Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II.1 Kow (...)

POSTANOWIENIE

Dnia 02 września 2021 roku

Sąd Okręgowy w Słupsku, w II Wydziale Karnym – Sekcja ds. Penitencjarnych i Nadzoru nad Wykonywaniem Orzeczeń Karnych w składzie:

Przewodnicząca sędzia Małgorzata Ziółkowska

po rozpoznaniu na posiedzeniu w Sądzie Okręgowym w Słupsku skargi skazanego K. D. syna M. na decyzję Zastępcy Dyrektora Zakładu Karnego w C. z dnia 16 kwietnia 2021 roku o odstąpieniu od ukarania

na podstawie art. 7 § 1, 2 i 5 k.k.w.

postanowił:

1. uchylić zaskarżoną decyzję Zastępcy Dyrektora Zakładu Karnego w C. z dnia 16 kwietnia 2021 roku o odstąpieniu od ukarania skazanego K. D. syna M.;

2. zwolnić skazanego od wydatków za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Zastępca Dyrektora Zakładu Karnego w C. w dniu 16 kwietnia 2021 roku podjął – w odniesieniu do skazanego K. D. syna M. – decyzję o odstąpieniu od ukarania wyżej wymienionego; a konkretnie decyzję, której całkowita osnowa zamykała się w treści: „odstąpiono od wymierzenia kary Wyjaśnienia są prawdziwe. Osadzony po spacerze poszedł do szkoły”. Przed wydaniem przedmiotowej decyzji – podmiot wydający decyzję wysłuchał wyjaśnień K. D., przy czym były to wyjaśnienia o treści: „Byłem na spacerze”.

Decyzja ta zapadła w następujących okolicznościach: w dniu 14 maja 2021 roku K. Ł. (w dokumentacji nie wskazano stanowiska służbowego tejże osoby) wystąpił z wnioskiem o wymierzenie K. D. kary dyscyplinarnej nagany (następnie swoje stanowisko modyfikując – poprzez wniesienie od odstąpienie od wymierzenie kary) w związku z tym, że: „Skazany w dniu 14.04.2021 r. opuścił pierwszą godzinę lekcyjną”.

Decyzję tę zaskarżył skazany K. D., który – jak wynika z treści skargi, dodatkowo sprecyzowanej na posiedzeniu sądu w dniu 24 sierpnia 2021 roku – zakwestionował zasadność samego faktu zainicjowania przeciwko niemu postępowania dyscyplinarnego (w konsekwencji zatem kwestionując także wydaną w jego toku decyzję); podnosząc negatywne dlań konwencje wynikające z faktu znajdowania w jego aktach osobowych dokumentów wskazujących na fakt przeprowadzenia tego konkretnie postępowania dyscyplinarnego.

Zastępca Dyrektora Zakładu Karnego w C. podtrzymał zaskarżoną decyzję; przekazując sprawę do rozpoznania Sądowi Okręgowego w Słupsku.

Absolutnie nie odnosząc się w tym miejscu do kwestii zasadności samego faktu zainicjowania wobec skazanego postępowania o wymierzenie mu kary dyscyplinarnej; ani też zasadności decyzji o odstąpieniu od wymierzenia K. D. kary; fakt wywiedzenia przez skazanego rozpoznawanej skargi skutkować musiał uchyleniem wskazanej w sentencji niniejszego pisma decyzji, jako niespełniającej ( chociażby w minimalnym akceptowalnym stopniu) determinowanego przepisami prawa wymogu formalnego; pełniejącego funkcję gwarancyjną w odniesieniu do zachowania praw skazanego.

Z przepisu art. 7 § 1 k.k.w. wynika, że skazany może zaskarżyć – między innymi – decyzję dyrektora zakładu karnego z powodu jej niezgodności z prawem, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. To oznacza, że sąd penitencjarny dokonuje kontroli decyzji jedynie w zakresie jej zgodności z prawem.

W piśmiennictwie zgodnie przyjmuje się, że „sprzeczność z prawem", jako przesłankę zaskarżenia decyzji organu postępowania wykonawczego, należy rozumieć szeroko. Chodzi tu o niezgodność nie tylko z przepisami Kodeksu karnego wykonawczego lub innej ustawy będącej podstawą decyzji, ale też o naruszenie samowykonalnych przepisów ratyfikowanych umów międzynarodowych, bezpośrednio stosowanych przepisów konstytucji, a także przepisów rozporządzeń i innych aktów zawierających normy prawne ( Z. Hołda (w:) Z. Hołda, K. Postulski, Kodeks karny wykonawczy…, s. 82, T. Kalisz, Skarga na decyzje organów wykonawczych…, s. 155, S. Lelental, Kodeks karny wykonawczy…, 2010, s. 99). Chodzi przy tym o przepisy zarówno prawa materialnego, jak i prawa procesowego. Do tych ostatnich zaliczyć przy tym trzeba normy procesowe dotyczące zasad podejmowania decyzji przez organy wymienione w art. 2 pkt 5 i 6 k.k.w. oraz dotyczące form tych decyzji.

W tym kontekście podkreślenia wymaga, że zgodnie z treścią art. 7 § 3 k.k.w. decyzję (tę, o której mowa w §1 tegoż przepisu) ogłasza się lub doręcza wraz z uzasadnieniem i pouczeniem o przysługującym skazanemu prawie, terminie i sposobie wniesienia skargi.

Przepis ten nie pozostawia wątpliwości co do tego, że obligatoryjnym elementem decyzji (tej, o której mowa w §1) jest uzasadnienie. Zdaniem sądu penitencjarnego w tym konkretnym przypadku zaskarżona decyzja nie spełniała wymogu formalnego w postaci posiadania uzasadnienia. Choć bowiem jej niewątpliwą faktyczną konsekwencją było odstąpienie od wymierzenia kary w zainicjowanym przez K. Ł. postępowaniu przeciwko skazanemu K. D., o tyle faktyczny brak uzasadnienia tejże decyzji (za noszące cechy uzasadnienia – w ocenie sądu – w realiach tej konkretnie sprawy nie mogą być bowiem uznane twierdzenia o treści: „Wyjaśnienia są prawdziwe. Osadzony po spacerze poszedł do szkoły”) nie pozwala na zdekodowanie rzeczywistej treści tejże decyzji. Nie pozwala bowiem na ustalenie (jakże przy tym istotne dla skazanego K. D.), czy odstąpiono od wymierzenia kary wobec osadzonego z tego powodu, że przewinienia dyscyplinarnego nie popełnił (na przykład z tego powodu, że jego zachowanie nie było zawinione); czy też dlatego, że wystąpiły takie okoliczności (ciężar czynu, czy stopień winy jego sprawcy), które uzasadniały – mimo stwierdzenia popełnienia przez osadzonego przewinienia dyscyplinarnego – odstąpienie od wymierzenia za to przewinienie kary.

Podkreślania wymaga, że tylko w przypadku posiadania przez skazanego wiedzy o konkretnym powodzie lub powodach podjętej decyzji, można mówić o wystąpieniu realnych warunków do jej zaskarżenia. Podkreślania w tym miejscu wymaga, że wymóg formalny decyzji, o którym mowa w art. 7 § 3 k.k.w. (a konkretnie wymóg posiadania uzasadnienia) nie powinien być utożsamiany z obowiązkiem sporządzania uzasadnień szczególnie obszernych. Sąd penitencjarny w tym składzie, jako dopuszczalną uznaje sytuację, gdy uzasadnienie wydanej decyzji zamykać się będzie zaledwie w kilku zdaniach, nawet napisanych odręcznie. Co jednak wymaga podkreślania, uzasadnienie decyzji winno zawierać informację o konkretnym powodzie lub powodach jej podjęcia.

I już tylko na marginesie zasadniczego wywodu przypomnienia wymaga, że osadzony – w przebiegu postępowania zainicjowanego wnioskiem o wymierzeniu kary dyscyplinarnej – przed złożeniem wyjaśnień winien być każdorazowo pouczany o prawie do odmowy składania wyjaśnień i do odmowy udzielania odpowiedzi na zadawane mu pytania.

W tych okolicznościach, orzeczono jak w sentencji niniejszego postanowienia.