Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konin, dnia 14-06-2021 r.

Sąd Rejonowy w Koninie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodnicząca: sędzia Magdalena Bartłomiejczak

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Fułek

po rozpoznaniu w dniu 2 czerwca 2021 r. w Koninie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. Z.

przeciwko A. C.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 7.048,25 zł (siedem tysięcy czterdzieści osiem złotych dwadzieścia pięć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 27 listopada 2020 r. do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 2.217 zł (dwa tysiące dwieście siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Magdalena Bartłomiejczak

Sygn. akt I C 152/21

UZASADNIENIE

Powódka M. Z. w pozwie skierowanym przeciwko A. C. domagała się zasądzenia kwoty 7.048,25 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu powódka wskazała, że pozwana jako spadkobierca testamentowy zmarłego R. S. jest obowiązana do zwrotu poniesionych przez nią kosztów pochówku spadkodawcy na łączną kwotę 11.048,25 zł, na którą składają się: opłata za chłodnię (100 zł), opłaty za usługi pogrzebowe (2.800 zł, 1.000 zł i 900 zł), opłata za stypę (2.710 zł), opłaty za przewóz osób (200 zł i 92,25 zł), opłata za ważność grobu (246 zł), opłata za demontaż nagrobka i dopisanie liter (3.000 zł). Koszty te poniosła powódka, ponieważ zasiłek pogrzebowy z ZUS w kwocie 4.000 zł nie pokrył w całości poniesionych wydatków, pozostaje do zwrotu kwota 7.048,25 zł stanowiąca różnice pomiędzy wniesionym kosztami a otrzymanym zasiłkiem.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu. W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwana A. C. wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na swoją rzecz kosztów procesu. W ocenie pozwanej koszty pogrzebu są w znacznej mierze zawyżone. Zdaniem pozwanej koszty zorganizowania uroczystości powinny zamknąć się w wysokości 4.000 zł czyli w wysokości zasiłku pogrzebowego.

Postanowieniem z dnia 19 lutego 2021 roku Sąd skierował strony do mediacji, jednakże powódka nie przystąpiła do mediacji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Dnia 30 września 2019 roku zmarł R. S.. Spadek po zmarłym na podstawie testamentu nabyła A. C..

Dowód: postanowienie Sądu Rejonowego w K.z dnia 22 października 2020 roku sygn. I Ns 1392/19 k. 33

Koszty pogrzebu zmarłego w łącznej kwocie 11.048,25 zł poniosła powódka. Koszty te obejmowały kwoty:

- 246 zł wynikająca z faktury VAT nr (...) z dnia 4 października 2019 roku, z tytułu opłaty za ważność grobu,

- opłaty za przewóz osób (200 zł i 92,25 zł) wynikające z faktury VAT nr (...) z dnia 8 października 2019 roku oraz faktury VAT nr (...) OF z dnia 2 października 2019 roku,

- kwota 2.710 zł wynikająca z faktury VAT nr (...) z dnia 2 października 2019 roku tytułem organizacji stypy,

- kwota 900 zł z tytułu ofiary,

- kwota 1.000 zł wynikająca z faktury VAT nr (...) z dnia 5 października 2019 roku,

- kwota 100 zł wynikająca z rachunku z dnia 30 września 2019 roku tytułem opłaty za chłodnię,

- kwota 3.000 zł wynikająca z rachunku nr (...) z dnia 5 grudnia 2019 roku tytułem demontażu i montażu nagrobka oraz dopisania liter,

- kwota 2.800 zł wynikająca z faktury VAT nr (...) z dnia 30 września 2019 roku tytułem usługi pogrzebowej.

W stypie zorganizowanej po pochówku brało udział ok. 30 osób. Powódka nie zaprosiła na stypę pensjonariuszy domu pomocy społecznej, w którym przebywał R. S.. Sam pogrzeb był zorganizowany w obrządku katolickim, ceremonię prowadził katolicki ksiądz.

Dowód: faktury k. 13-14, 16-17, 19; zlecenie najmu autobusu nr (...) z dnia 1 października 2019 roku k. 15, zaświadczenie z dnia 30 września 2019 roku k. 18, rachunki k. 21, przesłuchanie powódki k. 87

Pismem z dnia 12 lutego 2020 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 7.070,25 zł tytułem zwrotu poniesionych kosztów pogrzebu, jednakże bezskutecznie.

Dowód: pismo pozwanej z dnia 23 lutego 2020 roku k. 10, pismo powódki z dnia 12 lutego 2020 roku k. 11-12

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie dokumentów prywatnych złożonych przez strony, a opisanych wyżej w stanie faktycznym sprawy, których prawdziwości nie kwestionowała żadna ze stron.

Sąd oparł się na zeznaniach stron postępowania w zakresie opisanym powyżej w stanie faktycznym. Zeznania pozwanej w pozostałym zakresie nie wnosiły istotnych informacji z punktu widzenia rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Zgodnie z brzmieniem art. 922 §3 k.c. do długów spadkowych należą koszty pogrzebu spadkodawcy w takim zakresie, w jakim pogrzeb odpowiada zwyczajom, przyjętym w danym środowisku. Stąd też obejmują wydatki poniesione w celu nabycia grobu, trumny, urządzenia ceremonii, jak też koszty zakupu odzieży żałobnej dla członków najbliższej rodziny zmarłego itp. (szerzej M. Pazdan (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. II, s. 1008; J. Kremis, E. Gniewek (w:) E. Gniewek, Komentarz, s. 1510)

W ocenie Sądu, powódka udowodniła poniesione koszty pogrzebu spadkodawcy w kwocie 11.048,25 zł, na którą składają się: opłata za chłodnię (100 zł), opłaty za usługi pogrzebowe (2.800 zł, 1.000 zł i 900 zł), opłata za stypę (2.710 zł), opłaty za przewóz osób (200 zł i 92,25 zł), opłata za ważność grobu (246 zł), opłata za demontaż nagrobka i dopisanie liter (3.000 zł). Jednocześnie Sąd uznał, że zostały one pokryte w części z wypłaconego powódce zasiłku pogrzebowego w wysokości 4.000 zł.

Zdaniem Sądu analizowanie czy obowiązkiem powódki było zorganizowanie skromnego poczęstunku tylko dla najbliższych żałobników, w której uczestniczyłaby mniejsza liczba osób w okolicznościach niniejszej sprawy jest niecelowe, zwłaszcza, że bezsporne jest, że w stypie uczestniczyło ok. 30 osób. Powódka była faktyczną organizatorką pogrzebu co oznaczało, że to jej poglądy na konieczność urządzenia stypy i zaproszenia na nią określonych osób powinny być brane pod uwagę. Na marginesie zauważyć należy, że powódka choć nie została powołana do spadku po zmarłym, to jednak utrzymywała relacje ze spadkodawcą, nie ,,odcięła się od niego”, o czym świadczy fakt, iż zorganizowała pogrzeb, który odpowiada zwyczajom przyjętym w środowisku zmarłego. Ubocznie należy przy tym zauważyć, że pozwana zamieszkuje w innym mieście, nie funkcjonowała w środowisku, do którego zmarły należał, nie utrzymywała z nim kontaktu, a nadto swoje doświadczenie wiąże z organizacją ceremonii pogrzebowej w innym czasie i okolicznościach i w innym mieście.

Stypa zorganizowana przez powódkę stanowiła normalny poczęstunek po pogrzebie, nie odbiegający ani skromnością ani wystawnością od tego typu konsolacji w stosunkach miejscowych, w stypie brało udział ok. 30 osób, która to liczba również nie odbiega od standardów w tego typu sytuacjach.

W ocenie Sądu również pozostałe wydatki udokumentowane przez powódkę mieszczą się w kosztach odpowiadających miejscowym zwyczajom pogrzebu. Bez wpływu na tą ocenę pozostają zaś całkowicie odmienne zapatrywania pozwanej, która uważała, iż powódka znacząca zawyża koszty pogrzebu. Tymczasem powódka wszystkie elementy składowe pogrzebu należycie udowodniła za pomocą dokumentów – faktur i rachunków. Poza tym niekwestionowanym było, że pogrzeb, jaki został urządzony spadkodawcy był typowym pochówkiem katolickim, a zatem wymagał zakupu trumny, wymagał uczestnictwa księdza, organisty i kościelnego, a także zorganizowania stypy, skorzystania z usług firmy pogrzebowej itd. Zwyczajowo też za prowadzenie pogrzebu ksiądz katolicki otrzymuje datek, który wprowadzie jest dobrowolny, ale zwyczaj jego wręczenia jest w środowisku osób wierzących uważany za naturalny i ugruntowany.

Ponadto pomiędzy stronami bezspornym było, iż powódka otrzymała zasiłek pogrzebowy w wysokości 4.000 zł. Ta zaś okoliczność dała pozwanej asumpt do konkluzji, iż wskazane świadczenie powinno wystarczyć do godziwego pochówku spadkodawcy wraz z zorganizowaniem stypy. Powszechnie wiadomym jest jednak to, że kwota zasiłku pogrzebowego została ustalona przez ustawodawcę na określonym pułapie, który z pewnością uwzględnia niezbędne przy tego typu uroczystościach koszty na poziomie minimalnym. W istocie rzeczy wskazana kwota nie jest zbyt duża i tak naprawdę wystarcza na bardzo skromny pogrzeb. Trudno zatem przyjąć, aby zasiłek ten mógł stać się źródłem wzbogacenia powódki w sytuacji, gdy faktycznie został zorganizowany pochówek odpowiadający zwyczajom miejscowym. Trudno także uznać wysokość poniesionych przez pozwaną wydatków za motywowaną chęcią skierowania roszczenia regresowego w dotkliwej wysokości wobec pozwanej.

Nadto rozstrzygając sprawę, Sąd uznał, że pozwana nie udowodniła, iżby odpowiadający miejscowym zwyczajom pochówek można było zorganizować wydatkując niższą kwotę.

Sąd mając powyższe na uwadze uznał roszczenie powódki za uzasadnione i orzekł jak w punkcie 1 sentencji. O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 kc zasądzając je zgodnie z żądaniem pozwu od daty wytoczenia powództwa – 27 listopada 2020 r.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 2 wyroku na mocy art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z §2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 201r. poz. 1668) w brzmieniu obowiązującym na dzień wniesienia pozwu tj. na dzień 27 listopada 2020 roku i zasądził od pozwanej na rzecz powódki zwrot kosztów procesu w wysokości 2.217 zł. Koszty postępowania poniesione przez powódkę obejmowały: opłatę od pozwu w wysokości 400 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika strony powodowej w stawce minimalnej w wysokości 1.800 zł, powiększone o opłatę od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł.

sędzia Magdalena Bartłomiejczak