Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 1923/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 czerwca 2020 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, I Wydział Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: S.S.R. Bartosz Kasielski

Protokolant: sekretarz sądowy Sylwia Wróblewska

po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2020 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa K. K.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od K. K. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 270 zł (dwieście siedemdziesiąt złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt I C 1923/19

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 7 czerwca 2019 roku K. K. wystąpiła przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 600 złotych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 grudnia 2018 roku do dnia zapłaty tytułem odszkodowania za wydatki związane z parkowaniem uszkodzonego pojazdu, a także zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(pozew k.2 – 3)

Nakazem zapłaty z dnia 26 sierpnia 2019 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

(nakaz zapłaty k.13)

W sprzeciwie od nakazu zapłaty z dnia 25 września 2019 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa oraz przyznanie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany wskazał na brak podstaw do przyjęcia jego odpowiedzialności za wygenerowane koszty parkowania uszkodzonego pojazdu, w szczególności nieadekwatność ich wydatkowania w związku z samą szkodą.

(sprzeciw od nakazu zapłaty k.15)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 października 2018 roku doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został samochód marki C. (...) o numerach rejestracyjnych (...), stanowiący własność K. K..

Sprawca zdarzenia w jego dacie legitymował się ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S..

(dowód z przesłuchania K. K. k.37 – 38, notatka urzędowa – płyta CD k.17)

Samochód nie był sprawny i nie nadawał się do dalszej jazdy, dlatego też został odholowany na parking. K. K. nie miał możliwości zaparkowania pojazdu w innym miejscu. Jednocześnie zgłosiła szkodę swojemu ubezpieczycielowi tj. (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W., który podjął się jej likwidacji w ramach tzw. bezpośredniej likwidacji szkody.

(dowód z przesłuchania K. K. k.37 – 38, druk zgłoszenia szkody – płyta CD k.17)

Decyzją z dnia 14 listopada 2018 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. stwierdził, że szkoda w pojeździe marki C. ma charakter całkowity i wypłacił z tego tytułu na rzecz K. K. kwotę 12.823 złotych.

(decyzja – płyta CD k.17)

K. K. poniosła koszty parkowania uszkodzonego pojazdu w wysokości 600 złotych za okres od dnia 20 października 2018 roku do dnia 20 listopada 2018 roku.

(faktura VAT k.6)

W dniu 20 listopada 2018 roku K. K. dokonała sprzedaży pojazdu marki C. na rzecz jednego z oferentów przedstawionych przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. w toku procesu likwidacji szkody. W tym samym dniu wystąpiła do ubezpieczyciela o pokrycie poniesionych kosztów parkowania pojazdu.

(umowa sprzedaży k.7, zgłoszenie szkody – płyta CD k.17)

W dniu 5 grudnia 2018 roku (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. odmówił pokrycia kosztów parkowania pojazdu w jakimkolwiek zakresie.

(informacja ubezpieczyciela – płyta CD k.17)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie depozycji powódki, a także załączonych przez strony dokumentów, w tym obrazujących proces bezpośredniej likwidacji szkody, których treść nie była przedmiotem sporu na żadnym etapie procesu.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

Stosownie do treści art. 436 k.c. w zw. z art. 822 § 4 k.c. roszczenie o naprawienie szkody wynikłej w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody może zostać skierowane bezpośrednio w stosunku do zakładu ubezpieczeń udzielającego ochrony ubezpieczeniowej sprawcy szkody w dacie jej wystąpienia.

Konfrontując powyższe z bezspornymi w niniejszej sprawie faktami należy wyraźnie stwierdzić, że sprawca kolizji drogowej, w wyniku której doszło do wyrządzenia szkody (w tym konkretnym przypadku koszty parkowania uszkodzonego pojazdu mechanicznego stanowiącego własność powódki) korzystał z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych nie w pozwanym zakładzie ubezpieczeń ( (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.), lecz w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S.. Zupełnie odmienną kwestią pozostaje możliwość zgłoszenia szkody w macierzystym dla poszkodowanego towarzystwie ubezpieczeń (w którym sam korzysta z ochrony w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych) i przeprowadzenia w nim postępowania likwidacyjnego w ramach tzw. bezpośredniej likwidacji szkody. Ostatnia kwestia nie wpływa jednak w żadnej mierze na modyfikację ogólnych reguł odpowiedzialności cywilnej.

W orzecznictwie sądów powszechnych przyjmuje się, że w przypadku bezpośredniej likwidacji szkody, na podstawie umowy łączącej poszkodowanego z ubezpieczycielem, w dalszym ciągu zobowiązanym do naprawienia szkody wobec poszkodowanego pozostaje sprawca kolizji (w ramach odpowiedzialności deliktowej) oraz jego ubezpieczyciel OC, który jako jedyny posiada bierną legitymacją w procesie opartym na podstawie prawnej z art. 805 k.c. i art. 822 k.c. (por. m.in. wyrok Sądu Okręgowego w Łomży z dnia 3 listopada 2016 roku, I Ca 340/16, Lex nr 2156051, wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 25 stycznia 2017 roku, I Ca 520/16, Lex nr 2245552, wyrok Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 15 października 2018 roku, I Ca 374/18, Lex nr 2581175).

Podstawą prawną działań podejmowanych przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. w ramach tzw. bezpośredniej likwidacji szkody był obowiązujący od dnia 1 stycznia 2016 roku przepis art. 4 ust. 10 ustawy z dnia 11 września 2015 roku o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (tekst jedn.: Dz. U. z 2018 r. poz. 999 z późn. zm.) przewidujący, że zakład ubezpieczeń może - również na wniosek uprawnionego z umowy ubezpieczenia - podjąć się wykonania czynności ubezpieczeniowych związanych z ustalaniem przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych, ustalaniem wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań (art. 4 ust. 9 pkt 1 i 2 ww. ustawy), a także ich wypłacaniem i to także w przypadku gdy umowy te zawarte są z innym zakładem ubezpieczeń.

Likwidacja szkody tzw. bezpośrednia polega na tym, że na podstawie umowy zlecenia zawartej z poszkodowanym zakład ubezpieczeń ustala sprawcę określonej szkody komunikacyjnej, rozmiar i wysokość tej szkody i wypłaca świadczenie równe temu jakie przysługuje poszkodowanemu z polisy OC sprawcy. (...) tzw. bezpośredniej likwidacji szkody opiera się na umowie pomiędzy ubezpieczycielami, na mocy której zgadzają się oni na rozliczanie szkód spowodowanych przez sprawców ubezpieczonych w drugim zakładzie ubezpieczeń. Umowa taka nie ma jednak żadnego wpływu na ustalenie odpowiedzialności za wypadek drogowy. W dalszym ciągu zobowiązanym do naprawienia szkody wobec poszkodowanego pozostaje sprawca kolizji oraz jego ubezpieczyciel od odpowiedzialności cywilnej w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej za szkodę.

Z momentem wypłaty bezspornej części odszkodowania stosunek zobowiązaniowy łączący poszkodowaną z ubezpieczycielem, wynikający z zawartej umowy zlecenia w ramach bezpośredniej likwidacji szkody, wygasa. Natomiast w pozostałym zakresie, tj. w odniesieniu do dalszych roszczeń podnoszonych przez poszkodowaną, bądź cesjonariusza, w związku z ich niezadowoleniem z wysokości przyznanego i wypłaconego odszkodowania, pozostaje dochodzenie roszczenia przeciwko ubezpieczycielowi sprawcy zdarzenia. Ryzyko niezadowolenia ze sposobu ustalenia i wysokości odszkodowania obciąża poszkodowaną, a źródłem i podstawą dalszych roszczeń odszkodowawczych pozostaje umowa OC zawarta pomiędzy sprawcą zdarzenia szkodzącego a jego ubezpieczycielem. Bezpośrednia likwidacja szkody nie legitymuje zatem biernie zakładu ubezpieczeń, który takiej likwidacji na podstawie umowy zlecenia się podjął celem przyspieszenia procedury likwidacji szkody (por. wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 24 sierpnia 2018 roku, XIII Ga 200/18, Lex nr 2569112, wyrok Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 21 listopada 2018 roku, XIII Ga 445/18, Lex nr 2600901).

O istnieniu, czy też braku legitymacji procesowej decyduje prawo materialne związane z konkretną sytuacją będącą przedmiotem sporu między stronami. Strona ma legitymację procesową wówczas, gdy na podstawie przepisów prawa materialnego jest uprawniona do wstępowania w określonym procesowego cywilnym w charakterze powoda lub pozwanego, to jest gdy z wiążącego strony procesu stosunku prawnego wynika zarówno uprawnienie powoda do zgłoszenia konkretnego żądania, jak również obowiązek pozwanego do jego spełnienia. Legitymacja procesowa stanowi przesłankę materialno – prawną, sąd dokonuje oceny jej istnienia w chwili orzekania co do istoty sprawy, a brak legitymacji procesowej - czynnej bądź biernej – prowadzi do oddalenia powództwa.

Uwzględniając treść powyższych rozważań Sąd stwierdził brak legitymacji procesowej biernej po stronie pozwanego ubezpieczyciela, a to implikowało konieczność oddalenia powództwa w całości. Innymi słowy sformułowane przez K. K. roszczenia powinny zostać skierowane przeciwko ubezpieczycielowi sprawcy szkody tj. (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S..

O kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu (art. 98 k.p.c.). K. K. przegrała spór w całości, w związku z czym winna zwrócić na rzecz strony pozwanej poniesione przez nią koszty, które objęły kwotę 270 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych – Dz.U. 2015, poz. 1804 z późń. zm.).