Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1170/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 czerwca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Roman Troll

Sędziowie Sądu Okręgowego: Mirella Szpyrka

Beata Majewska-Czajkowska

po rozpoznaniu w dniu 10 czerwca 2021 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy powództwa Gminy P.

przeciwko P. H. (1) (H.), G. S. i I. H.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

z dnia 6 marca 2019 r., sygn. akt I C 1033/18

I)  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1)  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powódki 1619,57 zł (tysiąc sześćset dziewiętnaście złotych i pięćdziesiąt siedem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 9 maja 2016 r.,

2)  oddala powództwo w pozostałej części,

3)  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powódki 785 zł (siedemset osiemdziesiąt pięć złotych) z tytułu zwrotu kosztów procesu,

4)  nakazuje pobrać, z tytułu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa, na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach:

a)  od powódki 565,76 zł (pięćset sześćdziesiąt pięć złotych i siedemdziesiąt sześć groszy) z zasadzonego na jej rzecz świadczenia,

b)  od pozwanych solidarnie 460,24 zł (czterysta sześćdziesiąt złotych i dwadzieścia cztery grosze),

II)  oddala apelację w pozostałej części,

III)  przyznaje radcy prawnemu M. S. (S.) od Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) z tytułu wynagrodzenia za pełnienie funkcji kuratora nieznanych z miejsca pobytu pozwanych
w postępowaniu odwoławczym,

IV)  zasądza od pozwanych solidarnie na rzecz powódki 201,86 zł (dwieście jeden złotych i osiemdziesiąt sześć groszy) z tytułu zwrotu kosztów postępowania odwoławczego,

V)  nakazuje pobrać, z tytułu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa, na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach:

1)  od powódki 199,06 zł (sto dziewięćdziesiąt dziewięć złotych i sześć groszy) z zasadzonego na jej rzecz świadczenia,

2)  od pozwanych solidarnie 161,94 zł (sto sześćdziesiąt jeden złotych i dziewięćdziesiąt cztery grosze).

SSO Beata Majewska-Czajkowska SSO Roman Troll SSO Mirella Szpyrka

Sygn. akt III Ca 1170/19

UZASADNIENIE

Powódka Gmina P. ((...)) w P.
(...) 9 maja 2016 r. wniosła o zasądzenie od pozwanych I. H., P. H. (2)
i G. S. 3610,47 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od wniesienia
pozwu do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanych kosztów procesu. W uzasadnieniu wskazała, że pozwani jako najemcy jej lokalu nie regulowali należności za okres od lipca
2014 r. do 31 stycznia 2015 r.

Kurator ustanowiony dla nieznanych z miejsca pobytu pozwanych wniósł o oddalenie
powództwa w całości oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu
i o przyznanie wynagrodzenia.

Wyrokiem z 6 marca 2019 r. Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach zasądził od pozwanych na rzecz powódki 3610,47 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 9 maja 2016 r. (pkt 1.); nakazał pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego
w T. 1026 zł z tytułu wydatków (pkt 2.) oraz zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powódki 2776 zł z tytułu zwrotu kosztów procesu (pkt 3.).

Rozstrzygnięcie to zapadło przy ustaleniu, że 13 stycznia 2005 r. Gmina P. zawarła z I. H. na czas nieokreślony umowę najmu lokalu mieszkalnego położonego w P. przy ul. (...)/I/10, o powierzchni użytkowej 51,90 m 2, do zamieszkiwania wspólnie z nią uprawnieni byli P. H. (1) i D. S., a wysokość stawki czynszu regulowanego i inne opłaty związane z przedmiotem najmu miały zostać określone pisemnie przez zarządcę według ogólnie obowiązujących przepisów ustawowych i prawa miejscowego. Umowa najmu została wypowiedziana z uwagi na nieuregulowanie zaległych należności czynszowych na podstawie wypowiedzenia z 27 września 2012 r. z miesięcznym terminem wypowiedzenia – od 31 października 2012 r. do 30 listopada 2012 r. Sąd Rejonowy ustalił, że od lipca 2014 r. do 31 stycznia 2015 r. powstało zadłużenie z tytułu wynagrodzenia za korzystanie z tego lokalu równe wysokości czynszu, opłat za wodę, kanalizację, wywóz odpadów, które wynosiło 3083,26 zł. Za miesiąc wynagrodzenie wynosiło 489,61 zł, w tym: opłata za bezumowne korzystanie z lokalu stanowiąca równowartość czynszu, zaliczka z tytułu opłat za dostawę zimnej wody, zaliczka z tytułu odprowadzania ścieków, opłata za odbiór odpadów nieselektywnych. Wysokość równowartości czynszu wyliczana była na podstawie stawki bazowej czynszu, która wynosiła 3,27 zł, przy czym w przypadku tego lokalu zastosowano zwyżki w związku z położeniem budynku w Strefie 2 (5%), zaliczeniem budynku do kategorii I pod względem stanu technicznego budynku (20%), wyposażeniem lokalu w gaz sieciowy (20%) i łazienkę (25%) – wartość zwyżek wyniosła 2,29 zł, zatem równowartość czynszu to 288,56 zł. Zaliczka za dostawę zimnej wody była ustalana na podstawie danych o średnim zużyciu z poprzednich lat – przyjęto, że wynosi ono 11 m 3. Stawka za dostawę zimnej wody wynosiła 5,45 zł, a za odprowadzanie ścieków – 8,10 zł, co daje kwotę 59,95 zł z tytułu zaliczki na dostawę zimnej wody i 89,10 zł z tytułu zaliczki na odprowadzanie ścieków. Opłata za odbiór odpadów wynosiła 13 zł za każdego lokatora. Zgodnie z oświadczeniem pozwanej I. H. w lokalu mieszkały 4 osoby, zatem miesięczna opłata wynosiła 52 zł. Sąd I instancji ustalił także, że osoby najmujące mieszkania powódki, jak również osoby zajmujące te lokale bez tytułu prawnego w budynkach administrowanych przez (...) w P. otrzymują informacje o zmianach wysokości opłat za wynajem na 3 miesiące wcześniej, a informacje o zmianie wysokości opłat za wywóz nieczystości i wodę – na miesiąc wcześniej. Zarówno niedopłata, jak i nadpłata jest wykazana na saldzie naliczeń opłat. Nadpłaty lokator może wypłacić lub zaliczyć w poczet bieżących należności, natomiast w przypadku niedopłaty jest wskazany termin zapłaty.

Zgodnie z ustaleniami Sądu Rejonowego 7 grudnia 2014 r., w związku z awarią instalacji wodnej, miało miejsce komisyjne wejście do lokalu przy ul. (...)/I/10 przez pracowników administratora budynku ((...) w P.). Od sąsiadów dowiedzieli się oni, że lokatorzy wyprowadzili się, dokonano zatem rozwiercenia zamka w asyście Policji. Po wejściu do mieszkania stwierdzono, że mieszkanie jest puste, zdemontowano w nim urządzenia bez zabezpieczenia, co było przyczyną zalania lokalu znajdującego się poniżej – zdemontowana była bateria w łazience, a z baterii kuchennej zdemontowano jedno pokrętło i wyciekała z niej woda, która przelewała się z podstawionej miski.

Sąd Rejonowy ustalił też, że I. H. i P. H. (1) od 17 stycznia 2005 r. do
5 grudnia 2016 r. byli zameldowani na pobyt stały pod adresem P. ul. (...)/I/10, a pozwany G. S. był tam zameldowany na pobyt stały od 25 listopada 2005 r. do 5 grudnia 2016 r. G. S. zgłosił organowi meldunkowemu czasowy pobyt w W.od 31 marca 2014 r. do 8 kwietnia 2015 r. W postępowaniu
o wymeldowanie pozwanych z lokalu z przedmiotowego lokalu przesłuchiwany świadek
w 2016 r. zeznał, że I. H., P. H. (1) i G. S. wyprowadzili się
z lokalu prawdopodobnie latem 2015 r.

Przy tak ustalonym stanie faktycznym sprawy Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że żądanie pozwu było zasadne. Wskazał, że sporną w sprawie była kwestia, czy pozwani zajmowali lokal wskazany w pozwie od lipca 2014 r. do 31 stycznia 2015 r. Sąd Rejonowy wskazał, że pozwana I. H. posiadała tytuł prawny do lokalu do upływu okresu wypowiedzenia umowy najmu, zaś P. H. (1) był uprawniony do zamieszkiwania w lokalu w okresie umowy najmu; byli oni od 17 stycznia 2005 r. do 5 grudnia 2016 r. zameldowani na pobyt stały pod adresem ul. (...)/I/10, a pozwany G. S. od 25 listopada 2005 r. do 5 grudnia 2016 r. Zdaniem Sądu Rejonowego istnieje domniemanie faktyczne zamieszkiwania pozwanych pod tym adresem w okresie objętym żądaniem pozwu. G. S. jednocześnie miał odnotowane wyjazdy do W., ale mimo to nie wymeldował się z adresu przy ul. (...)/I/10. Kurator pozwanych powyższego domniemania nie obalił. Wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c. nie wykazał, że pozwani wydali powódce lokal i zwrócili klucze do mieszkania. Sąd Rejonowy dopuścił z urzędu dowód z akt postępowania administracyjnego o wymeldowanie pozwanych z przedmiotowego mieszkania; ze znajdujących się tamże dokumentów wynika, że świadek zeznał, iż pozwani I. H., P. H. (1) i G. S. wyprowadzili się z lokalu prawdopodobnie latem 2015 r., co nie korespondowało jednak w żaden sposób z datą komisyjnego otwarcia mieszkania i miały być to tylko przypuszczeniem świadka; protokoły przesłuchania świadków mogły być, zdaniem Sądu Rejonowego, tylko dowodem na przebieg czynności przesłuchania; protokół wskazywał na jedynie bardzo ogólną wiedzę sąsiada o miejscu pobytu pozwanych, więc wzywanie świadka w tej sprawie prowadziłoby wyłącznie do przedłużenia postępowania.

Z notatki służbowej i zeznań świadka B. G. również nie wynika, że pozwani nie mieszkali w tym mieszkaniu w okresie objętym żądaniem pozwu, a jedynie tyle że nie byli obecni przy tej czynności i mieszkanie zostało przymusowo otwarte w asyście Policji – zatem powódce nie zwrócono kluczy do mieszkania. Nadto w mieszkaniu ktoś musiał być obecny zaledwie kilka dni przed komisyjnym otwarciem, skoro pozostawiono tam miskę,
z której przelewała się woda.

Dlatego też Sąd Rejonowy przyjął, że pozwani zajmowali lokal w okresie wskazanym w piśmie inicjującym postępowanie.

Przywołując art. 18 ust. 1 i 2 ustawy z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego (t.j. Dz. U. z 2018 roku,
poz. 1234) – u.o.p.l. w związku z art. 669 § 2 k.c., stosowanym w drodze analogii, Sąd Rejonowy uznał żądanie powódki za zasadne i wskazał, że z zestawienia złożonego do akt sprawy oraz pisma powódki z 18 stycznia 2019 r. wynika sposób wyliczenia dochodzonych należności z rozbiciem na poszczególne miesiące za okres wskazany w pozwie. Wynagrodzenie obejmuje czynsz i opłaty za media, a stawki czynszu i opłat stosowane przez powódkę są określane w przepisach prawa miejscowego, pozwani nie mogą więc powoływać się na to, że nie znali ich wysokości. Powódka złożyła jednocześnie zawiadomienie o wysokości opłat. Za media pobierane były zaliczki i mogą one wchodzić w skład odszkodowania. W ocenie Sądu Rejonowego przedstawione wyliczenie jest prawidłowe, jednocześnie kurator pozwanego nie wykazał, aby należności wskazane w zestawieniu zostały zapłacone. W sytuacji, gdy nieznane jest miejsce pobytu pozwanych, który wyprowadzili się nie informując powódki o swoim nowym adresie, a dla pozwanych ustanowiono kuratora, nie sposób wymagać od powódki przedstawienia dowodu na to, że skutecznie wezwała ich do zapłaty należności dochodzonych pozwem.

Sąd Rejonowy zasądził zatem od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwotę 3.610,47 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 9 maja 2016 r., o odsetkach orzekając na podstawie art. 481 § 1 k.c. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.c.

Apelację od tego wyroku, w imieniu pozwanych, złożył działający za nich kurator procesowy, zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

1)  nienależyte umocowanie pełnomocnika strony powodowej, co spowodowało nieważność postępowania;

2)  naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i dokonanie przez Sąd Rejonowy całkowicie dowolnej oceny dowodów w drodze uchybienia zasadom doświadczenia życiowego odnośnie oceny materiału dowodowego w sprawie:

a)  poprzez przyjęcie, że fakt zameldowania pozwanych w lokalu mieszkalnym
w P. przy ul. (...)/I/10 stanowi domniemanie faktyczne zamieszkiwania w tym lokalu,

b)  poprzez przyjęcie, że z zeznań świadka B. G. nie wynika, że pozwani nie mieszkali w tym mieszkaniu w okresie objętym żądaniem pozwu, a jedynie, że nie byli obecni przy komisyjnym otwarciu mieszkania oraz przyjęcia, że w mieszkaniu musiało być ktoś obecny, skoro pozostawiono w nim miskę,
z której przelewała się woda,

c)  poprzez pominięcie treści zeznań świadka B. G. w części, której świadek stwierdził, że nie umie potwierdzić, kto mieszkał w tym mieszkaniu,

d)  poprzez pominięcie faktu nierozliczenia przez powódkę zaliczek na wodę i odprowadzanie ścieków i zasądzenie bez podstawy prawnej w wysokości wskazywanej przez powódkę oraz miesięcznej opłaty za wywóz śmieci liczonej za
4 osoby,

e)  poprzez przyjęcie, że powódka zawiadomiła pozwanych o wysokości opłat z tytułu odszkodowania za bezumowne korzystanie z tego lokalu mieszkalnego;

3)  naruszenie art. 6 k.c. w związku z art. 18 ust. 1 i 2 u.o.p.l.w związku z art. 232 k.p.c. poprzez przyjęcie, że na kuratorze procesowym pozwanych ciąży obowiązek wykazania faktu zamieszkiwania pozwanych lokalu mieszkalnym w P. przy
ul. (...)/I/10, faktu wydania powódce lokalu i zwrotu kluczy do mieszkania.

Przy tak postawionych zarzutach wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa, a także zasądzenie od powódki na ich rzecz kosztów postępowania oraz przyznanie wynagrodzenia kuratorowi procesowemu w wysokości stawki minimalnej w postępowaniu odwoławczym.

Powódka wniosła o oddalenie apelacji oraz zasądzenia od pozwanych solidarnie na jej rzecz kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 9 ust. 4 ustawy z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1469), Sąd Okręgowy rozpoznając apelację stosuje regulacje proceduralne w brzmieniu sprzed nowelizacji, która weszła
w życie 7 listopada 2019 r. Apelacja bowiem wpłynęła przed tym terminem.

Orzeczenie zostało wydane po skierowaniu sprawy celem rozpoznania na posiedzeniu niejawnym, a to zgodnie z art. 15zzs3 ust. 1 ustawy z 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy
o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz nie-których innych ustaw (Dz. U. poz. 374 ze zm.), z uwagi na stan epidemii i nadmierne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego. Żadna ze stron skutecznie nie wnosiła o przeprowadzenie rozprawy ani o przeprowadzenie niepodlegającego pominięciu dowodu z zeznań świadków lub z przesłuchania stron.

W pierwszej kolejności, odnosząc się do zarzutu nieważności postępowania z powodu nienależytego umocowania pełnomocnika powódki, który występował w sprawie początkowo jako radca prawny na podstawie pełnomocnictwa udzielonego mu jako radcy prawnemu, a następnie występował jako adwokat, jednakże bez udokumentowanego pełnomocnictwa do występowania w sprawie jako adwokat, podkreślić trzeba, że jedynie występowanie w sprawie w charakterze pełnomocnika osoby, która nim być nie może, oznacza brak należytego umocowania pełnomocnika i prowadzi zawsze do nieważności postępowania. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono natomiast, że zmiana przynależności korporacyjnej ma jedynie wymiar formalny i w żadnym wypadku nie może oznaczać wygaśnięcia udzielonego pełnomocnictwa i skutkować nieważnością postepowania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z 15 lutego 2018 r., sygn. akt I CZ 15/18, LEX nr 2559379).

W świetle pozostałych zarzutów pozwanych wskazać należy, że z materiału dowodowego wynika, iż gdy 7 grudnia 2014 r. doszło do zalania mieszkania poniżej spornego lokalu, to wówczas komisyjnie, z udziałem funkcjonariuszy policji, rozwiercono zamki i ustalono, że w lokalu wymontowano wszystkie elementy, a postawiona miska pod jednym z przewodów wodociągowych była zalana wodą, która się przelewała. To więc wówczas powódka uzyskała władanie nad lokalem, który został przeznaczony następnie do remontu. Pozwani nie wydali kluczy powódce, ani nie przekazali jej lokalu, a tego dnia zamki zostały rozwiercone i doszło do uzyskania posiadania tego lokalu przez powódkę. Wcześniejsze niewydanie lokalu obciąża zaś pozwanych – nie podjęli oni żadnych działań, aby doprowadzić do odzyskania władztwa nad mieszkaniem przez właścicielkę. Z tych względów roszczenie powódki przekraczające ten okres – czyli po 7 grudnia 2014 r. – jest bezzasadne, albowiem wówczas pozwani już tam nie mieszkali, zaś powódka dysponowała tym lokalem. Skoro zostały rozwiercone zamki, to trzeba było je wymienić, a w związku z tym powódka miała klucze do tego mieszkania, musiała je bowiem zabezpieczyć, natomiast z poprzednich kluczy nie można było skorzystać, gdyż rozwiercono zamki. Z tych względów roszczenie powódki za okres od 8 grudnia 2014 r. jest bezzasadne, a to na podstawie art. 18 ust. 1 u.o.p.l., od tego czasu pozwani bowiem nie dysponowali lokalem, a dysponowała nim powódka.

Dodatkowo trzeba podkreślić, że w toku postępowania, kurator pozwanych nie zaprzeczył, aby zawiadomienie o zmianie wysokości opłat od maja 2015 r. zostało doręczone pozwanym. Ta okoliczność jest więc bezsporna. Z tego wezwania wynika, że wysokości opłat lokalnych są za 4 osoby odszkodowanie za sam lokal to 288,56 zł, a całość opłat wynosi 489,61 zł, czyli w wysokości, której podstawy powódka wykazała w toku procesu stosownymi dokumentami. Oznacza to, że o takiej wysokości żądania odszkodowania pozwani wiedzieli.

Trzeba także zwrócić uwagę, że z wyciągu z konta /k. 12/, dołączonego do pozwu przez stronę powodową, wynika że 11 lipca 2014 r. pozwana dokonała wpłaty 500 zł za czynsz, co tylko potwierdza, iż miała wówczas świadomość jakiego rzędu kwoty należy regulować miesięcznie. Wcześniej zaś doszło do wpłaty odszkodowania – 4 czerwca 2014 r. wpłacono 1000 zł, nie wiadomo jednak kto to uczynił. Wysokości zobowiązania za czerwiec 2014 r. powódka nie wykazywała

Z pozwu wynika, że za lipiec 2014 r. powódka dochodzi nie 489,61 zł, ale 145,60 zł, w żaden sposób jednak nie wskazuje, skąd wzięła się ta rozbieżność skoro należność za lipiec 2014 r. wynosiła 489,61 zł, a pozwana 11 lipca 2014 r. uregulowała 500 zł. Dlatego też, zdaniem Sądu Okręgowego, należy przyjąć, że dotyczy to spłaty bieżących należności za lipiec 2014 r., pozwana też nie wskazuje, że regulowała inne należności niż za lipiec 2014 r. Dodatkowo ten element wskazuje, że wówczas pozwani zamieszkiwali w tym lokalu, bo inaczej nie regulowaliby tej należności, zaś do 7 grudnia 2014 r. nie wykazano, aby pozwani przekazali lokal stronie powodowej.

Zdaniem Sądu Okręgowego przez wpłatę z 11 lipca 2014 r. pozwana regulowała
w pierwszej kolejności zobowiązanie za lipiec 2014 r., o czym świadczy, także dochodzone w pozwie świadczenie w niższej wysokości za ten miesiąc. Powódka zaś nie wykazała, pomimo wezwania, zarządzeniem z 7 września 2018 r. /k. 57/, jak wyliczyła należność za lipiec 2014 r.

Z tych względów należało uznać, że w części dochodzonej pozwem zobowiązanie za lipiec 2014 r. nie zostało wykazane (por. art. 6 k.c.).

Z pisemnego oświadczenia pozwanej z 28 października 2010 r., w którym wnosiła
o rozłożenie należności na raty wynika, że mieszka ona w spornym mieszkaniu z dwojgiem dzieci oraz konkubentem. Nic nie wskazuje na to, aby w okresie dochodzonym pozwem któraś z tych osób się wyprowadziła przed grudniem 2014 r. Dlatego też zasadnie Sąd Rejonowy przyjął, że zamieszkiwały tam 4 osoby, przy czym dysponowanie tym lokalem miało miejsce do 7 grudnia 2014 r., o czym była mowa wyżej. Jest to o tyle istotne, że konieczne jest dla ustalenia wysokości odszkodowania w zakresie opłat za odpady, które liczone są właśnie od osoby.

Wspomniany wyżej wyciąg z konta sporządzony przez stronę powodową /k. 12/ wyraźnie wskazuje, że 11 maja 2015 r. dokonano rozliczenia wody i odprowadzania ścieków za 2014 rok, wówczas to odjęto od należności pozwanych w tej części sześciokrotnie po 149,05 zł oraz jednokrotnie 56,93 zł. Suma tych korekt wynosi 1042,51 zł i zostało to odjęte od całości należności pozwanych. Dochodzone przez powódkę w spornym okresie czasu, dotyczącym tylko 2014 r. (od lipca), należności z tytułu zużycia wody i odprowadzania ścieków co do pełnych 6 miesięcy zostały więc rozliczone, a nadto rozliczono jeszcze część dotyczącą jakiegoś kolejnego, innego miesiąca. W tych warunkach trudno przypuszczać, aby pozwani, którzy od lipca 2014 r. nie regulowali żadnych opłat, byli obciążeni opłatami za wodę i odprowadzanie ścieków w sytuacji, gdy rozliczanie w maju 2015 r. wyraźnie wskazuje na to, że pełne należności za 6 miesięcy w tym zakresie zostały odjęte z ich obciążenia. Powódka tego ogóle nie zauważa, tak jak i Sąd Rejonowy.

Dodać należy, że 10 listopada 2015 r. powódka dokonała kolejnej korekty w tej części, na korzyść pozwanych, obniżając obciążenie w tej części o 91,28 zł /k. 12/.

Dlatego też w tym zakresie Sąd Okręgowy uznał, że powódka nie wykazała, iż pozwani powinni uregulować za ten okres należność za wodę i odprowadzenie ścieków, gdyż rozliczenie należności za wodę i odprowadzanie ścieków wskazuje, że przez kilka miesięcy nie był wykorzystywany przyznany im w tym zakresie ryczałt. To może wskazywać, że latem 2014 r. wyprowadzili się z lokalu, niemniej jednak wówczas nie przekazali jego posiadania powódce, bo nie wydali jej kluczy. Stronę pozwaną obciąża zaś ciężar wykazania
w tym zakresie (art. 6 k.c.), tym bardziej, że z dokumentów administracyjnych wynika, iż nie wymeldowali się z tego lokalu samodzielnie.

W tej części istotne jest także, że świadek B. G. nie pamiętała czy
w spornym lokalu był wodomierz, jednak z notatki służbowej w aktach administracyjnych
/k. 2 tych akt/ przez nią podpisanej wynika, że stan wodomierza wynosił 1547 m 3. Dlatego
w tej sprawie powódka powinna wykazać zużycie wody przez lokatorów, czego nie zrobiła, co prowadzi do konieczności oddalenia powództwa w tym zakresie.

Pozwani, aż do terminu uzyskania posiadania tego lokalu przez powódkę, odpowiadają za opłaty związane z jego korzystaniem, co dotyczy także opłat za odpady. Powódka te opłaty musi zaś wykazać. Odnośnie opłat za odpady powódka wykazała ich wysokość, która jest zależna od ilości osób zamieszkujących lokal.

Zgodnie z powyższymi uwagami, biorąc pod uwagę także to, że od 7 grudnia 2014 r. powódka uzyskała posiadanie spornego lokalu, należność za tenże miesiąc musi być ograniczona do okresu dysponowania w tym czasie lokalem przez pozwanych, czyli do 7/31 miesiąca, a więc około 22,58% z całego miesiąca. Dlatego też należności w tym zakresie związana z odszkodowaniem za korzystanie z lokalu, w tym z opłatami za wywóz odpadów, wynosi 76,90 zł (340,56x22,58%), do tego dochodzi 7,67 zł odsetek od tej kwoty żądanej pozwem.

W tych warunkach dochodzona należność za styczeń 2015 r. jest w ogóle bezzasadna.

Z powyższych względów część ustaleń faktycznych dokonana przez Sąd Rejonowy nie jest właściwa, niemniej jednak pozwani nie wykazali, że wydali lokal powódce już
w lipcu 2014 r., a także, że weszła ona w jego posiadanie wcześniej niż 7 grudnia 2014 r. Dlatego też w pozostałym zakresie, poza wyżej wskazanym, ustalenia te Sąd Okręgowy uznaje za własne. Skarżący w apelacji w pozostałym zakresie nie wskazali sprzeczności
z materiałem dowodowym, wyciągnęli tylko z zebranego sprawie materiału dowodowego odmienne wnioski niż Sąd Rejonowy, zaś w tej części ocena materiału dowodowego dokonana przez ten Sąd mieści się w granicach zakreślonych art. 233 § 1 k.p.c., nie została przekroczona granica swobodnej oceny dowodów, a wnioski co do faktów w sposób logiczny wynikają z treści dowodów zgromadzonych w sprawie. Pozwanych obciąża ciężar wykazania kiedy doszło do zmiany posiadania lokalu, bo na taką okoliczność się powoływali
(art. 6 k.c.), a bezspornie dysponowali do niego kluczami i nie wykazali ich wydania powódce. Pozwani zaś nie wykazali, że doszło do zmiany tego posiadania przed 7 grudnia 2014 r.

To powoduje, że także żądanie należności od sierpnia do listopada 2014 r. jest zasadne, za wyjątkiem opłat za wodę, o czym była mowa wyżej. Należności za te miesiące, po odjęciu opłat za wodę i odprowadzanie ścieków, wynoszą po 340,56 zł, a wyliczone odsetki za opóźnienie w płatności tych kwot od terminu płatności przypadającego na 10. dzień miesiąca do 29 lutego 2016 r., bo w tych datach kapitalizuje je wyliczenie powódki /k. 72/, odpowiednio wynoszą: za sierpień - 48,77 zł, za wrzesień - 45,01 zł, za październik - 41,37 zł
i za listopad - 37,61 zł. Dodając do tego należności dochodzone za część grudnia 2014 r.
o których była mowa wyżej, całość zasadnego żądania wynosi 1619,57 zł. Zastosowana
w tej części przez Sąd Rejonowy regulacja prawna jest prawidłowa.

Dlatego też apelacja tylko w części okazała się zasadna.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c., należało orzec jak
w pkt. I sentencji, dokonując zmiany także w zakresie kosztów procesu i sądowych z uwagi na przegranie procesu przez pozwanych w prawie 45%. Na podstawie art. 385 k.p.c. należało oddalić apelację w pozostałej części jako bezzasadną (pkt II sentencji).

O wynagrodzeniu kuratora (pkt III sentencji) orzeczono na podstawie
§ 1 ust. 1, 2 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz. U. poz. 536) oraz § 2 tego rozporządzenia
w związku z § 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 265) oraz § 10 ust. 1 pkt 1 tego rozporządzenia. Wynagrodzenie to wynosi 40% minimalnego wynagrodzenie pełnomocnika procesowego, które w tej sprawie wynosiłoby 450 zł, a więc 180 zł.

O kosztach postępowania odwoławczego (pkt IV sentencji) orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. w związku z art. 105 § 2 k.p.c. biorąc pod uwagę, że powódka wygrała sprawę w prawie 45%, a koszty, które poniosła w toku postępowania odwoławczego związane są jedynie z wynagrodzeniem jej pełnomocnika (450 zł), pozwani zaś nie ponieśli żadnych kosztów, a odpowiadają solidarnie co do istoty sprawy. Dlatego zasądzono od pozwanych solidarnie na rzecz powódki 201,86 zł z tytułu zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

O kosztach sądowych związanych z postępowaniem apelacyjnym orzeczono
w punkcie V sentencji stosunkowo rozdzielając koszty między stronami w zakresie w jakim sprawę przegrały, a więc powódka w 55%, a pozwani w 45% [art. 100 k.p.c. w związku
z art. 105 § 2 k.p.c. oraz art. 113 ust. 1 i 2 pkt 2 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 755 ze zm.)]. Na koszty te złożyła się opłata od apelacji (181 zł), której kurator pozwanych nie miał obowiązku uiszczać oraz wynagrodzenie kuratora w postępowaniu apelacyjnym poniesione tymczasowo przez Skarb Państwa (180 zł).

SSO Beata Majewska-Czajkowska SSO Roman Troll SSO Mirella Szpyrka