s ygn. akt II Ka 226/21
dnia 24 listopada 2021 r.
Sąd Okręgowy w Sieradzu – II Wydział Karny, w składzie:
Przewodniczący |
- |
sędzia Jacek Klęk |
Protokolant |
- |
st. sekr. sąd. Zdzisława Dróżdż |
przy udziale prokuratora Marka Wojtysiaka, po rozpoznaniu w dniu 24 XI 2021 r. sprawy A. S., oskarżonego o czyn z art. 278 § 5 k.k. w zw. z art. 12 § 1 k.k., na skutek apelacji prokuratora od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku – VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w Poddębicach z 29 lipca 2021 r. w sprawie VII K 93/21;
uchyla zaskarżony wyrok w całości i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Łasku – VII Zamiejscowemu Wydziałowi Karnemu z siedzibą w Poddębicach do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE |
||||||||||||||||||||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 226/21 |
||||||||||||||||||
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
0 |
|||||||||||||||||||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
||||||||||||||||||||
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
Wyrok Sądu Rejonowego w Łasku VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w Poddębicach. |
||||||||||||||||||||
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
||||||||||||||||||||
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel posiłkowy |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżyciel prywatny |
||||||||||||||||||||
☐ obrońca |
||||||||||||||||||||
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
||||||||||||||||||||
☐ inny |
||||||||||||||||||||
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||||||||||||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||||||||||||||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||||||||||||||||
☐ |
co do kary |
|||||||||||||||||||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||||||||||||||||
1.1.2. Podniesione zarzuty |
||||||||||||||||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||||||||||||||||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||||||||||||||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||||||||||||||||
☐ |
||||||||||||||||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||||||||||||||||
1.4. Wnioski |
||||||||||||||||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
|||||||||||||||||
2.
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
||||||||||||||||||||
1.5. Ustalenie faktów |
||||||||||||||||||||
1.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
2.1.1.1. |
||||||||||||||||||||
1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
||||||||||||||||
2.1.2.1. |
||||||||||||||||||||
1.6. Ocena dowodów |
||||||||||||||||||||
1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
||||||||||||||||||
1.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||||||||||||||||||||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
||||||||||||||||||
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||||||||||||||||||||
Lp. |
Zarzut |
|||||||||||||||||||
3.1. |
Obraza prawa materialnego w innym zakresie niż kwalifikacja prawna czynu przypisanego, a to::
|
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||||||||||||||||||||
Zarzuty okazały się zasadne, choć Sąd nie omieszka zauważyć, że podstawą uchybień Sądu I instancji był brak prawidłowo sformułowanego wniosku z art. 335 k.p.k. (to po stronie skarżącego) oraz mająca wpływ na treśc orzeczenia obraza art. 343 § 7 k.p.k. (po stronie sądu), co stanowiło również przyczynę uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, a nie jego zmiany, która w realiach przeprowadzonego postępowania odwoławczego była niedopuszczalna. Na wstępie należy zaznaczyć, że wniosek o jakim mowa w art. 335 § 2 k.p.k. by mógł zostać przez Sąd uwzględniony wymaga zgodności z prawem. De lege ferenda trzeba postulować, by wniosek konkretyzował nie tylko uzgodnione z oskarżonym kary lub inne środki przewidziane za zarzucany mu występek ale i podstawę prawną wymiaru uzgodnionych z oskarżonym kar i środków. Ma to istotne znaczenie w sytuacji wnioskowania kary innej niż opisana w sankcji przepisu części szczególnej zarzucanego oskarżonemu. Oskarżony bowiem winien mieć pełen wgląd zarówno w kwalifikację prawną czynu zarzucanego, jak i przepisy będące podstawą wymiaru kary. W niniejszej sprawie oskarżyciel dołączając do aktu oskarżenia wniosek wniósł o wymierzenie oskarżonemu kary ograniczenia wolności, w sytuacji gdy czyn zarzucany oskarżonemu zagrożony jest wyłącznie karą pozbawienia wolności. W realiach sprawy orzeczenie kary ograniczenia wolności było teoretycznie możliwe nie tylko poprzez zastosowanie art. 37a § 1 k.k. (co uczynił Sąd Rejonowy) ale i art. 60 § 2 i § 6 pkt. 4 k.k. Wobec powyższego obowiązkiem Sądu było wezwanie oskarżyciela do sprecyzowania podstawy prawnej wymiaru wnioskowanej kary – i to już na etapie wstępnej kontroli aktu oskarżenia i załączonego wniosku. Pomijając jednak powyższe kwestie (które należało podnieść a ramach samoistnego zarzutu obrazy art. 343 § 7 k.p.k. lub w ramach kolejnego zarzutu odwoławczego) zarzuty okazały się zasadne. Wprowadzony ww. ustawą COVID-ową przepis art. 57b k.k. stanowi obligatoryjną podstawę skazania i wymiaru kary dla sprawców przestępstw popełnionych w ramach art. 12 § 1 k.k. Ma przy tym słuszność skarżący wskazując i na obrazę art. 37a § 1 k.k. skoro przepis ów stanowi obowiązek (w wypadku stosowania tej instytucji) orzeczenia obok kary ograniczenia wolności lub grzywny środka karnego, środka kompensacyjnego lub przepadku. Brak powołania art. 57b k.k. w podstawie wymiaru kary oraz nie orzeczenie obligatoryjnego środka karnego lub środka kompensacyjnego lub przepadku konstytuuje konieczność uzupełnienia. To może zaistnieć albo w trybie postępowania odwoławczego albo ponownego postępowania przed sądem meriti. W przypadku postępowania odwoławczego, zważywszy tryb konsensualny zastosowany w postępowaniu przed Sądem I Instancji, zmiana zaskarżonego orzeczenia warunkowana jest nie tylko istnieniem stosowanego środka odwoławczego, ale i udziałem oskarżonego w rozprawie odwoławczej i wyrażeniem zgody na orzeczenie obok kary ograniczenia wolności postulowanego środka karnego oraz uzupełnienie podstawy skazania o art. 57b k.k. Niestawiennictw oskarżonego (pomimo doręczenia wezwania) dokonanie takiej korekty wyeliminowało. Sąd uznał bowiem, uwzględniwszy postawę oskarżonego w toku postępowania oraz genezę uchybień jakimi dotknięte jest zaskarżone orzeczenie za nieuzasadnione stosowanie wobec oskarżonego środków przymusu (zatrzymanie i doprowadzenie) – zwłaszcza, że w ponownym postępowaniu pierwszoinstncyjnym jeśli oskarżony nie stawi się na posiedzenie w przedmiocie wniosku o wydanie wyroku skazującego uniemożliwiając zakończenie postępowania w trybie konsensualnym możliwym i zarazem koniecznym będzie rozpoznanie sprawy na zasadach ogólnych – tj. na rozprawie niezależnie od tego czy oskarżony będzie miał życzenie w niej uczestniczyć czy też nie. |
||||||||||||||||||||
Wniosek |
||||||||||||||||||||
Zmiana wyroku i uzupełnienie podstawy wymiaru kary o art. 57b k.k. oraz orzeczenie wobec oskarżonego środka karnego w postaci podania wyroku do publicznej wiadomości poprzez jego ogłoszenie na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy w W. przez okres 14 dni. |
☐ zasadny ☒ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||||||||||||||||||||
Dopuszczalność zmiany wyroku na niekorzyść oskarżonego w postępowania odwoławczym warunkowana jest co do zasady zaskarżeniem orzeczenia na niekorzyść oskarżonego i ten warunek w sprawie jest spełniony. Jednakowoż nie można zapominać i o tym, że wydanie w I Instancji wyroku w trybie konsensualnym rzutuje i na zakres kompetencji Sądu Odwoławczego. W przypadku postępowania odwoławczego zmiana zaskarżonego orzeczenia warunkowana jest także udziałem oskarżonego w rozprawie odwoławczej i wyrażeniem zgody na orzeczenie obok kary ograniczenia wolności postulowanego środka karnego oraz uzupełnienie podstawy skazania o art. 57b k.k. Niestawiennictw oskarżonego na rozprawie w dniu 24 listopada 2021 r. (pomimo doręczenia wezwania) dokonanie takiej korekty wyeliminowało. Sąd uznał przy tym, uwzględniwszy postawę oskarżonego w toku postępowania oraz genezę uchybień jakimi dotknięte jest zaskarżone orzeczenie, za nieuzasadnione stosowanie wobec oskarżonego środków przymusu (zatrzymanie i doprowadzenie) – zwłaszcza, że w ponownym postępowaniu pierwszoinstncyjnym, jeśli oskarżony nie stawi się na posiedzenie w przedmiocie wniosku o wydanie wyroku skazującego, uniemożliwiając zakończenie postępowania w trybie konsensualnym, możliwym i zarazem koniecznym będzie rozpoznanie sprawy na zasadach ogólnych – tj. na rozprawie niezależnie od tego czy oskarżony będzie miał życzenie w niej uczestniczyć czy też nie. |
||||||||||||||||||||
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
||||||||||||||||||||
4.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
||||||||||||||||||||
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
||||||||||||||||||||
1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
||||||||||||||||||||
1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach zmiany |
||||||||||||||||||||
1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
||||||||||||||||||||
1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
||||||||||||||||||||
5.3.1.1.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
Z powodu wadliwego zastosowania trybu konsensualnego (z obrazą art. 343 § 7 k.p.k.) i niemożności konwalidowania uchybienia w postępowaniu odwoławczym determinuje konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku w całości. Na chwilę obecną wniosek o wydanie wyroku skazującego dołączony do aktu oskarżenia w niniejszej nie może zostać uwzględniony, a to zgodnie z powołanym wyżej przepisem obliguje do rozpoznania sprawy na zasadach ogólnych tj. do przeprowadzenia w całości przewodu sądowego. Nie wyklucza to zastosowania trybu konsensualnego w przyszłości o ile podjęte przez sąd starania w ramach rozpoznania wniosku na posiedzeniu skutkować będą uzgodnieniem przez oskarżonego i prokuratora wszystkich rozstrzygnięć. |
||||||||||||||||||||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
|||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
||||||||||||||||||||
5.3.1.4.1. |
||||||||||||||||||||
Zwięźle o powodach uchylenia |
||||||||||||||||||||
1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
||||||||||||||||||||
Wynikają wprost z sekcji 5.3.1.2.1. |
||||||||||||||||||||
1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
6. Koszty Procesu |
||||||||||||||||||||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
|||||||||||||||||||
7. PODPIS |
||||||||||||||||||||