Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 247/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Koninie z dnia 01.06.2021 r. sygn. akt II K 1495/19

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca oskarżonej

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

I

II.

Obrońca oskarżonej orzeczeniu zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 284 § 1 k.k. przez jego błędne zastosowanie, w sytuacji gdy oskarżona nie dysponowała środkami pieniężnymi pokrzywdzonego, a nadto nie dokonała żadnego rozporządzenia środkami pieniężnymi w sposób, który pozwalałby na przyjęcie stanowiska, że oskarżona postępowała z pieniędzmi jak ze swoją własnością, co z kolei powoduje, że wobec oskarżonej nie można stwierdzić że swoim zachowaniem zrealizowała znamię czynności sprawczej przestępstwa przywłaszczenia.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego orzeczeniu zarzucił:

a) naruszenie prawa materialnego w innym wypadku niż w zakresie błędnej kwalifikacji prawnej czynu, tj. art. 66 § 1 i § 2 k.k. w zw. z art. 115 § 2 k.k. poprzez nieuzasadnione przyjęcie, iż wina i szkodliwość społeczna zarzucanego czynu nie są znaczne, podczas gdy oskarżona działała w bezpośrednim zamiarze przywłaszczenia środków finansowych pokrzywdzonego, a dokonany przez nią zwrot przywłaszczonej sumy środków finansowych nastąpił dopiero po skierowaniu aktu oskarżenia przez co zarówno wina oskarżonej jak i społeczna szkodliwość czynu wskazują, iż bezpodstawne było warunkowe umorzenie postępowania wobec oskarżonej;

b) naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 424 § 1 i 2 k.p.k. poprzez brak wskazania w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku:

- podstawy prawnej wyroku w zakresie punktu I, tj. przyczyn dla której Sąd uznał spełnienie wszystkich przesłanek uzasadniających zastosowanie warunkowego umorzenia postępowania, polegający na ograniczeniu się przez Sąd do lakonicznego wskazania ich zaistnienia i zaniechaniu przedstawienia argumentacji, która była podstawą rozumowania Sądu w tym zakresie, w szczególności dotyczącej stopnia społecznej szkodliwości czynu – co uniemożliwia merytoryczna kontrolę uzasadnienia w ww. zakresie, z jednoczesna oceną stopnia społecznej szkodliwości społecznej czynu i postawy sprawcy (obecny wywiad środowiskowy oraz fakt zwrotu przywłaszczonych środków finansowych) nie z momentu popełnienia czynu, ale z momentu wyrokowania, tj. niezgodnie z obowiązującymi przepisami.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Obie apelacje okazały się niezasadne.

W pierwszej kolejności, odnosząc się do apelacji obrońcy oskarżonej, niezasadny okazał się zarzut obrazy przepisu prawa materialnego, tj. art. 284 § 1 k.k. przez jego błędne zastosowanie. Wbrew stanowisku obrony nie ulega wątpliwości, iż oskarżona swoim zachowaniem wypełniła wszystkie znamiona zarzucanego jej przestępstwa, w tym rozporządzała środkami pieniężnymi jak swoją własnością. Wskazać należy, iż rozporządzanie rzeczą nie ogranicza się jedynie do sprzedaży czy darowizny, zatem przeniesienia własności rzeczy na rzecz osoby trzeciej. Istotą przywłaszczenia jest bowiem jakikolwiek czyn uzewnętrzniający zamiar włączenia rzeczy lub prawa majątkowego do własnego majątku (wyr. SN z 2.12.2008 r., III KK 221/08, Prok. i Pr. – wkł. 2009, Nr 5, poz. 13; L. Wilk, w: Królikowski, Zawłocki (red.), Kodeks karny. Część szczególna, t. 2, 2017, s. 708), w tym również definitywna odmowa zwrotu. Oskarżona konsekwentnie zaprzeczała, by brała jakiekolwiek pieniądze i nie chciała ich oddać, wskazując że nie chce by jej mąż miał za dużo pieniędzy z uwagi na trwający konflikt. Niewątpliwie oskarżona zdawała sobie sprawę z faktu, iż pieniądze stanowią własność jej męża, zatem bezprawnie pozbawiła go władztwa nad nimi, uszczuplając jego majątek, a powiększając tym samym swój własny. Zatem wbrew twierdzeniu obrony, oskarżona zadysponowała prawem majątkowym, a odmawiając zwrotu pieniędzy uzewnętrzniła dyspozycję typową dla właściciela. Dla prawnokarnej oceny zachowania oskarżonej nie ma przy tym znaczenia, że to nie ona złożyła oświadczenie w kancelarii (...), celem przekazania kwoty zadośćuczynienia bezpośrednio na jej rachunek, skoro następnie kategorycznie odmówiła ich zwrotu oskarżycielowi posiłkowemu. W świetle powyższego nie można zgodzić się z obrońcą, iż zachowanie oskarżonej było irrelewantne z prawnokarnego punktu widzenia, a argumentacja obrony w tym zakresie ma jedynie polemiczny charakter.

Z kolei w odniesieniu do apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, niezasadny okazał się zarzut naruszenia prawa materialnego w innym wypadku niż w zakresie błędnej kwalifikacji prawnej czynu, tj. art. art. 66 § 1 i § 2 k.k. w zw. z art. 115 § 2 k.k. Kontrola instancyjna wykazała, iż Sąd meriti prawidłowo przyjął, iż wina i szkodliwość społeczna czynu oskarżonej nie są znaczne, mimo iż oskarżona działała w zamiarze bezpośrednim i zwróciła przywłaszczoną sumę środków finansowych dopiero po skierowaniu do sądu aktu oskarżenia. Wskazać w tym miejscu należy, iż przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu oprócz elementów strony podmiotowej jak np. zamiar sprawcy, należy brać pod uwagę również okoliczności należące do strony przedmiotowej czynu zabronionego takie jak rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, waga naruszonych przez sprawcę obowiązków czy rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. W przedmiotowej sprawie Sąd prawidłowo za kluczowe uznał, iż oskarżona niezależnie od momentu na jakim znajdowało się postępowanie, zwróciła w całości należną pokrzywdzonemu kwotę zadośćuczynienia. Jednocześnie wskazać należy iż wartość szkody mimo, iż nie była niska to jednak jej rozmiar nie był również znaczny. Ponadto oskarżona prowadzi ustabilizowany tryb życia, nie była uprzednio karana oraz cieszy się pozytywną opinią w miejscu zamieszkania.

Jednocześnie niezasadny okazał się zarzut naruszenia przepisów postępowania, tj. art. 424 § 1 i 2 k.p.k. poprzez brak wskazania w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku podstawy prawnej wyroku w zakresie punktu I. Wskazać należy, iż Sąd orzekający w punkcie I wyroku wskazał dokładnie podstawę prawną rozstrzygnięcia, zatem nie ulega wątpliwości iż w uzasadnieniu odnosił się do przywołanych w tym punkcie przepisów z art. 66 § 1 i 2 k.k. oraz art. 67 § 1 k.k. Ponadto wbrew twierdzeniu skarżącego, Sąd wskazał i uzasadnił wszystkie przesłanki, na podstawie których doszedł do wniosku, iż wobec oskarżonej zasadne jest zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowania, w tym dokonał pełnej oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonej, a powielanie argumentacji Sądu orzekającego w tym zakresie jest niecelowe. Sąd odwoławczy nie dopatrzył się również błędu w momencie dokonywania oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu przez Sąd, tj. na moment wyrokowania. Należy bowiem przypomnieć, iż wszystkie przesłanki warunkowego umorzenia postępowania bezwzględnie muszą ziścić się w momencie stosowania tego instrumentu probacyjnego.

Okoliczności zaś dotyczące zachowania oskarżonej wobec oskarżonego w innej toczącej się sprawie egzekucyjnej nie miały znaczenia dla oceny stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonej w niniejszej sprawie, stąd Sąd odwoławczy oddalił wniosek dowodowy o przeprowadzenie dowodu z akt komorniczych.

Kierunek apelacji obligował Sąd odwoławczy również do dokonania kontroli w zakresie orzeczonego okresu próby, jednakże i w tym zakresie nie stwierdzono uchybień, bowiem okres dwóch lat próby będzie odpowiedni dla celów probacyjnych i wychowawczych. Sąd odwoławczy za zasadne uznał również orzeczenie od oskarżonej E. P. (1) na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenia pieniężnego w kwocie 300 złotych.

Mając na względzie wszystkie przedstawione powyżej okoliczności, Sąd odwoławczy nie znajdując przy tym uchybień określonych w art. 440 k.p.k., podlegających uwzględnieniu z urzędu i powodujących konieczność zmiany bądź uchylenia zaskarżonego rozstrzygnięcia – na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. orzekł jak w wyroku.

Wniosek

Obrońca oskarżonej wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie oskarżonej za winną popełnienia zarzucanego jej czynu i wymierzenie oskarżonej kary w granicach przewidzianych ustawą ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania;

- zasądzenie na rzecz oskarżyciela posiłkowego zwrotu kosztów związanych z udziałem pełnomocnika w niniejszej sprawie – według norm przepisanych za obie instancje

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd odwoławczy nie powziął wątpliwości w zakresie sprawstwa i winy oskarżonej, z uwagi na co wniosek obrońcy o uniewinnienie okazał się niezasadny.

W odniesieniu do wniosków pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, wskazać należy iż Sąd odwoławczy w toku kontroli instancyjnej nie dopatrzył się podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku albo uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji. Z uwagi na złożony wniosek o zasądzenie od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje. Sąd odwoławczy z uwagi na brak rozstrzygnięcia o tych kosztach przez Sąd I instancji zasadził stosowną kwotę od oskarżonej z tytułu zwrotu oskarżycielowi posiłkowemu kosztów zastępstwa procesowego za postepowanie przed Sądem I instancji, w oparciu o przepis art.629k.p.k. w zw. z art.627k.p.k. Z uwagi natomiast na nieuwzględnienie apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, to oskarżyciel posiłkowy ponosi swoje koszty zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

I.

Przedmiot utrzymania w mocy

Warunkowe umorzenie postępowania karnego wobec oskarżonej E. P. (1) o przestępstwo z art. 284 § 1 k.k. na okres próby lat 2, orzeczenie od oskarżonej na rzecz

Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej świadczenia

Pieniężnego w kwocie 300 złotych, rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania

Przed Sądem I instancji.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd odwoławczy w toku kontroli instancyjnej nie powziął wątpliwości w zakresie sprawstwa i winy oskarżonej, przy czym podzielił stanowisko Sądu I instancji, iż w sprawie spełnione zostały przesłanki z art. 66 § 1 k.k. uzasadniające zastosowanie wobec oskarżonej instytucji warunkowego umorzenia postępowania. Sąd odwoławczy nie dopatrzył przy tym uchybień w orzeczonym okresie próby w wymiarze 2 lat, jak również w zakresie orzeczonego od oskarżonej świadczenia pieniężnego w kwocie 300 złotych oraz rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów postępowania przed Sądem I instancji.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

III.

Sąd odwoławczy na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z §15 ust.1 i 3, §11 ust. 2 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015, poz. 1800), zasądził od oskarżonej E. P. (1) na rzecz oskarżyciela posiłkowego E. P. (2) kwotę 1.176 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego przed Sądem I instancji.

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd orzekł na podstawie art. 636 § 1 i2k.p.k. i art. 8 w zw. z art.7 w zw. z art.12 i na podstawie art.13ust.2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1247) zasądzając od oskarżonej oraz od oskarżyciela posiłkowego na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze po 1/2 części, tj. w kwotach po 10 zł i wymierzył im opłaty za to postępowanie w kwotach po 60 złotych.

7.  PODPIS

Agata Wilczewska

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej E. P.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Sprawstwo i wina oskarżonej

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego E. P. (2)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowania w stosunku do oskarżonej

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana