Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX P 466/20

UZASADNIENIE

P. F., po ostatecznym sprecyzowaniu żądania pozwu skierowanego przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S., domagała się zasądzenia na swoją rzecz kwoty 6365 zł, na którą to kwotę składały się żądania: 1 479,66 zł tytułem wynagrodzenia chorobowego za okres od 24 maja 2020r. do 13 czerwca 2020r. wraz z ustawowymi odsetkami liczonym od kwoty 563,68 zł od dnia 10 maja 2020r. oraz od kwoty 915,98 zł od 10 czerwca 2020r.; 2 178,84 zł tytułem ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy za 2020r., 460 zł tytułem zwrotu kosztów zakupu okularów korekcyjnych oraz 2246,40 zł tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem przez pracownika umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracodawcy wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 31 lipca 2020r. W uzasadnieniu swojego powództwa wskazała, iż nie otrzymała powyższych należności z tytułu zatrudnienia w pozwanej spółce na stanowisku asystentki zarządu. Przedstawiciele pracodawcy unikali kontaktu z nią, co spowodowało konieczność skierowania sprawy na drogę sądową.

Postanowieniem z dnia 28 października 2020r. postępowanie zostało zawieszone na podstawie art. 174 § 1 pkt 2 k.p.c. , a następnie w dniu 16 lutego 2021r. podjęte z jednoczesnym ustanowieniem dla (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kuratora w osobie A. L. celem podejmowania w jej imieniu wszelkich czynności procesowych w niniejszym postępowaniu przed sądami powszechnymi.

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S., reprezentowana przez kuratora A. L., wniosła o oddalenie powództwa domagając się zasądzenia na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Strona pozwana argumentowała, iż powódka nie udowodniła dochodzonego roszczenia tak co do zasady, jak i co od wysokości w odniesieniu do wszystkich zgłoszonych żądań. Kurator natomiast zawnioskował o przyznanie wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji w niniejszym postępowaniu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. F., posiadająca wykształcenie wyższe i ponaddziesięcioletni staż pracy, została zatrudniona w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. z dniem 2 listopada 2018r. na podstawie umowy na okres próbny, w pełnym wymiarze etatu na stanowisku specjalisty ds. wdrożeń-asystenta zarządu za wynagrodzeniem wynoszącym 2 500 zł. Następnie z dniem 1 lutego 2019r. została zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, na jednakowych warunkach, z tym że wysokość wynagrodzenia została ustalona na kwotę 3 062 zł.

Jako asystent zarządu wykonywała pracę przy monitorze komputerowym w wymiarze przekraczającym 4 godziny z zaleceniem wykonywania jej w okularach.

Dowód: umowa o pracę z dnia 31.10.2018r. k. 70, umowa o pracę z dnia 29.01.2019r. k. 4 oraz k. 81, oświadczenie k. 75, orzeczenie lekarskie nr 88/2018r. k. 76 i k. 81, skierowanie na badania lekarskie k. 77-78,wydruki z (...) k. 62-64, przesłuchanie powódki P. F. w charakterze strony k. 65-65v.

W przypadku stwierdzenia przez lekarza konieczności świadczenia pracy w okularach ochronnych pracodawca zobowiązał się do refundacji poniesionych kosztów w wysokości 460 zł po przedłożeniu dokumentu zakupu.

Dowód: informacja dla pracownika k. 5-5v. oraz k. 81

W okresie od 24 maja 2020r. do 13 czerwca 2020r. P. F. była niezdolna do pracy.

Dowód: przesłuchanie powódki P. F. w charakterze strony k. 65-65v., dokumentacja medyczna k. 79-80 i k.81

P. F. przysługiwał urlop wypoczynkowy w wymiarze 26 dni. W latach 2018-2019 wykorzystała pełen wymiar urlopu, zaś w 2020r. nie wykorzystała ani jednego dnia.

Dowód: przesłuchanie powódki P. F. w charakterze strony k. 65-65v.

Pismem z dnia 9 lipca 2020r. P. F. rozwiązała umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia powołując się na niewypłacanie należnego wynagrodzenia.

Dowód: oświadczenie z dnia 09.07.2020r. k. 73 oraz k. 81

Pracodawca nie wypłacił P. F. wynagrodzenia chorobowego za okres od 24 maja 2020r. do 13 czerwca 2020r. , ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy oraz odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia z winy pracodawcy. Przedstawiciele pracodawcy unikali z nią kontaktu, a pomieszczenia, w których pozwana spółka prowadziła działalność gospodarczą zostały porzucone wraz ze znajdującymi się w nich dokumentami. Aktualnie spółka nie posiada organów uprawnionych do jej reprezentacji.

Dowód: przesłuchanie powódki P. F. w charakterze strony k. 65-65v., pismo z dnia 16.08.2021r. k. 84, wydruk z KRS k. 19-24

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się w przeważającym zakresie uzasadnione.

Za podstawę stanu faktycznego w niniejszej sprawie posłużyły zarówno spójne i spontaniczne zeznania powódki oraz dowody w postaci dokumentów potwierdzających fakt zatrudnienia, jak i rozwiązania spornego stosunku pracy oraz fakt i okres niezdolności do pracy, których prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała. Podkreślenia wymaga, iż w sprawach z zakresu prawa pracy ciężar dowodowy w zakresie wykazania okoliczności dokonania wypłaty należności pracowniczych spoczywa na pracodawcy. W niniejszym procesie pozwana nie zaproponowała materiału dowodowego, który wykazałby fakt wypłaty powódce wynagrodzenia chorobowego oraz ekwiwalentu urlopowego, jak i odszkodowania. Sąd musiał oprzeć się na ograniczonym materiale dowodowym, a to ze względu na faktyczne zaprzestanie prowadzenia działalności przez pozwaną. Wyznaczony kurator mógł reprezentować spółkę przed sądem, ale nie miał możliwości uzupełnienia braków dokumentacji.

Powódka wnosiła o zasądzenie wynagrodzenia chorobowego za pracę za okres od 24 maja 2020r. do 13 czerwca 2020r. Roszczenie to znajduje oparcie w przepisie art. 92 § 1 pkt 1 k.p. zgodnie z którym za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek: choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną - trwającą łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia - trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego - pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu.

Poza sporem pozostawało, iż powódka była w okresie niezdolności pracownikiem pozwanej. Przemawiają za tym przedłożone przez P. F. dokumenty pracownicze, w tym umowy o pracę (także okazane w oryginale). Nadto okres niezdolności do pracy wynika wprost z dokumentacji medycznej w postaci karty informacyjnej z Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej MSWiA w S..

Zgodnie z art. 92 § 2 k.p. wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy. Przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku opiekuńczego stosuje się zasady określone w przepisach 36-42 i 45 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn.: Dz. U. z 2021 r., poz. 1133). P. F. była zatrudniona na podstawie umowy o pracę za wynagrodzeniem wynoszącym 3 062 zł, stanowiącym podstawę do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego. Zgodnie z przepisem art. 45 ustawy podstawa wymiaru zasiłku chorobowego z tytułu pracy w pełnym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, po odliczeniu kwoty odpowiadającej 13,71% tego wynagrodzenia. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego przysługującego ubezpieczonemu będącemu pracownikiem stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi jedna trzydziesta część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru zasiłku.(art. 36 ust.1 i 3 ww. ustawy). Miesięczny zasiłek chorobowy wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku (art. 35 ust. 1 ww. ustawy). Przy zastosowaniu powyższych zasad obliczenie przedstawia się następująco: (...) : 30 x 21 dni niezdolności do pracy x 80% zł, pomniejszone o 13,71%, daje 1 479,66 zł. Taką kwotę (zgodną z żądaniem powódki) zasądzono na jej rzecz tytułem wynagrodzenia chorobowego.

Natomiast podstawą żądania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy był przepis art. 171 § 1 k.p.c., zgodnie z którym w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny.

Zgodnie z treścią art. 1551 §1 k.p. w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy z pracownikiem uprawnionym do kolejnego urlopu, pracownikowi przysługuje urlop u dotychczasowego pracodawcy w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego u tego pracodawcy w roku ustania stosunku pracy, chyba że przed ustaniem tego stosunku pracownik wykorzystał urlop w przysługującym mu lub wyższym wymiarze. Zgodnie z wiarygodnymi zeznaniami powódki nie wykorzystała ona urlopu wypoczynkowego w 2020r. W swojej relacji szczerze przyznała, że wykorzystała cały urlop za lata 2018 i 2019, natomiast nie zdążyła skorzystać z urlopu w ostatnim roku stosunku pracy. Wymiar urlopu wypoczynkowego powódki, z uwagi na jej wykształcenie i wieloletni staż pracy, wynosił 26 dni w skali roku (art. 154 §1 k.p.). Jak stanowi art. 155 2a §1 i 2 k.p. przy ustalaniu wymiaru urlopu na podstawie art. 1551 k.p. kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu, a niepełny miesiąc kalendarzowy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca. Przy ustalaniu wymiaru urlopu na podstawie art. 155 1 i 155 2 k.p. niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia. Sposób wyliczenia ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy określa rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (Dz. U. Nr 2, poz. 14). Ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy, zwany dalej "ekwiwalentem", ustala się stosując zasady obowiązujące przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego, ze zmianami określonymi w § 15-19 (§ 14 ww. rozporządzenia). Ekwiwalent za niewykorzystany przez pracownika urlop wypoczynkowy oblicza się:

1) dzieląc sumę miesięcznych wynagrodzeń ustalonych na podstawie § 15-17 przez współczynnik, o którym mowa w § 19, a następnie,

2) dzieląc tak otrzymany ekwiwalent za jeden dzień urlopu przez liczbę odpowiadającą dobowej normie czasu pracy obowiązującej pracownika, a następnie,

3) mnożąc tak otrzymany ekwiwalent za jedną godzinę urlopu przez liczbę godzin niewykorzystanego przez pracownika urlopu wypoczynkowego (§ 18 ww. rozporządzenia).

Współczynnik służący do ustalenia ekwiwalentu za 1 dzień urlopu ustala się odrębnie w każdym roku kalendarzowym i stosuje przy obliczaniu ekwiwalentu, do którego pracownik nabył prawo w ciągu tego roku kalendarzowego. Współczynnik ustala się, odejmując od liczby dni w danym roku kalendarzowym łączną liczbę przypadających w tym roku niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, a otrzymany wynik dzieli się przez 12. Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wartość współczynnika, ustaloną zgodnie z ust. 2, obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika (§ 19 ww. rozporządzenia).

Wymiar urlopu powódki wynosił 26 dni. Na podstawie jej wiarygodnych zeznań ustalono, iż w latach poprzednich wykorzystała pełen wymiar urlopu, zaś w 2020r. ani jednego dnia Pozostało powódce 16 dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego (za 7 miesięcy 2020 r.), zaś pracodawca nie wypłacił jej ekwiwalentu. Współczynnik urlopowy w roku 2020 wynosił 21,08. Po podzieleniu wynagrodzenia zasadniczego w kwocie 3 062 zł (jedyny składnik płacowy powódki) przez 21,08 otrzymano 145,26 zł ekwiwalentu za 1 dzień urlopu. Po pomnożeniu przez 16 dni daje to kwotę 2 324,16 zł. Powódka domagała się kwoty niższej, a wynoszącej 2 178,84 zł, stąd taką kwotę na jej rzecz zasądzono, skoro sąd jest związany wysokością żądania.

Jako zasadne oceniono żądanie odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika. Przepis art. 55 § 1 1 k.p., stanowi, że pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w § 1 (bez wypowiedzenia) także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika, w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia, a jeżeli umowa o pracę została zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy – w wysokości wynagrodzenia za okres dwóch tygodni.

Powódka złożyła oświadczenie o rozwiązaniu umowy w tym trybie pracodawcy z uwagi na brak wypłaty należnego jej wynagrodzenia chorobowego. Okoliczność braku otrzymania wynagrodzenia chorobowego została w niniejszym postępowaniu potwierdzona. Powyższe naruszenie ma istotny i zasadniczy charakter i mogło stanowić uzasadnioną podstawę rozwiązania umowy przez pracownika z winy pracodawcy. Obowiązek wypłaty wynagrodzenia należy do podstawowych z zakresu prawa pracy (art. 22 § 1 k.p. w zw. z art. 94 pkt 5 k.p.). Jego naruszenie, choćby jednorazowe, zakwalifikować można jako ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika.

Zgodnie z art. 36 § 1 pkt 2 k.p. okres wypowiedzenia powódki wynosił 1 miesiąc, stąd przysługiwało jej odszkodowanie w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia (3 062 zł). Powódka żądała kwoty niższej tj. 2246,40 zł i taką kwotę na jej rzecz zasądzono.

Nadto powódka, posiadająca orzeczenie lekarskie o konieczności wykonywania pracy w okularach ochronnym domagała się zasądzenia na jej rzecz kwoty 460 zł tytułem zwrotu części kosztów zakupu tychże okularów.

Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym na stanowiskach z monitorami ekranowymi profilaktyczną opiekę zdrowotną, w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom okulary korygujące wzrok, zgodne z zaleceniem lekarza, jeżeli wyniki badań okulistycznych przeprowadzonych w ramach profilaktycznej opieki zdrowotnej, o której mowa w ust. 1, wykażą potrzebę ich stosowania podczas pracy przy obsłudze monitora ekranowego ( § 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 1 grudnia 1998 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe (Dz.U.1998.148.973). Zgodnie zaś z dołączoną do akt informacją z dnia 29 stycznia 2019r. pracodawca zobowiązał się do refundacji poniesionych kosztów w wysokości 460 zł po przedłożeniu dokumentu zakupu. O ile powódka złożyła do akt orzeczenie lekarskie o konieczności wykonywania pracy przy monitorze w okularach, to nie wykazała stosownym dokumentem (fakturą) wydatkowania środków na ich zakup. Brak wykazania uiszczenia stosownej kwoty skutkował oddaleniem powództwa w tym zakresie, ponieważ faktura była dokumentem będącym w jej własnym posiadaniu. Jeżeli straciła to posiadanie na skutek perturbacji rodzinnych, to okoliczność ta nie może obciążać pozwanego.

W konsekwencji na rzecz powódki zasądzono łącznie kwotę 5 904,90 zł wraz z ustawowymi odsetkami (art. 481 k.c. w zw. z art. 300 k.p.) liczonymi od kwoty 563,68 zł tytułem wynagrodzenia chorobowego od dnia 11 maja 2020r., od kwoty 915,98 zł tytułem wynagrodzenia chorobowego od dnia 11 czerwca 2020r., oraz od kwot 2246,40 zł i 2178,84 zł (łącznie 4425,24 zł) od dnia 1 sierpnia 2020r. (od dat wymagalności poszczególnych żądań), zaś co do kwoty 460 zł powództwo oddalono.

W niniejszej sprawie pozwana jest reprezentowana przez kuratora - radcę prawnego A. L., która złożyła wniosek o przyznanie wynagrodzenia.

Zgodnie z art. 603 4 § 1-3 k.p.c., kurator ma prawo do wynagrodzenia za swoją działalność oraz do zwrotu uzasadnionych wydatków, które poniósł w związku ze swoimi czynnościami. Koszty działania kuratora, o których mowa w § 1, obciążają tymczasowo:

1) wnioskodawcę - odpowiednio do zakresu spraw wskazanych we wniosku;

2) Skarb Państwa - w pozostałym zakresie.

Wysokość wynagrodzenia kuratora określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz.U. z 2018 r., poz. 536). Wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, zwanego dalej "kuratorem", ustala się w kwocie nieprzekraczającej 40% stawek minimalnych za czynności adwokackie określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2017 r. poz. 2368 i 2400), a w przypadku gdy kuratorem jest radca prawny - w kwocie nieprzekraczającej 40% stawek minimalnych za czynności radców prawnych określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 225 ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1870 i 2400 oraz z 2018 r. poz. 138), w obu przypadkach nie mniej niż 60 zł. Zgodnie z § 2 pkt 4 w zw. z § 9 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2018.265 j.t.), stawka wynagrodzenia wynosi 1350 zł, a jej pomniejszenie o 40 % dałoby kwotę 540 zł. Stosując § 1 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej Sąd, uwzględniając nakład pracy kuratora i odbyte rozprawy, przyznał mu kwotę 1350 zł, o czym orzeczono w punkcie III.

W myśl art. 477 2 § 1 k.p.c. sąd zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy, z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nieprzekraczającej pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika. Wyrazem tego jest rozstrzygnięcie zawarte w punkcie IV sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować (z udziałem asystenta M. Z.),

2.  (...)

3.  (...)

22.11.2021