Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 grudnia 2021 roku

Sąd Rejonowy w Giżycku I Wydział Cywilny

w składzie następującym :

Przewodniczący: SSR Dorota Scott- Sienkiel

Protokolant: sekr. Paulina Warchoł

po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2021 roku w Giżycku na rozprawie

sprawy z wniosku B. J.

z udziałem D. J.

o podział majątku wspólnego

postanawia:

I. dokonać podziału majątku wspólnego B. J. i D. J., w skład którego wchodzi:

1.  samochód osobowy F. (...) nr rej. (...) wartości 4.200 zł,

2.  równowartość samochodu osobowego V. (...) nr rej. (...) wartości 950 zł,

3.  równowartość skutera wodnego S. (...) 215 wartości 12.000 zł,

4.  równowartość ulgi prorodzinnej za 2018r. wartości 4.223,12 zł,

5.  odkurzacz bez nazwy wartości 100 zł,

6.  piła motorowa S. wartości 750 zł,

7.  narzędzia stanowiące wyposażenie garażu wartości 750 zł,

8.  samochód osobowy V. (...) nr rej. (...) wartości 4.500 zł

9.  telewizor LG 48 cali wartości 1.300 zł,

10.  telewizor Samsung 21 cali wartości 400 zł,

11.  pralka BEKO wartości 913,31 zł,

12.  odkurzacz (...) wartości 100 zł,

13.  lodówko- zamrażarka wartości 1.000 zł,

14.  siłownia fitness wartości 3.344,04 zł,

15.  komplet wypoczynkowy wartości 385 zł

w ogólnej wartości 34.915,47 zł

w ten sposób, że wnioskodawczyni B. J. przyznać przedmioty wymienione w pkt od 8 do 15 ogólnej wartości 11.942,35 zł, zaś uczestnikowi postępowania D. J. przyznać przedmioty wymienione w pkt od 1 do 7 ogólnej wartości 22.973,12 zł;

II.  zasądzić od B. J. na rzecz D. J. kwotę 190.444,42 (sto dziewięćdziesiąt tysięcy czterysta czterdzieści cztery 42/100) zł z tytułu zwrotu nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawczyni z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w terminie płatności ustalając termin zapłaty na 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia;

III.  zasądzić od D. J. na rzecz B. J. kwotę 5.515,38 (pięć tysięcy pięćset piętnaście 38/100) zł z tytułu wyrównania udziałów z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w terminie płatności;

IV.  oddalić wniosek w pozostałym zakresie;

V.  uznać, że strony ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Sygn. akt I Ns 525/19

UZASADNIENIE

Wnioskodawczyni B. J. po ostatecznym sprecyzowaniu wniosła o dokonanie podziału majątku wspólnego nabytego w trakcie trwania małżeństwa z uczestnikiem D. J., w skład którego wchodziły ruchomości. Wniosła także o rozliczenie kwot pochodzących ze sprzedaży majątku wspólnego zużytych przez uczestnika postępowania, rozliczenie nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny oraz spłaconych długów w czasie od chwili ustania wspólności ustawowej do chwili podziału. Nie oponowała wnioskowi uczestnika postępowania o rozliczenie nakładów z majątku wspólnego na jej majątek osobisty.

W uzasadnieniu wniosku wskazała, że małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód. W trakcie trwania małżeństwa wnioskodawczyni poczyniła nakłady z majątku osobistego na majątek wspólny w kwocie 50.000 zł przeznaczając kwotę 45.000 zł na zakup mieszkania w (...)/2, na jego remont i wykończenie, na opłaty notarialne. Jak wskazała, kwotę 5.000 zł przeznaczyła na spłatę kredytu zaciągniętego na kupno samochodu. Podała, że uczestnik postępowania sprzedając jeszcze w trakcie trwania małżeństwa rzeczy wchodzące w skład majątku wspólnego w postaci samochodu osobowego V. (...) z 1996r. nr rej. (...) wartości 2.700 zł i skutera wodnego marki S. (...) 215 z 2007r. wartości 20.100 zł, środki pieniężne uzyskane ze sprzedaży przeznaczył wyłącznie na własne potrzeby. To samo dotyczy środków pieniężnych w kwocie 4.223,12 zł przyznanych z tytułu ulgi prorodzinnej na dzieci za rok 2018r. B. J. podała, że od lutego 2020r. do października 2021r. spłaciła wspólny kredyt w wysokości 24.188 zł oraz dług na koncie bankowym małżonków w wysokości 1.039,28 zł.

Uczestnik D. J. nie oponował wnioskowi o dokonanie podziału majątku wspólnego, odniósł się do wskazanych we wniosku składników majątku wspólnego rozszerzając ich listę. Wskazał, że samochód osobowy A. (...) nie wchodził w skład majątku wspólnego, gdyż stanowił własność jego kuzyna. On go tylko używał. D. J. wskazał także, że środki pieniężne pochodzące ze sprzedaży samochodu osobowego marki V. (...) i skutera wodnego zostały przeznaczone na potrzeby rodziny, w tym ze sprzedaży skutera wodnego na wykonanie elewacji i frontu domu. Kwota uzyskana tytułem ulgi prorodzinnej została spożytkowana na potrzeby życia codziennego.

Jednocześnie uczestnik wniósł o dokonanie rozliczenia nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawczyni w kwocie 550.000 zł.

Sąd ustalił, co następuje:

Małżeństwo stron, zawarte dnia 24 czerwca 2000r., zostało rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 12 września 2019r. sygn. akt VI RC 1774/18, który uprawomocnił się w dniu 4 października 2019r.

Dowód: odpis wyroku: k. 8

W dniu 11 października 2005r. B. J. sprzedała swój udział w nieruchomości należącej do jej majątku osobistego, nabyty w drodze spadkobrania po matce C. N.. Kwotę pochodząca ze sprzedaży w wysokości 45.00 zł jeszcze tego samego dnia wpłaciła na konto (...) SA.

Dowód: zaświadczenie z (...) SA, k. 17, umowy sprzedaży, k. 18-22.

Na mocy umowy zniesienia współwłasności nieruchomości z dnia 28 listopada 2005r. wnioskodawczyni stała się właścicielką niezabudowanej działki gruntu oznaczonej nr geod. 77/12 (wcześniej oznaczona nr geodezyjnym 77/8), położonej w obrębie K., gm. R.. Nieruchomość weszła do jej majątku osobistego. Na działce decyzją nr (...) z dnia 29.06.2004r. były ustalone warunki zabudowy

Dowód: akt notarialny, k. 14-16, treść księgi wieczystej prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Giżycku nr (...), decyzja o warunkach zabudowy, k. 168-169.

Umową z dnia 12 grudnia 2005r. strony nabyły do majątku wspólnego własność lokalu mieszkalnego położonego w (...)/2 za cenę 15.000 zł. Umowa obejmowała także rozszerzenie wspólności ustawowej małżeńskiej na udział wynoszący 1/8 w przedmiotowym lokalu. Małżonkowie J. ponieśli także koszty związane z umową w łącznej wysokości 1.718,48 zł. Pieniądze na zakup nieruchomości, sporządzenie umowy, remont mieszkania w wysokości 45.000 zł pochodziły z majątku osobistego wnioskodawczyni.

Dowód: okoliczność niesporna, akt notarialny, k. 23-26.

W dniu 7 października 2013r. małżonkowie J. sprzedali mieszkanie w G. za kwotę 135.000 zł. Pieniądze te w całości przeznaczyli na budowę domu na działce gruntu oznaczonej nr geod. 77/12, położonej w K. 14c, gm. R., stanowiącej majątek osobisty wnioskodawczyni. W dniu 18 czerwca 2014r. strony zawarły umowę o kredyt mieszkaniowy na kwotę 133.250 zł na dokończenie budowy domu. Dom był budowany głównie metodą gospodarczą. To D. J. przy pomocy rodziny i przyjaciół wykonywał prace budowlane.

Dowód: okoliczność niesporna, akt notarialny, k. 31-35, umowa o kredyt mieszkaniowy nr (...), k. 36-54, harmonogram spłat, k. 57-60, zeznania świadków: M. N. (1), k. 160, M. N. (2), k. 160v, B. P., k. 160v-161, Z. N., k. 161, K. Ł., k.161, T. J., k. 161v, G. K., k. 162, W. N., k. 162, M. J., k. 163, J. J. (2), k. 196.

Wartość poniesionych nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawczyni w formie budowy domu mieszkalnego wyniosła na dzień ustania wspólności majątkowej- 432.604,70 zł. Dodatkowo nakłady z majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawczyni obejmowały budowę kamiennych murków i wyłożenia kamiennego na wyjeździe w garażu oraz budowę ogrodzenia z kamienia polnego, siatki, paneli ogrodzeniowych i drewnianych z wyłączeniem fragmentu ogrodzenia z prawej strony patrząc od frontu budynku. Ich wartość wyniosła 18.511,41 zł. Nakłady nie obejmowały budowy fragmentu ogrodzenia od strony działki należącej do E. i A. K., gdyż to wymienieni sfinansowali w całości zakup materiałów. Małżeństwu K. zależało na nowym ogrodzeniu, lecz sąsiedzi nie mieli środków finansowych na jego budowę, więc strony doszły do porozumienia w sprawie inwestycji. Małżeństwo K. wyłożyło pieniądze na zakup materiałów, zaś D. J. wykonał prace budowlane polegające na wzniesieniu ogrodzenia.

Dowód: niekwestionowana opinia biegłego rzeczoznawcy majątkowego, k. 218-248, 383-384, 423-448, zeznania świadków: E. K., k. 469, A. K., k. 521, stron, k. 521v-524.

W czasie trwania związku małżeńskiego strony nabyły do majątku wspólnego ruchomości w postaci: F. (...) nr rej. (...) (wartości 4.200 zł), V. (...) nr rej. (...), skutera wodnego S. (...) 215, dwóch odkurzaczy, w tym jednego marki Y. (wartości po 100 zł), piły motorowej S. (wartości 750 zł), narzędzi stanowiących wyposażenie garażu (wartości 750 zł), samochodu osobowego V. (...) nr rej. (...) (wartości 4.500 zł), telewizora LG 48 cali (wartości 1.300 zł), telewizora Samsung 21 cali (wartości 400 zł), pralki BEKO (wartości 913,31 zł), lodówko- zamrażarki (wartości 1.000 zł), siłowni fitness (wartości 3.344,04 zł), kompletu wypoczynkowego (wartości 385 zł).

Dowód: okoliczność niesporna, w zakresie wartości F. (...), pralki B., siłowni fitness i kompletu wypoczynkowego- niekwestionowana opinia biegłego w sprawie określenia wartości ruchomości, k. 265-349, umowa kupna-sprzedaży skutera wodnego z dnia 30 czerwca 2018r., k. 61, umowa kupna -sprzedaży samochodu F. (...) nr rej. (...),k. 62, umowa kupna -sprzedaży z dnia 3 stycznia 2016r. V. (...) nr rej. (...) (wcześniej (...)), k. 63, zdjęcia, k. 79-81, informacja ze Starostwa Powiatowego w G. Wydział Komunikacji, k. 103-108.

W lipcu 2018r. doszło pomiędzy stronami do separacji. Od tego czasu wnioskodawczyni pokrywała opłaty za media a także zwykłe koszty bieżącego utrzymania siebie i dzieci. Uczestnik do grudnia 2019r. płacił raty kredytu hipotecznego.

Dowód: akta sprawy SO w Olsztynie sygn. akt VI RC 1774/18, w tym wyciąg z rachunku bankowego i oryginał paragonów, k. 114-115, 126 tychże akt.

Już po powstaniu separacji, bez porozumienia z żoną, D. J. jesienią 2018r. sprzedał należący do majątku wspólnego skuter wodny S. (...) 215 za kwotę 15.000 zł. Nabywca K. K. (2) zapłacił uczestnikowi cenę nabycia w gotówce w wysokości 12.000 zł, gdyż potrącił dług, jaki wcześniej zaciągnął u niego D. J. na budowę domu. Powyższą kwotę uczestnik spożytkował na cele niezwiązane z potrzebami rodziny.

Dowód: zeznania K. K. (2), k. 162v-163, potwierdzenie zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych, k. 181.

D. J. w dniu 12 lutego 2019r. w takich samych okolicznościach, bez zgody żony, sprzedał samochód osobowy V. (...) nr rej. (...) za kwotę 950 zł. Kwotę tą uczestnik spożytkował na cele niezwiązane z potrzebami rodziny.

Dowód: umowa sprzedaży samochodu, k. 158a.

W dniu 5 kwietnia 2019r. na rachunek w (...) SA wpłynął zwrot podatku w wysokości 4.223,12 zł tytułem ulgi prorodzinnej za 2018r., z której skorzystał wyłącznie D. J.. Zobowiązał się on na piśmie, że połowę kwoty przeleje na konto osobiste wnioskodawczyni w (...) Agricole, z czego się jednak nigdy nie wywiązał. Kwotę tą uczestnik spożytkował na cele niezwiązane z potrzebami rodziny.

Dowód: potwierdzenie przelewu, k. 55, 56, pismo Naczelnika US w G., k. 115, pisemne oświadczenie z dnia 25 lutego 2019r. w aktach sprawy PR 2 Ds. 873.2020.

Po ustaniu wspólności majątkowej B. J. spłaciła dług, jaki powstał na wspólnym koncie stron w (...) SA. W dniu 29 listopada 2019r., by zamknąć konto, wnioskodawczyni musiała uiścić kwotę 1.039,28 zł. W okresie od 4 lutego 2020r. do 18 października 2021r. wnioskodawczyni spłaciła także wspólny dług zaciągnięty z tytułu kredytu mieszkaniowego w wysokości 24.188 zł.

Dowód: potwierdzenie wpłaty gotówkowej, k. 186, zestawienie operacji, k. 187-188, historia rachunku, k. 189-195, 502-520.

Sąd zważył, co następuje:

Sprawy o podział majątku wspólnego uregulowane zostały przez przepisy art. 566 i 567 kpc. Artykuł 567 § 3 kpc odsyła do przepisów o dziale spadków ( art. 680 i następne kpc ) te natomiast odsyłają do przepisów o zniesieniu współwłasności (art. 688 kpc w zw. z art. 617 i następne kpc). Jednym z zasadniczych obowiązków Sądu w tego rodzaju postępowaniu jest ustalenie składu majątku wspólnego małżonków ( art. 684 kpc w zw. z art. 567 § 3 kpc ). Punktem wyjścia do poczynienia tych ustaleń jest art. 31 kro stanowiący, że z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca ich dorobek ( wspólność ustawowa ) oraz art. 32 § 1 kro, który podaje, iż dorobkiem małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. W odniesieniu do postępowania o dział spadku, którego przepisy mają również zastosowanie w niniejszej sprawie, Sąd Najwyższy wyjaśnił, że stan spadku ustala się według chwili otwarcia spadku, zaś jego wartość według cen z chwili dokonania działu ( Uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 15 grudnia 1968r , III CZP 12/69 zawierająca wytyczne wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej w sprawach o dział spadku obejmującego gospodarstwo rolne, OSNCP 1970, poz. 39, część III, orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 27 września 1974r. III CZP 58/74, OSNCP 1975, poz. 90 ).

Opisana zasada „znajduje pełne zastosowanie w postępowaniu o podział majątku wspólnego małżonków (art. 1035 i nast. kc w zw. z art. 46 kro)” ( A. Zieliński Postępowanie o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1992r., str. 44). Sprawa o podział majątku dotyczy zatem składu majątku na chwilę ustania wspólności majątkowej. W realiach niniejszej sprawy jest to dzień uprawomocnienia się wyroku rozwodowego (4 października 2019r.). Natomiast przedmiotem postępowania nie jest rozliczenie wszystkich składników czy środków finansowych, które wchodziły do majątku w czasie trwania związku małżeńskiego.

W sprawie poza sporem było, że na chwilę ustania wspólności majątkowej do majątku wspólnego wchodziły ruchomości, które znajdowały się w posiadaniu stron w postaci: F. (...) nr rej. (...) (wartości 4.200 zł), dwóch odkurzaczy, w tym jednego marki Y. (wartości po 100 zł), piły motorowej S. (wartości 750 zł), narzędzi stanowiących wyposażenie garażu (wartości 750 zł), samochodu osobowego V. (...) nr rej. (...) (wartości 4.500 zł), telewizora LG 48 cali (wartości 1.300 zł), telewizora Samsung 21 cali (wartości 400 zł), pralki BEKO (wartości 913,31 zł), lodówko- zamrażarki (wartości 1.000 zł), siłowni fitness (wartości 3.344,04 zł), kompletu wypoczynkowego (wartości 385 zł).

Przedstawiony skład majątku został przyjęty przez Sąd, jak wskazano już wyżej, na podstawie zgodnego stanowiska stron. Wartość poszczególnych składników majątku wspólnego stanowiących ruchomości została w sprawie ustalona na podstawie zgodnych twierdzeń stron. W sytuacji natomiast gdy stanowisko stron nie było zgodne Sąd przyjął na podstawie opinii biegłego z zakresu szacowania ruchomości, której strony nie kwestionowały.

Spór pomiędzy stronami dotyczył jedynie samochodu osobowego marki A. (...). Wnioskodawczyni utrzymywała, że samochód został nabyty przez D. J. jeszcze w czasie trwania wspólności majątkowej, czemu oponował uczestnik postępowania. Należy stwierdzić, że nie ma dowodu na to, że pojazd wchodził w skład majątku wspólnego. Niewątpliwe do czasu ustania wspólności majątkowej nie został on zarejestrowany na uczestnika postepowania, o czym świadczy informacja ze Starostwa Powiatowego w G. (k. 103). Wprawdzie J. N. (zeznania, k. 160) wskazała, że jej mąż Z. N. sprzedał samochód D. J., czym się oboje w jej obecności mieli chwalić, lecz nie potrafiła wskazać daty ani ceny sprzedaży. Sam Z. N. zeznał, że samochód sprzedał D. J. dopiero latem 2020r. Wcześniej uczestnik jedynie używał samochodu za jego zgodą (zeznania, k. 161). Świadek tym samym potwierdził zeznania uczestnika postępowania w tym zakresie (k. 523). Ciężar dowodu, że składnik ten wchodził do majątku wspólnego spoczywał na wnioskodawczyni. (...) dowodowa nie została przez nią wykazana. Z tego powodu składnik ten nie były przedmiotem podziału.

Sposób podziału majątku wspólnego regulowany jest zgodnie z art. 46 kro przez przepisy o dziale spadku, które na podstawie art. 1035 kc odsyłają do przepisów o współwłasności. W sprawie ani wnioskodawczyni ani uczestnik nie wnosili aby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej ( art. 211 kc ). W tej sytuacji zgodnie z art. 212 § 2 kc nastąpić powinien on przez przyznanie całej rzeczy jednemu współwłaścicielowi. W tym zakresie Sąd miał na uwadze ostateczne stanowisko samych stron wyrażone w ich zeznaniach (k. 521v-524), jak również dokonany faktyczny podział składników przez same strony po wyprowadzce uczestnika z domu w K..

Mając to na uwadze wnioskodawczyni otrzymała składniki stanowiące wyposażenie domu wymienione w pkt od 9-15 postanowienia oraz będący w jej posiadaniu samochód osobowy marki V. (...) o łącznej wartości 11.942,35 zł.

Uczestnik natomiast otrzymał składniki znajdujące się w jego posiadaniu w postaci samochodu osobowego marki F. (...), odkurzacza, piły motorowej S. i narzędzi stanowiących wyposażenie garażu. Wprawdzie uczestnik postępowania twierdził, że piła motorowa i narzędzia zostały w garażu, nie można temu dać wiary. Zaprzeczyła temu stanowczo wnioskodawczyni i jej stanowisko zasługuje na uwzględnienie. D. J., z wykształcenia murarz, samodzielnie wykonujący wszelkie prace budowlane i ogrodnicze był jedyną osobą, która używała tych przedmiotów. To on miał kontrolę nad stanem wyposażenia garażu, narzędzi używał i do piłowania drewna i do prac wykonywanych choćby na rzecz sąsiada (jak sam zeznał piłę spalinową zostawił u sąsiada kiedy się zatarł silnik). Inne rzeczy, jak klucze, oleje służyły mu do serwisowania skutera wodnego. Reasumując, to uczestnik postępowania był jedynym dysponentem wymienionych przedmiotów znając nie tylko ich skład, jak i wartość. Stąd decyzja, by jemu przyznać przedmioty, których wartości strony nie kwestionowały, jest jak najbardziej uzasadniona.

Powszechnie przyjmuje się, że według zasad przewidzianych w art. 45 kro rozlicza się małżonków z przedmiotów majątkowych stanowiących składnik majątku wspólnego, które jeden z małżonków bezpodstawnie zbył lub roztrwonił. Roszczenie poszkodowanego z tego tytułu małżonka znajduje podstawę prawną w przepisach o obowiązku naprawienia szkody, w szczególności w art. 415 kc. Praktycznym skutkiem uznania takiego roszczenia za uzasadnione jest uwzględnienie wartości wspomnianych przedmiotów przy określaniu składu majątku wspólnego objętego podziałem, następnie zaś zaliczenie ich wartości na poczet udziału w majątku wspólnym przypadającego temu z małżonków, z którego winy nastąpiło uszczuplenie majątku wspólnego.

Należy stwierdzić, że D. J. bezprawnie rozporządził składnikami majątku wspólnego w postaci skutera wodnego i samochodu osobowego V. (...). Sprzedał wymienione rzeczy bez zgody żony w sytuacji kiedy toczyła się już sprawa rozwodowa i mógł się spodziewać, że w przyszłości dojdzie do sprawy o podziału majątku wspólnego, przy czym środki ze sprzedaży przeznaczył na własne potrzeby.

D. J. nabył skuter wodny przed sezonem letnim, w czerwcu 2018r. za kwotę 20.100 zł (k. 61). W lipcu 2018r. doszło do separacji pomiędzy małżonkami. Od tego czasu zapanowała między nimi niezgoda. Skuter został sprzedany przez uczestnika postępowania K. K. (2) jesienią 2018r. za kwotę 15.000 zł. W tych okolicznościach nie można dać wiary zeznaniom D. J., że będąc w separacji z żoną dalej inwestował w dom wykonując prace wykończeniowe przy elewacji i płacąc za nie pieniędzmi pochodzącymi ze sprzedaży skutera. Zeznania świadka K. Ł. wprawdzie potwierdziły fakt, że uczestnik postępowania samodzielnie wykonywał prace związane z położeniem elewacji na ścianie frontowej budynku, lecz niewiele wniosły, jeśli chodzi o ustalenie czasu tej czynności. Świadek zeznając we wrześniu 2020r. pamiętał, że pomagał przy tych pracach 3-4 lata wcześniej. Jednak tak luźne skojarzenie daty przez świadka nie może stanowić podstawy ustaleń. Podstawę takich ustaleń może stanowić jednak zdjęcie przedłożone przez wnioskodawczynię, wykonane w dniu 15 czerwca 2018r., z którego wynika, że już w tym dniu elewacja frontowa budynku była wykonana (zdjęcie na płycie CD, k.176).

Mając na uwadze zeznania K. K. (2), który twierdził, że D. J. z ceny sprzedaży skutera spłacił dług w wysokości 3.000 zł, który zaciągnął u niego wcześniej na budowę domu, można przyjąć, że uczestnik jesienią 2018r. dysponował kwotą 12.000 zł pochodzącą ze sprzedaży przedmiotu należącego do majątku wspólnego. D. J. przy budowie domu wielokrotnie posiłkował się pożyczkami zaciąganymi u członków rodziny i znajomych (zeznania G. K., k. 162), zatem okoliczność, że uczestnik pożyczkę zaciągnął także u K. K. (2) nie budzi zastrzeżeń. Stąd zasadnym było zaliczenie kwoty 12.000 zł, która doprowadziła do wzbogacenia uczestnika kosztem wnioskodawczyni, na poczet udziału przypadającego w majątku wspólnym D. J.. Podobnie rzecz przedstawia się z równowartością samochodu osobowego V. (...) oraz ulgi prorodzinnej za 2018r. Uczestnik sprzedał samochód w tajemnicy przed żoną nie rozliczając się z nią z ceny sprzedaży w wysokości 950 zł. Wprawdzie D. J. zeznał, że pieniądze przekazał synowi M., jednak nie można temu dać wiary choćby z tego względu, że uczestnik pozostaje z synem z konflikcie, nadto nie wykazał żadnej inicjatywy dowodowej, by tę okoliczność wykazać. Jednocześnie nie ma podstaw, by podważać cenę sprzedaży pojazdu. Na tą okoliczność została sporządzona umowa, której autentyczności żadna ze stron nie kwestionowała. Jeśli chodzi o ulgę prorodzinną, to wbrew pisemnemu zobowiązaniu uczestnik nie przekazał połowy kwoty na rzecz wnioskodawczyni. Choć twierdził, że pieniądze przeznaczył na spłatę kredytu zaciągniętego w wysokości 10.000 zł na potrzeby rodziny i zakupy na rzecz dzieci, to również tutaj nie wykazał żadnej inicjatywy dowodowej, by tę okoliczność wykazać. Przede wszystkim nie przedstawił żadnego dowodu na istnienie jakiegokolwiek kredytu i jego spłaty. Akta sprawy rozwodowej przeczą również temu, by D. J. dokładał się do utrzymania dzieci robiąc im zakupy. W tych okolicznościach Sąd dał wiarę zeznaniom B. J., że pieniądze ze sprzedaży w/w przedmiotów oraz ulgi prorodzinnej zostały przeznaczone przez uczestnika na własne potrzeby, co doprowadziło do wzbogacenia uczestnika kosztem wnioskodawczyni.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że wartość całego majątku wynosiła 34.915,47 zł (11.942,35 zł + 22.973,12 zł).

Wskazany już wyżej sposób podziału majątku wspólnego powoduje konieczność nałożenia na uczestnika obowiązku dopłaty ( art. 212 § 1kc ). Otrzymał on jak wskazano własność składników o wartości 22.973,12 zł.

Wnioskodawczyni otrzymała majątek wspólny o wartości 11.942,35 zł.

Mając na uwadze wynikający z art. 43 § 1 kro równy udział każdego z małżonków w majątku wspólnym wartość udziału każdej ze stron wynosiła 17.457,73 zł ( 34.915,47 zł : 2 ).

Wnioskodawczyni zatem przysługuje dopłata od uczestnika w wysokości 5.515,38 zł albowiem przy wartości udziału 17.457,73 zł otrzymała składniki wartości 11.942,35 zł.

Stosownie do art. 45§1 i 2 kro każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku.

W sprawie należy przypomnieć, że przedmiotem postępowania jest podział majątku wspólnego na stan z chwili ustania wspólności majątkowej ( w niniejszym postępowaniu wspólność ustała dnia 4 października 2019r.). Postępowanie o podział majątku nie służy rozliczeniu wszystkich działań majątkowych stron. Stąd Sąd nie uwzględnił żądania wnioskodawczyni o rozliczenie nakładu w wysokości 5.000 zł dokonanego na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup samochodu, który nie wszedł w skład majątku wspólnego na dzień ustania wspólności majątkowej.

Niewątpliwie należało dokonać rozliczeń z tytułu nakładów dokonanych z majątku wspólnego na budowę domu, podjazdu do garażu i ogrodzenia wzniesionych wspólnie przez oboje małżonków na nieruchomości stanowiącej składnik majątku osobistego wnioskodawczyni.

Zgodnie z niekwestionowaną opinią biegłego wartość poniesionych nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawczyni w formie budowy domu mieszkalnego wyniosła na dzień ustania wspólności majątkowej kwotę 432.604,70 zł. Dodatkowo nakłady z majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawczyni obejmowały budowę kamiennych murków i wyłożenia kamiennego na wyjeździe w garażu oraz budowę ogrodzenia z kamienia polnego, siatki, paneli ogrodzeniowych i drewnianych z wyłączeniem fragmentu ogrodzenia z prawej strony patrząc od frontu budynku. Ich wartość wyniosła 18.511,41 zł. Nie było sporu co do tego, że część ogrodzenia, na granicy z działką należącą do małżeństwa K., sfinansowali sąsiedzi stron.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że wartość nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawczyni wyniosła łącznie 451.116,11 zł. Kwota ta jednak powinna zostać pomniejszona o kwotę 45.000 zł, która stanowiła nakład wnioskodawczyni z majątku osobistego na majątek wspólny – zakup i remont mieszkania w G.. Zatem do rozliczenia pozostała kwota 406.116,11 zł.

Należy zaznaczyć, że przy wspólnej inwestycji obojga małżonków nie uwzględnia się w rozliczeniach osobistego wkładu pracy każdego z nich, tym bardziej że w normalnie funkcjonującej rodzinie rekompensatą wkładu osobistej pracy jednego z małżonków jest zwykle wzmożony wysiłek drugiego z małżonków w staraniach o wychowanie dzieci i w pracy we wspólnym gospodarstwie domowym (KRO red. Pietrzykowski 2021, wyd. 7/K. Pietrzykowski). Taka sytuacja miała miejsce w przedmiotowej sprawie. Kiedy uczestnik postępowania pracował fizycznie na budowie, wnioskodawczyni zajmowała się pozostałą sferą życia rodzinnego, wychowując dzieci, prowadząc dom, pomagając mężowi we wszelkich możliwych pracach, w tym organizacyjnych przy budowie domu.

SN w uchwale z 16.12.1980 r. (III CZP 46/80, OSNCP 1981, Nr 11, poz. 206) uznał, że pokrzywdzeniu któregokolwiek z małżonków zapobiega określenie wartości nakładów w taki sposób, iż najpierw ustala się ułamkowy udział nakładów małżonków w wartości domu według cen rynkowych z czasu jego budowy, następnie zaś oblicza się ten sam ułamkowy udział w wartości domu według cen rynkowych z chwili podziału majątku wspólnego.

W przedmiotowej sprawie ułamkowy udział nakładów małżonków w wartości domu, podjazdu i ogrodzenia wynosił ½ i nie zmienił się ze względu na różnicę cen z czasu jego budowy i z chwili podziału majątku wspólnego. Uczestnikowi zatem przysługuje spłata od wnioskodawczyni w wysokości 203.058,06 zł.

Art. 45 kro nie reguluje rozliczeń między małżonkami z tytułu wydatków i nakładów dokonanych przez każdego z nich w czasie od chwili ustania wspólności ustawowej do chwili podziału majątku wspólnego. Zgodnie z zasadą ustaloną w art. 46 kro, do takich wydatków i nakładów stosuje się przepisy kc, w szczególności odpowiednio stosowane przepisy o wspólności majątku spadkowego i dziale spadku, z kolei zaś art. 1035 kc odsyła do odpowiedniego stosowania przepisów o współwłasności w częściach ułamkowych (zob. J.S. Piątowski, Glosa do uchw. SN z 3.10.1969 r., III CZP 71/69, OSPiKA 1970, Nr 10, poz. 189). Rozliczenie z tego tytułu, podobnie jak rozliczenie z tytułu wydatków i nakładów, o których mowa w art. 45 § 1 kro, następuje w postępowaniu o podział majątku wspólnego, jednakże podstawę tego rozliczenia stanowią przepisy art. 567 § 1 w zw. z art. 686 kpc. Odpowiednie stosowanie ostatnio wymienionego artykułu w postępowaniu o podział majątku wspólnego polega na tym, że tak samo jak w postępowaniu o dział spadku sąd orzeka o przewidzianych w tym artykule roszczeniach współspadkobierców, które powstały w czasie trwania wspólności majątku spadkowego, również w postępowaniu o podział majątku wspólnego sąd orzeka o roszczeniach między małżonkami z tytułu posiadania poszczególnych przedmiotów należących do majątku, który był objęty wspólnością ustawową, pobranych pożytków i innych przychodów oraz poczynionych na ten majątek nakładów i spłaconych długów w czasie od chwili ustania wspólności ustawowej do chwili podziału (zob. post. SN z 9.9.1976 r., III CRN 83/76, OSPiKA 1977, Nr 9, poz. 157 i uchw. SN z 19.12.1977 r., III CZP 85/77, OSNCP 1978, Nr 6, poz. 90).

Mając na uwadze okoliczność, że wnioskodawczyni od chwili ustania wspólności majątkowej do chwili podziału majątku wspólnego spłaciła wspólny dług stron regulując zadłużenie powstałe na koncie w (...) SA na kwotę 1.039,28 zł oraz kwotę kredytu mieszkaniowego w wysokości 24.188 zł (łącznie 25.227,28 zł), Sąd pomniejszył kwotę należnej uczestnikowi spłaty z tytułu nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty wnioskodawczyni o kwotę 12.613,64 zł (25.227,28 zł: 2) i zasądził od wnioskodawczyni na rzecz D. J. kwotę 190.444,42 zł. B. J. nie wykazała, że debet jaki powstał na wspólnym koncie bankowym był długiem uczestnika postępowania. Z historii rachunku bankowego (k. 187) wynika jedynie, że na dzień 1.10.2019r. widniało ujemne saldo w wysokości 982,07 zł.

W myśl utrwalonego orzecznictwa oznaczenie sposobu i terminu uiszczenia spłat powinno być dokonane przez sąd z urzędu, przy czym należy zbadać i rozważyć sytuacje uczestników obciążonych spłatami i uprawnionych do spłat ( Stanisław Rudnicki Komentarz do Kodeksu Cywilnego … str. 234 ). W przedmiotowej sprawie, strony zgodziły się, by udzielić wnioskodawczyni terminu 6 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia kończącego postępowanie w sprawie na zapłatę kwoty zasądzonej tytułem zwrotu nakładów z majątku wspólnego na jej majątek osobisty. Niewątpliwie B. J. nie dysponuje tak znaczną kwotą i potrzebuje czasu, by ją zgromadzić, w tym zaciągnąć kredyt lub pożyczkę. Stąd wniosek stron Sąd ocenił jako słuszny.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 520 §1 kpc ustalając, że koszty postępowania strony ponoszą we własnym zakresie.