Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 kwietnia 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, że A. K., od 2 listopada 2020 r., nie podlega ubezpieczeniom społecznym : emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu, jako pracownik u płatnika składek I. – P. spółki z ograniczoną odpowiedzialnbością. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał ,że A. K. miała zostać zatrudniona na stanowisku pracownika brygady ogrodniczej, w pełnym wymiarze czasu pracy, na czas określony do 31 stycznia 2021 r. , z wynagrodzeniem godzinowym w wysokości 17 zł/h brutto , a od dnia 10 grudnia 2020 r. A. K. stała się niezdolna do pracy z powodu choroby, w okresie ciąży. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podkreślił ,że A. K. miała zostać dopuszczona do pracy bez ważnych badań lekarskich. W ocenie organu rentowego, A. K. została zatrudniona na specjalnie utworzonym stanowisku pracy , a, co również istotne , w czasie nieobecności w pracy , nie zatrudniono nikogo w zastępstwie. W ocenie organu rentowego, działania, polegające na zgłoszeniu A. K. do ubezpieczeń w charakterze pracownika świadczą o chęci świadomego osiągnięcia korzyści z systemu ubezpieczeń społecznych i skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z chorobą. Tym samym na podstawie art.83 § 1 Kodeksu cywilnego w związku z art.300 Kodeksu pracy Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził ,że umowa o pracę zawarta między płatnikiem składek (...) sp. z o.o. , a A. K. , jako zawarta dla pozoru, jest nieważna i od 2 listopada 2020 r. A. K. nie podlega ubezpieczeniom społecznym.

/decyzja k.31 – 34 akt ZUS/

W dniu 13 maja 2021 r. do organu rentowego wpłynęło odwołanie A. K. od w/w decyzji , w którym wniosła o jej zmianę poprzez ustalenie ,że A. K. od 2 listopada 2020 r. podlega ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu. W treści odwołania A. K. wskazała ,że jej zatrudnienie wynikało z potrzeb płatnika , a ponadto ,że praca u płatnika odbywa się także w okresie zimowym , kiedy to m.in. sortowane są jabłka , czy też podkłady.

/odwołanie k.3 – 4/

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy, działając przez pełnomocnika, wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, wg norm przepisanych. Organ rentowy przytoczył argumentację, zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k.6 – 10/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. K. urodziła się (...) , legitymuje się wykształceniem średnim.

/okoliczności bezsporne/

Płatnik składek (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P., została zawiązana na podstawie umowy spółki z dnia 25 marca 2010 r. (sporządzonej Aktem Notarialnym, Repertorium A numer (...)) i w dniu 21 kwietnia 2010 r. została wpisana do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. W zakresie prowadzonej działalności spółka zajmuje się przede wszystkim produkcją owoców oraz materiału szkółkarskiego. Prezesem zarządu spółki jest J. K.. W związku z prowadzoną działalnością, spółka zatrudnia około 30 pracowników zarówno w oparciu o umowy o pracę , jak i umowy zlecenia.

/odpis z KRS k.21 – 31 , wykaz pracowników płatnika k.50 – 67 , zeznania świadków: Z. P. k.148 – 149 , D. L. k.150 – 151 , zeznania J. K. k.153 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami k.146 – 147/

Każda z osób, pracujących na rzecz płatnika, otrzymuje kartę pracy, w której wykazuje ilość i rodzaj pracy wykonywanej danego dnia.

/zeznania J. K. k.153 w związku z jego informacyjnymi wyjaśnieniami k.146 – 147/

W okresie od 11 maja 2020 r. do 20 maja 2020 r., wnioskodawczyni , na podstawie umowy zlecenia , pracowała na rzecz płatnika. We wskazanym okresie, wnioskodawczyni zajmowała się odchwaszczaniem szkółki.

/umowa zlecenia k.156 – 156 odwrót , zeznania wnioskodawczyni k.152 w związku z jej informacyjnymi wyjaśnieniami k.145 – 146 , zeznania świadka A. G. k.151/

W dniu 2 listopada 2020 r. pomiędzy firmą płatnika składek , a A. K. została zawarta umowa nazwana umową o pracę na czas określony do 31 stycznia 2021 r. W treści umowy wskazano, że A. K. będzie świadczyć pracę na stanowisku pracownika brygady ogrodniczej w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem w wysokości 17 zł/h brutto. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano siedzibę płatnika. Jako datę rozpoczęcia pracy wskazano 2 listopada 2020 r.

/umowa o pracę w dokumentacji osobowej wnioskodawczyni/

Z treści dokumentu, zatytułowanego ,, Karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy ” wynika , że, w dniach od 2 do 3 listopada 2020 r., A. K. odbyła szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, na stanowisku pracownika brygady ogrodniczej.

/karta szkolenia w dokumentacji osobowej wnioskodawczyni/

A. K. nie otrzymała pisemnego zakresu obowiązków , jak również nie odbyła badań lekarskich dopuszczających ją do pracy.

/dokumentacja osobowa wnioskodawczyni/

W dniu 30 listopada 2020 r. wnioskodawczyni znajdowała się w 11 tygodniu ciąży.

/karta ciąży k.17 – 19/

Od dnia 10 grudnia 2020 r. A. K. stała się niezdolna do pracy, z powodu choroby, w okresie ciąży.

/okoliczność bezsporna/

Aneksem z dnia 1 lutego 2021 r. umowa o pracę wnioskodawczyni została przedłużona do dnia porodu.

/aneks w dokumentacji osobowej wnioskodawczyni/

W czasie nieobecności wnioskodawczyni w pracy , płatnik składek nie zatrudnił pracownika na jej miejsce.

/okoliczność bezsporna/

A. K. urodziła dziecko w dniu 4 lipca 2021 r.

/okoliczność bezsporna/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o załączone do akt dokumenty, w szczególności o, zawarte w dokumentacji osobowej, sporządzonej w związku z – zatrudnieniem - wnioskodawczyni u płatnika składek , dokumentacji medycznej oraz w oparciu o dokumenty znajdujące się aktach rentowych , a także, w niewielkim zakresie, w oparciu o osobowe źródła dowodowe ,w postaci zeznań wnioskodawczyni , reprezentującego płatnika - J. K. oraz świadków , a mianowicie, w zakresie w jakim zeznawali oni na okoliczność zakresu działalności firmy płatnika. Sąd odmówił, natomiast, wiary złożonym w sprawie zeznaniom ww. osób w zakresie w jakim zeznawali oni , że wnioskodawczyni, od dnia 2 listopada 2020 r. , wykonywała powierzone obowiązki, w ramach umowy o pracę. Wprawdzie nie sposób zaprzeczyć , że w maju 2020 r. wnioskodawczyni wykonywała określone czynności, na rzecz płatnika , o tyle brak jest podstaw do przyjęcia ,że zatrudnienie wnioskodawczyni, w oparciu o umowę o pracę począwszy od dnia 2 listopada 2020 r., było uzasadnione rzeczywistymi potrzebami płatnika. Podkreślić, w tym miejscu, należy , że płatnik, w związku z prowadzoną działalnością, angażuje - pracowników i wykonawców umów, zarówno, w oparciu o stosunek pracy , jak i umowy cywilno – prawne , a zatem, co najmniej wątpliwym, wydaje się , że w okresie zimowym , w którym, z całą pewnością, następuje ograniczenie prac ogrodniczych , u płatnika wystąpiła potrzeba zatrudnienia pracownika , mającego wykonywać tego rodzaju obowiązki , tym bardziej, w oparciu o umowę o pracę. Znamiennym również jest , że płatnik składek nie zatrudnił pracownika, nie zaangażował innej osoby , podczas długotrwałej nieobecności wnioskodawczyni. Nie ulega, także, wątpliwości, że, zawierając sporną umowę o pracę, wnioskodawczyni ,z całą pewnością, wiedziała o fakcie zajścia w ciążę , a zatem naturalną reakcją przyszłej matki, jest , raczej - ograniczenie aktywności zawodowej niż nakładanie, na siebie, dodatkowych obowiązków, tym bardziej , że w istocie miały się one sprowadzać do pracy fizycznej. Zauważyć przy tym należy, że dokumentacja zatrudnienia wnioskodawczyni ( w szczególności zawarta umowa o pracę ) jest przejawem jedynie formalnego zadośćuczynienia obowiązkowi zainteresowanego jako pracodawcy, natomiast nie przesądza o tym, że praca była przez wnioskodawczynię faktycznie wykonywana. Nie można wykluczyć , że wskazywane dokumenty zostały wygenerowane na potrzeby ewentualnych postępowań administracyjnych czy sądowych. Reasumując , poza zeznaniami osób , które były zainteresowane rozstrzygnięciem niniejszej sprawy , a także dokumentacji osobowej wnioskodawczyni , nie przedstawiono żadnych dowodów (choćby w postaci kart pracy w których, zatrudniane przez płatnika osoby, wykazują ilość i rodzaj pracy wykonywanej danego dnia) , które potwierdziłyby faktyczne wykonywanie przez wnioskodawczynię powierzonych jej prac.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie, jako niezasadne, podlegało oddaleniu.

Zgodnie z treścią art.6 ust.1 punkt 1, art.8 ust.1 i art.11 ust.1 i art.12 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2021 roku, poz.423) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu w okresie od nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania.

Stosownie do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jednolity: Dz. U. z 2017r. poz. 1368) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

W myśl art. 4 w ust 1 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

Według zaś art. ust. 3 pkt 3 przywołanego przepisu od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku chorobowego przysługuje ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego;

Definicja pracownika na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych została zawarta w przepisie art.8 ust.1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który stanowi, iż za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Pojęcie stosunku pracy o jakim mowa w art.8 ust.1 ww. ustawy jest równoznaczne z pojęciem stosunku pracy definiowanym przez art.22 k.p. (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2005 roku, I UK 296/04, OSNP 2006/9-10/157).

Stosownie do treści art.22§1 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Stosunek pracy posiada szczególne cechy, które pozwalają na jego odróżnienie od innych stosunków prawnych do niego zbliżonych.

Stosunek pracy wyróżnia się:

1) koniecznością osobistego wykonania pracy,

2) podporządkowaniem pracownika pracodawcy,

3) wykonywaniem pracy na rzecz pracodawcy

4) i na jego ryzyko,

5) odpłatnością pracy.

W razie ustalenia, że w łączącym strony stosunku prawnym występowały elementy obce stosunkowi pracy nie jest możliwa ocena, że zawarta została umowa o pracę.

Nawiązanie stosunku pracy skutkuje równoległym powstaniem stosunku ubezpieczenia. Obydwa te stosunki, jakkolwiek mają inne cele, to wzajemnie się uzupełniają i zabezpieczają pracownika materialnie - pierwszy na co dzień, drugi na wypadek zdarzeń losowych. Stosunek ubezpieczenia społecznego pracowniczego jest konsekwencją stosunku pracy i jako taki ma charakter wtórny. Ubezpieczenie społeczne nie może bowiem istnieć bez stosunku pracy. Uruchomienie stosunku ubezpieczeniowego może odnosić się wyłącznie do ważnego stosunku pracy, a więc takiego, który stanowi wyraz woli obu stron realizowania celów, którym umowa ma służyć. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2006 r. III AUa 433/2005, Legalis nr 88987).

W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest pogląd, że podleganie pracowniczemu ubezpieczeniu społecznemu jest uwarunkowane nie tyle samym faktem zawarcia umowy o pracę i opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ale legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy. Sam bowiem fakt, że oświadczenia stron umowy o pracę zawierają określone w art.22 k.p. formalne elementy umowy o pracę nie oznacza, że umowa taka jest ważna. Jeżeli bowiem strony umowy o pracę przy składaniu oświadczeń woli mają świadomość tego, że osoba określona w umowie o pracę, jako pracownik pracy świadczyć nie będzie, a osoba wskazana, jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy i do podjęcia i wykonywania pracy nie doszło a jedynym celem umowy było umożliwienie skorzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, to umowę taką uważa się za zawartą dla pozoru - art.83§1 k.c. Umowa taka nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 marca 2008 roku II UK 148/07, Lex nr 846577; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 2005 roku II UK 321/04, OSNP 2006/11-12/190; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 lutego 2001 roku II UKN 244/00, OSNP 2002/20/496; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2010 roku II UK 204/09, Lex nr 590241). Przy czym nie jest to jedyna postać pozorności umowy o pracę. Pozorność umowy o pracę ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę. W każdym przypadku decydujące znaczenie ma treść umowy i okoliczności faktyczne jej wykonywania.

Sąd podziela pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w uzasadnieniu wyroku z dnia 25 stycznia 2005 roku (II UK 141/04, OSNP 2005/15/235), w którym stwierdza się, iż stronom umowy o pracę, na podstawie której rzeczywiście były wykonywane obowiązki i prawa płynące z tej umowy, nie można przypisać działania w celu obejścia ustawy (art.58§1 k.c. w zw. z art.300 k.p.). Ocena taka nie odnosi się jednak do sytuacji, gdy podejmowane czynności w ramach zawartej umowy o pracę nie mają na celu rzeczywistej realizacji tej umowy, a jedynie uwiarygodnienie jej świadczenia – innymi słowy są czynnościami pozornymi, fikcyjnymi - pracownik udaje, że wykonuje jakieś czynności jedynie po to, aby stworzyć dowody jej świadczenia. Nawiązanie umowy o pracę może, bowiem wynikać z czynności faktycznych wyrażających się z jednej strony zobowiązaniem pracownika do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, z drugiej zobowiązaniem pracodawcy do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem (art.22§1 k.p.).

Spór w niniejszej sprawie sprowadza się do ustalenia, czy A. K. faktycznie świadczyła pracę na rzecz płatnika składek (...) sp. z o.o. , czy też strony zawarły kwestionowaną umowy o pracę, wyłącznie w celu uzyskania świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a więc dla pozoru, ewentualnie czy czynność ta nie zmierzała do obejścia prawa i nie była sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

O pozorności umowy o pracę, wnioskować należy z całokształtu okoliczności, dotyczących momentu zawarcia umowy, jak i przez pryzmat ,zdarzeń późniejszych. Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 17 stycznia 2006 r. III AUa 433/2005). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane, nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika, rzeczywiście, świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 r. o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

W przedmiotowej sprawie, organ rentowy stanął na stanowisku, że umowa o pracę z dnia 2 listopada 2020 r. zawarta między wnioskodawczynią , a płatnikiem składek jest nieważna, bowiem, została zawarta dla pozoru.

Zgodnie z art.83§1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z dnia 14 marca 2001 r. (III UKN 258/00, opubl. OSNAP 2002/21/527), nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art.58§1 k.c. w związku z art.300 k.p.).

O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane jako obejście prawa.

W sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lipca 2008 r., sygn. akt II UK 334/07).

Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 24 lutego 2010 r. w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (Lex nr 590241), iż o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art.22§1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.

Z kolei, w uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 43/10 (Lex nr 619658) wskazano, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli , obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami i ewentualnie korzystania z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa. W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 roku w sprawie o sygn. akt I UK 74/10 (Lex numer 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust.1 punkt 1 i art.13 punkt 1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że motywacja skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy tym wszak założeniu, że nastąpiło rzeczywiste jej świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w art.22§1 k.p. Tym samym nie można byłoby czynić odwołującej zarzutów, że zawarła kwestionowaną umowę o pracę jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych, pod tym wszakże warunkiem, że na podstawie tej umowy realizowałaby zatrudnienie o cechach pracowniczych.

Mając na uwadze dotychczas poczynione rozważania prawne należy podkreślić, że w realiach niniejszej sprawy w celu dokonania kontroli prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego należało ustalić czy pomiędzy ubezpieczoną , a płatnikiem składek istotnie doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy w warunkach określonych w art.22§1 k.p., czy A. K. osobiście świadczyła pracę podporządkowaną pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy) w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy. Dokonanie powyższego ustalenia miało bowiem znaczenie dla objęcia ubezpieczonej obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnym, rentowymi, chorobowym oraz wypadkowym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. W realiach niniejszej sprawy odpowiedź na powyższe pytanie jest negatywna.

W ocenie Sądu o pozorności umowy o pracę świadczą już same okoliczności jej zawarcia. W chwili zawierania spornej umowy o pracę wnioskodawczyni wiedziała ,że jest w ciąży , a zatem oceniając realnie taką sytuację nie sposób przyjąć ,że poszukiwała ona zatrudnienia , które wiązałoby się ze wzmożonym wysiłkiem fizycznym. Wskazać również należy, że zatrudnienie wnioskodawczyni na specjalnie utworzonym u płatnika składek stanowisku pracy na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy nie było uzasadnione jego rzeczywistymi potrzebami. W okresie usprawiedliwionej nieobecności wnioskodawczyni w pracy pracodawca nie zatrudnił bowiem nikogo na jej miejsce. Wnioskodawczyni nie przedstawiła zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywanie obowiązków na powierzonym jej stanowisku. A , zgodnie z art. 229 § 4 kodeksu pracy - pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.

Dziwić to może o tyle , że pracodawca dopuszczając pracownika do pracy bez aktualnych badań lekarskich , naraża się na odpowiedzialność i, tym samym, zachowanie płatnika , w rozpatrywanej sprawie, nie było racjonalne. Uprawniona jest, zatem, teza, że, u podstaw zaangażowania wnioskodawczyni, u płatnika, nie leżało zawarcie umowy o pracę, a jedynie stworzenie ochrony ubezpieczeniowej dla wnioskodawczyni. Samo, zaś, zgłoszenie wnioskodawczyni do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych , wprawdzie, czyniło zadość wymogom formalnym, ale nie mogło zostać uznane za skuteczne.

W świetle wskazanych okoliczności, przyjąć należy, zgodnie z twierdzeniem organu rentowego, że przedmiotowa umowa o pracę z dnia 2 listopada 2020 r. była pozorną umową o pracę. Pozorność jej polegała na tym, że strony sporządziły umowę, wyłącznie, w celu objęcia wnioskodawczyni, ubezpieczeniem pracowniczym, a, w konsekwencji, zapewnienia świadczeń z ubezpieczenia społecznego, w związku z ciążą. Nie zostało, bowiem, wykazane, by fakt zatrudnienia A. K. ,wynikał z rzeczywistej potrzeby pracodawcy oraz nie wykazano również, iż, w spornym okresie, faktycznie świadczyła ona pracę, w ramach stosunku pracy.

W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle poczynionych ustaleń faktycznych, wątpliwości organu rentowego, co do rzeczywistego celu i zamiaru stron, nawiązujących ten stosunek prawny były uzasadnione, a zatem zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odpowiada prawu. Tym samym, przedmiotowa umowa jako pozorna w objętym zaskarżoną decyzją, okresie, jest nieważna w świetle art.83§1k.c. i nie wywołuje skutku, w postaci objęcia A. K. , obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi od 2 listopada 2020 r.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji wyroku na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c.

O kosztach procesu, Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. zasądzając od A. K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych, tytułem zwrotu kosztów procesu. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika, Sąd ustalił zgodnie z § 9 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U z 2018 r. poz. 265 ).

S.B.