzez: (1) całkowite pominięcie wniosków wpływających z części materiału dowodowego przedstawionego przez Strony, pomimo niekwestionowania przez Sąd I instancji zgromadzonych w sprawie dowodów, co doprowadziło do braku ustalenia okoliczności faktycznych mających kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy - a które jednoznacznie przemawiają za koniecznością oddalenia niniejszego powództwa w całości - przy jednoczesnym nie tylko nieuzasadnieniu, ale nawet niewskazaniu przyczyn, dla których Sąd I instancji postanowił je pominąć, (2) brak wszechstronnej analizy i oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, (3) brak wyjaśnienia przyczyn, dla których Sąd I instancji odmówił wiarygodności niektórym dowodom przeprowadzonym w toku przedmiotowego postępowania oraz (4) sporządzenie uzasadnienia wyroku w sposób uniemożliwiający jego kontrolę instancyjną,

- które to uchybienia doprowadziły do nierozpoznania istoty sprawy na skutek powstania tego rodzaju braków rozstrzygnięcia w zakresie ustaleń faktycznych, że nie zostały przedstawione zasadnicze okoliczności wpływające na stosowanie prawa materialnego, a także z uwagi na charakter uzasadnienia skarżonego orzeczenia, które jednoznacznie wskazuje na nieodniesienie się przez Sąd I instancji do meritum problemu poddanego pod jego osąd -

wyrażające się przede wszystkim, lecz niewyłącznie, w:

a)  całkowitym pominięciu przy rozstrzygnięciu przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych dotyczących pożyczki udzielonej przez Powoda P. T. - w tym w szczególności faktu, że Powód nie badał sytuacji finansowej P. T. - z których w sposób jednoznaczny wynika, że: (1) celem dokonania przedmiotowej czynności prawnej było tylko i wyłącznie zablokowanie nabycia udziałów w kapitale zakładowym Pozwanej należących do (...) Izby Przemysłowo - Handlowej z siedzibą w K. (dalej jako: (...) ) przez Pozwanego W. M., (2) P. T. w rzeczywistości nigdy nie miał zamiaru nabycia udziałów Spółki od (...), (3) złożenie przez P. T. oświadczenia o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku miało charakter pozorny (i chociażby z tego względu - lecz niewyłącznie - nie mogło być skuteczne) oraz stanowiło jeden z elementów wykonania z góry powziętego planu P. T., R. R., (...) oraz Powoda, którego skutkiem miało być wprowadzenie Powoda do (...) jako jej wspólnika, co w konsekwencji doprowadziło do bezzasadnego uwzględnienia powództwa w całości,

b)  całkowitym pominięciu przy rozstrzygnięciu przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych dotyczących poinformowania Powoda przez (...) co wynika z zeznań C. T., Prezydenta Zarządu (...) (protokół audio z rozprawy z dnia 16 września 2019 roku; czas 4:07:27; 4:10:18) - o okoliczności złożenia przez Pozwanego W. M. w dniu 15 czerwca 2018 roku oświadczenia o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku w przedmiocie zbycia 1 650 udziałów w kapitale zakładowym Pozwanej, co w konsekwencji doprowadziło Sąd I instancji do przyjęcia, że Powód oraz P. T. odpowiednio w dacie zawierania pożyczki, o której mowa w lit. a) oraz składania przez P. T. oświadczenia o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku nie wiedzieli o fakcie przyjęcia przez Pozwanego W. M. oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku już 15 czerwca 2018 roku i przejściu prawa własności przedmiotowych 1 650 udziałów na rzecz Pozwanego W. M. już w tej dacie i tym samym uznania, że działanie P. T. polegające na złożeniu oświadczenia o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku nie stanowiło jedynie zablokowania nabycia udziałów Spółki należących do (...) przez Pozwanego W. M. oraz co najmniej Powód, (...) i P. T. nie działali ze z góry powziętym zamiarem wprowadzenia Powoda do (...)jako jej wspólnika,

c)  całkowitym pominięciu przy rozstrzygnięciu przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych dotyczących spotkania z dnia 20 czerwca 2018 roku pomiędzy Pozwanym W. M., Pozwanym M. M. (1) a Powodem, podczas którego Powód został poinformowany o okolic zności złożenia przez Pozwanego W. M. w dniu 15 czerwca 2018 roku oświadczenia o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku w przedmiocie zbycia 1 650 udziałów w kapitale zakładowym Pozwanej, co doprowadziło do nieuwzględnienia przy rozstrzyganiu przez Sąd I instancji, że Powód w dacie zawierania pożyczki, o której mowa w lit. a), zawierania umowy sprzedaży 1 650 udziałów w dniu 20 sierpnia 2018 roku posiadał wiedzę o fakcie przyjęcia przez Pozwanego W. M. oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku już 15 czerwca 2018 roku i przejściu prawa własności przedmiotowych 1 650 udziałów na rzecz Pozwanego W. M. już w tej dacie i tym samym nie wzięcia pod uwagę, że co najmniej Powód, (...) i P. T. działali ze z góry powziętym zamiarem wprowadzenia Powoda do (...) jako jej wspólnika,

d)  całkowitym pominięciu przy rozstrzygnięciu przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych dotyczących złożenia przez (...) Pozwanemu W. M., Pozwanemu M. M. (1), P. T. i R. R. oświadczenia o zamiarze zbycia 1 650 udziałów w kapitale zakładowym (...) bez zachowania formy wymaganej dla oferty sprzedaży udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, tj. w formie zwykłej pisemnej zamiast w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, co doprowadziło do nieuwzględnienia przy rozstrzyganiu przez Sąd I instancji, że (...) działając ze z góry powziętym zamiarem i w porozumieniu z Powodem, P. T., R. R. od początku dążył do obejścia postanowień § 7 umowy Spółki oraz umożliwienia Powodowi nabycia należących do (...) udziałów nawet w przypadku wykonania prawa pierwszeństwa przez pozostałych wspólników (...), tj. Pozwanego W. M. i Pozwanego M. M. (1),

e)  całkowitym pominięciu przy rozstrzygnięciu przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych dotyczących okoliczności związanych ze sporem pomiędzy Pozwanym W. M. i Pozwanym M. M. (1) z jednej strony, a (...), P. T. i R. R. z drugiej, które wskazują na pozostawanie przez (...), P. T. i R. R. w zmowie co do wprowadzenia Powoda do Pozwanej jako wspólnika, a także podejmowanie przez te ostatnie osoby działań niezgodnych z interesem (...),

f)  całkowitym braku wyjaśnienia z jakich względów Sąd I instancji odmówił dania wiary zeznaniom - Pozwanego W. M. oraz Pozwanego M. M. (1), co uniemożliwia przeprowadzenie kontroli instancyjnej w niniejszej sprawie,

g)  całkowitym braku wyjaśnienia z jakich przyczyn Sąd I instancji uznał za wiarygodne zeznania świadków P. T., R. R., C. T. oraz zeznania Powoda i to w sytuacji, w której zeznania te nie były ze sobą spójne przede wszystkim, lecz niewyłącznie, w zakresie poinformowania Powoda przez (...) o przyjęciu przez Pozwanego W. M. w dniu 15 czerwca 2018 roku oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku (zeznania Powoda, C. T., P. T., R. R.), co uniemożliwia przeprowadzenie kontroli instancyjnej w niniejszej sprawie,

h)  powoływania się przez Sąd I instancji w części uzasadnienia, zawierającej ocenę prawną, na argumentację Powoda oraz aprobowanie tejże argumentacji bez logicznego oraz precyzyjnego wyjaśnienia przyczyn przyjęcia przedmiotowego stanowiska, przy jednoczesnym braku wyjaśnienia z jakich względów Sąd I instancji nie podzielił argumentów przedstawianych w toku postępowania przez Pozwanego W. M. oraz Pozwanego M. M. (1), co uniemożliwia przeprowadzenie kontroli instancyjnej w niniejszej sprawie,

przy czym w ocenie Pozwanej, mając na uwadze art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z którym w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie tej ustawy zachowują moc czynności dokonane zgodnie z przepisami, w brzmieniu dotychczasowym, niniejszy zarzut winien dotyczyć naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia 6 listopada 2019 r. i tym samym również w dacie wydania skarżonego wyroku; w przypadku jednak przyjęcia przez Sąd II instancji stanowiska odmiennego - Pozwana zaskarżonemu wyrokowi zarzuca naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. art. 327 ¹ § 1 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym od dnia 7 listopada 2019 r.);

2.  art. 189 k.p.c. poprzez przyjęcie, że:

a)  żądanie powództwa o ustalenie istnienia stosunku prawnego może dotyczyć nie tylko całości, ale też części tego stosunku prawnego i tym samym uznanie, że dopuszczalnym było wytoczenie przez Powoda powództwa o ustalenie nabycia 876 udziałów, w sytuacji w której umowa sprzedaży z dnia 20 sierpnia 2018 roku, stanowiąca podstawę przedmiotowego nabycia, dotyczyła łącznie 1 650 udziałów i w konsekwencji nieoddalenia pozwu,

b)  powodowi w niniejszej sprawie przysługuje interes prawny oraz Powód ów interes prawny wykazał podczas, gdy o braku interesu prawnego po stronie Powoda świadczy fakt przysługiwania mu dalej idących roszczeń i tym samym środków ochrony swoich praw aniżeli niniejsze powództwo, jak chociażby wszczęcie postępowania o ustalenia nabycia przez niego 1 650 udziałów w kapitale zakładowym Pozwanej;

3.  art. 189 k.p.c. w zw. z art. 72 § 2 k.p.c . poprzez błędne przyjęcie, że w niniejszej sprawie po stronie pozwanej nie zachodzi współuczestnictwo konieczne i tym samym uznanie, że Powód nie był zobowiązany do pozwania - oprócz (...), M. M. (1) oraz W. M. - również (...), R. R. i P. T., w konsekwencji czego w niniejszej sprawie wystąpił brak legitymacji procesowej łącznej obligujący Sąd I instancji do oddalenia powództwa;

4.  art. 224 § 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i zamknięcie rozprawy bez uprzedniego udzielenia głosu Stronom, co uniemożliwiło im zajęcie ostatecznego stanowiska co do wyników postępowania dowodowego;

III.  naruszenie prawa materialnego:

1.  art. 255 § 1 k.s.h. poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, że umowa Pozwanej, jako umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, mogła zostać zmieniona przedwstępną umową sprzedaży udziałów z dnia 21 maja 2018 roku zawartą pomiędzy Powodem (osobą trzecią w stosunku do Pozwanej) oraz (...) (ówczesnym wspólnikiem Pozwanej) podczas, gdy umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może zostać zmieniona wyłącznie uchwałą jej wspólników podjętą w odpowiedniej formie i trybie;

2.  art. 65 § 2 k.c. w zw. z art. 70 § 1 k.c. w zw. z art, 602 § 2 k.c. polegające na przyjęciu, iż:

a.  z postanowień § 7 umowy Pozwanej nie wynika, aby prawo pierwszeństwa tam przewidziane zostało uregulowane zgodnie z zasadą prior tempore potior hire tj. aby Pozwany W. M. mógł nabyć całość udziałów w kapitale zakładowym (...)od (...) w wyniku złożenia, jako pierwszy ze wspólników Pozwanej, oświadczenia o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku w całości, albo też względnie, że treść postanowień § 7 umowy Pozwanej, w związku z pozostałymi okolicznościami faktycznymi, nie powinna zostać w przedmiotowy sposób zinterpretowana,

b.  z postanowień § 7 umowy Pozwanej nie wynika, że umowa sprzedaży udziałów pomiędzy wspólnikiem zbywającym a wspólnikiem uprawnionym w wykonaniu przysługującego temu ostatniemu prawa pierwszeństwa zostaje zawarta z chwilą złożenia przez wspólnika uprawnionego oświadczenia o przyjęciu oferty wspólnika zbywającego, albo też względnie, że treść postanowień § 7 umowy Pozwanej, w związku z pozostałymi okolicznościami faktycznymi, nie powinna zostać w przedmiotowy sposób zinterpretowana,

c.  z postanowień § 7 umowy Pozwanej nie wynika, że 30 - dniowy termin na przyjęcie oferty wspólnika zbywającego został zastrzeżony wyłączenie w celu ustalenia okresu związania ofertą wspólnika zbywającego,

3.  art. 58 § 1, 2 i 3 k.c. polegające na jego niezastosowaniu, które doprowadziło do niestwierdzenia częściowej nieważności oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku w zakresie, w którym zmierzała ona do obejścia § 7 umowy Pozwanej, a także art. 255 § 1 k.s.h. poprzez próbę niedopuszczalnej zmiany umowy Pozwanej;

4.  art. 83 § 1 k.c. poprzez jego niezastosowanie, które doprowadziło do niestwierdzenia nieważności oświadczenia P. T. o przyjęciu oferty z (...) podczas, gdy oświadczenie to było pozorne i przede wszystkim w sposób ewidentny sprzeczne z zasadami współżycia społecznego jako, że zmierzało do obejścia postanowień § 7 umowy Pozwanej;

5.  art. 182 § 1 k.s.h. poprzez jego niezastosowanie, które doprowadziło do przyjęcia, że umowa Pozwanej nie przewiduje obowiązku podjęcia uchwały zgromadzenia wspólników w przedmiocie wyrażenia zgody na nabycie udziałów od dotychczasowego wspólnika przez podmiot trzeci, w sytuacji w której o tym obowiązku stanowi postanowienie § 16 ust. 2 pkt m) oraz postanowienie § 16 ust. 3 umowy Pozwanej, co doprowadziło do uznania - abstrahując od pozostałych zarzutów - iż Powód nie mógł skutecznie nabyć udziałów w kapitale zakładowym (...) od (...).

W oparciu o powyższe zarzuty apelująca wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości, zniesienie postępowania przed Sądem I instancji w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego. Ewentualnie wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, wraz z orzeczeniem o kosztach procesu, Sądowi I Instancji lub też o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od Powoda na rzecz Pozwanego kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych.

Powyższy wyrok w całości apelacją zaskarżyli również pozwani W. M. i M. M. (2), zarzucając:

I.  naruszenie przepisów postępowania skutkujące jego nieważnością:

1.  art. 67 S 1 k.p.c. w zw. z art. 202 zd. trzecie k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym do dnia 6 listopada 2019r.l w zw. z art. 214 S 1 k.p.c. w zw. z art. 253 5 2 k.s.h. poprzez ich błędne zastosowanie polegające na ustanowieniu kuratora dla spółki (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. (KRS: (...); dalej również jako „Pozwana 3", (...) albo „Spółka")

a.  w sytuacji, w której w toku postępowania przed Sądem I instancji Spółka posiadała (i posiada nadal) prawidłowo umocowany do jej reprezentacji organ (Zarząd),

b.  w sytuacji, w której nie wystąpiły przesłanki uniemożliwiające reprezentację Spółki przez jej Zarząd w postępowaniu przed Sądem I instancji określone w przepisach obowiązującego prawa,

c.  w oparciu o przepis prawa (art. 253 § 2 k.s.h.) nieznajdujący zastosowania do niniejszego postępowania jako, że jego przedmiot stanowi powództwo z art. 189 k.p.c., a nie powództwo o uchylenie lub stwierdzenie nieważności uchwały wspólników w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, względnie dokonanie niedopuszczalnej wykładni rozszerzającej dyspozycji art. 253 § 2 k.s.h., która doprowadziła do błędnego uznania, że przepis ten może znaleźć zastosowanie w sprawie,

d.  na oddaleniu wniosku o odroczenie rozprawy z dnia 16 września 2019 r. w celu doręczenia odpisu pozwu Zarządowi Pozwanej 3,

co w konsekwencji doprowadziło do pozbawienia Pozwanej 3 prawa do obrony realizowanego przez jej uprawniony organ i tym samym do nieważności postępowania prowadzonego przez Sad I instancji na podstawie art. 379 pkt k.p.c.

przy czym w ocenie skarżących, mając na uwadze art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z którym w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie tej ustawy zachowują moc czynności dokonane zgodnie z przepisami, w brzmieniu dotychczasowym, niniejszy zarzut winien dotyczyć naruszenia art. 202 zd. trzecie k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia 6 listopada 2019r. i tym samym również w dacie wydania skarżonego wyroku; w przypadku jednak przyjęcia przez Sąd II instancji stanowiska odmiennego - skarżący zaskarżonemu wyrokowi zarzucili naruszenie art. 67 § 1 k.p.c. w zw. z art. 202 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym od dnia 7 listopada 2019r.l w zw. z art. 214 S 1 k.p.c. w zw. z art. 253 § 2 k.s.h.;

II.  naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy:

1.  art. 233 § 1 k.p.c. w zw. art. 328 § 2 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia 6 listopada 2019 r. poprzez: (1) całkowite pominięcie wniosków wpływających z części materiału dowodowego przedstawionego przez Strony, pomimo niekwestionowania przez Sąd I instancji zgromadzonych w sprawie dowodów, co doprowadziło do braku ustalenia okoliczności faktycznych mających kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy - a które jednoznacznie przemawiają za koniecznością oddalenia niniejszego powództwa w całości - przy jednoczesnym nie tylko nieuzasadnieniu, ale nawet niewskazaniu przyczyn, dla których Sąd I instancji postanowił je pominąć, (2) brak wszechstronnej analizy i oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, (3) brak wyjaśnienia przyczyn, dla których Sąd I instancji odmówił wiarygodności niektórym dowodom przeprowadzonym w toku przedmiotowego postępowania oraz (4) sporządzenie uzasadnienia wyroku w sposób uniemożliwiający jego kontrolę instancyjną,

które to uchybienia doprowadziły do nierozpoznania istoty sprawy na skutek powstania tego rodzaju braków rozstrzygnięcia w zakresie ustaleń faktycznych, że nie zostały przedstawione zasadnicze okoliczności wpływające na stosowanie prawa materialnego, a także z uwagi na charakter uzasadnienia skarżonego orzeczenia, które jednoznacznie wskazuję na brak odniesienia się przez Sad I instancji do meritum problemu poddanego pod jego osąd -

wyrażające się przede wszystkim, lecz niewyłącznie, w:

a.  całkowitym pominięciu przy rozstrzygnięciu przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych dotyczących pożyczki udzielonej przez Powoda P. T. - w tym w szczególności faktu, że Powód nie badał sytuacji finansowej P. T. - z których w sposób jednoznaczny wynika, że (1) celem dokonania przedmiotowej czynności prawnej było tylko i wyłącznie zablokowanie nabycia udziałów w kapitale zakładowym Pozwanej 3 należących do (...) Izby Przemysłowo - Handlowej z siedzibą w K. (dalej jako: (...)) przez: Pozwanego W. M., (2) P. T. w rzeczywistości nigdy nie miał zamiaru nabycia udziałów Spółki od (...), (3) złożenie przez P. T. oświadczenia o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku miało charakter pozorny (i chociażby z tego względu - lecz niewyłącznie - nie mogło być skuteczne) oraz stanowiło jeden z elementów wykonania z góry powziętego planu P. T., R. R., (...) oraz Powoda, którego skutkiem miało być wprowadzenie Powoda do (...) jako jej wspólnika, co w konsekwencji doprowadziło do bezzasadnego uwzględnienia powództwa w całości,

b.  całkowitym pominięciu przy rozstrzygnięciu przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych dotyczących poinformowania Powoda przez (...) co wynika z zeznań C. T., Prezydenta Zarządu (...) (protokół audio z rozprawy z dnia 16 września 2019 roku; czas 4:07:27; 4:10:18) - o okoliczności złożenia przez Pozwanego W. M. w dniu 15 czerwca 2018 roku oświadczenia o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku w przedmiocie zbycia 1 650 udziałów w kapitale zakładowym Pozwanej 3, co w konsekwencji doprowadziło Sąd I instancji do przyjęcia, że Powód oraz P. T. odpowiednio w dacie zawierania pożyczki, o której mowa w lit. a) oraz składania przez P. T. oświadczenia o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku nie wiedzieli o fakcie przyjęcia przez Pozwanego W. M. oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku już 15 czerwca 2018 roku i przejściu prawa własności przedmiotowych 1 650 udziałów na rzecz Pozwanego W. M. już w tej dacie i tym samym uznania, że działanie P. T. polegające na złożeniu oświadczenia o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku nie stanowiło jedynie zablokowania nabycia udziałów Spółki należących do (...) przez Pozwanego W. M. oraz co najmniej Powód, (...) i P. T. nie działali ze z góry powziętym zamiarem wprowadzenia Powoda do (...) jako jej wspólnika,

c.  całkowitym pominięciu przy rozstrzygnięciu przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych dotyczących spotkania z dnia 20 czerwca 2018 roku pomiędzy Pozwanym W. M., Pozwanym M. M. (1) a Powodem, podczas którego Powód został poinformowany o okoliczności złożenia przez Pozwanego W. M. w dniu 15 czerwca 2018 roku oświadczenia o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku w przedmiocie zbycia 1 650 udziałów w kapitale zakładowym Pozwanej 3, co doprowadziło do nieuwzględnienia przy rozstrzyganiu przez Sąd I instancji, że Powód w dacie zawierania pożyczki, o której mowa w lit. a), zawierania umowy sprzedaży 1 650 udziałów w dniu 20 sierpnia 2018 roku posiadał wiedzę o fakcie przyjęcia przez Pozwanego W. M. oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku już 15 czerwca 2018 roku i przejściu prawa własności przedmiotowych 1 650 udziałów na rzecz Pozwanego W. M. już w tej dacie i tym samym nie wzięcia pod uwagę, że co najmniej Powód, (...) i P. T. działali ze z góry powziętym zamiarem wprowadzenia Powoda do (...) jako jej wspólnika,

d.  całkowitym pominięciu przy rozstrzygnięciu przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych dotyczących złożenia przez (...) Pozwanemu W. M., Pozwanemu M. M. (1), P. T. i R. R. oświadczenia o zamiarze zbycia 1 650 udziałów w kapitale zakładowym (...) bez zachowania formy wymaganej dla oferty sprzedaży udziałów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, to jest w formie zwykłej pisemnej zamiast w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi, co doprowadziło do nieuwzględnienia przy rozstrzyganiu przez Sąd I instancji, że (...) działając ze z góry powziętym zamiarem i w porozumieniu z Powodem, P. T., R. R. od początku dążył do obejścia postanowień § 7 umowy Spółki oraz umożliwienia Powodowi nabycia należących do (...) udziałów nawet w przypadku wykonania prawa pierwszeństwa przez pozostałych wspólników (...), to jest Pozwanego W. M. i Pozwanego M. M. (1),

e.  całkowitym pominięciu przy rozstrzygnięciu przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych dotyczących okoliczności związanych ze sporem pomiędzy Pozwanym W. M. i Pozwanym M. M. (1) z jednej strony, a (...), P. T. i R. R. z drugiej, które wskazują na pozostawanie przez (...), P. T. i R. R. w zmowie co do wprowadzenia Powoda do Pozwanej 3 jako wspólnika, a także podejmowanie przez te ostatnie osoby działań niezgodnych z interesem F.,

f.  całkowitym braku wyjaśnienia z jakich względów Sąd I instancji odmówił dania wiary zeznaniom Pozwanego W. M. oraz Pozwanego M. M. (1), co uniemożliwia przeprowadzenie kontroli instancyjnej w niniejszej sprawie,

g.  całkowitym braku wyjaśnienia z jakich przyczyn Sąd I instancji uznał za wiarygodne zeznania świadków P. T., R. R., C. T. oraz zeznania Powoda i to w sytuacji, w której zeznania te nie były ze sobą spójne przede wszystkim, lecz niewyłącznie, w zakresie poinformowania Powoda przez (...) o przyjęciu przez Pozwanego W. M. w dniu 15 czerwca 2018 roku oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku (zeznania Powoda, C. T., P. T., R. R.), co uniemożliwia przeprowadzenie kontroli instancyjnej w niniejszej sprawie,

h.  powoływania się przez Sąd I instancji w części uzasadnienia, zawierającej ocenę prawną, na argumentację Powoda oraz aprobowanie tejże argumentacji bez logicznego oraz precyzyjnego wyjaśnienia przyczyn przyjęcia przedmiotowego stanowiska, przy jednoczesnym braku wyjaśnienia z jakich względów Sąd I instancji nie podzielił argumentów przedstawianych w toku postępowania przez Pozwanego W. M. oraz Pozwanego M. M. (1), co uniemożliwia przeprowadzenie kontroli instancyjnej w niniejszej sprawie,

przy czym w ocenie skarżących, mając na uwadze art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 4 lipca 2019r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, zgodnie z którym w sprawach wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie tej ustawy zachowują moc czynności dokonane zgodnie z przepisami, w brzmieniu dotychczasowym, niniejszy zarzut winien dotyczyć naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia 6 listopada 2019r. i tym samym również w dacie wydania skarżonego wyroku; w przypadku jednak przyjęcia przez Sąd II instancji stanowiska odmiennego - skarżący zaskarżonemu wyrokowi zarzucili naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. art. 327 ¹ § 1 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym od dnia 7 listopada 2019 roku :

2.  art. 189 k.p.c. poprzez przyjęcie, że:

żądanie powództwa o ustalenie istnienia stosunku prawnego może dotyczyć nie tylko całości, ale też części tego stosunku prawnego i tym samym uznanie, że dopuszczalnym było wytoczenie przez Powoda powództwa o ustalenie nabycia 876 udziałów, w sytuacji w której umowa sprzedaży z dnia 20 sierpnia 2018 roku, stanowiąca podstawę przedmiotowego nabycia, dotyczyła łącznie 1 650 udziałów i w konsekwencji nieoddalenia pozwu,

a.  Powodowi w niniejszej sprawie przysługuje interes prawny oraz Powód ów interes prawny wykazał podczas, gdy o braku interesu prawnego po stronie Powoda świadczy fakt przysługiwania mu dalej idących roszczeń i tym samym środków ochrony swoich praw aniżeli niniejsze powództwo, jak chociażby wszczęcie postępowania o ustalenia nabycia przez niego 1 650 udziałów w kapitale zakładowym Pozwanej;

3.  art. 189 k.p.c. w zw. z art. 72 § 2 k.p.c. poprzez błędne przyjęcie, że w niniejszej sprawie po stronie pozwanej nie zachodzi współuczestnictwo konieczne i tym samym uznanie, że Powód nie był zobowiązany do pozwania - oprócz (...), M. M. (1) oraz W. M. - również (...), R. R. i P. T., w konsekwencji czego w niniejszej sprawie wystąpił brak legitymacji procesowej łącznej obligujący Sąd I instancji do oddalenia powództwa;

4.  art. 224 § 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i zamknięcie rozprawy bez uprzedniego udzielenia głosu Stronom, co uniemożliwiło im zajęcie ostatecznego stanowiska co do wyników postępowania dowodowego;

III.  naruszenie prawa materialnego:

1.  art. 6 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na bezpodstawnym przerzuceniu ciężaru dowodowego w niniejszej sprawie na Pozwanych, bez krytycznej oceny stanowiska Powoda, to jest dokonanie przez Sąd I instancji oceny twierdzeń i dowodów przedkładanych wyłącznie przez skarżących, bez dokonania oceny twierdzeń i dowodów przedkładanych przez Powoda, podczas gdy Sąd I instancji winien był wpierw ocenić twierdzenia i dowody Powoda, a dopiero w dalszej kolejności skarżących;

2.  art. 255 § 1 k.s.h. poprzez jego niezastosowanie i przyjęcie, że umowa Pozwanej 3, jako umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, mogła zostać zmieniona przedwstępną umową sprzedaży udziałów z dnia 21 maja 2018r. zawartą pomiędzy Powodem (osobą trzecią w stosunku do Pozwanej 3) oraz (...) (ówczesnym wspólnikiem Pozwanej 3, podczas gdy umowa spółki z ograniczoną odpowiedzialnością może zostać zmieniona wyłącznie uchwałą jej wspólników podjętą w odpowiedniej formie i trybie;

3.  art. 65 § 2 k.c. w zw. z art. 70 § 1 k.c. w zw. z art. 602 § 2 k.c. polegające na przyjęciu, iż:

a.  z postanowień § 7 umowy Pozwanej spółki nie wynika, aby prawo pierwszeństwa tam przewidziane zostało uregulowane zgodnie z zasadą prior tempore potior iure tj. aby Pozwany W. M. mógł nabyć całość udziałów w kapitale zakładowym (...) od (...) w wyniku złożenia, jako pierwszy ze wspólników Pozwanej 3, oświadczenia o przyjęciu oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku w całości, albo też względnie, że treść postanowień § 7 umowy Pozwanej 3, w związku z pozostałymi okolicznościami faktycznymi, nie powinna zostać w przedmiotowy sposób zinterpretowana,

b.  z postanowień § 7 umowy Pozwanej spółki nie wynika, że umowa sprzedaży udziałów pomiędzy wspólnikiem zbywającym a wspólnikiem uprawnionym w wykonaniu przysługującego temu ostatniemu prawa pierwszeństwa zostaje zawarta z chwilą złożenia przez wspólnika uprawnionego oświadczenia o przyjęciu oferty wspólnika zbywającego, albo też względnie, że treść postanowień § 7 umowy Pozwanej 3, w związku z pozostałymi okolicznościami faktycznymi, nie powinna zostać w przedmiotowy sposób zinterpretowana,

c.  z postanowień § 7 umowy Pozwanej spółki nie wynika, że 30 - dniowy termin na przyjęcie oferty wspólnika zbywającego został zastrzeżony wyłączenie w celu ustalenia okresu związania ofertą wspólnika zbywającego,

4.  art. 58 § 1, 2 i 3 k.c. polegające na jego niezastosowaniu, które doprowadziło do niestwierdzenia częściowej nieważności oferty (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku w zakresie, w którym zmierzała ona do obejścia § 7 umowy Pozwanej spółki a także art. 255 § 1 k.s.h. poprzez próbę niedopuszczalnej zmiany umowy Pozwanej spółki;

5.  art. 83 § 1 k.c. poprzez jego niezastosowanie, które doprowadziło do niestwierdzenia nieważności oświadczenia P. T. o przyjęciu oferty z (...) podczas, gdy oświadczenie to było pozorne i przede wszystkim w sposób ewidentny sprzeczne z zasadami współżycia społecznego jako, że zmierzało do obejścia postanowień § 7 umowy Pozwanej spółki;

6.  art. 182 § 1 k.s.h. poprzez jego niezastosowanie, które doprowadziło do przyjęcia, że:

a.  pomimo wykonania przez W. M. prawa pierwszeństwa do nabycia 1 650 udziałów w Spółce w odpowiedzi na ofertę (...) z dnia 14 czerwca 2018 roku, Powód był uprawniony do nabycia od (...) co najmniej 876 udziałów w kapitale zakładowym Spółki na podstawie umowy sprzedaży z dnia 20 sierpnia 2018 roku, co narusza wyżej wskazany przepis statuujący podstawę ograniczenia zbywalność udziałów w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością stosownymi postanowieniami umów spółek (jak w § 6-8 umowy spółki (...));

b.  umowa Pozwanej spółki nie przewiduje obowiązku podjęcia uchwały zgromadzenia wspólników w przedmiocie wyrażenia zgody na nabycie udziałów od dotychczasowego wspólnika przez podmiot trzeci, w sytuacji w której o tym obowiązku stanowi postanowienie § 16 ust. 2 pkt m) oraz postanowienie § 16 ust. 3 umowy Pozwanej spółki, co doprowadziło do uznania - abstrahując od pozostałych zarzutów - iż Powód nie mógł skutecznie nabyć udziałów w kapitale zakładowym (...) od (...).

W oparciu o powyższe zarzuty apelujący wnieśli o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości, zniesienie postępowania przed Sądem I instancji w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego. Ewentualnie wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od Powoda na ich rzecz kosztów procesu za obie instancje według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o odrzucenie apelacji pozwanej (...) sp. z o.o. z siedzibą w K., ewentualnie wniósł o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kosztów postepowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacje pozwanych są zasadne, o ile doprowadziły do uchylenia zaskarżonego wyroku, zniesienia postępowania w sprawie i przekazania sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania z uwagi na nieważność postępowania wywołaną pozbawieniem pozwanej spółki możności obrony jej praw.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego jednolicie przyjmuje się, iż pozbawienie strony możności obrony swych praw w rozumieniu art. 379 pkt 5 k.p.c. zachodzi wówczas, gdy z powodu uchybienia przez sąd przepisom postępowania strona wbrew swojej woli została faktycznie pozbawiona możliwości działania w postępowaniu lub jego istotnej części, jeżeli skutków tego uchybienia nie można było usunąć przed wydaniem orzeczenia w danej instancji (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 2014 r., V CSK 285/13, LEX nr 1486992; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2014 r., V CSK 189/13, LEX nr 1436183; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 listopada 2013 r., V CSK 544/12, LEX nr 1438426; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 2013 r., II CZ 19/13, LEX nr 1343967). Tak ujętą przyczyną nieważności postępowania może być również pozbawienie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością możności obrony jej praw, spowodowane reprezentowaniem jej w istotnej części postępowania przez ustanowionego dla niej kuratora, jeżeli nie zachodziły ku temu podstawy. Ma to miejsce niezależnie od faktycznego sposobu reprezentowania spółki przez kuratora, ponieważ istotą pozbawienia możności obrony praw strony procesu nie jest to, czy kurator reprezentował spółkę w sposób należyty, ale to, że w ogóle wykonywał reprezentację, gdy nie zachodziły przesłanki do jego ustanowienia i występowania w imieniu spółki. Zasadą jest bowiem, że spółkę reprezentuje zarząd jako organ wykonawczo – zarządzający (art. 201 § 1 k.s.h.), który zgodnie z obowiązującą teorią organów (art. 38 k.c.), podejmuje działania za spółkę. Reprezentacja przez inne podmioty, zarówno należące do struktury organizacyjnej spółki (likwidator, rada nadzorcza), jak i leżące poza tą strukturą (pełnomocnik, prokurent) musi opierać się na wyraźnej podstawie prawnej (art. 210 § 1 k.s.h., 253 § 2 k.s.h, 276 k.s.h.). Kompetencja tych podmiotów do działania w imieniu spółki może również wynikać z umocowania udzielonego im przez zarząd, wyjątkowo zaś inny organ (art. 210 § 1 k.s.h., 253 § 1 k.s.h.).

Podstawą umocowania kuratora, na którą powołał się Sąd Okręgowy jest przepis art. 253 § 2 k.s.h., znajdujący jako przepis wyjątkowy zastosowanie wyłącznie w sprawach o uchylenie lub stwierdzenie nieważności uchwał wspólników. Przyjęte w nim rozwiązanie ma swoje źródło w specyficznym ujęciu legitymacji procesowej stron. Legitymację do wytoczenia powództwa o uchylenie lub stwierdzenie nieważności mają bowiem podmioty enumeratywnie wymienione w art. 250 k.s.h., w tym także zarząd oraz jego poszczególni członkowie, biernie legitymowana jest zaś spółka, co stanowi wyraz przełamania ogólnej zasady utożsamiania działań organu z działaniami osoby prawnej (art. 38 k.c.). Zasadą w tych sprawach jest, że spółkę reprezentuje zarząd (art. 201 § 1 i art. 253 § 1 in principio k.s.h.). Zgromadzenie wspólników może wyłączyć przyznaną zarządowi kompetencję do reprezentacji spółki przez ustanowienie pełnomocnika umocowanego do jej reprezentacji w toku postępowania o uchylenie lub stwierdzenie nieważności uchwały. Gdy zarząd nie może działać za spółkę, a wspólnicy nie powołali pełnomocnika do reprezentacji spółki w postępowaniu o uchylenie uchwały, spółkę reprezentuje kurator ustanowiony przez sąd właściwy do rozstrzygnięcia powództwa (art. 253 § 2 k.s.h.). Celem tego przepisu jest zatem zapewnienie ochrony interesu spółki w tego rodzaju sprawach, przed nadużyciami związanymi z kierowaniem się przez członków zarządu własnym interesem, mogącym pozostawać nawet w ewidentnej sprzeczności z interesem spółki. Przepis nie wymaga przy tym, aby sprzeczność taka rzeczywiście występowała, chodzi bowiem o potencjalną kolizję indywidualnych interesów piastunów zarządu z interesem samej spółki (uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2009 roku, III CZP 63/09). Przepis ten nie mógł zatem stanowić podstawy ustanowienia kuratora w rozpoznawanej sprawie, w której przedmiotem procesu było ustalenie stosunku prawnego na podstawie art. 189 k.p.c., nawet jeżeli Sąd Okręgowy uznawał (choć brak w tym względzie jakiekolwiek stanowiska z uzasadnieniu zaskarżonego wyroku), że rola procesowa pozwanej spółki i dwóch pozwanych, będących członkami jej zarządu może powodować powstanie pomiędzy nimi konfliktu interesów.

Powołanie przez Sąd pierwszej instancji oczywiście błędnej podstawy ustanowienia kuratora nie zwalnia Sądu Apelacyjnego, z dokonania oceny, czy okoliczności rozpoznawanej sprawy uzasadniały jego ustanowienie w oparciu o inne przepisy.

W pierwszej kolejności wskazać należy na przepis art. 69 § 1 k.p.c. przewidujący możliwość ustanowienia przez sąd orzekający na wniosek strony przeciwnej, kuratora procesowego dla strony będącej osobą prawną, gdy w jej organie zachodzą braki uniemożliwiające jej reprezentację, przy czym w uzasadnionych przypadkach ustanowienie takiego kuratora może nastąpić z urzędu. Zakresem umocowania kuratora objęte są wszystkie czynności łączące się ze sprawą (art. 69 § 3 k.p.c.), za wyjątkiem czynności wywołujących skutki materialnoprawne, jak np. zrzeczenie się roszczenia, czy też zawarcie ugody sądowej lub ugody przed mediatorem, jeżeli ugoda taka wywierałaby skutki materialnoprawne dla strony zastępowanej przez kuratora. Z tego względu obowiązkiem sądu jest niezwłocznie zawiadomienie o ustanowieniu kuratora właściwy sąd rejestrowy, który powinien ustanowić kuratora materialnoprawnego na podstawie art. 42 § 1 k.c. i zawiadomić o tym sąd orzekający. W takim przypadku sąd cywilny odwołuje kuratora ustanowionego na podstawie art. 69 § 1 k.p.c., natomiast kurator powołany na podstawie art. 42 § 1 k.c. wstępuje w miejsce odwołanego kuratora.

Przez brak w organie uniemożliwiający reprezentację osoby prawnej w rozumieniu art. 69 § 1 k.p.c. należy rozumieć nie tylko sytuację gdy organ jest niekompletny (kadłubowy), a więc gdy nastąpi zmniejszenie liczby członków tego organu poniżej minimum wymaganego przez ustawę lub umowę (statut) dla skutecznej reprezentacji, ale również taki stan, gdy wprawdzie organ jest obsadzony przewidzianą liczbą piastunów, lecz nie mogą oni reprezentować tej osoby, ponieważ są pozbawieni prawa reprezentowania lub z zakresu tego prawa wyłączona jest możliwość podejmowania skonkretyzowanego rodzaju działań, w tym występowania za tę osobę w ściśle określonym postępowaniu cywilnym lub oznaczonym rodzaju postępowań. Wbrew sugestiom powoda ta ostatnia sytuacja nie miała jednak miejsca w rozpoznawanej sprawie. Postanowieniem wydanym przez Sąd Okręgowy w K. w dniu 2 sierpnia 2018 roku w sprawie (...) w drodze zabezpieczenia roszczenia o stwierdzenie nieważności uchwał, wstrzymano zaskarżone uchwały, zawieszono postępowanie rejestrowe i zakazano członkom zarządu W. M. i M. M. (1) prowadzenia spraw spółki i reprezentowania pozwanej spółki. Postanowienie to zostało jednak zmienione postanowieniem wydanym przez Sąd Apelacyjny w K. w dniu 28 września 2018 roku w sprawie(...)w ten sposób, że W. M. i M. M. (1) zakazano jedynie podejmowanie w imieniu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu, zaś w pozostałej części oddalono wniosek uwzględniający zabezpieczenie udzielone przez Sąd pierwszej instancji. Samo pojęcie czynności zwykłego zarządu i przekraczających czynności zwykłego zarządu nie zostało zdefiniowane w kodeksie spółek handlowych, natomiast rozróżnienie to jest istotne przede wszystkim na gruncie przepisu art. 208 k.s.h., regulującego sferę wewnętrzną funkcjonowania spółki (prowadzenie spraw spółki). Przenosząc wypracowane na tym tle poglądy na zasady reprezentacji należy stwierdzić, że do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu należy zaliczyć wszelkie sprawy o znacznym ciężarze gatunkowym, a więc z reguły stwarzające poważne ryzyko dla spółki, prowadzące do powstania nowych powiązań kapitałowych, obejmujące rozporządzenie prawem czy zaciągnięcie zobowiązań o znacznej wysokości. W doktrynie panuje pełna zgodność, że z pewnością czynnościami przekraczającymi zakres zwykłych czynności są te wszystkie, które na gruncie prowadzenia spraw spółki wymagają uchwały wspólników na podstawie art. 228 pkt 3-4, 5 k.s.h., art. 229 k.s.h., 230 k.s.h.) Z pewnością nie można do tej grupy zaliczyć podjęcia obrony w sądowym postępowaniu cywilnym, którego przedmiotem jest ustalenie istnienia stosunku prawnego lub prawa, mającego swe źródło w umowie sprzedaży przez wspólnika udziałów w spółce.

W konsekwencji tych rozważań stwierdzić więc należy, że przepis art. 69 § 1 k.p.c. nie mógł stanowić podstawy ustanowienia dla pozwanej spółki kuratora do jej reprezentowania w rozpoznawanej sprawie.

Odrębnego omówienie wymaga sygnalizowana wcześniej kwestia możliwości reprezentowania pozwanej spółki przez podmioty wymienione art. 210 § 1 k.s.h. - radę nadzorczą lub wspólnika ustanowionego przez zgromadzenie wspólników. Zgodnie z tym przepisem w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników. Przez pojęcie sporu, o którym mowa w tym przepisie, rozumie się wszelkie postępowania sądowe, zarówno procesowe, jak i nieprocesowe. W przypadku postępowania procesowego dotyczy to przede wszystkim sytuacji, gdy spółka i członek jej zarządu występują po przeciwnych stronach (powoda i pozwanego). Reprezentacja spółki kapitałowej przez członka jej zarządu jest jednak wyłączona również wtedy, gdy oba te podmioty są stronami jednego postępowania sądowego, w którym możliwa jest faktyczna kolizja ich interesów, niezależnie od tego, czy można ich uznać za przeciwników procesowych w klasycznym rozumieniu tego pojęcia. Celem tych przepisów jest ochrona interesu spółki (pośrednio także wspólników i wierzycieli spółki) w razie możliwości konfliktu interesu spółki z interesem członka zarządu. Ochrona ta realizuje się przez wyeliminowanie możliwości działania członka zarządu w podwójnej roli - reprezentanta interesów spółki i reprezentanta interesów własnych. Zapobiega ona przed nadużyciami, jakie mogą nastąpić w związku z kierowaniem się przez członka zarządu własnym interesem, mogącym pozostawać w sprzeczności z interesem spółki. Jak podkreśla się w piśmiennictwie prawniczym i orzecznictwie, nie jest konieczne, żeby sprzeczność interesów rzeczywiście występowała, chodzi tu bowiem o potencjalną kolizję interesów. Wyłączenie członka zarządu od reprezentowania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ze względu na jego „spór” ze spółką może więc wchodzić w grę nie tylko dlatego, że istnieje między nimi rzeczywisty spór, ale także dlatego, że w związku z określonym zdarzeniem zachodzi potrzeba podjęcia przez spółkę decyzji lub wyrażenia stanowiska mającego znaczenie prawne w sytuacji, w której interesy spółki i członka zarządu są sprzeczne (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2002 r., IV CKN 1903/00, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 22 października 2009 r., III CZP 63/09, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2010 roku, III CZP 120/09). Dodać przy tym należy, że w sporze takim spółki nie może reprezentować także inny członek zarządu, niż ten, z którym spółka jest w sporze, nawet gdyby reprezentacja przez pozostałych członków zarządu była możliwa.

Oznaczało to konieczność rozważenia przez Sąd Okręgowy, czy w rozpoznawanej sprawie istniał pomiędzy pozwanymi: spółką i członkami jej zarządu spór w rozumieniu art. 210 § 1 k.s.h. wymagający reprezentacji przez podmioty określone w tym przepisie. Niezależnie jednak od wyników takiego ustalenia nie ulega wątpliwości, że wykonywanie reprezentacji spółki przez kuratora było wadliwe i doprowadziło do nieważności postępowania. Podmiot ten z pewnością nie był bowiem uprawniony do reprezentowania spółki w toczącym się sporze. Aktualnie natomiast przesądzenie na tym etapie postępowania konieczności reprezentacji spółki przez podmioty wymienione w art. 210 § 1 k.s.h. jest przedwczesne i musi zostać pozostawione Sądowi Okręgowemu.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 2 k.p.c. uchylił zaskarżony wyrok, zniósł postępowanie w sprawie, począwszy od dnia 21 marca 2019 roku i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Kielcach, na podstawie art. 108 § 2 k.p.c. pozostawiając temu Sądowi rozstrzygniecie o kosztach postępowania apelacyjnego.

SSO (del.) Bartosz Pniewski SSA Grzegorz Krężołek SSA Regina Kurek