Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 października 2021 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Rosłan-Karasińska

Protokolant:       sekr. sądowy Marta Jachacy

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 października 2021 r. w Warszawie

sprawy G. S.

z udziałem Hotel (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (płatnika składek)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania G. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 10 września 2020 roku nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, iż G. S. jako pracownik u płatnika składek Hotel (...) Sp. z o.o. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu, wypadkowemu od 16 marca 2020 roku do 15 czerwca 2020 roku.

Sygn. akt VII U 1444/20

UZASADNIENIE

G. S. złożył w dniu 8 października 2020 r. odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 10 września 2020 r., nr: (...), stwierdzającej, że nie podlega, jako pracownik u płatnika składek Hotel (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. obowiązkowo ubezpieczeniom/u: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od dnia 16 marca 2020 r. do dnia 15 czerwca 2020 r.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonał błędnego zastosowania i interpretacji przepisów, na podstawie których wydał skarżoną decyzję, a ponadto nie wykazał pozorności zatrudnienia, nawiązanego przez niego z płatnikiem składek. Ubezpieczony podkreślił, że organ rentowy nie odniósł się w jakikolwiek sposób do dowodów potwierdzających wykonywanie umowy o pracę, a w szczególności do oświadczenia płatnika składek, który poświadczył, że przez jeden dzień uczestniczył w szkoleniu bhp i otrzymał wynagrodzenie za pracę za marzec 2020 r. Na powyższą okoliczność wskazała także świadek M. M., będąca menadżerem hotelu, która zeznawała na etapie postępowania wyjaśniającego. Złożone przez nią oświadczenie nie zostało jednak wymienione przez Zakład w uzasadnieniu decyzji, co z kolei oznacza, iż nie zostało wzięte pod uwagę przy podejmowaniu rozstrzygnięcia w sprawie. W ocenie odwołującego, pominięcie wskazanego powyżej dowodu jest całkowicie niezrozumiałe, w sytuacji badania przez organ rentowy, czy doszło do realizacji spornej umowy. Zakład nie odniósł się także do zmiany umówionego wynagrodzenia za pracę, które z kwoty 4.000 zł zostało obniżone do kwoty 3.200 zł, co miało związek z wprowadzeniem na terytorium Polski stanu epidemii i przepisów regulujących nadzwyczajną sytuację w kraju. To z kolei świadczy, że umowa o pracę była wykonywana. Podał, że nie mógł przewidzieć tego, że wybuchnie pandemia (...)19 i w związku z tym będzie zmuszony udać się na zasiłek opiekuńczy celem sprawowania opieki nad dzieckiem z uwagi na zamknięcie przedszkoli oraz żłobków. Ubezpieczony wyjaśnił również, że ofertę pracy w Hotelu wyszukał samodzielnie w internecie, a następnie przesłał właścicielowi swoje CV wraz z informacją, że poszukuje pracy i jest zainteresowany objęciem stanowiska menadżera gastronomii. Wskazał, że wcześniej był zatrudniony w prestiżowym hotelu (...), więc posiadał doświadczenie w branży hotelarskiej, dlatego płatnik składek pozyskałby bardzo kompetentnego pracownika. Ponadto jego wynagrodzenie zostało ukształtowane adekwatnie do panujących realiów rynkowych, a w związku z pandemią zostało ograniczone do wysokości 80%. Bez znaczenia pozostaje przy tym okoliczność, że poprzedni pracownik wykonujący pracę na tym stanowisku, był zatrudniony w ramach prowadzenia własnej działalności gospodarczej. To umowa o pracę jest standardową formą zatrudniania w Polsce, dlatego też nie powinno budzić wątpliwości organu rentowego to że pracodawca zdecydował się na nawiązanie stosunku pracy. Odnosząc się do podniesionego przez organ rentowy nieterminowego zgłoszenia go do ubezpieczeń społecznych, ubezpieczony wskazał, że opóźnienie to wynosiło dwa dni, było niezawonione i w żadnym wypadku nie może świadczyć o pozorności zatrudnienia. Ponadto podniósł, że otrzymał skierowanie na badania lekarskie i dopełnił innych formalności związanych z zawarciem umowy o pracę. Pierwszego dnia pracy uczestniczył w szkoleniu z zakresu bhp, zapoznał się z topografią firmy, dokonał inwentaryzacji sprzętu i zasobów działu gastronomii. Nie mógł jednak dalej świadczyć pracy nie ze swojej winy, a wyłącznie z powodu pandemii, w wyniku, której zamknięte zostały obiekty hotelowe i gastronomiczne oraz punkty oświatowe. Ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez uznanie, że jako pracownik u płatnika składek Hotel (...) Sp. z o.o. w W. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 16 marca 2020 r. do dnia 15 czerwca 2020 r. oraz o zasądzenie od organu rentowego na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz o przeprowadzenie dowodów wskazanych w treści odwołania (odwołanie z dnia 8 października 2020 r., k. 3-7 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z 10 listopada 2020 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oraz o zasądzenie od odwołującego na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazał, że okoliczności niniejszej sprawy nie potwierdzają faktu świadczenia pracy przez ubezpieczonego. Zdaniem organu rentowego, odwołujący się nie przedstawił dowodów świadczących o wykonywaniu obowiązków pracowniczych. Samo zawarcie umowy nie przesądza o ich rzeczywistym wykonywaniu. Nie wykazano również, aby zatrudnienie na podstawie umowy o pracę od dnia 16 marca 2020 r. było konieczne i gospodarczo uzasadnione, zwłaszcza że od dnia 17 marca 2020 r. ubezpieczony wystąpił o dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreślił także, że o tym, czy pomiędzy stronami doszło do nawiązania stosunku pracy rozstrzyga treść art. 22 k.p. a zatem, czy strony nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo zawarcie umowy, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacanie składki ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy. Istotne więc jest to, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych charakterystycznych dla stosunku pracy wynikających z przepisu art. 22 § 1 k.p. Tymczasem zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy nie potwierdza tego, aby ubezpieczony realizował czynności pracownicze. W tej sytuacji uznano, że umowa o pracę zawarta była nie w celu świadczenia pracy ale wyłącznie w celu uzyskania świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Na tej podstawie organ rentowy stwierdził, że zaskarżona decyzja jest prawnie i faktycznie uzasadniona (odpowiedź na odwołanie z dnia 10 listopada 2020 r. k. 8-9 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. S. ma wykształcenie średnie techniczne, z zawodu jest technikiem – mechanikiem. W okresie od dnia 1 grudnia 2016 r. do dnia 9 marca 2020 r. ubezpieczony prowadził własną działalność gospodarczą w postaci restauracji. W związku z wprowadzeniem w Polsce stanu epidemii SARS-CoV-2 na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r., ubezpieczony był zmuszony zawiesić prowadzoną przez siebie działalność oraz rozpocząć poszukiwania nowego miejsca pracy (informacja CEIDG k. 10, kwestionariusz dla osoby ubiegającej się o zatrudnienie k. 23, k. 25 a.r.).

Hotel (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. jest to nowoczesny obiekt położony w miejscowości T., niedaleko W.. Przedmiotem działalności powyższego obiektu są usługi hotelowe, gastronomiczne oraz okolicznościowe, tj. organizacja wesel, komunii, chrzcin oraz innych uroczystości i wydarzeń. Hotel zatrudnia sześciu pracowników na podstawie umów o pracę za wynagrodzeniem 2.600 zł oraz piętnastu pracowników młodocianych w oparciu o rożne formy zatrudnienia. Na początku lutego 2020 r. właściciel hotelu poszukiwał do pracy nowej osoby na stanowisko menadżera gastronomii w związku z odejściem dotychczasowego pracownika T. S.. Ubezpieczony odpowiedział na ogłoszenie w sprawie pracy, które zostało umieszczone na stronie internetowej, a następnie skontaktował się z właścicielem hotelu, który zaprosił go na spotkanie rekrutacyjne. Na kilku spotkaniach, które odbyły się w styczniu-lutym 2020 r. strony porozumiały się, co do warunków zatrudnienia, w tym ustaliły wysokość wynagrodzenia na kwotę 4.000 zł. Jako, że miesiąc marzec stanowił rozpoczęcie sezonu w branży hotelarskiej, właściciel hotelu podjął decyzję o zatrudnieniu ubezpieczonego, gdyż pilnie potrzebował zatrudnić pracownika z uwagi na zbliżający się natłok obowiązków oraz miał świadomość tego, że ubezpieczony posiada wieloletnie doświadczenie zawodowe w branży hotelarsko-gastronomicznej z uwagi na prowadzenie przez okres kilkunastu lat własnej restauracji (pisemne zeznania odwołującego k. 61-62, pisemne zeznania świadka M. M. k. 66-67 a.s.).

W dniu 16 marca 2020 r. strony podpisały umowę o pracę, która została zawarta na okres próbny, tj. do dnia 15 czerwca 2020 r. Strony umowy potwierdziły, że ubezpieczony, od dnia 16 marca 2020 r. obejmie stanowisko menadżera gastronomii w wymiarze pełnego etatu oraz za wynagrodzeniem w kwocie 4.000 zł brutto miesięcznie. Termin rozpoczęcia pracy wskazano na dzień 16 marca 2020 r., a jako miejsce jej świadczenia wskazano siedzibę hotelu w miejscowości T. przy ul (...). Ubezpieczony przedłożył orzeczenie lekarskie nr (...) z 9 marca 2020 r., stwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na stanowisku pracy wskazanym w umowie o pracę. Do obowiązków ubezpieczonego miało należeć sprawowanie nadzoru nad pracą działu gastronomii, w tym kontrola nad pracą kuchni, obsługa imprez oraz nadzór nad funkcjonowaniem restauracji hotelowej. Ubezpieczony miał otrzymywać wynagrodzenie w gotówce. Czas pracy odwołującego był ewidencjonowany na podstawie listy obecności. W dniu 16 marca 2020 r. ubezpieczony stawił się do pracy, odbył szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy przeprowadzone przez menadżera hotelu (...), zapoznał się ze strukturą obiektu, dokonał inwentaryzacji sprzętu oraz zasobów działu gastronomii, co z kolei pozwoliło mu przejąć obowiązki bo byłym pracowniku T. S. (pisemne zeznania odwołującego k. 61-62, pisemne zeznania świadka M. M. k. 66-67 a.s., pismo z dnia 3 sierpnia 2020 r. k. 15-17, umowa o pracę k. 18, orzeczenie lekarskie nr (...) z dnia 9 marca 2020 r. k. 19, orzeczenie lekarskie do celów epidemiologicznych i sanitarnych k. 20, oświadczenie k. 21 a.r.).

W dniu 20 marca 2020 r. rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U. z 2020 r. poz. 491 ze zm.), został wprowadzony w Polsce stan epidemii, który trwa do chwili obecnej. W tym czasie wydano szereg przepisów zawierających różnego rodzaju ograniczenia, między innymi ograniczenia określonego sposobu przemieszczania się, obowiązek poddania się kwarantannie, jak i ograniczenia funkcjonowania określonych instytucji lub zakładów pracy, w tym obiektów hotelowych i gastronomicznych, czasowe ograniczenie określonych zakresów działalności przedsiębiorców, jak również obowiązek wykonania określonych zabiegów sanitarnych, zakaz organizowania widowisk i innych zgromadzeń ludności, nakaz udostępnienia nieruchomości, lokali i terenów przewidzianych planami przeciwepidemicznymi oraz czasowe ograniczenie korzystania z lokali lub terenów oraz obowiązek ich zabezpieczenia. W związku z powyższym, Hotel (...) Sp. z o.o. został czasowo zamknięty. Zamknięte zostały również żłobki i placówki przedszkolne. Ubezpieczony z uwagi na konieczność zapewnienia dziecku osobistej opieki, był wówczas zmuszony skorzystać z prawa do zasiłku opiekuńczego, który pobierał w okresie od dnia 16 marca 2020 r. do dnia 15 czerwca 2020 r. W związku z tym strony aneksowały zawartą umowę o pracę, obniżając kwotę wynagrodzenia do 80%, tj. do wysokości 3.200 zł brutto. Po zakończeniu pobierania zasiłku opiekuńczego, ubezpieczony nie wrócił już do pracy, a umowa o pracę uległa rozwiązaniu w związku z upływem jej obowiązywania. Właściciel hotelu nie zatrudnił nikogo na jego miejsce, gdyż z uwagi na pogorszenie sytuacji w branży hotelarskiej, sytuacja finansowa przedsiębiorcy uległa pogorszeniu. Wynikało to z faktu, iż z uwagi na zakaz organizowania imprez okolicznościowych, jak również korzystania z usług gastronomicznych i hotelarskich, hotel nie osiągał zysków. Pracodawca wypłacił ubezpieczonemu wynagrodzenie za miesiąc marzec 2020 r. w kwocie 182 zł, za jeden dzień świadczenia pracy (pisemne zeznania odwołującego k. 61-62, pisemne zeznania świadka M. M. k. 66-67 a.s., aneks do umowy o pracę z dnia 1 maja 2020 r. k. 20, rozliczenie marzec k. 27 a.r.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. przeprowadził postępowanie wyjaśniające na okoliczność zgłoszenia G. S. do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia u płatnika składek Hotel (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. W oparciu o wyniki przeprowadzonego postępowania wyjaśniającego oraz w świetle zgromadzonych dowodów, organ rentowy uznał, że umowa o pracę na podstawie, której odwołujący został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych przez płatnika składek została zawarta w celu obejścia przepisów z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych. Zdaniem Zakładu, odwołujący się nie przedstawił dowodów świadczących o wykonywaniu obowiązków pracowniczych. Samo zawarcie umowy nie przesądza o ich rzeczywistym wykonywaniu. Nie wykazano również, aby zatrudnienie na podstawie umowy o pracę od dnia 16 marca 2020 r. było konieczne i gospodarczo uzasadnione, zwłaszcza że od dnia 17 marca 2020 r. ubezpieczony wystąpił o dodatkowy zasiłek opiekuńczy. W związku z tym, że pomimo zawarcia umowy o pracę, ubezpieczony nie przystąpił do wykonywania obowiązków pracowniczych, to nie powstał obowiązek ubezpieczenia (zawiadomienia z dnia 14 lipca 2020 r. i 30 sierpnia 2020 r. k. 11-14 a.r.).

W oparciu o powyższe ustalenia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1, art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. a), art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.) wydał w dniu 10 września 2020 r. decyzję nr: (...) , w której stwierdził, że G. S., jako pracownik u płatnika składek Hotel (...) Sp. z o.o. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom/u: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od dnia 16 marca 2020 r. do dnia 15 czerwca 2020 r. (decyzja z dnia 10 września 2020 r. nr: (...) k. 2-3 a.r.).

Od decyzji organu rentowego z dnia 10 września 2020 r., G. S. złożył odwołanie do tut. Sądu, inicjując tym samym niniejsze postępowanie (odwołanie z dnia 8 października 2020 r., k. 3-7 a.s.).

Powołane przez Sąd Okręgowy dowody z dokumentów, w zakresie, w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, były wiarygodne, korespondowały ze sobą oraz z osobowymi źródłami dowodowymi i tworzyły spójny stan faktyczny. Co istotne, strony, w tym organ rentowy, nie kwestionowały ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z dokumentów, należało uznać za bezsporne i mające rozstrzygające znaczenie. Sąd Okręgowy dał również wiarę pisemnym zeznaniom świadka M. M. i odwołującego G. S.. Zarówno ww. świadek, jak również odwołujący w sposób precyzyjny przedstawili posiadane informacje dotyczące objęcia przez odwołującego funkcji menadżera gastronomii oraz stawienia się przez niego w dniu 16 marca 2020 r. w hotelu i odbycia szkolenia bhp, a także zapoznania się ze strukturą obiektu i przejęcia obowiązków po T. S.. Zeznania świadka jak i odwołującego w tym zakresie były spójne, logiczne i jasne oraz korespondowały ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Świadek miała rzeczywistą wiedzę na temat realizacji przez odwołującego obowiązków w dniu 16 marca 2020 r., gdyż sama przeprowadziła szkolenie stanowiskowe oraz zapoznała odwołującego ze specyfiką pracy w hotelu. Świadek i strona wyjaśnili także przyczyny niemożności świadczenia pracy po ww. dacie, co było związane z nadzwyczajną sytuacją, panującą w kraju, a w rezultacie pogorszeniem się sytuacji na rynku branży hotelarskiej w związku z zamknięciem obiektu oraz zakazem organizowania imprez okolicznościowych. W zeznaniach tych brak było wewnętrznej sprzeczności i dlatego stały się one podstawą ustalenia stanu faktycznego w niniejszej sprawie. Sąd na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 3 i 5 k.p.c. w związku z art. 242 k.p.c. pominął dowód z przesłuchania stron, albowiem rozprawa odbyła się w formie zdalnej, a strony złożyły pisemne zeznania i wyjaśnienia w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie G. S. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 10 września 2020 r., nr: (...) jest zasadne i jako takie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt. 1, art. 11 ust.1, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 423 ze zm.), obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalno-rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu podlegają pracownicy w okresie od momentu nawiązania stosunku pracy do jego ustania. Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca - do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem (art. 22 § 1 k.p.). W ujęciu art. 22 § 1 k.p. stosunek pracy to relacja prawna łącząca pracodawcę i pracownika, na której treść składają się wzajemne prawa i obowiązki. Zgodnie z treścią powołanego przepisu zasadniczym elementem konstrukcyjnym stosunku pracy jest zobowiązanie pracownika do wykonywania pracy pod kierownictwem pracodawcy w czasie i miejscu przez niego wyznaczonym za wynagrodzeniem. Swoistość stosunku pracy wyraża się w jego cechach, które odróżniają go od stosunków cywilnoprawnych, a także zwyczajowej, okazjonalnej pomocy członków najbliższej rodziny świadczonej na rzecz określonego przedsiębiorcy, w ramach których świadczona jest praca. Do tych właściwości stosunku pracy należą: dobrowolność zobowiązania, zarobkowy charakter stosunku pracy, osobisty charakter świadczenia pracy oraz podporządkowanie pracownika co do miejsca, czasu i sposobu wykonywania pracy, wyrażające się także w możliwości wydawania pracownikowi poleceń dotyczących pracy.

Osoba, która zawarła fikcyjną umowę o pracę, nie podlega ubezpieczeniu społecznemu i nie nabywa prawa do świadczeń wynikających z tego ubezpieczenia (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996 r., II UKN 32/96 oraz z dnia 17 marca 1998 r., II UKN 568/97). Fakt, że oświadczenia stron umowy zawierają określone w art. 22 k.p. formalne elementy umowy o pracę, nie oznacza jednak, że umowa taka jest ważna. Jeżeli bowiem strony nie zamierzały osiągnąć skutków wynikających z umowy, w szczególności jeżeli nie doszło do podjęcia i wykonywania pracy, a jedynym celem umowy było umożliwienie pracownikowi skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, umowa taka jest pozorna (art. 83 k.c.).

Okoliczności faktyczne niniejszej sprawy nie potwierdzają, aby celem zawartej umowy o pracę był brak woli rzeczywistego jej świadczenia z jednej strony i brak woli korzystania z tej pracy przez drugą stronę. Zawierając przedmiotową umowę o pracę G. S. nie mógł przewidzieć tego, że w dniu 20 marca 2020 r. zostanie wprowadzony w Polsce stan epidemii i w związku z tym zostaną zamknięte żłobki, przedszkola i obiekty hotelowe, przez co nie będzie mógł świadczyć pracy. Świadek M. M. potwierdziła jednak, że w dniu rozpoczęcia pracy, ubezpieczony stawił się w hotelu, odbył szkolenie bhp, a także zapoznał się ze strukturą obiektu i dokonał przejęcia obowiązków po T. S.. Stąd, gdyby nie sytuacja nadzwyczajna zaistniała w Polsce, której ubezpieczony nie mógł przewidzieć, mógłby w dalszym ciągu świadczyć pracę na rzecz płatnika składek. Ubezpieczony dopełnił również wszelkich formalności związanych z nawiązaniem stosunku pracy, albowiem wziął udział w postępowaniu rekrutacyjnym, a następnie po pomyślnie odbytej rozmowie kwalifikacyjnej, stawił się na podpisanie umowy. Dostarczył także orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań do podjęcia pracy na stanowisku wskazanym w umowie o pracę oraz odbył szkolenie z zakresu bhp. W świetle poczynionych w sprawie ustaleń nie można zatem uznać, że umowa o pracę została zawarta jedynie dla pozoru celem uzyskania ochrony ubezpieczeniowej i świadczeń z ubezpieczenia społecznego i jako taka jest nieważna. Cel zawarcia umowy o pracę, jakim jest chęć uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego – wbrew zarzutom organu rentowego – nie jest sprzeczny z ustawą, ani nie zmierza do jej obejścia, nie świadczy też o pozorności umowy. Objęcie ubezpieczeniem społecznym i uzyskanie świadczeń z tego ubezpieczenia jest wszak głównym celem zawierania umowy o pracę (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 lipca 2005 r. II UK 275/04). Wskazać przy tym także trzeba, że odwołujący został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych w związku z podjęciem zatrudnienia, ponadto w dniu 16 marca 2020 r. stawił się w pracy i realizował określone czynności. Podkreślić też należy, że w przypadku gdy strony w umowie o pracę wskazały datę rozpoczęcia pracy – stosunek pracy nawiązał się w dacie określonej w umowie o pracę. Przepis art. 29 § 1 pkt 5 k.p. wymaga, by w treści umowy o pracę strony określiły termin rozpoczęcia pracy. Dzień ten na podstawie art. 26 k.p. uważa się za rozpoczęcie stosunku pracy. Wobec powyższego Sąd Okręgowy uznał, że zamiar zatrudnienia i systematycznego świadczenia pracy zaktualizował się w dniu 16 marca 2020 r., czyli w dniu przystąpienia przez odwołującego się do wykonywania obowiązków i zgłoszenia gotowości do pracy. Ponadto fakt ten w powiązaniu z okolicznościami już opisanymi, nie nasuwa wątpliwości, co do nawiązanego przez strony stosunku pracy od dnia 16 marca 2020 r., czyniąc wiarygodnym stanowisko strony odwołującej w rozpoznawanej sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, że co prawda G. S. na skutek wystąpienia niespodziewanej oraz niezależnej od niego sytuacji, nie mógł świadczyć pracy w okresie obowiązywania umowy od dnia 17 marca 2020 r. do dnia 15 czerwca 2020 r., ale okoliczność ta nie zmienia faktu, że po stronie odwołującej istniała chęć oraz gotowość do świadczenia pracy zgodnie z zakresem obowiązków ustalonym przez płatnika składek. Odwołujący podjął bowiem wszelkie czynności formalne zmierzające do nawiązania stosunku pracy. Ponadto 16 marca 2020 r., tj. w pierwszym dniu obowiązywania umowy stawił się w pracy i zrealizował obowiązki, które były niezbędne dla objęcia przez niego stanowiska menadżera hotelu. Mając na uwadze powyższe okoliczności, trudno jest zatem przyjąć, aby odwołujący nie kierował się zamiarem rzeczywistego podjęcia zatrudnienia i świadczenia pracy w oparciu o nawiązany stosunek pracowniczy. Realizacja umowy o pracę z dnia 16 marca 2020 r. okazała się jednak niemożliwa na skutek sytuacji nadzwyczajnej w kraju. Wobec tego, zarówno odwołujący jak i płatnik składek w chwili zawierania umowy o pracę nie składali pozornych oświadczeń woli, ponieważ w rzeczywistości odwołujący chciał świadczyć pracę, a pracodawca zamierzał przyjmować tą pracę i wypłacać za nią ustalone wynagrodzenie. Świadczy o tym chociażby fakt wypłacenia wynagrodzenia za miesiąc marzec 2020 r. oraz to, że stanowisko menadżera gastronomii nie było stanowiskiem nowoutworzonym, a potrzeba pilnego zatrudnienia osoby w tym charakterze wynikała z odejścia dotychczasowego pracownika. Należy mieć również na uwadze, że świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, które obejmują m.in. zasiłek opiekuńczy, mają na celu pokrycie szkody spowodowanej zajściem danego rodzaju ryzyka, tj. określonej sytuacji życiowej, z której wystąpieniem wiąże się opłacanie składki (por. wyrok TK z dnia 6 marca 2007 r., P 45/06, OTK-A 2007, Nr 3, poz. 22). Treścią ryzyka objętego komentowanym przepisem jest ochrona sytuacji polegających na zapewnieniu opieki dziecku. Celem ogólnym zasiłków wypłacanych okresowo jest zastąpienie pracownikowi wynagrodzenia, którego nie może uzyskać z powodu niemożności świadczenia pracy (W. Musialski, Prawo socjalne, Warszawa 2006, s. 115). Odwołujący nie przystąpił do pracy tylko i wyłącznie z przyczyn obiektywnych, z powodu konieczności zapewnienia dziecku niezbędnej opieki, a tego rodzaju okoliczność nie niweczy skutku zgodnych oświadczeń stron umowy o pracę w postaci nawiązania stosunku pracy. Niewątpliwie bowiem zamknięcie placówek hotelarskich i oświatowych stanowiło wyłączną przyczynę niemożności dalszej okresowej realizacji umowy. Jednocześnie po zakończeniu pobierania zasiłku opiekuńczego, odwołujący chciał wrócić do pracy i dalej ją świadczyć, jednak to właściciel hotelu zdecydował o zakończeniu współpracy w związku, z nienajlepszą sytuacją finansową przedsiębiorstwa, po tak długim okresie niemożności świadczenia usług hotelarsko-gastronomicznych.

Zaakcentować przy tym należy, że przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych nie uzależniają skuteczności nawiązania stosunku pracowniczego od czasookresu trwania konkretnej umowy, a także od długości wcześniej przysługującej ochrony ubezpieczeniowej. Z tego wynika, że nagłe przerwanie relacji z pracodawcą bądź nieprzystąpienie do realizacji umowy o pracę w ustalonym czasie z powodu pogorszenia stanu zdrowia pracownika, nie może wpływać negatywnie na powstały stosunek ubezpieczenia społecznego i skutki z niego wynikające. Dla powstania wskazanych skutków konieczne jest bowiem skuteczne nawiązanie umowy o pracę. Skutku takiego nie rodzi zawarcie przez strony umowy o pracę bez woli jej realizacji, nawet jeżeli strony podejmują jakieś czynności, które mają na zewnątrz pozorować realizację umowy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 15 maja 2014r., III AUa 826/13).

W przedmiotowej sprawie, z przyczyn wyjaśnionych, nie zaistniała sytuacja, aby strony umowy o pracę nie zamierzały jej realizować, co wynika z przedłożonych do akt sprawy dokumentów, jak również z pisemnych zeznań świadka i odwołującego. W prawie ubezpieczeń społecznych nie decyduje ważność umowy o pracę związana z zamiarem dyktującym potrzebę jej zawarcia, lecz to, czy zawierające ją strony miały zamiar wzajemnego zobowiązania się - pracownik do świadczenia pracy, a pracodawca do dania mu pracy i wynagrodzenia za nią - oraz czy umowa była w rzeczywistości realizowana. Nie jest także istotny czas (okres trwania) tej realizacji (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 05 października 2005 r., I UK 32/05). W ocenie Sądu nie ma zatem podstaw, aby uznać, że zawarcie umowy o pracę z dnia 16 marca 2020 r. było zaplanowane przez strony z zamiarem nieprzystąpienia przez odwołującego do jej realizacji. Dowodzi tego przede wszystkim okoliczność związana z wprowadzeniem w Polsce stanu epidemii i brak dowodów złożenia przez strony umowy pozornych oświadczeń woli. Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że zarzuty pozorności stosunku prawnego powstałego pomiędzy G. S., a hotelem (...) Sp. z o.o. nie znajdują uzasadnienia. Pomiędzy stronami faktycznie został nawiązany stosunek pracy, a argumentacja prezentowana przez organ rentowy zarówno w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji z dnia 10 września 2020 r., jak również w odpowiedzi na odwołanie z dnia 10 listopada 2020 r., w obliczu materiału dowodowego zebranego w niniejszej sprawie, nie była wystarczająca do wykazania pozorności zawartej umowy.

Wobec powyższego, Sąd Okręgowy uznał odwołanie za zasadne i na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że odwołujący G. S., jako pracownik u płatnika składek Hotel (...) Sp. z o.o. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od dnia 16 marca 2020 r. do dnia 15 czerwca 2020 r., o czym orzekł w sentencji wyroku.