Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV C 959/21

POSTANOWIENIE

Dnia 9 marca 2021 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie IV Wydział Cywilny w składzie

Przewodniczący: Sędzia SR (del.) Piotr Grenda

na posiedzeniu niejawnym w dniu 9 marca 2021 r. w Warszawie

w sprawie z powództwa P. D.

przeciwko Bankowi (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o ustalenie i zapłatę

w przedmiocie wniosku powoda o udzielenie zabezpieczenia

postanawia:

oddalić wniosek w całości.

Sygn. akt IV C 959/21

UZASADNIENIE

postanowienia z dnia 9 marca 2021 roku

Pozwem z 4 marca 2021 roku (data prezentaty) P. D. wniósł przeciwko Bankowi (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. między innymi o ustalenie, że umowa kredytu budowlano - hipotecznego z dnia 13 kwietnia 2006 roku jest nieważna (k. 1v).

Powód złożył również wniosek o zabezpieczenie w/w roszczenia o ustalenie nieważności umowy poprzez unormowanie praw i obowiązków stron postępowania na czas jego trwania do dnia uprawomocnienia się orzeczenia kończącego w tej sprawie poprzez:

1)  wstrzymanie obowiązku dokonywania przez powoda spłat należności wynikających z w/w umowy kredytu;

2)  zakazanie pozwanemu złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu w/w umowy

3)  zakazanie pozwanemu umieszczania w Biurze Informacji Kredytowej, systemie bankowy rejestr informacji o niespłaceniu przez powoda rat wynikających z w/w umowy kredytu.

Uzasadniając wniosek powód wskazał, że brak zabezpieczenia zmusi go do spełniania dalszych nienależnych świadczeń na podstawie nieważnej umowy, doprowadzając do bezpodstawnego wzbogacenia pozwanego i nieuzasadnionego obciążenia powoda. Wskazał również, że kondycja finansowa sektora bankowego może ulec pogorszeniu a to spowoduje brak możliwości odzyskania przez Powoda środków wpłaconych w wyniku wykonania nieważnej umowy kredytu (k. 5v-7).

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Wniosek podlega oddaleniu.

Na wstępie należy wskazać, iż w myśl art. 730 1 k.p.c., udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Z kolei interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.

W art. 730 1 § 1 k.p.c. ustawodawca wskazuje na przesłanki zasadności żądania udzielenia zabezpieczenia, którymi są uprawdopodobnienie roszczenia oraz interes prawny
w udzieleniu zabezpieczenia. Podkreślić przy tym należy, że obie te przesłanki muszą być spełnione łącznie. Powyższe oznacza, iż zasadność wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczeń, jak i przyczyn jego oddalenia winna zostać oceniona w myśl przepisów regulujących istotę i dopuszczalny zakres rozstrzygnięcia sądu w ramach takiego rodzaju sądowego postępowania cywilnego.

W tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie z art. 730 § 1 k.p.c. zabezpieczenie może nastąpić w każdej sprawie cywilnej. Oznacza to, iż może nastąpić zarówno w wypadku zgłoszenia roszczenia o zasądzenie świadczenia pieniężnego jak i niepieniężnego, ale także
w wypadku roszczeń o ustalenie lub ukształtowanie stosunku prawnego lub prawa.

Powód domaga się zabezpieczenia roszczenia o ustalenie nieważności umowy a więc zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych, a to poprzez unormowanie praw i obowiązków na czas toczącego się postępowania (art. 755 § 1 k.p.c.).

Wprawdzie powód w zasadzie uprawdopodobnił roszczenie (co nie przesądza w żaden sposób od wyniku rozstrzygnięcia sprawy) jednak nie zdołał uprawdopodobnić interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Kwestia uregulowania wzajemnych praw oraz obowiązków stron na czas trwania procesu sądowego pozostaje bez znaczenia. Należy wskazać, iż celem takiego żądania pozwu (o ustalenie nieważności) jest uzyskanie ze strony sądu potwierdzenia, iż umowa nie wiąże stron, zatem cel zostaje osiągnięty w przypadku uzyskaniu odpowiedniego orzeczenia sądowego, nie zaś w jego dalszych – spodziewanych lub zakładanych przez strony następstwach.

Należy także zwrócić uwagę, iż w myśl art. 755 § 1 pkt 1, na którą to podstawę prawną powołuje się powód, jeżeli przedmiotem zabezpieczenia nie jest roszczenie pieniężne, sąd udziela zabezpieczenia w taki sposób, jaki stosownie do okoliczności uzna za odpowiedni, nie wyłączając sposobów przewidzianych dla zabezpieczenia roszczeń pieniężnych. W szczególności sąd może unormować prawa i obowiązki stron lub uczestników postępowania na czas trwania postępowania.

Przepis art. 755 k.p.c., statuuje ogólną zasadę, iż sposób zabezpieczenia winien być odpowiedni do okoliczności. Oznacza to, iż interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia wpływa na zastosowanie należytego sposobu zabezpieczenia. Sposób zabezpieczenia winien być odpowiedni dla zapewnienia wykonania przyszłego orzeczenia bądź realizacji innych celów postępowania. Jednocześnie należy zauważyć, że zabezpieczenie ma mieć bezpośrednie znaczenie dla wykonania lub skuteczności przyszłego orzeczenia.

W takim wypadku, dla ustalenia istnienia interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia należy rozważyć hipotetycznie przyszłą sytuację stron postępowania. Trzeba też ocenić – w świetle przedstawionych przez powoda okoliczności – czy pomimo braku zabezpieczenia, do czasu zakończenia postępowania, w relacji faktycznej między stronami dojdzie do takich zmian, że ich późniejsze odwrócenie nie będzie możliwe, a zatem iż można byłoby uznać, że brak zabezpieczenia spowoduje nieodwracalną szkodę lub inne niekorzystne skutki.

Należy zwrócić uwagę, iż w związku z dalszym uiszczaniem rat przez powoda, ich prawa nie są ani naruszone, ani zagrożone – powód uiszczając raty kredytu stosownie do postanowień umowy, stosują się do tych postanowień, mimo iż je kwestionuje, jak
i kwestionuje Umowę w ogólności. Z kolei kwestia wzajemnych rozliczeń między stronami
w przypadku ustalenia, że umowa jest nieważna nie uzasadnia interesu prawnego
w udzieleniu zabezpieczenia na tym etapie, ponieważ brak zabezpieczenia nie uniemożliwi wzajemnego rozliczenia w razie korzystnego dla powoda rozstrzygnięcia w sprawie. Nie uzasadnia interesu prawnego również hipotetyczna sytuacja przedstawiona przez Powoda, odnośnie niewypłacalności pozwanego Banku. Mając również na względzie dobry stan polskiego systemu bankowego stwierdzić należało, że te argumenty nie uzasadniają interesu w udzieleniu zabezpieczenia.

Należy także wskazać, iż zabezpieczenie w postaci zakazu złożenia powodowi oświadczenia o wypowiedzeniu Umowy oraz zakazanie pozwanemu dokonywania wpisów do rejestrów wskazanych przez powoda w ww. wniosku o udzielenie zabezpieczenia nie pozostaje w żadnym związku ze zgłoszonym materiałem dowodowym, interes prawny nie został zatem w tym przedmiocie uprawdopodobniony.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji.

SSR (del.) Piotr Grenda

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

SSR (del.) Piotr Grenda