Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 880/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie z dnia 9 czerwca 2020r. Sygn. akt VIII K 490/19

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.1.3. Granice zaskarżenia

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.2.1. Ustalenie faktów

0.1.2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

K. B. (2)

Oskarżona nie była karany za przestępstwa;

Informacja z KRK

1327

2.

K. B. (2)

Oskarżona uzyskuje niskie dochody, w 2020r. jej roczny dochód nie przekroczył średniej krajowej wynagrodzenia miesięcznego według danych GUS;

Informacja o dochodach z systemu teleinforma-tycznego

1326

0.1.2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.1.2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

Informacja z KRK

dokument wystawiony w punkcie informacyjnym Krajowego Rejestru Karnego przy Sądzie Okręgowym, nie wzbudza zastrzeżeń odnośnie formy sporządzenia i wartości merytorycznej;

Informacja o dochodach z systemu teleinformatycznego Ministra właściwego do spraw finansów publicznych

Dokument wygenerowany elektronicznie, nie budzi wątpliwości co do wiarygodności zawartości merytorycznej;

0.1.2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu

z pkt 2.1.1

albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 23 k.k.s. poprzez jego niezastosowanie i wymierzenie kary grzywny w wymiarze 150 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 500 (pięćset) złotych, a tym samym nieuwzględnienie przy ustaleniu stawki dziennej dochodów oskarżonej, jej warunków osobistych, rodzinnych, stosunków majątkowych i możliwości zarobkowych, podczas gdy oskarżona jest na utrzymaniu męża, a działalność gospodarcza którą prowadzi nie przynosi dochodów;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut obrazy przepisów prawa materialnego powinien być podnoszony wyłącznie wówczas, gdy autor apelacji nie kwestionuje ustaleń faktycznych. Bezsporne jest bowiem, że naruszenie przepisów prawa materialnego polega na jego wadliwym zastosowaniu lub niezastosowaniu w orzeczeniu, które oparte jest na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego i piśmiennictwie, konsekwentnie podkreśla się, iż obraza prawa materialnego polega na jego wadliwym zastosowaniu w orzeczeniu, które oparte jest na trafnych i niekwestionowanych ustaleniach faktycznych. Nie można więc mówić o obrazie prawa materialnego w sytuacji, gdy wadliwość orzeczenia w tym zakresie jest wynikiem błędnych ustaleń faktycznych, przyjętych za jego podstawę lub naruszenia przepisów procesowych. Nie można zatem skutecznie postawić tego zarzutu - jak to czyni skarżący - z jednoczesnym kwestionowaniem ustaleń faktycznych i przepisów postępowania.

Wadliwe zastosowanie (niezastosowanie) prawa materialnego może przybierać postać uchybienia odnoszącego się do wadliwego określenia konsekwencji prawnych czynu (np. wymierzenie kary nieprzewidzianej za dane przestępstwo, przekroczenie ustawowych granic danego rodzaju kary lub wymierzenie kary poza granicami sankcji przewidzianych za dane przestępstwo, nieorzeczenie obligatoryjnego środka karnego, niezachowanie przepisów o granicach kary łącznej).

Przepisy określające tzw. dyrektywy sądowego wymiaru kary, to jest art. 53 k.k., a także art. 23 k.k.s. nie mają charakteru norm stanowczych (zawierających nakaz lub zakaz określonego postąpienia), zatem ich obraza – w rozumieniu art. 438 pkt 1a (poprzednio pkt 1) – nie wchodzi w grę. Ponieważ określają one objęte sferą swobodnego sędziowskiego uznania ogólne dyrektywy wymiaru kary, podważanie przyjętej na ich podstawie oceny sądu jest możliwe tylko w ramach zarzutu rażącej niewspółmierności kary, chyba że wadliwość orzeczenia o karze skarżący wywodzi z obrazy prawa procesowego lub błędnie poczynionych ustaleń faktycznych, mających znaczenie dla płaszczyzny reakcji karnej (por. np. postanowienia SN: z 26.02.2007 r., IV KK 41/07, OSNKW 2007/1, poz. 514; z 24.04.2007 r., II KK 50/07, OSNKW 2007/1, poz. 903; z 7.10.2011 r., III KK 36/11, LEX nr 1044030, i z 13.09.2012 r., III KK 283/12, LEX nr 1226712).

Tak więc zarzut podnoszący, iż wymiar orzeczonej kary grzywny nie odpowiada dyrektywom sądowego wymiaru kary, ma w istocie charakter zarzutu przewidzianego w art. 438 pkt 4 k.p.k., a nie zarzutu „naruszenia prawa materialnego” (por. postanowienie SN z 4.02.2003 r., IV KK 482/02, LEX nr 75449, teza 2 postanowienia SN z 3.11.2004 r., IV KK 173/04, OSNwSK 2004, poz. 1981, oraz postanowienia SN z 18.01.2007 r., II KK 390/06, OSNwSK 2007, poz. 194, z 6.03.2008 r., III KK 345/07, Prok. i Pr.-wkł. 2008/11, poz. 23, i z 14.07.2016 r., III KK 256/16, Prok. i Pr.-wkł. 2016/10, poz. 11). W piśmiennictwie wskazuje się, że jedynie w wypadku, gdy sąd przy wymiarze kary w ogóle pominąłby dyrektywy jej wymiaru określone w art. 53 k.k., można byłoby konstruować zarzut obrazy prawa materialnego.

Sąd Rejonowy nie dopuścił się uchybienia poprzez niewłaściwe zastosowanie przepisu prawa materialnego przy ustalaniu stawki dziennej grzywny orzeczonej jako kara za popełnione przestępstwo. Sytuacja materialna skazanych nie ma wpływu na możliwość orzeczenia grzywny i liczbę stawek, jednak należy ją uwzględniać przy określaniu wysokości jednej stawki dziennej.

Zgodnie z brzmieniem art. 23 § 3 k.k.s., który reguluje kwestię liczby stawek dziennych grzywny oraz ich wysokości, w sprawach o przestępstwa skarbowe, ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe, przy czym stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności. Punktem wyjścia limitującym dolną granicę stawki dziennej grzywny orzekanej za przestępstwa skarbowe stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia obowiązująca w czasie popełnienia przypisanego oskarżonej czynu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2012r., sygn. akt III KK 397/11, LEX nr 1212891). Wynagrodzenie minimalne w 2013 roku zostało ustalone rozporządzeniem Rady Ministrów z 14 września 2012r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2013r. (Dz. U. z 2012r. ,poz. 1026) i wynosiło 1600 złotych. Jedna trzydziesta tej sumy to kwota 53,33 zł, a czterystukrotność to kwota 640 000 zł. Sąd Rejonowy wymierzył oskarżonej K. B. (2) za czyn z pkt 1 grzywnę w wysokości 100 (stu) stawek dziennych określając wysokość jednej stawki na kwotę 500 (pięćset) złotych, a za czyn z pkt 2 karę grzywny w wysokości 100 (stu) określając wysokość jednej stawki na kwotę 100 (stu) złotych. Natomiast karę łączną grzywny orzeczono w wysokości 150 (stu pięćdziesięciu) stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 400 (czterystu) złotych. Powyższy wymiar kary odpowiada zatem ustawowemu wymiarowi kary za to przestępstwo, nawet jeżeli wysokość jednej stawki dziennej nie uwzględnia warunków osobistych, sytuacji majątkowej oskarżonej i jej możliwości zarobkowych, ale argumentacja obrońcy powinna zostać podniesiona w ramach zarzutu rażącej niewspółmierności kary. W związku z powyższym zarzut naruszenia przepisu prawa materialnego jest niezasadny.

Obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na jego treść, a mianowicie:

A.  Naruszenie przepisu art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk, poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, sprzeczną z zasadami prawidłowego rozumowania i wskazaniami doświadczenia życiowego, w szczególności poprzez dokonanie przez Sąd I instancji wybiórczej oceny dowodów przeprowadzonych w niniejszym postępowaniu i odmówienie wiarygodności zeznaniom świadków, w zakresie w jakim przemawiały one na korzyść oskarżonej, a w szczególności depozycjom świadka: M. S., która prowadziła (...) Sp. z o.o. oraz świadków S. B., N. Q. T., którzy uczestniczyli w transakcjach kupna-sprzedaży towarów, mieli wiedzę na temat załadunku i transportu towarów do innych krajów, a także stałej współpracy ze spółką (...) Sp. z o.o.;

B.  naruszenie przepisu art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, poprzez przyjęcie przez Sąd I instancji, iż wszystkie faktury wymienione przez oskarżyciela publicznego w treści aktu oskarżenia nie dokumentują rzeczywistych transakcji gospodarczych, podczas gdy zgodnie z ustalonym stanem faktycznym (...) Sp.z o.o. dokonywała rzeczywistych transakcji gospodarczych obrotu gospodarczego z (...) Sp.z o.o. , a nadto w stosunku do większości kontrahentów spółki (...) organy podatkowe nie przeprowadziły żadnych czynności kontrolnych, a tym bardzie prawomocnie zakończonych postępowań podatkowych, co w konsekwencji prowadziło do bezpodstawnego przyjęcia, że oskarżona zaniżyła zobowiązanie podatkowe z tytułu podatku od towarów i usług;

C.  naruszenie przepisu art. 167 kpk w zw. z art. 366 §1 kpk w zw. z art. 170 § 1 pkt 2 kpk poprzez zaniechanie przez Sąd meriti dążenia do realizacji zasady prawdy materialnej wyrażającej się w :

- oddaleniu wniosków dowodowych wskazanych przez obrońcę oskarżonej w odpowiedzi na akt oskarżenia tj. wniosków o przesłuchanie świadków V. C., S. H., D. V. T., P. H., H. C. S., P. V. L., H. T. H., N. (...), na okoliczność relacji gospodarczych pomiędzy świadkami i reprezentowanymi przez świadków podmiotami, a (...) Sp. z o.o. , obrotu towarów w ramach wzajemnych relacji gospodarczych z (...) Sp. z o.o., sposobu realizowania i przedmiotów transakcji , zasad wzajemnych rozliczeń, w tym dokumentowania obrotu gospodarczego przez (...) , rzeczywistej działalności (...) polegającej na obrocie odzieżą, a powyższe okoliczności miały istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy;

- oddaleniu wniosków dowodowych wskazanych przez obrońcę oskarżonej w odpowiedzi na akt oskarżenia tj. wniosków o przesłuchanie świadków P. W. i A. Ż.-pracowników Urzędu Skarbowego W.-(...) w W., a także B. M.-Naczelnika Urzędu Skarbowego W. -(...) na okoliczność odbywanych kontroli spółki (...) przez organy skarbowe, uczestnictwa oskarżonej w ww. postępowaniach kontrolnych oraz zajmowania stanowiska przez oskarżoną, co do ustaleń poczynionych przez pracowników organów skarbowych, podczas gdy niniejsze okoliczności miały istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy;

-oddaleniu wniosków dowodowych wskazanych przez obrońcę oskarżonej w odpowiedzi na akt oskarżenia tj. wniosku o przesłuchanie świadka :M. P.- obecnego Prezesa Zarządu spółki (...) Sp.z o.o. na okoliczność ustalenia przyczyn zaniechania złożenia odwołania od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego W. (...) nr (...) z dnia 30 listopada 2015 roku, braku zweryfikowania przez zarząd spółki ustalonego przez organy kontrolne stanu faktycznego postępowania, braku wiedzy oskarżonej o wydaniu przedmiotowej decyzji, a tym samym niemożność ustosunkowania się do jej treści, a niniejsze okoliczności miały istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż przedmiotową decyzję administracyjną (ostateczną i prawomocną) Sąd I instancji uznał za kluczowy dowód niniejszej sprawie;

-oddaleniu wniosków dowodowych wskazanych przez obrońcę oskarżonej o zwrócenie się do Urzędu Skarbowego W. (...) o nadesłanie wszystkich akt kontroli skarbowej jako nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy, podczas gdy w niniejszych aktach znajdują się deklaracje oraz inne pisma składane przez oskarżoną w czasie pełnienia funkcji Prezesa Zarządu Spółki (...), a dla właściwego rozpoznania sprawy koniecznym jest zapoznanie się z całością akt sprawy, nie natomiast dokumentacją wybiórczo skompletowaną.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie, wyjaśnił na rozprawie wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, następnie całość tych okoliczności wnikliwie i wszechstronnie rozważył, uwzględniając przy tym zasady prawidłowego rozumowania, wskazania wiedzy, doświadczenia życiowego i na tej podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne oraz wyprowadził trafny wniosek w przedmiocie winy oskarżonej K. B. (2) za przypisane jej przestępstwa. Ocena materiału dowodowego przez sąd I instancji dokonana została z baczeniem na reguły z art. 4, 5, 7 k.p.k., a więc jest bezstronna i nie narusza zasady granic swobodnej oceny dowodów oraz jest zgodna z prawidłowym rozumowaniem, wskazaniami wiedzy, doświadczenia życiowego, zwłaszcza zaś nie zawiera błędów faktycznych i logicznych.

Odnosząc się do zarzutu nieprawidłowej oceny i odmówienia wiarygodności przez Sąd Rejonowy zeznaniom świadka M. S., wskazać należy, że świadek prowadziła (...) Sp. z o.o. i jak sama zeznała na rozprawie w 2013r. nie miała żadnych narzędzi umożliwiających sprawdzenie czy dany kontrahent jest czynnym podatnikiem VAT, gdyż w tamtym okresie nie było możliwości weryfikacji pod tym kątem faktur, ze względu na brak dostępu do odpowiednich rejestrów. Istniała jedynie możliwość weryfikacji podmiotu gospodarczego przez KRS ewentualnie poprzez złożenie pisma do urzędu skarbowego z prośbą o potwierdzenie czy dany podatnik jest czynny. Obecnie program księgowy automatycznie weryfikuje podmioty w rejestrze podatników czynnych, ale wówczas takiej możliwości nie było. Przede wszystkim zaś świadek zeznała, że nie weryfikowała w żaden sposób faktur VAT dostarczonych przez oskarżoną pod tym kątem czy transakcje rzeczywiście zaistniały. Świadek zeznała, że biuro księgowe sprawdzało przedstawione przez oskarżoną faktury tylko pod kątem rachunkowym i formalnym (k.914-916). Z powyższych względów opinia świadka odnośnie tego, że „oskarżona nie mogła kupować absolutnie pustych faktur” pozostaje tylko opinią, która w świetle ustaleń poczynionych w toku kontroli skarbowych, okazała się niewiarygodna. Rację ma zatem Sąd Rejonowy, który krytycznie ocenił zeznania tego świadka dając im wiarę tylko w zakresie tego, że oskarżona dokumentowała fakturami transakcje ze spółką (...) Sp. z o.o. oraz z innymi podmiotami w handlu krajowym i wewnątrzwspólnotowym, a jednocześnie odmówił wiarygodności zeznaniom tego świadka w pozostałym zakresie. Nie budzi bowiem wątpliwości Sądu Okręgowego, że świadek M. S. prowadząc rachunkowość spółek (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o., nie miała faktycznej możliwości weryfikacji faktur VAT pod kątem fikcyjności transakcji w obrocie gospodarczym. Nawet jeżeli miała podstawy aby podejrzewać, że niektóre transakcje są fikcyjne, to nie miała interesu w tym aby weryfikować pod tym kątem przedłożone przez oskarżoną faktury. Otrzymywała bowiem wynagrodzenie ze stałej (od 2007r.) współpracy z firmą oskarżonej i jej zadaniem było prowadzenie wymaganych rejestrów, ksiąg rachunkowych, terminowe przygotowywanie i wysyłanie deklaracji podatkowych odpowiednim organom skarbowym. Biuro rachunkowe nie odpowiada przecież za nieprawidłowości związane z przekazywaniem przez przedsiębiorcę nierzetelnych faktur.

Odnośnie zeznań świadka S. B. – męża oskarżonej, to świadek ten z uwagi na oczywiste zainteresowanie wynikiem postępowania karno-skarbowego, nie jest wiarygodnym źródłem dowodowym.

Z kolei świadek N. Q. T. były Prezes Zarządu (...) Sp. z o.o. niewątpliwie posiadał wiedzę na temat załadunku i transportu towarów do innych krajów z racji stałej współpracy ze spółką (...) Sp. z o.o. Świadek ten zeznał, że oskarżona kupowała od niego głównie odzież tj. kurtki, bluzy, spodnie. Nigdy nie przedkładał pani B. pustych faktur i zawsze wystawiał faktury, które wskazywały dokładną ilość dostarczonego przez niego towaru, a transakcje odbywały się w jego boksie (k.1205-1206).

Skarżący zupełnie jednak pomija, że wiarygodność zeznań tego świadka została skutecznie podważona przez kontrole skarbowe w trakcie których ustalono, iż największy dostawca towarów dla spółki (...) Sp.z o.o. tj. spółka (...) nabywała towary od spółek: (...) Sp. z o.o. , (...) Sp. z o.o. (...) Sp. z o.o. (...) Sp. z o.o., (...) Sp. z o.o. , które nie prowadziły rzeczywistej działalności gospodarczej. Wskazane spółki nie posiadały jakichkolwiek zasobów majątkowych, rzeczowych oraz personalnych, niezbędnych dla prowadzenia jakiejkolwiek działalności. Jednocześnie wystawiały bardzo duże ilości faktur, realizowały bardzo znaczące wysokości obrotów z tytułu sprzedaży, a mimo to wszystkie płatności z tego tytuły były realizowane w formie gotówkowej. Jedynym przejawem aktywności gospodarczej tych spółek był fakt złożenia deklaracji VAT oraz wystawianie faktur, które nie mogły potwierdzić rzetelnych transakcji handlowych. W złożonych deklaracjach wykazano olbrzymie (wielotysięczne lub kilkumilionowe) kwoty sprzedaży i zakupów, a z rozliczeń wynikały drobne kwoty zobowiązania podatkowego. Organy kontrolne wykazały, że działalność tych spółek miała charakter pozorny i zmierzała do nadużyć prawa podatkowego, a wystawione przez te podmioty faktury nie dokumentują faktycznie zaistniałych transakcji. Wskazane spółki nie mogły zatem sprzedać głównemu kontrahentowi oskarżonej towarów, których faktycznie nie zakupiły i którymi nie dysponowały. Ustalenia kontrolerów skarbowych prowadzą do wniosku, że faktury wystawione na rzecz (...) Sp. z o.o. przez (...) Sp. z o.o. nie dokumentują rzeczywistych transakcji.

Nie ma zatem racji skarżący zarzucając naruszenie przepisu art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk, albowiem ocena materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie znajduje pełne oparcie w zasadach logicznego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Natomiast argumentacja skarżącego sprowadza się jedynie do polemiki i nie jest przekonująca. Analiza protokołów kontroli skarbowej obala twierdzenia skarżącego, iż organy podatkowe nie przeprowadziły żadnych czynności kontrolnych. Wbrew argumentom skarżącego wnioski wynikające z tych kontroli zostały należycie udokumentowane i uzasadnione. Czynności kontrolne nie ograniczyły się przy tym tylko do analizy przedłożonych dokumentów, ale także do aktywnego poszukiwania dowodów i ich weryfikacji w terenie m.in. pod adresami siedzib lub miejsc prowadzenia działalności gospodarczej, które okazały się adresami biur wirtualnych wynajmowanych do celów rejestrowych, co dotyczy spółek (...), (...) (...), (...) oraz (...), które były dostawcami towarów do spółki (...). Wymienione podmioty wskazywały na źródło pochodzenia sprzedanych do (...) towarów od firm, które w okresie objętym kontrolą były już wyrejestrowane z rejestru podatników VAT lub nie było z nimi kontaktu. Kontrolerzy sprawdzili, że firmy te, które miały rzekomo dostarczać towar do kontrahentów oskarżonej, nie prowadzą w rzeczywistości działalności gospodarczej.

Ponadto kontrolerzy podatkowi dokonali weryfikacji 17 faktur z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów na rzecz podmiotu szwedzkiego. Na fakturach były towary zakupione przez firmę oskarżonej od spółki (...). Faktury wystawione przez spółkę (...) na rzecz podmiotu szwedzkiego zostały także udokumentowane specyfikacją wystawianą przez oskarżoną oraz międzynarodowym listem przewozowym CMR. Specyfikacje zawierały informacje o rodzaju i ilości towaru, numerze i dacie faktury oraz marce i numerze rejestracyjnym samochodu, którym towar został wywieziony z terytorium Polski. Na dokumentach CMR widnieją pieczątki firmy szwedzkiej, data odbioru towaru oraz pieczątka przewoźnika. Wszystkie płatności dokonywane były w formie gotówki, a transport organizował odbiorca. Tym niemniej w toku kontroli z informacji nadesłanych przez szwedzką administrację podatkową wynika, że podatnik szwedzki nie zadeklarował żadnych nabyć wewnątrzwspólnotowych. Wszystkie towary zakupione od spółki (...) zostały wyeksportowane do Rosji. Jako kolejnych odbiorców towarów zakupionych od spółki (...) firma szwedzka wskazała podmioty z Rosji i Chin. Cały towar który spółka (...) miała sprzedawać w ramach wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, zakupiła od jednej firmy (...) Sp. z o.o., a faktura która została przez spółkę oskarżonej wystawiona na rzecz kontrahenta ze Szwecji, została rozliczona w deklaracji podatkowej przez firmę estońską. Towary sprzedawane na rzecz podmiotu szwedzkiego i estońskiego miały to samo miejsce przeznaczenia na Litwie. Natomiast pojazdy wskazane jako środki transportu służące do wywozu sprzedawanych przez spółkę (...) towarów z terytorium Polski nie zostały zarejestrowane w Krajowym Systemie Poboru Opłat viaTOLL. Ustalenia poczynione przez kontrolerów podważają zatem wiarygodność transakcji udokumentowanych przedmiotowymi fakturami wystawionymi na rzecz spółki (...) oraz wystawionymi przez spółkę. Organy podatkowe podjęły zatem liczne działania sprawdzające fikcyjność transakcji dokumentowanych przez faktury wystawione przez firmę oskarżonej. Wątpliwości co do rzeczywistego zaistnienia transakcji budzi fakt sprzedaży tych samych towarów między kilkoma podmiotami tego samego dnia przy zastosowaniu bardzo niskiej marży, co poddaje w wątpliwość ekonomikę i sens takiego działania z punktu widzenia ewentualnego zysku.

Znajdująca się w aktach sprawy dokumentacja finansowo-podatkowa oraz protokoły kontroli i decyzje organów podatkowych jest w ocenie Sądu Okręgowego jednoznaczna i nie wymaga uzupełnienia. Wbrew argumentom skarżącego Sąd Rejonowy zasadnie oddalił wnioski dowodowe obrońcy zmierzające do przesłuchania osób pełniących funkcje prezesów zarządu spółek dostarczających towar do (...) Sp. z o.o., a także pracowników Urzędu Skarbowego W. -(...) w W. i obecnego Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. oraz nadesłania wszystkich akt kontroli skarbowej podmiotów zaangażowanych w łańcuszek dostaw dla firm (...) Sp. z o.o. oraz (...) Sp. z o.o. W ocenie Sądu Okręgowego wnioski te zmierzały w sposób oczywisty do przedłużenia postępowania, a okoliczności które miały zostać w ten sposób udowodnione, nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, a ponadto wskazane dowody były nieprzydatne do stwierdzenia wnioskowanych okoliczności.

Grupa świadków będących byłymi i aktualnymi Prezesami Zarządu spółek (...), (...), L., (...), (...), (...), (...), (...), to obywatele Wietnamu, którzy byli zaangażowani w przestępczy proceder tzw. wyłudzeń karuzelowych. W toku postępowania nie udało się ustalić jakichkolwiek adresów pobytu tych osób, a adresy siedzib spółek wskazane w wydrukach z Krajowego Rejestru Sądowego, to jak ustalono w toku kontroli skarbowej adresy wynajmowanych wirtualnych biur, pod którymi te osoby nie odbierają nawet urzędowej korespondencji. W toku postępowania sądowego udało się jedynie przesłuchać Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. -N. Q. T., który oczywiście zaprzeczył fikcyjności dostaw towaru. Poszukiwanie pozostałych prezesów zarządu wszystkich spółek widniejących w łańcuchu dostaw do firmy (...) jest bezcelowe i nie pozwoli ustalić faktycznego obrotu towarów, sposobu realizowania i przedmiotów transakcji oraz zasad wzajemnych rozliczeń.

Rację ma Sąd Rejonowy, że przesłuchanie pracowników Urzędu Skarbowego W. (...) w W. tj. P. W., A. Ż. i Naczelnika Urzędu Skarbowego B. M. na okoliczność odbywanych kontroli spółki (...) przez organy skarbowe, uczestnictwa oskarżonej w postępowaniach kontrolnych oraz zajmowanego przez nią stanowiska, a także ustaleń poczynionych przez pracowników organów skarbowych, nie wniesie niczego nowego do sprawy. Wskazane przez obrońcę okoliczności zostały należycie udokumentowane protokołami kontroli i decyzją Naczelnika Urzędu Skarbowego W. (...) z dnia 30 listopada 2015r. (k.4-19) oraz protokołami przesłuchania K. B. (2) (k.81-82,670-674). Wobec upływu niemal 4 lat od daty zakończenia kontroli podatkowej, możliwość dokonania jakichkolwiek nowych ustaleń na etapie postępowania sądowego, ponad te udokumentowane w toku kontroli, była już zerowa.

Przesłuchanie świadka M. P. – obecnego Prezesa Zarządu (...) Sp. z o.o. (oskarżona i jej mąż w dniu 18.08.2014r. sprzedali wszystkie udziały w kapitale zakładowym spółki -k.795-798) nie jest celowe, albowiem okoliczność ustalenia przyczyn zaniechania złożenia odwołania od decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego W. (...) nr (...) z dnia 30 listopada 2015r. oraz braku zweryfikowania przez zarząd spółki stanu faktycznego ustalonego przez organy kontrolne, nie ma żadnego znaczenia dla rozstrzygnięcia tej sprawy. Brak zaskarżenia przedmiotowej decyzji nie jest przecież podważany, a przyczyny tego faktu nie mają znaczenia w tej sprawie. Nie budzi bowiem wątpliwości, że przedmiotowa decyzja jest prawomocna, a oskarżona sprzedając wszystkie udziały w spółce sama pozbawiła się możliwości jej zaskarżenia. Sprzedaż udziałów miała zapewne na celu uniknięcie odpowiedzialności finansowej za długi podatkowe spółki, co okazało się skuteczne tylko do czasu wydania decyzji przez Naczelnika Urzędu Skarbowego W. (...) nr (...) w dniu 12 grudnia 2018r. Na mocy tej decyzji orzeczono solidarną odpowiedzialność K. B. (2) jako prezesa zarządu (...) Sp. z o.o. wraz ze Spółką za zaległości podatkowe Spółki w podatku od towarów i usług w łącznej kwocie 793 765,00 złotych (k.820-832).

Sąd Rejonowy zasadnie oddalił wniosek o dołączenie wszystkich akt kontroli skarbowej do tej sprawy, albowiem dokumentacja znajdująca się w aktach sprawy jest kompletna i nie wymaga uzupełnienia. Natomiast wniosek zmierzał jedynie do przedłużenia postępowania i niezasadnego dublowania zgromadzonej dokumentacji oraz dołączenia wszystkich deklaracji oraz innych pism składanych przez oskarżoną w czasie pełnienia funkcji prezesa zarządu Spółki (...), czyli w okresie od 3 lutego 2012r. do 18 sierpnia 2014r., który znacznie wykracza poza okres objęty zarzutem. Wskazać należy, że okres objęty przedmiotową kontrolą to zaledwie pół roku pomiędzy miesiącami styczeń – czerwiec 2013r. Natomiast wyniki pozostałych kontroli podatkowych przeprowadzonych w firmie oskarżonej w okresie pełnienia przez nią funkcji prezesa zarządu, nie stanowi przedmiotu zainteresowania organów ścigania w tej sprawie.

Z powyższych względów zarzut sformułowany w pkt 2 A-C jest niezasadny.

Naruszenie przepisu art. 5 § 2 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks poprzez rozstrzygnięcie zachodzących w sprawie wątpliwości co do posługiwania się przez oskarżonych fakturami niedokumentującymi rzeczywistych zdarzeń gospodarczych na niekorzyść oskarżonej, podczas gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy, jak i twierdzenia oskarżyciela publicznego wskazane w treści aktu oskarżenia mówiące o wątpliwych transakcjach gospodarczych nie przesądzają ponad pełną wątpliwość, czy w istocie faktury te nie dokumentowały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych z podmiotami nie prowadzącymi faktycznej działalności handlowej,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut jest niezasadny, albowiem przepis art. 5 § 2 k.p.k. dotyczy wątpliwości, które ma i nie jest w stanie rozstrzygnąć sąd orzekający, nie zaś wątpliwości oskarżonego i jego obrońcy co do prawidłowości rozstrzygnięcia dokonanego przez sąd. Nie należą do nich przy tym wątpliwości związane z problemem oceny dowodów, a więc który ze wzajemnie sprawczych dowodów zasługuje na wiarę, a który tego waloru nie ma. Jeżeli sąd dokona ustaleń na podstawie swobodnej oceny dowodów, odpowiadającej zasadom wiedzy i doświadczenia życiowego oraz zgodnie z przepisem art. 410 k.p.k., a ustalenia te są stanowcze, to nie może zachodzić obraza art. 5 §2 k.p.k.

Tymczasem skarżący podnosząc ten zarzut nie wskazuje konkretnie jakie wątpliwości w sferze stanu faktycznego Sąd Rejonowy powziął i rozstrzygnął na niekorzyść oskarżonego, ewentualnie jakie wątpliwości powinien powziąć. Skarżący nie wskazuje także z jakich powodów sąd nie miał podstaw do odrzucenia korzystnej dla oskarżonej wersji zdarzeń. Natomiast zasada wyrażona w art. 5 § 2 kpk wiąże się z procesem wyrokowania, gdyż wskazuje, że w razie niedających się usunąć wątpliwości sąd powinien wybrać tę wersje stanu faktycznego, która dla oskarżonej przedstawia się najbardziej korzystnie, choć może pozostawać przeświadczenie, że mogło być inaczej, ale nie zdołano wykluczyć także innej możliwości przebiegu zdarzenia. Przepis ten dotyczy więc wątpliwości sądu, a nie stron czy ich przedstawicieli procesowych.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wielokrotnie wskazuje się, że obraza tego przepisu jest możliwa tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy sąd orzekający w sprawie rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych lub wykładni prawa i wobec niemożliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego. Analiza ujawnionego na rozprawie materiału dowodowego oraz pisemnego uzasadnienia wyroku nie wskazuje aby Sąd Rejonowy takie wątpliwości powziął albo powinien je powziąć.

Natomiast jeżeli pewne ustalenia faktyczne zależne są np. od dania wiary lub odmówienia jej zeznaniom świadków, a w tym przypadku skarżący kwestionuje ustalenia organów kontroli skarbowej, to nie można mówić o naruszeniu art. 5 § 2 kpk, ale o zastrzeżeniach co do oceny wiarygodności konkretnych dowodów, które rozstrzygane być mogą jedynie na płaszczyźnie utrzymania się przez sąd w granicach sędziowskiej swobodnej oceny dowodów wynikającej z treści art. 7 kpk. Wbrew argumentom skarżącego analiza wszystkich zebranych przez organy podatkowe dowodów wskazuje ponad wszelką wątpliwość, że zakwestionowane w toku kontroli podatkowej faktury nie dokumentowały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych z podmiotami nie prowadzącymi faktycznej działalności handlowej.

W kontrolowanym okresie (...) Sp. z o.o. dokonała zakupów spodni, swetrów, kurtek, koszulek, bluzek od firmy (...) na kwotę 1.631.329 zł (VAT 375.206 zł) , a od pozostałych spółek: (...), (...) , (...), (...) (...), (...), (...) zakupiła tego rodzaju towar za kwotę 505.930 zł (VAT 116.364 zł). Wszystkie płatności za zakupiony towar zostały uiszczone gotówką. Na większości faktur nie wskazano nawet ilości zakupionego towaru, ale po zsumowaniu wskazanych przynajmniej na niektórych fakturach ilości sztuk odzieży- uzyskano wynik, co najmniej 42 200 sztuk. Jednocześnie firma oskarżonej nie dysponowała żadnym zapleczem magazynowym, nie zatrudniała pracowników, nie posiadała samochodu ciężarowego do transportu towarów, nie otrzymywała zwrotu towarów i nie ponosiła żadnych kosztów związanych z funkcjonowaniem podmiotu gospodarczego, poza kosztami usług księgowych, usług telekomunikacyjnych oraz rat leasingowych za samochód osobowy. Jednocześnie na sprzedaży zakupionych towarów oskarżona ustalała minimalne marże w wysokości 0-0,50 zł/szt, a za wszystkie kupione towary płaciła gotówką i otrzymywała zapłatę w gotówce. Analiza przedstawionych faktur zakupu i sprzedaży pozwoliła wychwycić kontrolującym przypadki niedopasowania dat wystawienia dokumentów w części dotyczącej zakupu towarów i ich sprzedaży.

Wszystkie te okoliczności oceniane łącznie pozwalają stwierdzić, że transakcje zakupu oraz sprzedaży dokumentowane przez spółkę (...) z tytułu których oskarżona rozliczała w deklaracjach VAT -7 kwoty podatku naliczonego i podstawy opodatkowania, stanowią ogniwo transakcji o charakterze karuzelowym. Wskazują na to ustalenia dotyczące sposobu uprawdopodobnienia przepływu towaru oraz udziału i roli spółki (...) w schemacie obrotu tym towarem, który dokumentuje fikcyjne transakcje w celu stworzenia iluzji okrężnego ruchu towarów pomiędzy państwami UE i uzyskania zwrotu podatku VAT, który w rzeczywistości nie został uregulowany na wcześniejszych etapach obrotu.

Analiza informacji ustalonych w czasie kontroli podatkowej pozwala przypisać firmie oskarżonej rolę tzw. bufora w oszustwie typu karuzelowego czyli podmiotu krajowego nabywającego towary od znikającego podatnika i dokonującego dalszej fikcyjnej odsprzedaży do innych podmiotów w celu utrudnienia wykrycia procederu i zatarcia powiązań jakie istnieją pomiędzy znikającym podatnikiem, a podmiotem występującym o zwrot podatku VAT.

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wydanego orzeczenia, który miał istotny wpływ na jego treść i polegał na:

-nietrafnym ustaleniu, że oskarżona K. B. (2) dopuściła się zarzuconego jej czynu, w sytuacji gdy prawidłowa analiza materiału dowodowego prowadzi do odmiennego wniosku;

-bezpodstawne przyjęcie , że faktury których odbiorcą i wystawcą była (...) Sp. z o.o. nie dokumentowały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych, podczas gdy dowody zebrane w sprawie, w szczególności zeznania świadków, a nadto brak ustaleń organów podatkowych w przedmiocie prowadzenia rzekomo fikcyjnej działalności przez dostawców (...) wskazują, że spółka ta prowadziła rzeczywistą działalność gospodarczą polegającą na handlu odzieżą,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ustalenia faktyczne poczynione przez sąd I instancji nie budzą zastrzeżeń Sądu Okręgowego, gdyż są oparte na podstawie całokształtu materiału dowodowego ujawnionego w toku rozprawy głównej, ocenionego w sposób wszechstronny i zgodny z zasadami logicznego rozumowania. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych jest chybiony, albowiem Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił, że oskarżona K. B. (2) dopuściła się popełnienia przypisanych jej czynów. Wbrew argumentom skarżącego wyniki kontroli podatkowej dotyczącej okresu styczeń - czerwiec 2013r. w zakresie handlu hurtowego odzieżą pochodzenia azjatyckiego wskazują w sposób jednoznaczny, że faktury dokumentujące nabycie i sprzedaż nie mniej niż 42 000 sztuk odzieży, których odbiorcą i wystawcą była (...) Sp. z o.o. nie dokumentowały rzeczywistych zdarzeń gospodarczych, lecz dotyczyły fikcyjnej działalności, mającej na celu wyłudzenie zwrotu podatku VAT. W wyniku przeprowadzonego postępowania podatkowego organy kontroli podatkowej ustaliły ponad wszelką wątpliwość, że (...) Sp. z o.o.:

- zawyżyła podstawę opodatkowania z tytułu wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów za poszczególne miesiące od stycznia do czerwca 2013r. na łączną kwotę 1 367 050 zł poprzez wystawienie i rozliczenie faktur niedokumentujących rzeczywistego obrotu,

-zawyżyła podatek naliczony za poszczególne miesiące od stycznia do czerwca 2013r. na łączną kwotę 497 033 zł poprzez rozliczenie podatku naliczonego z faktur niedokumentujących rzeczywistych zdarzeń gospodarczych,

- podała nieprawdę i dane niezgodne ze stanem rzeczywistym w składanych deklaracjach podatkowych VAT-7 narażając na nienależny zwrot podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, co w konsekwencji doprowadziło do narażenia na uszczuplenie podatku od towarów i usług w łącznej wysokości 137.327,00 zł, której to zaległości nie wpłaciła.

Ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, generująca te ustalenia, nie nasuwa jakichkolwiek zastrzeżeń. Stwierdzenie to jest wynikiem konfrontacji całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego z treścią pisemnych motywów zaskarżonego wyroku, w których Sąd I instancji wyczerpująco przedstawił, którym dowodom oraz w jakim zakresie i dlaczego dał wiarę, a którym i w jakiej części oraz z jakich przyczyn przymiotu wiarygodności odmówił. Tok rozumowania przedstawiony w pisemnych motywach wyroku jest zgodny ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, pozbawiony luk, przejrzysty i poprawny logicznie. Sąd Rejonowy przeprowadził szczegółową analizę dowodów, co do sprawstwa oskarżonej, precyzyjnie wskazując na konkretne przesłanki dokonanej przez siebie oceny. W efekcie, pierwszoinstancyjna ocena materiału dowodowego czyni zadość wymaganiom płynącym z art. 7 k.p.k., dlatego też korzysta z jego ochrony. Sąd Rejonowy analizował przy tym i rozważał wszystkie dowody zebrane w sprawie i nie pominął żadnego z nich, zachowując nakazany ustawą obiektywizm w stosunku do stron procesowych.

W konsekwencji Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne oraz wyprowadził trafny wniosek, iż oskarżona K. B. (2) dopuściła się przypisanych jej przestępstw.

Alternatywnie na podstawie przepisu art. 438 pkt 4 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks zaskarżonemu wyrokowi zarzucam rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonej, w sytuacji gdy oskarżona jest osobą niekaraną, względem niej zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna, wiedzie ustabilizowany tryb życia, a orzeczenie łagodniejszej kary czyniłoby zadość wskazanym w uzasadnieniu dyrektywom wymiaru kary;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Nie jest zasadny zarzut rażącej niewspółmierności kary odnoszący się do kar jednostkowych i kary łącznej wymierzonej oskarżonej K. B. (2) z przyczyn wskazanych przez obrońcę. Argumentacja obrońcy sprowadza się do próby wykazania, że kara nie odzwierciedla należycie stopnia społecznej szkodliwości czynu, a Sąd nie wziął pod uwagę, że oskarżona jest osobą niekaraną, zachodzi wobec niej pozytywna prognoza kryminologiczna, wiedzie ustabilizowany tryb życia, a orzeczenie łagodniejszej kary czyniłoby zadość dyrektywom wymiaru kary. Zdaniem skarżącego Sąd nie uwzględnił w należytym stopniu okoliczności łagodzących.

Dokonując oceny zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczenia o karze, Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wskazuje, iż wymierzenie oskarżonej kar jednostkowych po 100 stawek dziennych grzywny za każdy z dwóch czynów, poprzedzone zostało ze strony Sądu I instancji właściwą oceną i uwzględnieniem wszystkich okoliczności mających wpływ na jej intensywność (art. 12 § 2 i art. 13 k.k.s.). Przekonuje o tym argumentacja przytoczona - na ten temat - w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, którą należało, jako słuszną, podzielić. Orzekając o karze Sąd ten w sposób właściwy dokonał prawnokarnej oceny popełnionych przez oskarżoną czynów i adekwatnie do stopnia zawinienia, stopnia społecznej szkodliwości każdego czynu, właściwości i warunków osobistych podsądnej wymierzył wskazane wyżej kary grzywny. Tak wymierzone kary jednostkowe są karami sprawiedliwymi, należycie też realizują ustawowe cele kary, tak w zakresie oddziaływania na sprawcę jak i kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i w żadnym zakresie nie mogą być uznane za rażąco niewspółmiernie surowe w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. Wskazać należy, iż obie kary jednostkowe oscylują w dolnych granicach ustawowego zagrożenia, gdyż za czyn z pkt 1 Sąd mógł wymierzyć oskarżonej karę grzywny w wysokości od 10 do 720 stawek dziennych albo karę pozbawienia wolności, albo obie te kary. Tymczasem Sąd Rejonowy wymierzył oskarżonej tylko karę grzywny, a zatem karę rodzajowo najłagodniejszą, której wymiar oscyluje bliżej dolnych granic zagrożenia. Natomiast za czyn z pkt 2 Sąd mógł wymierzyć karę grzywny w wysokości od 10 do 720 stawek dziennych, a wymierzona kara 100 stawek dziennych jest karą stanowiącą zaledwie 10-krotność najniższego wymiaru.

Pojęcie niewspółmierności rażącej oznacza znaczną dysproporcję między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną. Nie każda więc różnica w zakresie oceny wymiaru kary uzasadnia zarzut rażącej niewspółmierności kary, przewidziany w art. 438 pkt 4 k.p.k., ale tylko taka, która ma charakter zasadniczy, a więc jest niewspółmierna w stopniu nie dającym się zaakceptować. Chodzi tu o tak istotne różnice ocen, że dotychczas wymierzoną karą można byłoby nazwać także w potocznym znaczeniu tego słowa - rażąco niewspółmierną. Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wtedy, gdy na podstawie wskazanych okoliczności sprawy, które powinny mieć decydujące znaczenie dla wymiaru kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna różnica między karą wymierzoną, a karą, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (zob. wyrok SA we Wrocławiu z dnia 18 września 209 r., sygn. akt II AKA 280/.19).

Sytuacja taka, zdaniem sądu okręgowego, w niniejszej sprawie jednak nie zachodzi. Zawarta w uzasadnieniu wyroku sądu I instancji ocena stopnia społecznej szkodliwości czynów przypisanych oskarżonej jest prawidłowa i zasługuje na aprobatę. Wskazać należy, że oskarżona swoim działaniem naraziła na uszczuplenie należności z tytułu podatku od towarów i usług w znaczących kwotach, nawet jeżeli nie spełniają one ustawowej definicji dużej wartości wskazanej w art. 53 § 15 k.k.s. W przypadku czynu z pkt 1 oskarżona naraziła na uszczuplenie należność z tytułu podatku od towarów i usług w łącznej wysokości 497.033,00 zł, która to kwota nie przekracza pięćsetkrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia (500x1600 zł= 800 000 zł). Natomiast czyn z pkt 2 polega na narażeniu na uszczuplenie podatku od towarów i usług w łącznej kwocie 137.327,00 zł, która spełnia kryterium małej wartości, gdyż nie przekracza dwustukrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia w czasie popełnienia czynu zabronionego (200x1600 zł =320.000 zł). Biorąc jednak pod uwagę rozmiar wyrządzonej szkody, to nie sposób uznać, że kara grzywny w wymiarze po 100 stawek dziennych za każdy z czynów jest karą niewspółmiernie surową, skoro jest w pełni adekwatna do znacznego stopnia społecznej szkodliwości czynów przypisanych oskarżonej.

Karę łączną grzywny Sąd Rejonowy wymierzył na zasadzie asperacji wskazując na związek czasowy i przedmiotowy obu przestępstw. Kara łączna, jako swoiste podsumowanie działalności przestępnej sprawcy musi być postrzegana jako instytucja gwarantująca racjonalność karania w stosunku do sprawcy wielu przestępstw. Popełnienie przez sprawcę dwóch lub więcej przestępstw jest elementem prognostycznym, przemawiającym za wymierzeniem kary łącznej surowszej od wynikającej z zastosowania absorpcji. Wymiar kary łącznej opiera się na stopniu związku podmiotowo-przedmiotowego pomiędzy poszczególnymi przestępstwami. Związek przedmiotowy wynika z tożsamości pokrzywdzonych, ilości i rodzaju naruszonych dóbr prawnych, sposobu działania sprawcy, bliskości czasowej poszczególnych przestępstw. W związku podmiotowym chodzi o pobudki jakimi kierował się sprawca, podobieństwo rodzajów winy, zamiarów” (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 30 października 2013 r., sygn. akt II AKa 157/13).

Zasadę pełnej absorpcji stosuje się w wymiarze kary łącznej zupełnie wyjątkowo, gdy związek podmiotowo-przedmiotowy zbiegających się przestępstw jest tak ścisły, że upodabnia je do jednego przestępstwa, jak w przypadku pomijalnego zbiegu przestępstw lub ciągu przestępstw, a taka sytuacja w tej sprawie nie miała miejsca. Wskazać należy, że oba czyny zostały podjęte w zbliżonym okresie czasu, a sposób działania sprawcy i zamiar były podobne i naruszały takie samo dobro prawne. W ramach czynu z pkt 1 działanie oskarżonej polegało na podaniu nieprawdy w składanych Naczelnikowi Urzędu Skarbowego deklaracjach podatkowych VAT-7 poprzez posługiwanie się fakturami niedokumentującymi rzeczywistych transakcji zakupu i sprzedaży, co w konsekwencji doprowadziło do narażenia na uszczuplenie podatku od towarów i usług za styczeń, luty, marzec, kwiecień, maj i czerwiec 2013r. poprzez zawyżenie podstaw opodatkowania w łącznej kwocie 1. 367.050,00 zł, co doprowadziło do narażenia na uszczuplenie podatku od towarów i usług w łącznej wysokości 497.033,00 zł. Natomiast w przypadku czynu z pkt 2 działanie oskarżonej polegało na podaniu nieprawdy i danych niezgodnych ze stanem rzeczywistym w składanych Naczelnikowi Urzędu Skarbowego deklaracjach podatkowych VAT-7 narażając na nienależny zwrot podatku za miesiące styczeń, luty i maj 2013r. w łącznej wysokości 137.327,00 zł. Z uwagi na stosunkowo bliski związek podmiotowo-przedmiotowy Sąd Rejonowy zasadnie zastosował zasadę asperacji przy wymiarze kary łącznej grzywny i wymierzył karę łączną 150 stawek dziennych, której wymiar jest adekwatny do związku podmiotowo-przyczynowego pomiędzy zbiegającymi się przestępstwami.

Rację ma jednak obrońca, że wysokość stawki dziennej w kwocie 500 zł (czyn z pkt 1) i 400 zł (kara łączna), nie została dostosowana do sytuacji majątkowej oskarżonej, jej warunków osobistych, rodzinnych i możliwości zarobkowych, gdyż oskarżona pozostaje na utrzymaniu męża, a działalność gospodarcza, którą prowadzi nie przynosi dochodów.

Sąd Okręgowy uznał za uzasadnione obniżenie wysokości stawki dziennej kary grzywny orzeczonej za czyn z pkt 1 i kary łącznej grzywny do kwoty 100 złotych, podzielając w tym zakresie argumentację obrońcy. Tym bardziej, że Sąd Rejonowy w żaden sposób nie uzasadnił zróżnicowania stawek dziennych za oba czyny i kary łącznej grzywny. Bez wątpienia karę łączną grzywny obejmującą kary jednostkowe grzywny wymierzone za przestępstwa powszechne i przestępstwa skarbowe, stosownie do przepisu art. 39 § 2 k.k.s., wymierza się na zasadach określonych w Kodeksie karnym skarbowym, przy czym zgodnie z art. 20 § 2 k.k.s. należy też stosować przepis art. 86 § 2 k.k., czyli na nowo określać wysokość stawki dziennej grzywny przy orzekaniu kary łącznej.

Wysokość stawki dziennej musi jednak mieścić się w granicach zakreślonych przepisem art. 23 § 3 zd. 2 k.k.s., tj. nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności. Na aprobatę zasługuje stanowisko wyrażone w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2012 r., sygn. III KK 397/11, Prok. i Pr. - wkł. 2012/7/22, zgodnie z którym przy określaniu wysokości stawki dziennej w oparciu o przepis art. 23 § 3 k.k.s. należy brać pod uwagę minimalne wynagrodzenie obowiązujące w czasie ostatniego z działań przestępczych. W przypadku przestępstw, za które wymierzono K. B. (2) kary grzywny podlegające łączeniu, był to okres od 25 lutego do 25 lipca 2013 r. (czyn z pkt 1) i okres od stycznia do maja 2013r. (czyn z pkt 2). Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14 września 2012 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2013 r. (Dz. U. z 2012 r., poz. 1026), minimalne wynagrodzenie w 2013 r. ustalono na kwotę 1600 złotych, zatem jedna trzydziesta jego część wynosiła 53,33 złotych. Sąd Rejonowy zróżnicował wysokość stawki dziennej określając je na poziomie 500 zł za czyn 1 , 100 zł za czyn 2 i 400 zł w ramach kary łącznej. Nie uzasadnił jednak, dlaczego zastosował stawkę dzienną w wysokości tak zróżnicowanej, gdy sytuacja materialna skazanej, jej możliwości zarobowe oraz obowiązki rodzinne przemawiały za zastosowaniem stawki w jednym rozmiarze. Wprawdzie przy orzekaniu kary łącznej grzywny sąd określa na nowo wysokość stawki dziennej, ale nie sposób przyjąć, aby ocena dochodów oskarżonej, jej warunków osobistych, rodzinnych, stosunków majątkowych i możliwości zarobkowych dokonana na etapie wymierzania kar grzywny za jednostkowe przestępstwa oraz na etapie orzekania kary łącznej grzywny uzasadniała ustalenie trzech różnych stawek różniących się pięciokrotnie i czterokrotnie od stawki najniższej.

Wskazać należy, iż oskarżona K. B. (2) nie jest osobą majętną, gdyż nie uzyskuje stałych dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej i pozostaje na utrzymaniu męża (k.907). Brak systematycznych dochodów potwierdza informacja o dochodach z systemu teleinformatycznego Ministra właściwego do spraw Finansów Publicznych (k.1326). Z akt sprawy nie wynika, aby oskarżona posiadała majątek znaczącej wartości w postaci np. nieruchomości, samochodu czy ruchomości o wartości powyżej 10 000 zł. Rację ma zatem obrońca, że Sąd Rejonowy nie uwzględnił przy ustaleniu stawki dziennej dochodów oskarżonej i jej możliwości zarobkowych.

Z wszystkich przedstawionych względów Sad Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok i obniżył wymierzone oskarżonej w pkt 1 i 3 wyroku stawki dzienne do kwoty 100 złotych.

W ten sposób zmodyfikowana przez sąd odwoławczy kara grzywny wymierzona oskarżonej K. B. (2), jest jak najbardziej sprawiedliwa, uwzględniająca zarazem wszystkie dyrektywy wymiaru kary, o których mowa w art. 12 k.k.s. i 13 k.k.s. oraz art. 23 § 3 k.k.s. W ocenie Sądu Okręgowego tak ukształtowana represja karna stwarza realne możliwości osiągnięcia korzystnych efektów poprawczych w zachowaniu oskarżonej. Powinna ona zarazem wywołać w świadomości oskarżonej przeświadczenie o nieuchronności kary oraz wyrobić poczucie odpowiedzialności i poszanowania prawa. Poza tym kara w tym wymiarze będzie oddziaływała właściwie na społeczeństwo, osiągając w ten sposób cele prewencji ogólnej, poprzez odstraszanie innych od popełniania tego typu przestępstw. Wymierzona oskarżonej kara stanowi konieczną, a zarazem adekwatną do stopnia jej zawinienia oraz stopnia społecznej szkodliwości obu czynów represję karną za popełnione przestępstwo i z tych powodów cele kary zarówno zapobiegawcze jak i wychowawcze zostaną zrealizowane.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanego jej czynu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uniewinnienia oskarżonej, w sytuacji gdy wiarygodne dowody w postaci protokołów kontroli podatkowej oraz analizy dokumentów przedstawionej w decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego W. (...) z dnia 30 listopada 2015r., wskazują w sposób nie budzący wątpliwości na winę oskarżonej.

Brak podstaw do uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, gdyż nie jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości, jak również nie zaistniała żadna z przesłanek wymienionych w art. 439 § 1 kpk, art. 454 kpk oraz art. 440 kpk.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.3.  1

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

0.1.5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.3.1.  1.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1.złagodzono wysokość stawki dziennej kary grzywny orzeczonej w pkt 1 i 3 wyroku do kwoty 100 (stu) złotych;

Zwięźle o powodach zmiany.

Zarzut rażącej surowości kary okazał się zasadny, ale tylko w zakresie ustalonej przez Sąd I instancji wysokości stawki dziennej kary grzywny orzeczonej wobec oskarżonej. Zaakceptować należy stanowisko skarżącego, iż Sąd Rejonowy, nie w pełni zastosował się do dyrektyw wymiaru kary grzywny, określonych w art. 23 k.k.s., które odnoszą się dokonania właściwej oceny sytuacji osobistej, rodzinnej i finansowej K. B. (2), determinującej wymiar jednej stawki dziennej. Ustalając wysokość jednej stawki dziennej grzywny orzeczonej wobec oskarżonej w trzech różnych wysokościach tj. 500 , 100 i 400 złotych, sąd I instancji, nie wywiązując się z powyższych obowiązków, nienależycie uwzględnił dochody oskarżonej, jej warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe oraz jego możliwości zarobkowe. Przede wszystkim zauważyć należy, że w rubryce formularza pisemnego uzasadnienia, przeznaczonego do umotywowania rozstrzygnięcia o karze, sąd orzekający nie przytoczył żadnej okoliczności dotyczącej sytuacji osobistej, zarobkowej, czy majątkowej oskarżonej, całkowicie pomijając dyrektywy wymiaru kary grzywny, określone w art. 23 § 3 k.k.s. Do aspektów tych odniósł się jedynie w rubryce 7 formularza, w której wskazał, że oskarżona nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych gdyż byłoby to dla oskarżonej zbyt uciążliwe. Jak słusznie natomiast podniósł apelujący, takie ujawnione w sprawie okoliczności, jak: nieuzyskiwanie dochodów z prowadzonej działalności gospodarczej, sytuacja majątkowa i możliwości zarobkowe, przemawiają za obniżeniem wymiaru jednej stawki dziennej kary grzywny. Sąd odwoławczy, uwzględniając powyższe okoliczności, które zostały pominięte przez sąd I instancji, a także uwzględniając skalę zobowiązań finansowych oskarżanej, wynikających z zaległości podatkowych, uznał, iż zachodzi konieczność poczynienia ustalenia wysokości jednej stawki dziennej grzywny w wysokości zbliżonej do dolnej granicy ustawowego zagrożenia, tj. na kwotę 100 złotych.

0.1.5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.1.5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

0.1.5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.1.5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Punkt

rozstrzygnięcia

z wyroku

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Punkt

rozstrzygnięcia

z wyroku

Przytoczyć okoliczności.

III.

Sąd Okręgowy zwolnił oskarżoną od kosztów sądowych w postępowaniu odwoławczym ze względu na jej obecny status majątkowy, niewielką wysokość uzyskiwanych dochodów (k.1326) i możliwości zarobkowe (średnie wykształcenie, brak wyuczonego zawodu), uznając, że oskarżona nie będzie w stanie ich uiścić bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny.

7.  PODPIS

sędzia Anna Zawadka

0.1.1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość rozstrzygnięcia w wyroku Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Północ w Warszawie z dnia 9 czerwca 2020r. sygn. akt VIII K 490/19

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☒

Uchylenie

☒

Zmiana