Dnia 27 kwietnia 2021 r.
Sąd Okręgowy w Poznaniu II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodnicząca: sędzia Maria Antecka
Sędziowie: Anna Kulczewska-Garcia
Agnieszka Śliwa
po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2021 roku w Poznaniu
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z wniosku (...) Banku (...) z siedzibą w P.
przy udziale Gminy G., (...) Spółka z o.o. z siedzibą w S., M. S. i A. S.
o stwierdzenia nabycia spadku
na skutek apelacji uczestnika postępowania Gminy G.
od postanowienia Sądu Rejonowego w Gnieźnie
z dnia 12 sierpnia 2020 r.
sygn. akt I Ns 117/19
postanawia:
uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Gnieźnie, pozostawiając temu sądowi rozstrzygniecie o kosztach instancji odwoławczej.
Anna Kulczewska-Garcia Maria Antecka Agnieszka Śliwa
postanowienia Sądu Okręgowego w Poznaniu z 27 kwietnia 2021 r.
W dniu 31 stycznia 2019 r. (...) Bank(...) z siedzibą w P. wniósł o stwierdzenie, że spadek po W. P., zmarłym 4 maja 2018 r., ostatnio zamieszkałym w L. (gmina G.), nabyła Gmina G.. Wnioskodawca domagał się obciążenia spadkobiercy kosztami w całości, w szczególności kosztami za odpisy aktów stanu cywilnego, kosztami ogłoszeń prasowych, kosztami postępowania spadkowego i opłaty skarbowej od pełnomocnictw, zasądzenia od spadkobiercy na rzecz wnioskodawcy ww. kosztów oraz kosztów dotychczas poniesionych w łącznej kwocie 39 zł. Jako uczestnika wnioskodawca wskazał Gminę G. (k. 1).
Do sprawy przystąpił jako uczestnik podmiot (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S., będący następcą prawnym wierzyciela zmarłego (k. 34, 65-73).
Zaskarżonym postanowieniem z 12 sierpnia 2020 r. Sąd Rejonowy w Gnieźnie stwierdził, że spadek W. P., synu J. i P. z domu G., zmarłym 4 maja 2018 r. w P., ostatnie zamieszkałym w L. (gmina G.), na podstawie ustawy nabyła w całości z dobrodziejstwem inwentarza Gmina G. (k. 59, uzasadnienie na k. 76).
Apelację od powyższego postanowienia wywiodła Gmina G., zaskarżając je w całości i podnosząc zarzut poczynienia błędnych ustaleń faktycznych, polegających na przyjęciu, że w sprawie dziedziczy Gmina G. w drodze ustawy, a to wskutek braku innych spadkobierców, podczas gdy spadkodawca pozostawił dwie żyjące córki M. S. i A. S., które są spadkobiercami ustawowymi zmarłego i dziedziczą w pierwszej kolejności.
W oparciu o powyższy zarzut, uczestnik wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez stwierdzenie, że po spadkodawcy dziedziczą jego córki M. S. i A. S. (k. 78-79).
Postanowieniem z 12 lutego 2021 r., sprostowanym postanowieniem z 27 kwietnia 2021 r., Sąd Okręgowy w Poznaniu wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestników postępowania M. S. i A. S. (k. 91 w zw. z k. 114).
W dniu 10 marca 2021 r. wpłynęło pismo A. S. informujące o odrzuceniu spadku po W. P. przez trójkę jego dzieci oraz przez wnuki. Uczestniczka wskazała również, że zmarły posiadał rodzeństwo, których nie zna dokładnych danych, ani adresów (k. 102-111).
Wnioskodawca złożył odpowiedź na apelację, w której wniósł o jej oddalenie w całości i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych. Ewentualnie, jeżeli Sąd ustali, że wskazane w apelacji osoby są spadkobiercami ustawowymi W. P., wnioskodawca wskazał, że przychyla się do wniosku Gminy G. zmianę zaskarżonego postanowienia i wnosi o nieobciążanie go kosztami postępowania (k. 112).
Sąd okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja okazała się uzasadniona.
Zaskarżonym postanowieniem z 12 sierpnia 2020 r. Sąd Rejonowy w Gnieźnie stwierdził, że spadek W. P., synu J. i P. z domu G., zmarłym 4 maja 2018 r. w P., ostatnie zamieszkałym w L. (gmina G.), na podstawie ustawy nabyła w całości z dobrodziejstwem inwentarza Gmina G., a więc spadkobierca, który dziedziczy w braku małżonka spadkodawcy, jego krewnych i dzieci małżonka spadkodawcy powołanych do dziedziczenia z ustawy
(art.935 k.c.). Sąd Rejonowy nie prowadził postepowania dowodowego celem ustalenia kto jest spadkobiercą – spadkobierców wezwał przez ogłoszenie.
Na etapie postępowania miedzyinstancyjnego zostały ujawnione dane spadkobierców należących do pierwszej grupy spadkobierców ustawowych, a mianowicie dzieci spadkodawcy. Dodatkowo zostały nadesłany do akt postępowania odpisy aktów notarialnych – protokołów oświadczeń o odrzuceniu spadku.
Powyższe powoduje, że niezbędne jest przeprowadzenie w całości postępowania dowodowego celem ustalenia kto jest spadkobiercą (art.670§1 k.p.c.), w którym to postępowaniu podlegać ocenie będzie także to, czy spadkobiercy spadek odrzucili.
W związku z powyższym, na podstawie art.386§4 k.p.c. w zw. z art.13§2 k.p.c. zaskarżone postanowienie podlegało uchyleniu, a sprawa została przekazana do Sądu Rejonowego celem ponownego rozpoznania.
Orzeczenie o kosztach postępowanie zostało oparte na art.108§2 k.p.c. w zw. z art.13§2 k.p.c.
Anna Kulczewska-Garcia Maria Antecka Agnieszka Śliwa