Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 288/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Północ w Warszawie z dnia 19.11.2020r. o sygn. akt III K 845/16.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

Ł. G.

W okresie od 16 listopada 2016 roku do 25 listopada 2017 roku w W. uporczywie nękał D. G. ją w ten sposób, że wielokrotnie nachodził pokrzywdzoną w miejscu pracy, w miejscu zamieszkania, wysyłał liczne wiadomości tekstowe za pośrednictwem portalu społecznościowego F. oraz umieszczał na profilu w.wym. wpisy, w których to wyzywał pokrzywdzoną słowami uznanymi powszechnie za obelżywe wypisywał na murach budynków znajdujących się w pobliżu miejsca zamieszkania oraz w miejscu zamieszkania pokrzywdzonej napisy obraźliwej treści, gdzie wymienione zostało nazwisko pokrzywdzonej.

Dowody wymienione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, jako stanowiące podstawę dokonanych przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych.

Jak w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.

Dowody wymienione w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, jako stanowiące podstawę dokonanych przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych.

Jedynie na zasadzie zarysowania problemu należy w tym miejscu wskazać, że zasadniczym dowodem, któremu Sąd Okręgowy nie dał wiary, były zeznania pokrzywdzonej D. G.. Opierały się one w zasadniczym stopniu jedynie na przekonaniu, co do sprawstwa oskarżonego określonych zachowań, co było wynikiem jej poprzednich doświadczeń i negatywnego nastawienia do oskarżonego. Brak było w aktach sprawy rzetelnych dowodów, które potwierdzałyby jej przypuszczenia. Dotyczyło to również wpisów internetowych, których autorów nie udało się ustalić, z uwagi na brak możliwości ustalenia numerów IP (k 93). W pewnych elementach, jak w kwestii zniszczenia auta w lipcu 2017r., jej podejrzenie kierowane w stronę oskarżonego nie przekonało również urzędu prokuratorskiego, bowiem nie objęto go ani aktem oskarżenia, ani postanowieniem o przedstawieniu zarzutów. Są miejsca, w których relacje pokrzywdzonej stają się tak nielogiczne, że wymagają wręcz wyjątkowej ostrożności i krytycyzmu. Znamienny jest bowiem opisywany przez pokrzywdzoną wątek przyklejanych przez nieustaloną osobę na drzwi karteczek z wyzwiskami wobec niej kierowanymi. Mimo, że nie była wtedy w konflikcie z oskarżonym i przebywali razem, to jest przekonana, że zrobił to jego kolega, na jego prośbę, choć jednocześnie nie wiedziała, jaka mogła być przyczyna takiego zachowania. Przekonanie pokrzywdzonej o winie oskarżonego było tak silne, że nie osłabiały go nawet argumenty w oczywisty sposób przemawiające na jego korzyść.

Szersze rozważania na ten temat, jak i co do oceny innych dowodów ujęte zostały w części odnoszącej się do zarzutów apelacji obrońcy.

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Apelacja obrońcy:

Obraza prawa procesowego w postaci art. 7 kpk, poprzez wybiórczą i dowolną ocenę materiału dowodowego, co doprowadziło do błędnych ustaleń faktycznych w postaci przypisania oskarżonemu popełnienia zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu Okręgowego, akt oskarżenia złożony w niniejszej sprawie miał być świadectwem kontynuacji przestępczej aktywności Ł. G., który został skazany za przestępstwo nękania pokrzywdzonej w okresie czasu bezpośrednio poprzedzającym okres w nim opisany. Konsekwencją tego faktu były pewne założenia i domniemania, które znalazły swoje odzwierciedlenie nie tylko w jakości zgromadzonego materiału dowodowego, co również w końcowym rozstrzygnięciu. Oskarżony był tak naturalnym kandydatem na sprawcę, że zasadnicza część ustaleń oparła się na tezie, że skoro poprzednio został skazany za przestępstwo stalkingu, to również i tym razem należy mu przypisać winę. Tendencja ta była widoczna również w uzasadnieniu wyroku pierwszej instancji, gdzie stwierdzono, że „trudno przypuszczać, że nagle do akcji wkroczyła inna osoba i zaczęła nękać pokrzywdzoną”, jak też że „logiczne jest, że był to raczej oskarżony, działający osobiście, lub przy pomocy innych osób”. Zacytowane fragmenty, choć trudno się z ich sensem nie zgodzić, wskazywały w istocie na wątpliwości Sądu Rejonowego, na braki dowodowe mogące owe wątpliwości usunąć. W ocenie Sądu Okręgowego taka ocena miała uzasadniony charakter, bowiem przeprowadzony proces poszlakowy nie pozwalał ustalić ponad wszelką wątpliwość winy oskarżonego.

W ocenie Sądu Okręgowego, to że inne osoby były zaangażowane w nękanie pokrzywdzonej jest oczywiste, bowiem świadek M. został w takich okolicznościach utrwalony na zapisie wideo. Nie można wykluczyć, że został do swoich czynów zainspirowany rozmową z oskarżonym, może też miał własne ku takiemu postępowaniu powody. Uznanie jednak, że działał wspólnie i w porozumieniu z oskarżonym, pod jego kierownictwem, lub też na skutek podżegania, czy psychicznego pomocnictwa jest domniemywaniem na niekorzyść oskarżonego, bowiem nie znajduje jednoznacznego potwierdzenia w żadnym dowodzie, jak i w logicznym rozumowaniu, czy życiowym doświadczeniu. W ocenie Sądu Okręgowego dopuszczalne są obie wersje, a wątpliwość ta, w kontekście możliwego do zgromadzenia materiału dowodowego jest nieusuwalna. Założenie, że nie istniały inne osoby, które by mogły źle życzyć pokrzywdzonej, w świetle oceny przeciętnego człowieka jest wyrazem życzeniowego postrzegania świata i nie znajduje oparcia w życiowym doświadczeniu.

Sąd Rejonowy nie wykazał należytej staranności przy analizie części materiału dowodowego, co skutkowało dowolną ich oceną i prowadziło do wadliwych ustaleń faktycznych. Odnosiło się to do materiału fotograficznego, obrazującego obraźliwe napisy, których autorem miał być oskarżony. Karta 15 akt sprawy, zawiera fotografię identyczną do tej zawartej na karcie 86 akt III K 845/16, z tą różnicą, że pierwsze jest kolorowe, a drugie czarno-białe. Karta 18 zawiera znów taką samą fotografię, jak na karcie 95 akt III K 845/16, przy czym tym razem zdjęcia różnią się nie tylko kolorem, co również wielkością. Na karcie 17 znajduje się fotografia napisu identyczną z tą na karcie 99 akt III K 845/16, zaś na karcie 189 znajduje się zdjęcie fragmentu ściany, której odpowiada zdjęcie na karcie 101 akt III K 845/16, choć w innym wykadrowaniu. Płyną z tego dwa oczywiste wnioski. Po pierwsze, zdjęcia te, a tym samym i napisy na ścianie, powstały przed okresem objętym zarzutem w niniejszej sprawie, a zatem nie stanowią istotnego dowodu. Po drugie, skoro żadne inne zdjęcia nie zawierają datownika, to mając na uwadze powyższe fakty, musi budzić się wątpliwość, co do czasu powstania wszystkich pozostałych napisów, prezentowanych w rozpoznawanej sprawie. A zatem istnieje uzasadnione przypuszczenie, że nawet jeśli popełnił je oskarżony, to miało to miejsce w okresie objętym poprzednią sprawą, co wiąże się z powagą rzeczy osądzonej.

Nie sposób także nie przekładać tych ustaleń na wiarygodność pokrzywdzonej, skoro zeznała (k 22), że napisy te (k 15, 17 i 18) dostrzegła w lipcu 2017r., a materiał dowodowy wskazuje jednoznacznie, że przynajmniej trzy z nich istniały już przed listopadem 2016r., gdy wskazane zdjęcia trafiły do akt sprawy o sygn. III K 845/16. Kolejne sprzeczne w tym zakresie zeznania pokrzywdzona złożyła na rozprawie (k 234), gdy wskazała, że zdjęcia te zostały wykonane pod koniec 2016r. Mimo powyższego, Sąd Rejonowy również na tych dowodach oparł swoje rozstrzygnięcie, a do sprzeczności w zeznaniach nie odniósł się wcale, uznając je za logiczne i konsekwentne.

Nie bez wad jest też materiał dowodowy oparty na źródłach osobowych. W zeznaniach świadków regularnie pojawiają się relacje z okresu objętego poprzednim postępowaniem karnym. Typowe są zeznania A. D. (k 168), która opisuje jak oskarżony obrażał pokrzywdzoną na profilach klientów, jak pokrzywdzona dzwoniła do niej, że otrzymała groźby od oskarżonego, że stoi z kwasem, że widziała na różnych komunikatorach, że oskarżony obrażał pokrzywdzoną, wklejał zdjęcia morderców. Ostatni z wątków był poruszany w aktach sprawy III K 845/16, gdzie na k 67 przedstawiono wydruk takiego właśnie wpisu. Gdy jednak dochodziło do konieczności doprecyzowania czasokresu takich zachowań, świadek twierdziła, że „były wyzwiska – napisy na klatce schodowej, fałszywe profile. Były zdjęcia na V..”. Świadek A. K. zeznał, że widział nagranie, jak oskarżony przyszedł z kolegą w nocy i zniszczył kamerę, co było wszak przedmiotem analizy w poprzedniej sprawie. Zdecydowana większość konkretów dotyczyła okresu, który chroni powaga rzeczy osądzonej, co widać również w dowodach prezentowanych przez samą pokrzywdzoną, jak w zawiadomieniu o fałszywym profilu – k 10 (17.05.2016r.), czy mającej znieważać wiadomości tekstowej z dnia 19.12.2015r. (k 192).

Wszystko to razem tworzy jednoznaczną atmosferę kontynuacji przestępczej aktywności oskarżonego i prowadzi do pewnej manipulacji, bowiem oskarżony staje się naturalnym kandydatem na sprawcę zarzucanego czynu. Rzecz jednak w tym, że w dalszym ciągu wina musi zostać mu udowodniona ponad wszelką wątpliwość, a proces poszlakowy musi spełniać kryteria logicznego rozumowania i braku alternatywnej wersji pomijającej udział oskarżonego w zachowaniach opisanych w zaskarżonym wyroku. Tymczasem, w ocenie Sądu Okręgowego, po odsunięciu na bok wszystkich zdarzeń mających miejsce przed okresem objętym wyrokiem, lub co do których data zdarzenia jest nieustalona, pozostanie wulgarny napis na drzwiach sporządzony przez ustaloną osobę trzecią, wpisy internetowe sporządzone przez osoby, których tożsamości nie udało się ustalić, fakt pojawiania się oskarżonego w okolicy miejsca zamieszkania pokrzywdzonej, co nie zostało mu zabronione, choćby w postaci zakazu zbliżania się i sms (k 195) oskarżonego z niedwuznaczną propozycją wobec pokrzywdzonej. Jedynie ten ostatni dowód wskazuje, że oskarżony w istocie nie zaprzestał z pokrzywdzoną kontaktów, lecz to nie wystarczy do przypisania mu znamion występku stalkingu, szczególnie w brzmieniu sprzed nowelizacji w 2020r. Warto również zauważyć, że w opisie przypisanego czynu nie ujęto kierowania znieważających treści pod adresem pokrzywdzonej w wiadomościach sms, co oznacza że w myśl art. 434§1 pkt 3 kpk rozważania w tym kierunku są niedopuszczalne, bowiem apelacja Prokuratora została skierowana wyłącznie co do kary.

Ten sam argument dotyczy ewentualnych gróźb karalnych, jakie miały być kierowane pod adresem pokrzywdzonej przez przebywającego w okolicy jej miejsca zamieszkania oskarżonego. Zapis monitoringu przedstawia jedynie fakt bytności tam oskarżonego, co znajduje usprawiedliwienie również w zeznaniach samej pokrzywdzonej, która przyznała, że oskarżony miał kolegów mieszkających w pobliżu. Brak zapisu dźwięku nie pozwala zweryfikować wersji, w której oskarżony miałby wykrzykiwać groźby, czy zniewagi pod adresem pokrzywdzonej, lecz nawet gdyby tak było, to również taka postać zachowania nie została ujęta w zaskarżonym wyroku, co z opisanych wyżej względów wyklucza sens dalszych na ten temat dywagacji.

Reasumując, choć zgromadzony materiał dowodowy i w pewnym stopniu życiowe doświadczenie, czy racjonalne rozumowanie uprawniają do spekulacji na temat sprawstwa oskarżonego, to ostateczna ocena musi być dla trafności postawionego zarzutu niekorzystna. Dowolna ocena materiału dowodowego doprowadziła Sąd do wadliwych ustaleń faktycznych, co wymagało korekty w trybie odwoławczym.

Wniosek

O uniewinnienie.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak możliwości skutecznego przypisania oskarżonemu zarzucanego czynu, z uwagi na brak wiarygodnego ku temu materiału dowodowego skutkuje orzeczeniem o uniewinnieniu.

Lp.

Zarzut

1.

Apelacja Prokuratora:

Rażąco niewspółmiernie łagodna kara.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut pominięty, jako bezprzedmiotowy, z uwagi na uniewinnienie oskarżonego, w myśl art. 436 kpk.

Wniosek

Zmiana wyroku poprzez wymierzenie kary dwóch miesięcy pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut pominięty, jako bezprzedmiotowy, z uwagi na uniewinnienie oskarżonego, w myśl art. 436 kpk.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zmiana rozstrzygnięcia, co do winy, poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu.

Zwięźle o powodach zmiany

Brak możliwości skutecznego przypisania oskarżonemu zarzucanego czynu, z uwagi na brak wiarygodnego ku temu materiału dowodowego skutkuje orzeczeniem o uniewinnieniu.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.

Zasądzono na rzecz obrońcy z urzędu koszty nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.

W związku z uniewinnieniem oskarżonego, koszty procesu ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wina.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

zmiana

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2.

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

kara

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

Uchylenie

☒

zmiana