Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 1601/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 19 kwietnia 2021 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że Z. B. (1) jako pracownik u płatniak składek (...) Sp. z o.o. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 19 listopada 2020 roku.

Na podstawie dokumentów zaewidencjonowanych w systemie informatycznym Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalono, że N. B.(takie imię wynika z uzasadnienia decyzji) została zgłoszona przez płatnika składek (...) sp. z o. o. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego od 19 listopada 2020 r. z kodem tytułu ubezpieczenia pracownik. Dokument (...) został złożony 23 listopada 2020 r. Oddział ustalił, że płatnik składek złożył za Z. B. (1) imienne raporty miesięczne o należnych składkach za okres od października 2020 r. do lutego 2021 r., w których wykazał miesięczne podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne za listopad 2020 r. w wysokości 1200,00 zł, za grudzień 2020 r. w wysokości 2571,43 zł oraz za styczeń i luty 2021 r. w wysokości 0,00 zł.

Z dokumentów zgromadzonych w sprawie wynika, że Z. B. (1) stała się niezdolna do pracy od 29 grudnia 2020 r.

Z zapisów zarejestrowanych w Krajowym Rejestrze Sądowym wynika, że (...) sp. z o.o. jest zarejestrowana pod numerem KRS: (...). Wspólnikami spółki są: I. R. ( 50 udziałów ) i M. W. ( 50 udziałów ). Organem upoważnionym do reprezentacji spółki jest zarząd, w skład którego wchodzą: I. R. - prezes zarządu oraz M. W. - członek zarządu.

Zawiadomieniami z dnia 23 lutego 2021 r. poinformowano strony o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie zgłoszenia Z. B. (1) do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia u płatnika składek (...) sp. z o. o.

Płatnik składek (...) sp. z o. o., 2 marca 2021 r. (8 marzec 2021 r. wpływ do Oddziału) przekazał pisemne wyjaśnienia i dokumenty związane z zatrudnieniem Z. B. (2). I. R.- pełnomocnik płatnika składek (...) sp. z o. o., poinformowała, że Z. B. (1) została zatrudniona na stanowisku asystentki biura, w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem 3000,00 zł brutto miesięcznie, wypłacane w gotówce, na koniec miesiąca oraz część wypłat zaliczkowych wypłacanych jest na rachunek bankowy. Do obowiązków Z. B. (1) należy segregowanie dostarczanych dokumentów, udzielanie odpowiedzi na korespondencję z kontrahentami, sortowanie dokumentacji, wystawianie faktur, obsługa programów rachunkowych, wprowadzanie danych, sporządzanie raportów. N. B. świadczy prace w siedzibie firmy pod adresem ul. (...) lok. 11, w Ł., w godzinach 8.00-16.00. I. R. oświadczyła, że Z. B. (1) jest upoważniona do podpisywania dokumentów firmowych. Zgodnie z przekazanymi wyjaśnieniami przedmiotem działalności są usługi prawnicze, usługi rachunkowo-księgowe, doradztwo w sprawach podatkowych oraz aktualnie firma (...) sp. z o.o. uruchamia świadczenie usług budowlanych (w tym stolarskich, spawalniczych) Jak wyjaśnia pełnomocnik płatnika składek - Z. B. (1) zatrudniona była w firmie (...) sp. z o.o. w okresie od 12.01.2018 r. do 10.06.2019 r. oraz od 1.04.2020 r. do chwili obecnej. Z. B. (1) posiada wykształcenie średnie i aktualnie kończy studia licencjackie w Wyższej Szkole (...) o Zdrowiu w Ł.. Z. B. (1), jak wyjaśnił pełnomocnik firmy (...) sp. z o.o., od kwietnia 2020 r. była wdrażana do obsługi programów księgowych, które po 2-3 miesiącach obsługiwała samodzielnie. Z przekazanych wyjaśnień wynika, że na stanowisku, które zajmuje Z. B. (1), wymaga się posiadania tzw. miękkich kompetencji. Dzięki posiadaniu przez Z. B. (1) cech takich jak: samodyscyplina, kultura osobista, komunikatywność, odporność na stres oraz kreatywność, znalazła pracę w spółce (...). I. R. wyjaśniła, że pracownik był zatrudniony w firmie (...) sp. z o.o. w okresie od 12.01.2018 r. do 31.12.2018 r. na umowę o pracę w wymiarze 1/10 etatu z wynagrodzeniem 210,00 zł brutto. W okresie 1.01.2019 r. do 10.06.2019 r. pracownik był zatrudniony u pracodawcy na umowę o pracę (4 godziny tygodniowo) z wynagrodzeniem 225,00 zł brutto. W ww. okresach Z. B. (1) była zatrudniona na stanowisku pomoc biurowa. W skład obowiązków wchodziło: segregowanie korespondencji, skanowanie i kopiowanie dokumentacji dla kontrahentów. W okresie 1.04.2020 r. do 18.11.2020 r. pracownik, Z. B. (1) była zatrudniona w firmie (...) sp. z o.o. na umowę zlecenia jako asystentka biura z wynagrodzeniem 25,00 zł brutto za godzinę pracy, do obowiązków pracownika należało: segregowanie dostarczanych dokumentów, udzielanie odpowiedzi na korespondencję z kontrahentami, sortowanie dokumentacji, wystawianie faktur, obsługa programów rachunkowych, wprowadzanie danych, sporządzanie raportów, wyjazdy służbowe celem dostarczania lub odbioru dokumentacji. I. R. wyjaśniła, że w firmie (...) s. z o.o. są zatrudnione osoby na podobnym stanowisku i z podobnym zakresem obowiązków i z podobnym zakresem obowiązków. Potrzeba zatrudnienia Z. B. (1) 1.04.2020 r. wiązała się z podpisaniem nowych umów z kontrahentami do pełnej obsługi księgowej (od stycznia 2020 r. przybyło 18 podmiotów do obsługi). Zwiększona liczba klientów, zmusiła spółkę (...) do rekrutacji pracownika na stanowisko asystenta biura. I. R. wyjaśniła, że Z. B. (1) wiedziała czym zajmuje się spółka świadcząc pracę na rzecz spółki we wcześniejszym okresie i zgodziła się na warunki ponownego zatrudnienia w firmie (...) sp. z o.o. Kolejną przyczyną zatrudnienia nowego pracownika są plany rozszerzenia prowadzonej działalności spółki o branżę budowalną, usługi stolarskie i spawalnicze. Badania rynku przeprowadzone przez firmę (...) sp. z o.o. wykazały wysokie zapotrzebowanie na te usługi. W związku z tym dokonano szeregu inwestycji tj. zakup maszyn, akcesoriów, wkrótce leasing maszyn). Z przekazanych wyjaśnień wynika, że próby rekrutacji na stanowisko Z. B. (1) nie powiodły się i podczas jej nieobecności, obowiązki, które do niej należały wykonuje firma zewnętrzna.

Do pisemnych wyjaśnień płatnik składek załączył następujące dokumenty: umowa o pracę z 12 stycznia 2018 r., zakres obowiązków z 12 stycznia 2018 r., aneks nr (...) do umowy o pracę, umowa zlecenia (...) z 1 kwietnia 2020 r., rachunek do umowy zlecenia za okres od kwietnia do listopada 2020 r., umowa o pracę z 19.11.2020 r., zakres obowiązków z

19.11.2020  r., informacja o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych, kwestionariusz osobowy, oświadczenie z 19.11.2020 r., orzeczenie lekarskie z 18.11.020 r., karta szkolenia wstępnego w dziedzinie BHP, faktury z okresu od 19.11.2020 r. do

10.12.2020  r., deklaracja PIT-4R za 2019 r., CIT-8 za 2019 r., deklaracje VAT-7k za okres 1.10.2019 r. do 30. (...)., raporty kontrahentów, listy płac od listopada 2020 r. do lutego 2021 r., listy obecności od listopada 2020 r. do stycznia 2021 r.

N. B. (poprzednio R.) 30 marca 2021 r. przekazała wyjaśnienia oraz dokumenty związane z zatrudnieniem w firmie (...) sp. z o. o.

Z. B. (1) oświadczyła, że jest zatrudniona wymiarze czasu pracy - 8 godzin dziennie, w godzinach od 9:00 do 17:00 z wynagrodzeniem w wysokości 3000,00 zł brutto, wypłacane w gotówce. Do obowiązków Z. B. (1) należało układanie, sortowanie i segregowanie dokumentacji dostarczanej przez firmy obsługiwane przez biuro, wystawianie faktur, wprowadzanie danych z dokumentacji do programów księgowych, wjazdy do kontrahentów, wysyłka korespondencji, poszukiwanie nowych kontrahentów, generowanie raportów z programów księgowych. Z. B. (1) wyjaśniła, że jest upoważniona do wystawiania i podpisywania faktur VAT, posiada odpowiednią pieczęć. Z. B. (1) wyjaśniła także, że dodatkowo składa podpisy na wydrukach parametrów finansowych firm. Zgodnie z wyjaśnieniami przekazanymi przez ubezpieczoną, nadzór techniczny nad jej pracą oraz nad merytoryczną obróbką dokumentacji nadzoruje prezes zarządu (...) sp. z o.o., I. R.. Pozostałe prace wykonywane są na bieżąco w miarę potrzeby korelacji z kalendarzem i związanymi z nimi terminami płatności lub innymi terminami. Z. B. (1) wyjaśniła, że od 2018 r. z przerwami jest zatrudniona w firmie (...) sp. z o.o., na początku wykonywała proste prace pomocnicze. Od 2020 r. Z. B. (1) zaczęła obsługiwać programy księgowe. Jak oświadczyła, uważa, że dobrze wywiązuje z obowiązków a obsługa programów komputerowych nie stanowi problemu, kwalifikacje do zajmowanego stanowiska i wykonywanie pracy są adekwatne do umiejętności oraz doświadczenia. Z. B. (1) wyjaśniła, że jako pracownik na aktualne stanowisko została zatrudniona w związku z pozytywnym przebiegiem dotychczasowej pracy, gdzie Z. B. (1) poznawała charakter pracy, struktury oraz zapoznawała się z przepisami.

Postępowanie zostało zakończone, o czym poinformowano strony odrębnymi pismami z 23 marca 2021 r.

Po przeanalizowaniu zgromadzonego materiału, związanego ze stosunkiem pracy Z. B. (1), Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdza, że w przedmiotowej sprawie świadczenie pracy w ramach umowy o pracę nie miało miejsca i stosunek pracy nie został nawiązany. W ocenie Oddziału, przedłożone dokumenty nie stanowią wystarczającego dowodu świadczącego o wykonywaniu pracy przez Z. B. (1) , a potwierdzają jedynie fakt formalnego ich sporządzenia w celu uwiarygodnienia nieistniejącego stosunku pracy.

Pracodawca nie zatrudnia pracownika, aby dać mu pracę, źródło utrzymania i stworzyć ochronę ubezpieczeniową, ale dlatego, że istnieje realna potrzeba gospodarcza pozyskania nowego pracownika.

Umowa o pracę wywołuje nie tylko bezpośrednie skutki, dotyczące relacji między pracownikiem i pracodawcą, lecz także pośrednie, w tym w dziedzinie ubezpieczeń społecznych, gdyż kształtuje ona stosunek ubezpieczenia społecznego, określa wysokość składki i w konsekwencji prowadzi do uzyskania odpowiednich świadczeń.

Okoliczności wskazane powyżej świadczą o chęci świadomego osiągnięcia świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby kosztem innych uczestników systemu i stanowi naruszenie zasad współżycia społecznego.

W ocenie Oddziału, Z. B. (1) nie wykonywała pracy u płatnika składek (...) sp. z o. o., a została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jedynie w celu uzyskania tytułu pracowniczego i prawa do wypłaty świadczeń przysługujących osobie o statusie pracownika.

Podkreślić należy, że Z. B. (1) została zatrudniona na umowę o pracę, a po około miesiącu, wystąpiła o wypłatę zasiłku chorobowego.

Podkreślić należy, że pomimo tego, iż z wyjaśnień płatnika oraz ubezpieczonej wynika, że Z. B. (1) posiadała upoważnienie do podpisywania dokumentów firmowych, oprócz faktur, nie przedłożono innych dokumentów, które potwierdzałyby fakt wykonywania pracy przez Z. B. (1). Biorąc pod uwagę stanowisko, na którym zatrudniona została Z. B. (1), które w dużej mierze polega na sporządzaniu dokumentacji (nie tylko faktur), brak dokumentów świadczy o pozorności zawartej umowy.

Zdaniem Oddziału, zawarcie umowy o pracę w wyżej opisanych okolicznościach przemawia za pozornością umowy o pracę.

(decyzja – k. 127 verte – 130 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Odwołanie od w/w decyzji wniosła Z. B. (1) reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika zaskarżając ją w całości.

Zaskarżonej decyzji zarzucono naruszenie przepisów:

1.  prawa materialnego art. 22 kp w związku z art. 83 § 1 k.c. w związku z art. 300 kp poprzez uznanie, że skarżąca zawarła umowę o pracę dla pozoru i tym samym nie podlega ubezpieczeniom społecznym od 19 listopada 2020 roku.

2.  prawa materialnego art. 6 ust 1 pkt 1 , art. 11 ust 1, art. 12 ust 1, art. 13 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez brak właściwego badania i oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i uznanie, że umowa o pracę została zawarta dla pozoru i tym samym skarżąca nie podlega ubezpieczeniom społecznym od 19 listopada 2020 roku.

Na tle powyższego wniesiono o:

1.  zmianę zaskarżonej decyzji i uznanie, że skarżąca podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 19 listopada 2020 roku.

2.  zasądzenie kosztów zastępstwa adwokackiego według 4- krotności minimalnych stawek za czynności adwokackie.

(odwołanie – k. 3-5)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc argumentację jak w zaskarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie – k. 7-9)

Na rozprawie w dniu 26 listopada 2021 roku pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie i wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, zaś pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Jednocześnie płatnik składek przyłączył się do odwołania

(końcowe stanowiska stron – rozprawa z dnia 26 listopada 2021 roku e-protokół (...):02:14 – 00:02:28 i 00:29:51 – 00:44:50 – płyta CD – k. 175)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) Sp. z o.o. została zarejestrowana w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 5 listopada 2010 roku. Jako siedzibę spółki wskazano: ul. (...), nr 128/152, lok. 11, kod pocztowy: (...)-(...) Ł.. Wspólnikami spółki jest I. R. (50 udziałów o łącznej wysokości 5000 złotych) i M. W. (50 udziałów o łącznej wysokości 5000 złotych). Organem upoważnionym do reprezentacji spółki jest zarząd, w którego skład wchodzi I. R. (prezes zarządu) i M. W. (członek zarządu).

(wypis z KRS – k. 2-6 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 12 stycznia 2018 roku pomiędzy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł., a Z. R. (obecnie B.) została zawarta umowa o pracę na czas nieokreślony od dnia 12 stycznia 2018 roku , na mocy której ubezpieczona została zatrudniona na stanowisku pracownika biurowego w wymiarze czasu pracy 1/10 etatu z wynagrodzeniem w wysokości 210 złotych brutto miesięcznie . Jako miejsce wykonywania pracy wskazano: Ł. oraz inne miejsca wskazane przez pracodawcę. Od dnia 1 stycznia 2019 roku wynagrodzenie ubezpieczonej wynosiło 225 złotych brutto miesięcznie.

(aneks – k. 110, zakres obowiązków – k. 111, umowa – k. 112 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniu 1 kwietnia 2020 roku pomiędzy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. jako zleceniodawcą, a Z. R. (obecnie B.) została zawarta umowa zlecenie, z której wynikało, że ubezpieczona zobowiązana była do wykonania w sposób samodzielny następujących prac: segregowanie dokumentów, kompletowanie i archiwizacja dokumentów księgowych kontrahentów za okres 2010 r. – 2019 r., obsługa urządzeń biurowych, uzupełnianie bazy danych kontrahentów spółki, przygotowywanie umów oraz innych dokumentów firmowych. Skarżąca zajmowała się także podpisywaniem rachunków. Za wykonanie wskazanych prac ubezpieczona miała otrzymać wynagrodzenie brutto w wysokości 25 złotych/1 h.

(rachunki – k. 100-107, umowa – k. 108-109 załączonych do sprawy akt organu rentowego, zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 26 listopada 2021 roku e-protokół (...):24:06 – 00:29:17 – płyta CD – k. 175)

W dniu 19 listopada 2020 roku pomiędzy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł., a Z. R. (obecnie B.) została zawarta umowa nazwana umową o pracę na czas nieokreślony, na mocy której ubezpieczona została zatrudniona na stanowisku asystentki biura w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem w wysokości 3000 złotych brutto miesięcznie. Jako miejsce wykonywania pracy wskazano: Ł. oraz inne miejsca wskazane przez pracodawcę, zaś jako termin rozpoczęcia pracy: 19 listopada 2020 roku.

(informacja – k. 96, umowa – k. 99 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Płatnik składek I. R. to matka wnioskodawczyni.

(okoliczność bezsporna)

Na wskazane wyżej stanowisko asystentki biura nie była prowadzona rekrutacja.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 26 listopada 2021 roku e-protokół (...):24:06 – 00:29:51- płyta CD- k. 175 w związku z rozprawa z dnia 15 października 2021 roku e-protokół (...):16:58 – 00:19:34 – płyta CD – k. 144 )

Wnioskodawczyni podjęła studia kosmetologiczne w Wyższej Szkole (...) o Zdrowiu w Ł..

(okoliczność bezsporna, a ponadto zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 26 listopada 2021 roku e-protokół (...):24:06 – 00:29:51- płyta CD- k. 175 w związku z rozprawa z dnia 15 października 2021 roku e-protokół (...):03:22 – 00:05:20 – płyta CD – k. 144)

W ramach zadań przynależnych do stanowiska asystentki biura można wyróżnić między innymi:

wykonywanie doraźnych poleceń przełożonego,

katalogowanie i archiwizacja faktur,

uzupełnianie baz danych spółki i kontrahentów;

obsługa telefoniczna klienta;

przygotowywanie dokumentów oraz innych dokumentów firmowych;

wystawianie i odbieranie faktur VAT.

(zakres obowiązków – k. 97-98 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Z przedłożonego orzeczenia lekarskiego z dnia 18 listopada 2020 roku wynikało, że ubezpieczona była zdolna do podjęcia pracy.

(orzeczenie lekarskie – k. 93 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

W dniach 2-3 listopada 2020 roku oraz w dniu 19 listopada 2020 roku skarżąca odbyła szkolenie BHP- instruktaż ogólny i stanowiskowy.

(karta szkolenia wstępnego – k. 92 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

Wnioskodawczyni była upoważniona do wystawiania i odbioru faktur VAT. Skarżąca złożyła swój podpis pod dokumentacją wygenerowaną z systemu księgowego (...).

(dokumenty – k. 21-36, faktury – k. 52-83 załączonych do sprawy akt organu rentowego, dokumenty – k. 24-61, zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 26 listopada 2021 roku e-protokół (...):24:06 – 00:29:51- płyta CD- k. 175 w związku z rozprawa z dnia 15 października 2021 roku e-protokół (...):03:22 – 00:05:20 – płyta CD – k. 144 )

Komputery w przedmiotowej spółce nie były kodowane. Wnioskodawczyni nie miała indywidulanego loginu.

(zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 26 listopada 2021 roku e-protokół (...):24:06 – 00:29:51- płyta CD- k. 175 w związku z rozprawa z dnia 15 października 2021 roku e-protokół (...):11:12 – 00:14:12 – płyta CD – k. 144 )

Wnioskodawczyni widywana była w 2020 roku w przedmiotowej spółce jak siedziała przy komputerze i weryfikowała, archiwizowała, wpisywała dokumenty, wydawała kserokopie dokumentów.

(zeznania świadka D. W. na rozprawie w dniu 15 października 2021 roku e-protokół (...):54:43 – 01:00:33 – płyta CD – k. 144, zeznania świadka F. S. na rozprawie w dniu 15 października 2021 roku e-protokół (...):07:55 – 01:13:55 – płyta CD – k. 144, zeznania świadka M. M. na rozprawie w dniu 15 października 2021 roku e-protokół (...):18:30 – 01:24:13 – płyta CD – k. 144, zeznania świadka M. K. na rozprawie w dniu 26 listopada 2021 roku e-protokół (...):03:26 – 00:12:15 – płyta CD – k. 175, zeznania świadka J. Z. na rozprawie w dniu 26 listopada 2021 roku e-protokół (...):12:15 – 00:17:29 – płyta CD – k. 175, zeznania świadka J. A. na rozprawie w dniu 26 listopada 2021 roku e-protokół (...):17:29 – 00:23:32 – płyta CD – k. 175)

Płatnik składek I. R. zatrudniona jest w (...) Sp. z o.o. na pół etatu za wynagrodzeniem 1400 złotych brutto. Płatnik pracowała w różnych godzinach (np. 8-12, 10-14, .12-16). Podpisywała listy obecności.

(zeznania płatnika składek I. R. na rozprawie w dniu 26 listopada 2021 roku e-protokół (...):29:17 – 00:29:51 – płyta CD – k. 175 w związku z rozprawą z dnia 15 października 2021 roku e-protokół (...):47:39 – 00:49:34 i 00:52:13 – 00:53:08 – płyta CD – k. 144, listy obecności – k. 84-86 załączonych do sprawy akt organu rentowego )

Z list obecności wynika, że skarżąca była obecna w pracy:

w listopadzie 2020 roku – od dnia 19 listopada 2020 roku do dnia 30 listopada 2020 roku z wyłączeniem weekendów;

w grudnia 2020 roku – od dnia 1 grudnia 2020 roku do dnia 28 grudnia 2020 roku z wyłączeniem weekendów oraz dni: 25 grudnia 2020 roku oraz 28 grudnia 2020 roku. Od dnia 29 grudnia 2020 roku skarżąca stała się niezdolna do pracy. Informację o ciąży skarżąca powzięła pod koniec listopada 2020 roku. W dniu 4 lipca 2021 roku skarżąca urodziła dziecko.

(listy obecności – k. 84-86 załączonych do sprawy akt organu rentowego, wniosek – k. 95,odpis skrócony aktu urodzenia – k. 96, zaświadczenie – k. 97, zeznania wnioskodawczyni na rozprawie w dniu 26 listopada 2021 roku e-protokół (...):24:06 – 00:29:51- płyta CD- k. 175 w związku z rozprawa z dnia 15 października 2021 roku e-protokół (...):19:34 – 00:22:30 – płyta CD – k. 144 )

W okresie od stycznia 2020 roku do lipca 2021 roku skarżąca korzystała z usług następujących placówek medycznych: (...) Rodzinnych w Ł., M. Przychodnia (...),

(zestawienie – k. 103, dokumentacja medyczna – k. 117-119, k. 122-123, k. 130 (koperta))

Wynagrodzenie wnioskodawczyni kształtowało się w następujący sposób:

listopad 2020 roku – kwota do wypłaty 945,79 złotych;

grudzień 2020 roku – kwota do wypłaty 2207,65 złotych;

styczeń 2021 roku – kwota do wypłaty 2324,30 złotych;

luty 2021 roku – kwota do wypłaty 172,58 złotych.

(listy płac – k. 87-90 załączonych do sprawy akt organu rentowego)

(...) Sp. z o.o. w 2019 roku poniosła stratę bilansową w wysokości 12 849,37 złotych. Zgodnie ze złożoną deklaracją roczną CIT-8 za 2019 rok osiągnęła dochód w wysokości 1834,34 złotych.

(...) Sp. z o.o. w 2020 roku poniosła stratę bilansową w wysokości 35.537,62 złotych. Zgodnie ze złożoną deklaracją roczną CIT-8 za 2020 rok osiągnęła dochód w wysokości 11 797,00 złotych.

(dokumenty – k. 157-169)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w aktach sprawy i aktach organu rentowego, a także w oparciu o zeznania wnioskodawczyni, płatnika składek I. R. (matki skarżącej) i powołanych w sprawie świadków.

Sąd, jedynie, częściowo dał wiarę zeznaniom wnioskodawczyni, płatnika w zakresie, w jakim posłużyły do poczynienia ustaleń.

Okolicznością bezsporną jest bliskie pokrewieństwo pomiędzy skarżącą, a płatnikiem składek I. R. (matka ubezpieczonej).

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd nie dał wiary zeznaniom ubezpieczonej oraz płatnika składek, w części w której wskazywali na realność, zawartej w dniu 19 listopada 2020 roku pomiędzy wnioskodawczynią, a (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. umową określaną jako umową o pracę.

W pierwszej kolejności tutejszy sąd chciałby zwrócić uwagę na charakter czynności wykonywanych przez ubezpieczoną w ramach umowy zlecenia zawartej z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. w dniu 1 kwietnia 2020 roku, a czynnościami jakie skarżąca podejmowała w ramach zawartej z przedmiotową spółką spornej umowy o pracę. Po przeanalizowaniu zebranego w sprawie materiału dowodowego, a konkretnie porównaniu zadań jakie wypełniała ubezpieczona sąd doszedł do przekonania, że wnioskodawczyni w ramach spornej umowy o pracę wykonywała obowiązki analogiczne do tych pełnionych w oparciu o zawartą z płatnikiem składek umowę zlecenia. Charakter podejmowanych przez odwołującą czynności w ramach umowy o pracę z płatnikiem w porównaniu z tymi, które wypełniała świadcząc dla niego pracę w ramach zawartej umowy zlecenia w żaden znaczący sposób nie uległ zmianie. Zdaniem sądu, oznacza to że tak naprawdę nie było potrzeby zatrudnienia skarżącej na podstawie stosunku pracy.

O pozorności zatrudnienia można mówić nie tylko w sytuacji gdy praca nie jest faktycznie świadczona przez pracownika na rzecz pracodawcy, ale również wtedy gdy praca co prawda jest wykonywana, jednakże nie odbywa się wedle zasad określonych reżimem stosunku pracy. Z tego rodzaju sytuacją mamy bowiem do czynienia na gruncie niniejszej sprawy. Sąd nie neguje, że wnioskodawczyni wykonywała pewne czynności na rzecz płatnika składek w spornym okresie, jednak zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w sposób oczywisty wskazuje, że czynności te nie były wykonywane w reżimie stosunku pracy. Istotną bowiem cechą stosunku pracy jest podporządkowanie pracownika kierownictwu pracodawcy, a jego brak jak w omawianym przypadku stanowi wystarczającą przesłankę aby uznać, że wykonywana praca nie jest świadczona w ramach stosunku pracy (art. 22 § 1 k.p.).

Dokonując oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego sąd wziął pod uwagę także złą sytuację finansową (...) Sp. z o.o. Wbrew twierdzeniom płatnika, sąd zważył że w 2019 roku przedmiotowa spółka poniosła stratę bilansową w wysokości 12 849,37 złotych, zaś w 2020 roku strata bilansowa plasowała się na poziomie 35.537,62 złotych. Mając owe okoliczności na uwadze, tutejszy sąd doszedł do przekonania, że nie istniała potrzeba gospodarcza zatrudnienia ubezpieczonej w oparciu o umowę o pracę zwłaszcza, że w okresie jej niezdolności do pracy na jej miejsce nie została zatrudniona żadna nowa osoba na podstawie umowy o pracę.

Brak potrzeby gospodarczej w odniesieniu do zatrudnienia ubezpieczonej na podstawie spornej umowy o pracę znajduje również potwierdzenie w sytuacji porównania czasu pracy (listy obecności), wynagrodzenia wnioskodawczyni i płatnika składek. Trudno uznać, że ubezpieczona jako niewykwalifikowany pracownik mogła za wykonanie powierzonych jej zadań nawet w pełnym wymiarze czasu pracy uzyskiwać wynagrodzenie w wysokości 3000 złotych brutto miesięcznie, podczas gdy płatnik składek będąca zarazem prezesem zarządu spółki będąc zatrudnioną w (...) Sp. z o.o. na pół etatu uzyskiwała wynagrodzenie jedynie w wysokości 1400 złotych brutto miesięcznie.

Warto również wspomnieć, iż pewnego rodzaju rozbieżności występowały w zakresie godzin pracy skarżącej w ramach spornej umowy nazwanej umową o pracę. Skarżąca twierdziła, że pracowała w godzinach od 8 do 16, podczas gdy z list obecności wynikało, że godziny pracy ubezpieczonej to czas od 9 do 17. Pojawiły się także rozbieżności w zeznaniach stron co do terminu płatności wynagrodzenia oraz sposobu wypłaty oraz co do wyglądu listy obecności. Według skarżącej lista miała charakter indywidualny, gdy tymczasem załączone do akt listy obejmują także innych pracowników. Nadto wnioskodawczyni zeznawała, że podpisywała się na liście obecności – w załączonych listach jest tylko podpis przełożonego. Wynagrodzenie miało być płacone w gotówce, nigdy w formie zaliczkowej, do 10 –go każdego miesiąca. Płatnik wskazywał natomiast , że były zaliczki na konto, przed ZUS wyjaśniał, że wynagrodzenie było płacone na koniec miesiąca.

W ocenie sądu nie została również dostatecznie wyjaśniona kwestia ,,tzw. losów” zawartej w dniu 1 kwietnia 2020 roku pomiędzy stronami umowy zlecenia. W istocie w toku postępowania płatnik składek przedstawił pismo, z którego wynikało, że ubezpieczona zwróciła się z prośbą do pracodawcy o rozwiązanie w/w umowy z dniem 18 listopada 2020 roku, jednakże w sprzeczności co do wskazanej okoliczności pozostawały zeznania płatnika składek i skarżącej. Płatnik składek I. R. twierdziła, że umowa zlecenia wygasła, podczas gdy odwołująca wskazywała, że uległa ona przekształceniu.

Reasumując, ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby pomiędzy stronami umowy o pracę doszło do nawiązania rzeczywistego stosunku pracy i do faktycznego świadczenia umówionej rodzajowo pracy w reżimie podporządkowania pracowniczego przez wnioskodawczynię zgodnie z badaną umową o pracę od dnia 19 listopada 2020 roku na rzecz płatnika składek. Stworzenie dokumentacji pracowniczej dla skarżącej świadczy w ocenie sądu, że strony starały się zachować pozory mające uwiarygodnić rzeczywiste pracownicze zatrudnienie skarżącej w przedmiotowej spółce.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie jako niezasadne podlegało oddaleniu.

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 i art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U.2021.423 t.j.) pracownicy, to jest osoby pozostające w stosunku pracy, podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym.

Stosownie do treści art. 1 ust 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2021.0.1133 t.j.) osobom tym, w razie choroby lub macierzyństwa, przysługują świadczenia pieniężne na warunkach i w wysokości określonych ustawą.

W myśl art. 4 w ust 1 i 2 ustawy zasiłkowej ubezpieczony podlegający obowiązkowo ubezpieczeniu nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

O uznaniu stosunku łączącego dwie osoby za stosunek pracy rozstrzygają przepisy prawa pracy.

Kwestią sporną w rozpoznawanej sprawie było, czy wnioskodawczyni podlega ubezpieczeniom społecznym jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. od dnia 19 listopada 2020 roku.

Według art. 22 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku kodeks pracy, przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.

Do cech pojęciowych pracy stanowiącej przedmiot zobowiązania pracownika w ramach stosunku pracy należą osobiste i odpłatne jej wykonywanie w warunkach podporządkowania. Zgodnie ze stanowiskiem judykatury stosunek ubezpieczeniowy jest następczy wobec stosunku pracy i powstaje tylko wówczas, gdy stosunek pracy jest realizowany. Jeżeli stosunek pracy nie powstał bądź też nie jest realizowany, wówczas nie powstaje stosunek ubezpieczeniowy, nawet jeśli jest odprowadzana składka na ubezpieczenie społeczne (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia z dnia 17 stycznia 2006 roku III AUa 433/2005, Wspólnota (...)). Podleganie pracowniczemu tytułowi ubezpieczenia społecznego jest uwarunkowane nie tyle opłacaniem składek ubezpieczeniowych, ile legitymowaniem się statusem pracownika rzeczywiście świadczącego pracę w ramach ważnego stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 października 2005 roku o sygn. akt II UK 43/05, OSNAPiUS rok 2006/15 – 16/251).

W przedmiotowej sprawie nie ma jednak wątpliwości, że zgodnym zamiarem stron nie było zawiązanie stosunku o charakterze pracowniczym, w chwili spisywania umowy o pracę.

Organ rentowy stał na stanowisku, że umowa o pracę zawarta między wnioskodawczynią a (...) Sp. z o.o. w dniu 19 listopada 2020 roku jest nieważna, nie doszło bowiem faktycznie do nawiązania stosunku pracy.

Dokonane w sprawie ustalenia potwierdzają stanowisko organu rentowego, że spisanie umowy o pracę przez płatnika składek z ubezpieczoną i zgłoszenie jej do ubezpieczeń społecznych od dnia 19 listopada 2020 roku było czynnościami pozornymi, dokonanymi jedynie w celu uzyskania dodatkowego tytułu do ubezpieczeń i skorzystania z wyższych świadczeń z ubezpieczenia społecznego w związku z chorobą i macierzyństwem.

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru.

Z czynnością prawną pozorną mamy do czynienia wówczas, gdy występują, łącznie, następujące warunki: oświadczenie woli musi być złożone tylko dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie, adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej jedynie dla pozoru, czyli być aktywnym uczestnikiem stanu pozorności. Pierwsza i zasadnicza cecha czynności pozornej wyraża się brakiem zamiaru wywołania skutków prawnych, jakie prawo łączy z tego typu i treścią złożonego oświadczenia. Jest to zatem z góry świadoma sprzeczność między oświadczonymi a prawdziwymi zamiarami stron, czyli upozorowanie stron na zewnątrz i wytworzenie przeświadczenia dla określonego kręgu (otoczenia), nie wyłączając organów władzy publicznej, że czynność o określonej treści została skutecznie dokonana. Jednakże zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, wyrażonym w wyroku z 14 marca 2001 roku (sygn. akt III UKN 258/00, opubl. OSNAP 2002/21/527), nie można przyjąć pozorności oświadczeń woli o zawarciu umowy o pracę, gdy pracownik podjął pracę i ją wykonywał, a pracodawca świadczenie to przyjmował. Nie wyklucza to rozważenia, czy w konkretnym przypadku zawarcie umowy zmierzało do obejścia prawa (art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.).

O czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy można mówić wówczas, gdy czynność taka pozwala na uniknięcie zakazów, nakazów lub obciążeń wynikających z przepisu ustawy i tylko z takim zamiarem została dokonana. Nie jest natomiast obejściem prawa dokonanie czynności prawnej w celu osiągnięcia skutków, jakie ustawa wiąże z tą czynnością prawną. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalno-rentowego, chorobowego i wypadkowego, podjęcie zatrudnienia w celu objęcia ubezpieczeniem i ewentualnego korzystania ze świadczeń z tego ubezpieczenia nie może być kwalifikowane jako obejście prawa.

W sytuacji, gdy wolą stron zawierających umowę było faktyczne nawiązanie stosunku pracy i doszło do świadczenia pracy za wynagrodzeniem, sama świadomość jednej ze stron umowy, a nawet obu stron, co do wystąpienia w przyszłości zdarzenia uprawniającego do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie daje podstawy do uznania, że umowa miała na celu obejście prawa (wyrok SN z dnia 2 lipca 2008 roku, sygn. akt II UK 334/07, opubl. L.).

Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 24 lutego 2010 roku w sprawie o sygn. akt II UK 204/09 (lex nr 590241), iż o tym czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych nie decyduje samo formalne zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia i opłacenie składki, wystawienie świadectwa pracy, ale faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczych.

W uzasadnieniu wyroku Sądu Najwyższego z dnia 21 maja 2010 r. w sprawie o sygn. akt I UK 43/10 (Lex nr 619658) można wyczytać, że umowa o pracę jest zawarta dla pozoru, a przez to nie stanowi tytułu do objęcia ubezpieczeniami społecznymi, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a podmiot wskazany jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy, czyli strony z góry zakładają, iż nie będą realizowały swoich praw i obowiązków wypełniających treść stosunku pracy. Skoro z zawarciem umowy o pracę ustawa z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 roku, Nr 205, poz. 1585 ze zm.) wiąże obowiązek ubezpieczenia emerytalnego i rentowych oraz wypadkowego i chorobowego, to podjęcie zatrudnienia w celu objęcia tymi ubezpieczeniami i ewentualnie korzystania z przewidzianych nimi świadczeń nie jest obejściem prawa.

W wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2010 r. w sprawie o sygn. akt I UK 74/10 (lex numer 653664) stwierdzono zaś, że podstawą ubezpieczenia społecznego jest rzeczywiste zatrudnienie, a nie sama umowa o pracę (art. 22 k.p., art. 6 ust. 1 pkt 1 i art. 13 pkt 1 w/w ustawy). Umowa o pracę nie jest czynnością wyłącznie kauzalną, gdyż w zatrudnieniu pracowniczym chodzi o wykonywanie pracy. Brak pracy podważa sens istnienia umowy o pracę. Innymi słowy jej formalna strona, nawet połączona ze zgłoszeniem do ubezpieczenia społecznego, nie stanowi podstawy takiego ubezpieczenia.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że motywacja skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy tym wszak założeniu, że nastąpiło rzeczywiste jej świadczenia zgodnie z warunkami określonymi w art. 22 § 1 k.p. Tym samym nie można byłoby czynić odwołującej zarzutów, że zawarła umowę o pracę jedynie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczeń społecznych, pod tym wszakże warunkiem, że na podstawie kwestionowanej umowy realizowałaby zatrudnienie o cechach pracowniczych.

Głównym celem zawarcia umowy o pracę winno być nawiązanie stosunku pracy, a jedynie rezultatem i pośrednim celem zatrudnienia jest uzyskanie wskazanych korzyści.

Podkreślić także należy, że zarówno przepisy prawa pracy, prawa ubezpieczeń społecznych, jak i przepisy ustrojowe pozwalają kształtować elementy stosunku pracy zgodnie z wolą stron.

Pozorność umowy o pracę ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę. W każdym przypadku decydujące znaczenie ma treść umowy i okoliczności faktyczne jej wykonywania. Podporządkowanie jest jedną z najistotniejszych cech stosunku pracy. Jej brak jest wystarczający do uznania, że wykonywana praca nie jest świadczona w ramach stosunku pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 8 lipca 2009 r., I UK 43/09, LEX nr 529772).

Mając na uwadze dotychczas poczynione rozważania prawne należy podkreślić, że w realiach niniejszej sprawy Sąd Okręgowy w celu dokonania kontroli prawidłowości zaskarżonej decyzji organu rentowego musiał zatem badać, czy pomiędzy wnioskodawczynią a płatnikiem składek istotnie doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p.

W tej sytuacji do Sądu należało przeprowadzenie oceny, czy analizowany stosunek prawny nosił konstytutywne cechy stosunku pracy.

W tym celu Sąd zbadał, czy skarżąca osobiście świadczyła pracę podporządkowaną pracodawcy (pod kierownictwem pracodawcy) w sposób ciągły, odpłatny, na rzecz i ryzyko pracodawcy. Dokonanie powyższego ustalenia miało bowiem znaczenie dla objęcia ubezpieczonej obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi: emerytalnym, rentowymi, chorobowym oraz wypadkowym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę.

Przeprowadzone postępowanie wykazało zdaniem Sądu, że wnioskodawczyni w dniu 19 listopada 2020 roku zawarła (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł. umowę nazwaną umową o pracę na czas nieokreślony, na mocy której miała wykonywać czynności na stanowisku asystentki biura w pełnym wymiarze czasu pracy z wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 3000 złotych brutto miesięcznie. Co warto podkreślić w dniu 1 kwietnia 2020 roku pomiędzy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Ł., a skarżącą została zawarta umowa zlecenie. Ze wskazanej umowy zlecenia, ale i ze złożonych w tym zakresie zeznań skarżącej jasno wynikało, że spoczywał na niej obowiązek segregowania dokumentów, ich kompletowanie, archiwizacja, a także przygotowywanie umów oraz innych dokumentów firmowych. Z zeznań ubezpieczonej wynikało także, że w ramach umowy zlecenia zajmowała się również podpisywaniem rachunków. Co do zasady w ocenie sądu zakres obowiązków skarżącej w ramach spornej umowy o pracę w żaden istotny sposób nie uległ zmianie w porównaniu do czynności, którymi zajmowała się w ramach zawartej uprzednio umowy zlecenia z płatnikiem. Powyższe znajduje odzwierciedlenie w zeznaniach powołanych w sprawie świadków, którzy wskazywali, że w 2020 roku widywali skarżącą w biurze między innymi podczas weryfikowania, wpisywania oraz archiwizowania dokumentów. Dokonując ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie tutejszy sąd wziął również pod uwagę, że wnioskodawczyni była co prawda upoważniona do wystawiania i odbioru faktur VAT, zaś na przedstawionej w toku procesu dokumentacji wygenerowanej z systemu księgowego (...) widnieje jej podpis. Jednakże w tym względzie nie ulega wątpliwości sądu, że tego rodzaju powyższe czynności mieszczą się w pojęciu zadań rozumianych szeroko jako przygotowywanie dokumentów firmowych, zaś wykonywanie tego rodzaju obowiązków jak wynika z zebranego materiału dowodowego skarżąca zapoczątkowała już na gruncie zawartej z płatnikiem umowy zlecenia.

Zdaniem Sądu biorąc pod uwagę powyższe, analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że ubezpieczona w spornym okresie zatrudnienia wykonała pewne czynności na rzecz płatnika składek, jednak przy uwzględnieniu całokształtu treści stosunku prawnego realizowanego przez strony, nie można uznać, że czynności wykonywane przez wnioskodawczynię na stanowisku asystentki biura były przez nią świadczone w ramach zatrudnienia pracowniczego.

Przede wszystkim zwrócić należy uwagę na to, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdza, aby płatnik składek sprawował bieżącą kontrolę i nadzór nad pracą wnioskodawczyni, w szczególności, aby wskazywał na konkretne bieżące zadania do realizacji związane z powierzonym stanowiskiem. Jest to istotne, albowiem zatrudnienie pracownicze odwołuje się do staranności, a nie rezultatu. Ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika także, aby płatnik składek wydawał ubezpieczonej polecenia, co do bieżącego wykonywania pracy. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika także, aby płatnik rozliczał skarżącą z pracy. Istnieją także rozbieżności co do godzin pracy i zasad potwierdzania obecności w pracy, co z punktu widzenia stosunku pracy ma doniosłe znaczenie.

Zdaniem Sądu Okręgowego w Łodzi nie ma wątpliwości, że sporna umowa o pracę sporządzona przez wnioskodawczynię i płatnika składek miała charakter fikcyjny. Stanowisko takie uzasadniają ustalone okoliczności faktyczne. Wnioskodawczyni nie wykazała, że w ramach zawartej spornej umowy o pracę doszło do nawiązania i realizacji stosunku pracy, a wiec wykonywania pracy podporządkowanej w określonym miejscu i czasie.

Dlatego też Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu Najwyższego w wyroku z dnia 6 października 2006 r. w sprawie I UK 120/06, legalis nr 88072, zgodnie z którym pozorność umowy o pracę (art. 83 KC w związku z art. 300 KP) ma miejsce nie tylko wówczas, gdy mimo jej zawarcia praca w ogóle nie jest świadczona, ale również wtedy, gdy jest faktycznie świadczona, lecz na innej podstawie niż umowa o pracę. W orzecznictwie dominuje pogląd, że wady oświadczeń woli dotykające umowy o pracę, nawet powodujące ich nieważność, nie wywołują skutków w sferze prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego. W tego rodzaju sytuacjach prawnie doniosły jest jedynie zamiar obejścia prawa przez fikcyjne (pozorne) zawarcie umowy o pracę, czyli takie, które nie wiąże się ze świadczeniem pracy w tym sensie, że zatrudnienie w ogóle nie jest wykonywane, bądź jest wykonywane na innej podstawie niż umowa o pracę. Zgłoszenie do ubezpieczenia pracowniczego następuje bowiem wówczas jedynie pod pozorem zatrudnienia, a zatem dotyczy osoby, która nie może być uznana za podmiot tego rodzaju ubezpieczenia, ponieważ nie świadczy pracy w ramach stosunku pracy i przez to nie można jej przypisać cech pracownika (por. wyroki Sądu Najwyższego z 16 marca 1999 r., II UKN 512/98, OSNAPiUS 2000 nr 9, poz. 368; z 28 lutego 2001 r., II UKN 244/00, OSNAPiUS 2002 nr 20, poz. 496; z 18 maja 2006 r., III UK 30/06).

Umowa o pracę pomiędzy ubezpieczoną a płatnikiem składek ma zatem charakter pozorny, której zamiarem było jedynie umożliwienie wnioskodawczyni skorzystanie ze świadczeń z zakresu ubezpieczeń społecznych w związku z macierzyństwem od wysokiej podstawy, a nie świadczenie pracy w ramach zawartej umowy. Zawarta umowa o pracę stanowić miała narzędzie do realizacji tego celu. Fikcyjne, czyli tylko pozorne zawarcie umowy o pracę, nie mogło stanowić podstawy do objęcia wnioskodawczyni obowiązkowymi ubezpieczeniami pracowniczymi.

Wobec powyższego Sąd uznał, że zaskarżona decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 19 kwietnia 2021 roku odpowiada prawu i na podstawie art.477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie – punkt 1 sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie 2 sentencji wyroku na podstawie art. 98 k.p.c., a wysokość wynagrodzenia pełnomocnika organu rentowego ustalił zgodnie z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz.265).