Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 511/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 września 2021 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący sędzia Krzysztof Szewczak (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu jawnym w dniu 15 września 2021 r. w L.

sprawy W. U.

przeciwko Dyrektorowi Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji

o wysokość emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej

na skutek apelacji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji

od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach

z dnia 22 kwietnia 2021 r. sygn. akt IV U 904/19

I. z urzędu prostuje pkt I i II zaskarżonego wyroku poprzez zastąpienie błędnie wskazanej tam daty: „na dzień 6 kwietnia 2017 r.”, od której ponownie ustalana jest emerytura policyjna i policyjna renta inwalidzka W. U., prawidłową datą: „od dnia 1 października 2017 r.”;

II. oddala apelację;

III. zasądza od Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji na rzecz W. U. kwotę 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

III AUa 511/21

UZASADNIENIE

Decyzją z 28 sierpnia 2017 r., nr ewid.: (...), Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, na podstawie art. 15c w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, a także na podstawie otrzymanej z Instytutu Pamięci Narodowej informacji nr (...) z dnia 22 czerwca 2017 r., ponownie ustalił wysokość emerytury policyjnej W. U. od dnia 1 października 2017 r. na kwotę 2 069,02 zł brutto miesięcznie. Do decyzji tej załączono dodatek określający wysługę uwzględnioną do ustalenia wysokości emerytury, z którego wynika, że do ustalenia wysokości emerytury od 1 października 2017 r. z wysługi przyjętej do ustalenia wysokości emerytury wyłączono okres określony w art. 13b w/w ustawy jako liczony po 0,0% przypadający od dnia 22 września 1986 r. do 31 lipca 1990 r., tj. 3 lata, 10 miesięcy i 9 dni.

Kolejną decyzją z dnia 28 sierpnia 2017 r., nr ewid.: (...), Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, na podstawie art.22a w związku z art.32 ust.1 pkt 1 powołanej wyżej ustawy oraz otrzymanej z Instytutu Pamięci Narodowej informacji nr (...) z dnia 22 czerwca 2017 r., ponownie ustalił wysokość policyjnej renty inwalidzkiej W. U. od dnia 1 października 2017 r. na kwotę 750 zł brutto miesięcznie.

W. U. w odwołaniach od obu w/w decyzji, ponownie ustalających od dnia 1 października 2017 r. wysokość emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej, zaskarżając je w całości, zarzucił im naruszenie prawa materialnego, a mianowicie:

1/ art. 2 Konstytucji RP polegające na arbitralnym obniżeniu przysługujących mu świadczeń: emerytalnego i rentowego, co narusza zasadę ochrony praw nabytych i zasadę sprawiedliwości społecznej, a także zasadę zaufania obywatela do państwa i tworzonego przez nie prawa oraz niedziałania prawa wstecz, wynikające z zasady demokratycznego państwa prawnego;

2/ art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP polegające na arbitralnym obniżeniu przysługujących mu świadczeń, co stanowi nieproporcjonalne i nieuzasadnione naruszenie przysługującego mu prawa do zabezpieczenia społecznego ze względu na chorobę lub inwalidztwo oraz po osiągnięciu wieku emerytalnego;

3/ art. 30 oraz art. 47 Konstytucji RP w związku z art. 8 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności polegające na naruszeniu jego godności, prawa do ochrony czci, dobrego imienia, prawa do prywatności i prawa do poszanowania życia rodzinnego poprzez przyjęcie, że jego służba w okresie przed dniem 31 lipca 1990 r. stanowiła „służbę na rzecz totalitarnego państwa”, a tym samym arbitralne przypisanie mu – w akcie prawnym rangi ustawy – winy za działania związane z naruszeniami praw człowieka, których dopuszczali się niektórzy przedstawiciele władzy publicznej PRL oraz niektórzy funkcjonariusze organów bezpieczeństwa PRL, a do których on w żaden sposób się nie przyczynił;

4/ art. 32 ust. 1 w zw. z art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 67 ust. 1 Konstytucji RP w zw. z art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności w zw. z art. 14 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności polegające na nieuzasadnionym, dyskryminującym zróżnicowaniu jego uprawnień o charakterze majątkowym wynikających ze służby po 1990 r. i obniżeniu świadczeń rentowych należnych z tytułu tej służby, w stosunku do osób, które nie pełniły służby w okresie PRL, w sposób naruszający zasadę równości wobec prawa;

5/ art. 45 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 i 2 oraz art. 42 ust. 1 Konstytucji RP w związku z art. 6 ust. 2 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności polegające na zastosowaniu represji bez wykazania winy indywidualnej, zastąpienie w tym zakresie władzy sądowniczej władzą ustawodawczą i odwróceniu w ten sposób zasady domniemania niewinności przez uznanie wszystkich funkcjonariuszy będących w służbie przed 31 lipca 1990 r. za winnych działań zasługujących na penalizację;

6/ art. 64 ust. 1 i 2 oraz art. 67 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP w związku z art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności w związku z art. 14 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności polegające na arbitralnym naruszeniu jego osobistych praw majątkowych i prawa do poszanowania mienia, które podlegają równej dla wszystkich ochronie, na skutek nieproporcjonalnego naruszenia jego prawa do zabezpieczenia społecznego, co stanowi przejaw nieuzasadnionej represji ekonomicznej.

Wskazując na powyższe odwołujący się wnosił o zmianę zaskarżonych decyzji poprzez przyznanie mu emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej w dotychczasowej wysokości.

W odpowiedzi na odwołanie Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wnosił o oddalenie obu odwołań. W uzasadnieniu tej odpowiedzi policyjny organ emerytalny wskazał m.in., że decyzja z dnia 28 sierpnia 2017 r. o ponownym ustaleniu wysokości emerytury policyjnej została wydana na podstawie art. 15c w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin, dodanego do tej ustawy z dniem 1 stycznia 2017 r. Zgodnie z art.15c ust. 1 tej ustawy, w przypadku osoby, które pełniła służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b i która pozostawała w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., emerytura wynosi 0% podstawy wymiaru za każdy rok służby na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b oraz 2,6% podstawy wymiaru za każdy rok służby lub okresów równorzędnych ze służbą, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 1, 1a oraz 2-4. Ponadto w art. 15c ust. 3 przewidziano obostrzenie, zgodnie z którym wysokość emerytury ustalonej zgodnie z ust. 1 i 2 nie może być wyższa niż miesięczna kwota przeciętnej emerytury wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ogłoszonej przez Prezesa ZUS. Z kolei wysokość policyjnej renty inwalidzkiej ustalona została na podstawie art. 22a ust. 1 w/w ustawy, przewidującego zmniejszenie policyjnej renty inwalidzkiej o 10% podstawy wymiaru za każdy rok służby, o której mowa w art. 13b ustawy z uwzględnieniem pełnych miesięcy, przy czym również ten przepis zawiera obostrzenie, zgodnie z którym wysokość policyjnej renty inwalidzkiej, ustalonej zgodnie z ust. 1 nie może wyższa niż miesięczna kwota przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy wypłacanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ogłoszonej przez Prezesa ZUS. Mając na uwadze powyższe regulacje oraz informację uzyskaną z Instytutu Pamięci Narodowej z 22 czerwca 2017 r. o przebiegu służby odwołującego się na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b w/w ustawy, policyjny organ emerytalny dokonał ponownego obliczenia wysokości emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej odwołującego się. Organ ten wskazał nadto, że informacja o przebiegu służby sporządzona przez Instytut Pamięci Narodowej jest dla niego wiążąca.

Wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2021 r. Sąd Okręgowy w Siedlcach zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 28 sierpnia 2017 r., nr ewid.: (...) poprzez ustalenie, że emerytura policyjna W. U. nie podlega zmniejszeniu na podstawie art. 15 c ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (t.j. Dz.U 2016 r., poz. 708) i wynosiła od dnia 6 kwietnia 2017 r. kwotę 5 188,74 zł z późniejszą waloryzacją (pkt I wyroku) oraz zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 28 sierpnia 2017 r., nr ewid.: (...) poprzez ustalenie, że policyjna renta inwalidzka W. U. nie podlega zmniejszeniu na podstawie art. 22 a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (t.j. Dz.U 2016 r., poz. 708) i wynosiła na dzień 6 kwietnia 2017 r. kwotę 2 594,37 zł z późniejszą waloryzacją (pkt II wyroku), a nadto zasądził od Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji na rzecz W. U. kwotę 180 zł tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt III wyroku).

W uzasadnieniu tego wyroku Sąd I instancji ustalił, że W. U. od dnia 22 września 1986 r. był funkcjonariuszem Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. W dniu 22 września 1986 r. ubezpieczony rozpoczął służbę w Wojewódzkim Urzędzie Spraw Wewnętrznych w S. w strukturze Służby Bezpieczeństwa – w Wydziale Paszportów, na stanowisku referenta i służbę tę pełnił do dnia 31 sierpnia 1988 r. W okresie pełnienia służby w Wydziale Paszportów odwołujący wykonywał czynności polegające na przyjmowaniu wniosków paszportowych, a także sprawdzaniu ich treści pod względem merytorycznym i formalnym. Praca odwołującego się miała charakter pracy administracyjno-biurowej, nie był on osobą decyzyjną. W okresie tej służby odwołujący się nie prowadził działań operacyjnych, ani inwigilacji. W okresie od dnia 1 września 1988 r. do dnia 30 września 1989 r. W. U. był słuchaczem Wyższej Szkoły (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w L., a od 1 października 1989 r. Wyższej Szkoły (...) w S.. W późniejszym okresie odwołujący się został pozytywnie zweryfikowany do służby w Policji. Z dniem 5 kwietnia 2017 r. W. U. został zwolniony ze służby w Policji.

Decyzją Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z dnia 16 maja 2017 r. została przyznana W. U. od dnia 5 kwietnia 2017 r. emerytura policyjna. Wysokość tego świadczenia na dzień 6 kwietnia 2017 r. wyniosła 5 188,74 zł. brutto miesięcznie. Do wysługi emerytalnej odwołującego się przyjęto łącznie 30 lat, 6 miesięcy i 14 dni, w tym okres służby w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych od 22 września 1986 r. do 31 lipca 1990 r. w wymiarze 3 lat, 10 miesięcy i 9 dni.

Orzeczeniem nr (...) z dnia 27 marca 2017 r. (...) Rejonowej Komisji Lekarskiej MSW w W. odwołujący się został zaliczony do trzeciej grupy inwalidów w związku ze służbą w Policji.

W dniu 28 sierpnia 2017 r. Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji wydał dwie decyzje, w których ponownie ustalił od dnia 1 października 2017 r. wysokość emerytury policyjnej oraz policyjnej renty inwalidzkiej W. U.. Decyzją wydaną na podstawie art. 15c w związku z art. 32 ust.1 pkt 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin oraz na podstawie informacji IPN nr(...) z dnia 22 czerwca 2017 r. ponownie ustalił od dnia 1 października 2017 r. wysokość emerytury policyjnej, jako wynoszącej 75% podstawy wymiaru w kwocie 6 485,92 zł, tj. w kwocie 4 864,44 zł brutto miesięcznie, przy czym z uwagi na to, że wysokość emerytury policyjnej okazała się wyższa od kwoty 2 069,02 zł, tj. przeciętnej emerytury ogłoszonej przez Prezesa ZUS, wysokość emerytury policyjnej W. U. ograniczona została do kwoty 2 069,02 zł. Drugą z zaskarżonych decyzji z dnia 28 sierpnia 2017 r., wydanej na podstawie art. 22a w związku z art. 32 ust.1 pkt 1 w/w ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin, oraz na podstawie informacji IPN nr(...) z dnia 22 czerwca 2017 r., policyjny organ emerytalny ponownie ustalił od dnia 1 października 2017 r. wysokość policyjnej renty inwalidzkiej W. U. na kwotę 108,31 zł brutto miesięcznie, a ponieważ okazała się ona niższa od kwoty odpowiedniego świadczenia w najniższej wysokości, wobec tego wysokość policyjnej renty inwalidzkiej W. U. została podwyższona do kwoty 750 zł.

Obie w/w decyzje z dnia 28 sierpnia 2017 r. wydane zostały w następstwie nowelizacji powołanej wyżej ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin i dodaniu do niej art.13b, w którym wskazano na służbę na rzecz totalitarnego państwa przypadającą w okresie od 22 lipca 1944r. do 31 lipca 1990r. pełnioną w wymienionych enumeratywnie instytucjach i formacjach oraz dodaniu przepisów art.15c oraz 22a, w których wskazano na mechanizm obniżenia wysokości odpowiednio emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej w przypadku ustalenia, że dana osoba pełniła służbę na rzecz totalitarnego państwa. Jeżeli chodzi o odwołującego się, to na podstawie informacji Instytutu Pamięci Narodowej nr (...) z dnia 22 czerwca 2017 r., udzielonej w trybie art. 13a ostatnio powołanej ustawy ustalono, że odwołujący się w okresie od dnia 22 września 1986 r. do dnia 31 lipca 1990 r. pełnił służbę na rzecz totalitarnego państwa.

Sąd Okręgowy dalej uznał, że wysokość emerytury policyjnej W. U. od dnia 1 października 2017 r. winna być ustalona z pominięciem art. 15c ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin. Wysokość tego świadczenia na dzień 6 kwietnia 2017 r. wynosi 5 188,74 zł brutto miesięcznie. Jest to wysokość emerytury policyjnej ustalona decyzją policyjnego organu emerytalnego z dnia 16 maja 2017 r. o przyznaniu tego świadczenia.

Przepis art. 15c ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin przewiduje, że w przypadku osoby, która pełniła służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art.13b i która pozostawała w służbie przed dniem 2 stycznia 1999r., emerytura wynosi:

1)  0% podstawy wymiaru – za każdy rok służby na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art.13b,

2)  2,6% podstawy wymiaru – za każdy rok służby lub okresów równorzędnych ze służbą, o których mowa w art.13 ust.1 pkt 1, 1a oraz 2-4 (ust. 1).

Przepis art. 15c ust. 3 tej ustawy przewiduje nadto, że wysokość emerytury ustalonej zgodnie z ust.1 i 2 nie może być wyższa niż miesięczna kwota przeciętnej emerytury wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ogłoszonej przez Prezesa ZUS.

Przepis art. 13b, do którego odwołuje się powyższa regulacja również został dodany do policyjnej ustawy emerytalnej ustawą zmieniającą z dnia 16 grudnia 2016 r. (Dz.U. 2016 r., poz. 2270). W przepisie tym ustawodawca wskazał, że za służbę na rzecz totalitarnego państwa uznaje się służbę pełnioną w okresie od 22 lipca 1944 r. do 31 lipca 1990 r. w enumeratywnie wymienionych cywilnych i wojskowych instytucjach i formacjach. Przyjmując powyższe regulacje oraz informację Instytutu Pamięci Narodowej udzieloną w trybie art. 13a ust. 1 policyjnej ustawy emerytalnej, zgodnie z którą odwołujący się pełnił służbę na rzecz totalitarnego państwa w okresie od dnia 22 września 1986 r. do dnia 31 lipca 1990 r., policyjny organ emerytalny ponownie ustalił od dnia 1 października 2017 r. wysokość emerytury policyjnej W. U., przyjmując, że stanowi ona 75% podstawy wymiaru wynoszącej 6 485,92 zł, tj. w kwocie 4 864,44 zł brutto miesięcznie (przyjmując w/w okres służby na rzecz totalitarnego państwa w wymiarze 3 lat, 10 miesięcy i 9 dni – po 0% podstawy wymiaru), przy czym z uwagi na to, że wysokość emerytury policyjnej okazała się wyższa od kwoty 2 069,02 zł, tj. przeciętnej emerytury ogłoszonej przez Prezesa ZUS, wysokość emerytury odwołującego się została ograniczona do kwoty 2 069,02 zł.

Odnosząc się do zarzutów przedstawionych w odwołaniach oraz stanowiska policyjnego organu emerytalnego zaprezentowanego w odpowiedzi na odwołania, Sąd Okręgowy podniósł, iż podziela pogląd Trybunału Konstytucyjnego wyrażony w wyroku z dnia 24 lutego 2010 r., K 6/09 (OTK-A 2010, nr 2, poz. 15), że dopuszczalne jest obniżenie świadczeń emerytalnych funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa PRL jeżeli przemawiają za tym określone zasady, normy lub wartości konstytucyjne. Trybunał Konstytucyjny stwierdził wówczas, że uprzywilejowane prawa emerytalne funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa Polski Ludowej zostały przez nich nabyte niegodziwie, gdyż ówczesne instytucje i organy państwa systemowo naruszały przyrodzone prawa człowieka i rządy prawa. Jednakże ogólna negatywna ocena instytucji i organów władzy PRL nie powinna być automatycznie przenoszona na ocenę sytuacji jednostki w kontekście jej uprawnień emerytalnych, czy rentowych, również w kontekście wysokości tych świadczeń. Brak uwzględnienia sytuacji konkretnego świadczeniobiorcy wskazuje, jak trafnie zauważył odwołujący się, na uznanie wszystkich funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa PRL za winnych czynów mających uzasadniać zastosowanie wobec nich środków represyjnych, gdyż za taki środek należy, zdaniem Sądu Okręgowego, uznać obniżenie świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego. Pojęcie służby na rzecz totalitarnego państwa, wprowadzone jako kryterium obniżenia świadczeń emerytalno-rentowych, określone w art. 13b ust. 1 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin, powinno być oceniane na podstawie wszystkich okoliczności sprawy, w tym także na podstawie indywidualnych czynów i ich weryfikacji pod kątem naruszenia podstawowych praw i wolności człowieka (por. uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 września 2020 r., III UZP 1/20). Zgromadzony w sprawie niniejszej materiał dowodowy nie daje podstaw do stwierdzenia, że w okresie uznanym przez Instytut Pamięci Narodowej za okres służby odwołującego się na rzecz totalitarnego państwa, tj. od dnia 22 września 1986 r. do dnia 31 lipca 1990 r., dopuszczał się on zachowań, które zasługiwały na penalizację. W. U. w okresie służby nie wykonywał zadań związanych ze zwalczaniem organizacji niepodległościowych i osób działających na rzecz suwerenności i niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej. Z jego akt osobowych wynika, że w okresie od dnia 22 września 1986 r. do dnia 31 sierpnia 1988 r. pełnił służbę w Wojewódzkim Urzędzie Spraw Wewnętrznych w S. w Wydziale Paszportów, a następnie od dnia 1 września 1988 r. był słuchaczem Wyższej Szkoły (...) Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w L., zaś od dnia 1 października 1989 r. słuchaczem Wyższej Szkoły (...) w S.. W okresie służby na stanowisku referenta w Wydziale Paszportów WUSW w S. odwołujący się wykonywał czynności polegające na przyjmowaniu wniosków paszportowych, a także sprawdzaniu ich treści pod względem formalnym i merytorycznym.

Sąd Okręgowy dalej podniósł, iż przewidziane w art. 15c ust. 1 policyjnej ustawy emerytalnej uregulowanie o ponownym obliczeniu wysokości emerytury, z pominięciem przy tym okresu służby na rzecz totalitarnego państwa (w przypadku W. U. – okresu od dnia 22 września 1986 r. do dnia 31 lipca 1990 r., tj. łącznie w wymiarze 3 lat, 10 miesięcy i 9 dni), powoduje, że sytuacja odwołującego się jest uregulowana gorzej niż sytuacja emeryta (byłego funkcjonariusza) skazanego prawomocnym wyrokiem karnym za przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej. Taki skazany funkcjonariusz traci, zgodnie z art. 10 ust. 2 policyjnej ustawy emerytalnej, prawo do zaopatrzenia emerytalnego na podstawie tej ustawy, ale jednocześnie, stosownie do art. 10 ust. 4 policyjnej ustawy emerytalnej, nabywa prawo do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia emerytalnego i rentowych (uwzględniających całość okresów służby danego funkcjonariusza), jeżeli spełnia warunki określone w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Zdaniem Sądu Okręgowego, prowadzi to do wniosku, że regulacja zawarta w art. 15c policyjnej ustawy emerytalnej kształtuje sytuację odwołującego się w zakresie prawa do zaopatrzenia emerytalnego gorzej od sytuacji emeryta (byłego funkcjonariusza) skazanego prawomocnym wyrokiem karnym za przestępstwo popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych, dlatego uprawniona jest ocena, że powyższa regulacja stoi w kolizji z przepisem art. 32 ust. 1 Konstytucji RP statuującym zasadę równości wszystkich wobec prawa i prawo do równego traktowania przez władze publiczne.

Mając to wszystko na uwadze Sąd Okręgowy odmówił zastosowania przepisu art. 15c policyjnej ustawy emerytalnej w odniesieniu do odwołującego się i zmienił zaskarżoną decyzję poprzez ustalenie wysokości policyjnej emerytury W. U. na dzień 6 kwietnia 2017 r., tj. w kwocie 5 188,74 zł brutto miesięcznie (pkt I sentencji wyroku).

W ocenie Sądu Okręgowego na uwzględnienie zasługiwało również odwołanie od decyzji z 28 sierpnia 2017 r. o ponownym ustaleniu wysokości policyjnej renty inwalidzkiej z uwagi na służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b policyjnej ustawy emerytalnej. Obok przedstawionej wyżej argumentacji, Sąd I instancji dodatkowo zauważył, że zgodnie z przepisem art. 22a ust.1 i 2 policyjnej ustawy emerytalnej, wobec ustalenia, że odwołujący się pełnił służbę na rzecz totalitarnego państwa przed dniem 1 sierpnia 1990 r., wysokość jego policyjnej renty inwalidzkiej ustalona została w kwocie minimalnej wynoszącej 750 zł. Zgodnie z art. 22 ust.1 pkt 3 ostatnio powołanej ustawy, w przypadku renty inwalidzkiej III grupy, renta ta wynosi 40% podstawy wymiaru. Z chwilą jednak wejścia w życie przepisu art. 22a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin, policyjna renta inwalidzka, w odniesieniu do odwołującego się, zdaniem Sądu Okręgowego, jedynie z nazwy pozostała świadczeniem z zaopatrzenia emerytalnego. Przepis art. 22a ust. 1 policyjnej ustawy emerytalnej przewiduje bowiem, że w przypadku osoby, która pełniła służbę na rzecz totalitarnego państwa, rentę inwalidzką ustaloną zgodnie z art. 22 zmniejsza się o 10% podstawy wymiaru za każdy rok służby na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b. Przyjmując w tym miejscu założenie, że powyższe uregulowanie, jako poprzedzające art. 22a ust. 2, ma zastosowanie do odwołującego się, co do którego za okres służby na rzecz totalitarnego państwa uznano okres od dnia 22 września 1986 r. do dnia 31 lipca 1990 r. (3 lat, 10 miesięcy i 9 dni), przyjąć należałoby, iż jego policyjna renta inwalidzka podlega zmniejszeniu o 10% za każdy rok służby, co oznacza, że wysokość tej renty zostaje obniżona z 40% podstawy wymiaru do 108,31 zł. W ten sposób odwołujący się zostałby w istocie pozbawiony prawa do policyjnej renty inwalidzkiej jako świadczenia z zaopatrzenia emerytalnego. Z kolei art. 22a ust. 2 policyjnej ustawy emerytalnej, stanowi że rentę inwalidzką osoby zwolnionej ze służby przed 1 sierpnia 1990 r. wypłaca się w kwocie minimalnej według orzeczonej grupy inwalidzkiej. W przypadku odwołującego się wysokość tej renty wyniosła 750 zł. Zdaniem Sądu Okręgowego, przewidziany w art. 22a ust. 1 i 2 policyjnej ustawy emerytalnej mechanizm obniżenia wysokości policyjnej renty inwalidzkiej zrywa w rzeczywistości, w przypadku odwołującego się, związek renty inwalidzkiej z posiadaną wysługą, a związek taki jest przecież cechą świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego na wypadek starości czy niezdolności do pracy. Dodatkowo Sąd I instancji zwrócił uwagę na inny aspekt regulacji art. 22a policyjnej ustawy emerytalnej. O ile bowiem w art. 22a ust.1 tej ustawy został użyty zwrot: rentę inwalidzką „zmniejsza się” i przedstawiony został mechanizm tego zmniejszenia, o tyle w art. 22a ust. 2 ustawodawca wskazał, że w przypadku osoby pełniącej służbę na rzecz totalitarnego państwa i zwolnionej ze służby przed dniem 1 sierpnia 1990 r., rentę inwalidzką wypłaca się (nie zmniejsza się jej wysokość) w kwocie minimalnej według orzeczonej grupy inwalidzkiej. Tak też sformułowana została zaskarżona decyzja z 28 sierpnia 2017 r. zatytułowana jako decyzja o ponownym ustaleniu wysokości renty. Wbrew tytułowi, w treści zaskarżonej decyzji brak jest jednak wyliczenia wysokości renty na nowo – podano w niej jedynie wysokość podstawy wymiary renty, a poniżej kwotę świadczenia do wypłaty w wysokości 750 zł.

Mając to wszystko na uwadze Sąd Okręgowy odmówił zastosowania przepisu art. 22a policyjnej ustawy emerytalnej w odniesieniu do W. U. i zmienił zaskarżoną decyzję poprzez ustalenie wysokości policyjnej renty inwalidzkiej odwołującego się na dzień 6 kwietnia 2017 r. w kwocie 2 594,37 zł brutto miesięcznie (pkt II sentencji wyroku).

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. 2015 r., poz.1800 ze zm.).

Apelację od tego wyroku wniósł Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Zaskarżając wyrok Sądu I instancji w całości pozwany organ emerytalny zarzucił mu:

1/ naruszenie przepisów prawa materialnego, a mianowicie:

a/ art. 15c ust. 1-3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin, poprzez niezastosowanie tych przepisów i nieuprawnione przyjęcie, że odwołujący się nie powinien podlegać rygorom przewidzianym w tych przepisach, pomimo że spełnia przesłanki określone w tych przepisach;

b/ art. 15c ust. 5 ustawy zaopatrzeniowej poprzez nieuzasadnione pominięcie zasad zawartych w tym przepisie, tj. pominięciu zasady, że przepisów art. 15c ust. 1-3 tej ustawy nie stosuje się, jeżeli osoba, o której w nich mowa, udowodni, że przed rokiem 1990, bez wiedzy przełożonych, podjęła współpracę i czynnie wspierała osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego, pomimo że odwołujący się nie wykazał zaistnienia tych okoliczności;

c/ art. 22a ust. 1-3 ustawy zaopatrzeniowej poprzez ich niezastosowanie i nieuprawnione przyjęcie, że odwołujący się nie powinien podlegać rygorom przewidzianym w tych przepisach, pomimo że spełnia przesłanki w nich określone;

d/ art. 22a ust. 5 ustawy zaopatrzeniowej poprzez nieuzasadnione pominięcie zasad zawartych w tym przepisie, tj. pominięciu zasady, że przepisów art. 22a ust. 1 i 3 tej ustawy nie stosuje się, jeżeli osoba, o której w nich mowa, udowodni, że przed rokiem 1990, bez wiedzy przełożonych, podjęła współpracę i czynnie wspierała osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Państwa Polskiego, pomimo że odwołujący się nie wykazał zaistnienia tych okoliczności;

e/ art. 13a ust. 5, art. 22a ust. 4 w związku z art. 13a ust. 5 w związku z ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin, poprzez zupełne pominięcie dowodu jakim jest informacja o przebiegu służby, podczas gdy zgodnie z naruszonymi przepisami informacja o przebiegu służby jest równoważna z zaświadczeniem o przebiegu służby sporządzonym na podstawie akt osobowych funkcjonariusza przez właściwe organy;

f/ art. 13a ust. 5, art. 15c i art. 22a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin oraz § 14 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz.U. 2015 r., poz. 1148 ze zm.) poprzez ich niezastosowanie;

g/ art. 13b ust. 1 pkt 5 lit. „a”, art. 13b ust. 1 pkt 5 lit. „e” tiret 7 ustawy zaopatrzeniowej poprzez ich niezastosowanie i błędne uznanie, że odwołujący nie pełnił służby na rzecz totalitarnego państwa w formacjach i instytucjach wskazanych w tych przepisach;

h/ art. 22 ustawy zaopatrzeniowej poprzez powołanie się na ten przepis w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, w sprawie mającej za przedmiot dokonanie kontroli zastosowanych przez organ przepisów czyli m.in. art. 22a, a zatem bez art. 22 ustawy zaopatrzeniowej;

i/ art. 2 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin (Dz.U. 2016 r., poz. 2270), poprzez jego niezastosowanie;

Apelant nadto zarzucał:

2/ sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego materiału dowodowego, polegającą w szczególności na przyjęciu, że okres wskazany w informacji IPN nie jest okresem służby na rzecz totalitarnego państwa, podczas gdy z treści dokumentów wynika, że jednostki, w których odwołujący się pełnił służbę znajdują się w katalogu zawartym w art. 13b policyjnej ustawy emerytalnej;

3/ naruszenie zasady domniemania zgodności ustawy z Konstytucją, które to domniemanie może być obalone jedynie wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego, a związanie sędziego ustawą, o którym mowa w art. 178 ust. 1 Konstytucji obowiązuje dopóty, dopóki ustawie tej przysługuje moc obowiązująca;

4/ naruszenie przepisów postępowania, mające istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

a/ art. 252 k.p.c. poprzez zakwestionowanie oświadczenia IPN, pomimo braku udowodnienia przez odwołującego się okoliczności przeciwnych;

b/ art. 177 § 1 pkt 3 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji oddalenie wniosku strony pozwanej o zawieszenie postępowania do czasu rozstrzygnięcia postępowania toczącego się przed Trybunałem Konstytucyjnym w zakresie stwierdzenia zgodności z Konstytucją m.in. art. 15c i art. 22a ustawy zaopatrzeniowej oraz przepisów wprowadzających od 1 października 2017 r. do niej regulacje dotyczące służby na rzecz państwa totalitarnego, w sytuacji gdy podstawowym zarzutem odwołującego się jest niekonstytucyjność przepisów stanowiących podstawę zaskarżonej decyzji. Od tego rozstrzygnięcia uzależnione jest jednoznaczne potwierdzenie uprawnienia policyjnego organu emerytalnego do ponownego ustalania wysokości świadczenia i wydanie z urzędu decyzji o przeliczeniu pobieranego świadczenia, co powoduje, że niezbędnym staje się weryfikacja postanowienia Sądu I instancji w trybie art. 380 k.p.c.

W konsekwencji tych zarzutów apelant wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołań od obu zaskarżonych decyzji oraz zasądzenie od odwołującego się na rzecz policyjnego organu emerytalnego kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego, za obie instancje ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania za I instancję.

W odpowiedzi na apelację odwołujący się W. U. wnosił o oddalenie apelacji oraz o zasądzenie od policyjnego organu emerytalnego na jego rzecz kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ nie zostały w niej przedstawione zarzuty skutkujące zmianą lub uchyleniem zaskarżonego wyroku.

We wstępie do dalszych rozważań należy zauważyć, że w obu zaskarżonych decyzjach ponownie została ustalona od dnia 1 października 2017 r. wysokość odpowiednio emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej W. U.. W pkt I i II zaskarżonego wyroku Sąd I instancji określił natomiast wysokość obu tych świadczeń na dzień 6 kwietnia 2017 r., tj. na dzień nabycia prawa do nich. Wysokość zarówno emerytury policyjnej, jak i policyjnej renty inwalidzkiej, na tę ostatnią datę nie była między stronami sporna. Spór dotyczył wysokości tych świadczeń od dnia 1 października 2017 r. Treść uzasadnienia zaskarżonego wyroku pozwala jednak na stwierdzenie, że intencją Sądu Okręgowego było ustalenie wysokości emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej odwołującego się od dnia 1 października 2017 r. Stosownie do art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin (Dz.U. 2016 r., poz. 2270) wypłata świadczeń ustalonych zgodnie z ust. 1 i 2 oraz art. 4 ust. 4 (tj. ustalonych z zastosowaniem przepisów art. 15c i art. 22a w związku z art. 13b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin) następuje od dnia 1 października 2017 r. W związku z tym Sąd Apelacyjny na podstawie art. 350 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. z urzędu sprostował w pkt I i II zaskarżonego wyroku oczywistą omyłkę poprzez zastąpienie błędnie wskazanej tam daty: „na dzień 6 kwietnia 2017 r.”, od której ponownie ustalana jest wysokość emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej W. U., prawidłową datą: „od dnia 1 października 2017 r.”, czemu dał wyraz w pkt I wyroku.

W apelacji policyjnego organu emerytalnego przedstawione zostały zarówno zarzuty naruszenia prawa materialnego, jak i procesowego. W tym miejscu należy zauważyć, że prawidłowość zastosowania lub wykładni prawa materialnego może być właściwie oceniona jedynie na kanwie niewadliwie ustalonej podstawy faktycznej rozstrzygnięcia. Skuteczne zatem zgłoszenie zarzutu dotyczącego naruszenia prawa materialnego wchodzi zasadniczo w rachubę tylko wtedy, gdy ustalony przez sąd pierwszej instancji stan faktyczny, będący podstawą zaskarżonego wyroku, nie budzi zastrzeżeń (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 1997 r., II CKN 60/97 – OSNC 1997, z. 9, poz. 128; uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 1997 r., II CKN 188/97 – LEX nr 1228728; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 1999 r., II CKN 525/98 – LEX nr 1213499; uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 15 czerwca 2000 r., II CKN 1061/98 – LEX nr 749997; uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2002 r., IV CKN 1547/00 – LEX nr 78324 oraz uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 października 2007 r., II CSK 273/07 – LEX nr 621239).

W pierwszej kolejności należy więc się odnieść do przedstawionego w apelacji zarzutu obrazy art. 177 § 1 pkt 3 1 k.p.c. Apelant upatrywał naruszenia tego przepisu w jego niezastosowaniu i w konsekwencji oddaleniu strony pozwanej o zawieszenie postępowania w sprawie niniejszej do czasu zakończenia postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, którego przedmiotem jest stwierdzenie zgodności z Konstytucją RP m.in. art. 15c i art. 22a ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin. Sąd Apelacyjny miał na uwadze, że przed Trybunałem Konstytucyjnym toczy się postępowanie w sprawie, sygn. akt P 4/18, o stwierdzenie zgodności z Konstytucją RP m.in. przepisów art. 15c i art. 22a policyjnej ustawy emerytalnej oraz przepisów wprowadzających do niej od dnia 1 października 2017 r. regulacje dotyczące służby na rzecz totalitarnego państwa. Oddalenie przez Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 24 marca 2020 r. wniosku policyjnego organu emerytalnego o zawieszenie postępowania (k. 171) nie nasuwa żadnych zastrzeżeń z przyczyn, o których niżej będzie mowa. Sąd Apelacyjny nie znalazł podstaw do weryfikacji tego postanowienia w trybie art. 380 k.p.c. i sam nie skorzystał z możliwości zawieszenia postępowania w sprawie niniejszej na podstawie art. 177 § 1 pkt 3 1 k.p.c., uznając przy tym, że odbyłoby się to ze szkodą dla jej rozpoznania w rozsądnym terminie. Ocena ta jest tym bardziej uzasadniona jeżeli weźmie się pod uwagę fakty dotyczące procedowania przez Trybunał Konstytucyjny w w/w sprawie, które wskazują, że postępowanie w niej zostało zainicjowane pytaniem prawnym Sądu Okręgowego w Warszawie jeszcze z dnia 24 stycznia 2018 r., zaś pierwszą rozprawę w niej wyznaczono na dzień 17 marca 2020 r., a więc po upływie ponad 2 lat od wpływu tej sprawy do Trybunału. Termin ten jednak nie doszedł do skutku, a następny zaplanowano na dzień 21 kwietnia 2020 r., ale on również nie doszedł do skutku. Następny termin rozprawy wyznaczono na dzień 15 lipca 2020 r., na którym zarządzono przerwę w rozprawie do dnia 18 sierpnia 2020 r. Z kolei na tym terminie zarządzono przerwę w rozprawie do dnia 11 września 2020 r. Podobnie jak wcześniejsze, również ten ostatni termin nie doszedł do skutku, a następny termin wyznaczono na dzień 6 października 2020 r., zaś ogłoszenie wyroku zostało odroczone do dnia 20 października 2020 r. Do ogłoszenia wyroku jednak nie doszło, bowiem w dniu 16 października 2020 r. przewodnicząca składu orzekającego wydała zarządzenie o otwarciu zamkniętej rozprawy na nowo i odwołaniu terminu ogłoszenia orzeczenia wyznaczonego na dzień 20 października 2020 r. Następnie zarządzeniem Prezesa Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 kwietnia 2021 r. został wyznaczony termin rozprawy w sprawie sygn. akt P 4/18 na dzień 17 czerwca 2021 r. Jednak zarządzeniem z dnia 14 czerwca 2021 r. ten termin rozprawy został odwołany. Od tej ostatniej daty, aż do rozpoznania apelacji w sprawie niniejszej, nie był znany zamierzony dalszy tok postępowania w tej sprawie. Długie i nietypowe procedowanie przez Trybunał Konstytucyjny w sprawie sygn. akt P 4/18 bynajmniej nie przemawiało za zawieszeniem postępowania w sprawie niniejszej, które zresztą w świetle art. 177 § 1 pkt 3 1 k.p.c. jest fakultatywne, a zatem zależne od decyzji sądu orzekającego w danej sprawie, biorącego pod uwagę wszystkie jej okoliczności. Długość postępowania przed samym Trybunałem Konstytucyjnym przekłada się na długość postępowania przed sądami powszechnymi w sprawach takich jak niniejsza i stanowi już poważne zagrożenie dla rozpoznania ich w rozsądnym terminie. Przypomnieć tu się godzi, że prawo strony dostępu do sądu i rozpoznania jej sprawy w rozsądnym terminie, gwarantowane w art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w dniu 4 listopada 1950 r. (Dz.U. 1993 r., Nr 61, poz. 284 ze zm.) oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, jest szczególnie akcentowane w sprawach, w których przedmiotem postępowania są świadczenia mające istotne znaczenie dla egzystencji ubezpieczonych, czy uprawnionych do zaopatrzenia emerytalnego (emerytury, renty, wynagrodzenia za pracę). Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Europejskiego Trybunału Praw Człowieka sprawy dotyczące źródeł utrzymania należą do spraw o szczególnym znaczeniu dla strony (ubezpieczonego, uprawnionego do zaopatrzenia emerytalnego) i konieczne jest, aby postępowanie w nich toczyło się szczególnie szybko.

Oczywiście odpowiedź na skierowane do Trybunału Konstytucyjnego pytanie prawne w powołanej wyżej sprawie sygn. akt P 4/18 leży w szeroko pojętym interesie wymiaru sprawiedliwości. Po pierwsze, dlatego że wskazane w pytaniu prawnym przepisy art. 15c, art. 22a i art. 13b ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin dotyczą tysięcy obywateli, którzy mają prawo oczekiwać niezwłocznego przesądzenia, czy w/w przepisy są zgodne z Konstytucją RP. Po drugie, powołane wyżej przepisy dotyczą istotnego obniżenia świadczeń emerytalnych i rentowych, które są podstawą utrzymania emerytów, rencistów oraz ich rodzin. Należy nadto wskazać, że zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin (Dz.U. 2016 r., poz. 2270) wniesienie odwołania od decyzji policyjnego organu emerytalnego dotyczącej ponownego ustalenia wysokości świadczeń nie wstrzymuje jej wykonania, co jest ewenementem w obszarze stosunków z zakresu zaopatrzenia emerytalnego. Z powyższych względów rozstrzygnięcie w przedmiocie konstytucyjności przepisów stanowiących podstawę obniżenia świadczeń winno być priorytetem organów państwa. W kontekście powyższych uwag należy z przykrością skonstatować, że dotychczas nie nastąpiło wydanie przez Trybunał Konstytucyjny wyroku w sprawie sygn. akt P 4/18, choć od zadania pytania prawnego minęło już przeszło trzy i pół roku. Oczekiwanie przez sądy powszechne na rozstrzygnięcie w/w sprawy pozostaje w coraz wyraźniejszej kolizji z art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którym każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Prowadzi to destabilizacji sprawowania wymiaru sprawiedliwości polegającej na nierozstrzygnięciu kilkudziesięciu tysięcy odwołań od decyzji policyjnego organu emerytalnego wydanych jeszcze w 2017 r. Koncyliacyjny sposób współpracy sądów i trybunałów winien zakładać wzajemne dostrzeganie istotnych społecznie oczekiwań w dziedzinie stosowania prawa.

Zdaniem Sądu Apelacyjnego, mając na względzie przepis art. 8 ust.2 Konstytucji RP, w sytuacji kumulatywnego zaistnienia następujących okoliczności:

1) braku odpowiedzi Trybunału Konstytucyjnego na pytanie prawne;

2) nadania decyzji administracyjnej przymiotu natychmiastowej wykonalności;

3) przedmiotu sprawy dotyczącego emerytur i rent, czyli świadczeń stanowiących podstawę utrzymania odwołujących się;

4) konieczności zagwarantowania merytorycznej oceny zaskarżonych decyzji co stanowi realizację konstytucyjnego prawa do sądu

– sąd powszechny na zasadzie wyjątku, w celu realizacji konstytucyjnego obowiązku wymierzania sprawiedliwości, ma prawo pominąć w danym stanie faktycznym przepis ustawy ze względu na jego sprzeczność z przepisami Konstytucji RP. Wymierzenie sprawiedliwości nie ma bowiem jedynie charakteru formalnego, który sprowadza się do wydania orzeczenia w określonym trybie, lecz także aspekt materialny wyrażający się w rozstrzyganiu o prawach i obowiązkach stron z uwzględnieniem fundamentalnych dla porządku prawnego wartości takich jak godność, równość wobec prawa, ochrona prawa słusznie nabytego, ochrona własności i innych praw majątkowych.

Stanowisko to nie godzi w stabilność porządku prawego i nie jest wyrazem uzurpacji określonych uprawnień przez sąd powszechny. Nie jest również przejawem lekceważenia innych organów władzy, wręcz przeciwnie, zmierza do zachowania w zakresie stosunków społecznych prymatu podstawowych zasad, na których zbudowany jest system prawa.

Należy ponadto zauważyć, że nawet wydanie przez Trybunał Konstytucyjny wyroku w sprawie sygn. akt P 4/18 może stwarzać stronom, stosownie do jego treści, możliwość potencjalnego wznowienia postępowania na podstawie art. 401 1 k.p.c., art. 403 § 4 k.p.c. i art. 416 1 k.p.c.

Istota sporu w sprawie niniejszej sprowadzała się do kwestii, jakie znaczenie należało przypisać informacji Instytutu Pamięci Narodowej, o której mowa w art. 13a ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (t.j. Dz.U. 2020 r., poz. 723), zwanej dalej „ustawą zaopatrzeniową”, a w szczególności, czy sąd jest związany tą informacją, czy też podlega ona weryfikacji w toku postępowania sądowego, oraz czy w postępowaniu sądowym dopuszczalne jest ustalenie, że służba danego funkcjonariusza w okresie wskazanym w informacji Instytutu Pamięci Narodowej, o której wyżej mowa, nie była służbą na rzecz totalitarnego państwa w rozumieniu art. 13b ustawy zaopatrzeniowej. Przepis ten łączy służbę na rzecz totalitarnego państwa z samym podjęciem służby w instytucjach i formacjach w nim wymienionych. Wprowadza on zatem domniemanie pełnienia służby na rzecz totalitarnego państwa. Domniemanie to może być obalone w procesie cywilnym. Rzeczą oczywistą jest, że u podstaw wprowadzenia katalogu jednostek wymienionych w art.13b ustawy zaopatrzeniowej leżały ważkie racje historyczne, albowiem działania tych jednostek nakierowane były na ochronę interesów patii komunistycznej tworzącej totalitarne państwo oraz pośrednio na ochronę interesów ZSRR i jego dominacji na obszarze Państwa Polskiego i w innych krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Samo przystąpienie do takiej formacji jest istotną okolicznością w zakresie oceny pełnienia służby na rzecz totalitarnego państwa. Zarazem jednak w procesie cywilnym każdy podmiot ma prawo dowodzić, że mimo pełnienia służy w w/w jednostkach, nie pełnił jednak służby na rzecz totalitarnego państwa, czy to ze względu na formalne bądź nieformalne wewnętrzne unormowania, z których wynika brak realizacji celów właściwych danej jednostce, bądź z uwagi na taki szczególny zakres obowiązków służbowych, które wykluczają przyjęcie, iż miała miejsce służba, o której mowa w art. 13b ustawy zaopatrzeniowej. Ocena ważkości i wiarygodności dowodów służących obaleniu w/w domniemania należy do sądu. Stwierdzić należy, że informacja IPN, o której mowa w art. 13a ust. 1 i 5 ostatnio powołanej ustawy nie jest wyłącznym dowodem zdarzeń w niej stwierdzonych, o czym będzie jeszcze niżej mowa.

Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów z dnia 16 września 2020 r., III UZP 1/20 (Legalis nr 2467938) wskazał, że sądu powszechnego nie wiąże informacja o przebiegu służby. W razie stosownego zarzutu przeciwko osnowie tej informacji, sąd będzie zobowiązany do rekonstrukcji przebiegu służby w konkretnym wypadku. Przedstawione przez odwołującego się kontrfakty będą oczywiście podlegać swobodnej ocenie (art. 233 § 1 k.p.c.), w szczególności co do długości okresu pełnienia służby, jej historycznego umiejscowienia w okresie od 22 lipca 1944 r. do 31 lipca 1990 r., miejsca pełnienia służby, zajmowanego stanowiska czy stopnia służbowego. Przebieg procesu winien oscylować wokół procesowych zasad dowodzenia i rozkładu ciężaru dowodów, z uwzględnieniem dowodów prima facie, domniemań faktycznych (wynikających chociażby z informacji o przebiegu służby) i prawnych oraz zasad ich obalania. Stąd też stwierdzenie pełnienia służby na rzecz totalitarnego państwa w okresie od 22 lipca 1944 r. do 31 lipca 1990 r. nie może być dokonane wyłącznie na podstawie informacji Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu (kryterium formalnej przynależności do służb), lecz na podstawie wszystkich okoliczności sprawy, w tym także na podstawie indywidualnych czynów i ich weryfikacji pod kątem naruszenia podstawowych praw i wolności człowieka służących reżimowi komunistycznemu (art. 13b ust. 1 w związku z art. 13a ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej.

Odnosząc się do pierwszego z tych zagadnień wskazanych na wstępie tej części rozważań należy stwierdzić, że Sąd Okręgowy prawidłowo przyjął, że sąd rozpoznający sprawę, w której postępowanie zostało wszczęte na skutek wniesienia odwołania od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji dotyczącej ponownego ustalenia (obniżenia) wysokości emerytury policyjnej oraz policyjnej renty inwalidzkiej byłego funkcjonariusza, nie jest związany treścią informacji o przebiegu służby w organach bezpieczeństwa państwa przedstawionej przez Instytut Pamięci Narodowej zarówno co do faktów (ustalonego w tej informacji przebiegu służby), jak i co do kwalifikacji prawnej tych faktów, tj. zakwalifikowania konkretnego okresu służby jako służby w organach bezpieczeństwa państwa (por. uzasadnienie powołanej wyżej uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16 września 2020 r., III UZP 1/20 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 9 grudnia 2011 r., II UZP 10/11 – OSNP 2012, nr 23-24, poz. 298). Przedstawiony w apelacji zarzut naruszenia art. 252 k.p.c. należało zatem uznać za chybiony.

W przypadku W. U. informacja Instytutu Pamięci Narodowej o przebiegu służby nr (...) z dnia 22 czerwca 2017 r., wskazuje, poza jego danymi osobowymi, jedynie okres od dnia 22 września 1986 r. do dnia 31 lipca 1990 r., jako okres pełnienia służby na rzecz totalitarnego państwa, bez wskazania przy tym w jakich konkretnie formacjach i instytucjach służba ta była pełniona. Z treści tej informacji nie wynika jakie działania pracowników Instytutu Pamięci Narodowej poprzedziły jej wydanie. Jedynie można przypuszczać, że na podstawie teczki personalnej odwołującego się ustalono okres, w którym był on formalnie przydzielony do formacji wymienionych w art. 13b ustawy zaopatrzeniowej (Wydział Paszportów pozostający w strukturze Służby Bezpieczeństwa Wojewódzkiego Urzędu Spraw Wewnętrznych w S. oraz Wyższa Szkoła (...) w L.). Należy przy tym zauważyć, że wyspecjalizowany organ, jakim niewątpliwie jest Instytut Pamięci Narodowej, posiadał możliwości dokładnego sprawdzenia na czym polegała służba (praca) danego funkcjonariusza w konkretnych okresach. Teczka akt osobowych W. U. oraz dokumenty zgromadzone w aktach pozwanego organu emerytalnego nie pozwalają na przypisanie mu działań bezprawnych, które mogły być kwalifikowane jako działania (służba) na rzecz na rzecz totalitarnego państwa.

Ustalenia Sądu I instancji dotyczące okresu służby objętego informacją Instytutu Pamięci Narodowej nr (...) z dnia 22 czerwca 2017 r. oraz dokumenty zgromadzone w aktach osobowych W. U., a także w aktach pozwanego organu emerytalnego, nie wskazują na podejmowanie przez odwołującego się w spornym okresie realnych działań w ramach pełnionej służby, świadczących o działalności na rzecz totalitarnego państwa. Z ustaleń tych wynika, że W. U. z dniem 22 września 1986 r. został przyjęty do Służby Bezpieczeństwa i mianowany funkcjonariuszem w okresie służby przygotowawczej na stanowisko referenta na wolny etat starszego referenta w Wydziale Paszportów WUSW w S.. Służbę tę rozpoczął w stopniu szeregowego, zaś w dniu 5 października 1989 r. został mianowany na stopień kaprala. Z dniem 1 stycznia 1988 r. odwołujący się został mianowany na stanowisko starszego referenta. W. U. z dniem 1 września 1988 r. został zaliczony w etatowy stan podchorążych Wyższej Szkoły (...) w L.. Z dniem 22 września 1989 r. został mianowany funkcjonariuszem stałym w związku z upływem okresu służby przygotowawczej. Służba W. U. w Wydziale Paszportów WUSW w S. polegała na wykonywaniu czynności związanych z obsługą wyjazdów służbowych. Prowadził również rejestr osób zastrzeżonych oraz rozliczał osoby, które popełniły wykroczenia celno-skarbowe. Z dokumentów zgromadzonych w aktach osobowych odwołującego się okoliczności te potwierdza jedynie opinia służbowa za okres od dnia 22 września 1986 r. do dnia 1 grudnia 1987 r. sporządzona w dniu 11 grudnia 1987 r. w zastępstwie Naczelnika Wydziału Paszportów WUSW w S. przez chorążego M. B. [nazwisko nieczytelne]. Z opinii tej nadto wynika, że z uwagi na krótki staż pracy w resorcie spraw wewnętrznych opiniowany posiada małe doświadczenie zawodowe oraz jego szczególnych osiągnięć w pracy nie odnotowano. Kolejna opinia służbowa odwołującego się została sporządzona w dniu 18 września 1989 r. przez mjr W. B. – dowódcę kompanii w Wyższej Szkole (...) w L. i obejmuje ona okres od dnia 1 września 1988 r. do dnia 18 września 1989 r. Wynika z niej jedynie, że szer. W. U. jest podchorążym zdyscyplinowanym i zrównoważonym, uzyskuje dobre wyniki w nauce, jest odpowiednim kandydatem na oficera MO, w pełni zasługuje na mianowanie funkcjonariuszem stałym. Odwołujący się od dnia 1 października 1989 r. był słuchaczem Wyższej Szkoły (...) w S. (ta ostatnia Szkoła nie została wymieniona w art. 13b ustawy zaopatrzeniowej). W 1990 r. został pozytywnie zweryfikowany do służby w Policji.

Zgromadzony w sprawie niniejszej materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia, że w spornym okresie W. U. wykonywał zadania wywiadowcze i kontrwywiadowcze, a więc zadania, o których mowa w art. 13b ust. 1 pkt 5 lit. „b” tiret 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) oraz ich rodzin. Odwołujący się nie miał w tym zakresie odpowiednich uprawnień i w związku z tym nie podejmował takich działań. W dniach 18-31 marca 1987 r. odbył on jedynie krótkie przeszkolenie na kursie specjalistycznym paszportowym („0”) w Ś.. Z powołanej wyżej opinii służbowej za okres od dnia 22 września 1986 r. do dnia 1 grudnia 1987 r. wynika, że ze względu na krótki staż pracy w resorcie spraw wewnętrznych posiada on małe doświadczenie zawodowe. Autor tej opinii służbowej stwierdził jednocześnie, że szczególnych osiągnięć odwołującego się w pracy nie odnotowano.

Treść dokumentów znajdujących się w aktach sprawy niniejszej oraz aktach pozwanego organu emerytalnego, które zostały przez Sąd Okręgowy poddane prawidłowemu badaniu i analizie, nie daje podstawy do stwierdzenia, że W. U. mogą być przypisane działania bezprawne dokonane w spornym okresie, które mogą być kwalifikowane jako działania na rzecz totalitarnego państwa.

Należy zauważyć, że Biuro Paszportów MSW oraz jego odpowiedniki terenowe zostało wymienione w art. 13b ust. 1 pkt 5 lit. „b” tiret 3 ustawy zaopatrzeniowej jako instytucja, w której służba w okresie od 22 lipca 1944 r. do 31 lipca 1990 r. jest uznawana za służbę na rzecz totalitarnego państwa. Dokonując wykładni art. 13b ust. 1 pkt 5 ostatnio powołanej ustawy nie można pominąć tego, że samo wskazanie w nim jednostek i formacji jest niewystarczające do uznania, że pełniona w nich służba była służbą na rzecz totalitarnego państwa. Musiał być tu spełniony dodatkowy warunek, a mianowicie służba ta, w przypadku W. U. w Wydziale Paszportów WUSW, musiała polegać na wypełnianiu zadań wywiadowczych i kontrwywiadowczych. Zgromadzony w sprawie niniejszej materiał dowodowy nie pozwala na stwierdzenie, że w spornym okresie W. U. takie zadania wykonywał. Dodatkowo za takim ustaleniem przemawia fakt, że w tym okresie nie posiadał on odpowiednich kwalifikacji do wykonywania takich zadań.

Przepis art. 13b ustawy zaopatrzeniowej nie określa kryteriów uznania służby w formacjach i jednostkach w nim wymienionych za służbę na rzecz totalitarnego państwa. To kryterium powinno być więc oceniane na podstawie wszystkich okoliczności sprawy, w tym także na podstawie indywidualnych czynów i ich weryfikacji pod katem naruszenia podstawowych praw i wolności człowieka (por. powołana wyżej uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 16 września 2020 r., III UZP 1/20 – Legalis nr 2467938). Za Sądem Najwyższym należy powtórzyć, że skoro datą końcową okresu wskazanego w art. 13b ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej jest 31 lipca 1990 r. (rozwiązanie SB i utworzenie UOP), to im bliżej tej daty, tym mniej było w państwie elementów totalitarnych. Dekompozycja reżimu komunistycznego w Polsce miała charakter postępujący. W latach 80-tych ubiegłego stulecia pojawiły się elementy i instytucje świadczące o jego stopniowej demokratyzacji. Nie można więc z góry zakładać, że każda osoba pełniąca służbę działała na rzecz totalitarnego państwa, gdyż funkcje rozkładały się także na obszary bezpieczeństwa państwa, które są istotne w każdym jego modelu. W rezultacie należy uznać, że miejsce i okres pełnienia służby nie może być jedynym kryterium radykalnego obniżenia emerytury osób, które pozytywnie przeszły w 1990 r. proces weryfikacji i następnie w wolnej Polsce nienagannie pełniły wieloletnią służbę.

W odniesieniu do odwołującego się należy stwierdzić, że okres od dnia 22 września 1986 r. do dnia 31 lipca 1990 r., przypada na końcową fazę (kilka lat) okresu wskazanego w art. 13b ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej. W tym okresie pełniąc służbę w Wydziale Paszportów WUSW w S. (do dnia 31 sierpnia 1988 r.), a od dnia 1 września 1988 r. będąc słuchaczem Wyższej Szkoły (...) w L. (od dnia 1 października 1989 r. naukę kontynuował w Wyższej Szkole (...) w S., która nie została wymieniona w art. 13b ustawy zaopatrzeniowej) nie wypełniał zadań Służby Bezpieczeństwa. Zgromadzony w sprawie niniejszej materiał dowodowy nie daje podstaw do przypisania W. U. działań bezprawnych, które mogą być zakwalifikowane jako podejmowane na rzecz totalitarnego państwa. W postępowaniu przed Sądem I instancji, jak i w postępowaniu apelacyjnym, nie zostały przedstawione dowody na potwierdzenie pełnienia przez odwołującego się służby polegającej na wykonywaniu czynności związanych z wypełnianiem zadań Służby Bezpieczeństwa, w tym wypełnianiu zadań wywiadowczych i kontrwywiadowczych oraz podejmowaniu czynności o charakterze operacyjnym, służących totalitarnemu państwu, łamiących podstawowe prawa i wolności obywatelskie. Nie ma więc podstaw, żeby odmówić wiary zeznaniom W. U. co do rzeczywistego charakteru jego służby w okresie od dnia 22 września 1986 r. do dnia 31 lipca 1990 r., który to okres został zakwalifikowany przez pozwany organ emerytalny, na podstawie w/w informacji Instytutu Pamięci Narodowej, jako okres służby na rzecz totalitarnego państwa.

W świetle zgromadzonego w sprawie niniejszej materiału dowodowego, działań odwołującego się w tym okresie nie można więc ocenić jako bezprawne, które mogą być kwalifikowane jako działania na rzecz totalitarnego państwa.

Z tych wszystkich względów zarzuty przedstawione w apelacji nie mogły być uznane za trafne i w związku z tym nie mogły uzasadniać zawartego w niej wniosku o zmianę ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku.

Na koniec tych wszystkich rozważań należy zwrócić uwagę na jeszcze jedną ważną okoliczność, a mianowicie, że po zmianach ustrojowych w Polsce jakie się dokonały po wyborach do Sejmu i Senatu, które odbyły się w dniu 4 czerwca 1989 r., W. U., po pozytywnej weryfikacji w 1990 r., pełnił służbę w Policji przez okres 27 lat (zwolniony został ze służby w Policji z dniem 5 kwietnia 2017 r.), a więc przez okres znacznie, prawie dwukrotnie przekraczający 15 lat służby w Policji uprawniające, zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej, do emerytury policyjnej. W okresie służby w Policji po 1990 r., odwołujący się został awansowany do stopnia nadkomisarza oraz był wyróżniany i nagradzany za wzorową służbę. W kwietniu 2010 r. został wyróżniony przez Biskupa Polowego Wojska Polskiego medalem „ Gloria intrepidis et animi promptis” Został nadto odznaczony: w 2012 r. „Medalem Złotym za Długoletnią Służbę” oraz w 2015 r. „Medalem XXV-lecia NSZZP”. W. U. nie był karany dyscyplinarnie. To wszystko sprzeciwia się stosowaniu wobec odwołującego się restrykcyjnych norm art. 13b i nast. ustawy zaopatrzeniowej. Wydaje się, że taka była również intencja projektodawcy ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. nowelizującej ustawę zaopatrzeniową (Dz.U. 2016 r., poz. 2270), o czym świadczy następująca wypowiedź J. Z. – Sekretarza Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji na posiedzeniu Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji (nr 76) i Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (nr 55) Sejmu VIII Kadencji w dniu 14 grudnia 2016 r. (zapis tego posiedzenia – str. 8): „funkcjonariusze, którzy zostali dopuszczeni do pracy w wolnej Polsce w różnych służbach i którzy w sposób rzetelny pełnili swoje obowiązki, którzy mają zasługi po roku 1990, byli nawet odznaczani, nagradzani, ofiarnie, że tak powiem, wykonywali swoje obowiązki niezależnie od tego, że wcześniej pełnili służbę w organach bezpieczeństwa totalitarnego państwa, powinni być traktowani inaczej niż reszta”.

Reasumując, należy stwierdzić, że powyższe rozważania prowadzą do wniosku, iż okres od dnia 22 września 1986 r. do dnia 31 lipca 1990 r., w którym W. U., najpierw jako szeregowy (szeregowy podchorąży w okresie od dnia 1 września 1988 r. do dnia 4 października 1989 r.), a następnie kapral (od dnia 5 października 1988 r.), pełnił służbę w Wydziale Paszportów WUSW w S. (do dnia 31 sierpnia 1987 r.) oraz słuchacz-podchorąży w Wyższej Szkole (...) w L., nie może być uznany, z przyczyn, o których była wyżej mowa, za okres służby na rzecz totalitarnego państwa w rozumieniu art. 13b ust. 1 ustawy zaopatrzeniowej. W związku z tym, jak trafnie przyjął Sąd I instancji, wysokość emerytury policyjnej i policyjnej renty inwalidzkiej W. U. od dnia 1 października 2017 r. nie może być ustalana z zastosowaniem przepisów art. 13a, art. 13b oraz art. 15c i art. 22a ustawy zaopatrzeniowej. Sporny okres, nie podlega więc przeliczeniu z zastosowaniem 0% podstawy wymiaru emerytury oraz nie uzasadnia zmniejszenia policyjnej renty inwalidzkiej o 10% podstawy wymiaru za każdy rok służby, o której mowa w art. 13b ostatnio powołanej ustawy. Świadczenia te nie podlegają również dalszemu obostrzeniu przewidzianemu w art. 15c ust. 3 i art. 22a ust. 3 ustawy zaopatrzeniowej, tj. obniżeniu do kwoty przeciętnej emerytury oraz przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy wypłacanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ogłaszanej przez Prezesa ZUS.

Zaskarżony wyrok odpowiada więc prawu, a apelacja jako bezzasadna, na podstawie art. 385 k.p.c., podlegała oddaleniu, czemu Sąd Apelacyjny dał wyraz w pkt II wyroku.

O kosztach instancji odwoławczej Sąd Apelacyjny orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 108 § 1 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c. oraz § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. 2015 r., poz. 1800 ze zm.), mając przy tym na uwadze, że apelacja pozwanego organu emerytalnego zaskarżyła wyrok Sądu I instancji zarówno w części ustalającej wysokość emerytury policyjnej, jak i w części ustalającej wysokość policyjnej renty inwalidzkiej.