Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 371/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30.12.2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpoznaniu wniosku z dnia 20.10.2016 r. odmówił W. D. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 2.12. 2016 r. ustaliła, że W. D. nie jest niezdolny do pracy.

/decyzja k. 214 akt ZUS/

Odwołanie od powyższej decyzji złożył W. D. wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu swego stanowiska podniósł, że jego stan zdrowia uzasadnia stwierdzenie, iż jest osobą niezdolną do pracy. Odwołujący wskazał, że dotychczas był uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, a jego stan zdrowia nie uległ poprawie.

/odwołanie k. 2-4/

W odpowiedzi na odwołanie, organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując argumentację jak w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie k. 6./

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca W. D. urodził się (...), posiada wyksztalcenie średnie ogólne, pracował jako zbrojarz – betoniarz, ślusarz, pielęgniarz w szpitalu. Aktualnie wykonuje zarobkowo pracę w charakterze technika BHP, w oparciu o uzyskane dodatkowe kwalifikacje. Przedtem przez 20 lat nie pracował.

/bezsporne/

Wnioskodawca miał ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy do 31.10.2016 r.

/bezsporne/

W dniu 20.10.2016 r. ubezpieczony złożył wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/ wniosek k. 203- 204 akt ZUS/

Lekarz orzecznik ZUS rozpoznał u wnioskodawcy: T. z niedoboru białka S u osoby po przebytej odlegle zatorowości płucnej, w okresie wydolności krążeniowo - oddechowej. Nadciśnienie tętnicze kontrolowane farmakologicznie. Zapalenie zakrzepowe żył (...) wielokrotne w wywiadzie, bez zmian zakrzepowo-pozakrzepowych w kontrolnych badaniach USG-D. Stan po usunięciu jądra prawego. Stan po operacji żylaków (...). Stan po złamaniu nasady dalszej kości promieniowej lewej, leczone operacyjnie z ograniczeniem zgięcia dłoniowego w stawie nadgarstkowym lewym bez upośledzenia funkcji ręki lewej u osoby praworęcznej. Otyłość. Lekarz orzecznik wskazał, iż wnioskodawca był ostatnio od 21 do 27 września 2016 r. hospitalizowany z podejrzeniem nawrotu zatorowości płucnej, w wykonanym angio CT nie wykazano ubytków zakontraktowanych gałęzi tętnic płucnych, w USG-D - bez zmian zakrzepowo - pozakrzepowych w naczyniach żylnych kończyn dolnych, spirogram - 4 prawidłowe pomiary krzywej przepływ-objętość, ECHO serca (...) 38 mmHg, EF - 60 %, obecnie przyjmuje P., w badaniu wydolny krążeniowo i oddechowo, kończyny dolne symetryczne, bez obrzęków skóra napięta i ucieplona prawidłowo bez zmian troficznych.

Orzeczeniem z dnia 4.11.2016 r. lekarz orzecznik ZUS stwierdził, że z uwagi na posiadane schorzenia, wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy.

/opinia lekarska z dnia 4.11.2020 r. k. 19 dokumentacji medycznej ZUS, orzeczenie k. 206 akt ZUS/

W dniu 17.11.2020 do ZUS wpłynął sprzeciw wnioskodawcy od orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS, i żądanie rozpatrzenia sprawy przez Komisję Lekarską ZUS. Wnioskodawca podniósł, że z uwagi na stan zdrowia wbrew zapatrywaniu lekarza orzecznika jest niezdolny do pracy.

/sprzeciw – k. 17-19 dokumentacji medycznej ZUS/

Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 2.12.2016 rozpoznając: T. z niedoboru białka S u osoby po przebytej odlegle zatorowości płucnej w okresie wydolności krążeniowo - oddechowej. Nadciśnienie tętnicze kontrolowane farmakologicznie.Zapalenie zakrzepowe żył (...) wielokrotne w wywiadzie bez zmian zakrzepowo-pozakrzepowych w kontrolnych badaniach USG-D. Stan po usunięciu jądra prawego. Stan po operacji żylaków (...). Stan po złamaniu nasady dalszej kości promieniowej lewej leczone operacyjnie z ograniczeniem zgięcia dłoniowego w stawie nadgarstkowym lewym bez upośledzenia funkcji wspomagającej ręki lewej u osoby praworęcznej. Chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa bez upośledzenia sprawności narządu ruchu, w całości podtrzymała wnioski Lekarza Orzecznika nie stwierdzając u ubezpieczonego ograniczenia sprawności organizmu dającego podstawy do orzeczenia niezdolności do pracy.

/opinia lekarska z dnia 02.12.2016 k. 21-23 dokumentacji medycznej akt ZUS, orzeczenie k. 209 akt ZUS/

W wyniku powyższego orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 02.12.2016 organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 30.12.2016 odmówił W. D. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

/decyzja k. 214 akt ZUS/

U W. D. w sądowych badaniach przez biegłych kardiologów rozpoznano: ze względów kardiologicznych nadciśnienie tętnicze wyrównane, przebytą w 1996r zatorowość płucną (obserwacją w kierunku nawrotu zatorowości płucnej 27.09.2016r - wykluczono ponowny nawrót) -przewlekłą niewydolność serca I/II wg (...) (jednak bez ewidentnych danych na uszkodzenie mięśnia sercowego) oraz inne: wielokrotne nawroty żylnej choroby zatorowo-zakrzepowej w wywiadzie, trombofilię z niedoboru białka S, stan po operacji żylaków prawej kończyny dolnej, stan po usunięciu jądra, guzki tarczycy stadium eutyreozy, przelekłe zapalenie błony śluzowej żołądka, zespół bólowy kręgosłupa w przebiegu zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, nikotynizm, otyłość, zespół depresyjny.

Ubezpieczony jest obciążony schorzeniami kardiologicznymi (choroby przewlekłe). Ma rozpoznane przede wszystkim nadciśnienie tętnicze, jest po przebytym epizodzie zatorowości płucnej (tj. bez danych na znaczące uszkodzenie mięśnia sercowego w jej przebiegu). Ostatnio tj. 27.09.2016r był ponownie hospitalizowany z powodu podejrzenia nawrotu zatorowości płucnej. W wykonanych badaniach - wykluczono koleiny epizod zatorowości (na podstawie poniższych badań). Dostępne badanie angio-TK (tomografii komputerowej) tętnic płucnych z 22.09.2016r nie wykazano cech zatorowości płucnej. W ramach profilaktyki przeciwzakrzepowej (profilaktyka ponownej zatorowości płucnej i żylnej choroby zatorowo-zakrzepowej) na stałe ma włączone leczenie lekiem P., z dobrą odpowiedzią na leczenie.

Wnioskodawca nie jest po przebytym zawale serca, nie był kwalifikowany do inwazyjnego leczenia (zabiegi angioplastyki tętnic wieńcowych). Na chwilę obecną brak danych na zaawansowaną niewydolność serca, czy cechy znacznego uszkodzenia mięśnia sercowego. W dostępnym badaniu USG serca (ECHO) z dnia 26.09.2016r - wykazano zachowaną dobrą funkcję skurczową mięśnia lewej komory serca (oszacowana frakcja wyrzutowa EF 60% tj NORMA), bez istotnych patologii zastawkowych. W dostępnym badaniu próby wysiłkowej z 14.04.2016r - nie stwierdzono cech niedokrwienia mięśnia sercowego (ujemna klinicznie i elektrokardiograficznie). Z innych chorób kardiologicznych u wnioskodawcy należy wymienić jeszcze nadciśnienie tętnicze - jednak w zestawieniu z głównym rozpoznaniem nie stanowi to takiego problemu. Jest leczone farmakologicznie u wnioskodawcy z dość dobrym wynikiem (przy braku należytego wyrównania konieczna modyfikacja leczenia ).

Co do opisu zawartego w badaniu ECHO z dnia 26.09.2016r..podwyższone ciśnienie płucne” - przede wszystkim brak jest oszacowania wartości tego ciśnienia (to istotne ograniczenie zmniejszające wartość tego konkretnego badania -niepozwalające na wyciągnięcie pełnych wniosków). Co więcej w badaniu typu USG serca (tj. ECHO) określane jest jedynie prawdopodobieństwo nadciśnienia płucnego (np. prawdopodobieństwo niskie, średnie , wysokie). W badaniu ECHO szacuje się jedynie „pośrednio, w przybliżeniu” ciśnienie w tętnicy płucnej. Gdy rozważa się zastosowanie leczenia nadciśnienia płucnego, samo badanie echokardiograficzne nie jest wystarczające do podjęcia decyzji o leczeniu i konieczne jest wykonanie cewnikowania serca. Co do zasady nadciśnienie płucne rozpoznawane jest w badaniu inwazyjnym – tj. cewnikowaniu serca i bezpośrednim oznaczaniu tego ciśnienia (to metoda referencyjna, gdyż pozwala na określenie rzeczywistej wartości tego ciśnienia i potwierdzenie lub wykluczenia rozpoznania). Ocena chorego z podejrzeniem nadciśnienia płucnego wymaga przeprowadzenia szeregu badań w celu potwierdzenia rozpoznania, określenia klinicznej grupy nadciśnienia płucnego i swoistej etiologii w obrębie grupy oraz oceny zaburzeń czynnościowych i hemodynamicznych. Dodatkowo rozpoznanie i leczenia nadciśnienia płucnego zarezerwowane jest do nielicznych „wysokospecjalistycznych” ośrodków w kraju. Leczenie jest trudne, dedykowanymi lekami (także w ramach programów lekowych). Rozpoznanie dokonuje się w wielodyscyplinarnych zespołach. Na chwilę obecną brak (z korzyścią dla wnioskodawcy) pełnych danych na rozpoznanie nadciśnienia płucnego, brak dedykowanego leczenia w tym względzie, brak ostatecznej diagnostyki. Z tego też względu na datę oceny Organu Rentowego nie można stwierdzić niezdolności do pracy z tego tytułu (na podstawie jednostkowego opisu w badaniu ECHO - podwyższone ciśnienie płucne).

Oczywiście rozwój nadciśnienia płucnego w przebiegu przebytej zatorowości płucnej jest możliwy (tak samo jak w przebiegu schorzeń płucnych, czy jako jednostka chorobowa samoistna). Nadciśnienie płucne to ciężkie schorzenie, o złym rokowaniu.

Nawracające, nie leczone epizody zakrzepicy żylnej mogą prowadzić do wystąpienia zakrzepowo-zatorowego nadciśnienia płucnego w mechanizmie wędrowania materiału zatorowego z żył kończyn dolnych do łożyska płucnego. Choroba ta polega na wrastaniu zakrzepów w ścianę tętnic płucnych i stopniowym zarastaniem światła tych naczyń. To ciężkie schorzenie charakteryzuje się upośledzeniem wydolności oddechowej chorego oraz postępującym wyniszczeniem. Schorzenie to pozostaje domeną kardiochirurgii, potencjalnie leczone jest chirurgicznie. Leczenie polega na wycięciu wrastających skrzeplin ze ściany tętnic płucnych. U wnioskodawcy można wykluczyć to powikłanie. Poza jednym epizodem udokumentowanej zatorowości płucnej, w przypadku powoda nie mamy innych dowodów na takie niekorzystne zejście żylnej choroby zakrzepowo- zatorowej. Hospitalizacje, w trakcie których podejrzewano wystąpienie zatorowości płucnej, nie potwierdziły tego podejrzenia. Scyntygrafia perfuzyjna płuc nie potwierdziła zaburzeń perfuzji typowych dla nawracającej zatorowości płucnej. Po pierwszym klinicznie istotnym epizodzie zatorowości płucnej w przypadku powoda włączono leczenie przeciwzakrzepowe, początkowo A., następnie R. (X.).. Leczenie przeciwkrzepliwe zgodne ze standardami chroni chorego przed wystąpieniem zakrzepowo-zatorowego nadciśnienia płucnego i obecnie brak jest przesłanek, aby podejrzewać to schorzenie u wnioskodawcy. Badanie ECHO nie jest rozstrzygające w kontekście rozpoznania nadciśnienia płucnego. Służy jedynie do szacowania prawdopodobieństwa wystąpienia. W wnioskodawcy takie prawdopodobieństwo jest niskie i nie ma wskazań do przeprowadzenia inwazyjnej angiografii płucnej, która pozostaje złotym standardem dla takiego rozpoznania.

Z punku widzenia kardiologa przewlekłym schorzeniem u wnioskodawcy pozostaje nadciśnienie tętnicze, które w świetle przepisów o niezdolności do pracy nie stanowi przesłanki do uzyskania świadczenia rentowego.

U wnioskodawcy przy aktualnych czynnikach ryzyka, aktualnych rozpoznaniach chorobowych ryzyko niekorzystnych zdarzeń sercowo-naczyniowych (np. nawrót zatorowości płucnej, zawał, zgon sercowy) pozostaje wysokie. To wysokie ryzyko pozostaje jednak niezależne od ewentualnego stwierdzenia niezdolności do pracy. Zgłaszana jest przez wnioskodawcę bardzo mała tolerancja wysiłku oraz duże poczucie choroby. Jednak w dostępnych obiektywnych badaniach kardiologicznych (omówionych powyżej) na datę oceny Komisji ZUS nie stwierdza się istotnych patologii

Mając na uwadze poziom kwalifikacji oraz całościowy stan kliniczny należy uznać, iż z punktu widzenia biegłego z zakresu kardiologii nie stwierdza się niezdolności do wykonywania pracy zarobkowej - pracy zawodowej, w rozumieniu art. 12 ustawy z dnia 17.12.1998r (Dz. U. Nr 162 p. (...) ze zm.). Ewentualne zaostrzenia chorobowe winny być realizowane w ramach czasowego zasiłku chorobowego.

/ pisemna opinia biegłego kardiologa R. G. (1) k. 12-14, pisemna opinia uzupełniająca k. 77-79, pisemna opinia biegłego kardiologa B. W. k. 177-179/

Ze wglądów pulmonologicznych u wnioskodawcy rozpoznaje się stan po przebytej zatorowości płucnej w 1993. U osoby z nawracającym zakrzepowym zapaleniem żył kończyn dolnych i trombofilią z niedoboru białka S . Przebyta w 1993 zatorowość płucna potwierdzona badaniem scyntygraficznym, bez cech zatorowości w następnych latach: w badaniach scyntygraficznym w 2001 i w badaniach tomografii komputerowej ( angio-TK) wielokrotnie od 2001 - ostatnie badanie 22.09.2016 - nie narusza sprawności organizmu wnioskodawcy w stopniu powodującym -ze stanowiska pulmonologa - długotrwałą niezdolność do wykonywania pracy zarobkowej. W rozumieniu Ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ze stanowiska pulmonologa, wnioskodawca nie jest długotrwale niezdolny do wykonywania pracy zarobkowej.

/ pisemna opinia biegłego z zakresu chorób płuc A. M. k -26-28/

Z ortopedycznego punktu widzenia u ubezpieczonego rozpoznaje się zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa z dyskopatią szyjną C4-7. N. łuku kręgu SI. Przebyte (2008) wygojone złamanie dalszej nasady kości promieniowej lewej. Przebyte (2013) wygojone złamanie kości łódeczkowatej ręki lewej. Przewlekłe zapalenie okołobarkowe prawe. Podejrzenie choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego prawego. Przewlekłe zapalenie okołobarkowe prawe nie powoduje istotnego ubytku funkcji kończyny górnej prawej. Podejrzenie choroby zwyrodnieniowej biodra prawego wymaga diagnostyki i nie upośledza w sposób istotny chodu badanego. Z punktu widzenia biegłego w zakresie ortopedii i rehabilitacji wnioskodawca jest zdolny do pracy zarobkowej.

/ pisemna opinia biegłego w zakresie (...) k. 36-39/

W sądowym badaniu przez specjalistę chirurgii ogólnej i naczyniowej stwierdzono , że w 1996 r. powód przebył zakrzepicę żył prawej kończyny dolnej powikłaną zatorowością płucną. Z dokumentacji medycznej wynika, że rozpoznano u powoda trombofilię wrodzoną z powodu niedoboru białka S. USGd żył wykonane w 2001 r. wykazało stare zmiany zakrzepowe w obrębie żyły podkolanowej prawej. Badanie USGd żył wykonane 2016 r. nie wykazało zmian patologicznych w obrębie żył kończyny dolnej prawej. Powód nie był operowany z powodu żylaków kończyn dolnych, a jedynie miał podwiązanie żyły odpiszczelowej wielkiej, zabieg miał zabezpieczyć chorego przed przenoszeniem się z prądem krwi skrzepów do płuc. Relację powoda potwierdza USGd żył wykonane 10.11.2017 r. Wnioskodawca wielokrotnie przebywał na obserwacji szpitalnej z powodu skarg na utrzymującą się duszność. Podczas przeprowadzonych obserwacji, wykluczono nawrót zatorowości płucnej. Obecnie stan po przebytej zakrzepicy leczony jest stosowaniem pończoch uciskowych ( zgłosił się na badanie sądowe bez zabezpieczenia kończyny w pończochę ) i P..

Wykonane USGd żył w 2017 r. nie wykazało świeżych zmian zakrzepowych. Stwierdzono obecność niewielkich zmian żylakowych i niewydolność zastawek żylnych. W trakcie badania nie stwierdzono cech istniejącego lub rozwijającego się zespołu pozakrzepowego ( zcieńczenia skóry kończyny, zaników przydatków skóry i zmiany zabarwienia ). W ocenie biegłego chirurga naczyniowego nie stwierdza się przeciwwskazań do podjęcia pracy zarobkowej w związku z przebytą zakrzepicą żył prawej kończyny dolnej powikłaną zatorowością płucną. Powód wymaga stosowania leków zmniejszających krzepnięcie krwi i stosowania kompresioterapii (pończoch uciskowych lub bandaży elastycznych ), co nie dyskwalifikuje go od wykonywania pracy zarobkowej. W sprawie zatorowości płucnej i jej następstw wypowiedział się biegły kardiolog i pulmonolog. Ocena powyższego wykracza poza kompetencje biegłego chirurga naczyniowego.

/ pisemna opinia biegłego chirurg naczyniowego A. K. k. 130-132/

Z punktu widzenia medycyny pracy u wnioskodawcy rozpoznaje się nadciśnienie tętnicze, T. spowodowana wrodzonym niedoborem białka S, nawracającą zakrzepicę żylną kończyn dolnych, zespół bólowy dolnego odcinka kręgosłupa w przebiegu zmian zwyrodnieniowych, otyłość, przewlekły nikotynizm, przebytą zatorowość płucną (1996r.), zaburzenia depresyjne w wywiadzie.

W. D. choruje na trombofilię spowodowaną wrodzonym niedoborem białka S. T., czyli nadkrzepliwość, to choroba charakteryzująca się zwiększoną krzepliwością krwi i tworzeniem skrzepów (najczęściej żylnych). Skrzepy mogą teoretycznie tworzyć się w dowolnych żyłach, ale najczęściej są umiejscowione w żyłach kończyn dolnych. T. może być wrodzona lub nabyta, przy czym jej wrodzona postać jest najczęstszą przyczyną choroby zatorowo-zakrzepowej. N. może prowadzić do zawału serca, udaru, zakrzepicy.

Z kolei, białko S razem z białkiem C pełnią w organizmie funkcję naturalnych inhibitorów procesów krzepnięcia. Stanowią one istotny element równowagi między aktywnością czynników prozakrzepowych, a aktywnością czynników hamujących procesy krzepnięcia, dzięki czemu w zdrowym organizmie krew krąży w postaci płynnej i nie dochodzi do powstawania zakrzepów w naczyniach. Oba te białka są produkowane przez komórki wątroby przy udziale witaminy K. Niedobór białka S prowadzi do zwiększenia ryzyka wystąpienia chorób zakrzepowo-zatorowych, takich jak zakrzepica żył głębokich i zator tętnicy płucnej.

Wnioskodawca w związku z przebytym w 1996r. epizodem zatorowości płucnej w przebiegu trombofilii i nawracającej zakrzepicy żylnej kończyn dolnych pozostaje od wielu lat na leczeniu przeciwkrzepliwym, aktualnie nowoczesnym lekiem z grupy (...). W 1996r. miał wszczepione filtry do obu żył udowych, które stanowią dodatkowe zabezpieczenie przez nawrotem zatorowości płucnej materiałem pochodzącym z kończyn dolnych. Należy nadmienić, że po 1996r. nie potwierdzono u wnioskodawcy zatorowości płucnej, co świadczy o prawidłowym działaniu zapobiegającym.

Wnioskodawca jest nałogowym palaczem tytoniu od ok. 40 lat. Palenie tytoniu, oprócz działania aterogennego, jest czynnikiem, który niezależnie sprzyja procesom zakrzepowo-zatorowym.

W trakcie aktualnego badania W. D. prezentował dobry stan ogólny. Biegły nie obserwował u niego duszności wysiłkowej i spoczynkowej, zastoju krwi w krążeniu płucnym oraz obrzęków na kończynach dolnych, które świadczyłyby o jawnej niedomodze krążenia. Nad polami płucnymi wysłuchuje się prawidłowy szmer oddechowy pęcherzykowy, zaś prawidłowy poziom wysycenia jego hemoglobiny tlenem: sat. O2 98% dowodzi zachowanej wydolności oddechowej. Wnioskodawca jest ponadto sprawny ruchowo oraz w pełnym i rzeczowym kontakcie.

Wnioskodawca okazał wynik ostatniej echokardiografii z dnia 26.05.2021 r. Badanie wykazało: wymiary jam serca w normie, niewielki koncentryczny przerost mięśnia lewej komory, małą niedomykalność zastawki trójdzielnej, kurczliwość lewej komory bez odcinkowych zaburzeń, w pełni prawidłową, z frakcją wyrzutową: EF 65%, bez cech dysfunkcji rozkurczowej, a także prawidłową funkcję skurczową prawej komory oraz żyłę główną dolną nieposzerzoną i podatną oddechowo.

Aktualne badanie echokardiograficzne nie potwierdza zatem nadciśnienia płucnego.

Wnioskodawca, posiada wykształcenie średnie ogólne. Aktualnie wykonuje zarobkowo pracę w charakterze technika BHP, w oparciu o uzyskane dodatkowe kwalifikacje w tym względzie.

Biegły z zakresu medycyny pracy, po zapoznaniu się z ustaleniami Komisji Lekarskiej ZUS w dniu 02.12.2016r., a następnie wszystkimi wydanymi opiniami w przedmiotowej sprawie, podziela stanowisko, że brak jest podstaw do przyjęcia, że pan W. D. po dniu 31.10.2016r. był nadal długotrwale niezdolny o pracy.

Wnioskodawca po tej dacie mógł i nadal może wykonywać dowolnego rodzaju proste prace administracyjno-biurowe po przyuczeniu stanowiskowym, do których posiada formalne kwalifikacje. Organ rentowy wydając zaskarżoną opinię w dniu 30.12.2016r. uwzględnił poziom kwalifikacji jakie posiadał wnioskodawca w tym czasie, a było to wykształcenie zasadnicze zawodowe oraz wyuczony zawód betoniarza-zbrojarza, przy czym w/w nie wykonywał go od co najmniej 1990r., a więc od około 26 lat.

Lekarz orzecznik ZUS w dniu 04.11.2016r., zaś Komisja Lekarska ZUS w dniu 02.12.2016r. uznali zgodnie, że u pana D. w tym czasie nie stwierdzało się takiego naruszenia sprawności organizmu, aby przyjąć, że w znacznym stopniu utracił on zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, a więc takiej, która byłaby odpowiednia dla osoby z wykształceniem zasadniczym zawodowym. Przy tym niezdolność do wcześniej wykonywanej pracy - na konkretnym stanowisku - nie jest tożsama z niezdolnością do pracy jako taką, jeżeli stan zdrowia ubezpieczonego pozwala, aby wykonywał on inne prace odpowiednie dla poziomu posiadanych kwalifikacji.

Dla wnioskodawcy przeciwwskazana jedynie ciężka praca fizyczna oraz wykonywana w wymuszonej pozycji ciała, tj. w długotrwałym pochyleniu, pozycji kucznej i klęczącej z uwagi na dolegliwości bólowe w przebiegu choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Z kolei lekkie prace fizyczne o charakterze produkcyjnym, usługowym i handlowym po przyuczeniu stanowiskowym, a ostatnio także proste prace administracyjno-biurowe ww. może z powodzeniem wykonywać. Powyższe zalecenia profilaktyczne oraz przeciwwskazania stanowiskowe nie są tożsame z niezdolnością do pracy jako taką, zgodnie z art. 12 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

/ pisemna opinia biegłego z zakresu medycyny pracy J. G. k.296 -302 pisemna opinia uzupełniająca k. 330-332/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o załączone akta organu rentowego, dokumentację lekarską, opinie biegłych: w zakresie (...), z zakresu chorób płuc A. M., biegłego kardiologa R. G. (1) i B. W., chirurga naczyniowego A. K. biegłego z zakresu medycyny pracy J. G.

Opinie biegłych Sąd uznał za wiarygodne, zostały bowiem one sporządzone przez biegłych o specjalnościach właściwych z punktu widzenia schorzeń, na jakie cierpi wnioskodawca. Biegli nadto w sposób wyczerpujący określili schorzenia, jakie występują u ubezpieczonego i kompleksowo ocenili ich znaczenie dla oceny jego zdolności do pracy, odnosząc swą ocenę do kwalifikacji zawodowych. Wydane w sprawie opinie są logiczne, spójne i rzetelnie opisują stan zdrowia ubezpieczonego, stanowiąc tym samym wiarygodne źródło dowodowe. Opinie te zostały wydane w oparciu o pełną dokumentację medyczną wnioskodawcy oraz po uprzednim zbadaniu ubezpieczonego, a zatem brak jest podstaw do zasadnego ich kwestionowania. Opinie nie zawierają braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Wnioskodawca zobligowany przez Sąd do ewentualnego odniesienia się do wydanych w sprawie opinii biegłych do opinii biegłego z zakresu chorób płuc A. M. w zakresie (...) oraz chirurga naczyniowego A. K. żadnych zastrzeżeń nie składał. Nie kwestionował ich również organ rentowy tym samym wnioski z nich wynikające stanowiły wiarygodną podstawę ustaleń w sprawie. Natomiast zastrzeżenia i uwagi zgłoszone przez wnioskodawcę do opinii biegłego w zakresie medycyny pracy J. G. zostały przez tego ostatniego skrupulatnie wyjaśnione. Biegły precyzyjnie wyjaśnił, że okoliczność, iż z uwagi na posiadanie schorzenia wnioskodawca nie mógł wykonywać pracy na dotychczas zajmowanym przez niego stanowisku zbrojarza – betoniarza, nie jest równoznaczne ze stwierdzeniem, iż był niezdolny do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Biegły w odpowiedzi na podniesione zarzuty wyjaśnił, że nie są to pojęcia tożsame, co znajduje odniesienie w przepisach powszechnie obowiązujących. To zaś, że ubezpieczony nie mógł otrzymać zaświadczenia o zdolności do pracy i subiektywnie uważa, iż pracy zgodnej z kwalifikacjami nie mógł wykonywać, nie dyskwalifikuje opinii biegłego z zakresu medycyny pracy w tym przedmiocie. Tym samym i wskazana opinia stanowiła podstawę rozstrzygnięcia.

Ustalając stan faktyczny Sąd nie uwzględnił wydanej w sprawie opinii głównej /k. 45-45 v/ i opinii uzupełniających/ k. 80, 94, 107/ biegłego chirurga naczyniowego M. G. (1), gdyż stanowisko biegłego co do częściowej niezdolności do pracy wnioskodawcy z przyczyn chirurgicznych nie było spójne - nie znajdowało faktycznego odzwierciedlenia w jego rzeczywistym stanie zdrowia, a co za tym idzie nie mogło stanowić podstawy dla kategorycznych wniosków w tym przedmiocie. Zauważyć należy, iż czyniąc rozpoznanie biegły wskazywał na podejrzenie znaczne prawdopodobieństwo zakrzepowo zatorowego nadciśnienia płucnego bazując na objawach wskazanych przez badanego w wywiadzie chorobowym oraz na wynikach badania echo serca z dnia 26.09.2016 r. Niemniej jednak powyższe nie znajdowało żadnego potwierdzenia w żadnej innej zgromadzonej w sprawie dokumentacji medycznej. Ponadto wskazane rozpoznanie, które jak wskazywał biegły stanowiło podstawę stwierdzenia częściowej niezdolności do pracy ubezpieczonego, nie znalazło żadnego potwierdzenia w opiniach dwóch biegłych kardiologów R. G. (1) i B. W.. Opinie zaś tych specjalistów, z uwagi na posiadaną przez nich specjalizację i charakter ocenianego schorzenia, uznać należało wyłącznie za miarodajne dla rozstrzygnięcia. Wskazani biegli zgodnie wskazali, iż badanie echo serca z26.09.2016 r. na jakie wskazał biegły M. G. (1) nie jest rozstrzygające w kontekście rozpoznania nadciśnienia płucnego. Służy jedynie do szacowania prawdopodobieństwa wystąpienia. Tym samym w oparciu o powyższe, przy jednoczesnej kategorycznej opinii wskazanych biegłych, iż brak podstaw do rozpoznania nadciśnienia płucnego, wnioski biegłego G. co do częściowej niezdolności do pracy wnioskodawcy, uznać należy za pozbawione logicznego uzasadnienia. Ponadto, co również znamienne, wskazanego rozpoznania nie podzielił też w swej opinii inny biegły specjalista chirurg naczyniowy A. K.. Ww. wskazał wprost w swej opinii, iż biegły M. G. (1) dochodząc do odmiennych wniosków w tym przedmiocie wykracza poza kompetencje biegłego chirurga naczyniowego. W sprawie zatorowości płucnej kompetentny jest biegły kardiolog i pulmonolog. Opinii biegłego A. K. – co już podnoszono - odwołujący nie podważał. Tym samym niewątpliwie wnioski biegłego G. co do występowania u wnioskodawcy nadciśnienia płucnego ocenić należy jako zbyt daleko idące.

Sąd nie traci przy tym z pola widzenia, iż wydająca w sprawie opinię biegła kardiolog B. Lao – G., bazując również na wynikach echo serca z dnia 26.09.2016 r. poparła wnioski biegłego M. G.. Wskazać jednak należy, iż opinia wskazanego biegłego była odosobniona. Biegły kardiolog R. G. (1) wydając opinie w sprawie od początku twierdził, iż rozpoznanie nadciśnienia płucnego nie ma odzwierciedlenia w zgromadzonej w sprawie dokumentacji medycznej, zaś jednorazowy wynik niemiarodajnego w tym zakresie badania z 26.09.2016 r. nie może być podstawą do orzekania o jakimkolwiek naruszeniu sprawności organizmu w tej materii i orzeczenia niezdolności do pracy, a na tym właśnie badaniu bazowała także biegła kardiolog B. Lao – G.. Powyższe stanowisko biegłego kardiologa R. G. (1) znalazło oparcie w wydanej później na zlecenie Sądu opinii biegłego kardiologa B. W.. Ww. w pełni przychyliła się do oceny biegłego R. G. podkreślając dodatkowo, iż późniejsze wyniki badań wnioskodawcy, przebieg jego leczenia istnienia nadciśnienia płucnego nie potwierdzają. Z punktu widzenia kardiologa przewlekłym schorzeniem u wnioskodawcy pozostaje nadciśnienie tętnicze które w świetle orzekania o niezdolności do pracy nie stanowi przesłanki do uzyskania świadczenia rentowego W toku procesu wnioskodawca poza stwierdzeniem, iż przychyla się do opinii biegłej kardiolog B. Lao – G. nie przedstawił żadnej argumentacji, która merytorycznie zasadność wniosków pozostałych biegłych kardiologów by podważała. Tym samym to opinie biegłych kardiologów R. G. (1) i B. W., a nie opinia biegłej kardiolog B. Lao – G. stanowiła podstawę ustaleń w procesie.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

Odwołanie nie jest zasadne i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2021 r. poz. 291 t.j.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 57 ust. 2 warunku, o którym mowa w przepisie ust. 1 pkt 3 art. 57, nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy.

Zgodnie z art. 58 w/w ustawy warunek posiadania wymaganego okresu składkowego i nieskładkowego uważa się za spełniony jeżeli wynosi on łącznie co najmniej 5 lat dla osób u których niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat. Okres ten powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed dniem złożenia wniosku o świadczenie lub przed dniem powstania niezdolności do pracy.

Zgodnie z art. 58 i ust.4 przepisu powyższego nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy, o którym mowa w art. 6, wynoszący co najmniej 25 lat dla kobiety i 30 lat dla mężczyzny i jest całkowicie niezdolny do pracy.

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne /art. 13 ust. 1/.

Warunki wskazane w art. 57 w/w ustawy muszą być spełnione łącznie by istniały podstawy do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

W odniesieniu do odwołującego się nie został spełniony warunek niezdolności do pracy.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego w tym opinii biegłych z zakresu w zakresie ortopedii i rehabilitacji, z zakresu chorób płuc, kardiologii, chirurgii naczyniowej i z zakresu medycyny pracy, ocenionych przez Sąd jako miarodajne dla rozstrzygnięcia, skarżący przy uwzględnieniu posiadanych przez niego schorzeń, z uwzględnieniem określonych przeciwskazań, jest jednak zdolny do wykonywania pracy zgodnie z kwalifikacjami. W ocenie Sądu biegli w swoich opiniach wyjaśnili dlaczego w taki właśnie sposób ocenili zdolność wnioskodawcy do wykonywania pracy zarobkowej. Opinie biegłych oceniające stan zdrowia wnioskodawcy szczegółowo wyjaśniały dlaczego naruszenie sprawności organizmu skarżącego nie przekłada się na zdolność świadczenia przez niego pracy. Brak jest przy tym, w ocenie Sądu, podstaw by kwestionować rzetelność i merytoryczną poprawność wskazanych opinii. Zostały one bowiem sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym jej przedmiot. Biegli na podstawie przedstawionej dokumentacji leczenia i badania wnioskodawcy zdiagnozowali schorzenia, ocenili stopień ich zaawansowania, a przede wszystkim jednoznacznie wypowiedzieli się co do sprawności organizmu wnioskodawcy i wpływu dolegliwości na jego zdolność do pracy.

Podkreślić należy, że przy ocenie opinii biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego. (por wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 października 1987 roku, II URN 228/87, (...) Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 4 lipca 2018 r.III AUa 1328/17 Legalis numer 1824314). Sposób motywowania oraz stopień stanowczości wniosków wyrażonych w opinii biegłych jest jednym z podstawowych kryteriów oceny dokonywanej przez Sąd, niezależnie od kryteriów zgodności z zasadami wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego oraz podstaw teoretycznych opinii (tak postanowienie SN z 27 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001 nr 4 poz. 84). Tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych, uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26). Sąd nie jest obowiązany dążyć do sytuacji, aby opinia biegłego (biegłych) przekonała strony sporu. Wystarczy, że opinia jest przekonująca dla sądu, który wiążąco ocenia, czy biegły wyjaśnił wątpliwości zgłoszone przez stronę. Granicę obowiązku prowadzenia przez sąd postępowania dowodowego wyznacza podlegająca kontroli instancyjnej ocena, czy dostatecznie wyjaśniono sporne okoliczności sprawy (wyr. SN z 25.9.1997 r., II UKN 271/97, OSNP 1998, Nr 14, poz. 430). Dostateczne wyjaśnienie okoliczności spornych w sprawie nie jest równoznaczne z uzyskaniem dowodu korzystnego dla strony niezadowolonej z faktów wynikających z dowodów dotychczas przeprowadzonych (wyrok SN z 28 lutego 2001 roku, II UKN 233/00 L.).

Znamiennym jest, iż wnioski wynikające z wydanych w sprawie opinii dotyczące zdolności do pracy odwołującego nie zostały skutecznie merytorycznie zakwestionowane przez stronę powodową. Wnioskodawca, jeśli w ogóle kwestionował opinie, nie przedstawił żadnych zarzutów, które merytorycznie mogłyby posłużyć do obalenia wniosków opinii, które Sąd uznał dla kluczowe i miarodajne dla rozstrzygnięcia, nie wskazywał też na konieczność przeprowadzenia innych wniosków dowodowych. Tymczasem strona w toku procesu winna dowodzić swoich racji, a nie jedynie przedstawiać subiektywne poglądy dotyczące stanu zdrowia i okresu występowania niezdolności do pracy. Zgodnie bowiem z art. 6 kc, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Jeszcze raz wskazać należy, iż sąd nie może rozstrzygnąć w kwestii medycznej wbrew opinii biegłego specjalisty. Odmienne rozstrzygniecie musi być oparte na wiedzy medycznej, a więc opinii biegłego z danej dziedziny medycyny /wyrok SN z 10.1.2012 r. (I UK 235/11, L.)/ Zakaz samodzielnego rozstrzygania przez sąd kwestii objętych wiadomościami specjalnymi został również sformułowany w wyroku SN z 7.4.2009 r. (I UK 302/08, L.) oraz w wyroku z 15.9.2009 r. (II UK 1/09, L.).

Reasumując w świetle wszystkich wydanych w sprawie opinii biegłych – mogących stanowić podstawę orzekania – wnioskodawca, z uwagi na posiadane schorzenia kardiologiczne, naczyniowo -chirurgiczne, pulmonologiczne, ortopedyczne na dzień wydania zaskarżonej decyzji nie był niezdolny do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Tym samym w świetle opinii biegłych specjalistów poszczególne dysfunkcje wynikające z oddzielnie rozpoznawanych schorzeń nie eliminowały go nawet częściowo z rynku pracy. Sąd w tym przedmiocie nie mógł orzekać wbrew wnioskom opinii biegłych, które nie zostały skutecznie podważone.

Podkreślenia wymaga też, że ograniczenie samodzielności sądu w zakresie dokonywania ustaleń wymagających wiadomości specjalnych, wynikające z art. 278 § 1 KPC, obejmuje w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy również ocenę wzajemnego powiązania różnych schorzeń stwierdzonych u osoby ubiegającej się o rentę i skutków tych powiązań. W szczególności wiadomości specjalnych wymaga ocena, czy wszystkie razem (a nie każde z osobna) ustalone schorzenia implikują niezdolność ubezpieczonego do pracy. Sąd nie ma kompetencji do samodzielnego ustalenia, że równoczesne występowanie u ubezpieczonego licznych schorzeń nie powoduje jego całkowitej niezdolności do pracy tylko z tej przyczyny, że schorzenia te nie są obecnie na tyle zaawansowane, aby każde z nich oceniane z osobna stanowiło podstawę do przyjęcia całkowitej niezdolności do pracy. /Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, (...) i Spraw Publicznych z dnia 26 lipca 2011 r. I UK 29/11 Legalis Numer 447384. wyrok wyrok SN - Izba Pracy z dnia 19-03-2019 II UK 93/18 L./ Niemniej jednak i w tym zakresie w świetle holistycznej opinii biegłego z zakresu medycyny pracy – odnoszącej się kompleksowo do wszystkich schorzeń wnioskodawcy łącznie- brak było podstaw do formułowania wniosków odmiennych.

W konsekwencji wobec braku dowodów potwierdzających stanowisko ubezpieczonego żądanie odwołania zmiany zaskarżonej decyzji i przyznania wnioskodawcy prawa o renty nie mogło zostać zaakceptowane.

Bez wpływu na wynik rozstrzygnięcia pozostaje też okoliczność, iż wnioskodawca przez lata procesu faktycznie nie mógł znaleźć zatrudnienia, do czasu przekwalifikowania pozostawał bez środków do życia. Powyższe w świetle powołanych przepisów nie może być bowiem utożsamiane z niezdolnością do pracy. Wskazana okoliczność nie może stanowić podstawy przyznania świadczenia z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych. Prawo to opiera się bowiem na normach bezwzględnie obowiązujących, to jest ściśle określających warunki otrzymania poszczególnych uprawnień i wykluczających odwołanie do zasad słuszności. Podstawą przyznania świadczeń z ubezpieczenia społecznego mogą być tylko przepisy prawa, a nie zasady współżycia społecznego. (Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 grudnia 1998 r. II UKN 379/98 Legalis Numer 45844).

Wnioskodawca, w świetle zgromadzonych w sprawie dowodów, z uwagi na posiadane schorzenia, nie jest osobą niezdolną do pracy zarobkowej zgodnie z posiadanymi kwalifikacjami.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 kpc oddalił odwołanie wnioskodawcy jako bezzasadne.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy wraz z pouczeniem, iż w terminie 14 dni od dnia otrzymania wyroku z uzasadnieniem przysługuje mu prawo złożenia apelacji do tutejszego Sądu Okręgowego w Łodzi, które rozpoznaje Sąd Apelacyjny w Łodzi

J.L.