Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V W 4123/19

UZASADNIENIE

R. D. został uznany za winnego tego, że w dniu 17 września 2019 roku, po upływie siedmiu dni od daty otrzymania wezwań do wskazania użytkownika pojazdu wysłanych na adres wskazany przez policję, będąc prezesem zarządu firmy (...) Sp. z o.o., która była właścicielem pojazdu marki F. (...), wbrew obowiązkowi na żądanie Straży Miejskiej nie wskazał, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania odpowiednio w dniach: 16 października 2018 roku ok. godz. 8.50, 11 listopada 2018 roku ok. godz. 23.35, 3 grudnia 2018 roku ok. godz. 9.00, 25 grudnia 2018 roku ok. godz. 12.05, 30 grudnia 2018 roku ok. godz. 23.25, 7 lutego 2019 roku ok. godz. 9.45, 23 lutego 2019 roku ok. godz. 11.40, 24 lutego 2019 roku ok. godz. 20.25, 1 marca 2019 roku ok. godz. 11.00, 2 marca 2019 roku ok. godz. 9.50, tj. o wykroczenia z art. 96 § 3 k.w.

Na podstawie zgromadzonego i ujawnionego w toku rozprawy głównej materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniach 16 października 2018 roku ok. godz. 8.50, 11 listopada 2018 roku ok. godz. 23.35, 3 grudnia 2018 roku ok. godz. 9.00, 25 grudnia 2018 roku ok. godz. 12.05, 30 grudnia 2018 roku ok. godz. 23.25, 7 lutego 2019 roku ok. godz. 9.45, 23 lutego 2019 roku ok. godz. 11.40, 24 lutego 2019 roku ok. godz. 20.25, 1 marca 2019 roku ok. godz. 11.00, 2 marca 2019 roku ok. godz. 9.50 W. na ul. (...) funkcjonariusze Straży Miejskiej ujawnili wykroczenia drogowe polegające na nieprawidłowym zaparkowaniu pojazdu F. o numerze rejestracyjnym (...). Wykroczenia zarejestrowano przy pomocy aparatu cyfrowego. Powyższe stało się podstawą wszczęcia czynności wyjaśniających w sprawie popełnienia wykroczeń z art. 92 § 1 k.w. W ich toku ustalono, że właścicielem pojazdu jest (...) sp. z o.o. Od 2016 roku prezesem zarządu spółki był R. D., widniejący w KRS także jako wspólnik.

W związku z ujawnionymi wykroczeniami popełnionymi przez kierowcę samochodu marki F. o numerze rejestracyjnym (...), Straż Miejska wysłała do (...) sp. z o.o. na ul. (...) w C. wezwania wraz z drukami oświadczeń – do wskazania, komu powierzono pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Powyższa korespondencja została zaadresowana do prezesa zarządu R. D.. Wobec informacji otrzymanych od Komendy Miejskiej Policji w C., powyższe pisma wysłano pod adres ul (...) w W.. Wszystkie wezwania do wskazania użytkownika zostały odebrane 9 września 2019 roku osobiście przez R. D. i przez niego podpisane. Ponadto wezwanie dot. zdarzenia z 16 października 2018 roku, 7 lutego 2019, 23 lutego 2019 roku zostało odebrane przez osobę uprawnioną do odbioru przesyłki – K. K. oraz w przez B. W. co do zdarzenia z 11 listopada 2018 roku, 30 grudnia 2018 roku oraz 25 grudnia 2018 roku. (...) Projekt odesłała omyłkowo odebraną, nieotwartą korespondencję. Straż Miejska nie otrzymała żadnej odpowiedzi, zaś wezwania do osobistego stawiennictwa w siedzibie Straży Miejskiej nie podjęto. Wobec powyższego, odstąpiono od przesłuchania obwinionego i skierowano do Sądu wniosek o ukaranie. R. D. złożył sprzeciw od wydanego w jego sprawie wyroku nakazowego. Przed Sądem nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wskazał, że RT Projekt oraz Centrum Handlowo Dystrybucyjne RT Projekt (dalej: (...) Projekt) to odrębne organu, obwiniony od 2017 roku nie wchodzi w skład żadnych organów uprawnionych do reprezentacji (...) Projekt, jest jedynie prezesem zarządu RT Projekt z siedzibą w C.. Pod adresem ul. (...), pod który nadesłano korespondencję znajdowała się siedziba (...) Projekt, która od 2018 roku jest w upadłości. Przed otrzymaniem wyroku nakazowego obwiniony nie miał wiedzy o wystosowaniu przez Straż Miejską wezwania do wskazania użytkownika pojazdu. Pełnomocnictwo pocztowe do odbioru korespondencji do firmy (...) miał K. K., od którego obwiniony żadnych wezwań nie otrzymał. W ostatnim słowie wniósł o uniewinnienie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie:

1.  Notatek urzędowych – k. 1, 19, 36, 54, 73, 144, 162, 180, 197, 214

2.  Fotografii – k. 2, 20, 37, 55, 74, 145, 163, 181, 198, 215

3.  Wezwań – k. 3, 9, 11, 15, 17, 21, 26, 28, 30, 34, 38, 42, 44, 46, 50, 52, 56, 61, 63, 65, 69, 71, 75, 80, 82, 84, 88, 90, 146, 150, 152, 156, 160, 164, 168, 170, 172, 178, 182, 186, 188, 191, 195, 199, 203, 205, 207, 216, 220, 222, 225, 229

4.  (...) – k. 4, 12, 22, 31, 47, 57, 66, 76, 85, 147, 157, 165, 173, 192, 208, 226

5.  Niepodjętych przesyłek – k. 13, 16, 18, 32, 35, 48, 51, 53,67, 70, 72, 86, 89, 91, 158, 161, 174, 179, 183, 193, 196, 200, 209, 213, 217, 227, 230

6.  Wydruków z rejestrów – k. 4a, 92-103v, 109-121

7.  (...) od (...) Projekt- k.14

8.  (...) z policji – k.5

9.  Kopii pełnomocnictwa pocztowego – k. 295-296

10.  Częściowo wyjaśnień obwinionego – k. 297v

Wskazane wyżej dokumenty, wobec braku przeciwdowodów i braku kwestionowania ich przez strony, Sąd ocenił jako odpowiadające prawdzie. Ich wiarygodność wzmacnia fakt, że zostały sporządzone w związku z pełnieniem przez funkcjonariuszy Straży Miejskiej czynności służbowych i we właściwej formie. Dokumenty te nie noszą śladów podrobienia czy przerobienia. Wobec tego, Sąd uczynił je podstawą ustalenia stanu faktycznego.

Sąd zważył, co następuje.

Zgromadzony na etapie czynności wyjaśniających materiał dowodowy w postaci notatek urzędowych, fotografii ukazujących popełnione wykroczenia drogowe, wezwań, potwierdzeń ich odbioru bezsprzecznie wskazuje na to, że R. D. popełnił zarzucane mu we wniosku o ukaranie czyny.

Art. 96 § 3 k.w. przewiduje, iż karze grzywny podlega, kto wbrew obowiązkowi nie wskaże na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Obowiązek, o którym mowa w tym przepisie wynika z kolei z art. 78 ust. 4 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, zgodnie z którym właściciel lub posiadacz pojazdu jest obowiązany wskazać na żądanie uprawnionego organu, komu powierzył pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie, chyba że pojazd został użyty wbrew jego woli i wiedzy przez nieznaną osobę, czemu nie mógł zapobiec. Wykroczenie z art. 96 § 3 k.w. nie jest wykroczeniem powszechnym, a jego sprawcą może być tylko osoba, na której ciąży obowiązek wskazania, na żądanie uprawnionego organu, komu powierzyła pojazd do kierowania lub używania w oznaczonym czasie. Jak już wskazano, obowiązek taki, zgodnie
z art. 78 ust. 4 Prawa o ruchu drogowym, ciążył na właścicielu pojazdu, którym był podmiot (...) sp. z o.o. Obwiniony, jako prezes zarządu spółki był odpowiedzialny za jej sprawy gospodarcze, w tym za udzielanie informacji odpowiednim organom. Mimo, iż wszystkie wezwania zostały przez R. D. odebrane jednego dnia, tj. 9 grudnia 2019 roku, to należy uznać, że obwiniony dopuścił się tylu wykroczeń, ile odrębnych wezwań otrzymał.

Ustawa Prawo o ruchu drogowym wskazuje sytuację, w której właściciel lub posiadacz będzie zwolniony z obowiązku poinformowania Straży Miejskiej. Ustawodawca przewidział możliwość niewskazania osoby kierującej jedynie pod warunkiem wykazania, że pojazd ten został użyty wbrew woli i wiedzy właściciela, przez nieznaną osobę, a właściciel nie mógł temu zapobiec. Tylko kumulatywne spełnienie tych właśnie przesłanek zwalnia z odpowiedzialności z art. 96 § 3 k.w. ( postanowienie SO w Białymstoku z 26.09.2012, sygn. akt VIII Kz 444/12). W niniejszej sprawie nie wykazano, aby powyższe przesłanki zostały spełnione.

W niniejszej sprawie obwiniony nie występował wobec Straży Miejskiej jako świadek mający wskazać osobę, która popełniła wykroczenie. Występował on jako obywatel, który jako właściciel pojazdu posiadał określone obowiązki ustawowe wobec uprawnionego organu w zakresie udzielania informacji - komu jako właściciel (posiadacz) powierzył pojazd. Użytkownik samochodu nie został przez obwinionego wskazany. W ocenie Sądu udzielenie odpowiedzi wymijającej, bądź też zasłanianie się niepamięcią, może być uznane za przejaw zachowania sprawczego z art. 96 § 3 k.w. (podobnie postanowienie Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 26 września 2012 r., sygn. akt VIII Kz 444/12, orzecznictwo Sądu Okręgowego w Warszawie, orzekającego jako organ odwoławczy w sprawach o wykroczenia z art. 96 § 3 k.w.). Niewskazaniem osoby, której powierzony został pojazd do kierowania lub używania poprzez udzielenie odpowiedzi negatywnej będzie bowiem zarówno niewskazanie tej osoby, jak i stwierdzenie zobowiązanego, że nie wie on, w czyjej dyspozycji pozostawał pojazd w czasie zdarzenia. Poprzez niewskazanie osoby, której powierzono do kierowania lub używania pojazd, sprawca godzi w pierwszej kolejności w porządek w komunikacji, jak również stan bezpieczeństwa w tej sferze życia ( G. E., Niedopuszczalna samodenuncjacja czy legalny obowiązek informacyjny? Cz. (...).2016.3.83). Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu należało uznać obwinionego za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów, albowiem jego zachowanie wyczerpuje znamiona wykroczenia przewidzianego w art. 96 § 3 kw. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozostawia wątpliwości w zakresie winy R. D., która została udowodniona. W chwili popełnienia czynu obwiniony był osobą dojrzałą życiowo, w pełni poczytalną. Nie zachodziła żadna okoliczność wyłączająca winę. Należy ponadto podkreślić, że obwiniony, jako prezes zarządu spółki był odpowiedzialny za to, aby udzielić odpowiedzi Straży Miejskiej, osobiście lub też zlecić tę czynność pracownikom. Ignorując korespondencję, godził się na to, że swoim zaniechaniem wyczerpie znamiona wykroczenia, wszak w wezwaniach zawarto informację co do ewentualnych konsekwencji nieudzielenia odpowiedzi. Zupełnie niezasadne jest wobec znajdujących się w aktach sprawy dowodów twierdzenie obwinionego, jakby dopiero z momentem doręczenia wyroku nakazowego powziął jakakolwiek wiadomość na temat prowadzonego postępowania. Wszak R. D. osobiście potwierdził odbiór korespondencji zaadresowanej do niego jako prezesa spółki (...) sp. z o.o., mimo iż kierowana była na ul. (...). Podpis obwinionego na zwrotnych pokwitowaniach odbioru nie budzi wątpliwości, a obrona nie podważała jego prawdziwości ani nie podnosiła okoliczności ewentualnego podrobienia podpisu. Sąd, dysponując pismami osobiście podpisanymi przez obwinionego np. sprzeciwu od wyroku czy też potwierdzenia odbioru wezwania był w stanie stwierdzić, iż (...) dotyczące wezwań od Straży Miejskiej zostały opatrzone podpisem R. D.. Ewentualne dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ds. pisma ręcznego, wobec braku wniosku obrony i wątpliwości ze strony Sądu, nie było potrzebne, a nadto doprowadziłoby do niepotrzebnego przedłużenia postępowania i wygenerowania znacznych kosztów postępowania. Niewątpliwie, R. D. miał świadomość obowiązku udzielenia Straży Miejskiej informacji. Nie ma przy tym znaczenia, na jaki adres doszły wezwania, skoro okazały się doręczone skutecznie. Odbiór pism przez osoby upoważnione w spółce (...) sp. z o.o. pozostaje irrelewantny dla sprawy, zaś twierdzenie obwinionego o nieprzekazaniu mu pism przez pełnomocnika – obraną linią obrony, nieznajdującą potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym.

Dokonując wymiaru kary Sąd kierował się dyrektywami wymiaru kary z art. 33 k.w. Sąd brał zatem pod uwagę stopień społecznej szkodliwości czynów i cele kary w zakresie społecznego oddziaływania, a także cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma ona osiągnąć w stosunku do ukaranego. Sąd wziął również pod uwagę rodzaj i rozmiar szkód wyrządzonych wykroczeniami, stopień winy i zachowanie obwinionego.

Wykroczenie wskazane w art. 96 § 3 k.w. zagrożone jest karą grzywny, której wysokość musi plasować się między 20 zł a 5000 zł. Orzeczona wobec obwinionego kara łączna grzywny w wysokości 1000 zł zdaniem Sądu jest odpowiednia do stopnia społecznej szkodliwości czynów popełnionych przez obwinionego i stopnia jego zawinienia, i stanowić będzie dolegliwość o charakterze represyjno-wychowawczym, zapobiegającym w przyszłości ponownemu łamaniu przez obwinionego porządku prawnego. Jako okoliczność przemawiającą na korzyść obwinionego Sąd uznał fakt, że R. D. nie popada w konflikty z prawem. Sąd wziął pod uwagę także sytuację majątkową obwinionego i możliwości zarobkowe, a także posiadane udziały. Nie można zatem uznać, że wymierzona kara grzywny oraz obciążenie kosztami postępowania jest dla obwinionego nadmiernie surowe. Należy przy tym podkreślić, że kara ta została orzeczona łącznie za 10 wykroczeń, a mimo to plasuje się przy dolnej granicy zagrożenia. Sąd jest zdania, iż poprzez orzeczenie względem obwinionego kary grzywny, zrealizowane zostaną tak cele prewencji indywidualnej, która ma na celu przede wszystkim powstrzymanie sprawcy od tego typu zachowań w przyszłości, jak i prewencji generalnej, której zadaniem jest kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa i utwierdzanie jego prawidłowych postaw wobec prawa.

Kierując się brzmieniem art. 624 § 1 k.p.k., stosowanego analogicznie w wykroczeniach, Sąd zwolnił obwinionego od opłaty, kosztami obciążając Skarb Państwa.

Mając na uwadze powyższe, Sąd postanowił jak w wyroku.

Zarządzenie: odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć obrońcy obwinionego.