Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 listopada 2021 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

Protokolant: Agnieszka Sobolczyk

po rozpoznaniu w dniu 25 listopada 2021 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. K.

przeciwko Skarbowi Państwa - Szefowi (...) Zarządu (...)
w B.

o ochronę naturalnego środowiska człowieka

1.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powódki A. K. kwotę 66 400,00 zł (sześćdziesiąt sześć tysięcy czterysta złotych) tytułem odszkodowania z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 21 marca 2018 roku do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz powódki A. K. kwotę
3 276,72 zł (trzy tysiące dwieście siedemdziesiąt sześć złotych 72/100) brutto tytułem kosztów nieopłaconej opłaty za pomoc prawną udzieloną
jej z urzędu i kwotę 26,62 zł (dwadzieścia sześć złotych 62/100) tytułem zwrotu kosztów dojazdu pełnomocnika z urzędu na rozprawę;

4.  przyznaje adwokatowi M. G. kwotę 1 151,28 zł (jeden tysiąc sto pięćdziesiąt jeden złotych 28/100) brutto tytułem kosztów nieopłaconej opłaty za pomoc prawną udzieloną powódce z urzędu
i kwotę 9,36 zł (dziewięć złotych 36/100) tytułem zwrotu kosztów dojazdu pełnomocnika z urzędu na rozprawę i nakazuje wypłacić te kwoty z środków budżetowych Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu;

5.  zasądza od powódki A. K. na rzecz Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. kwotę 1 404,00 zł (jeden tysiąc czterysta cztery złote) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego;

6.  ściąga z roszczenia zasądzonego na rzecz powódki A. K.
w pkt 1 wyroku na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 4 028,50 zł (cztery tysiące dwadzieścia osiem złotych 50/100) tytułem części brakujących kosztów procesu;

7.  nakazuje pobrać od pozwanego Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. na rzecz Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego w Sieradzu kwotę 8 137,00 zł (osiem tysięcy sto trzydzieści siedem złotych) tytułem części brakujących kosztów opinii biegłych.

Sygn. akt I C 199/18

UZASADNIENIE

A. K. wniosła o zasądzenie od Skarbu Państwa - Szefa (...) Zarządu (...) w B. kwoty 50 000,00 zł tytułem kosztów niezbędnych do rewitalizacji akustycznej budynku położonego
na działkach o numerach: (...) w miejscowości G. wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 20 marca 2018 r. do dnia zapłaty,
a także kwoty 40 000,00 zł tytułem spadku wartości działek o numerach:(...) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 20 marca 2018 r. do dnia zapłaty. Ponadto wniosła o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa
i zasądzenie od powódki kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

A. K. jest właścicielką nieruchomości położonej w G., gmina Ł., o powierzchni 1,5300 ha, składającej się z działek o numerach:(...), dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą
(...). Są to częściowo grunty rolne zabudowane domem, grunty zadrzewione i zakrzewione; grunty orne i sady. Klasa bonitacyjna gleby jest wysoka (I - IV). Dla wyżej wymienionych działek nie ma opracowanego planu zagospodarowania przestrzennego, jest natomiast studium uwarunkowań
i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Działki są uzbrojone w energię elektryczną oraz wodociąg. Nie posiadają przyłącza do sieci gazowej
i kanalizacyjnej. Droga dojazdowa do nich jest utwardzona asfaltem. Wjazd
na działki jest wykonany z kostki brukowej. Posesja jest ogrodzona siatką,
ma bramę wjazdową przesuwną z pełną automatyką. Dom pochodzi z końca lat dziewięćdziesiątych, ma powierzchnię użytkową około 227 m ² . Zbudowany jest
z cegły ceramicznej pełnej. Strop ma konstrukcję monolityczną i jest ocieplony. Drewniany szkielet dachu pokryty jest gontem bitumicznym. Dom ma jedno okno z PCV, natomiast pozostałe okna są drewniane, (dowód: odpisy z księgi wieczystej - k. 21 - 25; wypis z rejestru gruntów - k. 18; zaświadczenie - k. 19 - 19 verte; mapa - k. 20; zdjęcia - k. 26 - 31; opinia pisemna biegłego K. N. - k. 89 - 157) .

W dniu 25 października 2016 r. Sejmik Województwa (...) podjął uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia strefy ograniczonego użytkowania, w której nastąpiło przesunięcie granic poszczególnych podobszarów oznaczonych wyodrębnionymi izoliniami, która to uchwała uchyliła jednocześnie uchwałę z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł.. Zgodnie
z § 8 powołanej uchwały w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza
się następujące ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu:

a) w podobszarze A:

- zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno
i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego, a także mieszkaniowo- usługową,

- zakaz tworzenia terenów rekreacyjno- wypoczynkowych,

- zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

- zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży;

b)w podobszarze B:

- zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk,

- zakaz przeznaczania terenu pod budowę: szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy, (bezsporne) .

Z § 9 tej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące ograniczenia w zakresie korzystania z terenu:

a) w podobszarze A:

- zakaz budowy budynków jedno i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, zagrodowego, mieszkaniowo - usługowego, szpitali, domów opieki społecznej, a także obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na budynki mieszkalne jedno- i wielorodzinne oraz zamieszkania zbiorowego, zabudowę zagrodową, mieszkaniowo- usługowe, szpitale, domy opieki społecznej, a także obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- dopuszcza się rozbudowę, odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży,

- dopuszcza się zmianę sposobu użytkowania budynków w całości lub części na cele mieszkaniowe oraz budowę nowych budynków mieszkalnych jednorodzinnych jako towarzyszących innym funkcjom, na warunkach określonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego,
a w przypadku braku planu miejscowego, na warunkach określonych w decyzji
o warunkach zabudowy;

a) w podobszarze B:

- zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

- zakaz zmiany sposobu użytkowania obiektów budowlanych w całości lub części na szpitale, domy opieki społecznej oraz obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, działających w porze nocy,

- dopuszcza się rozbudowę odbudowę oraz nadbudowę istniejących szpitali, domów opieki społecznej i obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży, (bezsporne) .

Z § 10 powyższej uchwały wynika, że w obszarze ograniczonego użytkowania wprowadza się następujące wymagania techniczne dotyczące budynków:

a) w podobszarze A - w budynkach istniejących oraz nowoprojektowanych należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie z obowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej;

b) w podobszarze B - w budynkach szpitali, domów opieki społecznej i budynkach związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży należy zapewnić właściwy klimat akustyczny w pomieszczeniach wymagających ochrony akustycznej, zgodnie zobowiązującymi normami, poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej, (bezsporne) .

Przedmiotowe działki znajdują się na terenie wyżej wspomnianego obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego w Ł. w granicach podobszaru A, (bezsporne) .

Wprowadzenie powyższą uchwałą obszaru ograniczonego użytkowania zmniejszyło wartość działek należących do powódki o łączną kwotę 40 500,00 zł, (dowód: opinia biegłego K. N. - k. 90 - 157) .

Na skutek działania lotniska wojskowego dochodzi do przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu na przedmiotowych działkach. W celu zapewnienia odpowiedniego klimatu akustycznego w pomieszczeniach tego budynku należy wykonać adaptację akustyczną polegającą na wymianie 14 okien o łącznej powierzchni około 36 m ² wraz z wywietrzniki powietrza oraz dwóch par drzwi wejściowych o powierzchni około 4 m ² . Przed utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł. budynek nie spełniał standardowych wymogów akustycznych, które określały obowiązujące normy prawa budowlanego. Dotyczyło to 13 okien o łącznej powierzchni 35 m ² . Koszt doprowadzenia budynku do tych norm wynosi 43 580,38 zł. Koszt prac adaptacyjnych w zakresie norm akustycznych - po wprowadzeniu obszaru ograniczonego użytkowania - wynosi natomiast 69 952,94 zł. Różnica tych kwota daje w zaokrągleniu kwotę 26 400,00 zł, (dowód: opinia (...) - k. 174 - 216 wraz z opinia uzupełniającą - k. 287 - 288; opinia biegłego K. N. - k. 298 - 337 wraz z opinią uzupełniającą - k. 364 - 380) .

Pismem z 2 marca 2018 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty odszkodowania w wysokości 80 000,00 zł z tytułu kosztów niezbędnych
do rewitalizacji budynku znajdującego się na działkach o numerach: (...)
(...) oraz kwoty 70 000,00 zł tytułem zmniejszenia ich wartości. Wyznaczyła trzydziestodniowy termin do zapłaty powyższych kwot. Pismem z 20 marca 2018 r. pozwany odmówił wypłaty, (dowód: pismo - k. 9 - 16; dowód nadania - k. 8
- 8 verte; pismo - k. 17) .

Powyższy stan faktyczny jest częściowo bezsporny, bowiem Sąd ustalił
go na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony, których wiarygodność i prawdziwość nie była przez nie kwestionowana.

Sąd ustalił utratę wartości działek w oparciu o opinię biegłego z zakresu szacowania nieruchomości. Opinię tą uznał za wiarygodną, albowiem jest jasna, wewnętrznie niesprzeczna oraz naukowo i logicznie uzasadniona. Została ona sporządzona w oparciu o oględziny nieruchomości oraz o przedstawioną przez strony dokumentacje, przy czym sporządzono ją z uwzględnieniem zasad fachowej wiedzy i doświadczenia. Biegły szczegółowo opisał stan nieruchomości, a także dokonał stosownych obliczeń. W opinii uzupełniającej odniósł się do wątpliwości stron i w sposób jasny i logiczny wskazał, dlaczego podtrzymuje wnioski wcześniejszej opinii.

Sąd ustalił, że na skutek działania lotniska wojskowego w Ł. dochodzi do przekroczenia dopuszczalnych norm hałasu na przedmiotowych działkach;
że budynek znajdujący się na nich nie był dostatecznie wyciszony przed wejściem w życie powyższej uchwały; zakres robót potrzebnych do zapewnienia budynkowi odpowiedniego klimatu akustycznego i ich wartość - w oparciu o opinię firmy (...) i biegłego K. N.. Opinie te Sąd uznał za wiarygodne, albowiem są jasne, wewnętrznie niesprzeczne oraz naukowo i logicznie uzasadnione, a także w pełni z sobą korelują i wzajemnie się uzupełniają. Opinie te zostały sporządzone w oparciu o oględziny nieruchomości oraz
o przedstawioną przez strony dokumentacje, przy czym uwzględniają one zasady fachowej wiedzy i doświadczenia. Biegli szczegółowo opisali stan nieruchomości powódki, a także dokonali stosownych obliczeń. Uwzględnili przy tym wątpliwości stron, fachowo i rzeczowo odnosząc się do nich w sporządzonych przez siebie opiniach uzupełniających.

Sąd pominął przy ustaleniu stanu faktycznego zeznania świadka M. K., gdyż nic nie wnoszą do sprawy, a także z uwagi na to, że podstawą rozstrzygnięcia w sprawie są w zasadzie opinie biegłych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w części.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2020 r., poz. 1219), w związku
z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę.

Przesłankami wynikającej z tej regulacji są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą.

Z powyższego przepisu wynika także, iż szkodą jest także zmniejszenie wartości nieruchomości, co koresponduje z pojęciem straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że przy definiowaniu obszaru ograniczonego użytkowania trzeba dostrzegać z jednej strony związane z jego utworzeniem ograniczenia w zakresie sposobu korzystania z nieruchomości, z drugiej, przyczyny, które legły u podstaw utworzenia tego obszaru. Ograniczenia
są związane z konkretną nieruchomością położoną na tym obszarze i dotyczą każdego właściciela, gdyż dopóki będzie istniał obszar ograniczonego użytkowania, dopóty będą obowiązywały wprowadzone na jego terenie ograniczenia w zakresie przeznaczenia, wymagań technicznych dotyczących budynków oraz sposobu korzystania z gruntów.

Praktycznie zawsze obszar ograniczonego użytkowania ingeruje w prawo własności i w sferę wolności właściciela, wobec czego wyszczególnienie sytuacji, w których dojdzie do utworzenia go, jest wyczerpujące i wymaga uprzedniego stwierdzenia, że zastosowanie najlepszych dostępnych metod i środków
nie doprowadziło do utrzymania dopuszczalnych warunków środowiska. Konieczność utworzenia obszaru wynika z tego, że jest to jedyny sposób uzyskania efektu w postaci ochrony zasobów środowiska, który uwzględnić powinien wyczerpanie dostępnych środków i zasadę proporcjonalności przewidzianą w art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Samo już zatem utworzenie obszaru ograniczonego użytkowania wskazuje na negatywne oddziaływanie lotniska na środowisko w stopniu wymagającym wprowadzenia ograniczeń
w wykonywaniu prawa własności. Ograniczenia te musi respektować każdy właściciel nieruchomości (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r.,
II CSK 565/08, wyrok Sądu Najwyższego z 25 lutego 2009 r., II CSK 546/08, Lex 528219).

Mając powyższe na uwadze oraz zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, zwłaszcza opinię biegłego ds. wyceny nieruchomości, należy stwierdzić, że wskutek wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania powódka poniosła szkodę, która polega na ograniczeniu w sposobie korzystania z nieruchomości i zmniejszeniu jej wartości, ponieważ znajduje się ona
w podobszarze A obszaru ograniczonego użytkowania wprowadzonego uchwałą Nr (...)Sejmiku Województwa (...) z 25 października 2016 r.

Należy w tym miejscu dodać, że powódka nie może dochodzić zakazania immisji hałasu przez lotnisko. Zatem ma ograniczoną możliwość wykonywania swojego prawa własności poprzez podejmowanie działań ochronnych. Istotne
w niniejszej sprawie jest również i to, że z § 9 powyższej uchwały wynika m.in. zakaz przeznaczania terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno i wielorodzinną, zagrodową i zamieszkania zbiorowego oraz mieszkaniowo - usługową. Zatem szkodę powódki należy badać pod kątem utraty zdolności swobodnego wykorzystania nieruchomości na te cele i oceniać pod kątem spadku jej wartości. Reasumując, wskutek uszczuplenia zakresu i sposobu dotychczasowego korzystania z nieruchomości oraz zmuszenia do zmiany dotychczasowego jej przeznaczenia, co wynika z utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania,
w obrębie którego usytuowana jest nieruchomość powódki, doznała ona szkody
w postaci obniżenia wartości nieruchomości. Wypada zauważyć, że nieruchomość jest dobrem inwestycyjnym i o ile nie jest wyłączona spod obrotu podlega regułom rynkowym, a jej wartość jest weryfikowana przez wolny rynek, niezależnie od tego czy właściciel zamierza ją zbyć, czy też nie poczynił w tym zakresie żadnych kroków (patrz wyroki Sądu Apelacyjnego w Poznaniu: z 30 września 2009 r.,
I ACa 484/09, Lex 756606 i I ACa 772/09 z 17 czerwca 2010 r., Lex 756717). Zatem do zakresu szkody podlegającej naprawieniu na podstawie art. 129 ust. 2 cytowanej wcześniej ustawy należy obniżenie wartości nieruchomości wynikające z faktu, że jej współwłaściciele będą musieli znosić dopuszczalne na tym obszarze immisje, np. hałas (patrz wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 18 listopada 2010 r., I ACa 884/10, Lex 756735). Nieruchomość powódki znajduje się
w pobliżu lotniska wojskowego w Ł., zatem hałas wytwarzany przez samoloty negatywnie postrzegany jest przez potencjalnych jej nabywców. Z opinii biegłego ds. wyceny nieruchomości wynika, że zainteresowanie nabyciem nieruchomości w okolicach lotniska w obszarze ograniczonego użytkowania spadło,
a potencjalni nabywcy mogą być skłonni do ich kupna za niższą cenę. Dlatego Sąd ustalił za biegłym, że wartość rynkowa działek należących do powódki spadła o łączną kwotę 40 500,00 zł.

Przechodząc do drugiego roszczenia powódki, które dotyczyło zwrotu nakładów na rewitalizację akustyczną budynku, należy przytoczyć treść art. 136 ust. 3 wyżej wymienionej ustawy, z którego wynika, że w razie określenia
na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, szkodą, o której mowa w przepisie art. 129 ust. 2 ustawy, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie.

W orzecznictwie sądów powszechnych i Sądu Najwyższego utrwalił
się pogląd, z którego wynika, że obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą jej wyrządzenia i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawić. Odszkodowanie bowiem ma wyrównać uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę, istniejący
w chwili jej wyrządzenia do czasu, gdy zobowiązany wypłaci poszkodowanemu sumę pieniężną odpowiadającą szkodzie ustalonej w sposób prawem przewidziany (patrz uchwała Sądu Najwyższego z 15 listopada 2001 r., III CZP 68/01, OSNC 2002, zeszyt 6, poz. 74).

W tej sprawie obowiązek pozwanego do naprawienia szkody powódki, który polega na uiszczeniu odpowiedniej sumy pieniężnej, powstał z chwilą wejścia
w życie uchwały Sejmiku Województwa (...). Ustalała ona bowiem zakres koniecznych do wykonania nakładów rewitalizacyjnych, zmierzających
do przyczynienia się do zwiększenia atrakcyjności nieruchomości niewpływającej na podniesienie jej wartości z uwagi na lokalizację w strefie ograniczonego użytkowania.

Budynek znajdujący się na przedmiotowych działkach jest przeznaczony
na potrzeby mieszkaniowe i niewątpliwie wymaga ochrony akustycznej
na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki
i ich usytuowanie. Z opinii (...) wynika, że nie spełnia on obowiązujących wymogów, a przez to nie zapewnia należytego klimatu akustycznego. W celu ochrony akustycznej konieczne jest poczynienie nakładów, których koszty biegły
z zakresu budownictwa określił na kwotę 69 952,94 zł brutto. Jednakże
z uwagi na to, że budynek nie spełniał wymogów akustycznych także przed wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania, należało od tej kwoty odliczyć koszt doprowadzenia budynku do tych wymogów, który wyniósł 43 580,38 zł. Zatem szkoda powódki z tego tytułu wynosi ostatecznie 26 400,00 zł.

Dlatego Sąd orzekł, jak w pkt 1 wyroku, na podstawie art. 129 ust. 2 i art. 136 ust. 3 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (tekst jedn., Dz. U. z 2020 r., poz. 1219). W pozostałej części Sąd powództwo o odszkodowanie oddalił, o czym orzekł, jak w pkt 2 wyroku.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. W tym miejscu należy zauważyć, że przed wytoczeniem powództwa powódka wezwała pozwanego do zapłaty odszkodowania w wysokości 80 000,00 zł z tytułu kosztów niezbędnych do rewitalizacji budynku znajdującego się na działkach
o numerach: (...)oraz kwoty 70 000,00 zł tytułem zmniejszenia ich wartości. Powódka wyznaczyła trzydziestodniowy termin do zapłaty powyższych kwot. Jednakże pismem z 20 marca 2018 r. pozwany nie uwzględnił tego żądania. Zatem należy stwierdzić, że pozostaje on w zwłoce od 21 marca 2018 r., gdyż roszczenie stało się wymagalne 20 marca 2018 r. W pozostałej części Sąd powództwo o odsetki oddalił, o czym orzekł, jak w pkt 2 wyroku.

Powódka poniosła koszty opłaty za czynności adwokata ustanowionego
z urzędu w wysokości 4 428,00 zł brutto, ustalone na podstawie § 2 - 4 i § 8 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (tekst jedn., Dz. U. z 2019 r., poz. 18) i koszty dojazdu adwokata z urzędu na rozprawę w wysokości 35,98 zł. W związku z tym, że pozwany przegrał sprawę w 74 %, to należy stwierdzić, że powódce należy
się zwrot części kosztów w wysokości 3 276,72 zł brutto (74 % z kwoty 4 428,00 zł) i w wysokości 26,62 zł (74 % z kwoty 35,98 zł), o czym Sąd orzekł, jak w pkt 3 wyroku, na podstawie art. 100 k.p.c. Pozostała część kosztów pełnomocnika
z urzędu zostanie wypłacona z środków budżetowych Skarbu Państwa, o czym Sąd orzekł, jak w pkt 4 wyroku, na podstawie art. 100 k.p.c. w zw. z przepisami powyższego rozporządzenia.

Pozwany poniósł koszty zastępstwa prawnego w wysokości 5 400,00 zł, które zostały ustalone na podstawie § 2 pkt 6 i § 10 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat
za czynności radców prawnych (tekst jedn., Dz. U. z 2018 r., poz. 265). Powódka przegrała sprawę w 26 %, dlatego winna zwrócić pozwanemu kwotę 1 404,00 zł (26 % z kwoty 5 400,00 zł). Dlatego Sąd orzekł, jak w pkt 5 wyroku, na podstawie art. 100 k.p.c.

O brakujących kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 6 i 7 wyroku,
na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn., Dz. U. z 2020 roku, poz. 755) w zw. z art. 100 § 1 k.p.c.

W przypadku pozwanego, brakujące koszty procesu, to brakujące koszty opinii w wysokości 10 995,95 zł. W związku z tym, że pozwany przegrał sprawę
w 74 %, to należy stwierdzić, że musi pokryć brakujące koszty do wysokości 8 137,00 zł.

W przypadku powódki, brakujące koszty procesy, to brakujące koszty opinii
w wysokości 10 995,95 zł i brakująca opłata stosunkowa w wysokości 4 500,00 zł. W związku z tym, że powódka przegrała sprawę w 26 %, to należy stwierdzić, że musi pokryć brakujące koszty procesu do wysokości 4 028,50 zł.