Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 729/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Legionowie z dnia 26 kwietnia 2021r. sygn. akt II K 161/21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

S. M.

Oskarżony jest osobą wielokrotnie karaną; zachowanie oskarżonego w AŚ jest poprawne;

Informacja z KRK; opinia ZK C.

1666-1667

2.

M. K.

Oskarżony jest osobą wielokrotnie karaną; zachowanie oskarżonego w AŚ jest przeciętne;

Informacja z KRK; opinia z AŚ R.

1672-1674

3

K. K. (2)

Oskarżony jest osobą wielokrotnie karaną; oskarżony ma pozytywną opinię w miejscu zamieszkania;

Informacja z KRK; wywiad środowiskowy

1680- (...)

4.

J. K.

Oskarżony jest osobą wielokrotnie karaną; zachowanie oskarżonego w ZK jest przeciętne;

Informacja z KRK; opinia z ZK P.

1668-1669

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Informacje z KRK

dokumenty wystawione przez uprawniony podmiot, informacje aktualne, nie budzą wątpliwości co do wiarygodności;

Opinie z AŚ i ZK

dokumenty sporządzone przez dyrektorów Aresztu Śledczego i Zakładu Karnego , zawiera kompleksową ocenę zachowania oskarżonego w trakcie odbywania kary pozbawienia wolności oraz prognozę kryminologiczną ;

Wywiad środowiskowy

wywiad został sporządzony przez kuratora zawodowego, formularz wypełniony prawidłowo, wywiad zawiera wszystkie informacje dotyczące aktualnej sytuacji zawodowej, zdrowotnej i warunków bytowych oskarżonego K. K. (2);

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut w apelacji obrońcy oskarżonego S. M.

1.

Na zasadzie art. 438 pkt 4 kpk rażącą niewspółmierność orzeczonej kary wymierzonej S. M. w stosunku do stopnia winy oskarżonego oraz społecznej szkodliwości zarzucanych mu czynów polegającą na wymierzeniu kary łącznej 6 (sześciu) lat i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności, podczas gdy rodzaj i natężenie przedmiotowych oraz podmiotowych znamion czynów nie było duże, a stopień społecznej szkodliwości przypisanych czynów oraz względy indywidualno-prewencyjne, a zwłaszcza wymagania co do społecznego oddziaływania sankcji karnej wskazują na zasadność wymierzenia kary w niższym wymiarze, która to kara w należyty sposób spełni cel społecznego oddziaływania oraz zadania represyjno-wychowawcze wobec oskarżonego, bez jednoczesnego nie wzięcia przez Sąd Rejonowy pod uwagę zachowania się oskarżonego po popełnieniu zarzuconych mu czynów, wyrażenia przez niego szczerego żalu, faktu uprzedniej jego niekaralności, a także jego warunków osobistych;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Z zarzutem rażącej niewspółmiernie surowej kary łącznej 6 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności, wymierzonej S. M. nie można się zgodzić. Sąd Rejonowy wymierzając kary jednostkowe w stopniu należytym uwzględnił wszystkie okoliczności łagodzące mające wpływ na wymiar kary tj. niekaralność, przyznanie się do winy, okazanie skruchy i przeproszenie pokrzywdzonych, a także okoliczności obciążające mające wpływ na wymiar kary tj. natężenie użytej przemocy, rozmiar wyrządzonej szkody, wielość czynów składających się na ciąg przestępstw.

Nie ma zatem racji obrońca, że Sąd Rejonowy nie wziął pod uwagę zachowania się oskarżonego po popełnieniu zarzuconych mu czynów oraz warunków osobistych oskarżonego.

Wskazać należy, że z uwagi na podwójny przedmiot ochrony przestępstwa rozboju, którym jest z jednej strony nienaruszalność rzeczy, z drugiej natomiast nietykalność, wolność, zdrowie i życie osoby, o stopniu społecznej szkodliwości tego przestępstwa decyduje od strony przedmiotowej nie tyle wartość zabranej rzeczy (ta jest bowiem często przypadkowa, niezależna od zamiaru sprawcy, sięgającego po prostu po to co ofiara miała przy sobie), ile stopień zagrożenia dla zdrowia napadniętego. Im bardziej sprawcy rozboju przekraczają próg przemocy wobec osoby, który in concreto niezbędny był do obezwładnienia ofiary, tym wyżej należy ocenić stopień społecznej szkodliwości poddawanego prawnokarnemu wartościowaniu czynu (por. wyrok SN z dnia 2 lutego 1995r. II KRN 198/94, OSNKW 1995, nr 5-6 , poz. 33).

Analizując pod tym kątem sposób zachowania oskarżonego S. M. należy podkreślić, że w przypadku trzech z przypisanych czterech rozbojów składających się na ciąg przestępstw, to właśnie oskarżony jako pierwszy ze sprawców używał przemocy poprzez złapanie każdej z ofiar od tyłu ręką za szyję, przewrócenie na podłoże, a inny sprawca w tym czasie zadawał uderzenia w okolicy żeber pokrzywdzonego. Agresywny sposób działania oskarżonego i stałą metodę obezwładniania ofiary przy użyciu chwytu za szyję, widać dokładnie na nagraniach z monitoringu poszczególnych lokali, w których oskarżeni dokonali napadu. Sposób zachowania oskarżonego wskazuje na działanie z premedytacją, w sposób planowany, zdradza determinację i upór w dokonaniu przestępstwa ze względu na powtarzalność schematu dokonania każdego z czterech napadów. Nie ma zatem racji obrońca, że natężenie przedmiotowych oraz podmiotowych znamion czynów nie było duże.

Zachowanie się sprawcy po popełnieniu przestępstwa tj. przyznanie się do winy, okazanie skruchy i żalu oraz przeproszenie pokrzywdzonych rzutuje w zasadzie na prognozę jego przyszłego zachowania się. Tym niemniej okolicznością negatywną jest niewątpliwie dokonywanie tych przypisanych rozbojów pod wpływem alkoholu i narkotyków, do czego oskarżony się przyznał i czym tłumaczył niepamięć przebiegu tych zdarzeń. Alkohol oraz substancje odurzające mają wybitny wpływ kryminogenny, osłabiają hamulce moralne, samokrytycyzm, wzmagają pewność siebie, agresywność, lekceważenie zagrożeń, wpływają ujemnie na funkcje intelektualne (postrzeganie, rozpoznawanie bodźców, myślenie) i psychomotoryczne (kierowanie wykonaniem czynu), osłabiają lub eliminują uczucia wyższe. Nietrzeźwość i stan po użyciu narkotyku, które pozostają w związku z popełnionymi przestępstwami, mają istotny wpływ na wymiar kary jako okoliczność obciążająca.

Natomiast rację ma obrońca, że przyznanie się do popełnienia zarzuconych oskarżonemu czynów nastąpiło już podczas pierwszego przesłuchania i przed zapoznaniem się ze zdjęciami i nagraniami monitoringu, co wynika wprost z protokołu pierwszego przesłuchania w toku śledztwa (k.200-201) i notatki urzędowej prokuratora z dnia 20.10.2020r. (k.202), z której wynika, że oskarżony S. M. nie chciał zapoznawać się z materiałami sprawy na wstępnym etapie śledztwa. Wbrew jednak argumentom obrońcy nie jest to okoliczność mająca przeważające znaczenie dla przyjęcia pozytywnej prognozy kryminologicznej.

W postawie oskarżonego nie można doszukać się jakiejś szczególnej brutalności, ale sposób użytej przemocy i obezwładniania ofiar podczas napadów, nie stanowi z całą pewnością okoliczności uzasadniającej złagodzenie kary 6 lat pozbawienia wolności wymierzonej za ciąg czterech rozbojów. W ocenie Sądu Okręgowego wzgląd na społeczne oddziaływanie sankcji karnej nie wskazuje na zasadność wymierzenia kary w niższym wymiarze, która nie spełni celu społecznego oddziaływania ani zadania represyjno-wychowawczego wobec oskarżonego. Analizując właściwości i warunki osobiste oskarżonego oraz sposób jego życia przed popełnieniem przestępstw wskazać należy, że oskarżony S. M. jest osobą bardzo młodą, w dacie popełnienia czynów miał zaledwie 25 lat, z zawodu jest mechanikiem pojazdów samochodowych, ale nigdzie nie pracował, pozostawał bezrobotny, bez dochodów. Nie posiada nikogo na utrzymaniu, jest kawalerem, co wynika z danych osobo-poznawczych ustalonych przez policję (k.434) oraz podanych przez oskarżonego do protokołu przesłuchania.

Z akt sprawy wynika, że oskarżony nadużywa alkoholu oraz zażywa środki odurzające, a zatem motywem działań oskarżonego była chęć zdobycia „łatwo” pieniędzy.

Z opinii nadesłanej z ZK C. (k.1666-1667) wynika, że zachowanie osadzonego jest poprawne, nie był karany dyscyplinarnie ani nagradzany regulaminowo. Oskarżony pomimo, że nie był wcześniej karany to deklaruje przynależność do podkultury więziennej tzw. grypsujący. W gronie współosadzonych funkcjonuje poprawnie. Wobec przełożonych zachowuje zasady dyscypliny formalnej. Karę odbywa w systemie zwykłym i na chwilę obecną nie jest zainteresowany zmianą systemu odbywania kary. Został zakwalifikowany do nauczania w (...) i od września rozpoczął naukę w liceum ogólnokształcącym. Odnośnie popełnionych przestępstw jest krytyczny. Ogólna ocena zachowania oskarżonego w zakładzie karnym jest poprawna.

W ocenie Sądu Okręgowego wymierzona oskarżonemu przez Sąd I instancji kara jednostkowa 6 lat pozbawienia wolności za ciąg 4 przestępstw rozboju , z których każde z osobna zagrożone jest zasadniczą karą od 2 do 12 lat pozbawienia wolności, w żadnym razie nie nosi znamion rażącej surowości.

Wbrew argumentom obrońcy nie można uznać, że w tej sprawie zachodzą przesłanki do umorzenia postępowania na zasadzie art. 62a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii za posiadanie środków odurzających w postaci ziela konopi innych niż włókniste w ilości 0,12 grama oraz substancji psychotropowej w postaci mefedronu w ilości 1,77 grama ujawnione przy oskarżonym.

Niewątpliwie posiadana przez oskarżonego ilość środka odurzającego w postaci marihuany była nieznaczna, skoro była to ilość śladowa (0,12 grama). Natomiast nie można zgodzić się, że 1,77 grama mefedronu było ilością nieznaczną, skoro odczuwalne efekty pojawiają się po zażyciu już 15 mg tej substancji psychotropowej. Ponadto przy ocenie czy ujawniona ilość narkotyku jest nieznaczna należy brać pod uwagę, nie tylko jego wagę, ale też rodzaj narkotyku. Należy podkreślić, że mefedron wykazuje silne właściwości psychoaktywne, może wywołać ostre stany psychotyczne, a efekty zażycia mefedronu pojawiają się bardzo szybko, a przy tym bardzo silnie uzależnia psychicznie, już jedna dawka wywołuje przymus sięgnięcia po kolejną. Osoba zażywająca ten narkotyk z reguły szybko zatraca się w nałogu i podporządkowuje całe swoje życie zdobywaniu pieniędzy na zakup nowych dawek. Ujawnienie zatem tej ilości tak silnego narkotyku przy oskarżonym, nawet przeznaczonego na własny użytek, przemawia przeciwko umorzeniu postępowania w trybie art. 62a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Nie można również podzielić argumentacji obrońcy odnośnie niecelowości orzeczenia kary za posiadanie narkotyków przez oskarżonego.

Niecelowość orzeczenia kary musi być uzasadniona okolicznościami popełnienia czynu oraz stopniem jego społecznej szkodliwości. Tymczasem wyjaśnienia oskarżonego wskazują, że pod wpływem alkoholu i środków odurzających oskarżony popełniał 4 przestępstwa rozboju składające się na przypisany ciąg przestępstw. Z wyjaśnień oskarżonego wynika, że na skutek zażywania narkotyków i mieszania ich z alkoholem, nie pamiętał przebiegu zdarzeń i sposobu swojego zachowania. W świetle wyjaśnień oskarżonego nie sposób uznać, że ukaranie oskarżonego za posiadanie środka odurzającego i substancji psychotropowej jest niecelowe, skoro zażywanie narkotyków miało bezpośredni związek z popełnianiem przestępstw o znacznej społecznej szkodliwości. Rację ma zatem Sąd Rejonowy, który nie dopatrzył się spełnienia przesłanek warunkujących zastosowanie instytucji z art. 62a ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Kara łączna 6 lat i 3 miesiące pozbawienia wolności została wymierzona na zasadzie asperacji przy uwzględnieniu stosunkowo odległego związku podmiotowo-przedmiotowego pomiędzy zbiegającymi się przestępstwami.

Sąd Rejonowy trafnie ocenił, że jedynie kara w tej wysokości jest adekwatna do właściwości i warunków osobistych oskarżonego, a także do stopnia zawinienia i stopnia społecznej szkodliwości przypisanych mu czynów. W ocenie Sądu okoliczności dokonanych 4 rozbojów na pracownikach lokali z automatami do gier i posiadania dwóch rodzajów narkotyków na własny użytek pod wpływem których oskarżony dokonywał rozbojów, a także warunki osobiste oskarżonego nie przemawiają za wymierzeniem wobec niego kary o łagodniejszym wymiarze. Okoliczności tej sprawy, a konkretnie rodzaj, charakter oraz ilość przypisanych oskarżonemu czynów, nadto sposób ich popełnienia oraz motywacja, która towarzyszyła S. M., nie przemawiają za złagodzeniem kary łącznej pozbawienia wolności, która została orzeczona w środkowym rozmiarze ustawowego zagrożenia. Kara orzeczona w wymiarze zastosowanym przez Sąd Rejonowy wydaje się właściwą reakcją dla zrealizowania celu, jakim kara ma przede wszystkim osiągnąć względem sprawcy przestępstw z użyciem przemocy, a ma ona stanowić adekwatną represję i wdrożyć go w przyszłości do prawidłowego funkcjonowania w społeczeństwie. Sąd odwoławczy nie dostrzegł jakichkolwiek przesłanek racjonalizujących twierdzenie, że całokształt wymierzonej S. M. represji karnej za przypisane czyny dotknięty jest rażącą surowością.

Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną dysproporcję między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną. Nie każda więc różnica w zakresie oceny wymiaru kary uzasadnia zarzut rażącej niewspółmierności kary, przewidziany w art. 438 pkt 4 k.p.k., ale tylko taka, która ma charakter zasadniczy, a więc jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. Chodzi tu o tak istotne różnice ocen, że dotychczas wymierzoną karą można byłoby nazwać także w potocznym znaczeniu tego słowa - rażąco niewspółmierną. Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie wskazanych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna różnica między karą wymierzoną, a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (zob. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 18 września 209 r., sygn. akt II AKA 280/.19).

Sytuacja taka, zdaniem sądu okręgowego, w niniejszej sprawie jednak nie zachodzi. Zawarta w uzasadnieniu wyroku sądu I instancji ocena stopnia społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu jest prawidłowa i zasługuje na aprobatę. Ponadto w odpowiedni sposób zostały uwzględnione elementy, o których mowa w art. 53 k.k.

Wniosek

1.  Zmianę zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary łącznej w wymiarze 4 lat pozbawienia wolności ewentualnie

2.  Uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie Sądowi I instancji sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutu wniosek o zmianę wyroku poprzez złagodzenie kary łącznej do 4 lat zawarty w apelacji nie zasługiwał na uwzględnienie.

Brak jest podstaw do uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, gdyż nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości, jak również nie zaistniała żadna z przesłanek wymienionych w art. 439 § 1 kpk, art. 454 kpk oraz art. 440 kpk.

Lp.

Zarzuty w apelacji obrońcy oskarżonych J. K., K. K. (2) i M. K.

1.

Na podstawie art. 438 pkt 4 kpk zarzucam zaskarżonemu wyrokowi wymierzenie kar rażąco surowych, wskutek pominięcia w procesie wyrokowania okoliczności świadczących na korzyść oskarżonych, ich sytuacji rodzinnej, sposobu zachowania przed i po czynie, postawy w trakcie trwania postępowania i przeproszenia pokrzywdzonych, co miało wpływ na treść wyroku w zakresie wymierzenia kar rażąco surowych w stosunku do oskarżonych J. K., K. K. (2) i M. K. ;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut jest niezasadny. Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną dysproporcję między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną. Nie każda więc różnica w zakresie oceny wymiaru kary uzasadnia zarzut rażącej niewspółmierności kary, przewidziany w art. 438 pkt 4 k.p.k., ale tylko taka, która ma charakter zasadniczy, a więc jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. Chodzi tu o tak istotne różnice ocen, że dotychczas wymierzoną karą można byłoby nazwać także w potocznym znaczeniu tego słowa - rażąco niewspółmierną. Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie wskazanych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna różnica między karą wymierzoną, a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (zob. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 18 września 209 r., sygn. akt II AKA 280/.19).

Sytuacja taka, zdaniem sądu okręgowego, w niniejszej sprawie jednak nie zachodzi. Zawarta w uzasadnieniu wyroku sądu I instancji ocena stopnia społecznej szkodliwości czynów przypisanych oskarżonym J. K., M. K. i K. K. (2) jest prawidłowa i zasługuje na aprobatę. Ponadto w odpowiedni sposób zostały uwzględnione elementy, o których mowa w treści art. 53 k.k.

Wbrew argumentom obrońcy Sąd Rejonowy nie pominął w procesie wyrokowania okoliczności świadczących na korzyść oskarżonych w szczególności sposobu zachowania przed i po czynie, postawy w trakcie postępowania i przeproszenia pokrzywdzonych, co znajduje odzwierciedlenie w uzasadnieniu. Wskazać należy, iż Sąd w należyty sposób uwzględnił te wszystkie okoliczności łagodzące, które miały wpływ na wymiar kary. Nie można jednak podzielić argumentacji obrońcy, że właściwości i warunki osobiste oskarżonych oraz ich postawa w trakcie procesu przemawiają za złagodzeniem kar pozbawienia wolności.

W pierwszej kolejności omówienia wymaga sposób zachowania oskarżonego J. K. przed popełnieniem czynów oraz jego właściwości i warunki osobiste. Oskarżony J. K. w czasie czynów miał 28 lat, posiada wykształcenie zawodowe (murarz), przed aresztowaniem pracował dorywczo, ma na utrzymaniu konkubinę i syna w wieku 9 lat.

Analiza informacji o osobie z krajowego rejestru karnego – k.1335, prowadzi do przekonania, że przypisane oskarżonemu występki nie były odosobnionym incydentem w jego życiu, o czym m.in. świadczy fakt aż czterokrotnego skazania za przestępstwa przeciwko mieniu. Na uwagę zasługuje zwłaszcza pierwszy wyrok skazujący oskarżonego w wieku 19 lat, jaki został wydany przez Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim w sprawie II K 531/11. J. K. został skazany za usiłowanie rozboju przy użyciu pistoletu pneumatycznego tj. przedmiotu przypominającego broń palną (k.720).

W niniejszej sprawie oskarżony dokonał dwóch rozbojów z użyciem przemocy na pracownikach lokali z automatami do gry, które zostały zakwalifikowane jako ciąg przestępstw. W trakcie napadów to właśnie oskarżony J. K. używał wobec pokrzywdzonych M. C. i M. B. (2) przemocy fizycznej w postaci uderzania w twarz, okolice brzucha i żeber. Obaj pokrzywdzeni jednoznacznie rozpoznali oskarżonego jako tego sprawcę, który zadawał im ciosy. Natężanie przemocy użytej do obezwładnienia ofiar, zwłaszcza wobec pokrzywdzonego M. C. było znaczne, skoro pokrzywdzony doznał obrażeń ciała w postaci otarcia skóry w okolicy lewego łuku brwiowego, stłuczenia tkanek miękkich klatki piersiowej i stłuczenia tkanek miękkich powłok brzucha, które spowodowały naruszenie czynności narządu jego ciała na okres nieprzekraczający 7 dni w rozumieniu art. 157 § 2 k.k. (czyn III).

Wskazać należy, że tego ciągu dwóch przestępstw z art. 280 § 1 k.k. oskarżony dopuścił się w warunkach recydywy określonej w art. 64 § 1 kk, tj. w ciągu 5 lat od odbycia kary 2 lat pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie II K 531/11 za przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 280 § 1 kk, którą odbył w okresie od 25.08.2015r. do 19.04.2017r. (k.722), a zatem w pełni usprawiedliwiony był pogląd Sądu meriti o braku przesłanek do postawienia wobec oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej. Oskarżony nie wyciągnął żadnych wniosków z tego skazania, skoro popełnił kolejne dwa rozboje. Orzeczone dotąd wobec oskarżonego kary wolnościowe oraz kary izolacyjne pozbawienia wolności okazały się nieskuteczne. Wobec czego nie ma podstaw do wysnucia wobec niego pozytywnej prognozy na przyszłość, warunkującej złagodzenie wymierzonej kary pozbawienia wolności.

Ponadto w trakcie przeszukania miejsca zamieszkania oskarżonego policja zabezpieczyła pistolet gazowy B. mod. N. P. kal. 9 mm oraz amunicję w ilości 46 sztuk nabojów pistoletowych alarmowych kal. 9 mm , które stanowią przedmiot zarzutu z art. 263 § 2 kk. Protokół oględzin i zdjęcia znalezionych przedmiotów i dokumentów (k.277-297) potwierdza, że oskarżony nabył przedmiotowy pistolet w dniu 12 października 2020r., czyli już po dokonaniu dwóch przypisanych rozbojów w dniach 1 i 2 września 2020r., co może wskazywać na możliwość użycia tej broni w kolejnych napadach rabunkowych.

Oskarżony J. K. od około 10 lat dokonuje różnego rodzaju przestępstw, a zatem w pełni usprawiedliwiony był pogląd Sądu meriti o braku przesłanek do postawienia wobec oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej. Oskarżony pomimo młodego wieku nie potrafi przez dłuższy czas właściwie funkcjonować w warunkach wolnościowych, wobec czego nie ma podstaw do wysnucia wobec niego pozytywnej prognozy na przyszłość, warunkującej złagodzenie wymierzonej kary pozbawienia wolności. Argumentacja obrońcy dotycząca sytuacji rodzinnej oskarżonego i dolegliwości stosowania tymczasowego aresztowania w związku z obostrzeniami pandemicznymi, nie zasługuje na uwzględnienie.

Z opinii nadesłanej z ZK P., gdzie oskarżony aktualnie jest osadzony (k.1668-1669) wynika, że przestrzeganie przez osadzonego obowiązujących w ZK porządku i dyscypliny oceniane jest zaledwie jako przeciętne. Został raz nagrodzony regulaminowo za włączenie się w akcję zbierania plastikowych nakrętek. Otrzymał dwa wnioski o wymierzenie kary dyscyplinarnej za nielegalne kontaktowanie się z osobami z zewnątrz, niewłaściwe zachowanie, używanie słów wulgarnych w stosunku do funkcjonariusza SW oraz nieprzestrzeganie porządku wewnętrznego. Oskarżony deklaruje przynależność do podkultury przestępczej, nie odnotowano negatywnych zachowań na tym tle. W gronie osadzonych funkcjonuje prawidłowo. Natomiast do przełożonych nie zawsze odnosi się regulaminowo był zarówno nagradzany za przestrzeganie porządku wewnętrznego, ale też kilkanaście razy był karany dyscyplinarnie m.in. za posiadanie pochodnej metaamfetaminy i prowokowanie bójki w celi mieszkalnej, a jego negatywne zachowania skutkowały umieszczeniem w celi izolacyjnej oraz skierowaniem do zakładu karnego typu zamkniętego (k.1550-1551). Prognoza penitencjarna kształtuje się negatywnie z uwagi na zmienne zachowanie osadzonego. Wobec dotychczasowego trybu życia , jak i popełnionych przestępstw wypowiada się wymijająco. Oskarżony pomimo młodego wieku (obecnie ma 29 lat), jest już osobą zdemoralizowaną, czterokrotnie karaną za przestępstwa przeciwko mieniu. Obecnego ciągu przestępstw rozboju dopuścił się w warunkach recydywy. Ocena zachowania i postawy oskarżonego przez Sąd I instancji jest zatem całkowicie słuszna i zasługuje na aprobatę w instancji odwoławczej. Niewątpliwie brak zaprzestania naruszania porządku prawnego pomimo trzech wyroków skazujących, które zapadły przed datą popełnienia przez oskarżonego ciągu przestępstw w tej sprawie (czwarty wyrok wydany w dniu 22.10.2020r. przez Sąd we Włoszech), nie świadczy o postępach w procesie resocjalizacji i nie jest żadną okolicznością przemawiającą za złagodzeniem kary, lecz świadczy o demoralizacji oskarżonego. Trudno taką postawę oskarżonego premiować w postaci łagodzenia kary.

W przypadku oskarżonego J. K. prognoza kryminologiczna w kontekście dotychczasowej linii jego życia przy czterech wyrokach skazujących za przestępstwa przeciwko mieniu nie może być pozytywna. Mając na uwadze wcześniejszą karalność oskarżonego, to postawa oskarżonego jednak nie wskazuje, by mogły zostać osiągnięte cele kary pozbawienia wolności przy jej znaczącym złagodzeniu.

Sąd orzekający należycie rozważył dyrektywy wymiaru kary, o których mowa w art. 53 k.k. Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynów popełnionych przez oskarżonego M. K. Sąd Rejonowy słusznie uwzględnił zamiar, motywy z niskich pobudek, którymi kierował się sprawca, rodzaj zaatakowanego dobra, sposób oraz skutki działania oskarżonego. Nadto we właściwy sposób przeanalizował sytuację oskarżonego i wziął pod uwagę tak okoliczności zaostrzające jak i łagodzące karę. Trudno dopatrzyć się w sytuacji procesowej oskarżonego innych okoliczności łagodzących niż przyznanie się do winy, okazana skrucha i przeproszenie pokrzywdzonych na rozprawie. W ocenie Sądu Okręgowego taką okolicznością łagodzącą nie jest natomiast poprawne zachowanie oskarżonego przed osadzeniem i jego sytuacja rodzinna oraz deklaracja pracodawcy o zatrudnieniu oskarżonego po odbyciu kary. Oskarżony M. K. w dacie popełnienia czynów miał 30 lat, ma wykształcenie podstawowe, z zawodu jest hydraulikiem i przed osadzeniem był zatrudniony w firmie budowlanej na stanowisku montera instalacji, ma dwoje dzieci (10 i 4 lata) na utrzymaniu na które jest zobowiązany łożyć alimenty. Z opinii nadesłanej z AŚ R. (k.1672-1673) wynika, że zachowanie osadzonego w warunkach izolacji należy określić jako przeciętne. Jeden raz był karany dyscyplinarnie za nielegalne kontakty z innymi osadzonymi. Nagradzany był jeden raz za udział w akcjach charytatywnych tupu zbieranie nakrętek oraz ze względu na poprawę zachowania. Wobec przełożonych obecnie stara się być regulaminowy i nie sprawia problemów natury wychowawczej. Nie jest uczestnikiem podkultury przestępczej. W gronie współosadzonych funkcjonuje bezkonfliktowo.

Analiza informacji o osobie z krajowego rejestru karnego – k.1331, prowadzi do przekonania, że przypisane oskarżonemu występki nie były odosobnionym incydentem w jego życiu, o czym m.in. świadczy fakt dwukrotnego skazania za przestępstwa innego rodzaju tj. przeciwko bezpieczeństwu w ruchu drogowym. Oceniając zachowanie oskarżonego podczas napadów na lokale z automatami do gier oraz lokal z urządzeniami służącymi do przeglądania internetu, wskazać należy, że oskarżony nie był sprawcą bezpośrednio używającym przemocy wobec pokrzywdzonych czynami z pkt I, III i IV, ale uczestniczył w obezwładnianiu pokrzywdzonego M. B. (1) (czyn IV), dokonując skrępowania jego rąk przy użyciu taśmy. Odnośnie zaś czynu z pkt II, to jak wynika z zeznań D. Z. (k.573-574) oskarżony M. K. przytrzymywał jej usta ręką oraz przewrócił na podłogę, a drugi sprawca w tym czasie zabrał jej pieniądze i telefon.

Reasumując sąd okręgowy stwierdza, że reakcja prawnokarna sądu rejonowego, wobec zachowania oskarżonego M. K. jest współmierna do okoliczności popełnienia ciągu 4 przestępstw rozboju. Sąd meriti uwzględnił wszystkie aspekty zachowania oskarżonego i ocenił je przez pryzmat, ustanowionych przez ustawodawcę w przepisie art. 53 k.k. kryteriów.

Dokonując wyboru wymiaru kary sąd musi mieć w polu widzenia kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa, a zatem względy prewencji ogólnej oraz względy wychowawcze jakie kara ma osiągnąć wobec sprawcy. Wbrew argumentom skarżącego przeproszenie pokrzywdzonych oraz okazana skrucha i żal, nie mają decydującego znaczenia, skoro obowiązkiem sądu jest orzeczenie kary w taki sposób, by uzyskać efekt tzw. trafnej reakcji - in concreto dyscyplinarnej. Dla osiągniecia tego efektu koniecznym jest uwzględnienie wszystkich dyrektyw wymiaru kary - prewencji generalnej, prewencji indywidualnej, stopnia społecznej szkodliwości i stopnia winy, które mają jednakową rangę. Stopień winy w tym układzie, stanowi sui generis nieprzekraczalną granicę dla dolegliwości wymierzanej kary, na który wpływają wszelkie okoliczności, które decydują o zakresie swobody sprawcy w wyborze i realizacji zachowania zgodnego z prawem” (vide wyrok SN z dnia 5 marca 2019r. II DSI 13/18).

Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie wykazała zatem, aby istniała potrzeba zmiany wyroku Sądu Rejonowego. Wielokrotne naruszenie porządku prawnego winno spotkać się z odpowiednią reakcją po stronie organów wymiaru sprawiedliwości. Kara musi być na tyle dolegliwa, aby stanowić wystarczającą przestrogę na przyszłość dla sprawcy i przez to zapobiec jego powrotowi na drogę przestępstwa, a ponadto czynić zadość zasadzie prewencji ogólnej, która związana jest z potrzebą oddziaływania poprzez wymiar kary na całe społeczeństwo. Kara wymierzona wyrokiem Sądu Rejonowego uwzględnia wyżej wymienione okoliczności.

Analizując sposób zachowania oskarżonego K. K. (2) podczas przypisanego mu jednego czynu z art. 280 § 1 k.k. należy podkreślić, że w trakcie zdarzenia oskarżony używał wobec pokrzywdzonego Y. S. przemocy fizycznej i aktywnie próbował obezwładnić pokrzywdzonego, co wynika z zeznań ofiary (k.96-97) oraz oględzin nagrania monitoringu 329-337). Oskarżony K. K. (2) był w trakcie zdarzenia ubrany w charakterystyczną koszulkę w kolorowe kwadraty, która została zabezpieczona podczas przeszukania miejsca zamieszkania oskarżonego (k. 211-213, 419-422).

Sąd Odwoławczy nie podziela także zarzutu nieuwzględnienia przez Sąd Rejonowy postawy oskarżonego, który przyznał się do winy, okazał skruchę i przeprosił pokrzywdzonego. Postawa oskarżonego w toku postępowania została w należyty sposób uwzględniona jako okoliczność łagodząca, a Sąd wymierzył przecież oskarżonemu karę w dolnych granicach zagrożenia. Przypomnieć należy, iż czy przypisany oskarżonemu zagrożony jest karą pozbawienia wolności od 2 do 12 lat. W tych okolicznościach wymierzenie oskarżonemu kary 2 lat i 3 miesiące pozbawienia wolności nie może zostać ocenione jako kara rażąco niewspółmiernie surowa. Sąd Rejonowy w należyty sposób uwzględnił premedytację i planowy sposób działania oskarżonego, który razem z dwoma pozostałymi sprawcami wcześniej obserwował miejsce przestępstwa, gdyż przyszedł do lokalu z automatami do gry tej nocy dwukrotnie (ok. godz. 1:30 i 2:00) gdy w lokalu nie było innych klientów.

Analizując sposób życia przed popełnieniem przestępstwa Sąd Rejonowy uwzględnił, że oskarżony K. K. (2) nie był wcześniej karany (k.1332). Oskarżony w czasie popełnienia czynu miał 26 lat, ma podstawowe wykształcenie, nie uzyskuje stałych dochodów, jest bezrobotny i nie ma nikogo na utrzymaniu (k.447). Z wywiadu środowiskowego (k.1680-1681) wynika, że oskarżony mieszka razem z rodzicami i pomaga im w gospodarstwie związanym z produkcją warzyw oraz w handlu hurtowym na rynku w B.. Oskarżony posiada prawo jazdy kat. B oraz uprawnienia na operowanie wózkami widłowymi. Oskarżony nie jest jednak nigdzie zatrudniony i pracuje tylko dorywczo u rodziców, nie posiada ubezpieczenia zdrowotnego, nie osiąga stałych dochodów. W miejscowym środowisku nie jest postrzegany jako osoba nadużywająca alkoholu czy zażywająca środki odurzające. Oskarżony nie przyjmuje żadnych leków, a swój stan zdrowia ocenia jako dobry.

Sąd orzekający należycie rozważył dyrektywy wymiaru kary, o których mowa w art. 53 k.k. Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego Sąd Rejonowy słusznie uwzględnił zamiar, motyw, którym kierował się sprawca, rozmiar wyrządzonej szkody, sposób oraz skutki działania oskarżonego. Nadto we właściwy sposób przeanalizował sytuację oskarżonego i wziął pod uwagę tak okoliczności zaostrzające jak i łagodzące karę. Trudno dopatrzyć się w sytuacji procesowej oskarżonego innych okoliczności łagodzących niż przyznanie się do winy, okazanie żalu, przeproszenie pokrzywdzonego i wcześniejszą niekaralność. Nie sposób jednak ocenić na ile okazana skrucha i przeprosiny kierowane do nieobecnego na rozprawie pokrzywdzonego są szczere, skoro oskarżony deklaruje, że nie pamięta całego zajścia na skutek spożytego alkoholu (k.693,1300). W tym miejscu należy podkreślić, że działanie pod wpływem alkoholu nie jest okolicznością łagodzącą, lecz negatywną i w żaden sposób nie usprawiedliwia oskarżonego, gdyż w stan odurzenia wprowadził się w sposób całkowicie dobrowolny. Stan nietrzeźwości w trakcie dokonywania rozboju nie jest okolicznością przemawiającą za złagodzeniem kary, lecz świadczy o demoralizacji oskarżonego. Trudno taką postawę oskarżonego premiować w postaci łagodzenia kary i wymierzenia kary mieszanej na podstawie art. 37b, która zdaniem Sądu Okręgowego nie spełni swojej funkcji zapobiegawczej. Nawet jeśli prognoza kryminologiczna w kontekście dotychczasowej linii jego życia jest pozytywna.

Dokonując wyboru wymiaru kary sąd musi mieć w polu widzenia kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa, a zatem względy prewencji ogólnej oraz względy wychowawcze jakie kara ma osiągnąć wobec sprawcy. Wbrew argumentom skarżącego przeproszenie pokrzywdzonych oraz okazana skrucha i żal, nie mają decydującego znaczenia, skoro obowiązkiem sądu jest orzeczenie kary w taki sposób, by uzyskać efekt tzw. trafnej reakcji - in concreto dyscyplinarnej. Dla osiągniecia tego efektu koniecznym jest uwzględnienie wszystkich dyrektyw wymiaru kary - prewencji generalnej, prewencji indywidualnej, stopnia społecznej szkodliwości i stopnia winy, które mają jednakową rangę. Stopień winy w tym układzie, stanowi sui generis nieprzekraczalną granicę dla dolegliwości wymierzanej kary, na który wpływają wszelkie okoliczności, które decydują o zakresie swobody sprawcy w wyborze i realizacji zachowania zgodnego z prawem” (vide wyrok SN z dnia 5 marca 2019r. II DSI 13/18).

Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie wykazała zatem, aby istniała potrzeba zmiany wyroku Sądu Rejonowego. Kara musi być na tyle dolegliwa, aby stanowić wystarczającą przestrogę na przyszłość dla sprawcy i przez to zapobiec jego powrotowi na drogę przestępstwa, a ponadto czynić zadość zasadzie prewencji ogólnej, która związana jest z potrzebą oddziaływania poprzez wymiar kary na całe społeczeństwo. Kara wymierzona wyrokiem Sądu Rejonowego uwzględnia wyżej wymienione okoliczności.

Uznać należy, iż postulowany przez skarżącego wniosek o zmianę wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu K. K. (2) kary mieszanej w wymiarze 6 miesięcy pozbawienia wolności i 2 lat ograniczenia wolności – zdaniem sądu odwoławczego, nie przyniósłby wymiernych efektów resocjalizacyjnych w stosunku do oskarżonego. Dokładna analiza właściwości i warunków osobistych oskarżonego prowadzi do wniosku, że kara 2 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności jest adekwatna i współmierna dla osiągnięcia celów kary.

Wniosek

O zmianę wyroku w części dotyczącej kary co do oskarżonych J. K., K. K. (2) i M. K. poprzez :

1.  Wymierzenie J. K. kary łagodniejsze od kary wymierzonej przez Sąd I instancji;

2.  Wymierzenie M. K. kary łagodniejsze od kary wymierzonej przez Sąd I instancji;

3.  Wymierzenie K. K. (2) kary mieszanej na podstawie art. 37b k.k., 6 miesięcy pozbawienia wolności i 2 lat ograniczenia wolności;

4.  Zwolnienie oskarżonych J. K., K. K. (2) i M. K. od ponoszenia kosztów postępowania sądowego na etapie postępowania przed Sądem Okręgowym w całości, przez wzgląd na ich trudną sytuację finansową i osobistą.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutu wniosek zawarty w apelacji nie zasługiwał na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1wyrok w zaskarżonej części utrzymany w mocy;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Apelacje mają charakter czysto polemiczny, a postawione tezy o rażącej niewspółmierności orzeczonych kar wobec oskarżonych J. K., M. K., K. K. (2) i S. M., oparte są w sposób niedopuszczalny tylko o cześć materiału dowodowego, z pominięciem tej o zupełnie innej wymowie. Sąd Rejonowy w sposób wystarczająco dokładny wykazał w pisemnym uzasadnieniu dlaczego wymierzył oskarżonym kary pozbawienia wolności we wskazanej wysokości. Sąd Odwoławczy podziela w pełni ocenę dowodową przeprowadzoną przez Sąd Rejonowy i poczynione w sprawie ustalenia faktyczne. Wbrew argumentom orzeczone kary– w swym całokształcie- uwzględniają wszystkie dyrektywy wymiaru kary wskazane w art. 53 k.k. Są więc karami adekwatnymi i sprawiedliwymi, czyli karami, które bilansują zarówno okoliczności obciążające jak i łagodzące.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Brak numeracji

Na mocy art. 624 § 1 kpk -brak stałych dochodów przemawia za zwolnieniem oskarżonych J. K., M. K. i S. M. od kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym. Natomiast wobec treści art. 636 § 1 kpk wobec nieuwzględnienia apelacji obrońców Sąd Odwoławczy obciążył oskarżonych kosztami procesu poniesionymi przez oskarżycieli posiłkowych w związku z ustanowieniem pełnomocnika i jego udziałem w rozprawie apelacyjnej.

7.  PODPIS

SSO Anna Zawadka SSO Jacek Matusik SSO Remigiusz Pawłowski