Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III C 548/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 listopada 2021 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:

Sędzia Justyna Pikulik

Protokolant:

stażysta Krzysztof Kłak

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2021 r. w Szczecinie na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w B.

przeciwko G. S.

o zapłatę

1.zasądza od pozwanego G. S. na rzecz powoda Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w B. kwotę 45.192,40 zł (czterdzieści pięć tysięcy sto dziewięćdziesiąt dwa złote czterdzieści groszy) wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, przy czym nie wyższymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie, liczonymi od kwoty 44.686,39 zł (czterdzieści cztery tysiące sześćset osiemdziesiąt sześć złotych trzydzieści dziewięć groszy) od dnia 28 lutego 2020 r. do dnia zapłaty;

2. zasądza od pozwanego G. S. na rzecz powoda Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w B. kwotę 5.877 zł (pięć tysięcy osiemset siedemdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.617 zł (trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Sygn. akt III C 548/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 25 sierpnia 2020 r. wniesionym w trybie art. 505 [37] k.p.c. powód Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w B., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wniósł o zasądzenie od pozwanego G. S. kwoty 44.868,39 zł, tytułem należności głównej, wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, liczonymi w stosunku rocznym od dnia 28 lutego 2020 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 506,01 zł, tytułem odsetek umownych. Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania pozwu powód wskazał, że przysługuje mu wobec pozwanego wierzytelność pieniężna wynikająca z umowy kredytu dnia 1 lipca 2016 r. o numerze (...)- (...). Na dochodzoną pozwem kwotę składa się kwota 44.868,39 zł należności głównej – niespłaconego kapitału oraz kwota 506,01 zł odsetek umownych, liczonych od niespłaconego kapitału i skapitalizowanych na 27 lutego 2020 r. Powód wskazał, że pozwany nie wywiązał się z obowiązków umownych, co skutkowało jej wypowiedzeniem ze skutkiem na dzień 14 lipca 2018 r. Powód podniósł, że pozwany, pomimo pisemnego wezwania nie uregulował należności, co czyni pozew koniecznym i uzasadnionym.

W dniu 3 marca 2021 r. Sąd Rejonowy Szczecin- Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniając w całości żądanie pozwu (ówczesna sygnatura akt III Nc 1538/20).

W przepisanym terminie 29 kwietnia 2021 r., pozwany G. S., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wniósł skuteczny sprzeciw od wydanego nakazu zapłaty i zaskarżając go w całości wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego koszty procesu, w tym koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany zarzucił nieskuteczne wypowiedzenie umowy oraz niewykazanie roszczenie tak co do zasady jak i wysokości. Następnie pozwany przyznał zawarciu umowy, a zarzucił, że oświadczenie powoda – wezwania do zapłaty nie zostały mu skutecznie doręczone oraz nie zawierały wszystkich elementów wymaganych przez art. 75c prawa bankowego, co skutkuje nieważnością złożonego oświadczenia i brakiem wymagalności dochodzonego roszczenia. Ponadto pozwany wskazał, że powód złożył dwa oświadczenia o wypowiedzeniu umowy i pierwsze z nich odwołał. Skoro bowiem w wypowiedzeniu informuje, że spłata zadłużenia umożliwi kontynuowanie umowy, to złożone wypowiedzenie ma zdaniem pozwanego charakter warunkowy, to zaś jest niedopuszczalne, gdyż złożone oświadczenie ma charakter jednostronnie kształtującego i nie może mieć warunkowego charakteru, zważywszy, że ma na celu definitywne uregulowanie łączącego stosunku prawnego. Pozwany w żaden sposób nie uzasadnił zarzutu niewykazania roszczenia co do wysokości.

W replice na sprzeciw z dnia 19 lipca 2021 r. powód Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w B., wskazał, że wszystkie pisma były wysłane do kredytobiorcy na adres, który podał w umowie, wezwania do zapłaty zawierają pouczenie o możliwości restrukturyzacji zadłużenia, a wypowiedzenie umowy nie miało warunkowego charakteru.

W dalszym toku procesu stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

1 lipca 2016 r. powód Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w w B. zawarł z pozwanym G. S. umowę o kredyt gotówkowy (...) o numerze (...)- (...). Kredytobiorca ( pozwany) jako adres zamieszkania podał ul. (...) w S..

Zgodnie z tą umową:

Bank udziela kredytobiorcy kredytu gotówkowego na cele konsumpcyjne w wysokości 54.644,81 zł (§1 pkt 1).

Okres kredytowania trwa od 1 lipca 2016 r. do 13 lipca 2026 r. (§1 pkt 2).

Kredyt zostanie uruchomiany przez bank w dniu podpisania umowy w drodze bezgotówkowej w przelewach w wysokości 9.619 zł na rachunek (...), 31.697,00 zł na rachunek (...) i 13.328,81 zł na rachunek (...) (§1 pkt 4).

Kredytobiorca po uruchomieniu przez bank kredytu upoważnia bank do pobrania z posiadanego przez niego rachunku o numerze (...) prowizji w wysokości 4.644,81 zł.

Kwota kredytu była oprocentowana sumą marży banku w wysokości 8,2% oraz stawki Wibor 6M (§3 ust. 1)

Kredyt miał zostać spłacony w 120 równych ratach kapitałowo – odsetkowych (§3 ust. 8), w wysokości 723,82 zł, płatnych do 11 dnia każdego miesiąca zaczynając od 11 sierpnia 2016 r.

W przypadku braku spłaty w terminie określonym w umowie, bank od przeterminowanego rat kapitałowych nalicza odsetki karne w wysokości dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie w stosunku rocznym (§4 pkt 10).

Jako zadłużenie przeterminowane bank przyjmuje zadłużenie powstałe w wyniku niespłacenia przez kredytobiorcę w umówionym terminie raty kredytu lub jego części, a także innych należności wynikających z umowy w tym opłat i prowizji. Jeżeli kredytobiorca opóźnienia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wysyłając upomnienie listem poleconym wzywa go do dokonania spłaty wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych i informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia (zmianę określonym w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu jeżeli ta zmiana jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy) oraz powiadamia o opóźnieniu w spłacie listem poleconym poręczycieli. W przypadku przyjęcia wnioski kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia przez bank, odbywa się ona na warunkach uzgodnionych przez bank i kredytobiorcę. W przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia, bank przekazuje kredytobiorcy, bez zbędnej zwłoki, szczegółowe wyjaśnienia, w formie pisemnej, dotyczące przyczyny odrzucenia wniosku o restrukturyzację. Brak spłaty zadłużenia przeterminowanego zgodnie z treścią i w terminie wskazanym wyżej lub brak podstaw do przeprowadzenia restrukturyzacji zadłużenia powoduje, że bank wzywa kredytobiorcę do zapłaty długu listem poleconym z jednoczesnym powiadomieniem w tej samej formie poręczycieli. Jeżeli kredytobiorca nie uregulował zadłużenia przeterminowanego w terminach wskazanych w wezwaniu do zapłaty bank wysyła powtórne wezwanie do zapłaty. Spłata wymaganej kwoty zadłużenia wynikającego z upomnienia powoduje zaniechanie wysłania wezwania. Powtórne wezwanie do zapłaty wysyłane jest do kredytobiorcy po 64 dniach od wystąpienia zaległości niespłaconej w terminie wskazanym w poprzednim wezwaniu do zapłaty (§4 ust. 12).

Bank może wypowiedzieć umowę, za zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia, w przypadku nie dokonania przez kredytobiorcę w terminach określonych w niniejszej umowie, spłaty pełnych rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim dwukrotnym listownym wezwaniu kredytobiorcy do zapłaty zaległych rat lub ich części wynikających z zawartej umowy, w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania (§4 ust. 14 pkt 1).

Kredytodawca wypłacił kredytobiorcy kredyt zgodnie z postanowieniami umowy.

Niesporne, nadto dowód:

- umowa z 1 lipca 2016 r. – k. 16-21,

- harmonogram spłat – k. 22-23.

G. S. nie spłacał udzielonego mu kredytu zgodnie z umową.

Pismem z dnia 14 lutego 2018 r. Bank (...) S.A. w B. wezwał G. S. do zapłaty przeterminowanego zadłużenia wynikającego z umowy o numerze (...) z 1 lipca 2016 r. W piśmie w tym wskazano, że aktualne zadłużenie wynosi 1.501,88 zł i powinno zostać spłacone w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. Wskazano również, że nieuregulowanie powyższej zaległości może doprowadzić do wypowiedzenia przez bank warunków zawartej umowy i postawienia całości zadłużenia wraz z odsetkami i pozostałymi kosztami w stan natychmiastowej wymagalności. Ponadto poinformowano, że istnieje możliwość złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni roboczych od otrzymania niniejszego pisma (zgodnie z art. 75c prawa bankowego). Dokumenty do złożenia wniosku można pobrać ze strony internetowej banku lub w placówce banku. Pismo to zostało wysłane do kredytobiorcy na adres ul. (...) w S., a przesyłka je zawierająca, po awizacji, została zwrócona do nadawcy z uwagi na jej niepodjęcie.

Pismem z dnia 19 marca 2018 r. Bank (...) S.A. w B. powtórnie wezwał G. S. do zapłaty przeterminowanego zadłużenia wynikającego z umowy o numerze (...) z 1 lipca 2016 r. W piśmie w tym wskazano, że aktualne zadłużenie wynosi 1.730,78 zł i powinno zostać spłacone w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. Wskazano również, że nieuregulowanie powyższej zaległości może doprowadzić do wypowiedzenia przez bank warunków zawartej umowy i postawienia całości zadłużenia wraz z odsetkami i pozostałymi kosztami w stan natychmiastowej wymagalności. Ponadto poinformowano, że istnieje możliwość złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni roboczych od otrzymania niniejszego pisma (zgodnie z art. 75c prawa bankowego). Dokumenty do złożenia wniosku można pobrać ze strony internetowej banku lub w placówce banku. Pismo to zostało wysłane do kredytobiorcy na adres ul. (...) w S., a przesyłka je zawierająca, po awizacji, została zwrócona do nadawcy z uwagi na jej niepodjęcie.

Kolejno, pismem z dnia 20 kwietnia 2018 r. Bank (...) S.A. w B. powtórnie wezwał G. S. do zapłaty przeterminowanego zadłużenia wynikającego z umowy o numerze (...) z 1 lipca 2016 r. W piśmie w tym wskazano, że aktualne zadłużenie wynosi 2.463,64 zł i powinno zostać spłacone w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. Wskazano również, że nieuregulowanie powyższej zaległości może doprowadzić do wypowiedzenia przez bank warunków zawartej umowy i postawienia całości zadłużenia wraz z odsetkami i pozostałymi kosztami w stan natychmiastowej wymagalności. Ponadto poinformowano, że istnieje możliwość złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni roboczych od otrzymania niniejszego pisma (zgodnie z art. 75c prawa bankowego). Dokumenty do złożenia wniosku można pobrać ze strony internetowej banku lub w placówce banku. Pismo to zostało wysłane do kredytobiorcy na adres ul. (...) w S., a przesyłka je zawierająca, po awizacji, została zwrócona do nadawcy z uwagi na jej niepodjęcie.

Pismem z dnia 24 maja 2018 r. Bank (...) S.A. w B. wypowiedział G. S. umowę o numerze (...) z 1 lipca 2016 r. W piśmie w tym wskazano, że okres wypowiedzenia wynosi 30 dni, a po jego upływie i niespłaceniu zaległości od całości zadłużenia będą naliczane odsetki karne i bank rozpocznie dochodzenie zwrotu należności wg przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Ponadto poinformowano, że istnieje możliwość dobrowolnej spłaty długu w odrębnie ustalonych z bankiem ratach miesięcznych. W przypadku wyrażenia chęci spłaty zadłużenia na warunkach wskazanych powyżej należy skierować do banku pisemny wniosek o rozłożenie zadłużenia na raty. Pismo to zostało wysłane do kredytobiorcy na adres ul. (...) w S. i odebrane 7 czerwca 2019 r. przez żonę pozwanego- P. S..

Pismem z dnia 4 czerwca 2018 r. Bank (...) S.A. w B. wycofał się z oświadczenia z 24 maja 2018 r.

Dowód:

- wydruk kart analitycznych rachunku – k. 25-44,

- wezwanie do zapłaty z 14 lutego 2018 r. z dowodem doręczenia – k. 45-47,

- wezwanie do zapłaty z 19 marca 2018 r. z dowodem doręczenia – k. 48-50,

- wezwanie do zapłaty z 20 kwietnia 2018 r. z dowodem doręczenia – k. 51-53,

- oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z dowodem doręczenia z 24 maja 2018 r. – k. 63-65,

- oświadczenie z 4 czerwca 2018 r. – k. 66.

G. S. nie spłacał udzielonego mu kredytu zgodnie z umową.

Pismem z dnia 25 czerwca 2019 r. Bank (...) S.A. w B. wezwał G. S. do zapłaty przeterminowanego zadłużenia wynikającego z umowy o numerze (...) z 1 lipca 2016 r. W piśmie w tym wskazano, że aktualne zadłużenie wynosi 1.414,39 zł i powinno zostać spłacone w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. Wskazano również, że nieuregulowanie powyższej zaległości może doprowadzić do wypowiedzenia przez bank warunków zawartej umowy i postawienia całości zadłużenia wraz z odsetkami i pozostałymi kosztami w stan natychmiastowej wymagalności. Ponadto poinformowano, że istnieje możliwość złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni roboczych od otrzymania niniejszego pisma (zgodnie z art. 75c prawa bankowego). Dokumenty do złożenia wniosku można pobrać ze strony internetowej banku lub w placówce banku. Pismo to zostało wysłane do kredytobiorcy na adres ul. (...) w S., a przesyłka je zawierająca, po awizacji, została zwrócona do nadawcy z uwagi na jej niepodjęcie.

Pismem z dnia 23 lipca 2019 r. Bank (...) S.A. w B. powtórnie wezwał G. S. do zapłaty przeterminowanego zadłużenia wynikającego z umowy o numerze (...) z 1 lipca 2016 r. W piśmie w tym wskazano, że aktualne zadłużenie wynosi 1.453,66 zł i powinno zostać spłacone w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. Wskazano również, że nieuregulowanie powyższej zaległości może doprowadzić do wypowiedzenia przez bank warunków zawartej umowy i postawienia całości zadłużenia wraz z odsetkami i pozostałymi kosztami w stan natychmiastowej wymagalności. Ponadto poinformowano, że istnieje możliwość złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni roboczych od otrzymania niniejszego pisma (zgodnie z art. 75c prawa bankowego). Dokumenty do złożenia wniosku można pobrać ze strony internetowej banku lub w placówce banku. Pismo to zostało wysłane do kredytobiorcy na adres ul. (...) w S. i odebrane 29 lipca 2019 r.

Pismem z dnia 23 sierpnia 2019 r. Bank (...) S.A. w B. powtórnie wezwał G. S. do zapłaty przeterminowanego zadłużenia wynikającego z umowy o numerze (...) z 1 lipca 2016 r. W piśmie w tym wskazano, że aktualne zadłużenie wynosi 1.494,88 zł i powinno zostać spłacone w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. Wskazano również, że nieuregulowanie powyższej zaległości może doprowadzić do wypowiedzenia przez bank warunków zawartej umowy i postawienia całości zadłużenia wraz z odsetkami i pozostałymi kosztami w stan natychmiastowej wymagalności. Ponadto poinformowano, że istnieje możliwość złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni roboczych od otrzymania niniejszego pisma (zgodnie z art. 75c prawa bankowego). Dokumenty do złożenia wniosku można pobrać ze strony internetowej banku lub w placówce banku. Pismo to zostało wysłane do kredytobiorcy na adres ul. (...) w S., a przesyłka je zawierająca, po awizacji, została zwrócona do nadawcy z uwagi na jej niepodjęcie.

Pismem z dnia 9 października 2019 r. Bank (...) S.A. w B. wypowiedział G. S. umowę o numerze (...) z 1 lipca 2016 r. W piśmie w tym wskazano, że okres wypowiedzenia wynosi 30 dni, a po jego upływie i niespłaceniu zaległości od całości zadłużenia będą naliczane odsetki karne i bank rozpocznie dochodzenie zwrotu należności wg przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Ponadto poinformowano, że istnieje możliwość dobrowolnej spłaty długu w odrębnie ustalonych z bankiem ratach miesięcznych. W przypadku wyrażenia chęci spłaty zadłużenia na warunkach wskazanych powyżej należy skierować do banku pisemny wniosek o rozłożenie zadłużenia na raty. Pismo to zostało wysłane do kredytobiorcy na adres ul. (...) w S., a przesyłka je zawierająca, po awizacji, została zwrócona do nadawcy z uwagi na jej niepodjęcie.

Dowód:

- wydruk kart analitycznych rachunku – k. 25-44,

- wezwanie do zapłaty z 25 czerwca 2019 r. z dowodem doręczenia – k. 54-56,

- wezwanie do zapłaty z 23 lipca 2019 r. z dowodem doręczenia – k. 57-59,

- wezwanie do zapłaty z 23 sierpnia 2019 r. z dowodem doręczenia – k. 60-62.

- oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z dowodem doręczenia – k. 67-69.

30 grudnia 2019 r. Bank (...) S.A. w B. sporządził przedsądowe wezwanie do zapłaty, którym wezwał G. S. do zapłaty kwoty 45.229,69 zł przeterminowanego zadłużenia z tytułu umowy o numerze (...).

Dowód:

- wezwanie do zapłaty – k. 70.

Stan zadłużenia G. S. z tytułu umowy o numerze (...) wg stanu na dzień 28 lutego 2020 r. wynosił 44.438,86 zł należności głównej, 247,53 zł odsetek umownych skapitalizowanych na 14 lipca 2018 r. oraz 506,01 zł odsetek za opóźnienie skapitalizowanych na 27 lutego 2020 r.

Dowód:

- wyciąg z ksiąg banku – k. 24,

- wydruk kart analitycznych rachunku – k. 25-44.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w całości.

W przedmiotowej sprawie powód Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w B. domagał się zasądzenia od pozwanego G. S. kwoty 44.868,39 zł, tytułem należności głównej, wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, liczonymi w stosunku rocznym od dnia 28 lutego 2020 r. do dnia zapłaty oraz kwoty 506,01 zł, tytułem odsetek umownych.

Stan faktyczny sprawy Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów złożonych przez powoda. Pozwany nie podważył ich autentyczności, a również Sąd nie powziął wątpliwości co do ich prawdziwości, co czyniło je w pełni wiarygodnymi i przydatnymi do rozstrzygnięcia sporu. Stan faktyczny sprawy był również częściowo niesporny. Pozwany przyznał fakt zawarcia umowy i nie kwestionował, że otrzymał środki w drodze przelewów bankowych, stosownie do postanowień umowy.

Pozwany zarzucił brak wymagalności roszczenia powoda, z uzasadnieniem jak w sprzeciwie, oraz jego niewykazanie co do wysokości, przy czym tego zarzutu tego w żaden sposób nie uzasadnił.

Podstawą faktyczną powództwa w niniejszej sprawie była umowa z 1 lipca 2016 r., w tym jej poszczególne postanowienia.

Podstawą prawną powództwa była treść przepisów art. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim oraz art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim oraz art. 69 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe:

Art. 3. 1. Przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi.

2. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności:

1) umowę pożyczki;

2) umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego;

3) umowę o odroczeniu konsumentowi terminu spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument jest zobowiązany do poniesienia jakichkolwiek kosztów związanych z odroczeniem spełnienia świadczenia;

4) umowę o kredyt, w której kredytodawca zaciąga zobowiązanie wobec osoby trzeciej, a konsument zobowiązuje się do zwrotu kredytodawcy spełnionego świadczenia;

5) umowę o kredyt odnawialny.

3. Za umowę o kredyt konsumencki nie uważa się umów dotyczących odroczenia terminu spełnienia świadczenia niepieniężnego, którego przedmiotem jest stałe lub sukcesywne świadczenie usług lub dostaw towarów tego samego rodzaju, jeżeli konsument jest zobowiązany do zapłaty za spełnione świadczenie lub dostawę towaru w ustalonych odstępach czasu w trakcie obowiązywania umowy.

W myśl art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Stosownie do treści art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Uregulowanie przepisu art. 6 k.c. stanowi o ciężarze dowodu w sensie materialnoprawnym i wskazuje, kogo obciążają skutki nieudowodnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Reguła dotycząca ciężaru dowodu nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze, bez względu na okoliczności sprawy, spoczywa on na stronie powodowej. Zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu, wynikającym z przywołanego przepisu, powód jest zobowiązany do wykazania wszystkich okoliczności uzasadniających jego roszczenie tak co do zasady jak i wysokości. Pozwany zaś, który odmawia uczynienia zadość żądaniu powoda, obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje (vide wyrok Sądu Najwyższego z 3 października 1969 r., II PR 313/69, Legalis 14124 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 r., I CR 79/82, Legalis 23098). Spoczywający na pozwanym obowiązek dowiedzenia okoliczności wskazujących na wygaśnięcie zobowiązania nie może wyprzedzać ciążącego na powodzie obowiązku udowodnienia powództwa. Podkreślić jednakże należy, że art. 6 k.c. rozumiany być musi przede wszystkim w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał. (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 grudnia 2006 r., IV CSK 299/06, Legalis 161055 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 listopada 2007 r., II CSK 293/07, Legalis 162518).

Na powodzie zatem – zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu wyrażoną w art. 6 k.c. – spoczywał obowiązek wykazania, że objęta żądaniem pozwu należność - oznaczona co do wysokości, tytułu i daty płatności – istniała.

Należy w tym miejscu podkreślić, iż obowiązek przedstawienia dowodów, zgodnie z przepisem art. 3 k.p.c. spoczywa na stronach, zaś ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.).

Nie wymagają jednak dowodu – stosownie do przepisu art. 229 k.p.c. – fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości co do swej zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy. Pozwany przyznał faktowi zawarcia umowy kredytu.

Ponadto zgodnie z przepisem art. 230 k.p.c. gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane. Nadto zgodnie z zasadą kontradyktoryjności, rządzącą procesem cywilnym, rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Pozwany nie wypowiedział się, co do wypłacenia mu środków kredytu, ani faktowi temu nie zaprzeczył, sad przyjął zatem, że powód swoją część umowy wykonał.

Zarzut pozwanego, że dochodzone pozwem roszczenie nie jest wymagalne okazał się nietrafiony.

Aby mówić o skutecznym wypowiedzeniu umowy niezbędnym jest przedłożenie oświadczenia o jej wypowiedzeniu wraz z dowodem, że doszło do pozwanego w taki sposób, że mógł zapoznać się z jego treścią (art. 61 §1 zd. 1 k.c.). Sąd miał na uwadze, że możliwość zapoznania się z treścią oświadczenia przez adresata nie może być utożsamiana z rzeczywistym zapoznaniem się przez niego z tym oświadczeniem, co oznacza, że skuteczne złożenie oświadczenia woli następuje także w sytuacji, w której co prawda adresat oświadczenia woli nie zna jego treści, ale miał realną możliwość zapoznania się z nią, gdyż doszła ona do niego w taki sposób, że mógł się z nią zapoznać (vide wyrok Sądu najwyższego z dnia 22 marca 2017 r., sygn. akt III CSK 148/16, Legalis 1668520). Ustalenie „możliwości zapoznania się z treścią oświadczenia woli” jest niewątpliwie elementem stanu faktycznego sprawy. Nie należy jej wobec tego pojmować abstrakcyjnie i hipotetycznie, w oderwaniu od rzeczywistych, konkretnych okoliczności sprawy. To na powódce ciążył obowiązek wykazania tej okoliczności. Wystarczające byłoby np. wykazanie przez osobę składającą oświadczenie woli skierowane do innej osoby, że wysłała to oświadczenie adresatowi listem poleconym, natomiast na adresacie spoczywałby ciężar ewentualnego wykazania, że nie miał możliwości zapoznania się z jego treścią (obalenie domniemania skuteczności, doręczenia) (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 października 2011 r., sygn. akt I CSK 715/10, Legalis 465584).

Dowodem skutecznego doręczenia jest co do zasady zwrotne potwierdzenie odbioru korespondencji, nawet jeżeli przesyłka wróciła jako niepodjęta, gdyż to wówczas, o ile korespondencja byłaby zaadresowana na prawidłowy, np. wskazany w umowie, adres, pozwany byłby zobowiązany do wykazania, że w dacie doręczenia pod wskazanym adresem nie przebywał. Takim dowodem może być również potwierdzenie nadania przesyłki.

Powód do wszystkim wezwań do zapłaty (z 14 lutego 2018 r., 19 marca 2018 r., 20 kwietnia 2018 r., 25 czerwca 2019 r., 23 lipca 2019 r. i 23 sierpnia 2019 r.) i oświadczeń o wypowiedzeniu umowy (z 24 maja 2018 r. i 9 października 2019 r.) złożył dowody doręczenia pozwanemu przesyłek ja zawierających, przy czym pisma z 23 lipca 2019 r. i 24 maja 2018 r. zostały odebrane przez małżonkę pozwanego, pozostałe zaś zwrócone do nadawcy jako niepodjęte w terminie, po awizacji, wszystkie zaś wysłane na adres, który pozwany podał w umowie, tj. ul. (...). Pozwany G. S. nie podjął nawet próby wykazania, że w dacie doręczania tych przesyłek nie miał możliwości zapoznania się z treścią oświadczeń w nich zawartych. Powyższe oznacza, że wezwania do zapłaty i oświadczenia o wypowiedzeniu umowy zostały skutecznie złożone pozwanemu. Powód złożył kierowaną do pozwanego korespondencję, której sposób doręczenia odpowiada Rozporządzeniu Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 29 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków wykonywania usług powszechnych przez operatora wyznaczonego (Dz.U. z 2013 r. poz. 545) wydanego na podstawie delegacji z art. 47 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe (Dz.U. z 2018 r. poz. 2188, z 2019 r. poz. 1051, 1495 i 2005 oraz z 2020 r. poz. 695). Stosowanie do § 34 tegoż rozporządzenia jeżeli w chwili doręczania przesyłki rejestrowanej stwierdzono nieobecność adresata lub innych osób uprawnionych do jej odbioru, o których mowa w art. 37 ustawy, zawiadomienie o próbie doręczenia przesyłki rejestrowanej wraz z informacją o terminie jej odbioru i adresie placówki oddawczej, w której przesyłka ta jest przechowywana, operator wyznaczony pozostawia w oddawczej skrzynce pocztowej adresata. Zawiadomienie to ma postać papierową. Stosownie zaś do §37 ust. 1 i 5 Przesyłki pocztowe operator wyznaczony wydaje adresatowi w placówce oddawczej w terminie 14 dni, zwanym dalej „terminem odbioru”. Przesyłka pocztowa nieodebrana w terminie odbioru jest zwracana nadawcy. Wszystkie z wezwań do zapłaty (z 14 lutego 2018 r., 19 marca 2018 r., 20 kwietnia 2018 r., 25 czerwca 2019 r., 23 lipca 2019 r. i 23 sierpnia 2019 r.) i oświadczeń o wypowiedzeniu umowy (z 24 maja 2018 r. i 9 października 2019 r.) zawierają adnotacje i pieczęcie operatora pocztowego o ich awizacji i zwrocie.

Ustalenie, że oświadczenia powoda zostały skutecznie złożone pozwanemu pozwoliło przejść do rozważań nad ważnością złożonych oświadczeń, tj. czy zostały zachowany zarówno umowne, jak i ustawowe warunki skutecznego wypowiedzenia umowy kredytu.

Ustawą z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2015 r., poz. 1854) – art. 1 pkt 3 w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (tj. Dz.U. z 2015 r. poz. 128, z późn. zm.) dodano art. 75c, zgodnie z którym:

1.  Jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych.

2.  W wezwaniu, o którym mowa w ust. 1, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.

3.  Bank powinien, na wniosek kredytobiorcy, umożliwić restrukturyzację zadłużenia poprzez zmianę określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu, jeżeli jest uzasadniona dokonaną przez bank oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy.

4.  Restrukturyzacja, o której mowa w ust. 1, dokonywana jest na warunkach uzgodnionych przez bank i kredytobiorcę.

5.  Bank, w przypadku odrzucenia wniosku kredytobiorcy o restrukturyzację zadłużenia, przekazuje kredytobiorcy, bez zbędnej zwłoki, szczegółowe wyjaśnienia, w formie pisemnej, dotyczące przyczyny odrzucenia wniosku o restrukturyzację.

6.  Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do umów pożyczek pieniężnych.

Przepis ten wszedł w życie 27 listopada 2015 r.

Zarzuty pozwanego, że wezwania do zapłaty nie zawierały w sobie pouczenia o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację stoją w oczywistej sprzeczności ze złożonymi przez powoda wezwaniami do zapłaty. W każdym z nich jest bowiem informacja, że istnieje możliwość złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia w terminie 14 dni roboczych od otrzymania niniejszego pisma (zgodnie z art. 75c prawa bankowego).

Jakkolwiek powód składał pozwanemu oświadczenia o wypowiedzeniu umowy dwukrotnie, o tyle dla niniejszej sprawy istotny jest przebieg wypowiedzenia umowy w 2019 r.

Powód wezwał pozwanego do zapłaty po raz pierwszy pismem z 25 czerwca 2019 r., po raz drugi pismem z 23 lipca 2019 r. i po raz trzeci pismem z 23 sierpnia 2019 r. W każdym z tych pism zakreślał mu ustawowy 14 dniowy termin do zapłaty i pouczał, zgodnie z ustawowym obowiązkiem, o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Wezwanie te zostały złożone również zgodnie z §3 pkt 12 umowy. Co istotne, pozwany nie złożył wniosku o restrukturyzację zadłużenia, zatem powód w ogóle nie musiał wysyłać drugiego wezwania, ale też pomiędzy pierwszym a drugim wezwaniem nie musiało minąć 64 dni.

Stan zadłużenia już wg stanu na 23 lipca 2019 r. przekraczał sumę dwóch pełnych rat. Oświadczenie o wypowiedzeniu umowy zostało poprzedzone dwom wezwaniami do zapłaty w terminach nie krótszych niż 7 dni, a okres wypowiedzenia wynosił 30 dni. Zostały zatem spełnione wszystkie umowne wymogi wypowiedzenia umowy (§4 ust. 14 pkt 1).

Wskazać wreszcie należy, że wbrew twierdzeniom pozwanego, oświadczenie z 9 października 2019 r. nie miało warunkowego charakteru. Sąd podziela stanowisko i wywody prawne pełnomocnika pozwanego co do braku możliwości warunkowego wypowiadania umowy kredytu, tyle że wywód ten, w realiach faktycznych tej konkretnej sprawy, ma charakter teoretyczny. Oświadczenie powoda z 9 października jest jednoznaczne i nie budzi jakichkolwiek wątpliwości. Nie zawiera jakichkolwiek warunków. Warunkiem takim nie jest z pewności znajdująca się na dole wezwania informacja o możliwości dobrowolnej spłaty długu. Jest to jedynie wskazanie na możliwość ugodowego rozwiązania sprawy, bez kierowania sprawy na drogę sądową i pozostaje bez wpływu na złożone oświadczenie. Nie ma w niej mowy, jak twierdzi pozwany, o dalszym trwaniu umowy. Cytowanego przez pełnomocnika liczne orzeczenia przywoływane są w oderwaniu od stanu faktycznego sprawy, co wpływa jedynie na obszerność sprzeciwu, nie wpływa zaś na jego merytoryczną wartość. Trudno oprzeć się wrażeniu, że pełnomocnik posłużył się szablonowym pismem, bez dogłębnej analizy materiału dowodowego sprawy. Co prawda ocena dowodów należy do sądu, o tyle należyta reprezentacja strony pozwanej wymaga dostosowania podnoszonych zarzutów do konkretnej sprawy.

W odniesieniu zaś do zarzutu niewykazania żądania co do wysokości, zaznaczyć należy, że pozwany zarzutu tego nie uzasadnił.

Pozwany podnosząc zarzut niewykazania roszczenia co do wysokości w żaden sposób nie wyjaśnił, co ma na myśli. Nie przedstawił też żadnych dowodów na okoliczność, że spłacił więcej rat, aniżeli wynika to z historii rachunku kredytu. Zgodnie z przywołana już ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu to na pozwanym ciążył zatem obowiązek wykazania, że zadłużenie zostało spłacone. Tymczasem pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty ograniczył się wyłącznie do gołosłownych twierdzeń, nie przedstawiając żadnych dowodów na ich poparcie.

Pozwany nie przedłożył żadnych dowodów wpłat, których nie dałoby się pogodzić ze złożoną przez powoda historią rachunku, nie przedstawił też żadnych swoich wyliczeń, z których wynikałoby, że powód dokonał nieprawidłowego wyliczenia niespłaconego kapitału i odsetek, jakich dochodzi pozwem, a sąd jakichkolwiek nieprawidłowości z punktu widzenia działań matematycznych również się nie dopatrzył. Pozwany w celu zwolnienia się z obowiązku świadczenia na rzecz powoda winny był wykazać, że dokonał w terminie spłaty całości lub chociaż części swojego zadłużenia z tytułu zawartej umowy, a żadnych wskazujących na to dowodów nie przedstawił.

Orzeczenie o odsetkach za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego od zasądzonych kwot znajduje podstawę prawną w przepisie art. 481 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którymi, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona należą się odsetki ustawowe.

Umówiona przez strony wysokość odsetek od kapitału niespłaconego w terminie wynosiła wysokość odsetek maksymalnych za opóźnienie, natomiast od skapitalizowanych odsetek umownych powód nie dochodził dalszych odsetek.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekł jak w punkcie I wyroku i zasądził od pozwanego G. S. na rzecz powoda Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w B. kwotę 45.192,40 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym, przy czym nie wyższymi niż odsetki maksymalne za opóźnienie, liczonymi od kwoty 44.686,39 zł d dnia 28 lutego 2020 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II wyroku na podstawie przepisu art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu) (§1). Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Suma kosztów przejazdów i równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu procesowego (§ 2). Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony(§ 3). Przy czym na podstawie art. 99 k.p.c. stronom reprezentowanym przez radcę prawnego, rzecznika patentowego lub Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się koszty w wysokości należnej według przepisów o wynagrodzeniu adwokata. Mając to na uwadze Sąd nałożył na stronę pozwaną obowiązek zwrotu powodowi wszystkich kosztów procesu, które obejmują: opłatę od pozwu w kwocie 2.260 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika powoda- radcy prawnego, którego wysokość wynosi 3.600 złotych oraz opłatę skarbową od złożonego dokumentu pełnomocnictwa procesowego w wysokości 17 zł. Wysokość powyższych kosztów ustalono na podstawie: art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.05.167.1398), § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804 ze zm.) oraz na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 2 oraz część IV załącznika ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. 2006 Nr 225 poz. 1635 z późn. zm.). Sąd zasądził zatem od pozwanego G. S. na rzecz powoda Banku (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w B. kwotę 5.877 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 3.617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty, zgodnie z art. 98 § 1 1 k.p.c., stanowiącym, że od kwoty zasądzonej tytułem zwrotu kosztów procesu należą się odsetki, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.