Pełny tekst orzeczenia

Niniejszy dokument nie stanowi doręczenia w trybie art. 15 zzs 9 ust. 2 ustawy COVID-19 (Dz.U.2021, poz. 1842)

Sygn. akt I AGa 123/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 września 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie – I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:

SSA Marek Boniecki (spr.)

Sędziowie:

SSA Paweł Czepiel

SSA Paweł Rygiel

Protokolant:

starszy sekretarz sądowy Grzegorz Polak

po rozpoznaniu w dniu 7 września 2021 r. w Krakowie na rozprawie

sprawy z powództwa (...) S.A. w K.

przeciwko (...) sp. z o.o. w G. oraz (...) sp. z o.o. w G.

o nakazanie i zapłatę

na skutek apelacji strony powodowej

od wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie

z dnia 29 stycznia 2020 r. sygn. akt IX GC 1018/18

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od strony powodowej na rzecz każdego z pozwanych kwoty po 4.050 zł (cztery tysiące pięćdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSA Paweł Czepiel SSA Marek Boniecki SSA Paweł Rygiel

Sygn. akt I AGa 123/20

Uzasadnienie wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie

z 7 września 2021 r.

(...) S.A. w K. domagała się w pozwie skierowanym przeciwko (...) sp. z o. o. w G. oraz (...) sp. z o. o. w G.: 1) nakazania zaniechania działań polegających na nabywaniu lub wykorzystywaniu informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa powoda w postaci dokumentacji, projektów, szablonów, danych dotyczących kontrahentów, wykonywanych usług, know-how z zakresu dokumentacji projektowej dotyczącej aparatury kontrolno-pomiarowej i automatyki (AKPiA), informacji o strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa powoda, obowiązkach służbowych poszczególnych pracowników i współpracowników, a także danych dotyczących warunków zatrudnienia poszczególnych pracowników i współpracowników powoda; 2) nakazania pozwanym zaniechania działań polegających na nakłanianiu w sposób bezpośredni lub pośredni osób świadczących na rzecz powoda pracę do nienależytego wykonania lub rozwiązania umowy będącej podstawą ich zatrudnienia;
3) zasądzenia solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwoty 500.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od doręczenia odpisu pozwu pozwanemu.

Obie pozwane spółki wniosły o oddalenie powództwa w całości i nakazanie powodowi złożenia oświadczenia o wskazanej pismem treści i oznaczony sposób, na podstawie art. 22 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, kwestionując żądania pozwu co do zasady i wysokości oraz podnosząc zarzut przedawnienia.

Wyrokiem z 29 stycznia 2021 r. Sąd Okręgowy w Krakowie: I. oddalił wszystkie żądania pozwu; II. oddalił wniosek pozwanych o nakazanie stronie powodowej złożenia oświadczenia oraz orzekł o kosztach procesu (pkt III).

Sąd Okręgowy ustalił stan faktyczny szczegółowo zaprezentowany w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, z którego to uzasadnienia wynika, że:

- powodowa spółka powstała jako kontynuacja spółki cywilnej złożonej w 1997 r.
i prowadzi działalność m.in. w zakresie instalowania maszyn przemysłowych, sprzętu
i wyposażenia, górnictwa ropy naftowej, gazu ziemnego, działalności usługowej wspomagającej eksploatacje złóż ropy naftowej i gazu ziemnego, realizacji projektów budowlanych związanych z wznoszeniem budynków, robót budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych, robót związanych budową pozostałych obiektów inżynierii lądowej i wodnej;

- M. M. był zatrudniony u powódki od 1997r. na czas nieokreślony na stanowisku projektanta, potem kierownika budowy, następnie od 1 września 2006 r. zastępcy dyrektora pracowni projektowej ds. automatyki, a od 28 lutego 2009 r. dyrektora kontraktów górniczych; w umowie o pracę zawarto klauzulę poufności oraz zakazu działalności konkurencyjnej;

- M. B. (1) był zatrudniony u powódki na podstawie umowy o pracę na czas określony od 2 marca 1998 r. na stanowisku asystenta projektanta, od 1 stycznia 2006 r. na stanowisku projektanta, a od 31 grudnia 2010r. na czas nieokreślony na stanowisku zastępcy dyrektora ds. kontraktów górniczych; w umowie o pracę zawarł analogiczne zapisy o poufności i zakazie konkurencji, jak w przypadku M. M., a dodatkowo zobowiązał się do zachowania w poufności oznaczonych przez strony informacji i dokumentów związanych
z zadaniem pn. „Zagospodarowanie odwiertu O.: (k. 114);

- K. W. (1) był zatrudniony przez powódkę na podstawie umowy o pracę na czas określony od 1 stycznia 2009 r. na stanowisku kierownika zespołu ds. projektów górniczych, od 1 listopada 2011 r. na czas nieokreślony na stanowisku dyrektora biura projektów, a od 31 października 2014r. na stanowisku zastępcy dyrektora ds. projektowania- inżyniera budowy; w umowie zawarto klauzulę poufności;

- M. M., M. B. (1) i K. W. (1) 30 czerwca 2015 r. złożyli oświadczenia o rozwiązaniu umowy z zachowaniem trzech miesięcy wypowiedzenia;

- G. S. (1) pracował u powódki na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od 1 lipca 1996 r., na stanowisku asystenta projektanta, od 1 stycznia 2006 r. na stanowisku projektanta, a od 1 grudnia 2012 r. na stanowisku zastępcy biura projektów ds. automatyki; w umowie o pracę zawarł klauzule poufności i zakazu konkurencji;

- G. S. (1) złożył 1 lutego 2017 r. oświadczenie o rozwiązaniu umowy
z zachowaniem trzech miesięcy wypowiedzenia;

- A. G. (1) pracował u powódki na podstawie umowy o pracę na czas określony od 23 sierpnia 2010 r. na stanowisku asystenta projektanta oraz na czas określony od 31 grudnia 2017 r. na stanowisku młodszego projektanta- inżyniera budowy; zobowiązał się do zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa;

- A. G. (1) w dniu 16 października 2015r. złożył oświadczenie o rozwiązaniu umowy z zachowaniem dwóch tygodni wypowiedzenia;

- (...) sp. z o.o. w G. prowadzi działalność gospodarczą od 2002 r. w zakresie sprzedaży hurtowej pozostałych maszyn
i urządzeń, naprawy i konserwacji urządzeń elektronicznych i optycznych, instalowania maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia, wydawania czasopism, działalności związanej z oprogramowaniem, badaniami i analizami technicznymi, inżynierii, doradztwa technicznego z inżynierią związanego, działalności związanej z organizacją targów, wystaw i kongresów, prowadzeniem pozaszkolnych form edukacji;

- (...) sp. z o.o. w G. prowadzi działalność gospodarczą od 2008 r.
w zakresie inżynierii, doradztwa technicznego z inżynierią związanego, a także w zakresie architektury, realizacji projektów budowlanych związanych z wznoszeniem budynków, budową rurociągów przesyłowych i sieci rozdzielczych, badań, analiz technicznych, instalowania maszyn przemysłowych, sprzętu i wyposażenia, wykonywania instalacji budowlanych, sprzedaży hurtowej pozostałych maszyn i urządzeń;

- powódka realizuje kompleksowo projekty w zakresie sektorów: ropy i gazu, energetyki, ochrony środowiska.

- (...) sp. z o.o. w G. specjalizuje się
w dostarczaniu kompleksowych rozwiązań bezpiecznych technologii dla przemysłu
i infrastruktury, w zakresie wdrożeń i zintegrowanych rozwiązań w oparciu o własne know-how, jak i w oparciu o produkty renomowanych dostawców światowych oraz w zakresie dostarczania wiedzy i kompetencji, wykonania prac eksperckich i konsultingu technicznego. W grupie kapitałowej (...)skupionych jest 6 podmiotów, realizujących inwestycje na terenie Polski;

- rozwinięciem takiej struktury jest specjalistyczne biuro projektów (...)sp.
z o.o. w G., które realizuje projekty o różnym profilu: od wczesnej fazy koncepcji, poprzez projekty budowlane, wykonawcze, powykonawcze, nadzory autorskie i inwestorskie; projekty te są przeznaczone przede wszystkim dla przemysłu naftowego i petrochemicznego;

- M. M., M. B. (1), G. S. (1) i K. W. (1) stanowili grupę przyjaciół, którzy współtworzyli biuro projektowe strony powodowej i rozwijali je;

- decyzję o wypowiedzeniu umowy podjęli wspólnie i w porozumieniu, zastrzegając między sobą, że wspólnie poszukają nowego pracodawcy i tylko wspólnie u niego zaczną pracę; wszyscy podejmowali starania, w kierunku znalezienia nowego pracodawcy; (...) sp. z o.o. w G. znana była im doskonale z racji prowadzonych szkoleń lub prezentacji i specjalistycznego sprzętu używanego przez projektantów do wyposażania zakładów przemysłowych, nadto z racji szkoleń, które w tym m.in. zakresie organizowała;

- kontakt z przedstawicielem tej spółki, w imieniu wszystkich specjalistów branży automatyki i ze skutkiem dla wszystkich podjął K. W. (1); po uzyskaniu pozytywnej decyzji co do woli rozpoczęcia współpracy w zakresie projektowania na terenie T.
i rozpoczęciu pracy tego biura projektowego, ofertę pracy w nowym zespole złożył A. G. (1) (elektrykowi);

- zespół projektantów strony powodowej liczył ok. 40 osób;

- warunki pracy dla powódki, która w obszarze T. miała w zakresie projektowania dla przemysłu pozycje monopolisty, stawały się coraz gorsze; liczba nadgodzin, praca w weekendy, brak możliwości wykorzystania urlopu, konieczność pracy dla spółek powiązanych z powodem, powierzanie funkcji poza biurem projektowym (na budowach), polityka firmy pozyskiwania klientów spowodowały, że przed odejściem M. M., M. B. (1) i K. W. (1), stosunek pracy z powodem rozwiązali także inni pracownicy piastujący wysokie stanowiska;

- branża inżynierów projektantów zasadniczo opiera się w pracy na programach komputerowych: (...), E., W., A., (...), przy czym programy te oferują tysiące rozwiązań wizerunkowych oraz gotowych modułów technicznych; wszyscy pracownicy zespołu projektantów strony powodowej posługiwali się podobnymi szablonami, które miały cechy wspólne w postaci logo spółki, sposobu (czcionki, formatu, umiejscowienia), poszczególnych elementów; żaden aspekt tego szablonu nie wynikał z twórczej pracy któregokolwiek z projektantów, lecz opierał się na wyborze narzędzia gotowego w ramach programu projektowego;

- dopuszczalne jest posługiwanie się w branży technicznej gotowymi rysunkami urządzeń czy systemów, nierzadko gotowe wzorce projektowe oferują do swoich urządzeń ich producenci, niemniej przyjmuje się, że kalkowanie rozwiązań już obecnych na rynku wymaga od projektanta wprowadzenia jakiegokolwiek elementu własnego, np. obrócenia rysunku; bywa jednak, że oznaczonego sposobu układu rysunków oczekuje zamawiający;

- działalność powoda i pozwanych nie jest konkurencyjna;

- powódka korzystała przy projektowaniu z urządzeń pozwanej (...) sp. z o.o. , której zlecała także analizy bezpieczeństwa;

- założony w T. oddział pozwanej powstał na zasadzie próby i w celu wsparcia spółek grupy (...) na południu Polski; realizował projekty na zlecenie spółek grupy, a spośród klientów powoda jedynie dla dwóch podmiotów;

- w oddziale pozwanej pracowali, spośród byłych pracowników powoda, oprócz K. W. (1), M. M. i M. B. (1), także A. G. (1) i A. G. (2);

- oddział zakończył działalność w 2019 r.

W ustalonym przez siebie stanie faktycznym, po dokonaniu analizy zebranego
w sprawie materiału dowodowego, Sąd Okręgowy uznał powództwo za bezzasadne w świetle 18 ustawy z 16 kwietnia 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t. jedn. Dz. U.
z 2019 r., poz. 1010 ze zm., dalej: u.z.n.k.), przyjmując, że:

- powódka nie wykazała, aby pozwane uzyskały i wykorzystały jakiekolwiek dane, które stanowiłyby tajemnicę przedsiębiorstwa;

- sam fakt podjęcia współpracy z byłymi pracownikami powódki, w sytuacji gdy pozwane nie zamierzały i nie podejmowały działalności konkurencyjnej, nie może oznaczać czynu nieuczciwej konkurencji;

- strona powodowa nie wykazała, by w związku z odejściem pracowników poniosła szkodę w wysokości 500.000 zł;

- bezprzedmiotowy okazał się zarzut przedawnienia.

Wyrok powyższy zaskarżyła apelacją powódka co do pkt. I i III, zarzucając naruszenie: 1) art. 207 §6 k.p.c. w zw. z art. 217 §2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym przed 07.11.2019 r.) oraz art. 205(12) §2 k.p.c. w zw. z art. 235(2) § 1 k.p.c.
w zw. z art. 227 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym od 07.11.2019 r.) - poprzez oddalenie na wniosku dowodowego powoda o przeprowadzenie dowodu z zeznania świadków: S. B., A. H., A. G. (2), a to: wskutek błędnego uznania przez Sąd Okręgowy, że dowód ten był spóźniony, w sytuacji gdy wniosek dowodowy z zeznań świadków S. B. i A. H. był zgłoszony już w pozwie, wskutek błędnego uznania przez Sąd Okręgowy, że dowód ten był zgłoszony na okoliczności niemające znaczenia dla rozstrzygnięcia, w sytuacji gdy dowód z zeznań ww. trzech świadków był uwzględniony pierwotnie przez Sąd Okręgowy na rozprawie 20.02.2020 r. na okoliczności, które tego dnia Sąd Okręgowy uznał za istotne dla rozstrzygnięcie i na które wówczas dopuścił łącznie szereg świadków, zatem niezrozumiałe było uznanie przez Sąd dnia 14.10.2019 r., że przesłuchanie ww. 3 świadków jest nieistotne dla sprawy, skoro dokładnie na dokładnie te same okoliczności były przeprowadzane przez Sąd Okręgowy wszystkie dowody z zeznań innych świadków; w sytuacji, gdy dowód z zeznań świadka S. B. miał istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, albowiem S. B. jest od końca 2014 r. dyrektorem pracowni projektowej powoda i ma wiedzę na temat m.in. okoliczności odejścia K. W. (1), M. B. (1), M. M. i A. G. (1) do pozwanych w 2015 r., odnośnie do warunków zatrudnienia w pracowni projektowej powoda w 2015 r. i kwestii zakresu zjawiska „rotacji pracowników” w tej pracowni w latach 2014-2018, jak również odnośnie istotnych dla sprawy kwestii związanych z historią stworzenia i użytkowania przez powoda zindywidualizowanych, twórczych i niejawnych wzorców i szablonów dokumentacji projektowej z zakresu Aparatury Kontrolnej i Automatyki (tzw. „AKPiA”), stanowienia przez nie tajemnic przedsiębiorstwa powoda, posiadania przez powoda praw do tych wzorców
i szablonów oraz ich bezprawnego korzystania przez pozwanego ad. l w swojej działalności, tj. świadek ten ma dużo większą wiedzę na temat tych okoliczności niż szereg świadków przesłuchanych przez Sąd Okręgowy na wniosek pozwanych, a mimo to dowodu tego Sąd nie dopuścił; w sytuacji, gdy świadek A. H. jest dyrektorem działu realizacji projektów
w powodowej spółce i z tytułu pełnionej funkcji współpracował bezpośrednio z K. W. (1), M. M. i M. B. (1) w 2015 r. (w okresie przejścia tych osób od powoda do pracy u pozwanego ad. l) i ma wiedzę, na temat okoliczności i przyczyn przejścia tych pracowników do pozwanego ad. 1 oraz niekorzystnych skutków dla powodowego przedsiębiorstwa będących wynikiem łącznej utraty tych pracowników przez powoda w tym samym czasie; bez uwzględnienia okoliczności, iż osoba świadka A. G. (2) była nieznana powodowi w dacie wnoszenia pozwu - o jego zatrudnieniu u pozwanego ad. 1 powód dowiedział się dopiero z odpowiedzi na pozew - i dlatego dowód z jego przesłuchania powód zgłosił w piśmie procesowym z 16 stycznia 2019 r., tj. w piśmie wniesionym w odpowiedzi na wezwanie Sądu Okręgowego z 21 grudnia 2018 r., w którym Sąd zobowiązał powoda do odniesienia się do odpowiedzi na pozew i do ewentualnego zgłoszenia kolejnych wniosków dowodowych - w sytuacji gdy Sąd Okręgowy przeprowadził dowód z zeznań świadka G. M. zgłoszonego przez powoda w tym samym piśmie (16.01.2019 r.), nie uznając go za spóźniony, w odróżnieniu do wniosku o przesłuchanie świadka A. G. (2); mimo, że wniosek dowodowy z zeznań świadka A. G. (2) był uwzględniony przez Sąd Okręgowy postanowieniem dowodowym z 20.02.2019 r., które to postanowienie zostało 14.10.2019 r. zmienione przez Sąd Okręgowy bez uzasadnienia, mimo że 20.02.2019 r. Sąd Okręgowy nie uznał przedmiotowego wniosku dowodowego (wówczas słusznie) za spóźniony; gdy świadek A. G. (2) jest projektantem, który był zatrudniony w oddziale (...) pozwanego ad. 1 i ma wiedzę na temat okoliczności istotnych w sprawie, tj. roli K. W. (1) w kierowaniu tym oddziałem i zatrudnianiem kolejnych pracowników, tj. przewodniej jego roli w rekrutacji nowych pracowników (co ma znaczenie dla ustalenia bezprawności działań pozwanego ad. 1 przy przejęciu m.in. pracownika A. G. (1) przez pozwanego ad. l) oraz zakresu korzystania przez pozwanego ad. 1 z wzorców i szablonów projektów z zakresu AKPiA pochodzących z pracowni projektowej powoda oraz konkurencyjnego charakteru działalności ww. oddziału pozwanego ad.l w stosunku do powoda; 2) art. 207 §6 k.p.c. w zw. z art. 217 §2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym przed 7.11.2019 r.) oraz art. 205(12) § 2 k.p.c. w zw. z art. 235(2) § 1 k.p.c.
w zw. z art. 227 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym od 7.11.2019 r.) - poprzez oddalenie wniosku dowodowego powoda o przeprowadzenie dowodu z zeznania świadka M. B. (2), tj. pracownika pozwanego ad. 2 zaangażowanego osobiście w proces zatrudnienia przez pozwanych K. W. (1), M. M. i M. B. (1) - w sytuacji gdy wniosek dowodowy powoda był zgłoszony na początku rozprawy dnia 10.04.2019 r. (dopiero drugiej rozprawy przed Sądem Okręgowym), bezpośrednio po przeprowadzeniu dowodu z zeznań świadków K. W. (1) (20.02.2019 r.) oraz M. M. i M. B. (1) (pomoc prawna z 8.04.2019 r.) - z których to zeznań strona powodowa dowiedziała się o zaangażowaniu M. B. (3) w koordynowanie kontaktu przez zarząd pozwanych z K. W. (1)/M. M./M. B. (1) - tj. w sytuacji gdy przed tymi zeznaniami (i ich analizą) strona powodowa nie widziała, że jest potrzeba zgłoszenia tego wniosku dowodowego, którego ponadto przeprowadzenie nie powodowałoby żadnej zwłoki w rozpoznaniu sprawy, skoro po 10.04.2019 r. odbyły się jeszcze kolejne trzy rozprawy przed Sądem Okręgowym, na których był przeprowadzany szereg dowodów ze źródeł osobowych; 3) art. 299 k.p.c. i art. 300 §1 k.p.c. w zw. z art. 214(1) §1 k.p.c. oraz art. 302 §1 zdanie 2 k.p.c. oraz zarazem art. 207 §6 k.p.c. w zw. z art. 217 §2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym przed 7.11.2019 r.) oraz art. 205(12) §2 k.p.c. w zw. z art. 235(2) §1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym od 7.11.2019 r.) - poprzez oddalenie wniosku dowodowego o przesłuchanie w charakterze strony powodowej prezesa jej zarządu W. W. (1) (obok przesłuchania wiceprezesa zarządu P. M.), mimo wniosku zgłoszonego już w pozwie o przesłuchanie prezesa zarządu powoda przez Sąd oraz mimo usprawiedliwienia nieobecności prezesa zarządu powoda na rozprawie dnia 14.10.2019 r. zaświadczeniem lekarskim (dokument zwolnienia lekarskiego ZUS ZLA) - który to dokument nie pochodził od lekarza sądowego, lecz choroba prezesa zarządu powoda wezwanego na rozprawę dnia 14.10.2019 r. na godzinę 8:30 rano ujawniła się dopiero w godzinach porannych tego dnia i prezes zarządu powoda nie był w stanie stawić się u lekarza sądowego w miejscu swojego zamieszkania, a ponadto w sytuacji gdy następnie odbyły się jeszcze dwie rozprawy (13.11.2019 r. oraz 22.01.2020 r.) przed Sądem Okręgowym i przesłuchanie prezesa zarządu powoda na którymś z kolejnych terminów rozprawy nie powodowałoby opóźnienia w rozpoznaniu sprawy; 4) art. 235 §1 k.p.c. - poprzez naruszenie przez Sąd Okręgowy zasady bezpośredniości postępowania dowodowego, polegające na przesłuchaniu świadków: M. M., M. B. (1), A. G. (1) i G. S. (1) (kluczowych dla sprawy świadków) w drodze pomocy prawnej przed Sądem Rejonowym w T.- zamiast bezpośrednio przed Sądem Okręgowym w Krakowie - w sytuacji gdy świadkowie ci zostali wezwani przez Sąd na pierwszą rozprawę do K. i stawili się na nią, wraz z 5 innymi świadkami wezwanymi na ten dzień; po przesłuchaniu pierwszego świadka w dniu 20.02.2019 r. Sąd zwolnił ww. czterech świadków (tj. M. M., M. B. (1), A. G. (1) i G. S. (1)), mimo że nie wnosili oni o przesłuchanie w drodze pomocy prawnej oraz nie sygnalizowali niemożliwości złożenia zeznań w dniu 20.02.2019 r., tj. na rozprawie, na którą się stawili; po zwolnieniu ww. świadków Sąd Okręgowy na rozprawie dnia 20.02.2019 r. przesłuchał kolejnych 4 świadków, których miejscem zamieszkania był również T. i okolice (analogicznie jak zwolnionych świadków M. M., M. B. (1), A. G. (1) i G. S. (1)) - a więc decyzja Sądu co do wybiórczego przesłuchania części świadków, którzy się stawili bezpośrednio przed Sądem Okręgowym, a części w drodze pomocy prawnej (nie dopuszczając do głosu pełnomocnika powoda, wnioskującego, aby strony mogły się ustosunkować do takiej decyzji Sądu i wypowiedzieć się, którzy świadkowie powinni być priorytetowo słuchani przed Sądem Okręgowym, a którzy ewentualnie w drodze pomocy prawnej); jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, Sąd poczynił znaczną część najważniejszych ustaleń faktycznych na podstawie zeznań świadków M. M., M. B. (1), A. G. (1) i G. S. (1), dając im wiarę
w całości co do treści złożonych przez nich zeznań, w sytuacji gdy Sąd bezpośrednio nie przeprowadzał dowodów z ich zeznań, nie miał możliwości zadawania pytań tym świadkom
w sposób bezpośredni (poza listą pytań przygotowaną ex ante i wysłaną do Sądu Rejonowego w T.), nie mógł obserwować reakcji i zachowania tych świadków w trakcie składania zeznań - co jawi się jako rażąco naruszające dyspozycje art. 235 k.p.c. oraz mające zasadniczy wpływ na błędne wyprowadzenie szeregu ustaleń faktycznych przez Sąd Okręgowy z ich zeznań; 5) art. 248 k.p.c. w zw. z art. 187 §2 pkt 3 k.p.c. art. 207 §6 k.p.c. w zw. z art. 217 §2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym przed 7.11.2019 r.) oraz art. 205(12) § 2 k.p.c. w zw. z art. 235(2) § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym od 7.11.2019 r.) - poprzez nierozpoznanie zgłoszonych w punkcie X petitum pozwu wniosków dowodowych powoda o zobowiązanie pozwanego ad. l do przedłożenia dokumentów finansowych (i przeprowadzenie z nich dowodów) mających pierwszorzędne znaczenie dla rozpoznania żądania pozwu o zapłatę, szczególnie w oparciu o ewentualną podstawę prawną żądania z art. 18 ust. 1 pkt 5 u.z.n.k. (o wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści - które na podstawie tych dokumentów można by ustalić), a ponadto mających wykazać, z jakimi klientami współpracował pozwany ad. l w zakresie funkcjonowania biura projektowego oddziału (...), tj. że byli to częściowo ci sami kontrahenci, dla których dokumentacje projektowe z zakresu AKPiA tworzył powód, co ma znaczenie dla ustalenia konkurencyjnego stosunku pozwanego ad. 1 w stosunku do powoda (a czego Sąd Okręgowy błędnie nie ustalił); 6) art. 248 k.p.c. w zw. z art. 207 §6 k.p.c. w zw. z art. 217 §2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c.
(w brzmieniu obowiązującym przed 7.11.2019 r.) oraz art. 205(12) §2 k.p.c. w zw. z art. 235(2) §1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym od 7.11.2019 r.) - poprzez oddalenie wniosków dowodowych powoda, zgłoszonych w piśmie procesowym z 28.10.2019 r., o zobowiązanie pozwanego ad. 1 do przedłożenia do akt sprawy wszystkich projektów z zakresu Aparatury Kontrolno-Pomiarowej i Automatyki wykonanych przez M. M., K. W. (1) i M. B. (1) w okresie 1.10.2015 - 31.03.2019 r. oraz
o przeprowadzenie z nich dowodu na okoliczność wykorzystywania wzorców/szablonów projektowych powoda w dokumentacji projektowej tworzonej przez oddział (...) pozwanego ad. 1 w latach 2015-2019; 7) art. 248 k.p.c. w zw. z art. 207 §6 k.p.c. w zw. z art. 217 §2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym przed 7.11.2019 r.) oraz art. 205(12) § 2 k.p.c. w zw. z art. 235(2) §1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. (w brzmieniu obowiązującym od 7.11.2019 r.) - poprzez oddalenie wniosków dowodowych powoda, zgłoszonych w punkcie IV petitum pisma procesowego z 16.01.2019 r., o zobowiązanie pozwanego ad. 1 do przedłożenia wszystkich umów zawartych przez każdego z pozwanych
z K. W. (1), M. M. i M. B. (1) od 2015 r. do dnia zgłoszenia wniosku i przeprowadzenia z nich dowodu na okoliczność powierzenia przez pozwanych K. W. (1), M. M. i M. B. (1) czynności polegających na prowadzeniu oddziału (...) spółki (...), w tym związanych z zatrudnianiem pracowników w tym oddziale i zwierzchnictwa służbowego nad pracownikami tego oddziału, a także czynności polegających na opracowywaniu dokumentacji projektowej z zakresu AKPiA; 8) art. 227 k.p.c. w zw. z art. 278 k.p.c. - poprzez oddalenie zgłoszonego w pozwie wniosku dowodowego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości i finansów na okoliczność: wysokości dochodów osiąganych przez powoda w latach 2013, 2014 i w pierwszej połowie 2015 r. w ramach działalności polegającej na projektowaniu i wdrażaniu rozwiązań projektowych z zakresu Aparatury Kontrolno-Pomiarowej i Automatyki; łącznej kwoty różnicy (w ujęciu nominalnym i uśrednionym w skali roku) w dochodach powoda w ramach działalności polegającej na projektowaniu i wdrażaniu rozwiązań projektowych z zakresu Aparatury Kontrolno-Pomiarowej i Automatyki w okresie od 1.07.2015 - 30.09.2018, a w porównaniu do okresu 01.01.2013 - 30.06.2015, mającego pierwszorzędne znaczenie dla rozpoznania żądania pozwu o zapłatę, szczególnie w oparciu o ewentualną podstawę prawną żądania z art. 18 ust. 1 pkt 4 u.z.n.k. (o zapłatę odszkodowania - a na wykazanie szkody po stronie powoda ten wniosek powoda był zorientowany); 9) art. 227 k.p.c. w zw. z art. 278 k.p.c. - poprzez oddalenie zgłoszonego w pozwie (oraz powtórzonego w piśmie procesowym powoda z 16.01.2019 r.) drugiego wniosku dowodowego o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości i finansów na okoliczność ustalenia zysku pozwanego ad. 1 osiągniętego w okresie 1.10.2015 - 30.09.2018 z działalności oddziału (...) pozwanego ad. l oraz pracowników zatrudnionych w tym oddziale, mającego istotne znaczenie dla rozpoznania żądań pozwu o zapłatę, szczególnie w oparciu o ewentualną podstawę prawną żądania z art. 18 ust. 1 pkt 5 u.z.n.k. (o wydanie bezpodstawnie uzyskanych korzyści - które ten dowód miał wykazać co do kwoty); 10) art. 278 §1 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. - poprzez dokonanie przez Sąd ustaleń faktycznych dotyczących charakteru i zakresu podobieństw między dokumentacją projektową z zakresu AKPiA tworzoną przez biuro projektowe powoda, a dokumentacją projektową z zakresu AKPiA tworzoną przez oddział (...) pozwanego ad. l - prowadzące do uznania, że wykorzystanie przez pozwanego ad. 1 szablonów/wzorców dokumentacji projektowej AKPiA powoda nie miało charakteru bezprawnego i sprzecznego
z dobrymi obyczajami, w sposób odmienny niż ustalony w pisemnej opinii biegłego powołanego przez Sąd, tj. dokonanie przez Sąd ww. ustaleń w sposób dowolny i odbiegający od ustaleń (ze sfery wymagającej wiadomości specjalnych) poczynionych przez biegłego; 11) art. 284 k.p.c. w zw. z art. 286 k.p.c. oraz art. 271 §1 k.p.c. w zw. z art. 289 k.p.c. - poprzez oddalenie wniosku powoda złożonego na rozprawie dnia 13.11.2019 r. - w trakcie ustnego przesłuchania biegłego z zakresu projektów AKPiA o okazanie biegłemu w trakcie przesłuchania: dokumentacji projektowej z zakresu AKPiA tworzonej przez biuro projektowe powoda oraz dokumentacji projektowej z zakresu AKPiA tworzonej przez oddział (...) pozwanego ad. l dołączonych do pozwu oraz prywatnej opinii dołączonej przez powoda do pozwu (porównującej wspólne elementy ww. dokumentacji), w celu odniesienia się przez biegłego do poszczególnych podobieństw tych dokumentacji (tj. poszczególnych „par” podobieństw), tj. w celu opisania Sądowi charakteru podobieństw w części opisowej
i rysunkowej (i charakteru fragmentów dokumentacji, których podobieństwa dotyczą), która to decyzja Sądu Okręgowego była błędna, gdyż uniemożliwiła biegłemu konkretne odniesienie się do poszczególnych fragmentów dokumentacji projektowych stron, których porównania dotyczyła przecież jego opinia i przez co wcześniejsze (udzielone przed oddaleniem tego wniosku i zabraniem głosu przez pełnomocnika powoda) ustne wyjaśnienia biegłego dotyczące porównywanych dokumentacji miały dużo bardziej ogólny charakter, niż pisemna opinia - a z których to ustnych wyjaśnień biegłego (mniej stanowczych i konkretnych niż pisemna opinia) - Sąd wyprowadził przeciwne ustalenia, niż z opinii pisemnej (jak wynika z lektury pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku); 12) art. 233 §1 k.p.c. - poprzez sprzeczne z zasadami logiki, prawidłowego rozumowania, doświadczenia życiowego i wiedzy poczynienie ustaleń faktycznych, że: a) powodowym przedsiębiorstwie była znaczna rotacja pracowników - w oparciu przede wszystkim o tendencyjne zeznania świadków M. M., M. B. (1), K. W. (1) (w ten sposób deprecjonujących nadzwyczajny charakter z perspektywy powoda, ich odejścia do pozwanych) oraz w oparciu o zeznaniach innych świadków, które jednak wcale na takie ustalenie nie pozwalały oraz bez wzięcia pod uwagę innego materiału dowodowego, który pokazywał ponadstandardową stabilność zatrudnienia u powoda i niską rotację pracowników w powodowej spółce, w szczególności na stanowiskach wyższych szczebli; b) w powodowym przedsiębiorstwie były niekorzystne warunki zatrudnienia, polegające na sprzecznym z dobrymi obyczajami wykorzystywaniu pracowników w oparciu przede wszystkim o tendencyjne zeznania świadków M. M., M. B. (1), K. W. (1) (w ten sposób próbujących uzasadniać przyczyny odejścia do pozwanych, w celu zatajenia przewodniej roli pozwanych w zachęceniu ich do rozwiązania umów z powodem) bez wzięcia pod uwagę, że oprócz ww. osób, żaden z innych przesłuchanych świadków nie narzekał na warunki zatrudnienia u powoda, a wręcz wszyscy inni świadkowie chwalili warunki zatrudnienia u powoda, zatem bez uwzględnienia przez Sąd Okręgowy, jak długi staż zatrudnienia u powoda miała większość słuchanych świadków (ponadstandardowo długi - jak na obecne realia rynku pracy), a więc które to ustalenie Sądu (powielające twierdzenia wykreowane przez pozwanych oraz ich aktualnych pracowników - M. M., M. B. (1), K. W. (1)) było całkowicie dowolne i doprowadziło Sąd Okręgowy do niekorzystnych (najbardziej dosadnie oddanych w zupełnie bezpodstawnych i wręcz krzywdzących opiniach Sądu o „niewolniczym” charakterze zatrudnienia, wyrażonych w ustnych motywach wyroku) ocen o stosunku powoda do pracowników, które to oceny miały wpływ na dokonanie przez Sąd innych i błędnych ustaleń faktycznych w niniejszym procesie, na niekorzyść powoda; c) poszukiwanie nowego pracodawcy w 2015 r. było wspólnym pomysłem M. M., M. B. (1), K. W. (1) - w sytuacji gdy z zeznań M. M. i M. B. (1), a także prezesa zarządu pozwanego ad. 2 wynika, że propozycję podjęcia rozmów z pozwanymi przedstawił M. B. (1) i M. M. p. K. W. (1), będąc już po wstępnych ustaleniach z pozwanymi co do możliwości utworzenia oddziału (...) spółki (...), poszukując osób do tego oddziału, co z kolei doprowadziło Sąd Okręgowy do błędnego ustalenia, że pozwani nakłonili ww. osób do rozwiązania umów z powodem i otwarcia w ramach struktur pozwanych konkurencyjnej do biura projektowego powoda jednostki gospodarczej; d) szablony projektowe AKPiA używane przez projektantów w powodowej spółce nie wynikają z twórczej pracy projektantów, lecz pochodzą z „narzędzi” udostępnianych przez programy komputerowe dla projektantów (typu A., (...)), w sytuacji gdy z pisemnej opinii biegłego z zakresu AKPiA wynika, że pracownie projektowe tworzą takie zindywidualizowane i twórcze szablony oraz że projekty powoda zawierają charakterystyczne wzorce/schematy/opisy dla pracowni powoda, które to błędne ustalenie faktyczne zostały nadto dokonane wbrew zeznaniom świadka M. K. kierującego pracownią projektową AKPiA u powoda oraz wbrew przesłuchaniu wiceprezesa powoda P. M.; e) działalność powoda i pozwanych nie jest konkurencyjna, w sytuacji gdy zarówno powód, jak i pozwani posiadają pracownie projektowe z zakresu AKPiA oraz zajmują się (niezależnie od innych segmentów działalności - takich jak generalne wykonawstwo przedsięwzięć budowlanych przez powoda czy dostarczanie urządzeń bezpieczeństwa przeciwpożarowego/przeciwwybuchowego przez pozwanego ad. 2 wykonywaniem projektów z zakresu AKPiA - a wręcz w 2016-2017 r. strony wykonywały projekty z zakresu AKPiA dla tych samych podmiotów ( spółki (...) oraz(...)); f) szablony projektowe, którymi posługuje się powód, są jawne - w sytuacji gdy baza danych projektów realizowanych przez biuro projektowe powoda i baza szablonów (istniejące bazy - okazane z pismem powoda z dnia 28.10.2019 r.) są niejawne, a jedynie selektywne projekty zakresu AKPiA (w wersji gotowych projektów - danego przedsięwzięcia przemysłowego) są niekiedy udostępniane w procedurze przetargowej przez zamawiających te projekty, a które to udostępniane publicznie projekty stanowią niewielki zakres wszystkich opracowywanych projektów; g) powód nie wykazał ani jednego przykładu powielenia projektu powoda przez pozwanych - w sytuacji gdy taki przykład został dołączony do pozwu oraz został oceniony przez biegłego powołanego przez Sąd jako „skopiowanie”- a innych projektów opracowanych przez oddział (...) pozwanego ad. 1 powód nie zna i nie potrafi ocenić, czy powielają projekty powoda, natomiast Sąd nie uwzględnił wniosku dowodowego powoda o zobowiązanie pozwanego ad. 1 do okazania tych innych projektów (aby powód mógł ocenić i wskazać, które inne/w jakim zakresie powielają projekty powoda); h) K. W. (1) nie znał warunków zatrudnienia A. G. (1) u powoda w 2015 r. (namawiając go do przejścia do pozwanego ad. l i negocjując warunki zatrudnienia u pozwanego ad. l w razie chęci przejścia) i nie wykorzystał tej wiedzy, w sytuacji gdy do listopada 2014 r. był jego przełożonym jako dyrektor biura projektowego powoda, w lecie 2015 r. był kierownikiem projektu budowlanego w J., do którego był oddelegowany A. G. (1) jako projektant - tj. błędne ustalenie, że K. W. (1) nie wykorzystał niejawnych tajemnic przedsiębiorstwa powoda co do warunków zatrudnienia A. G. (1), aby złożyć mu konkurencyjną ofertę zatrudnienia imieniem pozwanego ad. l, co czynił jeszcze w trakcie zatrudnienia u powoda i w czasie pracy, a co przekłada się na ocenę tego zachowania, jako tym bardziej nagannego; i) zarząd pozwanych nie nakłaniał K. W. (1) do przejścia do pozwanych (a następnie M. M. i M. B. (1)) oraz do zrekrutowania pracowników do nowo otwieranego oddziału projektowego pozwanego ad. 1 w T. wśród pracowników powoda, w sytuacji, gdy takie nakłanianie miało miejsce; 13) art. 3 u.z.n.k. w zw. z art. 11 u.z.n.k. (w brzmieniu art. 11 u.z.n.k. obowiązującym przed 4.09.2018 r.) w zw. z art. 422 k.c. - poprzez ich nieprawidłową wykładnię, prowadzącą do błędnego uznania, że pozwany ad. 1 nie popełnił czynu nieuczciwej konkurencji (za który na zasadzie tzw. pomocnictwa odpowiada pozwany ad. 2), polegającego na bezprawnym nabyciu i wykorzystaniu niejawnych i poufnych informacji o powodzie, w tym tajemnic powodowego przedsiębiorstwa, takich jak dane o pracownikach powoda możliwych do zrekrutowania oraz o warunkach pracy tych pracowników u powoda w celu sformułowania kontroferty zatrudnienia oraz zarazem know-how i projektów inżynieryjnych z zakresu AKPiA (projekty i szablony dokumentacji) wykorzystanych przez ich pozwanego ad. 1 w celu przygotowania własnych projektów AKPiA w ramach prowadzonej działalności gospodarczej; 14) art. 3 u.z.n.k. w zw. z art. 12 u.z.n.k. w zw. z art. 422 k.c. - poprzez ich nieprawidłową wykładnię prowadzącą do błędnego uznania, że pozwany ad. 1 nie popełnił czynu nieuczciwej konkurencji (za który na zasadzie tzw. pomocnictwa odpowiada pozwany ad. 2), polegającego na sprzecznym z dobrymi obyczajami kupieckimi nakłanianiu pracowników powoda do rozwiązania przez szereg pracowników powoda umów o pracę łączących ich z powodem i nawiązania ich z pozwanym ad. l; 15) art. 1 ust. 1 w zw. a art. 12 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych - polegające na jego błędnym niezastosowaniu i nieprzyjęciu, że projekty dokumentacji z zakresu AKPiA tworzone w biurze projektowym powoda na przestrzeni lat (w tym wzorce, szablony i tzw. formatki projektów), w szczególności projekty dokumentacji stworzone przez powoda i dołączone do pozwu - nie stanowią utworów w rozumieniu ww. przepisu, do których, jako stworzonych przez pracowników, prawa majątkowe na zasadzie art. 12 ww. ustawy przysługują powodowi,
w sytuacji gdy na ich indywidualny i twórczy charakter wskazuje pisemna opinia biegłego sądowego sporządzona w niniejszej sprawie; 16) art. 101(1) - 101(4) kodeksu pracy w zw.
z art. 11 ust. 1-2 u.z.n.k. (w brzmieniu art. 11 u.z.n.k. obowiązującym przed 4.09.2018 r.)
w zw. z art. 100 §2 pkt 5 kodeksu pracy, poprzez ich błędną wykładnię i skutkiem tego błędne uznanie, że nieskuteczne było w 2015 r. zastrzeżone w umowach o pracę zobowiązanie pracowników (K. W. (1), M. M., M. B. (1), A. G. (1)) względem pracodawcy (powoda) do zachowania w tajemnicy wszelkich wiadomości poufnych (w tym tajemnic przedsiębiorstwa, know-how itd., a także - na wyraźnej podstawie umownej - innych poufnych informacji i powodowym przedsiębiorstwie, nawet tych niestanowiących „tajemnic przedsiębiorstwa” w rozumienia prawa) dotyczących pracodawcy w określonym czasie po ustaniu stosunku pracy - bez wynagrodzenia dla pracownika - w sytuacji gdy zobowiązanie takie wynikało już ipso uire z treści art. 11 ust. 2 u.z.n.k. do którego odsyłał art. 100 § 2 pkt 5 kodeksu pracy i na mocy tych przepisów strony stosunku pracy mogły okres 3-letni przewidziany w art. 11 ust. 2 u.z.n.k. nawet przedłużyć, a zakres obowiązywania poufności także rozszerzyć na inne poufne informacje o pracodawcy, niż tajemnice przedsiębiorstwa - co powód i ww. pracownicy uczynili na zasadzie swobody umów (nieograniczonej w tym zakresie przepisami kodeksu pracy) w łączących ich umowach o pracę; 17) art. 101(1) - 101(4) kodeksu pracy w zw. z art. 12 oraz art. 3 ust. 1 u.z.n.k. - poprzez błędne uznanie, że nie może stanowić czynu nieuczciwej konkurencji nakłonienie pracowników danego przedsiębiorcy do rozwiązania umowy o pracę i nawiązania umowy z konkurentem - jeżeli dany pracownik u uprzedniego pracodawcy nie miał zawartej umowy o powstrzymanie się od działalności konkurencyjnej po ustaniu stosunku pracy; 18) art. 3 ust. 1 u.z.n.k. w zw. z art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim o prawach pokrewnych - poprzez błędne uznanie, że wykorzystywanie przez pozwanego ad. 1 projektów dokumentacji AKPiA (szablonów, opisów, rysunków i innych indywidualnych elementów tej dokumentacji wypracowanych w pracowni powoda) do stworzenia własnych projektów z zakresu AKPiA tworzonych odpłatnie na rzecz osób trzecich przez pozwanego ad. 1, nie jest zachowaniem sprzecznym z prawem oraz/lub z dobrymi obyczajami, który należy kwalifikować jako czyn nieuczciwej konkurencji z art. 3 ust. 1 u.z.n.k., w szczególności jeżeli stanowią one przedmioty podlegające ochronie prawnoautorskiej; 19) art. 11 ust. 2 w zw. z art. 3 u.z.n.k. (w brzmieniu art. 11 u.z.n.k. obowiązującym przed 4.09.2018 r.) w zw. z art. 422 k.c. - poprzez błędną wykładnię, prowadzącą do braku uznania, że pozwani popełnili czyn nieuczciwej konkurencji polegający na bezprawnym nabyciu i wykorzystaniu niejawnych i poufnych informacji o powodzie (dane o pracownikach powoda możliwych do zrekrutowania oraz o warunkach pracy tych pracowników u powoda w celu sformułowania kontroferty zatrudnienia) oraz dóbr niematerialnych powoda (projekty i szablony dokumentacji) wykorzystanych przez ich pracowników (a uprzednio zatrudnionych u powoda) w ramach zatrudnienia u pozwanego ad. l - skoro ww. informacje nabyli pozwani w sposób nieuprawniony od osób, które nie miały prawa ich wykorzystać na rzecz osób trzecich (tj. od byłych pracowników powoda zobowiązanych mocą umowy i ustawy do zachowania poufności także po wygaśnięciu stosunków pracy); 20) art. 18 ust. 1 pkt 4 i 5 u.z.n.k. oraz art. 18 ust. 1 pkt 1 u.z.n.k. - poprzez jego błędne niezastosowanie i oddalenie powództw o nakazanie zaniechań określonych działań (pkt I-IV petitum pozwu) w stosunku do każdego z pozwanych.

W konkluzji skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez uwzględnienie powództwa w całości w zakresie pkt. I-IV żądań pozwu (roszczenia o nakazanie zaniechania)
i zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania przed Sądem I instancji według norm prawem przepisanych, z równoczesnym uchyleniem wyroku, w zakresie w jakim Sąd Okręgowy oddalił żądanie powoda o zapłatę z pkt V pozwu i przekazanie sprawy w tym zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Krakowie, a także o rozpoznanie przez Sąd Apelacyjny na podst. art. 380 k.p.c. postanowień dowodowych wydanych przez Sąd I instancji, którymi Sąd oddalił wnioski dowodowe powoda, poprzez ich zmianę polegającą na dopuszczeniu i przeprowadzeniu nierozpoznanych dowodów zgłoszonych przez stronę powodową przed Sądem I instancji.

W odpowiedzi na apelację pozwane wniosły o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy co do zasady prawidłowo, z poszanowaniem reguł wyrażonych
w przepisie art. 233 §1 k.p.c. ustalił stan faktyczny sprawy, co sprawiło, że Sąd Apelacyjny przyjął go za własny. Ocena ta nie dotyczy ustalenia, że działalność pozwanej (...) sp. z o.o. w G. (dalej: (...)) nie była konkurencyjna względem tej prowadzonej przez powódkę. Oba podmioty zajmują się projektowaniem w zakresie budowli i urządzeń na rynku paliw, wystąpiły przypadki tożsamości podmiotów, na rzecz których wykonywane były usługi. Okoliczność, że powódka realizował projekty o znacznie większej wartości niż (...), nie oznacza, że nie mogła realizować także tych mniejszych, szczególnie, że jak sam ustalił Sąd Okręgowy, na obszarze swojej siedziby miała praktycznie status monopolisty.

Ocenę zarzutu uchybienia art. 233 §1 k.p.c. rozpocząć należy od podzielanego przez Sąd Apelacyjny poglądu doktryny, zgodnie z którym naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów nie może polegać na przedstawieniu przez stronę alternatywnego stanu faktycznego, a tylko na podważeniu przesłanek tej oceny z wykazaniem, że jest ona rażąco wadliwa lub oczywiście błędna. Zarzut przekroczenia swobodnej oceny dowodów, skutkującej błędnymi ustaleniami faktycznymi może być skuteczny tylko wtedy, gdy skarżący wykażą przekroczenie swobody sędziowskiej w zakresie któregoś z powyżej wymienionych kryteriów. Sąd na podstawie art. 233 §1 k.p.c. przykładowo z dwóch przeciwstawnych źródeł wiedzy o zdarzeniach faktycznych ma prawo oprzeć swoje stanowisko, wybierając to, które uzna za bardziej wiarygodne. Jeżeli w danej sprawie istnieją dwie grupy przeciwstawnych dowodów, wiadomo, że ustalenia faktyczne z konieczności muszą pozostawać w sprzeczności z jedną z nich. Wówczas sąd orzekający według swobodnej oceny dowodów ma prawo eliminacji określonych dowodów, przyjmując, że według jego oceny pozbawione są one wiarygodności. W takiej sytuacji nie narusza art. 233 §1 k.p.c. (por. K. Piasecki (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Tom I. Komentarz. Art. 1–366, Wyd. 7. Warszawa 2016). Stanowisko to jest powszechnie akceptowane także w orzecznictwie Sądu Najwyższego, który w jednym z orzeczeń stwierdził, że jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 233 §1 k.p.c., choćby dowiedzione zostało, że z tego samego materiału dałoby się wysnuć równie logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego wnioski odmienne. Tylko w przypadku wykazania, że brak jest powiązania, w świetle kryteriów wyżej wzmiankowanych, przyjętych wniosków z zebranym materiałem dowodowym, możliwe jest skuteczne podważenie oceny dowodów dokonanej przez sąd; nie jest tu wystarczająca sama polemika naprowadzająca wnioski odmienne, lecz wymagane jest wskazanie, w czym wyraża się brak logiki lub uchybienie regułom doświadczenia życiowego w przyjęciu wniosków kwestionowanych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 września 2005 r., II PK 34/05). W rozpoznawanej sprawie skarżącej nie udało się wykazać błędów logicznych w rozumowaniu Sądu ani sprzeczności oceny dowodów z zasadami doświadczenia życiowego.

Ustalenie co do rotacji pracowników powódki nie było dowolne. Przede wszystkim użycie sformułowania „znaczna” ma charakter oceny, co oznacza, że jedni ze świadków ruchom kadrowym mogli przydać taką cechę, inni nie. Nie przekonuje też argument
o tendencyjności zeznań M. M., M. B. (1) i K. W. (1), albowiem nie zostało nawet uprawdopodobnione, dlaczego świadkowie ci mieliby świadomie zeznawać na niekorzyść powódki. Przedmiot rozpoznawanej sprawy ich nie dotyczył, obecnie nie pracują nawet dla strony pozwanej. Fakt rotacji pracowników potwierdziły także zeznania innych, całkowicie niezwiązanych ze sprawą świadków, m.in. A. K.. Co najistotniejsze jednak, omawiana okoliczność nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Na podobną ocenę zasługuje zarzut dotyczący niekorzystnych warunków zatrudnienia. I w tym przypadku ma to charakter ocenny. Także przyczyny, dla których pracownicy powódki zmienili pracodawcę, pozostają irrelewantne, chyba że apelującej udałoby się wykazać, że nastąpiło to na skutek działania pozwanych, które można byłoby zakwalifikować jako czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 3 u.z.n.k. Temu ciężarowi powódka jednak nie sprostała.

Nie ma też sprzeczności w jednoczesnym ustaleniu, że poszukiwanie nowego pracodawcy w 2015 r. było wspólnym pomysłem M. M., M. B. (1), K. W. (1) oraz że propozycję podjęcia rozmów z pozwanymi przedstawił M. B. (1) i M. M. K. W. (1), będąc już po wstępnych ustaleniach z pozwanymi co do możliwości utworzenia oddziału (...). Nie oznacza to bynajmniej sprzecznego z prawem czy dobrymi obyczajami zachowania któregokolwiek z pozwanych.

Okoliczność, czy szablony projektowe AKPiA używane przez projektantów
w powodowej spółce nie wynikają z twórczej pracy projektantów, lecz pochodzą z „narzędzi” udostępnianych przez programy komputerowe dla projektantów nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia w kontekście przedmiotu sporu, a to wobec braku jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że szablony stanowiły tajemnicę przedsiębiorstwa. Ponadto powódka nie wykazała, aby po zaniechaniu pracy dla (...) przez M. M., M. B. (1), K. W. (1) i A. G. (1) występowało jakiekolwiek niebezpieczeństwo wykorzystania szablonów przez pozwane (w zakresie żądania niemajątkowego) tudzież istniał związek przyczynowy między tym a ewentualną szkodą skarżącej albo bezpodstawne wzbogacenie (w zakresie roszczenia majątkowego).

Te same argumenty pozostają aktualne odnośnie do kwestii jawności szablonów. Trudno przy tym mówić o tajności szablonu, w sytuacji gdy oparte na tym szablonie projekty są ogólnie dostępne. Nawet jeżeli pozwane wykorzystały szablony powódki w zakresie,
w jakim te miały jakiś charakter twórczy, to można by ewentualnie rozpatrywać kwestię naruszenia praw autorskich, co jednak nie było przedmiotem sprawy. Jak przy tym wskazuje biegły (k. 646), indywidualny charakter szablonu strony powodowej dotyczy części opisowej projektu czy układu rysunków, a zatem elementów, które są dostępne przede wszystkim
w gotowym projekcie, który jak wskazano wyżej był powszechnie dostępny. Z tych samych przyczyn irrelewantną pozostawała kwestia powielenia projektu powódki.

Niewykazana została okoliczność, aby K. W. (1) znał warunki zatrudnienia A. G. (1) u powoda w 2015 r., a przede wszystkim, że wykorzystał tę wiedzę już jako pracownik (...) do złożenia konkurencyjnej oferty pracy. Sam fakt, że K. W. (1) był kierownikiem projektu budowlanego, do którego był oddelegowany A. G. (1) jako projektant, nie może być uznany za wystarczający. Nie byłoby też potrzeby sięgania do tajemnicy przedsiębiorstwa, skoro wyjaśnienie tej kwestii K. W. (1) mógłby uzyskać od samego A. G. (1), którego nie obowiązywała poufność
w zakresie warunków swojego zatrudnienia.

Całkowicie gołosłowne pozostały także twierdzenia apelującej co do rzekomego nakłaniania przez zarządy pozwanych K. W. (1), M. M. i M. B. (1) do przejścia do pozwanych oraz do zrekrutowania pracowników do nowo otwieranego oddziału
w T. wśród pracowników powodowej spółki. Dodatkowo zauważyć należy, że nie było w ogóle potrzeby nakłaniania innych pracowników do zmiany pracodawcy, skoro ostatecznie w oddziale (...) zatrudniono 5 osób, w tym jedną, która nie pracowała wcześniej dla powódki.

Nieskuteczne okazały się także pozostałe zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego.

Oczywiście wnioski dowodowe w zakresie zeznań S. B. i A. H. nie były spóźnione, lecz dowody te, podobnie jak zeznania A. G. (2) okazały się nieistotne dla rozstrzygnięcia. Pierwsi dwaj świadkowie zawnioskowani zostali na okoliczności: a) organizacji i struktury przedsiębiorstwa powódki, b) działów, z którymi związani byli pracownicy powódki, którzy podjęli zatrudnienie u pozwanej, c) zakresu
i charakteru i przedmiotu kontaktu byłych pracowników powódki (a obecnych pozwanej)
z aktualnymi pracownikami, d) przyczyn odejścia szeregu pracowników powódki do pozwanej oraz okoliczności tego odejścia, e) wpływu odejścia szeregu pracowników na funkcjonowanie powodowego przedsiębiorstwa, f) szkody związanej z nakłanianiem przez pozwane pracowników powódki do rozwiązania umów oraz z wykorzystaniem przez pozwane tajemnic powodowego przedsiębiorstwa, g) skali ryzyka dla powódki w razie kontynuowania niedozwolonych działań przez pozwane. Pierwsze dwie okoliczności okazały się niesporne i jako takie nie wymagały dowodzenia. Pozostałe określone były zbyt ogólnie lub nie były relewantne w kontekście żądań pozwu. Powódka nie wskazała, o jakich konkretnie pracowników chodzi (pkt. c-f), co jest o tyle istotne, że dowód nie ma służyć wykrywaniu faktu, lecz jego wykazaniu. Wniosek dowodowy powinien być sformułowany na tyle konkretnie, aby sąd miał możliwość oceny przydatności dowodu dla rozstrzygnięcia. Powódka nie sprecyzowała też, o czym szczegółowo niżej, na czym miałaby polegać jej szkoda. Okoliczność opisana w punkcie g), wobec braku jakichkolwiek przesłanek świadczących o istnieniu niebezpieczeństwa podejmowania przez pozwanej niedozwolonych działań w przyszłości, również musiała być uznana za nieistotną.

Analogicznie ocenić należy wniosek o przesłuchanie w charakterze świadka A. G. (2) (k. 482), który miał zeznawać na okoliczności: swojej rekrutacji, w tym osób ją przeprowadzających, w sytuacji gdy osoba ta nigdy nie pracowała u powódki; faktycznego zakresu współpracy z G. S. (2), co nie pozostawało w związku z przedmiotem procesu, a szczególnie żądaniami pozwu; przedmiotu działalności oddziału (...), który był bezsporny.

Słusznie oddalony został również wniosek o przesłuchanie w charakterze świadka M. B. (2). Podjęcie przez pozwane decyzji o utworzeniu oddziału (...) było niesporne, podobnie jak zaangażowanie K. W. (1), M. M. i M. B. (1). Okoliczności te zaprezentowane zostały w sposób zbyt ogólny. Co więcej, nawet przyjęcie, że ww. świadek zaproponował K. W. zmianę pracodawcy, nie oznaczałoby samo w sobie popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji.

Nieskutecznie skarżąca zarzuca naruszenie prawa procesowego poprzez oddalenie wniosku o przesłuchanie za stronę powodową prezesa zarządu W. W. (1). Przede wszystkim jego nieobecność na rozprawie 14 października 2019 r. nie została prawidłowo usprawiedliwiona, stosownie do art. 214 1 §1 k.p.c. Ponadto aktualne pozostają uwagi co do okoliczności, na które miał być przesłuchany W. W. poczynione przy ocenie oddalenia wniosku o przesłuchanie S. B. i A. H..

Nieskuteczny okazał się zarzut naruszenia art. 235 §1 k.p.c. Jakkolwiek w istocie świadkowie M. M., M. B. (1), A. G. (1) i G. S. (1) mogli
i powinni zostać przesłuchani przed Sądem orzekającym, to jednak uchybienie to nie miało jakiegokolwiek wpływu na rozstrzygnięcie, a przynajmniej takowego nie udało się wykazać skarżącej. Na posiedzeniu jawnym Sądu Rejonowego w T.w dniu 8 kwietnia 2019 r., na którym przeprowadzone zostały dowody z zeznań ww. świadków, był obecny pełnomocnik powódki, który brał czynny udział w przesłuchaniu. Skarżąca nie wskazuje konkretnie, jakie fakty nie zostały ustalone lub ustalone zostały błędnie na skutek przesłuchania świadków przez sąd wezwany, nie wnosiła o powtórzenie dowodu, zaś Sąd Okręgowy miał możliwość obserwowania reakcji świadków na nagraniu protokołu posiedzenia.

Nietrafiony jest zarzut zaniechania rozpoznania wniosku o zobowiązanie (...) do przedłożenia dokumentacji wskazanej w punkcie X petitum pozwu (k. 6-7). Przede wszystkim zauważyć należy, że dowody te nie zostały zawnioskowane dla wykazania kręgu kontrahentów pozwanej, a w konsekwencji stanu konkurencyjności. Z tego względu powódka nie może obecnie powoływać się na tę okoliczność. Teza dowodowa nie dotyczyła również rzekomej szkody powodowej spółki, lecz korzyści uzyskanych przez pozwane. W kontekście roszczenia wywodzonego z art. 18 ust. 1 pkt 5 u.z.n.k. ww. dokumenty jawiły się jako nieprzydatne. Na ich podstawie można byłoby jedynie uzyskać odpowiedź na pytanie, jakie przychody osiągnął we wnioskowanym okresie (...) w związku z działalnością oddziału (...). Stawianie jednak tezy, że wszystkie dochody tego oddziału stanowią bezpodstawnie uzyskaną korzyść jest całkowicie nieuprawnione. Niezależnie od tego powódka musiałaby wykazać wystąpienie zubożenia po swojej stronie, stosownie do art. 18 ust. 1 pkt 5 u.z.n.k. w zw. z art. 405 k.c.

Brak było też podstaw do żądania przedłożenia do akt sprawy wszystkich projektów
z zakresu Aparatury Kontrolno-Pomiarowej i Automatyki wykonanych przez M. M., K. W. (1) i M. B. (1) w okresie 1.10.2015 - 31.03.2019 r. oraz przeprowadzenia z nich dowodu na okoliczność wykorzystywania wzorców/szablonów projektowych powoda w dokumentacji projektowej tworzonej przez oddział (...) w latach 2015-2019. Pomijając w tym miejscu kwestię braku wykazania, że szablony stanowiły tajemnicę przedsiębiorstwa, zauważyć należy, że dowody te były nieprzydatne dla wykazania istnienia aktualnego niebezpieczeństwa wykorzystania szablonów w przyszłości ani nie uzasadniały roszczenia pieniężnego. Zauważyć też trzeba, że od wydania zaskarżonego wyroku upłynęło ponad 1,5 r., a powódka nie wykazywała, aby szablony wykorzystywane były w dalszym ciągu.

Nieprzydatny dla sprawy był także dowód z umów zawartych przez pozwanych
z K. W. (1), M. M. i M. B. (1) od 2015 r., albowiem nawet gdyby dokumenty te potwierdziły okoliczności, na które zostały zgłoszone, tj. powierzenia przez pozwanych ww. osobom czynności polegających na prowadzeniu oddziału (...), w tym związanych z zatrudnianiem pracowników i zwierzchnictwa służbowego nad pracownikami, a także czynności polegających na opracowywaniu dokumentacji projektowej z zakresu AKPiA, nie miałoby wpływu na rozstrzygnięcie, albowiem nie świadczyłoby o tym, że powierzone czynności wykonywane były w warunkach określonych art. 3 u.z.n.k.

Do oceny zasadności zarzutów dotyczących oddalenia wniosków o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu rachunkowości i finansów konieczne jest zwrócenie uwagi na to, w czym powódka upatrywała swojej szkody, co miało kluczowe znaczenie z punktu widzenia przepisów art. 321 §1 k.p.c. w zw. z art. 187 §1 pkt 2 k.p.c. oraz art. 227 k.p.c. Jak wynika z uzasadnienia pozwu (k. 24), na szkodę powódki miały złożyć się: utracone korzyści, których nie uzyskała na skutek utraty kluczowych pracowników (co miało wpłynąć na zmniejszenie możliwości zarobkowych przedsiębiorstwa), zwiększone koszty, jakie powódka poniosła w zw. z brakiem pracowników nakłonionych do odejścia z pracy przez pozwane i koniecznością zrekrutowania i wyszkolenia ich następców. Zgłoszony w pierwszej kolejności dowód z opinii biegłego służyć miał wykazaniu różnicy w dochodach powodowej spółki między okresem, w którym K. W. (1), M. M. i M. B. (1) dla niej pracowali a tym, gdy podjęli pracę dla (...). Określony w art. 278 §1 k.p.c. środek dowodowy, podobnie zresztą jak każdy inny, nie służy jednak wykrywaniu faktów, lecz ich ocenie poprzez pryzmat wiadomości specjalnych biegłego. To strona zatem ma wskazać okoliczności faktyczne, które biegły może poddać badaniu. Tymczasem powódka nie określiła nawet w przybliżeniu, w jaki sposób wyliczyła szkodę, tj. jaki był spadek dochodów, koszt rekrutacji i szkolenia nowych pracowników. W tym zakresie przecież strona powodowa dysponowała wszelkimi potrzebnymi dokumentami. Wtedy dopiero wyliczenia powódki można byłoby poddać weryfikacji biegłego.

Odnośnie do zarzutu nieuwzględnienia drugiego wniosku o przeprowadzenie dowodu
z opinii biegłego z zakresu rachunkowości i finansów na okoliczność ustalenia zysku (...) osiągniętego w okresie 1.10.2015 - 30.09.2018 z działalności oddziału (...), aktualne pozostają uwagi dotyczące kwestii odmowy zażądania dokumentów określonych w punkcie X petitum pozwu.

Nie mogły także odnieść zamierzonego skutku zarzuty dotyczące dokonania samodzielnych ustaleń przez Sąd pierwszej instancji sprzecznie z opinią biegłego oraz braku okazania biegłemu dokumentacji w celu odniesienia się do występujących w niej podobieństw. Kwestia występowania lub nie podobieństw w dokumentacji stron nie miała znaczenia dla rozstrzygnięcia w sytuacji, gdy nie stanowiła ona tajemnicy przedsiębiorstwa ani nie wykazano związku między jej wykorzystaniem przez (...) a szkodą czy zubożeniem powódki.

Zaskarżony wyrok nie narusza też prawa materialnego, w szczególności w postaci przepisów przywołanych w treści apelacji.

Nie może być mowy o uchybieniu normom ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. jedn. Dz. U. z 2021 r. poz. 1062), w sytuacji gdy powódka nie opierała swych roszczeń na naruszeniu jej praw autorskich. Nie chodzi tu oczywiście o podstawę prawną żądania, lecz o okoliczności faktyczne przytoczone na jego uzasadnienie. Niezależnie od tego skarżąca nie tylko nie określiła, jaką szkodę poniosła na skutek bezprawnego wykorzystania szablonów, ale także nie zaoferowała na tę okoliczność żadnych dowodów. Omawiane wyżej wnioski o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego, jak wynika z tezy dowodowej, szkodę czy nieuzasadnioną korzyść wiązały wyłącznie z przejściem pracowników.

Nie mogły się też ostać zarzuty dotyczące przepisów prawa pracy. Po pierwsze, nie zostało wykazane, aby ujawniona została jakakolwiek tajemnica przedsiębiorstwa powodowej spółki. Po wtóre, nie udowodniono, aby którykolwiek z pozwanych działał ze świadomością naruszenia ww. klauzul przez zatrudnianych pracowników lub wiedzę taką mógł pozyskać.

Analizę zarzutów dotyczących naruszenia przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji poprzedzić należy przypomnieniem dochodzonych pozwem roszczeń. Żądania
o charakterze niepieniężnym sprowadzały się do nakazania obojgu pozwanym zaniechania działań polegających na: 1) na nabywaniu lub wykorzystywaniu informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa powoda w postaci: dokumentacji, projektów, szablonów, danych dotyczących kontrahentów, wykonywanych usług, know-how z zakresu dokumentacji projektowej dotyczącej aparatury kontrolno-pomiarowej i automatyki (AKPiA), informacji
o strukturze organizacyjnej przedsiębiorstwa powoda, obowiązkach służbowych poszczególnych pracowników i współpracowników, a także danych dotyczących warunków zatrudnienia poszczególnych pracowników i współpracowników powoda; 2) nakłanianiu
w sposób bezpośredni lub pośredni osób świadczących na rzecz powoda pracę do nienależytego wykonania lub rozwiązania umowy będącej podstawą ich zatrudnienia.

Odnośnie do pierwszego z ww. roszczeń zauważyć należy w pierwszej kolejności ogólnikowość tak samego żądania, jak i jego podstawy faktycznej. Pozwane spółki, zdaniem apelującej, bądź to bezpośrednio, bądź to pośrednio miały wykorzystywać należące do strony powodowej szablony dokumentacji projektowej oraz bliżej nieokreślone „know-how”, dane dotyczące struktury przedsiębiorstwa, w tym zatrudnienia oraz obowiązków pracowniczych. Jedynym konkretem w tym zakresie było wskazanie szablonów (a w zasadzie gotowych projektów), jakimi posługuje się powódka. Pozostałe rzekome naruszenia nie zostały sprecyzowane w sposób pozwalający na ocenę danego zachowania jako czynu nieuczciwej konkurencji. Niezależnie od tego skarżąca w żaden sposób nie wykazała, aby pozwane wykorzystały ww. rzekome tajemnice przedsiębiorstwa. Sam fakt, że dotychczasowi pracownicy powódki zatrudnieni zastali u pozwanej, nie oznacza, że w sposób niezgodny
z prawem czy zasadami współżycia społecznego wykorzystali uzyskane u dotychczasowego pracodawcy informacje. Wyjątkiem są tutaj szablony, a w zasadzie projekty, które w świetle opinii biegłego zostały wykorzystane przez (...). Nawet jednak podzielenie wniosków biegłego w tym względzie nie mogło stanowić o zasadności żądania. Apelująca nie udowodniła bowiem, że wskazywane przez nią dane i materiały stanowiły tajemnicę przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 2 u.z.n.k.

Dla zakwalifikowania danej informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa konieczne jest kumulatywne spełnienie szeregu przesłanek. Informacja taka musi posiadać wartość gospodarczą, nie być powszechnie znaną osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie być łatwo dostępna dla takich osób, a uprawniony do korzystania
z informacji lub rozporządzania nią podejmie, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności. Powódka nie wykazała, aby którakolwiek z informacji kwalifikowanych przez nią jako tajemnica przedsiębiorstwa miała określoną wartość gospodarczą ani aby zapewniła działania mające zapewnić ich poufność. Samo zawarcie w umowach z pracownikami stosownych klauzul za wystarczające być nie może. Informacje dotyczące sposobu sporządzania przez skarżącą projektów na podstawie szablonów były z kolei poprzez ich publikowanie w procesach przetargowych powszechnie znane osobom, które zajmują się tego rodzaju działalnością. Powodowa spółka nie wykazała też, aby którakolwiek z pozwanych uzyskała dane o pracownikach powoda możliwych do zrekrutowania oraz o warunkach pracy tych pracowników w celu sformułowania kontroferty zatrudnienia. Poza tym brak jest jakiegokolwiek dowodu, aby pozwane miały w ogóle zamiar przejmowania pracowników, skoro rekrutacja w oddziale (...) skończyła się na 5 osobach, z których 3 odeszły z powodowej spółki przed otwarciem oddziału (...), a ostatnia u powódki nigdy nie pracowała.

Strona powodowa nie udowodniła również zaistnienia okoliczności wskazanych w art. 12 ust. 1 lub 2 u.z.n.k. Przede wszystkim brak jest dowodów świadczących o jakimkolwiek nakłanianiu pracowników powódki do zatrudnienia się u pozwanej. Samo złożenie konkurencyjnej oferty pracownikowi przedsiębiorcy nie stanowi jeszcze nakłaniania do niewykonania lub nienależytego wykonania, albo rozwiązania umowy, jeśli jest to zgodne
z dobrym obyczajem i z prawem, a także z zasadami uczciwej konkurencji i swobody działalności gospodarczej. Deliktem nie są zachowania będące wynikiem suwerennej decyzji pracownika lub innej osoby świadczącej pracę na rzecz przedsiębiorcy. Dlatego dla ustalenia, czy w danej sytuacji doszło do czynu nieuczciwej konkurencji istotne są okoliczności,
w których dochodzi do takich działań, to jest czy rozwiązanie umowy o pracę jest wynikiem nakłaniania przez osobę trzecią czy autonomicznej decyzji (por. wyrok Sądu Apelacyjnego
w Krakowie z 15 listopada 2012 r., I ACa 1024/12). Istnienia okoliczności świadczących
o sprzecznym z prawem czy dobrymi obyczajami działaniu pozwanych, w rozpoznawanej sprawie powódka nie udowodniła.

Żądania pozwu w zakresie nakazania zaniechania podejmowania czynów nieuczciwej konkurencji nie mogły zostać uwzględnione także z tej przyczyny, że skarżąca nie wykazała, aby istniało realne niebezpieczeństwo bezprawnego działania pozwanych w tym zakresie. Oddział (...) zakończył działalność w 2019 r., brak jest dowodów na to, ktokolwiek będzie podejmować mimo to próby przejmowania pracowników czy pozyskiwania jakichkolwiek tajemnic przedsiębiorstwa apelującej.

Brak było również podstaw do uwzględnienia roszczenia pieniężnego powódki tak
w oparciu o odpowiedzialność deliktową (art. 18 ust. 1 pkt 4 u.z.n.k.), jak i z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia (art. 18 ust. 1 pkt 5 u.z.n.k.).

Jak już wskazywano wyżej, skarżąca swojej szkody upatrywała w: utraconych korzyściach, których nie uzyskała na skutek utraty kluczowych pracowników, zwiększonych kosztach, jakie poniosła w zw. z brakiem pracowników nakłonionych do odejścia z pracy przez pozwane oraz koniecznością zrekrutowania i wyszkolenia ich następców. Nie wykazała jednak, aby pozwane dopuściły się jakiegokolwiek czynu nieuczciwej konkurencji. Niezależnie od tego, nie została udowodniona szkody i jej wysokość. Powódka nie określiła na podstawie dokumentów, które pozostają w jej dyspozycji, w jaki sposób zmniejszyły się jej dochody, jakie koszty poniosła w związku z rekrutacją i szkoleniem nowych pracowników. Nie przedstawiła zatem okoliczności faktycznych, które mogłyby zostać zweryfikowane opinią biegłego. Co godne podkreślenia, apelująca nie wiązała swojej szkody z wykorzystywaniem przez (...) jej szablonów czy kopiowania projektów. Nie wykazano wreszcie istnienia związku adekwatnego przyczynowego w rozumieniu art. 361 §1 k.c. między zarzucanymi czynami nieuczciwej konkurencji a rzekomą szkodą powodowej spółki.

Skarżąca nie udowodniła również, że pozwane bezpodstawnie wzbogaciły się jej kosztem. Pomijając kwestię niewykazania wystąpienia czynów nieuczciwej konkurencji, podnieść należy, że nie zostały zaoferowane wystarczające dowody na okoliczność wystąpienia i wysokości bezpodstawnego wzbogacenia po stronie pozwanych. Wykazanie przez powódkę, że (...) na skutek powołania do życia oddziału (...) osiągnął zyski, nie oznaczałoby, że jest to korzyść uzyskana bezpodstawnie kosztem apelującej. Konieczne byłoby nadto wykazanie zubożenia po stronie powodowej oraz związku między korzyścią a zubożeniem. Nawet przyjęcie, że (...) bezprawnie wykorzystał szablony, przy dowodach zaoferowanych przez skarżącą, wykazanie korzyści pozwanej nie byłoby możliwe. Apelująca nie wnioskowała o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność, jakie kwoty pozwana zaoszczędziła w wyniku skorzystania z szablonów powódki. Rozważania w tym zakresie, z uwagi na niewykazanie innych istotnych przesłanek odpowiedzialności z art. 18 ust. 1 pkt 5 u.z.n.k. z zw. z art. 405 k.c. mają jednak charakter hipotetyczny.

Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną. Z przyczyn wskazanych wyżej Sąd nie znalazł podstaw do uwzględnienia wniosków dowodowych strony powodowej, poprzez zastosowanie art. 380 k.p.c., pomijając nawet kwestię braku skonkretyzowania objętych tym żądaniem dowodów.

Za podstawę rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego, które po stronie pozwanych ograniczyły się do wynagrodzenia radcy prawnego przyjęto art. 98 §1 k.p.c. w zw. z art. 391 §1 k.p.c. oraz §2 pkt 7 w zw. z §10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.).

SSA Paweł Rygiel SSA Marek Boniecki SSA Paweł Czepiel