Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 lipca 2021 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił A. C., przyznania rekompensaty z tytułu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W uzasadnieniu wskazano, że zakład odmówił przyznania wnioskodawcy rekompensaty, ponieważ nie został udokumentowany 15-letni okres wykonywania zatrudnienia w szczególnych warunkach do dnia 31 grudnia 2008 roku. Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy zaliczył, skarżącemu, łącznie 5 lat, 1 miesiąc i 18 dni. Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy nie zaliczył odwołującemu się, okresów zatrudnienia : od 28-11-1978 r. do 30-06-1986 r., ponieważ na świadectwach pracy w szczególnych warunkach podano zajmowane stanowisko: galwanizer ustawiacz , które nie jest zgodne z wykazem, stanowiącym załącznik do, powołanych na świadectwach , zarządzeń , oraz okresu od 01-02-1993 r. do 8-11-1998 r. ponieważ , na świadectwie pracy z dnia 9.11.1998r. pracodawca podał błędny pkt zarządzenia resortowego , na którym wykonywana była praca (monter turbin) ; w powołanym Z.. Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. brak pkt 76 .

(decyzja – k. 6 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji, w dniu 10.08.2021r., wniósł A. C. , wnosząc o przyznanie mu rekompensaty z tytułu utraty możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury, z tytułu pracy w warunkach szczególnych. W uzasadnieniu, skarżący wskazał, iż w jego ocenie pracę w szczególnych warunkach świadczył od dnia 1.10. 1976 roku do dnia 25 . 10.1976r, i 29.11.1978 do 30.06.1986r. , złożył poprawione świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach , Nadto podniósł, ze w okresie 1.02.1993-8.11.1998r. wykonywał pracę jako monter turbin , ale aktualnie zakład pracy uległ likwidacji i nie można wykonać korekty świadectwa pracy.

Do odwołania załączył świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 21.07.2021r. z firmy (...) ( (...) ) S.A w likwidacji, zaświadczające ,z e A. C. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, w okresie od 1.10.1976 do 30.06.1986r. w Zakładach (...) S.A , które z dniem 14.07.2003r. do 9.09.2018r. zmieniły nazwę na (...) S.A , od 10.09.2018r. (...) S.A, a w okresie: od 1.10.1976r. do 25.10.1976r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w hartowniach i wytrawialniach , prace ocynkowaczy, kadmowaczy, oraz galwanizerów cynkiem , miedzią, chromem , kadmem i niklem na stanowisku galwanizer wymienionym w dziale III poz. 76 pkt 2 wykaz A

A od 29.11.1978r. do 30.06.1986r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w hartowniach i wytrawialniach , prace ocynkowaczy, kadmowaczy, oraz galwanizerów cynkiem , miedzią, chromem , kadmem i niklem na stanowisku galwanizer wymienionym w dziale III poz. 76 pkt 2 wykaz A

(odwołanie – k. 3, załącznik k 4)

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 20.08.2021r., organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podnosząc argumentację jak w zaskarżonej decyzji o braku udowodnienia 15 lat pracy w szczególnych warunkach, podnosząc , że decyzją z dnia 16 sierpnia 2021 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił A. C., przyznania rekompensaty z tytułu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W uzasadnieniu wskazano, że zakład odmówił przyznania wnioskodawcy rekompensaty, ponieważ nie został udokumentowany 15-letni okres wykonywania zatrudnienia w szczególnych warunkach do dnia 31 grudnia 2008 roku. Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy zaliczył, skarżącemu, łącznie 12 lat, 8 miesięcy i 20 dni. Do stażu pracy, w szczególnych warunkach, organ rentowy nie zaliczył odwołującemu okresów zatrudnienia od 01-02-1993 r. do 8-11-1998 r. ponieważ , na świadectwie pracy z dnia 9.11.1998r. pracodawca podał błędny pkt zarządzenia resortowego , na którym wykonywana była praca (monter turbin) ; w powołanym Z.. Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. brak pkt 76 .

(odpowiedź na odwołanie – k. 9-9 verte)

Na rozprawie w dniu 6.10.2021 roku, wnioskodawca poparł odwołanie, zaś pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie.

(e-protokół rozprawy z dnia 6.10. 2021 roku 00:54:22 – 00:54:30 – płyta CD – k. 25)

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:

A. C. urodził się w dniu (...).

(okoliczności bezsporne )

Decyzją z dnia 2.06.2021r. ZUS, z urzędu przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury od dnia 2.06.202r. tj. od osiągniecia wieku emerytalnego ( bez rekompensaty )

/decyzja w aktach ZUS/

W dniu 1 lipca 2021 roku wnioskodawca złożył do ZUS wniosek o emeryturę, z wnioskiem o rekompensatę z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

(wniosek – strony 1-4 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Decyzją z dnia 7 lipca 2021 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił A. C., przyznania rekompensaty z tytułu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W uzasadnieniu wskazano, że zakład odmówił przyznania wnioskodawcy rekompensaty, ponieważ nie został udokumentowany 15-letni okres wykonywania zatrudnienia w szczególnych warunkach do dnia 31 grudnia 2008 roku. Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy zaliczył, skarżącemu, łącznie 5 lat, 1 miesiąc i 18 dni. Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy nie zaliczył odwołującemu się, okresów zatrudnienia : od 28-11-1978 r. do 30-06-1986 r., ponieważ na świadectwach pracy w szczególnych warunkach podano zajmowane stanowisko: galwanizer ustawiacz , które nie jest zgodne z wykazem, stanowiącym załącznik do, powołanych na świadectwach , zarządzeń , oraz okresu od 01-02-1993 r. do 8-11-1998 r. ponieważ , na świadectwie pracy z dnia 9.11.1998r. pracodawca podał błędny pkt zarządzenia resortowego , na którym wykonywana była praca (monter turbin) ; w powołanym Z.. Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. brak pkt 76 .

(decyzja – k. 6 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Decyzją z dnia 16 sierpnia 2021 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił A. C., przyznania rekompensaty z tytułu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W uzasadnieniu wskazano, że zakład odmówił przyznania wnioskodawcy rekompensaty, ponieważ nie został udokumentowany 15-letni okres wykonywania zatrudnienia w szczególnych warunkach do dnia 31 grudnia 2008 roku. Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy zaliczył, skarżącemu, łącznie 12 lat, 8 miesięcy i 20 dni. Do stażu pracy, w szczególnych warunkach, organ rentowy nie zaliczył odwołującemu okresów zatrudnienia od 01-02-1993 r. do 8-11-1998 r. ponieważ , na świadectwie pracy z dnia 9.11.1998r. pracodawca podał błędny pkt zarządzenia resortowego , na którym wykonywana była praca (monter turbin) ; w powołanym Z.. Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. brak pkt 76 .

(decyzja – k. 7 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Wnioskodawca, w okresie od 1.02.1993r. do 8 .11.1998r. pracował w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na stanowisku monter turbin . W świadectwie pracy z dnia 9.11.1998r. pracodawca (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zawarł informację, ze wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach od 1.02.1993r. do 8.11.1998r. na podstawie załącznika nr 1 Z.. Min. Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. wykaz A dz. II poz. 1 pkt 76 . Wnioskodawca pracował przy montażu i remoncie turbin, wytwarzających prąd – energię elektryczną i cieplną i urządzeń pomocniczych przy turbinach, takich jak podgrzewacze, kondensatory , wymienniki ciepła, odgazowacze, pompy, chłodnice . W odniesieniu do odgazowaczy za pomocą głazu technologicznego , wchodził do środka tego urządzenia i czyścił spawy. Korzystał z zabezpieczenia w postaci maski na twarz. Turbina jest urządzeniem elektroenergetycznym, urządzenia pomocnicze przy turbinach, takie jak podgrzewacze, kondensatory , wymienniki ciepła, odgazowacze , pompy, chłodnice - także . Wnioskodawca pracował w dziale maszynowni , na terenie Elektrociepłowni nr (...) . W maszynowni było 7 turbin. Jeśli np. dwie turbiny poddane były remontowi, pozostałe turbiny - wytwarzały prąd. Wewnątrz maszynowi panował bardzo duży hałas, ok. 90 decybeli, pracownicy stosowali były zatyczki do uszu i nauszniki, w maszynowni była wysoka temperatura , ogromne zapylenie, zakurzenie.

Pracodawca nie wypłacał dodatku za szkodliwe warunki pracy .

Wnioskodawca także wykonywał czynności brygadzisty; był brygadzistą pracującym, nie wykonywał żadnych czynności administracyjnych , nie składał i nie opiniował wniosków o wypłatę premii dla pracowników. Nie składał , nie sporządzał sprawdzań, raportów . Jako brygadzista – kierował członków brygady do wykonywania czynności , na podstawie pisemnych poleceń przełożonych i sam wykonywał czynności montera turbin.

Wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach od 1.02.1993r. do 8.11.1998r. , polegające na wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplne oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych - które to prace, wyczerpują dyspozycję wykaz A dział II rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U z 1998r. nr 162, poz. 1118) oraz załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. wykaz stanowisk - Dział II poz. 1 wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplne oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych punkt 32 – monter turbin /parowych, wodnych/ i urządzeń pomocniczych turbiny.

(świadectwo pracy k. 8 akt ZUS, zeznania wnioskodawcy na rozprawie w dniu 6.10. 2021 roku e-protokół z rozprawy 00:53:47 – 00:54:19 – płyta CD - k. 25 , zeznania świadka A. P. na rozprawie w dniu 6.10. 2021 roku e-protokół z rozprawy 00:27:36 – 00:40:34 – płyta CD - k. 25, zeznania świadka M. B. na rozprawie w dniu 6.10. 2021 roku e-protokół z rozprawy 00:43:31 – 00:50:17 – płyta CD - k. 25 )

W dniu 7 lipca 2021 roku organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję.

(decyzja – k. 6 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Do odwołania od tej decyzji, wnioskodawca załączył świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 21.07.2021r. z firmy (...) ( (...) ) S.A w likwidacji, zaświadczające ,z e A. C. był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, w okresie od 1.10.1976 do 30.06.1986r. w Zakładach (...) S.A , które z dniem 14.07.2003r. do 9.09.2018r. zmieniły nazwę na (...) S.A , od 10.09.2018r. (...) S.A, a w okresie: od 1.10.1976r. do 25.10.1976r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w hartowniach i wytrawialniach , prace ocynkowaczy, kadmowaczy, oraz galwanizerów cynkiem , miedzią, chromem , kadmem i niklem na stanowisku galwanizer wymienionym w dziale III poz. 76 pkt 2 wykaz A

A od 29.11.1978r. do 30.06.1986r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w hartowniach i wytrawialniach , prace ocynkowaczy, kadmowaczy, oraz galwanizerów cynkiem , miedzią, chromem , kadmem i niklem na stanowisku galwanizer wymienionym w dziale III poz. 76 pkt 2 wykaz A

(odwołanie – k. 3, załącznik k 4)

I, decyzją z dnia 16 sierpnia 2021 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił A. C., przyznania rekompensaty z tytułu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W uzasadnieniu wskazano, że zakład odmówił przyznania wnioskodawcy rekompensaty, ponieważ nie został udokumentowany 15-letni okres wykonywania zatrudnienia w szczególnych warunkach do dnia 31 grudnia 2008 roku. Do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy zaliczył, skarżącemu, łącznie 12 lat, 8 miesięcy i 20 dni. Do stażu pracy, w szczególnych warunkach, organ rentowy nie zaliczył odwołującemu okresów zatrudnienia od 01-02-1993 r. do 8-11-1998 r. ponieważ , na świadectwie pracy z dnia 9.11.1998r. pracodawca podał błędny pkt zarządzenia resortowego , na którym wykonywana była praca (monter turbin) ; w powołanym Z.. Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. brak pkt 76 .

(decyzja – k. 7 plik I załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Świadek A. P. pracował z wnioskodawcą w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w okresie 1.02.1993r.- 30.06.1999r. jako monter turbin . W świadectwie pracy z tego okresu , pracodawca - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w punkcie 8 zaznaczył , że A. P. wykonywał prace w szczególnych warunkach w okresie 1.02.1993-30.06.1999r. wykaz A dział II pozycja 1 punkt 76 zarządzenia Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r.

/ zeznania świadka A. P. na rozprawie w dniu 6.10. 2021 roku e-protokół z rozprawy 00:27:36 – 00:40:34 – płyta CD - k. 25, okazane na rozprawie w dniu 6.10.2021r. oryginały świadectw pracy z REMONT – spółki cywilnej i (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością k. 24/

Świadek M. B. pracował z wnioskodawcą w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością ; świadek w okresie od 1993r. do 1999r. jako monter turbin .

(zeznania świadka M. B. na rozprawie w dniu 6.10. 2021 roku e-protokół z rozprawy 00:43:31 – 00:50:17 – płyta CD - k. 25)

Wnioskodawca ( ani świadkowie ) nie znają miejsca archiwizowania akt osobowych wnioskodawcy z (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością .

/okoliczność bezsporna/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w szczególności o dokumenty zawarte w aktach sprawy, w załączonych do akt sprawy aktach ZUS oraz w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach osobowych wnioskodawcy załączonych do sprawy, a także na podstawie zeznań skarżącego i powołanych w sprawie świadków: A. P. i M. B., uznając je w całości za wiarygodne. Są one spójne, konsekwentne i wzajemnie się potwierdzają. Brak jest przyczyn, które pozwalałyby odmówić im wiarygodności. Świadkowie pracowali wraz z wnioskodawcą ,zatem znają okoliczności fakty, szczegóły pracy wnioskodawcy , przedmiot i charakter pracy , szkodliwe warunki, w jakich przebiegała . Świadek A. P. , okazał na rozprawie w dniu 6.10.2021r. , oryginały świadectw pracy ze spółki cywilnej (...) i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...). W tym drugim świadectwie z dnia 30.06.1999r. , pracodawca - (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, w punkcie 8 zaznaczył , że A. P. wykonywał prace w szczególnych warunkach w okresie 1.02.1993-30.06.1999r. wykaz A dział II pozycja 1 punkt 76 zarządzenia Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. Zatem, uprawniony, zgodny z zasadami logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, jest wniosek – osoba, podmiot , sporządzająca świadectwa pracy , podpisane przez D. prezesa zarządu , dysponowała wzorem , który wykorzystywała i powieliła błąd, uwidoczniony w świadectwie pracy wnioskodawcy z dnia 9.11.1998r.

Jednakże uznając, że wiadomości, dotyczące pracy wnioskodawcy w szczególnych warunkach są prawdziwe, Sąd miał na uwadze , że to nie wskazany punkt , na który powołuje się pracodawca, decyduje o uznaniu za prace w szczególnych warunkach – ale wykonywane faktycznie czynności, I dlatego Sąd dopuścił dowód z przesłuchania świadkowa na fakty związane z pracą w (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, gdyż znajdują potwierdzenie w, nie bogatym materiale dowodowym w postaci świadectw pracy obu pracowników spółki (...): wnioskodawcy i A. P. [ z takim samym błędem, kwalifikującym wykonywane czynności, i zajmowanie określonego stanowiska , pod kątem spełnienia dyspozycji Działu II poz. 1 zarządzenia Ministra Górnictwa i Energetyki], oraz w osobowych źródłach dowodowych czyli zeznaniach świadków A. P. i M. B. , oraz zeznaniach wnioskodawcy.

Sąd uwzględnił , że w postępowaniu sądowym, w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, nie obowiązują ograniczenia dowodowe, zawarte w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. z 1983 r. Nr 10, poz. 49 z późn. zm.). Sąd miał na względzie , że w rozporządzeniu przewidziana została pewna hierarchia dowodów, którą sąd winien kierować się przy rozpoznawaniu sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych. W pierwszej kolejności, przy ustalaniu okresów zatrudnienia, winny być uwzględniane dokumenty z przebiegu zatrudnienia - świadectwa pracy wystawione przez pracodawcę, umowy o pracę, angaże, legitymacje ubezpieczeniowe i inne dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia. Ale , w przedmiotowym stanie faktycznym, dokumentacja pracownicza jest niepełna ( tylko świadectwo pracy z zaznaczeniem, przez pracodawcę, okresu pracy w szczególnych warunkach) i zawiera pewne rozbieżności , dlatego , Sąd posiłkował się zeznaniami świadków, jako dowodem uzupełniającym, potwierdzającym przebieg zatrudnienia. Nie oparł się, wyłącznie, na zeznaniach świadków, ale, analizując zeznania świadków, miał na uwadze , ze , z dokumentów, w postaci świadectw pracy: wnioskodawcy i A. P. , nie wynikają okoliczności przeciwne, ale takie same czyli – wykonywanie określonego stanowiska ( wymienionego w Zarządzenia Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. w wykazie A dziale II ) i błędna – jego klasyfikacja . Sąd miał na uwadze, że fakty, wynikające z zeznań świadków, znajdują potwierdzenie w – szczątkowej - dokumentacji pracowniczej .

W niniejszej sprawie, poza sporem, pozostawał okres zatrudnienia wnioskodawcy w (...) S.A , który to okres został uwzględniony przez organ rentowy w decyzji z dnia 16.08.2021r. w wymiarze 90 miesięcy i 28 dni, łącznie ZUS uznał 12 lat 8 miesięcy 20 dni.

W odniesieniu, zaś, do spornego okresu zatrudnienia wnioskodawcy w spółce z ograniczona odpowiedzialnością (...) ,wskazać należy ,że zgromadzony, w niniejszej sprawie, materiał dowodowy, nie pozostawia wątpliwości, co do charakteru pracy skarżącego w tej spółce na stanowisku montera turbin i i urządzeń pomocniczych . Nie ulega wątpliwości, że wykonywane przez niego obowiązki pracownicze na wskazanym stanowisku pracy wykonywał w szczególnych warunkach , a doliczenie tych okresów, do już zaliczonego przez organ rentowy okresu, jest wystarczające do przyznania wnioskodawcy rekompensaty za pracę w warunkach szczególnych. Podkreślenia również wymaga, iż organ rentowy nie przedstawił dowodów przeciwnych do zaprezentowanych przez wnioskodawcę.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne.

Przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie, czy wnioskodawcy przysługuje prawo do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

Stosownie do art. 2 pkt. 5 i art.21 ust.1 ustawy z dnia 19.12.2008r. o emeryturach pomostowych (tj. Dz. U. z 2018 r. poz. 1924) rekompensata stanowi odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego ( tak M. Zieleniecki - Komentarz do art.21 ustawy o emeryturach pomostowych, LEX, por. też wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 31.03.2016 r., III AUa 1899/15 – LEX 2044406).

Zgodnie z art.21 ust.1 ustawy o emeryturach pomostowych rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Stosownie do treści ust. 2 tego przepisu rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W myśl art. 23 ust.1 i 2 powołanej ustawy ustalenie rekompensaty następuje na wniosek ubezpieczonego o emeryturę; rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, o którym mowa w przepisach art. 173 i art. 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Artykuł 2 pkt 5 i art. 21 ust. 1 ustawy o emeryturach pomostowych formułują dwie zasadnicze przesłanki nabycia prawa do rekompensaty, tj.:

1) nienabycie prawa do emerytury pomostowej,

2) osiągnięcie okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS wynoszącego co najmniej 15 lat.

Przesłanką negatywną, zawartą w art. 21 ust.2 ustawy o emeryturach pomostowych jest nabycie prawa do emerytury, na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W literaturze podkreśla się, że wykładnia przepisu art. 21 ust.2 ustawy o emeryturach pomostowych nie może prowadzić do absurdalnego wniosku, że prawo do rekompensaty przysługuje wyłącznie tym osobom, które nie nabyły prawa do jakiejkolwiek emerytury z FUS. Skoro zgodnie z art.23 ustawy o emeryturach pomostowych rekompensata przyznawana jest w formie dodatku do kapitału początkowego, a zgodnie z art. 173 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS kapitał początkowy ustala się dla ubezpieczonych urodzonych po dniu 31 grudnia 1948 r., za których były opłacane składki na ubezpieczenie społeczne przed dniem 1 stycznia 1999 r., to warunek sformułowany w art. 21 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych należy rozumieć w taki sposób, że rekompensata jest adresowana wyłącznie do ubezpieczonych objętych systemem emerytalnym zdefiniowanej składki, którzy przed osiągnięciem podstawowego wieku emerytalnego nie nabyli prawa do emerytury z FUS obliczanej według formuły zdefiniowanego świadczenia. Przyjąć tym samym również należy, że rekompensata nie przysługuje tym ubezpieczonym, którzy zostali objęci ubezpieczeniem społecznym lub rozpoczęli służbę po 31 grudnia 1998 roku.

Analiza układu ,warunkującego prawo do emerytury pomostowej, prowadzi do wniosku, że świadczenie to przysługuje tym pracownikom, którzy osiągnęli co najmniej 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art.32 ust.1 i 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale nie nabyli prawa do emerytury pomostowej z powodu nieuznania ich pracy za wykonywaną w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych (tak M. Zieleniecki - Komentarz do art.21 ustawy o emeryturach pomostowych, LEX).

Stosownie natomiast do treści art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( tj. Dz. U. z 2020 r. , poz. 53 ), za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Z kolei art. 32 ust.4 ustawy emerytalnej stanowi, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 i 3 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych, to jest na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.).

Z § 1 cytowanego rozporządzenia wynika, że jego treść stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze, wymienione w § 4-15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. Przepis § 2 ust.1 rozporządzenia ustala, że za okresy uzasadniające nabycie prawa do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu uważa się okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W świetle § 2 ust. 1 wskazanego rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 15 grudnia 1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok Sądu Najwyższego z 15 listopada 2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...) ).

Stosownie do § 2 ust. 2 rozporządzenia okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

Należy zauważyć, iż w przedmiotowej sprawie, finalnie , albowiem na podstawie decyzji z dnia 16.08.2021r. , ZUS uznał, iż skarżący udowodnił 12 lata 8 miesięcy i 20 dni zatrudnienia w szczególnych warunkach.

W niniejszym postępowaniu wnioskodawca domagał się ustalenia, że taką pracę wykonywał, także, od 1.02.1993r. do 8.11.1998r. , pracę w szczególnych warunkach - polegającą na wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplne oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych - które to prace, wyczerpują dyspozycję wykaz A dział II rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U z 1998r. nr 162, poz. 1118) oraz załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. wykaz stanowisk - Dział II poz. 1 przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplne oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych punkt 32 – monter turbin /parowych, wodnych/ i urządzeń pomocniczych turbiny.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe, wykazało, iż odwołujący się, wykonywał pracę w szczególnych warunkach w okresie 1.02.1993- 8.11.1998r. w REMONT spółce z ograniczaną odpowiedzialnością jako monter turbin przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplne oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych - wykaz A dział II rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U z 1998r. nr 162, poz. 1118) oraz załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. wykaz stanowisk - Dział II poz. 1 punkt 32 – monter turbin /parowych, wodnych/ i urządzeń pomocniczych turbiny.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, albowiem pracowali w spornych okresach razem z wnioskodawcą i niewątpliwie mieli wiedzę na czym konkretnie polegała praca ubezpieczonego.

Z dokonanych ustaleń wynika, w tym, z treści świadectwa pracy z dnia 9.11.1998r. , że wnioskodawca będąc zatrudnionym w (...) spółce z ograniczona odpowiedzialnością w Ł. wykonywał pracę w szczególnych warunkach w okresie 1.02.1993- 8.11.1998r. w REMONT spółce z ograniczaną odpowiedzialnością jako monter turbin przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplne oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych - wykaz A dział II rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U z 1998r. nr 162, poz. 1118) oraz załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. wykaz stanowisk - Dział II poz. 1 punkt 32 – monter turbin /parowych, wodnych/ i urządzeń pomocniczych turbiny.

Biorąc pod uwagę, przytoczone wyżej okoliczności, brak podstaw, aby kwestionować prawidłowość wystawionego świadectwa pracy, mimo błędnego wskazania punktu 76 w świadectwie. .

Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku ( patrz wyroki Sądu Najwyższego: z 14 września 2007 roku, III UK 27/2007 OSNP 2008/21-22 poz. 325; z 19 września 2007 roku, III UK 38/2007 OSNP 2008/21-22 poz. 329; z 6 grudnia 2007 roku, III UK 66/2007 LexPolonica nr 2375445; z 22 stycznia 2008 roku, I UK 210/2007 OSNP 2009/5-6 poz. 75 i z 24 marca 2009 roku, I PK 194/2008 OSNP 2010/23-24 poz. 281).

W ocenie Sądu Okręgowego mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że analiza zgromadzonego materiału dowodowego, daje podstawę do stwierdzenia, iż ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach w okresie 1.02.1993- 8.11.1998r. w REMONT spółce z ograniczaną odpowiedzialnością jako monter turbin przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplne oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych - wykaz A dział II rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze (Dz. U z 1998r. nr 162, poz. 1118) oraz załącznik nr 1 do zarządzenia nr 17 Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 12.08.1983r. wykaz stanowisk - Dział II poz. 1 punkt 32 – monter turbin /parowych, wodnych/ i urządzeń pomocniczych turbiny, w pełnym wymiarze.

Podsumowując, stwierdzić należy, że, po uwzględnieniu opisanych okresów zatrudnienia wnioskodawcy, łącznie z niespornym okresem zatrudnienia w warunkach szczególnych, należy uznać, że ubezpieczony spełnia wymóg legitymowania się więcej niż wymaganym 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Mając na względzie powyższe, należało zmienić zaskarżoną decyzję o czym Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w punkcie 1. sentencji wyroku.

Zgodnie z art. 477 ¹³ k.p.c § 1. Zmiana przez organ rentowy zaskarżonej decyzji lub wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności zaskarżonego orzeczenia przed rozstrzygnięciem sprawy przez sąd - przez wydanie decyzji lub orzeczenia uwzględniającego w całości lub w części żądanie strony - powoduje umorzenie postępowania w całości lub w części. Poza tym zmiana lub wykonanie decyzji lub orzeczenia nie ma wpływu na bieg sprawy. Z uwagi na to, że decyzją z dnia 16 sierpnia 2021 roku, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił A. C., przyznania rekompensaty z tytułu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ale, do stażu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy zaliczył, skarżącemu, łącznie 12 lat, 8 miesięcy i 20 dni, Sąd na podstawie art. 477 ¹³ k.p.c w punkcie 2 wyroku, umorzył , postępowanie w sprawie, objęte decyzją ZUS z dn. 16.08.2021r..

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS, wyrażając zgodę na wypożyczenie akt ZUS